THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ DOANH THU VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ TIÊU THỤ TẠI CÔNG TY XI MĂNG BÚT SƠN

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ DOANH THU VÀ XÁC
ĐỊNH KẾT QUẢ TIÊU THỤ TẠI CÔNG TY XI MĂNG BÚT SƠN
2.1. Tổng quan về Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
* Tên của Công ty
- Tên hợp pháp : Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
- Tên giao dịch quốc tế : BUT SON CEMENT JOINT STOCK
COMPANY
- Tên viết tắt : BUSOCO
* Trụ sở chính của Công ty: Tại xã Thanh Sơn, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà
Nam.
2.1.1.1. Quá trình hình thành của Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
Đáp ứng nhu cầu xây dựng ngày càng nhiều trong công cuộc công
nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, Chính phủ đã ra văn bản số 573/TTg ngày
23 tháng 11 năm 1993 về việc triển khai xây dựng nhà máy xi măng Bút Sơn,
với tổng số vốn đầu tư được duyệt là 19 583 triệu USD. Công suất thiết kế
của nhà máy là 4000 tấn clinker/ngày, tương đương với 1,4 triệu tấn xi
măng/năm.
Tổng Công ty Xi măng Việt Nam đã đấu thầu quốc tế để chọn nhà thầu
thiết kế và cung cấp thiết bị vật tư cho dây chuyền chính, kết quả là hãng
Technip-cle đã trúng thầu. Tổng Công ty Xi măng Việt Nam đã ký hợp đồng
thương mại với hãng Technip-cle vào ngày 31/08/1994. Ngày 27/08/1995 nhà
máy xi măng Bút Sơn chính thức được khởi công xây dựng. Nhà máy được xây
dựng trên tổng diện tích khoảng 63,2ha, tại xã Thanh Sơn, huyện Kim Bảng,
tỉnh Hà Nam, gần quốc lộ 1A, cách Hà Nội 60 km về phía nam, với hệ thống
đường sông, đường sắt, đường bộ rất thuận tiện cho việc chuyên chở. Ngày
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
29/08/1998 công tác xây lắp đã được hoàn thành và đưa vào hoạt động.

Trong suốt thời gian sản xuất thử từ tháng 09/1998 đến tháng 04/1999
nhà máy đã sản xuất được hơn 500 000 tấn clinker, tiêu thụ được 150 000 tấn
xi măng. Trong thời gian này, máy móc thiết bị của dây truyền sản xuất hoạt
động tương đối ổn định, đạt năng suất thiết kế, chất lượng sản xuất đảm bảo
quy trình trong hợp đồng cung cấp thiết bị. Ngày 20/07/1999 Hội đồng
nghiệm thu cấp Nhà nước đã chính thức nghiệm thu và Công ty Xi măng Bút
Sơn chính thức đi vào sản xuất.
Tổng số vốn được Tổng cục quản lý vốn và tài sản Nhà nước (nay là Cục
Tài chính doanh nghiệp)-Bộ Tài chính xác nhận tại thời điểm thành lập là
219.776.118.942 đồng, trong đó:
- Vốn ngân sách Nhà nước cấp: 4.022.506.000 đồng
- Vốn điều động từ khấu hao cơ bản để lại thuộc nguồn vốn ngân sách
của các doanh nghiệp và quỹ đầu tư phát triển trong Tổng Công ty Xi măng
Việt Nam là: 215.753.612.942 đồng.
Công ty Xi măng Bút Sơn có chức năng sản xuất, kinh doanh xi măng,
các sản phẩm từ xi măng, các vật liệu xây dựng khác. Sản phẩm chính của
Công ty là xi măng Portland PC30, PC40, xi măng hỗn hợp PCB30, clinker,
ngoài ra Công ty còn sản xuất xi măng theo yêu cầu của khách hàng. Sản
phẩm xi măng của Công ty được đóng bao phức hợp KP, đảm bảo chất lượng
tốt đến tay người tiêu dùng.
Thị trường tiêu thụ sản phẩm của Công ty gồm Hà Nam và các tỉnh trong
toàn quốc.
Theo quyết định số 485/QĐ-BXD của Bộ trưởng Bộ Xây dựng, Công ty
Xi măng Bút Sơn chuyển đổi thành Công ty CP Xi măng Bút Sơn. Tại thời
điểm thành lập, vốn điều lệ của Công ty được xác định là 900.000.000.000
đồng (chín trăm tỷ đồng). Cơ cấu vốn điều lệ theo hình thức sở hữu như sau:
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Vốn thuộc sở hữu Nhà nước (Tổng Công ty Xi măng Việt Nam là đại

diện chủ sở hữu): 71.016.400.000 đồng, bằng 78,9% vốn điều lệ
- Vốn sở hữu của các cổ đông là pháp nhân và cá nhân ngoài vốn Nhà
nước: 18.983.600.000 đồng, bằng 21,1% vốn điều lệ.
2.1.1.2. Quá trình phát triển của Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
Từ khi được thành lập và đi vào hoạt động Công ty đã không ngừng phát
triển và từng bước khẳng định vị thế của mình trên thị trường trong nước.
Sản phẩm xi măng Bút Sơn mang nhãn hiệu “Quả địa cầu” từ năm 1998
đến nay chủ yếu được tiêu thụ tại thị trường trong nước, cung cấp cho các
công trình trọng điểm của Nhà nước và xây dựng dân dụng.
Sản phẩm xi măng Bút Sơn đã được khách hàng và người tiêu dùng đánh
giá cao, được thể hiện qua các giải thưởng, danh hiệu cao quý mà Công ty
khách hàng, các cơ quan, tổ chức có uy tín trong nước và quốc tế bình chọn:
+ Giải thưởng chất lượng Việt Nam năm 2003
+ Giải thưởng Sao vàng đất Việt năm 2004
+ Huy chương vàng hội chợ quốc tế và triển lãm ngành từ 1999-2004
+ Giải thưởng chất lượng Việt Nam năm 2005
+ Cúp vàng thương hiệu Doanh nghiệp VLXD hàng đầu Việt Nam năm
2006
+ Huy chương vàng sản phẩm vật liệu xây dựng 2006 (Inter-Deco VN
2006).
Thị trường tiêu thụ của Công ty CP Xi măng Bút Sơn chủ yếu là Hà Nội và
các tỉnh phía Bắc như: Hà Nam, Nam Định, Thái Bình, Hà Tây, Hưng Yên….
Ngoài ra, Công ty còn cung cấp xi măng cho các trạm nghiền.
Một số chỉ tiêu tài chính của Công ty từ năm 2003 – 2007 được thể hiện
qua bảng dưới đây:
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chỉ tiêu ĐVT 2003 2004 2005 2006 2007
1.Doanh thu Tỷ đồng 925 919 975 992 1.061

2. Lợi nhuận Tỷ đồng 55 75,14 76 97 101
3. Nộp ngân sách Tỷ đồng 67,5 66,9 50,3 60,2 60,6
4. Lương bình quân Triệu đồng 3,85 4,06 4,3 4,23 4,26
Biểu 2.1: Bảng các chỉ tiêu tài chính Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
qua các năm
Ta thấy tỉ suất lợi nhuận trên doanh thu của Công ty năm 2005 là 7,79%, năm
2006 là 9,78%, năm 2007 là 9,52%. Chỉ tiêu này cho thấy năm 2007 Công ty
thu được 100 đồng doanh thu thì có 9,52 đồng lợi nhuận. Chỉ tiêu này càng
cao thì càng tốt, nó cho thấy tình hình kinh doanh và tình hình tài chính của
Công ty ổn định và phát triển. Chỉ tiêu tỉ suất lợi nhuận trên doanh thu của
Công ty năm 2006, 2007 cao hơn rất nhiều so với năm 2005. Mặc dù năm
2007 tỉ suất lợi nhuận trên doanh thu thấp hơn năm 2006 tuy nhiên vẫn đang ở
mức cao.
Tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty phát triển góp phần cải thiện
và nâng cao thu nhập cho người lao động. Từ năm 2004 tới nay lương bình
quân của cán bộ công nhân viên trong Công ty luôn đạt trên 4 triệu đồng.
Trong thời gian từ năm 1999 đến nay Công ty chưa phải nộp thuế thu
nhập doanh nghiệp do đang được ưu đãi thuế, chỉ bắt đầu nộp thuế thu nhập
doanh nghiệp sau khi trả hết lãi tiền vay ngân hàng trong giai đoạn đầu tư xây
dựng cơ bản và có lãi.
Hiện nay, Công ty đang thực hiện đầu tư dự án dây truyền 2, đã khởi
công vào ngày 26/01/2007. Công suất thiết kế của dây truyền 2 là 1.600.000
tấn XM/năm, với tổng mức đầu tư là 2.807 tỷ đồng và thời gian dự kiến hoàn
thành vào đầu năm 2009.
2.1.2. Tổ chức bộ máy hoạt động của Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Để tăng cường hiệu quả quản lý và phù hợp đặc điểm kinh doanh của
mình, bộ máy quản lý của Công ty CP Xi măng Bút Sơn được tổ chức theo

hình thức trực tuyến chức năng. Cơ cấu tổ chức bộ máy của Công ty được thể
hiện qua sơ đồ sau:
ĐẠI HỘI ĐỒNG CỔ ĐÔNG
HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ
ng qu¶n trÞ
BAN GIÁM ĐỐC
BAN KIỂM SOÁT
Các văn phòng đại diện
CN tiêu thụ tại Hà Nội
Các phân xưởng
Các phòng ban
Ban QLDA Bút Sơn 2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Sơ đồ 2.1: Mô hình tổ chức bộ máy Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
* Đại hội đồng cổ đông
Bao gồm tất cả các cổ đông có quyền biểu quyết, là cơ quan quyền lực
cao nhất của Công ty, quyết định những vấn đề được luật pháp và điều lệ
Công ty quy định.
* Hội đồng quản trị
Là cơ quan quản lý Công ty, có toàn quyền nhân danh Công ty để quyết
định mọi vấn đề liên quan đến mục đích, quyền lợi của Công ty, trừ các vấn
đề thuộc thẩm quyền của ĐHĐCĐ.
* Ban kiểm soát
Là cơ quan trực thuộc ĐHĐCĐ, do ĐHĐCĐ bầu ra. BKS có nhiệm vụ
kiểm tra tính hợp lý, hợp pháp trong điều hành hoạt động kinh doanh, Báo cáo
tài chính của Công ty.
* Ban giám đốc
Giám đốc: là người điều hành hoạt động hàng ngày của Công ty và chịu

trách nhiệm trước HĐQT về việc thực hiện các quyền và nhiệm vụ được giao.
Phó giám đốc: là người giúp việc cho GĐ và chịu trách nhiệm trước GĐ
về phần việc được phân công. Công ty có 4 PGĐ, bao gồm:
Phó giám đốc cơ điện
Trực tiếp chỉ đạo các đơn vị: phòng Kỹ thuật cơ điện, phòng Vật tư thiết
bị, phân xưởng Cơ khí, phân xưởng Nguyên liệu, phân xưởng Nghiền đóng
bao, phân xưởng Lò nung, phân xưởng Tự động hoá, phân xưởng Xe máy,
phân xưởng Nước, xưởng Sửa chữa công trình và vệ sinh công nghiệp.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chịu trách nhiệm trước GĐ về tổ chức, chỉ đạo, điều hành sản xuất, đảm
bảo năng suất, chất lượng sản phẩm, bán thành phẩm. Lập dự trù vật tư, thiết
bị và chỉ đạo xây dựng, tổ chức thực hiện các kế hoạch sửa chữa, các phương
án sửa chữa lớn, các quy trình bảo dưỡng, sửa chữa các thiết bị cơ điện.
Phó giám đốc kỹ thuật
Trực tiếp phụ trách các đơn vị: phòng Kỹ thuật sản xuất, phòng Điều
hành trung tâm, phòng Thí nghiệm KCS, ban Kỹ thuật an toàn và phân xưởng
Khai thác mỏ.
Chịu trách nhiệm trước GĐ về tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, bán
thành phẩm và an toàn trên tuyến công nghệ được phân công phụ trách, chỉ
đạo phương án sản xuất, quy trình vận hành thiết bị, thí nghiệm đảm bảo cho
sản xuất đồng bộ liên tục với chất lượng cao.
Phó giám đốc kinh doanh
Trực tiếp phụ trách: phòng Tiêu thụ, các chi nhánh tiêu thụ, văn phòng đại
diện, tổ thị trường Sơn La, Lai Châu, phòng Y tế, phòng Bảo vệ quân sự.
Chỉ đạo việc tiêu thụ sản phẩm đầu ra và chịu trách nhiệm tổ chức mạng
lưới tiêu thụ của Công ty tới các địa điểm.
Phó giám đốc xây dựng cơ bản
Trực tiếp chỉ đạo phòng XDCB và chịu trách nhiệm về công tác tổng

quyết toán công trình, nhà máy của Công ty.
* Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban chức năng
Phòng Tổ chức lao động: Tham mưu cho GĐ về việc sắp xếp, điều động
cán bộ nhân viên trong toàn Công ty phù hợp với chuyên môn trình độ. Thực
hiện xây dựng các chế độ tiền lương, khen thưởng, xử phạt, đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phòng Kế hoạch: Tham mưu cho GĐ trong việc ký kết các hợp đồng
kinh tế, xây dựng các kế hoạch sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.
Phòng Hành chính quản trị: Chịu trách nhiệm quản lý và cung cấp vật tư,
thiết bị thuộc phạm vi văn phòng, lưu trữ các công văn đi, đến, điều động xe
ôtô, phục vụ chế độ ăn nghỉ cho cán bộ công nhân viên trong Công ty.
Phòng Kế toán-Thống kê-Tài chính: Chịu trách nhiệm lập kế hoạch về tài
chính, tổ chức hạch toán theo chế độ quy định của Nhà nước, thường xuyên
phản ánh và cung cấp thông tin kịp thời chính xác cho GĐ.
Phòng Tiêu thụ: Chịu trách nhiệm việc tiêu thụ sản phẩm đầu ra và chịu
trách nhiệm tổ chức mạng lưới tiêu thụ qua các chi nhánh, văn phòng đại diện
của Công ty.
Phòng Vật tư: Tham mưu cho GĐ về tình hình thu mua, cấp phát bảo
quản vật tư cả về khối lượng và chất lượng.
Phòng Cơ điện: Chỉ đạo các đơn vị thuộc lĩnh vực cơ khí, điện tử, điện tự
động hoá, xe máy... lập dự trù thiết bị trong nước và ngoại nhập để phục vụ kế
hoạch sửa chữa máy móc, thiết bị.
Phòng Kỹ thuật sản xuất: Chịu trách nhiệm trước GĐ về tổ chức, chỉ đạo,
điều hành sản xuất, đảm bảo an toàn và năng suất thiết bị, chất lượng thành
phẩm, bán thành phẩm.
Phòng Điều hành trung tâm: Chịu trách nhiệm điều hành bộ dây truyền
sản xuất thông qua hệ thống máy tính điều khiển.

Phòng Thí nghiệm KCS: Chịu trách nhiệm lấy mẫu và đưa ra kết quả
phân tích đối với tất cả các nguyên vật liệu nhập vào cũng như các loại sản
phẩm, bán thành phẩm đầu ra.
Phòng Xây dựng cơ bản: Chịu trách nhiệm giám sát thi công các công
trình xây dựng phát sinh.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
8
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phòng Bảo vệ-Quân sự: Chịu trách nhiệm bảo vệ toàn bộ vật tư, thiết bị
thuộc phạm vi văn phòng, phân xưởng, đảm bảo an ninh trong Công ty.
Phòng Y tế: Chịu trách nhiệm tuyên truyền vệ sinh, phòng bệnh, khám
chữa bệnh thường xuyên cho cán bộ công nhân viên.
Ban Kỹ thuật an toàn: Chịu trách nhiệm hướng dẫn, phổ biến các nguyên
tắc an toàn trong sản xuất, cấp phát các trang thiết bị bảo vệ lao động cho cán
bộ công nhân viên toàn Công ty.
* Chức năng nhiệm vụ của các phân xưởng
Phân xưởng Khai thác mỏ: Có nhiệm vụ khảo sát, đo đạc nắm vững đặc
điểm cấu tạo chất của các khu vực được phép khai thác đá vôi, đá sét, lập các
phương án khai thác tối ưu cho các giai đoạn ở từng khu vực.
Phân xưởng Nguyên liệu: Quản lý và theo dõi sự hoạt động của các thiết
bị từ máy đập đá vôi, máy đập sét tới silô đồng nhất. Căn cứ vào định mức
tiêu hao nguyên vật liệu và thực trạng của thiết bị, lập kế hoạch dự trữ vật tư,
phụ tùng thay thế tháng, quý, năm và cho từng đợt cụ thể.
Phân xưởng Lò nung: Quản lý các thiết bị từ đáy silô đồng nhất tới đỉnh
silô chứa clinker, các thiết bị tiếp nhận than, xỉ, thạch cao phụ gia và tổ hợp
nghiền than, nhà nồi hơi, hệ thống cấp nhiệt, trạm khí nén trung tâm, tiếp
nhận và cấp dầu FO.
Phân xưởng Nghiền đóng bao: Quản lý các thiết bị từ đáy silô chứa
clinker đến hết các máng xuất xi măng bao và xi măng bột rời. Sử dụng có
hiệu quả vỏ bao, tổ chức vận hành các máy đóng bao, các phân xưởng, thiết bị

xi măng rời. Tổng hợp báo cáo khối lượng chủng loại xi măng xuất xưởng
hàng ngày và hàng tháng.
Phân xưởng Cơ khí: Thực hiện công việc sửa chữa cơ khí, gia công chế
tạo phục hồi và lắp đặt các thiết bị cơ khí theo yêu cầu của sản xuất.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
9
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Phân xưởng Xe máy: Quản lý sử dụng các xe vận chuyển đá vôi, đá sét,
các phương tiện vận chuyển nội bộ, máy phát dự phòng có hiệu quả.
Phân xưởng Nước: Quản lý và tổ chức khai thác hệ thống cấp nước của
Công ty, phục vụ sản xuất và sinh hoạt.
Phân xưởng Điện-Tự động hoá: Có nhiệm vụ quản lý, tổ chức, vận hành
an toàn hệ thống cung cấp điện của toàn Công ty.
Xưởng Sửa chữa công trình-Vệ sinh công nghiệp: Cùng với các phòng
kỹ thuật thực hiện sửa chữa các công trình, thi công và thực hiện dọn vệ sinh
trong khu vực Công ty.
* Chi nhánh và văn phòng đại diện
- Chi nhánh Công ty CP Xi măng Bút Sơn tại Hà Nội
- Văn phòng đại diện Công ty CP Xi măng Bút Sơn tại tỉnh Hà Nam
- Văn phòng đại diện Công ty CP Xi măng Bút Sơn tại tỉnh Nam Định
- Văn phòng đại diện Công ty CP Xi măng Bút Sơn tại Hưng Yên
- Văn phòng đại diện Công ty CP Xi măng Bút Sơn tại Sơn La
- Văn phòng đại diện Công ty CP Xi măng Bút Sơn tại Vĩnh Phúc
- Văn phòng đại diện Công ty CP Xi măng Bút Sơn tại Hà Tây
- Văn phòng đại diện Công ty CP Xi măng Bút Sơn tại Thái Nguyên
2.1.3. Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Xi
măng Bút Sơn
Công ty CP Xi măng Bút Sơn được phép lập kế hoạch và tiến hành tất cả
các hoạt động sản xuất kinh doanh theo quy định của giấy chứng nhận đăng
ký kinh doanh và điều lệ của Công ty, phù hợp với quy định của pháp luật và

thực hiện các biện pháp thích hợp để thực hiện các mục tiêu của Công ty.
Ngành nghề kinh doanh của Công ty:
- Sản xuất, kinh doanh xi măng và các loại sản phẩm từ xi măng
- Sản xuất, kinh doanh các loại vật liệu xây dựng khác
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
10
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Kinh doanh các ngành nghề khác phù hợp với quy định của pháp luật.
Công ty có thể tiến hành những hình thức kinh doanh khác được pháp
luật cho phép mà HĐQT thấy có lợi nhất cho Công ty.
2.1.3.1. Đặc điểm tổ chức sản xuất
Công ty CP Xi măng Bút Sơn có hệ thống công nghệ hiện đại, dây truyền
sản xuất xi măng lò quay, phương pháp khô được điều khiển hoàn toàn tự
động từ phòng điều khiển trung tâm qua hệ thống máy vi tính của hãng
SIEMENS. Các quy trình công nghệ được theo dõi và điều chỉnh chính xác
đảm bảo sản xuất sản phẩm đạt chất lượng cao và ổn định.
Dây truyền sản xuất của Công ty bao gồm 6 công đoạn:
Đá vôi
Đá sét
Phụ gia
Xi sắt
Máy đập
Máy cán
Máy đập
Kho đồng nhất sơ bộ
Két chứa
Định lượng
Kho đồng nhất sơ bộ
Két chứa
Định lượng

Két chứa
Két chứa
Định lượng
Định lượng
Thạch cao
Thiết bị làm lạnh Clinker
Máy đập Clinker
Máy nghiền
Silô chứa xi măng
Xuất xi măng rời
Silô chứa, ủ Clinker
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
11
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Máy đóng bao
Xuất xi măng bao
Lò nung
Máy nghiền, sấy
Thiết bị đồng
Than
Dầu
Nghiền, sấy than
Hâm, sấy dầu
Máy đập
Phụ gia
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
12
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Sơ đồ 2.2: Quy trình sản xuất sản phẩm của Công ty Cổ phần Xi
măng Bút Sơn

* Công đoạn đập, vận chuyển và chứa nguyên liệu
Đá vôi, đá sét được khai thác từ mỏ và được vận chuyển đến máy đập,
sau đó được đưa đến kho chứa và đồng nhất sơ bộ thành phần. Tại đống
nguyên liệu silic, dòng nguyên liệu vào kho sẽ được định lượng bằng hệ
thống cân băng tải. Các nguyên liệu khác như thạch cao, quặng sắt sẽ được
chuyển đến nhà máy và vận chuyển về kho chứa bằng hệ thống băng tải.
* Công đoạn nghiền nguyên liệu
Sau khi đồng nhất sơ bộ, nguyên liệu có bốn cấu tử (đá vôi, đá sét, silic,
quặng sắt) được chứa trong bốn két chứa riêng biệt. Các thành phần được cân
định lượng và đưa vào máy nghiền liệu thô nhờ các cầu băng định lượng, các
tạp chất kim loại được tách ra khỏi dòng liệu nhờ máy tách kim loại.
Bột liệu sau khi nghiền phần lớn được phân ly động lực đưa đến các
cyclone lắng để thu hồi bột, phần còn lại được thu hồi qua hệ thống lọc bụi
tĩnh điện. Bột liệu sau đó được chứa trong silô và được tháo ra khỏi silô theo
phương pháp QUADRANT.
* Công đoạn lò nung và máy làm nguội clinker
Sau khi qua buồng hoà trộn ở hệ thống tháp trao đổi nhiệt, vật liệu sẽ tập
trung tại đáy các cyclone để cấp vào lò hoà trộn và vào lò nung.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
13
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Hệ thống máy làm nguội clinker được cung cấp cùng với đầy đủ các hệ
thống phụ trợ nhằm đảm bảo năng suất clinker là 4000 tấn/ngày. Clinker sau
khi làm nguội được vận chuyển vào các silô chứa bằng băng gần xiên kéo tải.
* Công đoạn nghiền than
Than khô sau khi đồng nhất sơ bộ được chứa riêng trong hai két cấp liệu.
Than được nghiền trên máy nghiền than và được trang bị hệ thống phun nước
làm mát khí nóng. Hệ thống lò đốt được sử dụng khi bắt đầu chạy khởi động
hoặc khi hàm lượng ẩm trong than vượt quá 12%.
Than mịn được chứa trong hai két than sức chứa 60 tấn/chiếc. Một két sử

dụng cho buồng đốt phụ với than mịn từ cyclone.
* Công đoạn nghiền xi măng
Clinker, thạch cao và phụ gia được chuyển từ kho chứa vào ba két chứa.
Trong quá trình vận hành bình thường, các phụ gia và clinker được nghiền sơ
bộ trong máy nghiền đứng, riêng thạch cao nghiền được loại bỏ kim loại bằng
thiết bị tách kim loại.
Máy nghiền xi măng kiểu nghiền bi có hai ngăn nghiền. Khí thải của
máy nghiền bi được lọc bụi tĩnh điện để thu hồi lại xi măng, sản phẩm mịn
được phân ly nhờ máy phân ly động lọc. Xi măng sau đó được tách khỏi dòng
khí chủ yếu nhờ bốn cyclone lắng và được chuyển tới các silô chứa bằng hệ
thống máng trượt, khí động, gầu năng.
* Bảo quản, đóng bao và vận chuyển xi măng
Nhà máy được trang bị bốn silô có tổng sức chứa 40.000 tấn được dùng
để chứa và bảo quản xi măng. Xưởng đóng bao của nhà máy bao gồm bốn
máy đóng bao, năng suất mỗi máy 100 tấn/giờ tương đương với 2000 bao loại
50kg. Xi măng sau khi được đóng bao được chuyển xuống xe ôtô qua 6 máng
và 2 máng qua tàu hoả nhờ các hệ thống chất tải tự động. Ngoài ra còn 2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
14
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
máng cân xuất xi măng rời bằng đường bộ năng suất 150 tấn/giờ và 1 máng
cân xuất xi măng rời cho tàu hoả năng suất 150 tấn/giờ.
2.1.3.2. Đặc điểm tổ chức kinh doanh
Công ty CP Xi măng Bút Sơn chịu sự chỉ đạo của Tổng Công ty Xi măng
Việt Nam. Tổng Công ty đã tổ chức, thành lập, phân địa bàn cho các đơn vị thành
viên và các đơn vị thành viên này quản lý khu vực mà mình được phân công.
Địa bàn tiêu thụ của Công ty chủ yếu trên tỉnh Hà Nam ngoài ra còn một
số địa bàn khác như Thái Bình, Hưng Yên, Nam Định,... các khu vực khác
bán đan xen cùng với các sản phẩm của các đơn vị thành viên khác trong
Tổng Công ty và một số công ty liên doanh.

P. Kinh doanh
tiêu thụ
Các chi nhánh
VP đại diện
Bán TT cho các công trình
Các nhà phân phối
Mô hình kinh doanh của Công ty được thể hiện ở sơ đồ dưới đây:
Sơ đồ 2.3: Mô hình kinh doanh của Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
Các chi nhánh gồm: Hà Nội, Hà Nam, Nam Định với chức năng chính là
tiêu thụ xi măng thông qua các đại lý và bán hàng trực tiếp cho người tiêu dùng.
Các văn phòng đại diện ở Hưng Yên, Sơn la, Hà Tây, Vĩnh Phúc... có chức
năng tìm hiểu và phát triển thị trường, hỗ trợ bán hàng cho Công ty.
Bán trực tiếp cho các công trình như công trình thuỷ điện Sơn La, cầu
Thanh Trì, sân bay Nội Bài....
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
15
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Các nhà phân phối chính: Công ty vật tư kỹ thuật xi măng, công ty vật
tư vận tải xi măng, công ty kinh doanh Đà Nẵng... kinh doanh xi măng theo
phương thức mua đứt bán đoạn và kinh doanh trên các địa bàn đã được Công
ty phân công.
Xi măng của Công ty được vận chuyển theo ba phương thức: đường sắt,
đường bộ và đường sông nhưng chủ yếu là đường bộ.
2.2. Tổ chức công tác kế toán của Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
2.2.1. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
Bộ máy kế toán tại Công ty trực thuộc phòng Kế toán-Thống kê-Tài
chính. Phòng Kế toán-Thống kê-Tài chính chịu trách nhiệm lập kế hoạch về
tài chính, tổ chức hạch toán theo quy định của Nhà nước, điều hành bộ máy
kế toán của Công ty, thường xuyên phản ánh và cung cấp các thông tin tài
chính kịp thời, chính xác cho GĐ. Đây là phòng ban chức năng có vai trò

quan trọng trong hệ thống bộ máy quản lý của Công ty.
Công ty đã áp dụng mô hình bộ máy kế toán tập trung. Theo mô hình
này, toàn bộ công việc kế toán từ khâu thu thập, xử lý, luân chuyển chứng từ,
ghi sổ kế toán, lập Báo cáo tài chính, phân tích hoạt động kinh doanh đều do
phòng kế toán của Công ty thực hiện. Các chi nhánh không có bộ phận kế
toán riêng mà chỉ có các nhân viên kinh tế làm nhiệm vụ hạch toán ban đầu,
thu thập, kiểm tra, tổng hợp và phân loại chứng từ phát sinh tại chi nhánh, sau
đó gửi chứng từ về phòng kế toán ở Công ty. Mô hình này phù hợp với đặc
điểm tổ chức quản lý và hoạt động của Công ty nhờ đó mà công tác kế toán
tại Công ty diễn ra thuận tiện và thống nhất.
Bộ máy kế toán của Công ty gồm 19 nhân viên kế toán, các nhân viên
này được phân công, sắp xếp vào các phần hành kế toán theo đúng năng lực,
chuyên môn của từng người, đảm bảo hiệu quả công việc.
Tổ chức bộ máy kế toán của Công ty được thể hiện qua sơ đồ sau :
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
16
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
KẾ TOÁN TRƯỞNG
Kế toán
chi nhánh
Kế toán Ban quản lý dự án
Thống kê
phân xưởng
Bộ phận kế toán tổng hợp
Bộ phận kế toán vật tư
Bộ phận
kế toán thanh toán
Bộ phận kế toán tiêu thụ
Bộ phận kế toán XDCB
PHÓ KẾ TOÁN TRƯỞNG

Sơ đồ 2.4: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
* Bộ phận lãnh đạo gồm 4 người
- Kế toán trưởng.
- Phó phòng kế toán.
* Các tổ kế toán
- Tổ kế toán tổng hợp: Gồm 4 người đảm nhiệm các phần hành kế toán
TSCĐ, kế toán tiền lương, kế toán tập hợp chi phí, tính giá thành, kế toán xác
định kết quả.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
17
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Tổ kế toán vật tư: Gồm 4 người đảm nhiệm phần hành kế toán vật tư.
- Tổ kế toán thanh toán: Gồm 3 người đảm nhiệm các phần hành kế toán
tiền mặt, tạm ứng, kế toán công nợ phải trả, kế toán tiền gửi và các khoản vay
ngân hàng.
- Tổ kế toán tiêu thụ: Gồm 3 người đảm nhiệm phần hành kế toán tiêu thụ.
- Tổ kế toán XDCB: Gồm 2 người đảm nhiệm phần hành kế toán XDCB.
* Công ty có 1 thủ quỹ
Công ty CP Xi măng Bút Sơn sử dụng phần mềm kế toán - phần mềm
FAST ACCOUTING có nối mạng nội bộ.
2.2.2. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán tại Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
2.2.2.1. Chính sách kế toán được áp dụng tại Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
- Niên độ kế toán: Công ty áp dụng theo năm, năm kế toán trùng với năm
dương lịch từ 1/1 đến 31/12.
- Kỳ kế toán: Công ty áp dụng kỳ kế toán theo tháng.
- Phương pháp hạch toán hàng tồn kho: Hàng tồn kho của Công ty được
hạch toán theo phương pháp kê khai thường xuyên, riêng các mặt hàng tồn
kho ngoài bến bãi khó kiểm đếm được hạch toán theo phương pháp kiểm kê
định kỳ. Giá xuất kho của hàng tồn kho được tính theo phương pháp bình

quân gia quyền.
- Phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang: Để phù hợp với đặc điểm của
Công ty, các bán thành phẩm đã hoàn thành ở giai đoạn chế biến này mà chưa
chuyển sang giai đoạn chế biến tiếp theo, đang còn tồn ở silô chứa thì được
coi là sản phẩm dở dang (bột liệu sang clinker), vì vậy Công ty đã áp dụng
phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ theo phương pháp sản phẩm
hoàn thành tương đương.
- Phương pháp tính giá thành: Công ty áp dụng phương pháp phân bước
có tính giá thành bán thành phẩm để tính giá thành xi măng.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
18
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Phương pháp tính thuế GTGT: Công ty tính thuế GTGT theo phương
pháp khấu trừ thuế.
- Phương pháp tính khấu hao TSCĐ: Công ty sử dụng phương pháp khấu
hao đường thẳng để tính và phân bổ chi phí khấu hao TSCĐ vào chi phí sản
xuất kinh doanh trong kỳ.
- Tỷ giá sử dụng trong hạch toán ngoại tệ: Công ty sử dụng tỷ giá hối
đoái của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là chủ yếu, trong một số trường hợp
sử dụng tỷ giá hối đoái của Ngân hàng Đầu tư và phát triển Hà Nam.
2.2.2.2. Chế độ kế toán được áp dụng tại Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
* Hệ thống chứng từ kế toán
Chứng từ là một căn cứ quan trọng thể hiện các nghiệp vụ kinh tế phát
sinh và ghi sổ kế toán, cũng là căn cứ để kiểm tra, kiểm soát. Hệ thống chứng
từ mà Công ty CP Xi măng Bút Sơn được thiết kế phù hợp với quy định của
Bộ Tài chính và phù hợp với đặc điểm hoạt động của Công ty.
* Hệ thống tài khoản
Công ty sử dụng hệ thống tài khoản thống nhất với hệ thống được ban
hành theo QĐ 15/2006/QĐ-BTC ngày 20/03/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài
chính, hệ thống tài khoản áp dụng cho đơn vị thuộc Tổng Công ty Xi măng

Việt Nam và được thiết kế phù hợp với hoạt động của Công ty.
* Hệ thống sổ kế toán
Công ty thực hiện ghi sổ kế toán theo hình thức Nhật ký chung. Theo
hình thức này, Công ty sử dụng các loại sổ sau:
- Sổ Nhật ký chung
- Sổ cái
- Các sổ, thẻ kế toán chi tiết
Chứng từ gốc
Sổ nhật ký đặc biệt
Sổ Nhật ký chung
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
19
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Sổ kế toán chi tiết
Bảng cân đối số phát sinh
Báo cáo tài chính
Bảng tổng hợp
chi tiết
Sổ cái

Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Quan hệ đối chiếu, so sánh
Ghi cuối tháng
Sơ đồ 2.5: Quy trình ghi sổ kế toán tại Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
Theo hình thức này, các chứng từ gốc sẽ được ghi vào sổ Nhật ký chung,
Sổ kế toán chi tiết, Sổ nhật ký đặc biệt theo trình tự thời gian. Sau đó, từ Nhật
ký chung, Nhật ký đặc biệt, Sổ chi tiết, các nghiệp vụ kinh tế phát sinh sẽ
được ghi vào Sổ cái. Cuối tháng, từ sổ chi tiết lập Bảng tổng hợp chi tiết, từ
Sổ cái lập Bảng cân đối số phát sinh. Từ Bảng tổng hợp chi tiết và Bảng cân

đối số phát sinh cuối tháng lập Báo cáo tài chính.
* Hệ thống Báo cáo kế toán
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
20
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Hệ thống Báo cáo tài chính của Công ty CP Xi măng Bút Sơn gồm 4 Báo cáo:
- Bảng cân đối kế toán
- Báo cáo kết quả kinh doanh
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
- Thuyết minh Báo cáo tài chính
Các Báo cáo của công ty được lập phù hợp với chế dộ kế toán hiện hành,
sau khi được lập sẽ được nộp cho các cơ quan: Tổng Công ty Xi măng Việt
Nam, Cục thuế tỉnh Hà Nam, Cục Thống kê, Sở Tài chính tỉnh Hà Nam, Ngân
hàng Đầu tư phát triển Hà Nam, Ngân hàng Công thương Hà Nam, Ngân
hàng Nhà nước Việt Nam.
Báo cáo thuế của Công ty sẽ được nộp cho Cục thuế tỉnh Hà Nam.
2.3. Thực tế kế toán chi phí, doanh thu và xác định kết quả tiêu thụ tại
Công ty Cổ phần Xi măng Bút Sơn
2.3.1. Kế toán giá vốn hàng bán
2.3.1.1. Kế toán thành phẩm
* Chất lượng và chủng loại sản phẩm
Hiện nay, Công ty CP Xi măng Bút Sơn đang sản xuất hai loại sản phẩm
khác nhau được đăng ký với cơ quan quản lý chất lượng sản phẩm đó là:
- Xi măng PCB30
- Xi măng PC40
Các sản phẩm của Công ty được khách hàng chấp nhận dưới hình thức sau:
- Xi măng bao PCB30
- Xi măng bao PC40
- Xi măng rời PCB30
- Xi măng rời PC40

- Clinker
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
21
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Trong đó xi măng PCB30 được sản xuất theo tiêu chuẩn Việt Nam
6260:1997, xi măng PC40 được sản xuất theo tiêu chuẩn Việt Nam
2682:1999. Thông thường cường độ xi măng PCB 30 sau 28 ngày đạt 37÷40
N/mm
2
, xi măng PCB40 sau 28 ngày đạt 47÷ 50 N/mm
2
. Xi măng PCB30
dùng trong công trình xây dựng dân dụng, xi măng PC40 dùng cho công trình
trọng điểm xây cầu cảng và các nhà máy....
* Nội dung kế toán thành phẩm
 Đánh giá thành phẩm nhập xuất kho
Quy trình sản xuất xi măng của Công ty CP Xi măng Bút Sơn rất đặc
biệt. Xi măng rời sau khi sản xuất xong sẽ được chứa trong các silô, khi khách
hàng yêu cầu mua hàng thì lúc đó xi măng mới được đóng bao xuất lên các
phương tiện chuyên chở và đem đi tiêu thụ.
Ví dụ : Ngày 15/12/2007 xưởng đóng bao nhập 3 000 tấn xi măng bao
PC40 với giá thành đơn vị thực tế đã được tập hợp trong bảng tính giá thành
là 425 158,34 đồng/tấn. Như vậy, tổng giá thành thực tế xi măng bao PC40
nhập kho ngày 15/12/2007 là:
GT xi măng bao PC40 nhập kho
3 000
425 158,34
=
x
=

1 275 475 020
(đồng)
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
22
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Công ty đánh giá thành phẩm xuất kho trong tháng theo phương pháp
bình quân cả kỳ dự trữ. Phương pháp được tính như sau:
Giá trị thành
phẩm xuất bán
Số lượng TP
xuất bán
Giá thành sản xuất thực
tế đơn vị bình quân
=
x

Giá thành sản
xuất bình quân
Zsxtt TP tồn
đầu kỳ
Zsxtt TP nhập kho
trong kỳ
Số lượng TP
tồn đầu kỳ
Số lượng TP
nhập trong kỳ
=
+
+
Trong đó:

Ví dụ: Tình hình tồn đầu kỳ của xi măng bao PC40 như sau:
Sản lượng tồn đầu kỳ: 5,73 tấn
Giá thành xi măng bao PC40 tồn đầu kỳ: 2 438 359 đồng
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
23
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Giá thành thực tế xi măng bao PC40 nhập kho trong kỳ: 23 580 594 763 đồng
GTSX bình quân PC40
2 438 359
23 580 594 763
5,73
110 547,5
=
+
+
=
425 158,37
55 463,09
(đồng/tấn)
Số lượng nhập trong kỳ là: 55 463,09 tấn
 Chứng từ nhập xuất kho thành phẩm
Hiện nay, các chứng từ nhập và xuất kho thành phẩm được Công ty sử
dụng bao gồm các chứng từ sau:
Chứng từ liên quan đến nhập kho thành phẩm bao gồm các Phiếu nhập vật
tư, Bảng kê nhập kho thành phẩm, Biên bản kiểm kê vật tư hàng hoá. Khi xuất
thành phẩm bán cho khách hàng, xưởng đóng bao sẽ tiến hành đóng xi măng vào
bao và tiến hành viết phiếu nhập vật tư, phiếu này được lập thành 3 liên:
Liên 1: Lưu tại xưởng đóng bao
Liên 2: Lưu tại Trung tâm tiêu thụ
Liên 3: Được giao cho phòng kế toán để kế toán nhập chứng từ vào máy tính

Công ty không có hiện tượng hàng bán bị trả lại nên kế toán không phải
theo dõi trường hợp này.
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
24
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Đơn vị: Công ty Xi măng Bút Sơn Mẫu số: 01 - VT
Địa chỉ:……………. (Ban hành theo QĐ số: 15/2006/QĐ-BTC
Ngày 20/3/2006 của Bộ trưởng BTC)
PHIẾU NHẬP KHO
Ngày 21 tháng 12 năm 2007
Họ tên người nhận hàng: Trung tâm tiêu thụ xi măng
Địa chỉ:
Lý do nhập kho:
Xuất tại kho:
STT
Tên vật tư và quy
cách
ĐVT
Số lượng
ĐG Thành tiền
Ghi
chú
Hoá
đơn
Thực
tế
1 Xi măng bao
PC40
Tấn 3000 3000 425 158,34 1 275 475 020
Cộng: 1 275 475 020

Tổng số tiền (viết bằng chữ): Một tỷ, hai trăm bảy lăm triệu, bốn trăm bảy lăm nghìn, không trăm hai
mươi đồng.
Ngày 21 tháng 12 năm 2007
Người lập phiếu Người nhập Thủ kho Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị
(Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên) (Ký, họ tên)
Biểu 2.2: Phiếu nhập kho
Khi Công ty bán xi măng cho các khách hàng thì sẽ sử dụng Phiếu xuất
kho kiêm vận chuyển nội bộ. Hàng ngày, có rất nhiều xe chở hàng của các
công ty khách hàng đến lấy hàng vì vậy mà Công ty không thể sử dụng Hoá
đơn GTGT được nên Phiếu xuất kho được viết cho từng xe hàng. Phiếu này
do Trung tâm tiêu thụ lập thành 3 liên:
Liên 1: Lưu tại Trung tâm tiêu thụ
Liên 2: Giao cho khách hàng
Liên 3: Được giao cho phòng kế toán để cập nhật chứng từ vào máy
ĐƠN VỊ: CÔNG TY XI MĂNG BÚT SƠN Mẫu số: 03PXK-3LL
Địa chỉ:……………………………… Ký hiệu: PA/2006B
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
25