giáo án vật lý lớp 7 full trọn bộ cả năm mới nhất

Ph©n phèi ch¬ng tr×nh VËt Lý 7
Häc kú I - 19 tn ( 18 tiÕt)
1
2
3

PPC
T
1
2
3

4
5

4
5

6

6

7
8
9
10
11
12
13
14
15

16
17
18

7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18

Tn

20
21
22

19
20
21

23

22

24
25

23
24

26

25

27
28
29
30
31

26
27
28
29
30

32

31

33

32

34

33

Tªn bµi (Néi dung)
Nhận biết ánh sáng – Nguồn sáng và vật sáng
Sự truyền ánh sáng
ng dụng đònh luật truyền thẳng của ánh sáng
Đònh luật phản xạ ánh sáng
nh của một vật tạo bởi gương phẳng
Thực hành: Quan sát và vẽ ảnh của một vật tạo bởi
gương phẳng
Gương cầu lồi
Gương cầu lõm
n tập tổng kết chương I: Quang học
Kiểm tra
Nguồn âm
Độ cao của nguồn âm
Độ to của nguồn âm
Môi trường truyền âm
Phản xạ âm – Tiếng vang
Chống ô nhiễm tiếng ồn
n tập tổng kết chương II: m học
Kiểm tra học kì I
Häc kú II - 18 tn ( 17 tiÕt)
Nhiễm điện do cọ xát
Hai loại điện tích
Dòng điện – nguồn điện
Chất dẫn điện và chất cách điện – Dòng điện trong kim

loại
Sơ đồ mạch điện – Chiều dòng điện
Tác dụng nhiệt và tác dụng phát sáng của nguồn điện
Tác dụng từ, tác dụng hoá học và tác dụng sinh lí của
dòng điện
n tập
Kiểm tra 1 tiết
Cường độ dòng điện
Hiệu điện thế
Hiệu điện thé giữa hai đầu dụng cụ dòng điện
Thực hành: Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế
đối với đoạn mạch nối tiếp.
TH: Đo cường độ dòng điện và hiệu điện thế đối với
đoạn cạch song song
An toàn khi sử dụng điện

1


35
36

34
35

n tập tổng kết chương III: Điện học
Kiểm tra học kì II

Ngµy gi¶ng: ...............................
Líp:...............................................

ch¬ng I : quang häc

TiÕt 1: NhËn biÕt ¸nh s¸ng Ngn
s¸ng vËt s¸ng
I. mơc tiªu
1- KiÕn thøc
- B»ng thÝ nghiƯm, häc sinh nhËn thÊy : Mn nhËn biÕt ®ỵc ¸nh
s¸ng th× ¸nh s¸ng ®ã ph¶i trun vµo m¾t ta ; ta nh×n thÊy c¸c
vËt khi cã ¸nh s¸ng tõ c¸c vËt ®ã trun vµo m¾t ta.
- Ph©n biƯt ®ỵc ngn s¸ng vµ vËt s¸ng. Nªu ®ỵc thÝ dơ vỊ ngn
s¸ng vµ vËt s¸ng.
2- Kü n¨ng
- Lµm vµ quan s¸t c¸c thÝ nghiƯm ®Ĩ rót ra ®iỊu kiƯn nhËn biÕt
¸nh s¸ng vµ vËt s¸ng.
3- Th¸i ®é
- Nghiªm tóc trong lµm thÝ nghiƯm quan s¸t hiƯn tỵng khi chØ nh×n
thÊy vËt mµ kh«ng cÇm ®ỵc, vµ trong ho¹t ®éng nhãm.
II. chn bÞ
• hép kÝn bªn trong cã bãng ®Ìn vµ pin
iii. ph¬ng ph¸p:
-Vấn đáp, gợi mở + Thí nghiệm + Diễn giảng
Iv.. tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
1- Tỉ chøc
2- KiĨm tra
3- Bµi míi
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Ho¹t ®éng cđa trß
*H§ 1 :T×m hiĨu khi nµo ta I / NhËn biÕt ¸nh s¸ng
nhËn biÕt

* Quan s¸t vµ thÝ nghiƯm
®ỵc ¸nh s¸ng
- HS ®äc vµ tr¶ lêi
- Yªu cÇu HS ®äc SGK ®Ĩ tr¶ - Trêng hỵp 2 vµ 3 m¾t ta nhËn
lêi c©u hái trong c¸c trõ¬ng biÕt ®ỵc ¸nh s¸ng
hỵp ®· cho trêng hỵp nµo m¾t C1 .M¾t ta nhËn biÕt ®ỵc cã ¸nh
ta nhËn biÕt ®ỵc ¸nh s¸ng ?
s¸ng cã ®iỊu kiƯn gièng nhau lµ :
- Tõ ®ã tr¶ lêi c©u hái C1 SGK Cã ¸nh s¸ng vµ më m¾t nªn ¸nh
- Qua c©u hái d· t×m hiĨu h·y s¸ng lät vµo m¾t.
chän tõ thÝch hỵp ®iỊn vµo - KÕt ln : M¾t ta nhËn biÕt ®ỵc
chç trèng trong kÕt ln ?
¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng trun
* H§ 2 : Nghiªn cøu ®iỊu kiƯn vµo m¾t ta
2


nào ta nhìn thấy vật
- Ta đã biết nhìn thấy ánh
sáng khi nào vậy muốn nhìn
thấy một vật thì phải có
điều kiện gì ? ta sang phần
II
- Cho HS đọc SGK và quan sát
hình 1.2a , 1.2b
- GV hớng dẫn và phát dụng cụ
cho các nhóm quan sát để trả
lời C2 ?
- HD đặt mắt gần ống
- Nguyên nhân nhìn thấy tờ

giấy trắng ?
- ánh sáng không đến mắt có
nhìn thấy tờ giấy không ?
- Qua C2 hãy trả lời câu hỏi
điền từ để có kết luận ?
* HĐ 3 : Phân biệt nguồn
sáng và vật sáng
- Yêu cầu đọc câu hỏi SGK
để trả lời câu hi C3
- Từ đó điền vào kết luận
SGK
- Vậy vật hắt lại ánh sáng là
gì ? Nguồn sáng là gì ? lấy
ví dụ minh hoạ ?
* HĐ 4 : Vận dụng
- Yêu cầu đọc ghi nhớ, vận
dụng kiến thức đã học trả lời
câu hỏi vận dụng SGK

II / Nhìn thấy một vật
* Thí nghiệm
- HS đọc, quan sát, làm thí nghiệm
để trả lời câu hỏi.
C2 . Ta nhìn thấy mảnh giấy trắng
trong trờng hợp hình 1.2a đèn sáng
Vì có đèn tạo ra ánh sáng, áng sáng
chiếu đến trang giấy trắng, áng
sáng từ trang giấy trắng đến mắt
ta thì nhìn thấy trang giấy trắng.
- Kết luận : Ta nhìn thấy một

vật khi có ánh sáng từ vật
truyền vào mắt ta.
III / Nguồn sáng và vật sáng
C3.-Vật tự phát ra ánh sáng : Dây
tóc bóng đèn.
-Vật hắt lại ánh sáng do vật khác
chiếu tới : Tờ giấy trắng
- Kết luận :
Dây tóc bóng đèn tự nó phát ra
ánh sáng gọi là nguồn sáng.
Dây tóc bóng đèn phát sáng và
mảnh giấy trắng hắt lại ánh sáng
từ vật khác chiếu vào nó gọi chung
là vật sáng
IV/ Vận dụng
C4. Bạn Thanh đúng vì ánh sáng
đèn pin không chiếu vào mắt nên
mắt không nhìn thấy đợc.
C5. Khói gồm các hạt nhỏ li ti, các
hạt này đợc chiếu sáng và trở thành
vật sáng. ánh sáng từ các hạt này
truyền tới mắt.
- Các hạt xếp gần liền nhau nằm
trên đờng truyền của ánh sáng tạo
thành vệt sáng mắt nhìn thấy.

4- Củng cố (3)
- Qua bài học hôm nay các em cần ghi nhớ những điều gì?
- Học bài, đọc Có thể em cha biết.
5. Dăn dò (1)- Làm bài tập 1.1 đến 1.5 SBT

V. Rút kinh nghiêm sau bài giảng:

3


............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................
--------------------------------------------------------------------Ngµy gi¶ng: ...............................
Líp:...............................................

TiÕt 2: Sù trun ¸nh s¸ng
I/ mơc tiªu
1- KiÕn thøc
- BiÕt lµm thÝ nghiƯm x¸c ®Þnh ®ỵc ®êng trun cđa ¸nh s¸ng.
- Ph¸t biĨu ®ỵc ®Þnh lt trun th¼ng ¸nh s¸ng.
- BiÕt vËn dơng ®Þnh lt trun th¼ng ¸nh s¸ng vµo x¸c ®Þnh ®êng th¼ng trong thùc tÕ.
- NhËn biÕt ®ỵc ®Ỉc ®iĨm cđa ba lo¹i chïm s¸ng.
2- Kü n¨ng
• Bíc ®Çu biÕt t×m ra ®Þnh lt trun th¼ng ¸nh s¸ng b»ng
thùc nghiƯm.
• BiÕt dïng thÝ nghiƯm ®Ĩ kiĨm chøng l¹i mét hiƯn tỵng vỊ ¸nh
s¸ng.
3- Th¸i ®é
• Nghiªm tóc trong lµm thÝ nghiƯm vµ ho¹t ®éng nhãm
• BiÕt vËn dơng kiÕn thøc vµo cc sèng.
II/ chn bÞ
èng nhùa cong, èng nhùa th¼ng
• ngn s¸ng dïng pin
• mµn ch¾n cã ®ơc lç nh nhau

• ®inh ghim m¹ mò nhùa to
iii. ph¬ng ph¸p:
-Vấn đáp, gợi mở + Thí nghiệm + Diễn giảng
Iv.tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
1- Tỉ chøc
2- KiĨm tra
• HS1 : -Khi nµo ta nhËn biÕt ®ỵc ¸nh s¸ng ? Khi nµo ta nh×n
thÊy vËt ?
-Gi¶i thÝch hiƯn tỵng nh×n thÊy vƯt s¸ng trong khãi h¬ng ?
• HS2 : Ch÷a bµi tËp 1.2 vµ 1.1 SBT ?
7A:..................................................................7B.................................
.............................
7C:...................................................................
3- Bµi míi
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Ho¹t ®éng cđa trß
4


*HĐ1 : Nghiên cứu tìm hiểu
quy luật của đờng truyền ánh
sáng
- ánh sáng đi theo đờng cong
hay gấp khúc ? Nêu phơng án
thí nghiệm ?
- Chúng ta cùng làm TN
- GV phát dụng cụ thí nghiệm
cho các nhóm yêu cầu từng HS
quan sát dây tóc bóng đèn qua
ống thẳng và qua ống cong

để trả lới C1 SGK
- Không có ống thẳng thì ánh
sáng có
truyền theo đờng
thẳng không ? Nêu phơng án
kiểm tra?
- GV kết luận suy ra C 2 yêu cầu
đọc và hớng dẫn làm TN để
trả lời
- Với các môi trờng trong suốt
khác nh thuỷ tinh, nớc ta
cũng có kết luận nh trên
- Mọi vị trí trong môi trờng có
tính chất nh nhau gọi là môi trờng đồng tính các nhà bác học
đã rút ra định luật truyền
thẳng ánh sáng nh sau :
- yêu cầu một vài HS đọc sau
đó nhắc lại
* HĐ2 : Nghiên cứu thế nào là
tia sáng, chùm sáng
- Cho HS đọc SGK
- GV thông báo và cho ghi, vẽ
hình, biểu diễn trên tấm bìa
- Thực tế thờng gặp chùm sáng
gồm nhiều tia sáng. vậy gồm
những loại chùm sáng nào ?
- Cho HS đọc SGK
- GV làm thí nghiệm tạo ra ba
loại chùm sáng, yêu cầu quan sát
và trả lời câu hỏi C3 SGK

I / Đờng truyền của ánh sáng
- HS nêu phơng án TN
* Thí nghiệm :
- HS đọc SGK
-HS làm thí nghiệm
C1. ánh sáng từ dây tóc bóng đèn
truyền trực tiếp đến mắt ta theo
ống thẳng
-HS nêu phơng án,
-C2 Làm TN theo hớng dẫn của GV
Ba lỗ A, B, C thẳng hàng vậy
ánh sáng thuyền theo đờng thẳng
-Kết luận : Đờng truyền của ánh
sáng trong không khí là đờng
thẳng
* Định luật truyền thẳng của
ánh sáng : Trong môi trờng
trong suốt và đồng tính, ánh
sáng truyền đi theo đờng
thẳng

II/ Tia sáng và chùm sáng
- HS đọc SGK
*Biểu diễn đờng truyền của
tia sáng
- Quy ớc biểu diễn đờng truyền
của tia sáng bằng một đờng
thẳng có mũi tên chỉ hớng là một
tia sáng

*Ba loại chùm sáng
C3. a) Chùm sáng song song gồm
các tia
sáng không giao
nhau trên đờng truyền của chúng.

- GV vẽ hình và hớng dẫn học

b) Chùm sáng hội tụ gồm các tia
5


sinh vẽ hình vào vở, điền từ sáng giao nhau trên đờng truyền
thích hợp vào chỗ trống
của chúng.
-GV quan sát và sửa chữa cho
HS
c) Chùm sáng phân kì gồm các tia
- Vậy chùm sáng nh thế nào gọi sáng loe rộng ra trên đờng
là chùm sáng phân kì, hội tụ, truyền của chúng.
song song, hãy biểu diễn ?
* HĐ 3 : Vận dụng
- Yêu cầu đọc ghi nhớ
III/ Vận dụng
- Vận dụng kiến thức đã học C4. ánh sáng từ đèn phát ra đã
để trả lời C4, C5 SGK
truyền đến mắt ta theo đờng
- GV hớng dẫn và cho học sinh thẳng.
ghi bài đáp án đúng
C5 . - Đặt mắt sao cho chỉ nhìn

- Khi ngắm phân đội em thấy kim gần mắt nhất không
thẳng hàng em phải làm thế nhìn thấy hai kim còn lại.
nào ? Giải thích ?
- Giải thích : Kim 1 là vật chắn
sáng của kim 2, kim 2 là vật chắn
sáng của kim 3.
Do á/sáng truyền theo đờng
thẳng nên á/sỏng từ kim 2, kim 3
bị chắn không tới mắt.
4- Củng cố (3)
- Qua bài học hôm nay các em cần ghi nhớ những điều gì?
- Học bài, đọc Có thể em cha biết .
5. Dăn dò (1)
- Làm bài tập SBT 2.1 đến 2.4
V. Rút kinh nghiêm sau bài giảng:
........................................................................................................
........................................................................................................
..........................................................
Ngày giảng: ...............................
Lớp:...............................................

Tiết 3: ứng dụng định luật truyền
thẳng ánh sáng
I. mục tiêu
1- Kiến thức
- Nhận biết đợc bóng tối. Giải thích đợc vì sao có hiện tợng nhật
thực và nguyệt thực.
2- Kỹ năng

6

- VËn dơng ®Þnh lt trun th¼ng cđa ¸nh s¸ng gi¶i thÝch mét sè
hiƯn tỵng trong thùc tÕ vµ hiĨu ®ỵc mét sè øng dơng cđa ®Þnh lt
trun th¼ng ¸nh s¸ng.
3- Th¸i ®é
- Nghiªm tóc trong lµm thÝ nghiƯm vµ ho¹t ®éng nhãm
II. chn bÞ
• §Ìn pin, pin tiĨu, tÊm b×a, mµn ch¾n
iii. ph¬ng ph¸p:
-Vấn đáp, gợi mở + Thí nghiệm + Diễn giảng
Iv. tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
1- Tỉ chøc
2- KiĨm tra
HS1: Ph¸t biĨu ®Þnh lt trun th¼ng ¸nh s¸ng ? §êng trun
cđa ¸nh s¸ng ®ỵc biĨu diƠn nh thÕ nµo ? H·y biĨu diƠn ®êng
trun cđa tia s¸ng , BT 2.2 SBT
HS2 : Nªu ba lo¹i chïm s¸ng, BiĨu diƠn trªn h×nh vÏ ?
7A:..................................................................7B.................................
.............................
7C:...................................................................
3- Bµi míi
Ho¹t ®éng cđa thÇy

Ho¹t ®éng cđa trß

*H§1 : Quan s¸t h×nh thµnh
kh¸i niƯm bãng tèi, bãng
nưa tèi
- Yªu cÇu ®äc TN, nªu dơng

cơ TN
- HD : §Ĩ ®Ìn ra xa ®Ĩ
quan s¸t bãng ®Ìn râ h¬n,
chó ý quan s¸t vïng s¸ng, tèi
®Ĩ tr¶ lêi c©u hái C1

I/ Bãng tèi- bãng nưa tèi
* ThÝ nghiƯm 1 :
- HS ®äc TN, nghiªn cøu vµ lµm thÝ
nghiƯm theo nhãm díi sù HD cđa
GV®Ĩ tr¶ lêi c©u hái
C1 . Trªn mµn ch¾n vïng tèi ë gi÷a,
vïng s¸ng ë xung quanh.
- Vïng tèi : Do vËt c¶n nªn kh«ng nhËn
®ỵc ¸nh s¸ng tõ ngn s¸ng chiÕu tíi.
- Vïng s¸ng : NhËn ®ỵc ¸nh s¸ng tõ
- Yªu cÇn tr¶ lêi c©u hái ngn s¸ng chiÕu tíi.
SGK.
* NhËn xÐt :
Trªn mµn ch¾n ®Ỉt phÝa sau vËt c¶n
cã mét vïng kh«ng nhËn ®ỵc ¸nh s¸ng
tõ ngn s¸ng tíi gäi lµ bãng tèi.
- Tõ ®ã ®iỊn cơm tõ thÝch * ThÝ nghiƯm 2 :
hỵp vµo nhËn xÐt
- HS lµm TN theo HD
C2 . Vïng tèi : Vïng 1
Vïng ®ỵc chiÕu s¸ng ®Çy ®đ : Vïng
- Yªu cÇu ®äc TN SGK
3
- HD : Thay 1 bãng ®Ìn

Vïng cßn l¹i : Vïng 2 ( S¸ng h¬n vïng
7


bằng 2 bóng đèn để tạo 1, tối hơn vùng 3) sáng mờ
nguồn sáng rộng, quan sát t- - Giải thích :
ơng tự TN 1 để trả lời C2
+ Vùng tối : Hoàn toàn không nhận đợc ánh sáng từ nguồn tới.
- Vì sao có vùng sáng hoàn + Vùng sáng : Nhận đợc tất cả ánh
toàn và vùng tối hoàn toàn, sáng từ các phần của nguồn sáng
vùng sáng mờ ?
chiếu tới.
+ Vùng sáng mờ : Nhận đợc một ít
ánh sáng (từ một phần của nguồn
sáng chiếu tới).
* Nhận xét : Trên màn chắn đặt
phía sau vật cản có vùng chỉ nhận đ- Hãy điền cụm từ thích hợp ợc ánh sáng từ một phần của nguồn
vào nhận xét?
sáng tới gọi là bóng nửa tối.
II/ Nhật thực Nguyệt thực
*HĐ2 : Hình thành khái 1. Nhật thực: Khi Mặt Trăng nằm
niệm nhật thực và nguyệt trong khoảng từ Mặt Trời đến Trái Đất
thực.
thì trên Trái Đất xuất hiện bóng tối và
- Yêu cầu đọc thông tin SGK bóng nửa tối , đứng ở chỗ bóng tối
- GV kể câu truyện gấu ăn không nhìn thấy Mặt Trời gọi là nhật
mặt trăng và đội quân La thực toàn phần, đứng ở chỗ bóng
Mã.
nửa tối chỉ nhìn thấy một phần của
- Nhật thực là gì ?

Mặt Trời gọi là nhật thực một phần.
- Ban ngày lúc Mặt Trăng ở C3. Đứng ở nơi nhật thực toàn phần ta
khoảng giữa Trái Đất và Mặt không nhìn thấy Mặt Trời. Trời tối lại
Trời. Bóng tối của Mặt Trăng vì lúc đó Mặt Trăng che hết Mặt
n trên Trái Đất. Lúc này đứng Trời ( vật chắn ) không cho ánh sáng
ở chỗ bóng tối ta có quan từ Mặt Trời đến Trái Đất.
sát đợc Mặt Trời không ?
2. Nguyệt thực
- Yêu cầu trả lời C3 ?
- Phía sau Trái đất không nhận đợc
ánh sáng Mặt Trời ( điểm A)
- Mặt Trăng phản chiếu ánh - Vị trí 1 là bóng tối của Trái Đất
sáng Mặt Trời nên ban đêm * Khi Mặt Trăng bị Trái Đất che không
ta nhìn thấy Mặt Trăng.
đợc Mặt Trời chiếu sáng nữa, lúc đó
- Quan sát H3.4 cho biết chỗ ta không nhìn thấy Mặt Trăng gọi là
nào trên Trái Đất là ban đêm hiện tợng nguyệt thực.
?
C4. Mặt Trăng đứng ở vị trí 1 thì có
- Chỉ ra Mặt Trăng ở vị trí nguyệt thực, vị trí 2 thì Trăng sáng.
nào thì không nhận đợc II/ Vận dụng
ánh sáng từ Mặt Trời, không C5.Miếng bìa cáng gần màn chắn
nhìn thấy Mặt Trăng gọi là thì vùng bóng nửa tối càng thu hẹp,
nguyệt thực ?
khi miếng bìa sát màn chắn thì
- Yêu cầu trả lời C4.
vùng bóng nửa tối hàu nh mất hẳn
8

* H§ 3 : VËn dơng
- Yªu cÇu ®äc ghi nhí
- Tr¶ lêi vËn dơng

chØ cßn bãng tèi.
C6. – Bãng ®Ìn sỵi ®èt ( d©y tãc ) :
Ngn s¸ng hĐp nªn phÝa sau qun
s¸ch lµ vïng tèi.
- Híng dÉn HS lµm TN ®Ĩ
- Bãng ®Ìn èng : Ngn s¸ng réng
tr¶ lêi
nªn phÝa sau qun s¸ch cã mét vïng
tèi vµ vïng nưa tèi
4- Cđng cè (3’)
- Qua bµi häc h«m nay c¸c em cÇn ghi nhí nh÷ng ®iỊu g×?
- Lµm bµi tËp SBT
5. D¨n dß (1’)
- Lµm l¹i TN víi miÕng b×a, qun s¸ch
V. Rót kinh nghiªm sau bµi gi¶ng:
........................................................................................................
........................................................................................................
..........................................................
---------------------------------------------------------------Ngµy gi¶ng: ...............................
Líp:...............................................

TiÕt 4: §Þnh lt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng
I. mơc tiªu
1- KiÕn thøc
- TiÕn hµnh ®ỵc TN ®Ĩ nghiªn cøu ®êng ®i cđa tia s¸ng ph¶n x¹
trªn g¬ng. BiÕt x¸c ®Þnh

tia tíi, tia ph¶n x¹, gãc tíi, gãc ph¶n x¹. Ph¸t biĨu ®ỵc ®Þnh lt
ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.
- BiÕt øng dơng ®Þnh lt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng ®Ĩ ®ỉi híng ®êng
trun ¸nh s¸ng theo mong mn.
2- Kü n¨ng
- BiÕt lµm TN, ®o gãc, quan s¸t ®êng trun cđa ¸nh s¸ng ®Ĩ
t×m ra quy lt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng.
3- Th¸i ®é
- Nghiªm tóc trong lµm thÝ nghiƯm vµ ho¹t ®éng nhãm
II. chn bÞ
• G¬ng ph¼ng. Ngn s¸ng t¹o tia s¸ng Thíc ®o ®é,Tê giÊy,
hép vu«ng
iii. ph¬ng ph¸p:
-Vấn đáp, gợi mở + Thí nghiệm + Diễn giảng
Iv. tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
1- Tỉ chøc
2- KiĨm tra
• HS1: H·y gi¶i thÝch hiƯn tỵng nhËt thùc vµ ngut thùc?
9


HS2: Kiểm tra vở bài tập
7A:................................................................
7B..............................................................
7C:...................................................................
3- Bài mới
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
* HĐ1: Nghiên cứu sơ bộ tác I/ Gơng phẳng
dụng của ánh sáng

* Quan sát
- Cho HS soi gơng
- HS làm theo HD của GV
- Thấy hiện tợng gì trong gơng - Hình ảnh của một vật quan sát
?
đợc trong gơng gọi là ảnh của vật
- GV thông báo KN ảnh của vật tạo bởi gơng.
trong gơng.
C1. Vật nhẵn bóng, phẳng đều có
- Yêu cầu HS trả lời C1
thể là gơng phẳng ví dụ : Tấm
- Vậy ánh sáng tới gơng thì đi kính, tấm kim loại, mặt nớc
tiếp nh thế nào ?
phẳng.
*HĐ3 : hình thành khái niệm II/ Định luật phản xạ ánh sáng
phản xạ ánh sáng và định luật * Thí nghiêm :
- Yêu cầu đọc TN, nêu dụng cụ, - HS làm TN theo HD
GV giới thiệu dụng cụ và HD HS - SI : Tia tới ; IR : Tia phản xạ
làm TN.
- Vẽ hình và trả lời câu hỏi
- GV chỉ ra tia tới, tia phản xạ
S
N
R
- ánh sáng đến gơng phẳng
sau đó còn có hớng cũ nữa
hay không ?
I
Hiện tợng ánh sáng đến gơng
- GV giới thiệu đờng pháp phẳng bị đổi hớng gọi là hiện ttuyến và mặt phẳng chứa tia ợng phản xạ ánh sáng.

tới và đờng pháp tuyến
1. Tia phản xạ nằm trong mặt
- Yêu cầu HS làm TN, quan sát phẳng nào ?
xem tia phản xạ nằm trong C2 .IN : Đờng pháp tuyến
mặt phẳng nào
- HS làm theo HD
- HD : Đặt tờ giấy trùng với mặt * Kết luận :
phẳng chứa tia tới và đờng Tia phản xạ nằm trong cùng mặt
pháp tuyến sau đó thay đổi phẳng với tia tới và đờng pháp
mặt phẳng tờ giấy quan sát tuyến
xem có hứng đợc tia phản xạ 2. Phơng của tia phản xạ quan
không
hệ thế nào với phơng của tia tới
- Từ TN hãy điền kết luận ?
SGK ?
Góc SIN = i gọi là góc tới
- Yêu cầu HS đọc thông tin về Góc NIR = r gọi là góc phản xạ
góc tới và góc phản xạ SGK
a) HS dự đoán
- Hãy dự đoán về số đo của b) TN kiểm tra
10


góc phản xạ so với góc tới ?
- HD HS làm TN và đo góc tới,
góc phản xạ so sánh điền vào
bảng kết quả.

- Từ TN hãy điền từ vào kết
luận.

- Kết luận trên cũng đúng với
các môi trờng trong suốt khác.
- Yêu cầi đọc 2 kết luận SGK,
đó là nội dung định luật phản
xạ ánh sáng

Góc tới
Góc phản xạ
0
60
600
450
450
300
300
* Kết luận :
Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới.
3. Định luật phản xạ ánh sáng
SGK
4. Biểu diễn gơng phẳng và
các tia sáng trên giấy.
S
N
R

- Yêu cầu đọc thông tin SGK .

G
I
G : Gơng phẳng

GV vẽ và HD HS vẽ theo.
SI : Tia tới
IR : Tia phản xạ
Góc SIN = i gọi là góc tới
Góc NIR = r gọi là góc phản xạ
- Yêu cầu HS vẽ tia phản xạ ở C3 IN : Pháp tuyến
- HD : Muốn vẽ tia phản xạ ta C3 . HS lên bảng vẽ
phải biết điều gì ?
- HS đọc ghi nhớ
- Hãy đo góc tới để vẽ tia phản C4. a). HS tự vẽ
xạ sao cho góc tới bằng góc b)
N
R
phản xạ ?
S
- Cho HS làm C4
- HD : b) Vẽ tia phản xạ thẳng
G
đứng từ dới lên
Vẽ pháp tuyến là phân giác của
I
góc hợp bởi tia tới và tia phản xạ
Vẽ gơng vuông góc với pháp
tuyến
4- Củng cố (3)
- Qua bài học hôm nay các em cần ghi nhớ những điều gì?
5. Dăn dò (1)
- Học bài Làm bài tập SBT
V. Rút kinh nghiêm sau bài giảng:

11


........................................................................................................
........................................................................................................
..........................................................
---------------------------------------------------------------Ngµy gi¶ng: ...............................
Líp:...............................................

TiÕt 5: ¶nh cđa vËt t¹o bëi g¬ng
ph¼ng
I. mơc tiªu
1- KiÕn thøc
• Nªu ®ỵc tÝnh chÊt cđa ¶nh t¹o bëi g¬ng ph¼ng.
• VÏ ®ỵc ¶nh cđa mét vËt ®Ỉt tríc g¬ng ph¼ng.
2- Kü n¨ng
• Lµm ®ỵc thÝ nghiƯm t¹o ¶nh cđa vËt qua g¬ng ph¼ng vµ x¸c
®Þnh ®ỵc vÞ trÝ cđa ¶nh ®Ĩ nghiªn cøu tÝnh chÊt cđa ¶nh
qua g¬ng ph¼ng.
3- Th¸i ®é
• Nghiªm tóc khi nghiªn cøu hiƯn tỵng trõu tỵng.
II. chn bÞ
G¬ng ph¼ng. TÊm kÝnh trong. 2 qu¶ pin.
• Tê giÊy.
iii. ph¬ng ph¸p:
-Vấn đáp, gợi mở + Thí nghiệm + Diễn giảng
Iv. tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
1- Tỉ chøc
2- KiĨm tra (5’)
HS1: Ph¸t biĨu ®Þnh lt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng ? X¸c ®Þnh tia tíi

trong h×nh vÏ ?
R
I

• HS2 : BT 4.1 SBT
7A:..................................................................7B.................................
.............................
7C:...................................................................
3- Bµi míi
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Ho¹t ®éng cđa trß
* H§1: Nghiªn cøu tÝnh chÊt cđa I TÝnh chÊt cđa ¶nh t¹o bëi g¶ng t¹o bëi g¬ng ph¼ng
¬ng ph¼ng
- Yªu cÇu HS ®ọc TN, quan s¸t, *ThÝ nghiƯm :
12


làm TN theo HD
- Yêu cầu làm TN để nêu nhận
xét
+ ảnh giống vật không ?
+Dự đoán : Kích thớc ảnh so với
vật. Khoảng cánh từ ảnh đến gơng và khoảng cánh từ vật đến
gơng
- Làm thế nào để kỉêm tra dự
đoán đó ?

- HS làm theo HD
Nhận xét :
+ So sánh ảnh với vật, dự đoán

+ Kích thớc ảnh so với vật ( bằng
nhau )
+ Khoảng cách từ ảnh đến gơng
và khoảng cách từ vật đến gơng(bằng nhau)
- HS nêu phơng án TN
1. ảnh của vật tạo bởi gơng
phẳng có hứng đợc trên màn
chắn không ?
- Yêu cầu HS làm C1 SGK để C1. HS làm TN
điền kết luận
* Kết luận :
ảnh của một vật tạo bởi gơng
- Vậy ảnh ảo là gì ?
phẳng không hứng đợc trên màn
- Vì sao không hứng đợc ảnh chắn, gọi là ảnh ảo.
trên màn chắn ? ( HD : ánh sáng
có truyền qua đợc gơng phẳng
không ? Nếu thay gơng phẳng
bằng tấm kính trong làm thí
nghiệm thì KL có đúng không ? 2. Độ lớn của ảnh có bằng độ
)
lớn của vật không
- GV HD rút ra KL đúng
- HS đọc TN
- Vậy độ lớn của ảnh so với vật
thì sao ?
C 2:- Làm TN theo HD
- GV yêu cầu đọc TN
* Kết luận : Độ lớn của ảnh của
- HD HS làm TN lu ý đánh dấu một vật tạo bởi gơng phẳng

vị trí của quả pin sau tấm kính bằng độ lớn của vật.
( gơng ), đặt giấy ở dới kính, kẻ 3. So sánh khoảng cách từ một
đờng thẳng, đặt quả pin ở trớc điểm của vật đến gơng và
gơng ( vật ) và quả pin ở sau g- khoảng cách từ annhr của
ơng trùng ảnh trên đờng thẳng điểm đó đến gơng.Dùng TN
đó.
ở H 5.3 để dự đoán.
- Yêu cầu điền KL
* Kết luận : Điểm sáng và ảnh
- Từ đó điền KL 3 sau khi đo và của nó tạo bởi gơng phẳng cách
so sánh
gơng phẳng một khoảng bằng
( do HD làm gộp )
nhau.
II/ Giải thích sự tạo thành
ảnh bởi gơng phẳng.
- HS đọc
- Lên bảng làm theo HD
* HĐ2 : Giải thích sự tạo thành C4 :
13


¶nh bëi
* KÕt ln : Ta nh×n thÊy ¶nh ¶o
g¬ng ph¼ng.
S’ v× c¸c tia ph¶n x¹ lät vµo m¾t
- Yªu cÇu ®äc C4 vµ lµm theo
cã ®êng kÐo dµi ®i qua ¶nh S’.
- GV gäi HS lªn b¶ng lµm tõng b- * ¶nh cđa mét vËt lµ tËp hỵp ¶nh
íc nh HD SGK

cđa tÊt c¶ c¸c ®iĨm trªn vËt.
+ a) LÊy ®èi xøng
+ b) Theo ®Þnh lt ph¶n x¹ III/ VËn dơng
¸nh s¸ng. kÐo dµi hai tia ph¶n x¹ C5 :
gỈp nhau t¹i S’
C6:Bãng c¸i th¸p ë díi níc chÝnh lµ
- Yªu cÇu ®iỊn KL
¶nh
- HD : §iĨm giao nhau cđa hai tia Cđa th¸p qua g¬ng ph¼ng lµ
ph¶n x¹ xt hiƯn ë ®©u ?
m¾t níc
-¶nh cđa mét vËt qua g¬ng
ph¼ng lµ g×
H§ 3 : VËn dơng
- Lµm C5, C6 SGK
4- Cđng cè (3’)
- Qua bµi häc h«m nay c¸c em cÇn ghi nhí nh÷ng ®iỊu g×?
- Yªu cÇu ®äc ghi nhí
5. D¨n dß (1’)
- Häc bµi Lµm bµi tËp SBT
V. Rót kinh nghiªm sau bµi gi¶ng:
........................................................................................................
........................................................................................................
..........................................................
---------------------------------------------------------------Ngµy gi¶ng: ...............................
Líp:...............................................

TiÕt 6: Thùc hµnh: ( LÊy ®iĨm 15 phót )
Quan s¸t vµ vÏ ¶nh cđa mét vËt t¹o
bëi g¬ng ph¼ng

I. mơc tiªu
1- KiÕn thøc - X¸c ®Þnh ®ỵc ¶nh cđa mét vËt t¹o bëi g¬ng ph¼ng
2- KÜ n¨ng - Lµm thùc hµnh vµ b¸o c¸o thùc hµnh
3- Th¸i ®é - Nghiªm tóc trong ho¹t ®éng nhãm
II. Chn bÞ
+ G¬ng ph¼ng + MÉu b¸o c¸o thùc hµnh + Bót ch× + Thíc ®o ®é
iii. ph¬ng ph¸p:
-Vấn đáp, gợi mở + Thí nghiệm + Diễn giảng
Iv. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc
1- ỉn ®Þnh
14


2- Kiểm tra
HS1 : Nêu cách vẽ ảnh của vật tạo bởi gơng phẳng ?
7A:................................................................
7B..............................................................
7C:...................................................................
3- Bài mới
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
*HĐ1 : thực hành
I/ Nội dung thực hành
1.Xác định ảnh của một vật tạo
- Cho HS đọc C1
bởi gơng phẳng
- HD HS làm TN nh SGK
C1: HS làm theo nhóm dới sự HD của
- Phần vẽ ảnh để sau vẽ vào GV
báo cáo

2. Xác định vùng nhìn thấy của
- Cho HS đọc C2
gơng phẳng
- HD : Đặt gơng lên cao trên C2 : Làm thí nghiệm lần lợt để rút
đầu đếm các bạn nhìn thấy ra kết luận về bề rộng vùng nhìn
trong gơng, sau đó đa gơng thấy của gơng phẳng
ra xa đếm các bạn nhìn thấy C3 : HS làm TN theo HD
trong gơng rồi rút ra KL
C4: ( Mẫu báo cáo )
- Yêu cầu làm C4 trên báo cáo
II/ Mẫu báo cáo thực hành
* HĐ2 : Báo cáo thực hành
1. Xác định ảnh của một vật
- GV phát mẫu báo cáo thực tạo bởi gơng phẳng
hành, yêu cầu HS làm báo cáo a) Đặt bút chì song song với gtheo cá nhân
ơng
- Thang điểm
Đặt bút chì vuông góc với g( 1 điểm )
ơng
( 1 điểm )
b) Vẽ hình
( 3 điểm )

- Thu bài, nhận xét
(a)
4. Đánh giá thực hành:
+ ý thức thực hành của học sinh:
+ An toàn khi thực hành:
+ Vệ sinh sau thực hành:
5. Dăn dò (1)

- Học bài Làm bài tập SBT
V. Rút kinh nghiêm sau bài giảng:

15

(b)


............................................................................................................
............................................................................................................
............................................................
Ngµy gi¶ng: ...............................
Líp:...............................................

TiÕt 7: G¬ng cÇu låi
I/ mơc tiªu
1- KiÕn thøc
• Nªu ®ỵc tÝnh chÊt ¶nh cđa vËt t¹o bëi g¬ng cÇu låi.
• NhËn biÕt ®ỵc vïng nh×n thÊy cđa g¬ng cÇu låi réng h¬n vïng
nh×n thÊy cđa g¬ng ph¼ng cã cïng kÝch thíc
• Gi¶i thÝch ®ỵc c¸c øng dơng cđa g¬ng cÇu låi
2 - KÜ n¨ng
• Lµm thÝ nghiƯm ®Ĩ x¸c ®Þnh ®ỵc tÝnh chÊt ¶nh cđa g¬ng
cÇu låi.
3- Th¸i ®é
• BiÕt vËn dơng c¸c ph¬ng ¸n thÝ nghiƯm ®Ĩ t×m ra ph¬ng ¸n
kiĨm tra tÝnh chÊt ¶nh cđa vËt qua g¬ng cÇu låi.
II/ chn bÞ
• G¬ng cÇu låi
• G¬ng ph¼ng cïng kÝch thíc

• Hai qu¶ pin gièng nhau
iii. ph¬ng ph¸p:
-Vấn đáp, gợi mở + Thí nghiệm + Diễn giảng
IV. c¸c ho¹t ®éng d¹y häc
1- Tỉ chøc
2- KiĨm tra
3- Bµi míi
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Ho¹t ®éng cđa trß
*H§1 : ¶nh cđa mét vËt t¹o I/ ¶nh cđa mét vËt t¹o bëi g¬ng
bëi g¬ng cÇu låi
cÇu låi
- Yªu cÇu HS ®äc C1, nªu dơng * Quan s¸t:
cơ TN
C1 : HS lµm TN theo nhãm ®Ĩ tr¶
- GV ph¸t dơng cơ TN, HD HS lêi
lµm TN ®Ĩ tr¶ lßi C1
1. ¶nh ¶o v× kh«ng høng ®ỵc trªn
- VËy chóng ta lµm TN nh thÕ mµn ch¾n
nµo ®Ĩ kiĨm tra ¶nh nhá h¬n 2. ¶nh nhá h¬n vËt
vËt, ¶nh ¶o?
* ThÝ nghiƯm kiĨm tra :
-GV HD HS lµm TN dïng mµn - HS nªu ph¬ng ¸n kiĨm tra
ch¾n høng ¶nh ®Ĩ kÕt ln - Lµm TN nh SGK ®Ĩ tr¶ lêi c©u hái
¶nh ¶o. So s¸nh ¶nh qua g¬ng * KÕt ln :
16


phẳng để kết luận ảnh nhỏ
hơn vật

*HĐ2 : Xác định vùng nhìn
thấy của gơng cầu lồi.
- Muốn so sánh độ rộng vùng
nhìn thấy của gơng phẳng
và gơng cầu lồi có cùng kích
thớc ta làm nh thế nào ?
- Cho HS làm TN trả lời C2

1. Là ảnh ảo không hứng đợc trên
màn chắn.
2. ảnh nhỏ hơn vật
II/ Vùng nhìn thấy của gơng
cầu lồi
*Thí nghiệm :
- HS nêu phơng án tN
- Làm TN theo nhóm
* Kết luận :
Nhìn vào gơng cầu lồi, ta quan sát
đợc một vùng rộng hơn so với khi
nhìn vào gơng phẳng có cùng
kích thớc.
III/ vận dụng
C3: Gơng cầu lôid ơe xe ô tô, xe
máy giúp ngời lái xe quan sát đợc
vùng rộng hơn ở phía sau.
C4: Chỗ đờng gấp khúc gơng cầu
lồi giúp ngời lái xe nhìn thấy ngời,
xe cộ và các vật cản bên đờng che
khuất tránh tai nạn.

* HĐ 3 : Vận dụng
- Yêu cầu đọc ghi nhớ SGK
- Cho trả lời vận dụng C3
- GV có thể cho HS quan sát
vùng nhìn thấy ở chỗ khuất với
gơng phẳng và gơng cầu lồi.
- Yêu cầu HS vẽ tia phản xạ
trong trờng hợp ở gơng cầu lồi
theo định luật phản xạ ánh
sáng.
Coi gơng cầu lồi là một tập
hợp các gơng phẳng nhỏ ghép
lại với nhau. Vẽ gơng phẳng - Do gơng cầu lồi là tập hợp các gnhỏ tiếp xúc với gơng cầu lồi
ơng phẳng nhỏ ghép lại với nhau,
- Vì sao gơng cầu lồi có vùng mỗi gơng phẳng quay đi một hớng
nhìn thấy rộng hơn gơng nên vùng nhìn thấy của gơng cầu
phẳng có cùng kích thứơc, lồi rộng hơn gơng phẳng cùng kích
Quan sát đợc chỗ đờng gấp thớc và quan sát đợc chỗ gấp khúc.
khúc
4- Củng cố
GV khái quát nội dung bài học yêu cầu học sinh nhắc lại nội dung
vừa học
- Học bài làm bài tập SGK
5- Dăn dò - Vẽ vùng nhìn thấy của gơng cầu lồi
V. Rút kinh nghiêm sau bài giảng:
........................................................................................................
........................................................................................................
..........................................................
---------------------------------------------------------------Ngày giảng: ...............................
Lớp:...............................................

17


TiÕt 8: G¬ng cÇu lâm
I. mơc tiªu
1- KiÕn thøc
• NhËn biÕt ®ỵc ¶nh t¹o bëi g¬ng cÇu lâm
• Nªu ®ỵc tÝnh chÊt cđa ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng cÊu lâm.
• Nªu ®ỵc t¸c dơng cđa g¬ng cÇu lâm trong cc sèng, trong kü
tht
2- Kü n¨ng
• Bè trÝ ®ỵc thÝ nghiƯm ®Ĩ quan s¸t ¶nh ¶o cđa mét vËt t¹o bëi
g¬ng cÇu lâm
• Bè trÝ ®ỵc ngn s¸ng ®Ĩ t¹o ra chïm tia ph¶n x¹ trªn g¬ng
cÇu lâm lµ chïm song song vµ chïm héi tơ
3- Th¸i ®é
• Nghiªm tóc trong lµm thÝ nghiƯm vµ ho¹t ®éng nhãm
II. chn bÞ
G¬ng cÇu lâm cã gi¸ ®ì th¼ng ®øng.
• g¬ng ph¼ng cã cïng kÝch thíc víi g¬ng cÇu lâm.
• qu¶ pin tiĨu
• bé ngn dïng pin t¹o chïm s¸ng.
• mµn ch¾n cã gi¸ di chun ®ỵc.
• ®Ìn pin cã pin
iii. ph¬ng ph¸p:
-Vấn đáp, gợi mở + Thí nghiệm + Diễn giảng
IV. tỉ chøc ho¹t ®éng d¹y häc
1- Tỉ chøc
2- KiĨm tra

• HS1: H·y nªu ®Ỉc ®iĨm cđa ¶nh ¶o t¹o bëi g¬ng cÇu låi?
• HS2: VÏ vïng nh×n thÊy cđa g¬ng cÇu låi (Tr×nh bµy c¸ch vÏ)
7A:...............................................................7B....................................
.............................
7C:.........................................................................
3- Bµi míi
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Ho¹t ®éng cđa trß
*H§1- Nghiªn cøu ¶nh cđa mét I/ ¶nh t¹o bëi g¬ng cÇu lâm
vËt t¹o bëi g¬ng cÇu lâm
*ThÝ nghiƯm :
nghiƯm
- Gi¸o viªn yªu cÇu ®äc thÝ - HS ®äc, nªu dơng cơ, c¸ch tiÕn
nghiƯm, nªu dơng cơ, c¸ch hµnh, tiÕn hµnh thÝ nghiƯm.
tiÕn hµnh.
- GV híng dÉn:
+ b1- Thay c©y nÕn b»ng C1. ¶nh lín h¬n vËt, ¶nh ¶o.
18


quả pin, đặt quả pin sát trớc
gơng rồi quan sát ảnh
+ b2- Di chuyển cây nến
từ từ ra xa gơng đến khi
không nhìn thấy ảnh nữa
- Yêu cầu trả lời câu hỏi c1.
- Đấy là ta quan sát bằng mắt,
vậy làm thí nghiệm nh thế
nào để kiểm tra?
-Yêu cầu HS làm thí nghiệm,

quan sát và điền kết luận.
*HĐ2- Nghiên cứu sự phản xạ
ánh sáng trên gơng cầu lõm
- Nêu các loại chùm sáng đã học
?
- Các chùm sáng này qua gơng
cầu lõm cho tia phản xạ nh
thế nào ?
- GV hớng dẫn: thay đèn pin
bằng bộ nguồn, hớng dẫn cách
đặt thí nhgiệm, làm thí
nhgiệm, quan sát chùm tia
phản xạ và nêu đặc điểm
của nó.
- Hãy điền vào kết luận.
- Yêu cầu trả lời c4 SGK.
- Hớng dẫn : Do mặt ở rất xa
nên coi chùm sáng từ mặt trời
đến gơng là chùm sáng song
song.
- Làm thí nghiệm tơng tự trên
nhng ta điều chỉnh đèn sao
cho có chùm tia tới là chùm
phân kỳ. Di chuyển bộ nguồn
sao cho thu đợc chùn phản xạ
là chùm song song.
Từ thí nghiệm trên hãy điền
kết luận ?
* HĐ 3 : Vận dụng
-Ta vận dụng những kiến thức

C2. HS nêu phơng án thí nghiệm
dùng
gơng phẳng có cùng kích
thớc nh bài trớc.
- HS làm thí nghiệm theo nhóm
*Kết luận :
Đặt một vật gần sát gơng cầu lõm,
nhìn vào gơng thấy một ảnh ảo
không hứng đợc trên màn chắn và
lớn hơn vật
- Chùm sáng song song, chùm sáng
hội tụ, chùm sáng phân kì
II/ Sự phản xạ ánh sáng trên gơng
cầu lõm
1- Đối với chùm tia tới song song
*Thí nghiệm
- HS đọc thí nghiêm, nêu dụng cụ
-HS làm thí nhgiệm theo nhóm
- C3. Chùm tia phản xạ hội tụ tại một
điểm
*Kết luận :
Chiếu một chùm tia tới song song
lên một gơng cầu lõm, ta thu đợc
một chùm tia phản xạ hội tụ tại một
điểm ở trớc gơng.
C4. Mặt trời ở rất xa nên ánh sáng từ
mặt trời đến gơng là chùm sáng
song song cho chùm phản xạ là chùm
hội tụ tại một điểm trớc gơng: Vì

ánh sáng mặt trời có nhiệt năng
nên vật để chỗ ánh sáng hội tụ sẽ
nóng lên.
2-Đối với chùm tia tới phân kỳ
* Thí nghiệm :
C5. HS làm thí nghiệm
* Kết luận :
Một nguồn sáng nhỏ S đặt trớc gơng cầu lõm ở một vị trí thích hợp,
có thể cho một chùm tia phản xạ
song song.
III/ Vận dụng
* Tìm hiểu cấu tạo đèn pin
- Pha đèn giống nh một gơng cầu
lõm, bóng đèn đặt trớc gơng có
19


vỊ sù ph¶n x¹ ¸nh s¸ng trªn g- thĨ di chun ®ỵc.
¬ng cÇu lâm ®Ĩ t×m hiĨu C6. Nhê cã g¬ng cÇu lâm trong pha
®Ìn pin
®Ìn pin khi bãng ®Ìn pin ë vÞ trÝ
- GV híng dÉn c¸c nhãm më t¹o chïm tia tíi ph©n kú cho chïm tia
pha ®Ìn pin ®Ĩ HS quan s¸t.
ph¶n x¹ song song tËp trung ¸nh
- Pha ®Ìn vµ bãng ®Ìn cã s¸ng ®i xa.
®Ỉc ®iĨm g×?
C7. Bãng ®Ìn ra xa t¹o chïm tia tíi
- GV híng dÉn xoay pha ®Ìn song songchïm tia ph¶n x¹ tËp
®Ĩ ®ỵc chïm ph¶n x¹ song trung t¹i mét ®iĨm.
song, yªu cÇu HS tr¶ lêi C 6

SGK
- Yªu cÇu tr¶ lêi C7SGK
4- Cđng cè
+ ¶nh t¹o bëi g¬ng cÇu lâm khi ®Ỉt vËt gÇn s¸t mỈt g¬ng cã
nh÷ng tÝnh chÊt g×?
+ ¸nh s¸ng chiÕu tíi g¬ng cÇu lâm cã nh÷ng tÝnh chÊt g×?
+ H·y cho biÕt ®Ỉc ®iĨm vµ t¸c dơng cđa g¬ng ph¶n x¹ trong ®Ìn
pin ?
5- D¨n dß - Häc bµi Lµm bµi tËp SBT
V. Rót kinh nghiªm sau bµi gi¶ng:
........................................................................................................
........................................................................................................
..........................................................
---------------------------------------------------------------Ngµy gi¶ng: ...............................
Líp:...............................................

TiÕt 9: ¤n tËp tỉng kÕt ch¬ng 1:
Quang häc
I. mơc tiªu
KiÕn thøc - Häc sinh n¾m ch¾c kiÕn thøc c¬ b¶n cđa ch¬ng I :
Quang häc
KÜ n¨ng
- BiÕt vËn dơng kiÐn thøc ®Ĩ gi¶i thÝch c¸c hiƯn tỵng liªn quan vµ
lµm bµi tËp
Th¸i ®é - Cã ý thøc häc tËp bé m«n
II. Chn bÞ
• Nghiªn cøu SGK, tµi liƯu
iii. ph¬ng ph¸p:
-Vấn đáp, gợi mở + Diễn giảng
IV. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc

1- Tỉ chøc
20


2- Kiểm tra
3- Bài mới
Hoạt động của thầy
* HĐ1 : Trả lời câu hỏi tự
kiểm tra
- GV cho HS trả lời lần lợt các
câu hỏi tự kiểm tra sau đố
nhận xét và sửa lại.
1. Chọn câu đúng : Khi nào
ta nhìn thấy một vật ?
2. Tính chất ảnh của một vật
tạo bởi gơng phẳng ?
3. Điền từ, cụm từ thích hợp
vào chỗ trống để đợc nội
dung định luật truyền
thẳng ánh sáng.
4. Tơng tự câu 3 để đợc nội
dung định luật phản xạ ánh
sáng.
5. Nêu tính chất ảnh của vật
tạo bởi gơng phẳng ?
6. So sánh tính chất ảnh của
vật tạo bởi gơng phẳng và gơng cầu lồi suy ra điểm
giống và khác nhau ?

7. Vật ở khoảng nào của gơng cầu lõm thì cho ảnh ảo,

so sánh độ lớn cảu ảnh và vật
?
8. Đặt ba câu có nghĩa
trong đó mỗi câu có 4 cụm
từ trong 4 cột SGK (25)
9. So sánh vùng nhìn thấy
của gơng phẳng và gơng
cầu lồi có cùng kích thớc
*HĐ2 : Vận dụng
- Yêu cầu HS đọc, cho vẽ

Hoạt động của trò
I/ tự kiểm tra
1. C
2. B
3. trong suốt..đồng tính
đờng thẳng
4. a) tia tới.pháp tuyến
b)góc tới
5. ảnh của một vật tạo bởi gơng
phẳng :
- ảnh ảo
- Độ lớn bằng vật
- Khoảng cách từ ảnh đến gơng
bằng khoảng cách từ vật đến gơng
6. ảnh tạo bởi gơng phẳng và gơng
cầu lồi có những tính chất giống và
khác nhau:
+ Giống : Đều là ảnh ảo
+ Khác : ảnh tạo bởi gơng phẳng

bằng vật
ảnh tạo bởi gơng cầu lồi nhỏ hơn
vật.
7. Khi vật ở gần gơng cầu lõm cho
ảnh ảo lớn hơn vật.
8. ảnh ảo tạo bởi gơng cầu lõm
không hứng đợc trên màn chắn và
lớn hơn vật.
- ảnh ảo tạo bởi gơng cầu lồi không
hứng đợc trên màn chắn và nhỏ
hơn vật.
- ảnh ảo tạo bởi gơng cầu phẳng
không hứng đợc trên màn chắn và
lớn bằng vật.
9. Vùng nhìn thấy của gơng cầu lồi
rộng hơn vùng nhìn thấy của gơng
phẳng có cùng kích thớc.
II/ Vận dụng
Để mắt trong vùng giới hạn bởi hai tia
21


a) Vẽ ảnh ảo của mỗi điểm
sáng tạo bởi gơng phẳng.
b) Vẽ chùm tia tới lơn sau đó
vẽ chùm phản xạ tơng ứng
c) để mắt trong vùng nào
thì đồng thời nhìn thấy cả
hai ảnh ?
- C2. GV yêu cầu đọc câu

hỏi, HD làm

IK và HM thì nhìn thấy đồng thời
cả ảnh S1 và S2
C2: ảnh ảo tạo bởi gơng phẳng, gơng cầu lồi, gơng cầu lõm có
những tính chất:
+ Giống nhau : Đều là ảnh ảo, giống
vật
+ Khác nhau : ảnh ảo tạo bởi gơng
phẳng bằng vật
ảnh ảo tạo bởi gơng cầu lồi nhỏ hơn
vật
C3. GV HD HS vẽ tia sáng là ảnh ảo tạo bởi gơng cầu lõm lớn hơn
đờng truyền từ mỗi HS đến vật
nhau, nếu không có vật cản C3 :
An
Thanh
Hải
Hà
thì nhìn thấy nhau, có vật
An
*
*
cản thì không nhìn thấy
Thanh
*
*
nhau.
Hải
*

*
*
* HĐ3 : Trò chơi ô chữ
Hà
*
- GV cho hS chơi trò chơi ô
III/ Trò chơI ô chữ
chữ
v
ậ
t
s
á
n
g
- Chia thành hai đội
n
g
u
ồ
n
g
s
á
n
G
ả
n
h
ả

o
- Đọc câu hỏi cho trả lời
n
g
ô
i
s
a
o
- GV làm trọng tài
g

p
b
ơ

h
ó
n

á
n
g

p
g
p

t
t

H

u
ố
ẳ

y
i
n

ế

n

g

4- Củng cố
GV khái quát nội dung bài học yêu cầu học sinh nhắc lại nội dung
vừa học
5. Dăn dò - Về nhà ôn tập
- Giờ sau kiểm tra 1 tiết
V. Rút kinh nghiêm sau bài giảng:
........................................................................................................
........................................................................................................
..........................................................
---------------------------------------------------------------Ngày giảng: ...............................
Lớp:...............................................

Tiết 10: Kiểm tra
I. mục tiêu

HS nắm vững kiến thức cơ bản của chơng để vận dụng làm
bài kiểm tra
Giáo dục HS tính cẩn thận, chính xác, nghiêm túc trong thi cử.
22


II. chuẩn bị
Đề bài, đáp án
iii. phơng pháp:
Kiểm tra viết
IV. các hoạt động dạy học
1- Tổ chức
2- Đề Bài
I- Chọn phơng án đúng:
1. Nguồn sáng có đặc điểm gì ?
A. Truyền ánh sáng đến mắt ta
B.
Chiếu
ánh
sáng vật xung quanh
C. Phản chiếu ánh sáng
D. Tự nó phát ra ánh
sáng
2. ảnh của một vật tạo bởi gơng phẳng có tính chất gì ?
A. Là ảnh ảo, bé hơn vật
B. Là ảnh thật, bằng
vật
C. Là ảnh ảo, bằng vật
D. Là ảnh ảo, lớn hơn
vật

3. Cùng một vật đặt trớc ba gơng( Gơng phẳng, Gơng cầu lồi, Gơng cầu lõm) cách các gơng cùng một khoảng và đều cho ảnh ảo.
Gơng nào cho ảnh nhỏ nhất?
A. Gơng phẳng
C. Gơng cầu lồi
B. Gơng cầu lõm
D. Không gơng nào
4. Ba gơng( Gơng phẳng, Gơng cầu lồi, Gơng cầu lõm) có cùng
một kích thớc. Gơng nào có vùng nhìn thấy nhỏ nhất?
A. Gơng phẳng
C. Gơng cầu lồi
B. Gơng cầu lõm
D. Không gơng nào
5.Mối quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ khi tia sáng gặp gơng
phẳng nh thế nào?
A. Góc tới gấp đôi góc phản xạ
B. Góc tới lớn hơn góc
phản xạ
C. Góc tới bằng góc phản xạ
D. Góc phản xạ lớn hơn
góc tới
6. Chiếu một tia sáng hợp với gơng phẳng một góc 350 thì góc phản
xạ có giá trị nào trong các giá trị sau ?
A. 550
B. 350
C. 450
D. 650
23


II- Điền từ, cụm từ thích hợp vào chỗ trống:

1. Trong nớc nguyên chất, ánh sáng truyền đi theo (1)
......................
2.
Ta
nhìn
thấy
một
vật
khi
có(2)
................................................................
3. ảnh(3).............. .tạo bởi gơng cầu lõm không hứng đợc trên
màn chắn
4. Gơng cầu lõm đợc gắn vào pha đèn xe máy để khi bật đèn
thì(4)........................................
III/ Trả lời câu hỏi sau :
1. Cho mũi tên AB đặt vuông góc với gơng phẳng
a) Vẽ ảnh của mũi tên tạo bởi gơng phẳng ?
b) Vẽ một tia tới AI trên gơng và một tia phản xạ tơng ứng ?
A
B
c) Đặt AB nh thế nào thì ảnh AB cùng chiều với vật ?
G
---------------------Hết---------------------Đáp án- Thang điểm
I/ Mỗi câu đúng 0,5 điểm
1- D,
2C,
3C,
4B
5C

6A
II/ Mỗi câu điền đúng 0,5 điểm
1. Thẳng
2. ánh sáng từ vật đó truyền vào mắt ta
3. ảo
4. ánh sáng chiếu rộng hơn và xa hơn.
III/ 6 điểm
1. a) Vẽ đợc ảnh ( 2điểm )
b) Vẽ đợc tia tới và tia phản xạ tơng ứng ( 2 điểm )
c)(1 điểm) vật AB đặt song song với gơng phẳng
4. Kết quả kiểm tra :
Điểm
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Số lợng
Chất lợng
Giỏi
khá
TBình
Yếu
Kém
SL

%
5. Đánh giá
ý thức chuẩn bị kiểm tra :.............................. ý thức kiểm
tra :....................................
V. Rút kinh nghiêm sau bài giảng:

24


........................................................................................................
........................................................................................................
..........................................................
---------------------------------------------------------------Ngµy gi¶ng: ...............................
Líp:...............................................

Ch¬ng 2 : ©m häc

TiÕt 11: Ngn ©m
I. mơc tiªu
1- KiÕn thøc - Nªu ®ỵc ®Ỉc ®iĨm chung cđa c¸c ngn ©m.
- NhËn biÕt ®ỵc mét sè ngn ©m thêng gỈp trong cc sèng.
2- KÜ n¨ng - Quan s¸t TN kiĨm chøng ®Ĩ rót ra ®Ỉc ®iĨm chung
cđa ngn ©m lµ dao ®éng.
3- Th¸i ®é Yªu thÝch m«n häc
II. Chn bÞ
Sỵi d©y cao su m¶nh, MÈu l¸ chi, Trèng, dïi, ¢m thoa, bóa cao su
iii. ph¬ng ph¸p:
-Vấn đáp, gợi mở + Diễn giảng
IV. C¸c ho¹t ®éng d¹y häc
1- Tỉ chøc

2- KiĨm tra
3- Bµi míi
Ho¹t ®éng cđa thÇy
Ho¹t ®éng cđa trß
* H§1 : NhËn biÕt ngn I/ NHËn biÕt ngn ©m
©m
C1: HS tù nªu
- Yªu cÇu ®äc C1 vµ t¶ lêi
- VËt ph¸t ra ©m gäi lµ ngn ©m
- GV th«ng b¸o vËt ph¸t ra ©m
C2: Trèng, ®µi, ….
gäi lµ ngn ©m
- H·y lÊy vÝ dơ vỊ ngn ©m ? II/ C¸c ngn ©m cã chung ®Ỉc
*H§2 : T×m hiĨu ®Ỉc ®iĨm ®iĨm g× ?
chung vỊ ngn ©m
* ThÝ ngiƯm :
- Cho HS ®äc TN1
1- VÞ trÝ c©n b»ng cđa sỵi d©y cao
- VÞ trÝ c©n b»ng cđa gi©y lµ su lµ vÞ trÝ ®øng yªn, n»m trªn ®g× ?
êng th¼ng.
- Cho c¸c nhãm lµm TN
-HS lµm TN
- Yªu cÇu tr¶ lêi C3
C3: D©y cao su rung ®éng vµ nghª
®ỵc ©m ph¸t ra
- GV lµm TN2
- Yªu cÇu quan s¸t ®Ĩ tr¶ lêi 2-Gâ vµo thµnh cèc thủ tinh máng
C4
C4: VËt ph¸t ra ©m lµ thµnh cèc
25