Tải Cảm nhận về tâm trạng của tác giả khi nhớ về miền Tây Bắc trong bài Tây Tiến - Bài văn mẫu lớp 12

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Đề bài: Cảm nhận về tâm trạng của tác giả khi nhớ về miền Tây Bắc trong</b>
<b>bài Tây Tiến Ngữ văn 12</b>

<b>Dàn ý chi tiết</b>
<b>I. Mở bài</b>

– Khái quát nội dung bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng.
– Đi sâu về nỗi nhớ của tác giả khi nhớ về miền Tây Bắc Bộ.
<b>II. Thân bài</b>

– Đoạn đầu bài thơ chính là đoạn ghi lại những kỉ niệm những kỉ niệm đầy ắp
và nỗi nhớ của nhà thơ về những ngày tháng gắn bó cùng binh đồn:

– Hai câu thơ mở đầu đã tạo ngay ấn tượng về nỗi nhớ:
Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.

– Những hình ảnh thiên nhiên như đột ngột hiện lên trong khơng gian. Đó là
con sơng Mã kì vĩ và kiêu hãnh chảy từ thượng Lào về đất Việt, đó là rừng, là
núi điệp trùng, những nơi đã in dấu chân của binh đoàn Tây Tiến một thời trận
mạc, thế mà giờ đây đã xa rồi thì làm sao tránh khỏi nỗi nhớ dâng lên trong
lịng người chiến sĩ Tây Tiến năm xưa.

– Nỗi nhớ ấy có địa chỉ, địa danh như đã bắt rễ trong lòng người, nỗi nhớ ấy lại
trong một trạng thái thật chơi vơi, mơ hồ như một thống buồn xa xơi… Có lẽ
nhà thơ đã đạt được cái tài cái tình ấy trong câu thơ “Nhớ về rừng núi nhớ chơi
vơi!”.

– Từ hai câu thơ khơi nguồn ấy, mạch chảy dòng tâm sự hoài niệm của nhà thơ
mở ra lan toả như một chuỗi kỉ niệm giờ đây thức dậy, lay động và xơn xao
trong lịng.

Những đường Việt Bắc của ta,
Đêm đêm rầm rập như là đất rung

Quân đi điệp điệp trùng trùng
Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay

– Thiên nhiên như cùng hát lên, cùng âm điệu với khúc qn hành của người
lính ra trận. Cịn với Quang Dũng, bối cảnh thiên nhiên hiện ra trong kí ức và
tâm trạng là những hình ảnh sóng đơi của sự trái ngược:

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống,
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi.

– Bước hành quân gian lao của người lính vệ quốc mở ra trong không gian
nhiều chiều. Ta như nghe thấy bước chân và hơi thở trên đường trường chinh
gian lao của người lính qua câu thơ đầy những vần trắc: “Dốc lên khúc khuỷu
dốc thăm thẳm”.

– Biết bao nhiêu gian lao thử thách, vừa như muốn quật ngã người lính cách
mạng, lại vừa như kích thích họ đi tới, dẫn tới của sự chinh phục.

– Cảnh rừng núi hiểm trở với dốc lên khúc khuỷu, với hun hút cồn mây, với độ
cao thấp đến choáng ngợp của “ngàn thước lên cao ngàn thước xuống”, thế mà
hình ảnh của sự sống vẫn chợt hiện ra như tạo nên thế cân bằng: “Nhà ai Pha
Luông mưa xa khơi’.

– Bên cái hiểm trở dữ dội của thiên nhiên là sự sống thanh bình của con người
khiến cho giọng điệu và tâm tình trong thơ Quang Dũng chợt như mềm lại, tạo
nên sự linh hoạt đã thành rất đỗi tài hoa trong bút pháp thể hiện:

Chiều chiều oai linh thác gầm thét,
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người.

Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói,
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi.
<b>III. Kết bài</b>

– Với những kỉ niệm về binh đồn Tây Tiến rất khó mờ phai trong tâm trí, lại
thêm bút pháp hồi niệm rất đỗi tài hoa, qua hàng loạt những hình ảnh trái
ngược mà hài hồ bổ sung cho nhau, Quang Dũng đã làm sống dậy hình ảnh
người lính Tây Tiến, rừng núi Tây Tiến trong nỗi nhớ thật chơi vơi về Tây
Tiến.

– Những chuỗi kỉ niệm về thiên nhiên và con người đó như những thước phim
vừa chân thực sinh động vừa rất huyền ảo, tình cảm và tài hoa đã góp phân tạo
nên thành công cả về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích.

– Có người nhận định rằng với bài thơ Tây Tiến, Quang Dũng đã dựng nên bức
tượng đài bằng thơ về hình tượng ngựời lính đánh Pháp trong cuộc kháng chiến
gian lao mà dũng cảm và cũng đầy chất thơ của nhân dân ta.

<b>Bài làm</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

liệt. Đoạn đầu bài thơ chính là đoạn ghi lại những kỉ niệm những kỉ niệm đầy
ắp và nỗi nhớ của nhà thơ về những ngày tháng gắn bó cùng binh đồn:

<i>Sơng Mã xa rồi Tây Tiến ơi!...</i>
<i>..,</i>

<i>Mai Châu mùa em thơm nếp xôi.</i>
Hai câu thơ mở đầu đã tạo ngay ấn tượng về nỗi nhớ:

<i>Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!</i>
<i>Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.</i>

Thì ra đã có một khoảng lùi xa thời gian để thành ám ảnh, đê thành nỗi nhớ và
tiếc nữa. Những tiếng "xa rồi Tây Tiến ơi" thốt lên từ trong lòng nhà thơ như
một niềm nuối tiếc.Tiếng lịng đó cất lên sao mà tha thiết đến thế, đồng thời
như có tiếng vọng đáp lại vào vách núi, ngân nga không dứt trong không gian
bởi Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi.". Những hình ảnh thiên nhiên như đột ngột
hiện lên trong khơng gian. Đó là con sơng Mã kì vĩ và kiêu hãnh chảy từ
thượng Lào về đất Việt, đó là rừng, là núi điệp trùng, những nơi đã in dấu chân
của binh đoàn Tây Tiến một thời trận mạc, thế mà giờ đây đã xa rồi thì làm sao
tránh khỏi nỗi nhớ dâng lên trong lòng người chiến sĩ Tây Tiến năm xưa. Nỗi
nhớ ấy có địa chỉ, địa danh như đã bắt rễ trong lòng người, nỗi nhớ ấy lại trong
một trạng thái thật chơi vơi, mơ hồ như một thoáng buồn xa xơi... Có lẽ nhà thơ
đã đạt được cái tài cái tình ấy trong câu thơ "Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi!".
Từ hai câu thơ khơi nguồn ấy, mạch chảy dịng tâm sự hồi niệm của nhà thơ
mở ra lan tỏa như một chuỗi kỉ niệm giờ đây thức dậy, lay động và xơn xao
trong lịng. Và đây, hình ảnh đoàn quân mỏi giữa Sài Khao sương lấp - rất ấn
tượng. Sự chân thực sinh động của hình ảnh thơ khiến ta như hình dung thấy tư
thế, dáng vẻ của đoàn quân trong gian lao, cơ cực của những ngày phải đương
đầu với trận mạc, đối đầu với thiếu thốn, khó khăn. Chân thực song cũng rất
lãng mạn khi hình ảnh đoàn quân mỏi lại được miêu tả trong một khung cảnh
đẹp huyền ảo của thiên nhiên. Những tiếng sương lấp, đêm hơi... khiến cho
tồn bộ cảnh thực chợt nhịa đi, gây được ấn tượng nhiều chiều trong tâm trí
người đọc. Cũng với hình ảnh đồn qn cách mạng trong cuộc kháng chiến
chống Pháp, nhà thơ Tố Hữu lại mở ra một trường liên tưởng khác:

<i>Những đường Việt Bắc của ta,</i>
<i>Đêm đêm rầm rập như là đất rung</i>

<i>Quân đi điệp điệp trùng trùng</i>
<i>Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Còn với Quang Dũng, bối cảnh thiên nhiên hiện ra trong kí ức và tâm trạng là
những hình ảnh sóng đơi của sự trái ngược:

<i>Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm,</i>
<i>Heo hút cồn mây, súng ngửi trời.</i>
<i>Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống,</i>

<i>Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi.</i>

Bước hành quân gian lao của người lính vệ quốc mở ra trong không gian nhiều
chiều. Ta như nghe thấy bước chân và hơi thở trên đường trường chinh gian lao
của người lính qua câu thơ đầy những vần trắc: "Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm
thẳm". Ta cũng thấy hiển hiện một lộ trình đầy gian lao, đầy bất ngờ, khi
Quang Dũng viết: Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống. Đặc biệt hơn nữa,
hình ảnh "Heo hút cồn mây, súng ngửi trời" thì câu thơ khơng phải chỉ diễn tả
bước gian lao trên đường hành quân đánh giặc mà ta cịn thấy cả chất của lính,
tính của lính qua sự liên tường bất ngờ mà thú vị: súng ngửi trời.

Biết bao nhiêu gian lao thử thách, vừa như muốn quật ngã người lính cách
mạng, lại vừa như kích thích họ đi tới, dẫn tới của sự chinh phục. Cảnh rừng
núi hiểm trở với dốc lên khúc khuỷu, với hun hút cồn mây, với độ cao thấp đến
choáng ngợp của "ngàn thước lên cao ngàn thước xuống", thế mà hình ảnh của
sự sống vẫn chợt hiện ra như tạo nên thế cân bằng: "Nhà ai Pha Luông mưa xa
khơi'. Bên cái hiểm trờ dữ dội của thiên nhiên là sự sống thanh bình của con

người khiến cho giọng điệu và tâm tình trong thơ Quang Dũng chợt như mềm
lại, tạo nên sự linh hoạt đã thành rất đỗi tài hoa trong bút pháp thể hiện:

<i>Chiều chiều oai linh thác gầm thét,</i>
<i>Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người.</i>

<i>Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói,</i>
<i>Mai Châu mùa em thơm nếp xơi.</i>

Với những kỉ niệm về binh đồn Tây Tiến rất khó mờ phai trong tâm trí, lại
thêm bút pháp hồi niệm rất đỗi tài hoa, qua hàng loạt những hình ảnh trái
ngược mà hài hoà bổ sung cho nhau, Quang Dũng đã làm sống dậy hình ảnh
người lính Tây Tiến, rừng núi Tây Tiến trong nỗi nhớ thật chơi vơi về Tây
Tiến.

Những chuỗi kỉ niệm về thiên nhiên và con người đó như những thước phim
vừa chân thực sinh động vừa rất huyền ảo, tình cảm và tài hoa đã góp phần tạo
nên thành công cả về nội dung và nghệ thuật của đoạn trích.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Đọc đoạn thơ, ta hiểu thêm về người lính Tây Tiến, hiểu thêm những điều ẩn
phía sau của "đồn binh khơng mọc tóc" và hiểu hơn về nguồn cội của sức
mạnh mà người lính đem vào trận chiến. Yêu quý, khâm phục, tự hào là những
dư vang tha thiết trong lòng người đọc khi biết về binh đoàn Tây Tiến qua
những vần thơ của Quang Dũng.

<b>Bài làm 2</b>

Đã hơn sáu mươi năm kể từ khi bài thơ "Tây Tiến" của Quang Dũng ra mắt bạn
đọc. Sáu mươi năm! Dịng thời gian dài đằng đẵng đó đủ để nước chảy đá mịn,
đủ để một mái tóc xanh ngả màu tiêu muối, đủ để ta lãng quên một con người,

một tác phẩm văn chương. Nhưng với "Tây Tiến" thì khơng, thi phẩm vẫn vượt
lên sự cản phá của thời gian, vượt qua "eo xèo" của dư luận để ngày càng tỏa
sáng trong trái tim bạn yêu thơ Việt Nam. Đọc "Tây Tiến", người ta cảm nhận
được vẻ đẹp hào hùng, hào hoa, sự hi sinh bi tráng của người lính Tây Tiến và
vẻ đẹp hùng vĩ, thơ mộng của thiên nhiên miền Tây…Tất cả những vẻ đẹp đó,
hịa quyện trong nỗi nhớ "chơi vơi" của nhân vật trữ tình. Bằng ngịi bút lãng
mạn, tài hoa của mình, Quang Dũng đã tái hiện nỗi nhớ ấy một cách sâu sắc và
thấm thía:

"Sơng Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
……….

Mai Châu mùa em thơm nếp xôi".

Đoạn trích nằm ở đầu bài thơ, thể hiện sâu sắc tâm trạng của tác giả khi nhớ
về miền Tây Bắc và những người đồng đội.

Tây Tiến là một phân hiệu bộ đội được thành lập đầu năm 1947, thành phần
chủ yếu là thanh niên trí thức Hà Nội. Nhiệm vụ của họ là phối hợp với bộ đội
Lào bảo vệ biên giới phía Tây. Năm 1948, Tây Tiến giải thể để thành lập trung
đoàn 52, Quang Dũng cũng chuyển sang đơn vị khác. Sau khi rời đơn vị cũ
chưa được bao lâu, Quang Dũng đã sáng tác bài thơ này.

Nỗi nhớ về miền đất, đồn qn mình đã gắn bó đã được nhân vật trữ tình
thể hiện ngay ở hai câu thơ đầu tiên:

"Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi"

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Hình ảnh sơng Mã đồng hiện với Tây Tiến và đặt ở giữa là "xa rồi", vừa có

ý nghĩa với Tây Tiến, vừa có ý nghĩa với sơng Mã, và vì "xa rồi" nên trong
lịng nhân vật trữ tình thức dậy nỗi nhớ. Sự đồng hiện của sông Mã với Tây
Tiến đã hé lộ một cấu tứ: nỗi nhớ về thiên nhiên (vùng đất Tây Bắc) luôn gắn
liền với nỗi nhớ về đồng đội. Điệp từ "nhớ" đứng ở đầu mỗi vế trong câu thơ
thứ hai cộng hưởng với "chơi vơi" tạo thành một kết hợp đầy ấn tượng. Nhớ
"chơi vơi" là nỗi nhớ bâng khuâng, khó tả bởi nó diễn đạt nhiều cảm xúc cung
bậc. Âm "ơi" là âm mở, mang âm hưởng vọng dài, lan tỏa. Âm "ơi" bắt đầu từ
câu thứ nhất trải dài xuống câu thứ hai như tiếng gọi vọng ra từ những vách đá
của núi rừng Tây Bắc, vọng ra từ cõi nhớ ngàn trùng của nhân vật trữ tình.
Nỗi nhớ vừa trải khắp bao la rừng núi vừa cuộn xốy trong lịng người. Câu
thơ đọc lên thấy nhẹ tênh mà bồng bềnh, vương vấn, lan tỏa theo thời gian,
không gian như muốn nhấc bổng nhân vật trữ tình ra khỏi thực tại, lơ lửng
trong nỗi nhớ thường trực, da diết khôn cùng. Nỗi nhớ ấy, tiếp tục được đánh
thức qua những địa danh thân thiết: Sài Khao, Mường Lát, Pha Lng. Đó
khơng phải là những tên gọi vơ hồn mà gắn bó với tác giả. Nó gợi ra sự hoang
vu, xa vắng của vùng đất Tây Bắc-nơi những người lính Tây Tiến đi trong
sương, chìm lấp trong sương. Nỗi nhớ cịn dựng kỉ niệm thành bức tranh Tây
Bắc hiểm trở, hùng vĩ để tơn lên bức chân dung người lính Tây Tiến:

"Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống

Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi"

Cái hùng vĩ của cảnh vật được tơ đậm thêm ở những hình ảnh miêu tả đầy
ấn tượng. Câu thơ "Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm" đã sử dụng những vần
trắc liền nhau như đoạn đường gồ ghề, lên dốc xuống đèo trên đường hành
quân của người chiến sĩ. Đường hành quân vất vả như đường lên đến tận trời,
khiến cho thiên nhiên cùng với con người tạo ra một hình ảnh thật thú vị "súng

ngửi trời". Mũi súng của người chiến binh được nhân hóa tạo nên một hình ảnh
tinh nghịch theo kiểu lính, vừa giàu chất thơ, mang vẻ đẹp cảm hứng lãng mạn.
Nó khẳng định ý chí và quyết tâm của người chiến sĩ. Chính vì chất lính trẻ
trung ấy mà trước thiên nhiên dữ dội làm họ không bị mờ đi mà nổi lên đầy
thách thức. Lúc này đây, thiên nhiên khơng cịn là đối tượng để ngắm nhìn nữa
mà là đối thủ "ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống".

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

độ và mỗi góc nhìn là một ấn tượng vẻ đẹp khác nhau. Hành trình theo nỗi nhớ
của nhà thơ, dường như người đọc cũng đang tham gia vào những vất vả của
con người trong kí ức, vui với niềm vui mà họ có được.

Bốn câu thơ tiếp theo, nhà thơ thể hiện sự hi sinh bi tráng của người lính
trên chặng đường hành qn đầy chơng gai, khó khăn nguy hiểm:

"Anh bạn dãi dầu không bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người"

Người lính Tây Tiến trong cuộc hành qn gian khổ ấy đã có người ngã
xuống vì kiệt sức. Cách nói giảm, nói tránh về cái chết, vừa xót xa vừa ngạo
nghễ, cứ như một sự bình tĩnh, thản nhiên đón nhận cái chết, xem cái chết nhẹ
tựa lông hồng. Để tăng thêm sự bi tráng cho sự hi sinh, Quang Dũng đã điểm tô
vào bức tranh thiên nhiên với âm thanh ghê rợn. Tất nhiên là đằng sau đó có
hiểm nguy, có đe dọa đến tính mạng nhưng dưới cái nhìn của những chàng trai
gan dạ khơng kém phần tinh nghịch thì chỉ là "gầm thét", "trêu người" mà thôi.
Không chỉ là bức tranh thiên nhiên Tây Bắc, cuộc sống của người dân nơi
đây cũng xuất hiện với một vài hình ảnh chấm phá, thoáng qua nhưng gợi rất
nhiều. Sau âm thanh ghê rợn của "thác" và "cọp" thì đột ngột mở ra một nỗi
nhớ ấm áp về nghĩa tình dân qn:

"Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi"

Chi tiết "cơm lên khói", "thơm nếp xơi" là hình ảnh gần gũi, quen thuộc,
gợi ra cảnh gia đình đầm ấm, hạnh phúc. "Mai Châu" đứng đầu dòng thơ thanh
nhẹ như ủ sẵn trong đó một mùi hương gợi ra miền đất lành. Nỗi nhớ của nhân
vật trữ tình khơng chỉ dừng lại ở thiên nhiên thơ mộng hùng vĩ, ở người lính
Tây Tiến lạc quan giữa núi rừng khắc nghiệt mà cịn ở sự gắn bó ấm áp với con
người Tây Bắc.

Lính Tây Tiến nay đã "xa rồi" nhưng có bao giờ quên được "Bữa xơi đầu
cịn tỏa nhớ mùi hương" ấy? Hai tiếng "mùa em" là một sáng tạo độc đáo về
ngôn ngữ thi ca. "Mùa em" có phải chăng là để nói đến mùa thiếu nữ với vẻ
đẹp e ấp, duyên dáng đã để lại trong lịng người lính trẻ bao niềm thương nỗi
nhớ. Có lẽ vì vậy mà điệu thơ trở nên uyển chuyển, mềm mại, tình thơ trở nên
ấm áp, tươi vui. Mọi khó khăn gian khổ như bị đẩy lùi, thay vào đó là niềm lạc
quan và tình thơ đong đầy.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

Bên cạnh đó cịn có các yếu tố nghệ thuật như sử dụng nhiều từ láy tạo hình,
cách sử dụng thanh trắc, điệp từ, nhân hóa, đối lập… tất cả đã tạo nên một đoạn
thơ hay và giàu giá trị.

Nỗi nhớ là hạt nhân xuyên suốt trong cảm xúc để nhân vật trữ tình hồi
tưởng lại kỉ niệm với binh đoàn Tây Tiến, những kỉ niệm như những đợt sóng
từ quá khứ ào ạt tràn về dâng đầy tâm tưởng. Tóm lại, đoạn thơ trên đã thể hiện
một cách rung động nỗi nhớ của tác giả về miền Tây Bắc và những người đồng
đội trong kháng chiến chống Pháp.

<b>Bài làm 3</b>

Cuộc sống bận rộn thường ngày vẫn luôn khiến ta mỏi mệt bởi những nhớ
nhớ quên quên. Thật vậy, nhưng những thứ đã hằn sâu vào trong tiềm thức thì
chẳng cách nào xóa đi được. Phải chăng cũng vì yêu thương, trân trọng những
giây phút quý giá được sống chung cùng đồng đội ở nơi núi rừng Tây Bắc mà
khi chia xa Quang Dũng đã không giữ được nỗi niềm nhớ thương, xúc động để
mạch cảm xúc kìm nén bấy lâu đã tn trào. Và cứ như thế "Tây Tiến" như một
bài ca chứa chan tình đồng đội đồng chí với những khoảnh khắc khó khăn gian
khổ tột cùng, nhưng cũng chính những giây phút đó mà những trái tim chiến sĩ
ấy đập chung một nhịp.

Mở đầu bài thơ là những kí ức tươi đẹp về núi rừng và cảnh vật:
"Sông Mã xa rồi Tây tiến ơi!

Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi

Mường Lát hoa về trong đêm hơi"

Những cảnh vật thân thuộc ấy dường như đã đi vào trong tiềm thức, khơng
một khi nào mà người lính không hành quân cùng núi rừng, vậy mà giờ đây họ
lại phải chia tay đồng chí, rời xa nơi mình đã từng coi như mái nhà chung. Bao
cảm xúc tiếc nuối, nhớ nhung da diết bỗng tràn về, nó như cơn bão cuốn xơ
mọi thứ trên đường đi của mình, và thật khơng may nó cuốn theo cả một người
lính, một nghệ sĩ với trái tim nồng ấm vào guồng quay của nó để rồi bơ vơ giữa
mớ cảm xúc hỗn độn ấy, Quang Dũng lại thấy chơi vơi. Một nỗi nhớ da diết,
nỗi nhớ mãnh liệt nhưng chẳng thể chạm vào được, dòng cảm xúc ấy cuốn nhà
thơ lơ lửng trên không, đưa tiềm thức tác giả quay về những tháng ngày xưa cũ.
Và rồi những tháng ngày khó khăn gian khổ kia lại hiện ra, đó là những
mỏi mệt mà người lính gặp phải trên đường hành quân, họ phải chống chọi với

thiên nhiên hung dữ, bẻ cong quy luật của vũ trụ để đối chọi lại cả đất trời :

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi"

Thiên nhiên hùng vĩ, hung dữ như một con thú hoang, nó sẵn sàng giết
chết bất cứ thứ gì trên đường đi của nó, thế nhưng đơi bàn chân người lính vẫn
cứ sừng sững hiên ngang giữa đất trời. Mặc cho ghềnh thác cheo leo, địa hình
mấp mơ hiểm trở, ngàn thước lên cao ngàn thước xuống, thế nhưng chẳng gì có
thể làm chùn đơi chân người lính. Cơng việc dù có khó khăn đến mấy nhưng
chỉ cần có niềm tin và động lực mạnh mẽ thì con người ta có thể vượt qua
được.

"Anh bạn dãi dầu khơng bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời!
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người"

Thiên nhiên vốn không phải mang cái dáng vẻ thơ mộng, mĩ miều như
chúng ta thường tưởng tượng. Thật vậy, thiên nhiên khơng những hung dữ mà
cịn chứa đựng nhiều hiểm nguy. Tính mạng người chiến sĩ ln bị đe dọa bởi
thú dữ, bởi địa hình hiểm trở mà chỉ cần bất cẩn là có thể mất đi sinh mạng.
Trên đoạn đường hành quân đầy khó khăn gian khổ ấy, đã có biết bao nhiêu
người lính phải chấm dứt cuộc hành trình dang dở của mình và từ biệt những
người đồng chí thân thương. Anh đã trút hơi thở cuối cùng của mình trên
đường hành quân cùng đồng đội thế nhưng cuộc hành trình của anh vẫn chưa
kết thúc, ý chí và nghị lực kiên cường của anh sẽ tiếp sức cho những người bạn
để họ đi tiếp, hoàn thành sứ mệnh mà anh còn đang dang dở.

Thiên nhiên hùng vĩ và hiểm trở thế nhưng nó cũng có những nét quyến rũ
riêng làm mê hoặc lịng người. Đó là "Mường Lát hoa về trong đêm hơi" hay

cũng có khi là cảnh tượng mái nhà thơ mộng của nhân dân miền núi "Nhà ai
Pha Luông mưa xa khơi". Thật vậy, nỗi nhớ khơng chỉ là nhớ cảnh, nhớ đồng
chí đồng đội của mình mà nỗi nhớ ấy cũng dành cho con người nơi đây:

"Nhớ ơi Tây tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi"

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

Câu chuyện về cuộc đời người chiến sĩ trong cuộc hành trình bảo vệ Tổ
quốc có nhiều khó khăn, gian khổ nhưng vượt lên tất cả đó là tinh thần đồng
chí, đồng đội và ý chí quyết tâm bảo vệ độc lập dân tộc. Dù khó khăn, bão táp
gian khổ, dù bệnh tật hành hạ đến quằn quại trong đau đớn nhưng không lúc
nào người chiến sĩ quên đi nghĩa vụ của mình cũng như tình đồng đội mà họ
dành cho nhau. Hiện nay đất nước đã hịa bình nhưng em ln tự nhủ bản thân
phải hoàn thành trách nhiệm của bản thân với gia đình và xã hội. Hơn thế nữa
em cần tích lũy tri thức và rèn luyện bản thân để góp phần phát triển đất nước
giàu đẹp, văn minh hơn.

<b>Bài làm 4</b>

Trong thơ ca kháng chiến chống Pháp, có những bài thơ hay viết về người
lính như Đồng chí của Chính Hữu, Hoan hô chiến sĩ Điên Biên của Tố Hữu,
Nhớ của Nguyên Hồng và đặc biệt là bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng. Đây là
một trong những bài thơ hay nhất của Quang Dũng được viết vào năm 1948 khi
ông phảu rời xa đơn vị cu x và nhớ về những kỷ niệm gắn bó một thời với Tây
Bắc, nhớ về những người đồng đội một thời chinh chiến Quang Dũng đã viết
nên bài thơ Tây Tiến. Và khổ thơ nói lên hết nỗi lịng của tác giả chính là:

“Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
…

Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”

Đoạn thơ mở đầu bằng một nỗi nhớ. Nỗi nhớ chất chứa trong long nhà thơ
đã cất loeen thanh lời: “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!”. Câu thơ vang lên như
một lời bộc bạch, lại như lời gọi, tronmg đó chứa đầy cả sự nhớ nhung và tiếc
nuối. Câu thơ bảy chữ có bốn chữ là tên riêng, và đó chũng là nơi gửi chốn về
của nỗi nhớ: Vùng đất miền Tây mà sông Mã làm đại diện và đoàn quân Tây
Tiến. Nhớ về Tây Tiến trước hết là nhớ về sông Mã con sông đã chứng kiến
bao nhiều vui buồn kỷ niệm của người lính. Ba chữ “Tây Tiến ơi” cất lên nhữ
một triêng gọi khẽ lay và tầm hồn người đọc.

Nỗi nhớ đưa nhà thơ vào tâm trạng thái tậ đặc biệt, đó là nỗi “nhớ chơi
vơi” và khiến cho kí ức hiện lên thành hình, cịn các hình ảnh lại trở nên sống
động, lung linh trong nỗi nhớ: “Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi”.

“Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ khơng định hình, nỗi nhớ trải dài và rộng từ
cảnh vật đến con người, từ sơng Mã đến núi rừng Tây Bắc và đồn bình Tây
Tiến. Vì gắn bó sinh tử nên nay xa rồi mới có nỗi nhơ “chơi vơi”. Nỗi nhớ như
da diết, triền miên, nỗi nhớ như làm hồn người lơ lửng, bồng bềnh trong không
gian và thời gian.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

Những địa danh xa lạ như Sai Khao, Mường Lát được nhắc đến với bao
yêu thương. Quang Dũng là một trong nhiều nhà thơ đã gợi nhớ trong hồn
người, trong địa danh, những tên làng, tên núi. Những địa danh này đã từng gắn
bó thân thiết với tác giả với những kỷ niệm với đầy đã đi sâu vào tiềm thức của
nhà thơ. Ngồi ra, những địa danh này cịn khiến người đọc hình dung đến
những vùi đất hoang vu hẻo lánh nơi “thâm sơn cùng cốc”.

Nhớ về những người đồng đội, điều đầu tiên là nhớ về những nẻo hành
quân chiến đấu như kéo dài đến vô tận. Bao núi cao, đèo cao, dốc thăm thẳm

dựng thành trước mặt. Dốc thì lên “khúc khuỷu” quanh co gập gềnh, dốc xuống
thì “thăm thẳm” nhữ dẫn xuống vực xâu. Có những cồn mây cao vút, vắng vẻ,
hoang vu heo hút: “ Dốc lên khúc khuỷu dốc thẳm thẳm. Heo hút cồn mây súng
ngửi trời.”

Những từ ghép như, từ láy giàu sức tạo hình đặt liên tiếp nhau đã cực tả
những cái gian khổ, gian truân của chiến trường miền Tây. Hình ảnh “súng
ngưởi trời” vừa gợi tả được độ cao đỉnh núi Tây Bắc với mây trắng bao phủ
quanh năm vưa làm nổi bật lên tình thần lạc quan yêu đời vui tươi của người
lính Tây Tiến.

Tâm trạng của tác giả dường như có sự chuyển biến khi nói đến sự khắc
nghiệt của rừng núi làm ông nhớ về những cuộc hành quân gian khổ”

“Anh bạn dãi dầu không bước nữa. Gục bên súng mũ bỏ quên đời”.
Những gian khổ dường như đã vượt qua sức chịu đựng của con người. Nhưng
những người lính chỉ giục xuống khi chân khơng cịn bước được nữa, gục
xuống ngay đường đi trong tư thể của người chiên sĩ đang hành quân với quan
trang vũ khí của mình. Các anh đã “bỏ quên đời” – một cái chết nhẹ nhàng
thanh thản khơng đau thương mà xốy sau vào lịng người. Hai câu thơ của
Quang Dũng nó về sự đau thương mất mát nhưng không bi thương mà vẫn đầy
chất hiên ngang tự tại như phẩm chất người lính Tây Tiến. Họ đã vì tổ quốc mà
hi sinh cả tuổi thanh xuân nhưng cái hi sinh đó nhẹ nhàng như bỏ qn một vật
gì đó thảnh bình thường.

Vẫn bằng tâm trạng nhớ thương vô hạn Quang Dũng đã tiếp tục nói nhớ
của mình về vẻ âm u hoàng dã của miên Tây. Nỗi nhớ giờ đây dã khơng chỉ
được mở theo chiệu khơng gian mà cịn được khám phá ở chiều thời gian, với
những đe dọa khung khiếp ln ln rình rập con người: “ Chiều chiều oai linh
thác gầm thét. Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”.

Đây chính là những ấn tượng in đậm trong ký ức người lính Tây Tiến và
miền Tây qua những cuộc hành quân. Rừng núi vốn đã hiểm trở nay lại được
khốc thêm màu sắc huyền bí của cảnh tượng hoang vu. Tiếng thác gầm thét,
tiếng cọp trêu người chắc chắn khơng làm cho ai nản lịng. Nhưng tác giả với
cách nhìn lãng mạn đã tơ đậm thêm cái lạ và nét rùng rợn của núi rừng miền
Tây.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

nhanh hoa rừng khiến bao vát vả cực nhọc của người linh đều tan biến. Đây
cũng là niềm mong nỏi và niềm vui ấm áp của họ sau những chặng đường dài
hành qn và giờ đây nó hiển a trong kí ức trong nỗi nhớ như hương vị ngọt
ngào:

Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói
Mai châu mùa em thơm nếp xơi

Bức tranh thật nên thơ, cảnh tượng thật đầm ấm. Sau bao gian khổ băng
rừng, vượt núi, đoàn quân Tây Tiến tạm dừng chân, được nghỉ ngơi bên những
bản làng, tình cảm đó mới thắm thiết, ấm áp làm sao. Một kỷ niệm êm đềm,
cảm động được tác giả gửi vào thơ với giọng thơ êm ái, trìu mến. Hương vị ấy
mãi mãi là mảnh tâm hồn người cnas bộ khang chiến, là kỷ niệm đẹp trong
lòng anh bộ đội nhưng những năm kháng chiến trường kỳ.

Bằng cách sử dụng từ ngữ, hình ảnh vừa đặc sắc vừa tài hoa Quang Dũng
đã khắc họa thành công khung cảnh chiến trường Tây Bắc và xây dựng nên
một tượng đài về người lính cụ Hồ. Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, những dòng
thơ hồi tưởng của Quang Dũng về chiến trường, về đồng đội cùng vào sinh ra
tử một trận mạc vẫn đem đến cho tuổi trẻ chúng ta bao xúc động, tự hào.

<b>Bài làm 5</b>

Những năm tháng chiến tranh đã lùi xa vào quá khứ, song những dấu ấn bi
tráng, hào hùng mà nó để lại vẫn ln đi cùng với thời gian. Nó ẩn mình trong
những tác phẩm văn học để nhắc nhở chúng ta về một thời anh hùng nhiều
chiến công mà và cũng nhiều mất mát. “Tây tiến” của Quang Dũng chính là
một tác phẩm như thế. Bài thơ thể hiện tâm trạng nhiều cảm xúc của nhà thơ
trong dòng chảy nỗi nhớ về Tây Tiến với một thời hào hùng trong hồi ức. Tâm
trạng của ông được thể hiện vô cùng sâu sắc qua đoan thơ mở đầu:

" Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
...

Mai Châu mùa em thơm nếp xôi".

Tây Tiến là tiểu đội được thành lập đầu năm 1947, thành phần chủ yếu là
thanh niên trí thức Hà Nội. Nhiệm vụ của họ là phối hợp với bộ đội Lào bảo vệ
biên giới phía Tây. Năm 1948, Tây Tiến giải thể để thành lập trung đoàn 52,
Quang Dũng chuyển sang đơn vị khác. Sau khi rời đơn vị cũ chưa được bao
lâu, Quang Dũng đã sáng tác bài thơ. Có lẽ vì nỗi nhớ quá sâu đậm, ngay từ
những câu thơ đầu tiên, ta đã có thể cảm nhận được sự da diết:

"Sơng Mã xa rồi Tây Tiến ơi!
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi"

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

như chứng nhân lịch sử, cùng sẻ chia và lưu giữ những kỉ niệm quý giá. Nó
dường như đã trở thành dịng sơng chảy nặng cảm xúc với những nỗi nhớ vơi
đầy của lịng người.

Hình ảnh sơng Mã đồng hiện với Tây Tiến và từ "xa rồi thể hiện nỗi nhớ
của nhà thơ về thiên nhiên và con người Tây Tiến. Điệp từ "nhớ" được lặp lại

đầu mỗi câu thơ kết cùng với "chơi vơi" tạo thành một kết hợp đầy ấn tượng.
Nhớ "chơi vơi” diễn tả nỗi nhớ bâng khuâng, khó tả. Âm "ơi" mở, mang âm
hưởng vọng dài, lan tỏa, nó bắt đầu từ câu thứ nhất rồi trải dài xuống câu thứ
hai như tiếng vọng từ những vách đá của núi rừng Tây Bắc.

Nỗi nhớ len lỏi giữa bao la núi rừng và cuộn xốy trong lịng người. Nhịp
thơ như vương vấn, lan tỏa, lơ lửng trong nỗi nhớ thường trực, da diết khôn
cùng. Nỗi nhớ ấy tn theo dịng chảy của sơng Mã rồi trở nên mãnh liệt hơn
qua những địa danh thân thiết: Sài Khao, Mường Lát, Pha Luông. Những địa
danh xa lạ nhưng đã quá quen thuộc với tác giả, gợi sự hoang vu, xa vắng của
vùng đất Tây Bắc - nơi những người lính Tây Tiến hành quân trong sương
muối. Nỗi nhớ còn tái hiện cả bức tranh Tây Bắc hiểm trở, hùng vĩ, tơn vinh
dung người lính Tây Tiến:

"Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống

Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi"

Với nhiều thanh trắc nối tiếp, câu thơ "Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm
thẳm" tái hiện đoạn đường gồ ghề, đèo dốc treo leo nhiều hiểm nguy trên
đường hành quân của người chiến sĩ. Những con đường dựng trên vách núi cao
đến mức tưởng như xung quanh được bao phủ bởi mây trời, gần như "súng
ngửi trời". Mũi súng của người chiến sĩ được nhân hóa trở nên tinh nghịch, vừa
giàu chất thơ, vừa mang lại cảm hứng lãng mạn. Song, nó chính là ý chí và
quyết tâm của người chiến sĩ. Chất lính khiến họ trở nên nổi bật, tỏa sáng giữa
thiên nhiên dữ dội.

Bốn câu thơ với sự thay đổi bằng - trắc linh hoạt đã tái hiện sống động

những chặng đường hành quân gian khổ của người lính Tây Tiến. Tuy nhiên,
nơi núi rừng hoang vu, sau những vất vả, hiểm nguy, tâm hồn con người bỗng
trở nên lãng mạn như chính cảnh vật nơi đây “nhà ai Pha Luông mưa xa khơi".
Vượt qua ghềnh thác, từ trên đỉnh cao nhìn xuống, cơn mưa xa khơi khiến cảnh
vật mờ ảo hư hư thực thực, nhẹ nhàng gieo vào lịng người nhiều xúc cảm. Trơi
theo dịng chảy của nỗi nhớ, người đọc dường như có thể cảm nhận được
những khó khăn, cơ cực của người lính trong hồi ức cùng niềm vui quý giá mà
họ có được.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

"Anh bạn dãi dầu khơng bước nữa
Gục lên súng mũ bỏ quên đời
Chiều chiều oai linh thác gầm thét
Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người"

Chiến tranh là mất mát, là đau thương, là rất nhiều cuộc chia ly khơng tái
ngộ. Người lính Tây Tiến dẫu kiên cường đến đâu cũng khơng thể chiến thắng
hồn tồn hiện thực khốc liệt. Trên hành trình ra đi bảo vệ Tổ quốc, có những
ngươi đã ngã xuống. Trong niềm tiếc thương và trân trọng, Quang Dũng sử
dụng cách nói giảm, nói tránh về cái chết “khơng bước nữa”, “gục trên súng
mũ” khơng chỉ thể hiện sự xót xa mà cịn gửi vào đó tinh thần ngạo nghễ, bình
tĩnh và chủ động, thản nhiên đón nhận cái chết, xem cái chết nhẹ tựa lơng hồng
của người lính. Hiểm nguy nơi núi rừng cũng không làm giảm tinh thần đáng
quý của những con người gan dạ, anh dũng.

Nhớ về Tây Tiến xa xôi, nhà thơ không chỉ nhớ về những hiểm nguy và
khó khăn gian khổ mà cịn nhớ về cuộc sống bình yên, sự ấm áp của tình người
nơi đây và nghĩa tình qn dân sâu nặng:

"Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xơi"

Cuộc sống nơi người lính dừng chân cũng vơ cùng gần gũi, quen thuộc
với "cơm lên khói", "thơm nếp xơi" gợi ra cảnh gia đình ấm êm, hạnh phúc.
"Mai Châu mùa em thơm nếp xơi" nhẹ nhàng mà khéo léo gợi lên tình cảm đặc
biệt cho Mai Châu thắm đượm tình người, gợi yêu thương ấm áp. Nhà thơ
không những nhớ thiên nhiên hùng vĩ thơ mộng, nhớ đồng đội mà còn nhớ cả
tình người ấm áp nơi núi rừng Tây Bắc. Hai tiếng "mùa em" là một sáng tạo
ngôn ngữ nghệ thuật độc đáo. "Mùa em" dường như đang nói về mùa thiếu nữ
e ấp, duyên dáng, để thương để nhớ trong lịng người lính. Mọi khó khăn gian
khổ như bị đẩy lùi, thay vào đó là niềm lạc quan và tình thơ đong đầy.

Có thể nói, với sự kết hợp khéo léo những biện pháp nghệ thuật độc đáo
như sử dụng nhiều từ láy tạo hình, cách sử dụng thanh trắc, điệp từ, nhân hóa,
đối lập,... đoạn thơ đã tái hiện bức tranh hồi ức những tháng năm kháng chiến
hào hùng mà lắm gian khổ của thế hệ người lính trẻ Tây Tiến. Bài thơ là sự kết
hợp hài hòa giữa khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn, gửi gắm nỗi nhớ
da diết, mãnh liệt của nhà thơ về một thời đã qua cùng đất và người Tây Tiến.

Nỗi nhớ giống như phép màu kì diệu bao phủ cả đoạn thơ và bài thơ, tạo
nên phong cách thơ Quang Dũng. Đoạn thơ vì lẽ đó đã truyền tải thành cơng
tình cảm gắn bó của nhà thơ với mảnh đất đã cùng ơng đồng cam cộng khổ,
góp phần đưa Tây Tiến trở thành tác phẩm tiêu biểu của đời thơ Quang Dũng
nói riêng, của văn học nước nhà nói chung. Để rồi rất nhiều năm qua đi. “Tây
Tiến” vẫn luôn là tác phẩm vô cùng giá trị.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài làm thơ, vẽ tranh, viết văn, soạn nhạc
nhưng thành công nhất là thơ. Ông là nhà thơ nổi tiếng của văn học Việt Nam
thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp với một hồn thơ lãng mạn, tài hoa,
thơ giàu chất nhạc, chất họa, được mệnh danh là nhà thơ của "Xứ Đoài mây
trắng" với những tác phẩm nổi tiếng như: " Mây đầu ơ", "Thơ văn Quang

Dũng"...Trong đó tiêu biểu là bài thơ "Tây Tiến". Bài thơ không chỉ là nỗi nhớ
của Quang Dũng về đồn qn Tây Tiến mà cịn khắc họa rõ nét cuộc hành
quân gian khổ của đoàn quân Tây Tiến và khung cảnh thiên nhiên miền Tây
hùng vĩ, hoang sơ, dữ dội qua đoạn thơ:

"Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi
...Mai Châu mùa em thơm nếp xôi"

Bài thơ "Tây Tiến" ra đời trong hoàn cảnh đặc biệt. Tây Tiến là một đơn
vị quân đội được thành lập đầu năm 1947, có nhiệm vụ phối hợp với bộ đội
Lào, bảo vệ biên giới Việt -Lào, đồng thời đánh tiêu hao lực lượng địch. Chiến
sĩ Tây Tiến phần đông là thanh niên, học sinh, trí thức Hà Nội, chiến đấu trong
những hoàn cảnh gian khổ nhưng họ sống rất lạc quan và chiến đấu rất dũng
cảm.Quang Dũng là đại đội trưởng ở đơn vị Tây Tiến, cuối năm 1948 khi rời
đơn vị cũ chưa bao lâu, tại Phù Lưu Chanh, Quang Dũng viết bài thơ Nhớ Tây
Tiến. Khi in lại, tác giả đổi tên bài thơ là "Tây Tiến".

Mở đầu bài thơ bằng những dòng thơ chan chưa nỗi nhớ, lời thơ như chợt
thốt lên đầy nhớ nhung và tiếc nuối:

"Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi
Nhớ về rừng núi, nhớ chơi vơi"

Dịng sơng Mã như là điểm gợi để nhà thơ nhớ về đoàn quân Tây Tiến,
với lời gọi tha thiết ngọt ngào. Nhà thơ đã rất tài tình khi sử dụng từ láy "chơi
vơi" kết hợp với hiệp vần "ơi" mở ra một không gian vời vợi của nỗi nhớ đồng
thời diễn tả tinh tế một cảm xúc mơ hồ, khó định hình, cứ lâng lâng khó tả
trong lòng người ra đi nhưng cảm xúc rất chân thực của một người đồng đội đã
rời xa đơn vị để rồi nỗi nhớ như chốn đầy cả khơng gian " Nhớ về rừng núi,
nhớ chơi vơi". Câu thơ có bảy từ thì có hai từ "nhớ". Điệp từ "nhớ" như tơ đậm

cảm xúc tồn bài thơ, khơng phải ngẫu nhiên mà nhan đề ban đầu của bài thơ
tác giả đặt là " Nhớ Tây Tiến". Để rồi nỗi nhớ ấy cứ trở đi trở lại trong toàn bài
thơ tạo nên giọng thơ hoài niệm sâu lắng, bồi hồi. Nỗi nhớ tha thiết, niềm
thương da diết mà nhà thơ dành cho miền Tây, cho đồng đội cũ của mình, tất cả
trở thành kỉ niệm không thể nào quên.

Không phải khi đến với "Tây Tiến" người đọc mới cảm nhận được nỗi
nhớ mà ngay ở trong thơ ca Việt Nam khi nói về nỗi nhớ cũng đã từng diễn tả:

"Nhớ ai bổi hổi bồi hồi

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

Vậy nhưng đến với Quang Dũng nỗi nhớ sáng tạo hơn cả với nỗi nhớ
"chơi vơi" là trạng thái trơ trọi giữa khoảng không, không thể bấu víu vào đâu,
một mình với hồi niệm cứ lửng lơ, sâu lắng, bâng khuâng, tha thiết vọng vào
lòng người đọc không thể nào quên. Nỗi nhớ bao trùm cả khoảng không gian
và thời gian ấy Quang Dũng đã đưa người đọc đến với thiên nhiên Tây Bắc
hùng vĩ, dữ dội nhưng cũng thật êm đềm thơ mộng. Đó là những địa danh mà
đoàn quân Tây Tiến đã đi qua, "Sài Khao", "Mường Lát", "Pha Luông",
"Mường Hịch", "Mai Châu". Những địa danh khi đi vào thơ Quang Dũng nó
khơng cịn mang màu sắc trung tính, vơ hồn trên bản đồ nữa mà gợi lên trong
lịng người đọc khơng khí núi rừng xa xơi, lạ lẫm, hoang sơ và bí ẩn.

Khơng chỉ vậy những con đường hành cũng đầy những hiểm nguy:
"Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi

Mường Lát hoa về trong đêm hơi"

Những con đường hành quân gian nan vất vả, trên đỉnh Sài Khao sương
dày "lấp" cả đoàn quân, Quang Dũng dùng chữ "mỏi" như tái hiện hình ảnh
đồn qn mệt rã rời tuy vậy họ vẫn đi trong " sương lấp" thật hùng vĩ và tráng

lệ. Đâu chỉ có thế, Mường Lát đêm về sương tỏa khắp khơng gian. Tác giả
khơng nói "hoa nở" mà "hoa về" khơng nói sương mà là "đêm hơi" như càng
nhấn mạnh vẻ đẹp tâm hồn lãng mạn, hào hoa của những người lính Hà Thành.

Con đường hành qn ấy cịn vơ cùng gập ghềnh, hiểm trở, đầy sự hiểm
nguy giữa một bên là núi cao với một bên là vực sâu thăm thẳm:

"Dốc lên khúc khuỷu, dốc thăm thẳm
Heo hút cồn mây súng ngửi trời
Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống"

Không gian được mở ra ở nhiều chiều: chiều cao đến chiều sâu hút của
những dốc núi, chiều sâu của vực thẳm, bề rộng của những thung lũng trải ra
sau màn sương. Các từ láy giàu sức tạo hình khiến người đọc hình dung những
con đường quanh co, dốc rồi lại dốc, những đỉnh đèo hoang vắng khuất vào
mây trời. Cách ngắt nhịp 4/3 của câu thơ "Ngàn thước lên cao ngàn thước
xuống" tạo thành một đường gấp khúc của dáng núi. Như vậy ba dòng thơ liên
tiếp trong đoạn thơ đã sử dụng nhiều thanh trắc gợi sự vất vả nhọc nhằn của
những người lính Tây Tiến trên con đường hành quân.

Nếu như ba câu thơ trên gợi lên một cảm giác gập nghềnh hiểm trở thì đến
mới câu thơ tiếp theo như một phút lắng lịng của những người lính Tây Tiên
bên những ngơi nhà nơi xóm núi như cánh buồm thấp thống trên mặt biển
trong khơng gian bình n và êm ả của mưa giăng đầy thung lũng thành 'xa
khơi". Đọc câu thơ người đọc thấy bình yên đến kì lạ, phải chăng những phút
giây hiếm hoi ấy như tiếp thêm sức mạnh cho người lính chiến đấu tiếp với kẻ
thù cũng như thiên nhiên khắc nghiệt nơi đây:

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người"

Quang Dũng nhớ đến âm thanh "gầm thét" của thác dữ, tiếng gầm gào của
loài hổ dữ rình rập như muốn nuốt chửng người lính mỗi khi chiều đến, đêm
về. Thời gian buổi chiều, về đêm lại càng nhấn mạnh thêm cảm giác hoang sơ
của chốn "sơn lâm bóng cả cây già". Những từ ngữ và hình ảnh nhân hóa, từ
láy được nhà thơ sử dụng để tô đậm ấn tượng về một vùng núi hoang vu dữ dội
nơi thiên nhiên hoang dã đang ngự trị và chiếm vai trò chúa tể.

Chỉ bằng mấy dòng thơ đầu Quang Dũng đã tái hiện đầy đủ bức tranh của
núi rừng miền Tây được vẽ bằng bút pháp vừa hiện thực, vừa lãng mạn, vừa
giàu chất họa lại giàu chất nhạc. Nét vẽ vừa gân guốc, mạnh mẽ, dữ dội nhưng
lại cũng rất mềm mại tạo nên vẻ đẹp hài hòa cho bức tranh thiên nhiên miền
Tây hùng vĩ mà đồn qn Tây Tiến đi qua.

Đoạn thơ khơng chỉ là nỗi nhớ về thiên nhiên miền Tây mà trung tâm của
nỗi nhớ ấy cịn là những người lính, những đồng đội cũ được Quang Dũng thể
hiện bằng vẻ đẹp bi tráng trên chặng đường hành quân đầy chông gai, nguy
hiểm.

Ấn tượng trong lịng người đọc về người lính Tây Tiến có lẽ bởi vẻ đẹp
lạc quan trong chặng đường hành quân gian khổ qua câu thơ đầy chất lính:

"Heo hút cồn mây súng ngửi trời"

Đó là hình ảnh tếu táo, lạc quan trong gian khổ với vẻ đẹp hồn nhiên qua
cách nói hóm hỉnh "súng ngửi trời". Nếu viết "súng chạm trời", nhà thơ sẽ chỉ
tả được độ cao của đỉnh dốc mà khi đứng trên đó, mũi súng của người lính Tây
Tiến như chạm cả vào nền trời. Cịn ở đây, Quang Dũng đã gợi được "chất
lính" trẻ trung, vẻ tươi mới, sức sống dạt dào trong tâm hồn của người lính Tây
Tiến vốn xuất thân từ những thanh niên trí thức trẻ Hà Nội. Đồng thời cịn
mang đến người đọc sự mới lạ, hóm hỉnh đầy chất lính, mũi súng của người

lính được nhân hóa thành hình ảnh "súng ngửi trời" tinh nghịch, đầy chất thơ,
mang cảm hứng lãng mạn đồng thời khẳng định chí khí quyết tâm của người
chiến sĩ chiếm lĩnh mọi tầm cao gợi cho người đọc đến với câu thơ của Tố
Hữu:

"Rất đẹp hình anh lúc ráng chiều
Bóng dài trên đỉnh dốc cheo leo

Núi không đè nổi vai vươn tới
Lá ngụy trang leo với gió đèo"

Và trên chặng đường hành quân ấy dù với cái nhìn lãng mạn, tinh nghịch
thì người lính Tây Tiến khơng thể tránh được sự thật đã có những người đồng
đội:

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

Gục lên súng mũ bỏ quên đời"

Khi nói về cuộc chiến tranh khốc liệt ấy. Tác giả đã không né tránh hiện
thực của những mất mát đau thương trong cuộc chiến . Trong cuộc hành quân
gian khổ đã có những người ngã xuống vì kiệt sức. vì mũi súng của kẻ thù.
Nhưng Quang Dũng đã thể hiện cách nói giảm, nói tránh về cái chết vừa xót xa
,vừa ngạo nghễ "không bước nữa" để rồi "bỏ quên đời" như một sự bình tĩnh,
thản nhiên đón nhận cái chết, xem cái chết nhẹ tựa lông hồng. Nhớ những
người đồng đội đã ngã xuống nhưng không gợi cảm giác bi luỵ. Hơn thế nỗi
mất mát, niềm cảm thương được nói bằng giọng thơ ngang tàng, kiêu hãnh
"Gục lên súng mũ bỏ quên đời".Đó là một tư thế chết trong chiến đấu, trong sự
hiên ngang, bất khuất.

Sau chặng đường hành quân đầy gian khổ , có những lúc đồng đội hi sinh,
đồn qn Tây Tiến đã có dịp dừng lại một bản làng-Mai Châu

"Nhớ ơi Tây Tiến cơm lên khói
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi"

"Nhớ ôi"là một từ cảm thán mang tình cảm dạt dào, tiếng lịng của những
người lính Tây Tiến. Câu thơ đậm đà tình qn dân, sự gắn kết tình nghĩa thủy
chung giữa những người lính Tây Tiến và đồng bào Tây Bắc. Họ dừng chân
nơi xóm núi sau chặng đường dài vất vả, họ quây quần trong niềm vui ấm áp,
niềm hạnh phúc bên những nồi cơm cịn thơm làn gạo mới.Nhớ mùi thơm "nếp
xơi" hương vị của núi rừng Tây Bắc, của tình người thân yêu da diết, đằm
thắm, sự gắn kết tình nghĩa thủy chung, giữa những con người miền Tây Bắc
của Tổ quốc với bộ đội kháng chiến. Tình cảm ấy mãi mãi khơng thể phai mờ
trong lịng những người lính Tây Tiến . Như Chế Lan Viên từng viết về tình
quân dân ấy trong bài thơ "Tiếng hát con tàu"

"Anh nắm tay em cuối mùa chiến dịch
Vắt xôi nuôi quân em giấu giữa rừng
Đất Tây Bắc tháng ngày khơng có lịch

Bữa xơi đầu cịn tỏa nhớ mùi hương"

Qua đoạn thơ trên Quang Dũng không chỉ thể hiện thành công nỗi nhớ về
thiên nhiên và miền Tây hùng vĩ mà còn thành công với các biện pháp nghệ
thuật như cảm hứng lãng mạn, bi trán. Sử dụng ngôn từ đặc sắc về địa danh, từ
tượng hình, từ Hán Việt, kết hợp hài hòa chất nhạc và họa thơ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19></div>

<!--links-->