Nghiên cứu phương pháp tính toán thành phần cấp phối vật liệu hỗn hợp asphalt chèn trong đá hộc áp dụng thiết kế thành phần cấp phối vật liệu hỗn hợp asphalt

L IC M

N.

Sau khi th c hi n lu n v n, v i s n l c c g ng c a b n thân cùng
v i s giúp đ t n tình c a các th y cơ, gia đình, c quan, b n bè và đ ng
nghi p, lu n v n th c s “Nghiên c u ph

ng pháp tính tốn thành ph n

c p ph i v t li u h n h p asphalt chèn trong đá h c. Áp d ng thi t k
thành ph n c p ph i v t li u h n h p asphalt chèn trong đá h c đ gia c
đê bi n H i Th nh - Nam

nh “ đã đ

c hoàn thành.

Tác gi xin bày t s bi t n sâu s c đ i v i ban giám hi u, các th y cô
trong phòng đào t o đ i h c và sau đ i h c, Khoa cơng trình -Tr

ng đ i h c

th y l i đã gi ng d y, giúp đ nhi t tình trong quá trình h c t p và th c hi n
lu n v n.

ng th i tác gi c ng xin chân thành c m n s h

b o t n tình c a ng

ih

ng d n, ch

ng d n TS. Nguy n Thanh B ng.

Tác gi chân thành c m n Vi n khoa h c th y l i Vi t Nam đã giúp
đ nhi t tình, t o đi u ki n thu n l i cho tác gi trong quá trình th c hi n lu n
v n.
Do th i gian và s hi u bi t còn h n ch , lu n v n ch c còn nhi u thi u
sót, tác gi mong ti p t c nh n đ

c s ch b o c a các th y cơ c ng nh s

góp ý c a b n bè và đ ng nghi p.
Tác gi có đ

c k t qu hơm nay chính là do s d y b o ân c n c a các

th y giáo, cơ giáo cùng s đ ng viên khích l c a c quan, đ ng nghi p, b n
bè, gia đình trong th i gian v a qua.
Tác gi xin chân thành c m n!
Hà n i, ngày

tháng

n m 2015.

Tác gi

ào Xuân Minh

L I CAM OAN
Tôi xin cam đoan v đ tài nghiên c u là cơng trình c a cá nhân tôi.
Tôi ch u m i trách nhi m v n i dung c a đ tài nghiên c u này. Các k t qu
nghiên c u c a đ tài này là hoàn toàn trung th c.
Tác gi .

ào Xuân Minh


M CL C
M

U .......................................................................................................... 1

1. Tính c p thi t c a đ tài ....................................................................... 1
2. M c đích c a

tài .............................................................................. 2

3. Cách ti p c n và ph

ng pháp nghiên c u ........................................ 2

4. K t qu d ki n đ t đ
CH

c..................................................................... 2

NG 1. T NG QUAN V TH C TR NG

TÌNH HÌNH NGHIÊN C U,
GIA C

Ê BI N VI T NAM,

NG D NG V T LI U ASPHALT

Ê BI N TRÊN TH GI I VÀ

VI T NAM. ......................... 4

1.1. T ng quan v th c tr ng đê bi n Vi t Nam. ...................................... 4
1.1.1 Th c tr ng đê bi n Vi t Nam. ......................................................... 4
1.1.2 ê bi n t nh Qu ng Ninh................................................................. 6
1.1.3 ê bi n t H i Phịng –Ninh Bình.................................................. 7
1.1.4 ê bi n các t nh t Thanh Hoá đ n Hà T nh ............................... 10
1.1.5 ê bi n các t nh t Qu ng Bình đ n Qu ng Nam. ...................... 12
1.1.6 ê bi n các t nh t Qu ng Ngãi đ n Kiên Giang. ........................ 14
1.2. Tình hình nghiên c u và ng d ng v t li u asphalt đ gia c đê
bi n trên th gi i và

Vi t Nam. ............................................................. 16

1.2.1 Tình hình nghiên c u trên th gi i. .............................................. 16
1.2.2 Tình hình nghiên c u

Vi t Nam. ............................................... 23

1.3. K t lu n................................................................................................ 26
CH

NG 2. NGHIÊN C U PH

NG PHÁP THI T K

THÀNH

PH N C P PH I V T LI U H N H P ASPHALT CHÈN TRONG
Á H C. ........................................................................................................ 28
2.1. C s khoa h c. ................................................................................... 28
2.2. V t li u s d ng và ph

ng pháp thí nghi m. ................................. 30


2.2.1 V t li u s d ng dùng cho v t li u h n h p asphalt chèn trong đá
h c. ........................................................................................................... 31
2.2.1.1 C t li u chính. ........................................................................... 31
2.2.1.2 B t đá. ....................................................................................... 34
2.2.1.3 Bitumen ..................................................................................... 35
2.2.2 Ph

ng pháp thí nghi m. .............................................................. 35

2.2.2.1 Yêu c u chu n b m u. .............................................................. 36
2.2.2.2 Yêu c u v thi t b dùng đ chu n b m u h n h p asphalt chèn
trong đá h c. ......................................................................................... 36
2.2.2.3 Chu n b h n h p. .................................................................... 39

2.2.2.4 Ti n hành thí nghi m m u v t li u h n h p asphalt chèn trong
đá h c. ................................................................................................... 39
2.3. Ph

ng pháp tính tốn thi t k thành ph n c p ph i v t li u h n

h p asphalt chèn trong đá h c.................................................................. 41
2.3.1 Trình t thi t k thành ph n v t li u h n h p chèn trong đá h c.
.................................................................................................................. 41
2.3.1.1 Thi t k trong phịng thí nghi m. .............................................. 41
2.3.1.2 Thi t k t i tr m tr n. ............................................................... 42
2.3.2 Tính tốn thành ph n h n h p ..................................................... 44
2.3.2.1 Tính tốn c t li u cho v t li u h n h p asphalt chèn trong đá
h c ......................................................................................................... 44
2.3.2.2 Xác đ nh hàm l

ng nh a t i u. ............................................. 45

2.4. K t lu n................................................................................................ 47
CH

NG 3.

NG D NG K T QU

NGHIÊN C U

THI T K

THÀNH PH N C P PH I C A V T LI U H N H P ASPHALT

CHÈN TRONG

Á H C GIA C

MÁI

Ê BI N H I TH NH – NAM

NH. ............................................................................................................. 49


3.1.

c đi m khu v c H i Th nh – Nam đ nh. ...................................... 49

3.1.1 i u ki n khí t
3.1.2

ng – khí h u....................................................... 49

c đi m h i v n. ........................................................................... 51

3.1.3 Các hình th c phá ho i k t c u gia c mái đê bi n. .................... 52
3.2. Gi i pháp và l a ch n v t li u s d ng. ........................................... 55
3.2.1 Gi i pháp x lý. .............................................................................. 55
3.2.2 L a ch n v t li u s d ng. ............................................................ 55
3.3. K t qu nghiên c u l a ch n thành ph n c p ph i v t li u h n h p
asphalt chèn trong đá h c. ........................................................................ 60
3.3.1 L a ch n thành ph n c p ph i trong phịng thí nghi m. ............ 60
3.3.1.1 Tính tốn thành ph n c p ph i v t li u h n h p asphalt chèn

trong đá h c. ......................................................................................... 60
3.3.1.2 i u ki n thí nghi m:................................................................ 62
3.3.2 K t qu thí nghi m trong phịng thí nghi m................................. 63
3.3.2.1 K t qu thí nghi m đ nh t....................................................... 63
3.3.2.2 K t qu thí nghi m kh i l
3.3.2.3 L a ch n hàm l

ng th tích. ................................... 64

ng nh a t i u trong phịng thí nghi m. ..... 66

3.3.3 Thí nghi m c p ph i đã ch n ngoài tr m tr n. ............................ 66
3.3.3.1 Công tác chu n b . .................................................................... 67
3.3.3.2 Cơng tác thí nghi m. ................................................................. 67
3.3.3.3 K t qu thí nghi m. ................................................................... 68
3.4. K t lu n................................................................................................ 70
K T LU N VÀ KI N NGH ...................................................................... 72
TÀI LI U THAM KH O. ........................................................................... 74
PH L C ………………………………………………………………….75


DANH M C HÌNH V
Hình 1.1: M t s hình nh v đê, kè. ...................................................................8
Hình 1.2: Thi cơng t
Hình 2.1:

i nh a mái đê

n

c ngoài. .......................................22

ng d ng v t li u h n h p asphalt chèn trong đá h c thi công đê

bi n Hà Lan n m 2013 ...........................................................................................28
Hình 2.2: Thi t b đo đ nh t. ............................................................................37
Hình 2.3: Giá thí nghi m t i tr m tr n .............................................................38
Hình 2.4: S đ cơng ngh tr n h n h p asphalt chèn trong đá h c[2]. .....43
Hình 2.5: S đ tr m tr n h n h p asphalt chèn trong đá h c[2]. ...............44
Hình 3.1: L p gia c b bong tróc t i đê H i Th nh - Nam

nh. ................54

Hình 3.2: Mái đê s t lún m t liên k t t i đê H i Th nh - Nam

nh. ............54

Hình 3.3: Quan h gi a hàm l

ng nh a và đ nh t. ....................................64

Hình 3.4: Quan h gi a hàm l

ng nh a và kh i l

Hình PL.1. S t l đê

ng th tích. .................65

Qu ng Nam......................................................................75

Hình PL.2. Hi n tr ng đê bi n t Qu ng Ngãi đ n Kiên Giang. .....................75
Hình PL.3. Cơng trình đ p m hàn biên b o v đê bi n. ..................................76
Hình PL.4.

ê gi m sóng ......................................................................................76

Hình PL.5. Cơng trình m hàn ch T b o v đê bi n. .......................................77
Hình PL.6. C m b y cát biên

Giao Th y – Nam

Hình PL.7.

ê bi n

Hình PL.8.

ê bi n Saemangeum

nh. ..................................77

Hà Lan. ..............................................................................78
Hàn Qu c ..................................................78

Hình PL.9. Thi công bê tông nh a trên mái nghiêng c a đê

n

c ngồi. ...79

Hình PL.10.Ki m sốt nhi t đ h n h p ......................................................... 79
Hình PL.11.Thí nghi m c t li u…………………………………………… .. ……80
Hình PL.12.Thí nghi m kh i l

ng th tích h n h p………………… ... ……..80

Hình PL.13.Thí nghi m đ nh t h n h p……………………………… ... ……..81
Hình PL.14.Ki m tra đ thâm nh p c a h n h p vào trong đá h c… ...... …..81


DANH M C B NG BI U
B ng 1.1: T ng h p lo i v t li u h n h p bitum, đ c tính k thu t và ph m vi
áp d ng[14]. .................................................................................................... 18
B ng 1.2: Ch tiêu thi t k t

ng ng v i chi u cao sóng[14]. ..................... 22

B ng 2.1: Các ch tiêu c lý quy đ nh cho đá d m ......................................... 32
B ng 2.2: Yêu c u thành ph n h t c a cát dùng trong v t li u h n h p
asphalt chèn trong đá h c. .............................................................................. 33
B ng 2.3: Các ch tiêu c lý quy đ nh cho cát ................................................ 33
B ng 2.4: Các ch tiêu c lý c a b t đá .......................................................... 34
B ng 2.5: Hàm l

ng nh a tham kh o dùng đ đúc m u. ............................. 47

B ng 3.1: K t qu thí nghi m các ch tiêu c lý c a b t đá ........................... 56
B ng 3.2: K t qu thí nghi m m t s ch tiêu c lý c a cát vàng .................. 57
B ng 3.3: K t qu thí nghi m m t s ch tiêu c lý c a đá d m .................... 58

B ng 3.4: K t qu thí nghi m m t s ch tiêu c lý bitum .............................. 59
B ng 3.5: B ng k t qu th nghi m đá h c. ................................................... 60
B ng 3.6: Hàm l

ng nh a l a ch n dùng đ đúc m u và thí nghi m đ nh t

trong phịng thí nghi m ................................................................................... 61
B ng 3.7: K t qu thí nghi m đ nh t c a h n h p ....................................... 63
B ng 3.8: K t qu thí nghi m kh i l

ng th tích .......................................... 64

B ng 3.9: K t qu thí nghi m đ phân t ng ................................................... 65
B ng 3.10: K t qu l a ch n thành ph n c p ph i v t li u h n h p asphalt
chèn trong đá h c trong phịng thí nghi m. .................................................... 67
B ng 3.11: K t qu thí nghi m kh i l

ng th tích, đ nh t

nhi t đ 1500C,

đ phân t ng t i tr m tr n. ............................................................................. 68
B ng 3.12: K t qu thí nghi m rút viên đá kh i kh i đ t i hi n tr

ng ....... 69

B ng 3.13: Thành ph n c p ph i v t li u h n h p asphalt chèn trong đá h c.……69


CÁC KÝ HI U VÀ CH

VI T T T

CP

: C p ph i.

HL

: Hàm l

MHB

: M hàn biên.

GS

: ê gi m sóng.

MCT

: M hàn ch T.

BCB

: B y cát biên.

N

:

TN

: Thí nghi m.

TB

: Trung bình.

KL

: Kh i l

ng.

KLTT

: Kh i l

ng th tích.

NCKH

: Nghiên c u khoa h c

PTNT

: Phát tri n nông thôn.

PAM

: Ch

ADB

: Ngân hàng phát tri n Á Châu.

FAO

: T ch c l

NN

: Nông nghi p.

TP

: Thành ph .

ng.

n v đo l c (Newton).

ng trình l

ng th c Liên Hi p Qu c.

ng th c th gi i.

-1-

M

U

1. Tính c p thi t c a đ tài
N

c ta có trên 3200 km b bi n tr i dài t B c vào Nam v i h th ng

đê bi n đã đ

c hình thành c ng c qua nhi u th i k . H th ng đê bi n là tài

s n quý c a Qu c Gia, là h t ng c s quan tr ng đ i v i s phát tri n n
đ nh kinh t , xã h i, qu c phòng và an ninh cho c n

c nói chung và nhân

dân vùng ven bi n nói riêng.
Trong b i c nh bi n đ i khí h u và n

c bi n dâng nh hi n nay sóng

bi n và sóng tràn đang tr thành m t d ng t i tr ng đ c bi t trong thi t k đê
bi n. Các gi i pháp công ngh m i, công ngh tiên ti n nh m n đ nh toàn b
thân đê, t ng c

ng n đ nh l p gia c mái th

c a sóng l n và n mòn c a n

ng l u ch u đ

c s c m nh

c bi n và gi i pháp cơng trình cho mái h l u

đê khi có sóng tràn qua là r t c n thi t và có tính khoa h c cao.
Nhi u n

c trên th gi i, trong đó có Hà Lan, nghiên c u thành công và

s d ng r t ph bi n v t li u cát, đá và bitum b o v mái đê bi n. So v i các
v t li u gia c chúng ta th

ng dùng tr

c đây là bê tơng ho c bê tơng c t

thép thì v t li u h n h p bitum, cát, đá có nh ng tính n ng u vi t h n, đó là:
kh n ng ch ng xâm th c trong môi tr

ng n

c bi n t t h n nhi u, kh n ng

bi n d ng, đàn h i t t, có th thích ng m t cách m m d o v i nh ng bi n
d ng, lún s t c a n n đê và thân đê, h n ch đ

c nh ng lún s t, xói l c c b

c a đê bi n, đ b n và tu i th cao h n nhi u, v.v…
n

c ta, v n đ này đang đ

c nghiên c u, tuy nhiên đ có th

ng

d ng vào th c t c a Vi t Nam đòi h i ph i có nh ng nghiên c u bài b n và
có h th ng t vi c nghiên c u ph

ng pháp thi t k thành ph n, các ch tiêu

c lý c a v t li u h n h p asphalt, quy trình cơng ngh thi t k , thi công,
qu n lý v n hành, b o d

ng đ n vi c đánh giá tác đ ng đ n môi tr

ng.


-2-

Lu n v n ch t p trung vào đ i t

ng là v t li u h n h p asphalt chèn

trong đá h c đ gia c đê bi n và ch nghiên c u khía c nh thi t k thành
ph n c p ph i, các ch tiêu c lý c b n c a v t li u h n h p đ m b o yêu c u
thi công trong đi u ki n v t li u, cơng ngh , khí h u, môi tr

ng Vi t Nam,

đây là v n đ h t s c quan tr ng trong vi c chuy n giao ng d ng lo i v t li u
này vào đi u ki n Vi t Nam. Do v y v n đ nghiên c u c a lu n v n là c p
thi t, có ý ngh a khoa h c và th c ti n.
2. M c đích c a
- Làm ch đ

tài
c ph

ng pháp thi t k thành ph n c p ph i c a v t li u

h n h p asphalt chèn trong đá h c.
- Xác đ nh đ

c thành ph n c p ph i c a v t li u h n h p asphalt chèn

trong đá h c gia c mái đê bi n H i Th nh – Nam
3. Cách ti p c n và ph

nh.

ng pháp nghiên c u

a. Cách ti p c n
S d ng các sách, báo c a n

c ngoài và trong n

c v nghiên c u đê

bi n và v t li u h n h p asphalt gia c đê bi n.
Ti p c n t các thành t khoa h c cơng ngh trong và ngồi n
Chun gia trong và ngoài n
b. Ph
- Ph

c.

c.

ng pháp nghiên c u
ng pháp đi u tra thu th p thông tin: T ng h p tài li u, đánh giá

t ng quan các nghiên c u liên quan

trong n

c và trên th gi i.

- Ph

ng pháp th ng kê, k th a ch n l c.

- Ph

ng pháp th c nghi m trong phịng thí nghi m.

4. K t qu d ki n đ t đ
- N m v ng và làm ch đ

c
c ph

ng pháp thi t k thi t k thành ph n

c p ph i c a v t li u h n h p asphalt chèn trong đá h c.


-3-

- Các ch tiêu c lý c b n c a các v t li u đ u vào (Bitumen, b t đá,
đá d m, cát vàng).
- Thành ph n c p ph i c a v t li u h n h p asphalt chèn trong đá h c
s d ng đ gia c mái đê bi n H i Th nh – Nam

nh.

- Quan h gi a đ nh t c a h n h p asphalt và thành ph n c p ph i
h n h p.


-4-

CH

NG 1. T NG QUAN V

TÌNH HÌNH NGHIÊN C U,
C

TH C TR NG

Ê BI N VI T NAM,

NG D NG V T LI U ASPHALT

Ê BI N TRÊN TH GI I VÀ

GIA

VI T NAM.

1.1. T ng quan v th c tr ng đê bi n Vi t Nam.

1.1.1 Th c tr ng đê bi n Vi t Nam.
N

c ta có chi u dài đ

đê bi n t

ng b bi n dài và có h th ng đê c a sơng và

ng đ i l n. K t th k 13 đê bi n đã đ

c hình thành và phát

tri n đ n nay. Ban đ u là nh ng đo n đê nh l , th p y u
đ

B cB ,d nd n

c n i k t l i, b i trúc thêm. Vài th p k g n đây, bên c nh nh ng n l c

c a nhà n

c và nhân dân ta, m t s d án c ng c , nâng c p h th ng đê

bi n đã th c hi n, nh : PAM 4617 (1993-1998); PAM 5325 (1996-2000) c a
FAO; ho c t

các ngu n tài tr

OXFAM...làm cho đê bi n n

c ta đ

nh

ADB (2000), CARE, CEC,

c c ng c và nâng c p đáng k .

Tuy nhiên, vi c đ u t cịn mang tính ch p vá, thi u đ ng b , ch y u
t p trung vào vi c đ p tôn cao, áp trúc thân đê b ng đ t khai thác t i ch . Do
v y đê bi n ph n l n v n ch a đ t các ch tiêu thi t k t i thi u. Vì v y, đê
nhanh b xu ng c p và th
và n

ng xuyên h h ng. V i tình hình bi n đ i khí h u

c bi n dâng nh hi n nay thì vi c các tuy n đê bi n c a chúng ta d b

tàn phá, h h ng là đi u d hi u.
Các tuy n đê bi n đ
xuyên đ
đ

c đ p t hàng ch c n m v tr

c và th

ng

c c ng c hàng n m, đê bi n c a vùng đ ng b ng B c B ph n l n

c đ p t th i nhà Tr n, đê bi n Thanh Hóa, Ngh An đ

c hình thành t

nh ng n m 1930, ph n l n đê bi n và đê c a sông khu v c mi n Trung đ
đ p tr

c và sau n m 1975. Các tuy n đê bi n đ

nhân dân t đ p đ b o v s n xu t, Nhà n

c

c hình thành ch y u do

c h tr kinh phí đ đ p m t s

đê bi n quan tr ng. Do tình hình kinh t nh ng n m tr

c đây, đ t n

c ta

còn khó kh n, l c h u và đi lên t chi n tranh do v y mà vi c u tiên cho vi c


-5-

phát tri n kinh t xã h i v n còn t p trung vào các m ng khác, đ u t nâng
c p cho đê bi n ch a đ

c quan tâm đúng m c và c ng ch a đánh giá đ

t m quan tr ng c a đê bi n trong chi n l
Trong t

c

c phát tri n kinh t .

ng lai v n đ bi n đ o là v n đ s ng còn và then ch t c a

các qu c gia khi mà l i ích t bi n mang l i là vơ cùng l n c v kinh t và
chính tr thì vi c đ u t nâng c p, c ng c đê bi n là v n đ c n đ
tâm và xem xét k l

ng trong chi n l

c phát tri n c a đ t n

c. Chúng ta

c n ph i thay đ i t duy nh n th c v đê bi n c ng gi ng nh ng
g n đê bi n c a mình v i l ch s phát tri n c a đ t n
Do tính ch t và biên đ thu tri u, m c đ

c quan
i Hà Lan

c.
nh h

ng c a bão hàng

n m và hình thái đ a hình đ i v i t ng vùng có khác nhau mà s ra đ i c ng
nh yêu c u v quy mô c a đê bi n c ng có s khác nhau.

i v i vùng ven

bi n mi n Trung có nh ng đ n cát hình thành ven bi n nh nh ng đo n đê t
nhiên ng n m n.

vùng g n các c a sông L ch Tray, V n Úc, Thái Bình, Ba

L t, Ninh C , đáy b bi n đ

c b i cao và l n ra ngoài bi n, nhân dân đ p

quai đê l n bi n nên hình thành 2, 3 tuy n đê bi n, có tuy n m i b o v cho
hàng ngàn hecta di n tích nh đê bi n Bình Minh (huy n Kim S n, t nh Ninh
Bình), khu

ình V (H i Phịng), đê bi n Nga S n, t nh Thanh Hoá.

vùng

xa c a sông, m t s n i bãi bi n liên t c b h th p, bi n l n vào đ t li n đe
do đ n an toàn c a đê bi n, đê c ng đ

c đ p thành hai tuy n (tuy n chính

và tuy n d phòng) nh m t s đo n đê bi n H i H u, m t s khu v c bi n
l n do bãi b h th p, gây xói l b nh khu v c H u L c (Thanh Hoá), Xuân
H i, C m Nh

ng (Hà T nh), Bàu Tró (Qu ng Bình), Hồ Duân (Th a Thiên

Hu ), Tam Thanh (Qu ng Nam). M t s tuy n đê bi n đ

c đ p vịng khép

kín b o v dân sinh, kinh t nh tuy n đê bi n Hà Nam (Qu ng Ninh), đê bi n
Cát H i (H i Phòng).


-6-

ê bi n t đ

c hình thành qua nhi u th i k khác nhau nên thi u s

đ ng b , không th ng nh t v các ch tiêu thi t k , xây d ng và h u nh ch a
đ m b o yêu c u k thu t nh t là trong đi u ki n tri u c
bão và đ c bi t là trong xu th n

ng k t h p v i gió

c bi n ngày càng dâng cao.

ê bi n t nh Qu ng Ninh

1.1.2

Vùng Qu ng Ninh v i di n tích ch y u là đ i núi, th m chí là có các
d i núi ch y d c ra phía bi n, vùng đ t b ng ph ng khá ít, đ a hình khá cao do
v y h th ng đê

khu v c này khá l n.

ê bi n vùng Qu ng Ninh đ

c đ p v i k t c u ch y u là đ t núi vì

đây có r t nhi u m đ t núi ven bi n, do v y vi c khai thác và thi công khá
thu n l i, nên k t c u thân đê khá t t, n đ nh.
Khu v c này có V nh H Long nên c ng ít ch u tác đ ng m nh tr c
ti p t bi n. T t c các đ o r i rác và n m xen k nhau trên bi n vơ hình đã
t o ra m t b c t

ng ch n gió cho khu v c bên trong, do v y khi có gió bão

thì sóng c ng khơng th l n b ng nh ng khu v c ch u tác đ ng tr c ti p t
bi n vào. Vì th h th ng đê

đây khá an tồn và có th ch u đ

c bão c p

10.
M t khác, đây là khu v c ch y u phát tri n du l ch do v y đê bi n
c ng đ

c u tiên nâng c p, s a ch a tu b th

ng xuyên h n.

Ch y u đê bi n có b r ng m t đê nh kho ng 3,0m - 4,0m. Nhi u đo n

đê có chi u r ng m t đê B < 2,0m nh m t s đo n thu c các tuy n đê Hà
Nam, đê B c C a L c, đê Hoàng Tân (t nh Qu ng Ninh). Mái đê bi n c ng
có s sai khác nhau gi a các vùng, các đo n: mái phía bi n 2/1 - 3/1 (đ i v i
đo n đê đã đ

c nâng c p t 3/1 - 4/1), mái phía đ ng t 1,5/1 - 2/1 (đ i v i

đo n đê đã đ

c nâng c p t 2/1 - 3/1). Cao đ đ nh đê đ

chu n thi t k và k t qu khác nhau gi a các vùng.

c l y theo tiêu


-7-

Chi u r ng m t đê nhi u tuy n cịn nh gây khó kh n cho vi c giao
thông c ng nh ki m tra, ng c u đê nh tuy n đê Hà Nam.
Ngồi ra, cơng trình b o v b bi n cịn có th k đ n cơng trình khu
v c c a sơng B c Luân, m i Tràng V , m i Ng c; cơng trình có tính tơn t o
là khu bi n Hòn Gai, Bãi Cháy, đ o Tu n Châu.
1.1.3

ê bi n t H i Phịng –Ninh Bình.
ây là vùng có h th ng đê bi n l n đê sông khá ph c t p, v i h th ng

sơng ngịi dày đ c và r t nhi u c a sông đ ra bi n, do v y h th ng đê bi n
đây b chia c t nhi u. Các tuy n đê bi n khu v c này đóng vai trị tr ng y u

trong h th ng đê bi n c a đ ng b ng B c B , nó b o v m t khu v c đ ng b ng
r ng l n, v i m t đ dân s đông và t p trung nhi u khu phát tri n kinh t xã h i
c a mi n B c và c a c n

c.

M t khác đây l i là n i t p trung nhi u bão nh t vùng đ ng b ng B c
b , bão ch y u đ b vào khu v c này. Do v y nh ng tuy n đê
ch u nh h

đây liên t c

ng và tác đ ng c a nh ng tr n bão.

t đ p đê ch y u là đ t cát pha, có đ chua l n không tr ng c đ
do v y k t c u thân đê khá y u, l i đ

c,

c xây d ng t lâu và ch đ u t nâng

c p ch p vá vì v y r t d b s t l , và khơng có kh n ng ch ng l i sóng tràn
qua m t đê khi có bão l n. ê th

ng b s t l c c b t i m t s đo n ho c b

phá h y toàn b t i m t s v trí xung y u khi b nh h

ng c a bão.

Tuy đã có r t nhi u hình th c b o v đê bi n nh ng th c t đã ch ng
minh cho ta th y đ

c r ng còn r t nhi u đi u c n ph i làm và nghiên c u

thêm. Hàng n m chúng ta v n ph i đ u t chi phí duy tu b o d
x lý s c các tuy n đê bi n trong và sau mùa m a bão.
2005, vùng ven bi n n

c ta liên ti p ch u nh h

ng, nâng c p

c bi t, trong n m

ng tr c ti p c a các c n bão

s 2, s 6 và s 7 v i s c gió m nh c p 11, c p 12, gi t trên c p 12, v

tm c


-8-

thi t k c a đê bi n.

c bi t bão s 7 l i đ b vào đúng th i k tri u c

ng

(là t h p b t l i ít g p) d n đ n các s c nghiêm tr ng.
N
Nam

c bi n tràn qua đ nh đê, gây s t l trên 54 km đê thu c H i Phịng,

nh, Thái Bình, Thanh Hóa.

c bi t gây v đ t m t s đo n thu c các

tuy n đê Cát H i (H i Phòng), H i H u, Giao Th y (Nam

nh), v i t ng

chi u dài 1.465 m, hình 1.1.

V đê kè bi n Tiên Lãng – H i Phịng

Hình 1.1:

V đê kè bi n H i H u – Nam

M t s hình nh v đê, kè.

- Nhi u đo n thu c tuy n đê đang đ ng tr
bão v

nh

c nguy c b v (n u x y ra

t t n su t thi t k ) do bãi bi n liên t c b bào mòn, h th p gây s t l

chân, mái kè b o v mái đê bi n, đe do tr c ti p đ n an toàn c a đê bi n.
M t s đo n tr

c đây có r ng cây ch n sóng b phá hu , nay ch u tác đ ng

tr c ti p c a sóng, thu tri u nên n u không đ
c lúc nào. Nhi u đo n tr

c b o v s có nguy c v b t

c đây có 2 tuy n khi tuy n đê ngoài đ

c p t o tâm lý ch quan, tuy n 2 không đ

c nâng

c chú ý đ u t thích đáng nên nay

đang b xu ng c p nghiêm tr ng, hi n ch là b bao nh có cao đ r t th p,
n u tuy n đê ngồi b v tuy n 2 khơng cịn kh n ng b o v s n xu t, tính
m ng và tài s n nhân dân vùng đ

cb ov .

- Nhi u đo n đê bi n ch a đ m b o cao trình thi t k , cao đ đê kho ng
t +3,5m - +5,0m trong khi cao đ thi t k là t +5,0m - +5,5m.

-9-

-

a s các tuy n đê ban đ u đ

c đ p có chi u r ng m t đê B< 3,0m,

đ n nay tr các tuy n đê bi n I, II, III (chi u dài kho ng 46,913km) thu c H i
Phịng có chi u r ng m t đê B = 5,0m, còn l i 152,5km đê có chi u r ng
kho ng 4,0m - 4,5m, 150 km có chi u r ng 3,0m - 4,0m và 125 km có chi u
r ng B < 3,0m, cá bi t có n i ch r ng 1,6m - 2,5m, Chi u r ng m t đê nh
gây khó kh n cho vi c giao thông c ng nh ki m tra, ng c u đê nh các
tuy n đê bi n s 5, 6, 7, 8 (Thái Bình) v.v.
-

n nay m i xây d ng đ

c kho ng g n 90 km kè b o v mái/484km

đê bi n, nên nh ng n i mái đê phía bi n ch a có kè b o v ho c khơng cịn
cây ch n sóng v n th

ng xun b s t l ho c có nguy c s t l đe do đ n

an toàn c a đê bi n, đ c bi t là trong mùa m a bão.
Nh v y, có th th y r ng h th ng đê bi n t H i Phòng đ n Ninh
Bình cịn nhi u đo n ch a đ

c nâng c p nên còn th p, nh thi u cao trình,

m t đê nh , h u h t ch a đ

c c ng hố d b xói s t, l y l i khi m a, bão

nên không đáp ng đ

c u c u giao thơng, gây khó kh n cho vi c ng c u.

c bi t m t s đo n bãi bi n b h th p gây s t l kè b o v mái đê bi n, m t
s đo n đê đang đ ng tr
Sau khi đ

c nguy c có th b phá v .

c đ u t khôi ph c, nâng c p thơng qua d án và q trình

tu b h ng n m, các tuy n đê bi n nhìn chung đ m b o ch ng đ

cm cn

c

tri u cao t n su t 5% có bão c p 9. Th i gian g n đây c ng đã đ

c t p trung

đ u t và c ng c , có nhi u nghiên c u và gi i pháp đ t ng đ

n đ nh c a

đê b ng các bi n pháp gia c mái, tuy nhiên v n ch a đ t đ

c hi u qu nh

mong mu n.
M t s bi n pháp công trình đ

c nghiên c u và thi cơng t i khu v c này

nh :
+ Mái đê phía bi n đ

c gia c b ng các t m bê tông c t thép ghép l i

v i nhau, ho c thi công xây, lát đá trong khung d m bê tông c t thép.


-10-

+ Mái đê phía sơng thì tr ng c , ho c chia khung bê tông c t thép bên
trong tr ng c đ ch ng xói.
+ Các cơng trình ph tr b o v b :
+ M hàn biên (MHB): là lo i m hàn đ
đ

ng b v

c xây d ng vng góc v i

n m i ra vùng sóng v , nó ng n c n dịng v n chuy n bùn cát

ven b t o n đ nh cho b và b o v chân đê. M hàn th
các kh i bê tơng có tr ng l

ng và kích th

ng đ

c làm b ng

c l n nh : Tetrapot, Dolot...

ho c chôn các hàng ng buy bên trong có ch a đá h c. ây là lo i hình cơng
trình dùng ph bi n

n

c ta, tuy v y hi u qu ch a đ

c nh đánh giá

nghiên c u.
+ ê gi m sóng ( GS): Ch c n ng ch y u c a đê gi m sóng là gi m
chi u cao sóng t i và gây b i khu v c gi a t
sau t

ng và b , t o ra các roi cát phía

ng t o n đ nh t t b phía trong. Lo i này ít đ

c dùng

Vi t Nam.

+ M hàn ch T (MCT): là s k t h p gi a đê gi m sóng và m hàn
biên. Lo i hình này phát huy tác d ng t t tuy nhiên m i đây m i đ

c dùng

nh t i: H i Phòng, Nam đ nh.
+ M t lo i hình n a mà m i đây m i đ
m iđ

c tri n khai

Nam đ nh và

c các nhà khoa h c Vi t Nam đ t tên đó là: B y cát biên (BCB). Nó

là cơng trình bi n th c a m hàn ch T v i t h p g m ba b ph n ch th
là: ê gi m sóng, đê n i (n i gi a đê gi m sóng và b ) đê n i này th
là đ

ng ch

ng thi cơng nên có cao trình th p và khơng có các c c bê tơng bi n hình

nh m hàn ch T nên nó còn thêm b ph n th ba là t

ng d c chân kè (

b ng các c c bê tông bi n hình) ch ng đá bay ( v ng ) lên mái kè làm h
h ng kè.
1.1.4 ê bi n các t nh t Thanh Hoá đ n Hà T nh.
Vùng ven bi n các t nh t Thanh Hóa đ n Hà T nh là vùng đ ng b ng
nh h p c a h th ng sông Mã, sông C , c ng là m t trong nh ng vùng tr ng


-11-

tâm v phát tri n kinh t , đ a hình ven bi n th p tr ng và cao d n v phía Tây.
ây là vùng th

ng xuyên ch u nh h

ng c a thiên tai (đ c bi t là bão, áp

th p nhi t đ i), biên đ thu tri u nh h n vùng bi n B c B , vùng ven bi n
đã b t đ u xu t hi n các c n cát có th t n d ng đ

c nh các đo n đê ng n

m n t nhiên.
T ng chi u dài các tuy n đê bi n, đê c a sông khu v c này kho ng
406,4km. M c dù đã đ

c quan tâm đ u t khôi ph c, nâng c p thông qua d

án PAM 4617, OXFAM, CEC, CARE, đ c bi t ADB h tr khôi ph c sau
tr n bão s 4 n m 2000, và g n đây là ch

ng trình c ng c nâng c p đê bi n

nh ng tuy n đê bi n nhìn chung là th p nh . M t s t n t i chính c a tuy n
đê bi n t Thanh Hóa đ n Hà T nh nh sau:
- Còn kho ng 222,8 km/406,4 km đê bi n, đê c a sông th p nh , ch a
đ m b o cao trình ch ng l , bão theo t n xu t thi t k (cao đ đ nh đê còn
th p h n t 0,5m - 1,0m so v i cao đ thi t k ).
- Chi u r ng m t đê còn nh : ch có kho ng 29 km có chi u r ng
kho ng 4,0m, 192km có chi u r ng B = 3,0m -4,0m, v n cịn 185,4 km có
chi u r ng m t đê d

i 3,0m, nhi u đo n m t đê nh h n 2,0m gây khó kh n

trong vi c ch ng l , bão c ng nh giao thông (nhi u tuy n đê xe ô tô không
th đi l i d c theo tuy n đê).
- Bãi bi n

m t s đo n v n có xu h

ng b bào mịn, h th p gây s t

l chân kè, đe do đ n an toàn c a đê bi n nh đo n Ninh Phú, H u L c (t nh
Thanh Hoá), đo n kè C m Nh

ng, đê H i Th ng (t nh Hà T nh).

- M t đê ph n l n ch a đ

nên v mùa m a bão m t đê th
l iđ

c gia c c ng hoá, l i không b ng ph ng
ng b s t l , l y l i nhi u đo n khơng th đi

c.
- Mái phía bi n nhi u n i ch a đ

c b o v , v n th

ng xuyên có nguy

c s t l đe do đ n an toàn c a đê, đ c bi t trong mùa m a bão.


-12-

- Mái đê phía đ ng ch a đ

c b o v nên b xói, s t khi m a l n ho c

sóng tràn qua.
- D i cây ch n sóng tr

c đê bi n, đ c bi t là đê c a sông nhi u h n

vùng bi n B c B nh ng ch a đ , c n ti p t c tr ng cây ch n sóng và t ng
c

ng cơng tác qu n lý, b o v .
- M t v n đ t n t i l n đ i v i các tuy n đê bi n vùng này là h th ng

c ng d

i đê r t nhi u v s l

ng, h u h t đã đ

c xây d ng t vài ch c

n m tr

c đây v i k t c u t m b và đang b xu ng c p nghiêm tr ng. C n có

quy ho ch l i, s a ch a và xây d ng m i đ đ m b o an toàn cho đê, phù h p
v i quy ho c chung v phát tri n s n xu t.
ê bi n các t nh t Qu ng Bình đ n Qu ng Nam.

1.1.5

Vùng ven bi n t Qu ng Bình đ n Qu ng Nam là vùng có di n tích nh
h p, ph n l n các tuy n đê bi n đ u ng n, b chia c t b i các sơng, r ch, đ a
hình đ i cát ven bi n. M t s tuy n bao di n tích canh tác nh h p d c theo
đ m phá. ây là vùng có biên đ thu tri u th p nh t, th
h

ng c a thiên tai. Ph n l n các tuy n đê đ

ng xuyên ch u nh

c đ p b ng đ t th t nh pha cát,

m t s tuy n n m sâu so v i c a sông và đ m phá đ t thân đê là đ t sét pha
cát nh đê T Gianh (Qu ng Bình) đê V nh Thái (Qu ng Tr )… M t s đo n
đê đã đ

c b o v 3 m t ho c 2 m t b ng t m bê tông đ cho l tràn qua nh

tuy n đê phá Tam Giang (Th a Thiên Hu ), đê h u Nh t L (Qu ng Bình)...
Ngồi các đo n đê tr c ti p ch u tác đ ng c a sóng, gió đ
v , h u h t mái đê đ

c xây d ng kè b o

c b o v b ng c , đê vùng c a sông đ

cây ch n sóng v i các lo i cây sú, v t, đ

c b o v b ng

c.

ê c a vùng này có k t c u đ t th t nh pha cát nên c u trúc đê khá
y u, khơng có kh n ng ch ng l i tri u c

ng và sóng l n, ho c bão c p 9 tr

lên, do v y mà đê d b xói l , s t s t, th

ng các mái phía bi n đ

cb ov

b ng h th ng cây ch n sóng, khơng có cơng trình gia c nên khi có sóng to


-13-

ho c bão thì v i áp l c n

c rút làm s t l toàn b mái, chi u dài s t l l n

ch không s t l c c b t i m t s v trí nh đê c a vùng đ ng b ng B c b .
M t c t đê khá nh , c ng v i chi u cao th p là m t y u đi m r t l n khi b
sóng tràn qua. Khi có sóng tràn qua thì đê có th b bào mịn trên tồn b m t
c t và ph m vi bào mòn l n.
M t khác do kinh t vùng này còn phát tri n ch m nên kh n ng đ u t
và h th ng đ
là r t th p.

ng giao thông ng c u đê trong m t s tr

ng h p kh n c p

a hình d c th i gian t p trung l nhanh c ng v i h th ng c ng

qua đê đã c và xu ng c p nên vi c đi u ti t l kém hi u qu và c ng gây l t
l i và tàn phá mái đê phía trong đ ng.
- Các d ng s t l chính

chân mái, t o ra hi n t

đây là do sóng và các dịng ven b gây xói

ng hàm ch và s t l toàn tuy n toàn b ph n mái đê

th m trí c thân đê.
M t s t n t i chính c a các tuy n đê bi n Trung Trung B nh sau:
- Còn 238,8km/ 563,5km đê bi n, đê c a sông ch a đ

c đ u t tu b

nâng c p nên còn th p nh , ch a đ m b o cao đ thi t k .
- Tr 1,5km đê Liên Hi p thu c thành ph

à N ng có chi u r ng m t

đê B>4,0m cịn l i 562km có chi u r ng m t đê B < 3,5m, trong đó có đ n
272km m t đê ch r ng t 1,5m - 3,0m. Chi u r ng m t đê nh gây khó kh n
r t l n trong vi c giao thông c ng nh c u h đê.
- Toàn b m t đê ch a đ
th

c gia c c ng hoá, v mùa m a bão m t đê

ng b l y l i nhi u đo n khơng th đi l i đ
-

c.

n nay m i có kho ng 165km/563,5km đ

mái, ph n l n mái đê phía bi n ch a đ

c xây d ng kè b o v

c b o v , m t s n i đã đ

nh ng ch a đ ng b ho c ch a đ kiên c nên v n th
đ n an toàn c a các tuy n đê bi n.

cb ov

ng b s t l đe do


-14-

- Ngoài 22,5km đê thu c Th a Thiên Hu và m t s đo n đê thu c
Qu ng Nam đ
đ

c gia c 3 m t, còn l i đa s m t đê và mái đê phía đ ng ch a

c gia c nên r t d b xói, s t khi l , bão gây n
- Ch a đ các đ

nh đ

c dâng tràn qua.

ng tràn ho c đo n đê b o v 3 m t có th ho t đ ng

ng tràn.
- C n ti p t c tr ng cây ch n sóng và t ng c ng công tác qu n lý, b o v .
- C ng nh vùng B c Trung B , s l

xây d ng t vài ch c n m tr

ng c ng d

i đê r t l n và đ

c

c, v i k t c u t m b , có khi c ng khơng có

cánh mà đ p b ng đ t. Ngoài m t s c ng đ

c tu b , nâng c p đ n nay h u

h t các c ng còn l i đang b xu ng c p nghiêm tr ng.
1.1.6 ê bi n các t nh t Qu ng Ngãi đ n Kiên Giang.
H th ng đê bi n các t nh t Qu ng Ngãi đ n Kiên giang bao g m 54
tuy n đê, trong đó: t nh Qu ng Ngãi có 6 tuy n, Bình

nh 5 tuy n, Phú Yên

3 tuy n, Khánh Hòa 4 tuy n, Ninh Thu n 3 tuy n, Bình Thu n 6 tuy n, Bà
R a – V ng Tàu 6 tuy n, TP. H Chí Minh 1 tuy n, Ti n Giang 2 tuy n, B n

Tre 3 tuy n, Trà Vinh 3 tuy n, Sóc Tr ng 3 tuy n, B c Liêu 2 tuy n, Cà Mau
3 tuy n và Kiên Giang 4 tuy n.
T ng chi u dài đê bi n t Qu ng Ngãi đ n Kiên Giang kho ng 897 km,
trong đó có 568 km đê bi n, 283 km đê c a sông và 54 km kè bi n.

ng b

bi n t Qu ng Ngãi đ n Bình Thu n có đ a hình khúc khu u, r ng c a, b
chia c t nhi u do các sông su i b t ngu n t dãy Tr
trình b bi n khá cao so v i m c n

ng S n đ ra bi n. Cao

c bi n.

Tuy v y đê bi n t Qu ng Ngãi đ n Kiên Giang đ

c xây d ng qua

nhi u th i k khác nhau, v i nhi u ch đ u t , do v y không có quy ho ch
chung, t ng th và th ng nh t v tuy n, ch tiêu k thu t và thi u t m nhìn đ
phát tri n cho t

ng lai lâu dài. H u h t các đo n đê xu ng c p và ch a đ t

yêu c u k thu t ch ng l i bão và tri u c

ng.

-15-

khu v c này có hai d i ven bi n là d i ven bi n phía ơng (giáp bi n
ơng) và d i ven bi n phía Tây (giáp V nh Thái Lan). D i ven bi n phía
ơng tình hình di n bi n xói b i r t ph c t p, có ch b xói l m nh làm m t
r ng phòng h nh :

o n b bi n Tân Thành (Gị Cơng

ơng, Ti n Giang),

Th nh H i (Th nh Phú, B n Tre)…. Bên c nh đó thì có nh ng đo n đ
l ng v i t c đ l n nh : Khu v c c a sông

cb i

nh An, d i b bi n t nh B c

Liêu… D i ven bi n phía Tây thì tình hình xói b i n đ nh h n. Ngo i tr
m t s đi m c c b nh : huy n Tr n V n Th i, U Minh, p Vàm R y, xã
Bình S n, huy n Hịn

t t nh Kiên Giang.

Hi n tr ng khu v c này có th tóm t t nh sau:
Khu v c t Qu ng Ngãi đ n Bà R a V ng Tàu chi u dài tuy n đê, kè
bi n, đê c a sơng hi n có kho ng 310km. H u h t đê có chi u r ng d
cao trình ch y u t 0,5-1,5m th p h n m c n
th

c nh ch a đ m b o yêu c u k thu t, th

c tri u c

i 3m,

ng, đê có kích

ng b s t l , l y l i khó đi, đê

khơng có r ng phịng h , các cơng trình tiêu thốt l d

i đê h h ng n ng.

Khu v c t Thành ph H Chí Minh đ n m i Cà Mau, đây là tuy n đê
đi qua khu v c đông dân c và khu kinh t l n đ

c quan tâm đ u t nâng

c p nên tình tr ng đê c ng t t h n. H u h t đ u có r ng phịng h , cao trình
đ nh đê t 3-3,5m. M t đê r ng t 4-6m, mái đê phía bi n (m=3), mái phía
đ ng (m=2) đ

c tr ng c và có cơng trình b o v . Tuy v y đê đ

d ng tu b qua nhi u th i k và ch đ u t khác nhau nên ch a có đ

c xây
cs

đ ng b và th ng nh t trên toàn tuy n, ch a khép kín tuy n và thi u các cơng
trình ph tr . Nhi u c ng d

i đê b h h ng, b i l ng gây tr ng i cho v n

hành và thoát l .
Khu v c t m i Cà Mau đ n Kiên Giang đê khu v c này c ng khá n
đ nh và đ

c đ u t nâng c p th

ng xuyên nên đa s đê đ u có r ng phòng

h , m t đê r ng t 4-6m, mái phía bi n (m=3), mái phía đ ng (m=2) nh ng


-16-

đo n xung y u đã đ
còn gi đ

c b o v b ng r đá. Nh ng đê v n b lún nhi u khơng

c cao trình thi t k , b s t l do sóng c a ph

th y, do ch t l

ng ti n giao thông

ng đ t đ p đê có tính c lý th p.

1.2. Tình hình nghiên c u và ng d ng v t li u asphalt đ gia c đê bi n trên

th gi i và Vi t Nam.
1.2.1 Tình hình nghiên c u trên th gi i.
Trên th gi i có r t nhi u n

c có b bi n dài. L i ích kinh t và qu c

phịng c a bi n mang l i là r t l n.

ê bi n có tính ch t r t quan tr ng trong

vi c phát tri n kinh t vùng ven bi n nói riêng và tồn qu c gia nói chung.
M ts n

c l n trên th gi i nh Anh, Nh t, Hàn Qu c, M ... r t quan tâm

đ n v n đ phát tri n đê bi n và coi là chi n l
bi n đ i khí h u nh hi n nay.
l ch s phát tri n đ t n
tích đ t n m d

c c a qu c gia trong đi u ki n

c bi t m t s n

c đê bi n còn g n li n v i

c nh Hà Lan. Hà Lan là m t qu c gia có 1/4 di n

im cn

c bi n t 5-7m do v y đ phát tri n đ t n

c thì

nhu c u thi t y u là ch ng l i s xâm nh p c a bi n và m r ng di n tích đ t
đai, ng

i Hà Lan đã chi n đ u v i thiên nhiên b ng chính nh ng cơng trình

đê bi n l n nh t th gi i và n i ti ng nh t th gi i, nh ng cơng trình đó đã
g n li n v i s phát tri n c a đ t n

c Hà lan. M t s đê l n bi n qua vùng

bi n sâu sóng l n, nh cơng trình Tholense Gat, Krammer (Hà Lan) có đ sâu
20 – 22m. M i đây, Hàn Qu c đã hoàn thành xây d ng tuy n đê bi n t o h
n

c ng t t i khu v c Saemangeum, thu c t nh Jeolla, phía b c Hàn Qu c có

chi u dài 33km trong đi u ki n biên đ tri u t 6-7m, chi u sâu m c n

c

bi n có ch t i 35 m. V i nh ng cơng trình l n nh v y nó đã t o ra m t
b
ýt

c đ t phá trong công tác chinh ph c thiên nhiên c a con ng

i, t o ra các

ng m i và ti p t c thúc đ y s phát tri n v m t khoa h c k thu t công

ngh .
T các lo i v t li u đ

c s d ng đ b o v mái đê bi n có hi u qu đã


-17-

tr thành truy n th ng nh : đá h c x p, bê tông đ t i ch , c c bê tơng d
hình có k t c u khác nhau…là lo i l p b o v nhám có hi u qu tiêu sóng,
h n ch chi u cao sóng leo. Vì v y, n u nh tr

c đây, quan đi m thi t k đ i

v i đê bi n ch xét đ n t i tr ng do sóng và đê đ
các lo i l p b o v mái đê

trên có th th a mãn đ

c đ p đ đ cao an tồn thì
c.

Tuy nhiên s ti n b v m t khoa h c công ngh đã giúp cho con ng

bi n nh ng đi u tr

c đây ch là vi n t

i

ng thành s th t. V i s phát tri n

c a v t li u và s nghiên c u khoa h c các hình d ng, kích th

c, quy mơ

cơng trình c ng nh đi u ki n thiên nhiên mà con ngu i đã nghiên c u đ a ra
r t nhi u lo i hình k t c u đê bi n thích nghi v i t ng vùng và t ng đi u ki n
cơng trình. H

ng nghiên c u c a các n

c trên th gi i là ph i x lý n n đê,

nghiên c u thêm các công ngh v t li u đ t đ p có tr n ph gia vào đ t, s
d ng đ t có c t, gia t i tr
b n, tu i th cao v.v…
c, Hà Lan ng

c, s d ng v t li u b o v mái đê, m t đê có đ
m ts n

c tiên ti n trên th gi i nh Anh, M ,

i ta đã và đang s d ng lo i v t li u h n h p đá, cát, bitum

(bitumen)- s n ph m t d u m , lo i này có tên g i chung là asphalt đ gia c
và b o v đê bi n do có nh ng tính n ng u vi t h n, đó là: kh n ng ch ng
xâm th c trong môi tr

ng n

c bi n t t h n nhi u, kh n ng bi n d ng, đàn

h i t t, có th thích ng m t cách m m d o v i nh ng bi n d ng, lún s t c a
n n đê và thân đê, h n ch đ

c nh ng lún s t, xói l c c b c a đê bi n, đ

b n và tu i th cao, v.v…
Vì asphalt có nhi u u đi m nên t n m 1960 các n
M ch,

c Hà Lan,

an

c, Pháp, Nh t B n,...đã s d ng nó trong xây d ng cơng trình th y,

đ c bi t là b o v mái đê bi n. Có th t ng k t s p x p lo i v t li u h n h p
này thành 9 lo i, đ

c ng d ng trong các đi u ki n và vùng khác nhau: