Bài 17 vai trò của cây xanh

Ngày soạn: 9/12/2017
Ngày giảng: 6B: 11/12/2017
6A: 13/12/2017

Tiết 53
ÔN TẬP HỌC KÌ I

I. MỤC TIÊU

Hệ thống các kiến thức các chủ đề 4,5,6
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
2. Học sinh:
III. KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra đầu giờ
HS thực hiện phần khởi động:
Cây xanh có những vai trị gì với động vật và con người ?
3. Các hoạt động

60


HĐ của thầy và trò
HĐ 1
Mục tiêu: - Nêu được các thành phần của
tế bào động vật, thực vật. Kể được một số
tế bào động vật, thực vật.
HS T/C ĐK chia sẻ trước lớp
Tế bào động vật, thực vật gồm những
thành phần nào?

Nội dung
Chủ đề 4. Tế bào

- TP tế bào TV

- TP tế bào ĐV
Kể tên một số tế bào động vật, thực vật?
Các hình thức thụ phấn?
Tế bào lớn lên như thế nào?
Tế bào phân chia như thế nào?
HS nhận xét và chia sẻ
HĐ 2
Mục tiêu: - Kể được các dấu hiệu đặc
trưng của cơ thể sống
HS T/C ĐK chia sẻ trước lớp
Kể các dấu hiệu đặc trưng của cơ thể
sống?

Lục lạp
Màng sinh chất
Tế bào chất
Nhân
Không bào
Thành tế bào
Tế bào chất
Nhân
Màng sinh chất

- Tế bào động vật: Tế bào thần kinh,

tế bào mô cơ, tế bào hồng cầu.
- Tế bào thực vật: Tế bào lỗ khí, tế
bào thịt lá, tế bào rễ.
Chủ đề 5. Đặc trưng của cơ thể
sống
Sinh sản
Dinh dưỡng
- Dấu hiệu đặc trưng
Di chuyển
của cơ thể sống?
Bài tiết
Cảm ứng
Hô hấp
Sinh trưởng

Chủ đề 6. Cây xanh
HĐ 3.
Mục tiêu: - Kể được các loại rễ, thân, lá.
Phân biệt được thụ phấn và thụ tinh. Nêu
được đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu
bọ, nhờ gió/ Giải thích được một số hiện
tượng.
HS hoạt động cá nhân => nhóm
Rễ cọc: Cây cam
GV theo dõi và trợ giúp khi HS cần
- Rễ
Rễ chùm: Cây hành
HS T/C ĐK chia sẻ trước lớp
Có mấy loại rễ chính? Đó là những loại rễ
nào?

Kể tên một số cây rễ cọc, rễ chùm?
Rễ giác mút
Có những loại rễ biến dạng nào?
Rễ củ
Cho biết các loại thân biến dạng? Lá biến - Rễ biến dạng
Rễ móc
dạng?
Rễ thở
Cho ví dụ các loại rễ, thân, lá biến dạng?
Thân củ
Thân rễ
61 - Thân biến dạng:
Thân mọng nước
Lá biến thành gai


4. Hướng dẫn về nhà
- Ôn tập kiến thức, làm đề cương ôn tập

Ngày soạn: 9/12/2017
Ngày giảng: 6A: 12/12/2017
6B: /12/2017

Bài 17 - Tiết 50
VAI TRÒ CỦA CÂY XANH
(3 tiết)

I. MỤC TIÊU

Nêu được vai trị của cây xanh đối với mơi trường

Rèn luyện kĩ năng quan sát tranh ảnh, hình vẽ nhận biết kiến thức.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Các hình ảnh từ H17.1 đến 17.7
2. Học sinh: Tìm hiểu vai trị của cây xanh đối với khí hậu
III. KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC
62


1. Ổn định tổ chức
2 Khởi động
GV tổ chức cho học sinh hoạt động nhóm theo hướng dẫn của TL:
Khi trời nắng ngồi dưới bóng cây xanh cảm thấy mát mẻ, dễ chịu hơn ngồi
dưới mái hiên bằng tơn vì do cây xanh quang hợp nhả ra khí oxi, đồng thời lá cây
thoát hơi nước nên chúng ta cảm thấy mát.
3. Các hoạt động
Hoạt động của GV và HS
Nội dung
B. HĐ hình thành kiến thức
1. Vai trị của cây xanh với khí hậu và
1. Tìm hiểu vai trị của cây xanh với mơi trường
khí hậu và mơi trường
Phương thức hoạt động: Cặp đơi/nhóm
Đồ dùng: Các hình ảnh từ H17.1 đến
17.7
Tiến hành:
- Yêu cầu HS hoạt động cặp đôi quan sát
các hình ảnh từ 17.1 đến 17.7 và cho biết - Điều hịa khí hậu, giữ cho tỉ lệ khơng
cây xanh có vai trị gì?
khí tương đối ổn định.
- Cây xanh làm giảm ơ nhiễm mơi

trường: Lá cây có thể ngăn bụi và khí
độc, tiêu diệt một số vi khuẩn giúp
khơng khí trong sạch. Tán cây có tác
dụng giảm nhiệt độ mơi trường.
- Cây xanh giúp giữ đất, chống xói mịn,
góp phần hạn chế ngập lụt, hạn hán.
- Góp phần bảo vệ nguồn nước ngầm.
- Yêu cầu HS hoạt động nhóm trả lời
các câu hỏi (TL trang 150)
- HS báo cáo, chia sẻ
- GV chốt kiến thức:
+ Nhờ quá trình quang hợp của cây xanh
mà hàm lượng khí CO2 và O2 trong
khơng khí được ổn định.
+ Trong cùng một khu vực nhưng giữa
nơi đất trống và rừng cây, khí hậu khơng
hồn tồn giống nhau. Độ ẩm giữa hai
nơi đó cũng có sự khác nhau vì ở khu
vực có rừng cây cản bớt ánh sáng và tốc
độ gió -> Thực vật có vai trị quan trọng
trong việc điều hịa khí hậu, tăng lượng
mưa của khu vực.
+ Trồng nhiều cây xanh quanh khu vực
nhà máy để giúp giảm ơ nhiễm mơi
trường, vì lá cây có thể ngăn bụi và khí
độc, tiêu diệt một số vi khuẩn (thông,
63


bạch đàn...) giúp khơng khí trong sạch.

Tán cây có tác dụng giảm nhiệt độ môi
trường của khu vực khi trời nóng.
+ GV giới thiệu: Cây xanh cịn có vai trị
trong việc giảm ô nhiễm môi trường đất,
nước: Một số cây có khả năng hấp thụ
kim loại nặng và góp phần giảm ơ nhiễm
mơi trường nước như cây lục bình, cây
sậy, cây thủy trúc...
-> GV liên hệ cho hs so sánh sự khác
biệt giữa khơng khí đồng q và thành
phố, giữa rừng cây và trong khu phố
nhiều nhà bê tông... -> Thấy được vai trò
của cây xanh.
+ Ở những nơi đồi trọc khi mưa lớn
đất dễ theo dịng nước trơi xuống, gây
hiện tượng xói mịn, lở đất do khơng có
cây xanh giữ đất và giữ nước.
+ Cây xanh có vai trị trong việc bảo
vệ nguồn nước ngầm vì khi nước mưa
rơi xuống nơi có rừng nước sẽ được giữ
lại một phần và thấm dần xuống các lớp
tạo thành dòng chảy ngầm, rồi sau đó
chảy vào các chỗ trũng tạo thành suối,
sơng ... đó là nguồn nước quan trọng
cung cấp cho sinh hoạt và nông nghiệp.
+ Khi mưa lớn, đất ở đồi trọc bị xói
mịn theo nước mưa trơi xuống làm lấp
dịng sơng, suối, nước thốt khơng kịp,
tràn lên các vùng thấp gây ngập lụt, mặt
khác tại nơi đó khơng giữ đất khơng giữ

được nước gây hạn hán.
4. Củng cố
Cây xanh có những vai trị gì với khí hậu và mơi trường ?
5. HD về nhà
Hoàn thiện nội dung yêu cầu mục 2 (SGK - Tr151,152)
*Nhận xét, đánh giá

64


Ngày soạn: /12/2017
Ngày giảng: 6A: /12/2017
6B: /12/2017

Bài 17 - Tiết 51
VAI TRÒ CỦA CÂY XANH
(3 tiết)

I. MỤC TIÊU

Nêu được vai trò của cây xanh đối với động vật và con người
Rèn luyện kĩ năng quan sát tranh ảnh, hình vẽ nhận biết kiến thức.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên: Các hình ảnh từ H17.8 đến 17.9
2. Học sinh: Tìm hiểu vai trò của cây xanh đối với con người và động vật
65


III. KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC
1. Ổn định tổ chức

2. Kiểm tra đầu giờ
HS thực hiện phần khởi động:
Cây xanh có những vai trị gì với khí hậu và môi trường ?
3. Các hoạt động
Hoạt động của GV và HS
Nội dung
B. HĐ hình thành kiến thức
2.Vai trị của cây xanh đối với con
2. Tìm hiểu vai trị của cây xanh đối
người và động vật
với con người và động vật
Phương thức hoạt động: Cặp đơi/nhóm
Đồ dùng: Các hình ảnh từ H17.8 đến
17.9
Tiến hành:
a. Vai trò cây xanh đối với động vật
- GV tổ chức cho hs hoạt động cặp đôi
theo hướng dẫn của tài liệu.
- Các cặp đôi báo cáo, chia sẻ
- GV chốt kiến thức
+ Lượng oxi mà thực vật nhả ra cung
cấp cho q trình hơ hấp của con người
và động vật, nhờ đó mà chún tồn tại
được
+ Các chất hữu cơ do thực vật chế tạo ra - Thực vật cung cấp oxi, thức ăn, nơi ở
làm thức ăn cho nhiều loài động vật và và nơi sinh sản cho động vật.
- Một số cây xanh gây hại với động vật:
con người
cây duốc cá, cây trúc đào, cây cà độc,
- GV giới thiệu thêm: Thực vật cung cấp cây vạn niên thanh...

thức ăn cho nhiều loài động vật và bản
thân những loài động vật này lại là thức
ăn cho động vật khác hoặc cho con
người.
Chuỗi
liên
tục:
Cây
xanh
là
thứ
c ă
n
là
thứ
c ă
n

→ Độ
ngvậ
t ă
n cỏ
→ Động
vật ăn thịt (con người).
-> u cầu hs lấy VD minh họa cho
chuỗi trên.
b. Vai trò của cây xanh với con người
+ Các em đã bao giờ tự hỏi: nhà ở và
một số đồ đạc cũng như thức ăn, quần áo
của chúng ta să dụng hằng ngày được lấy

từ đâu không.
(Nguồn cung cấp các sản phẩm đó một
phần lớn là từ cây xanh)
- GV tổ chức cho hs hoạt động nhóm
66


theo tài liệu hướng dẫn.
- Các nhóm báo cáo, chia sẻ
- GV chốt kiến thức

+ Cây xanh cung cấp thức ăn (lá, củ,
quả, hạt); cung cấp gỗ làm bàn nghế, làm
nhà, giường tủ...); cung cấp nguyên liệu
cho công nghiệp (dệt quần áo, giấy, đồ
gỗ gia dụng...); cung cấp dược liệu làm
thuốc (thuốc bắc, thuốc nam); làm mĩ
phẩm (lô hội, gừng, nghệ...); làm cảnh...
+ Một số cây xanh gây hại cho con
- GV yêu cầu hs nêu tác hại của hút người: cây thuốc lá, cây thuốc phiện, cây
thuốc lá, thuốc phiện -> Nêu cách phòng cần sa, cây trúc đào, cây cà độc dược ...
tránh.
+ Trong thuốc lá có nhiều chất độc, đặc
biệt là chất nicotin được dùng để chế
thuốc trừ sâu. Nếu ta hút thuốc lá nhiều
thì chất nicotin sẽ thấm vào cơ thể gây
ảnh hưởng đến bộ máy hô hấp, dễ gây
ung thư phổi.
+ Trong cây thuốc phiện và cây cần sa:
trong nhựa tiết ra từ quả chứa nhiều

moocphin là chất độc nguy hiểm -> gây
nghiện -> có hại cho sức khỏe bản thân,
đồng thời gây hại cho gia đình và xã hội.
+ Cây trúc đào có hoa rất đẹp nhưng có
tính độc cao -> ăn phải có thể gây tử
vong (ở trẻ em khi ăn 1 lá) -> Gây ảnh
hưởng cho hệ tiêu hóa: Buồn nơn và nôn
mửa, tiết nhiều nước bọt, các tổn thương
vùng bụng, tiêu chảy có thể lẫn máu.
Trên tim mạch: Loạn nhịp tim, đầu tiên
nhịp nhanh sau đó chậm dưới mức bình
thường rồi loạn nhịp. Các chất độc từ
trúc đào khi nhiễm vào cơ thể còn ảnh
hưởng tới hệ thần kinh trung ương làm
da xanh tái và lạnh, nạn nhân đờ đẫn, run
rẩy chân tay và các cơ, tai biến mạch
máu, hôn mê và có thể dẫn tới tử vong.
Nhựa trúc đào dính vào da còn gây viêm
tấy và bỏng rát, sưng đỏ; dính vào mắt sẽ
gây loét giác mạc, nếu bị nặng có thể
dẫn đến mù mắt.
+ Cây cà độc dược: độc chất trong cà
67


độc dược có thể làm nạn nhân phát
điên, tê liệt tứ chi, hơ hấp tăng...
4. Củng cố
Cây xanh có những vai trị gì với động vật và con người ?
5. HD về nhà

Hoàn thiện nội dung yêu cầu mục 3 (SGK - Tr153)
*Nhận xét, đánh giá

Ngày soạn: /12/2017
Ngày giảng: 6A: /12/2017
6B: /12/2017

Bài 17 - Tiết 52
VAI TRÒ CỦA CÂY XANH
(3 tiết)

I. MỤC TIÊU

Nêu được một số biện pháp bảo vệ cây xanh.
Giải thích được vì sao cần phải trồng cây gây rừng.
Rèn luyện kĩ năng quan sát tranh ảnh, hình vẽ nhận biết kiến thức.
Rèn luyện kĩ năng thiết kế bảng biểu.
II. CHUẨN BỊ
68


1. Giáo viên: Các hình ảnh từ H17.10 đến 17.13
2. Học sinh: Tìm hiểu các biện pháp trồng và bảo vệ cây xanh
III. KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra đầu giờ
HS thực hiện phần khởi động:
Cây xanh có những vai trị gì với động vật và con người ?
3. Các hoạt động
Hoạt động của GV và HS

Nội dung
B. HĐ hình thành kiến thức
3. Tìm hiểu các biện pháp trồng và bảo 3. Các biện pháp trồng và bảo vệ cây
vệ cây xanh
xanh
Phương thức hoạt động: Nhóm
Đồ dùng: Các hình ảnh từ H17.10 đến
17.13
Tiến hành:
- GV tổ chức cho hs hoạt động nhóm
theo tài liệu hướng dẫn
- Đại diện các nhóm báo cáo, chia sẻ
- GV chốt kiến thức
- Một số biện pháp bảo vệ cây xanh:
+ Tích cực trồng cây.
+ Xây dựng các vườn thực vật, vườn
quốc gia, khu bảo tồn... để bảo vệ các
lồi thực vật, trong đó có các lồi q
hiếm.
+ Chăm sóc cây: tưới nước, bón phân,
nhổ cỏ, tỉa cành...
+ Ngăn chặn phá rừng để bảo vệ môi
trường sống của sinh vật.
+ Hạn chế khai thác bừa bãi các loài thực
vật quý hiếm để bảo vệ số lượng cây.
+ Cấm bn bán và xuất khẩu các lồi
q hiếm đặc biệt.
+ Tuyên truyền việc trồng cây và bảo vệ
cây; khai thác cây có kế hoạch, khơng
khai thác bừa bãi.

- HS liên hệ trả lời câu hỏi:
+ Vì sao phải tích cực trồng cây gây
rừng.
+ Bản thân em đã làm gì để góp phần
bảo vệ cây xanh.
69


C. Hoạt động luyện tập
- GV tổ chức cho hs thảo luận nhóm thực hiện bài tập như trong tài liệu.
Bài 1: Sưu tầm các bức tranh hoặc vẽ hình thể hiện vai trị của thực vật với mơi
trường, động vật và với con người.
Bài 2: Một số loài động vật lấy cây làm nhà:
- Sóc sống trong hốc cây, chim làm tổ trên cây, kiến làm tổ trên cây, khỉ sống
trên cây ...
Bài 3: Cây xanh quang hợp điều hịa khí hậu, giảm ơ nhiễm mơi trường, đặc
biệt quan trọng nữa là làm thức ăn cho đv và con người, nếu khơng có cây xanh thì
động vật và con người khơng thể sống được vì khơng khí ơ nhiễm, khơng có oxi để
hơ hấp...
Bài 4: Nói ''rừng cây như một lá phổi xanh'' của con người vì:
- Rừng có tác dụng làm cân bằng khí cacbonic và oxi trong khơng khí.
- Rừng tham gia cản bụi, góp phần tiêu diệt một số vi khuẩn gây bệnh.
- Tán lá rừng che bớt ánh nắng ... góp phần làm giảm nhiệt độ của khơng khí.
* GV hướng dẫn HS thực hiện hoạt động vận dụng:
- GV hướng dẫn cho hs kể tên một số cây xanh có giá trị ở địa phương nơi HS
đang sinh sống theo ND bảng trong tài liệu.
- GV yêu cầu hs về nhà thực hiện ND tiếp theo: cùng gia đình tìm hiểu về cơng
tác trồng mới và bảo vệ cây xanh tại đại phương -> viết thành báo cáo để nộp cho
giáo viên vào giờ học sau.
4. HD về nhà

Hoàn thiện nội dung phần luyện tập
*Nhận xét, đánh giá

Ngày soạn: 9/12/2017
Ngày giảng: 6A: 13/12/2017
6B: 11/12/2017

Tiết 53
ƠN TẬP HỌC KÌ I

I. MỤC TIÊU

Hệ thống các kiến thức các chủ đề 4,5,6
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
2. Học sinh:
III. KẾ HOẠCH TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG HỌC
1. Ổn định tổ chức
2. Kiểm tra đầu giờ
70


HS thực hiện phần khởi động:
Cây xanh có những vai trị gì với động vật và con người ?
3. Các hoạt động

71


HĐ của thầy và trò

HĐ 1
Mục tiêu: - Nêu được các thành phần của
tế bào động vật, thực vật. Kể được một số
tế bào động vật, thực vật.
HS T/C ĐK chia sẻ trước lớp
Tế bào động vật, thực vật gồm những
thành phần nào?

Nội dung
Chủ đề 4. Tế bào

- TP tế bào TV

- TP tế bào ĐV
Kể tên một số tế bào động vật, thực vật?
Các hình thức thụ phấn?
Tế bào lớn lên như thế nào?
Tế bào phân chia như thế nào?
HS nhận xét và chia sẻ
HĐ 2
Mục tiêu: - Kể được các dấu hiệu đặc
trưng của cơ thể sống
HS T/C ĐK chia sẻ trước lớp
Kể các dấu hiệu đặc trưng của cơ thể
sống?

Lục lạp
Màng sinh chất
Tế bào chất
Nhân

Không bào
Thành tế bào
Tế bào chất
Nhân
Màng sinh chất

- Tế bào động vật: Tế bào thần kinh,
tế bào mô cơ, tế bào hồng cầu.
- Tế bào thực vật: Tế bào lỗ khí, tế
bào thịt lá, tế bào rễ.
Chủ đề 5. Đặc trưng của cơ thể
sống
Sinh sản
Dinh dưỡng
- Dấu hiệu đặc trưng
Di chuyển
của cơ thể sống?
Bài tiết
Cảm ứng
Hô hấp
Sinh trưởng

HĐ 3.
Chủ đề 6. Cây xanh
Mục tiêu: - Kể được các loại rễ, thân, lá.
Phân biệt được thụ phấn và thụ tinh. Nêu
được đặc điểm của hoa thụ phấn nhờ sâu
bọ, nhờ gió/ Giải thích được một số hiện
tượng.
HS hoạt động cá nhân => nhóm

GV theo dõi và trợ giúp khi HS cần
Rễ cọc: Cây cam
HS T/C ĐK chia sẻ trước lớp
- Rễ
Rễ chùm: Cây hành
Có mấy loại rễ chính? Đó là những loại rễ
nào?
Kể tên một số cây rễ cọc, rễ chùm?
Có những loại rễ biến dạng nào?
Rễ giác mút
Cho biết các loại thân biến dạng? Lá biến - Rễ biến dạng
Rễ củ
dạng?
Rễ móc
Cho ví dụ các loại rễ, thân, lá biến dạng?
Rễ thở
Thân củ
Thân rễ
72 - Thân biến dạng:
Thân mọng nước
Lá biến thành gai


4. Hướng dẫn về nhà
- Ôn tập kiến thức, làm đề cương ôn tập

73