Bài giảng Nhập môn kinh tế học: Chương 4 - ThS. Hồ Hữu Trí

CHƯƠNG 4
THỊ TRƯỜNG
CẠNH TRANH HOÀN HẢO

1


I. KHÁI NIỆM
Thị trường thỏa mãn các điều kiện sau đây:
- Có nhiều người bán, nhiều người mua (người mua và người
bán chấp nhận giá)
- Chất lượng của hàng hóa là giống nhau
- Sự gia nhập và rút lui khỏi thị trường là dễ dàng
- Không có sự can thiệp của các tổ chức, các cá nhân đối với
cung, cầu, giá cả.
- Thông tin trên thị trường là hoàn hảo.
2


II. CÁC TÍNH CHẤT
1. Quan hệ giữa giá cả và sản lượng của một doanh
nghiệp: độc lập với nhau

P

P1

Đường cầu thị trường
đối với xí nghiệp

q

3


2. Tổng doanh thu (TR): Đồng biến với mức tăng
không đổi so với số lượng bán.

$
TR

q

4


3. Doanh thu biên (MR)
Là sự thay đổi trong tổng doanh thu khi thay đổi một đơn
vị hàng hóa được bán ra.
Công thức tính:

TR
MR 
Q
Trong thị trường này, doanh thu biên (MR) bằng giá
cả (P)

5


Số lượng bán

giá cả

TR

MR

0

10

0

..

1

10

10

10

2

10

20

10

3

10

30

10

4

10

40

10

5

10

50

10

6

10

60

10

7

10

70

10

8

10

80

10

9

10

90

10

10

10

100

10

6


I. TỐI ĐA HÓA LỢI NHUẬN
1. Phân tích bằng các đường tổng số

7


TC, TR

TR

TC
Điểm hòa vốn

Lợi nhuận tối đa

TFC
q1

q*

q2

q

q
-TFC

Lợi Nhuận
8

8


LN= TR-TC
Tại q*, LN max
Tức (LN)’=0
Hay (TR)’-(TC)’=0 MR-MC=0 MC=MR
Mà trong thị trường cạnh tranh hoàn hảo,
P=MR
Nên tại q*, P=MC=MR (điều kiện tối đa hóa lợi
nhuận )

9


2. Phân tích bằng các đường đơn vị

10


P,C

MC

AC
MC=MR=
P

MR1

P1
ACq1

q1

q
11


P,C

II. TỐI THIỂU HÓA LỖ LÃ
Nếu PAC

ACq1
P

q1

q

TR=P×q1
TC=ACq1× q1

LN= TR-TC=(P×q1)-(ACq1× q1)=(P - ACq1) ×q1<0

12


-

-

Nếu ngừng sản xuất (q=0)
Lợi nhuận= -TFC
Nếu sản xuất với SL thỏa điều kiện P=MC
Lợi nhuận<0 nhưng lớn hay nhỏ hơn –TFC?

13


-

-

Nếu -TFCXN phải sản xuất để tối thiểu hóa lổ lã.
Nếu Lợi nhuận<-TFC:
XN phải ngừng sản xuất để tối thiểu hóa lổ lã và chấp nhận
phần lổ là -TFC

14

P,C

AVCAC
MC
AVC

ACq1
P
AVCq1

q1

q

(ACq1-AVCq1) ×q1 =TFC
Nếu sản xuất q1 (thỏa đk P=MC)
LN=(P - ACq1) q1> -TFC
XN phải sản xuất để tối thiểu hóa lổ lã
15


P,C

TÓM TẮT
AC
MC

P1
AVC

P2
P3
P4

q

q4 q3 q2

q1

1. Nếu giá là P1, XN SX q1 (thỏa ĐK P=MC), LN>0
2. Nếu giá là P2=ACmin, XN SX q2 (thỏa ĐK P=MC), LN=0
3. Nếu giá là AVCmin4. Nếu giá là P4=AVCmin, XN SX q4 hoặc ngừng SX, LN=-TFC
5. Nếu giá
16


1. ĐƯỜNG CUNG XÍ NGHIỆP
Là đường MC tính từ điểm cực tiểu của AVC trở lên
trên

17


.
P

P,C

MC
Đường cung xí
nghiệp

AVC
p1
p2

p1

p3

p3

p4

p4

p2

q4 q3 q2 q1

q

q4 q3 q2 q1

q

18

2. ĐƯỜNG CUNG THỊ TRƯỜNG
Là sự hợp cộng theo hoành độ của các đường cung xí
nghiệp

19


NHẮC LẠI:
Lợi nhuận kinh tế = doanh thu – chi phí kinh tế.
= doanh thu – (chi phí kế toán+
chi phí cơ hội)

20


Khi lợi nhuận kinh tế =0, doanh thu bù đắp
được chi phí kế toán và chi phí cơ hội.
Nhà sản xuất thu được lợi nhuận bình thường (là chi phí cơ
hội)
Vẫn có động cơ để nhà sản xuất hoạt động trong ngành.

21


Một doanh nghiệp hoạt động trong thị trường cạnh
tranh hoàn hảo.
Chi phí trung bình dài hạn là LAC, chi phí biên dài hạn
là LMC.

Giá cả cân bằng là P1 (mức giá này hình thành theo cơ
chế cung-cầu trên thị trường)


Tình trạng của doanh nghiệp trong dài hạn.
P, C

LMC
LAC

P1

MR

q


Để tối đa hóa lợi nhuận, nghiệp phải sản
xuất q1 (thỏa điều kiện P=LMC), sử dụng
quy mô sản xuất có chi phí trung bình và
chi phí biên ngắn hạn là SAC1 và SMC1
P, C

(Lưu ý là tại q1, SAC1 tiếp xúc với LAC
và SMC1=LMC)

LMC
SMC1

LAC

SAC1
MR

P1
ACq1

q1

q


Sản xuất q1, doanh nghiệp thu được lợi
nhuận kinh tế (P1-ACq1)×q1
P, C

LMC

LAC

SAC1

Lợi nhuận kinh tế
P1
ACq1

q1

q
25