Bồi dưỡng HS giỏi- chương trình mới

Bồi dưỡng và đánh giá
HS giỏi môn ngữ văn
Theo chương trình mới
PGS.TS. đỗ ngọc thống
PGS.TS. đỗ ngọc thống
Viện Chiến lược và Chương trình Giáo dục
Viện Chiến lược và Chương trình Giáo dục




Định hướng chung

Đối tượng BD và ĐG

Những điểm kế thừa

Những điểm mới




Đối tượng bồi dưỡng và đánh giá

Năng khiếu vh là năng khiếu sáng tác
nghệ thuật thiên bẩm (viết thơ, truyện, tiểu
thuyết); không phải là nhiệm vụ của nhà

trường phổ thông.


Năng lực vh là khả năng nắm bắt và vận
dụng những tri thức khoa học về văn chư
ơng. Năng lực này có thể bồi dưỡng và kiểm
tra được; là nhiệm vụ của nhà trường

Bồi dưỡng và đánh giá năng lực văn học





Năng lực văn học là gì ?

Năng lực tiếp nhận tác phẩm
( đọc, nhận biết, phân tích, lý giải
nội dung và ý nghĩa của tác phẩm
văn học)

Năng lực tạo lập văn bản (diễn
đạt và trình bày một vấn đề văn
học hoặc xã hội bằng nói và viết)




Nhng im k tha
Nhng im k tha

Khả năng nhận biết và lí giải được cái
hay, cái đẹp của tpvh một cách tinh tế, chính
xác và có sức thuyết phục trong sự gắn bó
giữa nd và ht nghệ thuật.

Chỉ ra được cái độc đáo, không lặp lại của
tác phẩm được phân tích.

Có những nhận xét, đánh giá mang màu
sắc cá nhân, độc đáo, mới mẻ của người viết

Có kĩ năng viết bài văn hay






Những điểm mới
Những điểm mới



Đánh giá toàn diện hơn: NLVH (cảm thụ
Đánh giá toàn diện hơn: NLVH (cảm thụ
TPVH, LSVH, LLVH, tác phẩm vh ( thơ,
TPVH, LSVH, LLVH, tác phẩm vh ( thơ,

văn xuôi, nghị luận );
văn xuôi, nghị luận );
NL xã hội
NL xã hội
;
;



Khách quan và chính xác hơn: Trắc
Khách quan và chính xác hơn: Trắc
nghiệm + Tự luận;
nghiệm + Tự luận;
nhiêù câu
nhiêù câu
,
,



Đánh giá được đúng năng lực suy nghĩ và
Đánh giá được đúng năng lực suy nghĩ và
cách diễn đạt, trình bày của người viết
cách diễn đạt, trình bày của người viết



Chống sao chép, và ảnh hưởng văn mẫu
Chống sao chép, và ảnh hưởng văn mẫu

Chú ý chất lượng hơn số lượng ( độ dài)
Chú ý chất lượng hơn số lượng ( độ dài)




Phần I
Những kiến thức và kĩ năng cơ bản
cần chú ý




§Ó tiÕp nhËn tèt TPVH
VÒ kiÕn thøc
1) KiÕn thøc t¸c phÈm
2) KiÕn thøc v¨n häc sö
3) KiÕn thøc lÝ luËn v¨n häc
4) KiÕn thøc v¨n ho¸ tæng hîp

Kiến thức tác phẩm VH
Kiến thức tác phẩm VH

Nhiều
Nhiều

Bắt buộc : SGK
Bắt buộc : SGK


Mở rộng : Ngoài SGK; cách mở rộng
Mở rộng : Ngoài SGK; cách mở rộng

Chọn lọc :
Chọn lọc :

TP đạt trình độ cổ điển
TP đạt trình độ cổ điển

Hệ thống:
Hệ thống:

Theo văn học sử
Theo văn học sử

Theo đề tài
Theo đề tài

Chính xác :
Chính xác : câu chữ và chi tiết

Cách thức đọc mở rộng
Về Vũ Trọng Phụng
Về Vũ Trọng Phụng
Hạnh phúc của
một tang gia
Toàn bộ tiểu thuyết
Số đỏ
1

Những bài phân tích
về Số đỏ
2
Những tác phẩm khác
của Vũ Trọng Phụng
3

Cách thức đọc mở rộng
Về Truyện Kiều
Về Truyện Kiều
Các đoạn trích
trong SGK
Toàn bộ Truyện
Kiều
1
Những bài phân tích
về Truyện Kiều
2
Những tác phẩm khác
của Nguyễn Du
3
Những tác phẩm viết
về Nguyễn Du
4

Kiến thức văn học sử

Nắm được vai trò và ý nghiã của VHS
Nắm được vai trò và ý nghiã của VHS


Hiểu sâu hơn tác phẩm ( tiếp nhận)
Hiểu sâu hơn tác phẩm ( tiếp nhận)

Viết dạng đề VHS tốt hơn ( tạo lập)
Viết dạng đề VHS tốt hơn ( tạo lập)

Nắm được các dạng bài văn học sử
Nắm được các dạng bài văn học sử

Tác phẩm lớn
Tác phẩm lớn

Tác gia
Tác gia

Xu hướng / Giai đoạn ( thời kỳ)
Xu hướng / Giai đoạn ( thời kỳ)

Nền văn học
Nền văn học

Nắm được yêu cầu
Nắm được yêu cầu

Đặc điểm lịch sử và những tác động của chúng
Đặc điểm lịch sử và những tác động của chúng

Những tác giả và tác phẩm tiêu biểu
Những tác giả và tác phẩm tiêu biểu


Đặc sắc nội dung và nghệ thuật lớn
Đặc sắc nội dung và nghệ thuật lớn

Vai trò và tác dụng
Vai trò và tác dụng

Kiến thức lí luận văn học

Nắm được vai trò và ý nghiã của LLVH
Nắm được vai trò và ý nghiã của LLVH

Hiểu sâu hơn tác phẩm ( tiếp nhận)
Hiểu sâu hơn tác phẩm ( tiếp nhận)

Viết dạng đề LLVH tốt hơn ( tạo lập)
Viết dạng đề LLVH tốt hơn ( tạo lập)

Nắm được các nội dung LLVH cơ bản
Nắm được các nội dung LLVH cơ bản

Một số khái niệm/ thuật ngữ văn học cơ bản
Một số khái niệm/ thuật ngữ văn học cơ bản

Một số vấn đề LLVH cơ bản
Một số vấn đề LLVH cơ bản

Nắm được yêu cầu
Nắm được yêu cầu

Nội dung cơ bản của khái niệm/ vấn đề LLVH

Nội dung cơ bản của khái niệm/ vấn đề LLVH

Vai trò và ý nghĩa của khái niệm/ vấn đề LLVH ấy đối
Vai trò và ý nghĩa của khái niệm/ vấn đề LLVH ấy đối
với người học/ người đọc
với người học/ người đọc

Vận dụng được trong tiếp nhận và tạo lập văn bản
Vận dụng được trong tiếp nhận và tạo lập văn bản

Một số vấn đề LLVH quan trọng

Tác phẩm văn học: đặc trưng và cấu trúc
Tác phẩm văn học: đặc trưng và cấu trúc

Đặc trưng : ngôn từ và lao động ngôn từ, tính đa nghĩa
Đặc trưng : ngôn từ và lao động ngôn từ, tính đa nghĩa
(polyphonie) và tính ổn định (constant)
(polyphonie) và tính ổn định (constant)

Cấu trúc: Nội dung và hình thức ( loại, thể…)
Cấu trúc: Nội dung và hình thức ( loại, thể…)

Tiếp nhận và phân tích TPVH
Tiếp nhận và phân tích TPVH

Tiếp nhận và đọc-hiểu
Tiếp nhận và đọc-hiểu

Cảm nhận và phân tích

Cảm nhận và phân tích

Những xu hướng cần tránh
Những xu hướng cần tránh

Các mối quan hệ trong văn học
Các mối quan hệ trong văn học

Nội dung và hình thức, nhà văn- hiện thực CS và tác
Nội dung và hình thức, nhà văn- hiện thực CS và tác
phẩm, dân tộc- cổ điển và hiện đại, tâm và tài…
phẩm, dân tộc- cổ điển và hiện đại, tâm và tài…

Vai trò và tác dụng của văn học
Vai trò và tác dụng của văn học

Phong cách văn học: tác phẩm, tác giả…
Phong cách văn học: tác phẩm, tác giả…

Kiến thức văn hoá tổng hợp

Nắm được vai trò của kiến thức văn hoá
Nắm được vai trò của kiến thức văn hoá

Hiểu sâu hơn tác phẩm văn học ( tiếp nhận)
Hiểu sâu hơn tác phẩm văn học ( tiếp nhận)

Viết bài văn tốt hơn ( tạo lập)
Viết bài văn tốt hơn ( tạo lập)


Nắm được các nội dung cơ bản
Nắm được các nội dung cơ bản

Một số khái niệm cơ bản của các ngành nghệ thuật
Một số khái niệm cơ bản của các ngành nghệ thuật

Một số kiến thức cơ bản về lịch sử, địa lí, phong tục
Một số kiến thức cơ bản về lịch sử, địa lí, phong tục

Những hiểu biết về chính trị và đời sống xã hội
Những hiểu biết về chính trị và đời sống xã hội

Nắm được yêu cầu
Nắm được yêu cầu

Nội dung cơ bản của khái niệm/ kiến thức văn hoá
Nội dung cơ bản của khái niệm/ kiến thức văn hoá

Vai trò và ý nghĩa của khái niệm/ kiến thức ấy đối với
Vai trò và ý nghĩa của khái niệm/ kiến thức ấy đối với
người học/ người đọc
người học/ người đọc

Vận dụng được trong tiếp nhận và tạo lập văn bản
Vận dụng được trong tiếp nhận và tạo lập văn bản

Kĩ năng làm văn
Kĩ năng làm văn

T×m hiÓu, ph©n tÝch ®Ò


T×m ý, lËp dµn ý

DiÔn ®¹t

Tr×nh bµy




1) Kĩ năng tìm hiểu, phân tích đề

Chỉ ra được vấn đề trọng tâm

Các thao tác chính + phương thức
biểu đạt

Kiến thức cần huy động
2) Tìm ý, lập dàn ý

Có những phần nào, ý chính là gì?

Cách tìm ý: đặt câu hỏi

Bố cục các phần, các ý trong bài




3) Diễn đạt:

Giọng văn biểu cảm

Dùng từ độc đáo, câu linh hoạt

Viết có hình ảnh: so sánh, ví von...

Chân thực, tránh mòn sáo, công
thức
4) Trình bày:

Chữ viết, lề, tẩy xoá, trích dẫn




T¸c dông
T¸c dông


1) T×m hiÓu, ph©n tÝch ®Ò : §óng
h­íng, tr¸nh l¹c ®Ò, lÖch ®Ò
2) T×m ý, lËp dµn ý: Cã ý ®óng, ý
®ñ, ý míi
3) DiÔn ®¹t: Bµi v¨n hay
4) Tr×nh bµy: Bµi v¨n ®Ñp