Suy nghĩ về câu nói: Đạo đức là ngọn đèn sáng chiếu rọi mọi phẩm chất của con người. Đạo đức không phải là roi vọt để hành hạ, làm nhục, làm khổ người ta

Đề  bài: Suy nghĩ về  câu nói: Đạo đức là ngọn đèn sáng chiếu rọi mọi phẩm chất  
của con người.  Đạo đức không phải là roi vọt để  hành hạ, làm nhục, làm khổ 
người ta
Bài làm:
Chủ  tịch Hồ  Chí Minh từng nói: "Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà  
không có tài thì làm việc gì cũng khó". Đạo đức luôn luôn tồn tại trong con người như một 
chân giá trị vững bền mà con người có được. Bằng đạo đức và thông qua đạo đức mà còn 
người tự  khẳng định chính mình, khẳng định vai trò của mình trong xã hội. Song, không 
phải ai cũng có được những suy nghĩ đúng đắn về  nó, bởi vậy mà lời dạy của đức Phật 
vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay:" Đạo đức là ngọn đèn sáng chiếu rọi mọi phẩm 
chất của con người. Đạo đức không phải là roi vọt để hành hạ, làm nhục, làm khổ người  
ta."
Đạo đức chính là yếu tố quan trọng trong nhân cách con người. Đạo đức bao gồm những  
quy tắc ứng xử trong cộng đồng xã hội được mọi người đồng tình và chấp nhận, qua đó, 
mỗi người tự điều chỉnh được hành vi ứng xử của mình một cách phù hợp, không trái với  
những chuẩn mực giá trị văn hoá. "Ngọn đèn sáng" là ngọn đèn thắp lên ngọn lửa xua tan 
sự tăm tối của màn đêm, là ánh sáng soi rọi con đường phía trước, có ngọn đèn, ta dễ dàng 
thấy được những thứ mà trong đêm tối ta không thể  nào nhận ra chúng được. Roi vọt là  
những khuôn khổ, phép tắc, những sự  hành hạ  một cách ràng buộc người khác gây đau  
khổ. Lời dạy của Đức Phật muốn ca ngợi những vẻ đẹp của đạo đức chân chính sẽ  soi 
sáng tâm hồn con người và lên án những đạo đức trong khuôn khổ, ép buộc, làm khổ  con 
người về mọi mặt.
Đạo đức chính là ngọn đèn mà qua đó mọi phẩm chất của con người được bộc lộ  rõ.  
Thông qua đạo đức, ta thấy được người đó hành động, cư xử ra sao?, tốt xấu thế nào?, có 
phù hợp hay không?. Phẩm chất con người được nhìn nhận sáng rõ qua đạo đức. Người 
tốt chắc chắn là người có đạo đức. Đạo đức giúp chúng ta tự  nhận thức được bản thân 
mình, biết sống vì bản thân và sống vì người khác, biết nhìn nhận giá trị của bản thân và 
tôn trọng giá trị của người khác. Đạo đức giúp ta điều chỉnh hành vi của mình sao cho phù 
hợp, biết tu dưỡng từng ngày, rời xa những cám dỗ vật chất tầm thường, vươn tới chân 

thiện mỹ. Đạo đức soi rọi tình yêu thương, lòng bác ái giúp mỗi người trở  nên tốt đẹp  
hơn. Đạo đức giúp chúng ta biết san sẻ  tình thương, biết xúc động, đồng cảm trước 
những nỗi đau, mất mát của người khác, biết sống vì người khác. Đạo đức giúp ta bao 
dung, rộng lượng hơn, biết sống cao thượng, thứ  tha cho nh ững lỗi l ầm, bi ết r ời xa  
những ích kỉ, nhỏ  nhen, toan tính thiệt hơn của đời sống. Đạo đức giúp ta đứng vững  
trước những sóng gió, biết nỗ  lực vươn lên từng ngày cho những khát khao, những  ước 
mơ, biết sống vì mọi người, vì tập thể vì sự văn minh và phát triển xã hội. Đạo đức giúp 
ta thấy yêu thương nhiều hơn, thấy được trách nhiệm của mình với cha mẹ, với gia đình, 
xã hội và đất nước. Đạo đức chính là ngọn đèn sáng soi rọi vào từng ngõ ngách của tâm 
hồn chúng ta, giúp chúng ta hoàn thiện mỗi ngày, hướng tới những điều tuyệt mỹ và thiên  
lương nhất.
Đạo đức là chân giá trị  cần được trân trọng và gìn giữ, phát huy. Bởi vậy mà, đạo đức  
không phải là phương tiện để  hành hạ  hay làm nhục người khác, không thể  là "roi vọt" 
khiến con người đau đớn cả thể xác lẫn tinh thần. Nó là cơ sở để con người hướng thiện,  
là bản lề để những người sài lầm lạc lối tìm về mà điều chỉnh cho phù hợp với đạo đức  
chứ không phải qua đó để chỉ trích, phán xét những lỗi lầm của người khác, chà đạp lên  
nhân cách và phẩm giá của họ. Đạo đức không phải là thứ  giáo điều cứng nhắc mà nó 
phải được vận dụng nhuần nhuyễn, linh hoạt phù hợp với từng hoàn cảnh, song nó luôn 
hướng về những gì lớn lao và tốt đẹp nhất của con người. Trong cuộc sống, có lẽ ai cũng  
đã từng mắc sai lầm, nhưng nếu được vị  tha, khoan dung, được mọi người nhìn nhận  
bằng sự thông cảm thì chắc chắn họ sẽ trở nên tốt đẹp và hướng thiện hơn. Còn nếu chỉ 
mãi nhìn vào những lỗi lầm, những cái xấu, những khuyết điểm của người khác mà chỉ 
trích, chê bai, thậm chí cả  đánh đập, bóc lột tàn nhẫn thì thật là đáng trách. Dân gian 
thường có câu: "Đánh kẻ chạy đi không ai đánh kẻ chạy lại". Thực tế, có không ít kẻ vô  
đạo đức, thiếu văn hoá. Nhiều bài báo vẫn ngày ngày đưa tin những hành vi đánh đập 
người khác, những hành vi hại trẻ em, những tên tội phạm đường phố, ma túy, bài bạc,... 
nhan nhản, đâu đây vẫn có những con người sống thiếu suy nghĩ, ích kỉ. Họ sẽ không thể 
nào phát triển được nếu như không chịu sửa đổi bản thân, hướng đến tương lai mới. Họ 
đáng bị lên án và đáng bị chê trách. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần có cái nhìn nhân văn hơn  

nếu họ  chịu sửa đổi, biết ăn năn hối lỗi. Bởi lẽ, chúng ta, những người hướng đến đạo  
đức chân chính với ngọn đèn sáng, hãy dùng tình thương để cảm hóa mọi tội lỗi, giúp con  
người gần người hơn, đừng nhân danh đạo đức mà bóp nghẹt quyền làm người, quyền 
phát triển của người khác. 
Chúng ta, là những học sinh đang ngồi trên ghế  nhà trường, cần học tập trau dồi và rèn  
luyện đạo đức trí thức mỗi ngày. Hãy sống và thực hiện thật tốt lời dạy của Đức Phật, 
vươn tới đạo đức chân chính để hoàn thiện chính mình, chạm đến những giá trị cao đẹp ở 
đời.