Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (871.57 KB, 12 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
<b>Bệnh tay chân miệng (TCM) là một bệnh truyền nhiễm thường gặp ở trẻ sơ</b>
<b>sinh và trẻ nhỏ. Đặc trưng của bệnh này là sốt cao, loét trong khoang miệng,</b>
<b>nổi ban có bọng nước ở bàn tay, chân và cả ở mông. Nếu bệnh không được</b>
<b>phát hiện và điều trị sớm sẽ trở thành một vấn đề đáng lo ngại cho sức khỏe</b>
<b>cộng đồng nói chung và trẻ nhỏ nói riêng.</b>
Sau đây là các câu hỏi thường gặp nhất về các vấn đề phổ biến ở bệnh tay chân
miệng, các bậc phụ huynh nên đọc để trang bị kiến thức cho mình.
<b>Câu hỏi 1: Tư vấn về bệnh tay chân miệng ở trẻ em</b>
Con tôi đang bị bệnh tay chân miệng nằm ở bệnh viện. Tôi vẫn cho em của cháu 4
tuổi vào thăm, sau khi thăm tơi rửa tay mình và con bằng xà phịng diệt khuẩn thì
liệu có thể n tâm hay khơng?
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1
(TP.HCM): Chị cho con vô thăm bé bị bệnh tay chân miệng thì khơng nên. Thông
thường người vào tiếp xúc với bệnh tay chân miệng (nhân viên y tế) có con nhỏ thì
phải tắm, vệ sinh thay quần áo trước khi ra khỏi bệnh viên. Những người thăm
ni bệnh nhân có trẻ nhỏ ở nhà thì cũng phải thực hiện như vậy mới khơng mang
mầm bệnh về cho gia đình. Nói chung trẻ bị tay chân miệng hạn chế thăm ni.
<b>Câu hỏi 2: Cách</b>
<b>phịng tránh</b>
<b>bệnh tay chân</b>
<b>miệng</b>
Thưa bác sĩ, xin
cho biết cách
nhanh bệnh này? Cám ơn bác sĩ.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1
(TP.HCM):
Về lý thuyết, phịng bệnh tay chân miệng thì rất là đơn giản nhưng thực tế thì
khơng phải vậy. Vì từ nhận thức đúng cho đến hành động đúng thì rất xa nên bệnh
vẫn xuất hiện, đến hẹn lại lên. Đa số ai cũng biết phòng bệnh tay chân miệng
(bệnh lây từ đường tiêu hoá) là rửa tay đúng, vệ sinh ăn uống, sát khuẩn, diệt
khuẩn đồ chơi nơi sinh hoạt của trẻ nhưng khi thực hiện thì qn, nhất là nhà chưa
có trẻ mắc bệnh.
Rửa tay đúng là rửa tay bằng xà phịng diệt khuẩn dưới vịi nước để trơi đi các chất
có chứa vi rút bám trên bàn tay. Bàn tay của người lớn thường là môi trường lây
bệnh cho trẻ nên trước khi chăm sóc trẻ, chế biến thức ăn thức uống cho trẻ, khi đi
làm về vào chăm sóc trẻ, khi trẻ lớn vừa đi ra môi trường bên ngoài về phải rửa tay
trước khi tiếp xúc với trẻ nhỏ.
Đa số phụ huynh chỉ chú ý đến vệ sinh ăn uống mà không chú ý đến vệ sinh trong
sinh hoạt, không sát khuẩn đồ chơi, sàn nhà và các nơi mà bé có thể chạm tay đến.
Trẻ nhỏ dưới 3 tuổi thì khơng biết nơi nào sạch, vật gì có thể bỏ vào miệng nên
cơng việc này là của người lớn.
<b>Câu hỏi 3: Cách phòng chống bệnh tay chân miệng </b>
Bé nhà tôi 4 tuổi. Tôi muốn hỏi cách phịng chống bệnh tay chân miệng. Nếu tơi
cần mua thuốc khử khuẩn thì có thể mua loại nào, ở đâu. Khi đã nhiễm bệnh nên
xử lý như thế nào. Xin cám ơn!
Bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ, Phó giám đốc Trung tâm y tế dự phòng TP.HCM:
Chất diệt khuẩn thơng thường là nước javel. Bạn có thể mua nước javel để khử
khuẩn nhưng phải chọn lựa những sản phẩm có nhãn mác và có ghi đầy đủ nồng
độ trên nhãn. Khi sử dụng bạn nên đọc kỹ hướng dẫn ghi trên nhãn.
Theo đề xuất từ trung tâm y tế dự phòng thành phố, bạn nên:
Pha nước javel theo hướng dẫn ghi trên nhãn, thường có nồng độ là 0,05%.
Với nồng độ này bạn có thể làm vệ sinh các bề mặt mỗi ngày.
Để khử khuẩn hàng tuần bạn nhân đôi nồng độ trên (0,1%).
Thưa các bác sĩ, tôi được biết khi mắc bệnh này hầu hết các trẻ đều có thể tự khỏi.
Chỉ một số trẻ mới bị biến chứng sang não, hoặc suy hơ hấp và có thể tử vong. Tơi
xin được phép hỏi, tỉ lệ biến chứng này là bao nhiêu? Và nếu phát hiện sớm liệu có
thể ngăn chặn bệnh không để xảy ra biến chứng được không?
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1
(TP.HCM): Tỉ lệ biến chứng khoảng 10%, trong số ca có biến chứng thì tỉ lệ tử
vong dưới 10%. Phát hiện sớm không ngăn ngừa biến chứng nhưng phát hiện sớm
biến chứng điều trị thích hợp sẽ ngăn ngừa được tử vong.
<b>Câu hỏi 5:</b>
Khi trẻ bị mắc bệnh tay chân miệng một lần thì có khả năng miễn nhiễm không bị
lại hay không?
Bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ, Phó giám đốc Trung tâm y tế dự phịng TP.HCM:
Bệnh tay chân miệng do nhiều lồi virus thuộc nhóm Enterovirus gây ra.
Nếu mắc bệnh do lồi virus nào thì sẽ miễn dịch đối với lồi đó. Tuy nhiên, vì đa
số bệnh tay chân miệng là nhẹ, có thể khỏi trong vịng 7 đến 10 ngày, bạn khơng
biết là do lồi virus nào. Vì vậy bạn có thể mắc lại bệnh tay chân miệng một lần
khác khi nhiễm loại virus khác với virus gây bệnh lần trước.
<b>Câu hỏi 6:</b>
nhưng vẫn còn nổi lên vài mụn nước. Vậy cho tôi hỏi:
1. Con tôi đã hết tay chân miệng hay chưa?
2. Bé có bị tái phát lại hay khơng?
3. Chăm sóc bé nhưng thế nào để phòng tránh tay chân miệng?
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1
(TP.HCM): Bé bị bệnh tay chân miệng 5 ngày thì có thể đã an tồn qua giai đoạn
nặng nhưng tốt nhất phải theo dõi đến 10 ngày thì mới hết bệnh. Bé vẫn có thể
mắc lại bệnh tay chân miệng do vậy việc vệ sinh khử khuẩn bằng xà bơng khử
khuẩn, phịng bệnh vẫn phải làm thường xun và rất có lợi vì nếu thực hiện việc
này ngồi việc phòng ngừa bệnh tay chân miệng còn phòng ngừa nhiều bệnh khác
như tiêu chảy cấp, cúm,…
<b>Câu hỏi 7: Đường lây của bệnh tay chân miệng như thế nào?</b>
Nguyên nhân dẫn đến bệnh tay chân miệng là gì? Bệnh này lây nhiễm qua đường
Bác sĩ Nguyễn Đắc Thọ, Phó giám đốc Trung tâm y tế dự phịng TP.HCM:
Bệnh tay chân miệng là do nhóm virus đường ruột (Enterovirus) gây ra, đặc biệt
virus EV 71 gây bệnh nặng.
Các đường lây bệnh:
Bệnh lây do tiếp xúc trực tiếp các bóng nước ở lịng bàn tay, bàn chân,…
Bệnh lây qua các giọt nước bắn từ miệng người bệnh đến người lành khi nói
sởi, thủy đậu,…).
Bệnh cũng còn lây qua bàn tay nhiễm virus từ mơi trường có người bệnh hiện
diện (đồ đạc, vật dụng,… thường hay tiếp xúc với bàn tay): Khi bàn tay bị
nhiễm bẩn không được rửa tay nếu đưa lên miệng, mũi, mắt thì nguy cơ mắc
bệnh rất lớn.
Vì là nhóm virus đường ruột phát triển trong hệ thống tiêu hóa vì vậy bệnh cịn
lây qua đường ăn uống (đường phân, miệng: Virus theo phân ra ngoài nhiễm
vào thức ăn và sử dụng thức ăn bị nhiễm khiến nguy cơ mắc bệnh rất lớn).
Như chúng ta biết, bệnh không có vắc-xin phịng ngừa, khơng có thuốc đặc trị.
<b>Câu hỏi 8:</b>
Tơi có 1 bé trai được 32 tháng tuổi, cách đây mấy ngày phát hiện cháu có nhiều
mụn nước nhỏ, đưa đi Bệnh viện Nhi đồng 1 khám thì bác sỹ nói bị tay chân
miệng sau đó kê toa thuốc để uống rồi cho về. Tơi có hỏi cháu có phải kiêng cữ gì
khơng, bác sỹ nói khơng cần. Tuy nhiên trong toa thuốc khơng có thuốc bơi bên
ngồi, cháu khơng sốt nhưng tơi vẫn rất lo lắng, một ngày tôi rửa ráy cho cháu 4
tới 5 lần nhưng chưa hết, giờ tôi phải làm sao để cháu nhanh khỏi? Xin nhờ bác sỹ
tư vấn giúp.
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1
(TP.HCM):
Trẻ bị bệnh tay chân miệng khơng cần kiêng cữ gì, các mụn nước bên ngồi da
khơng cần bơi gì cả, việc vệ sinh những mụn nước này như bình thường, chỉ một
ngày một lần là được. Bé không sốt là tiên lượng tốt. Bốn ngày thì chưa hết đâu, từ
7-10 ngày mới hết. Khơng có thuốc nào làm bệnh hết nhanh hơn.
<b>Câu hỏi 9: Cách phát hiện sớm nhất có phải là sốt?</b>
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1
(TP.HCM): Không phải tất cả các bé bệnh tay chân miệng đều có sốt. Những bé
sốt thì thường có biến chứng hơn, đặc biệt là có sốt cao liên tục hay sốt liên tiếp
hơn 2 ngày. Cách phát hiện sớm là khi trẻ quấy khóc than đau miệng bỏ ăn thì phải
tìm hiểu ngay bé có lở miệng khơng, tìm xem ở lịng bàn tay, bàn chân mơng gối
có lở bóng nước khơng.
<b>Câu hỏi 10: Có nên cho con đi bơi trong mùa dịch tay chân miệng?</b>
Mùa hè tôi định cho con đi học bơi. Nhưng tôi nghe nói có dịch tay chân miệng
bùng phát. Chắc phải dời ý định sang năm sau. Xin hỏi sự lo lắng của tơi có chính
đáng khơng? Xin cám ơn!
Lo lắng của bạn về đi bơi ở hồ bơi trong mùa dịch bệnh chân-tay-miệng là hồn
tồn chính đáng.
Bệnh chân-tay-miệng có nhiều thể, trong đó có những thể rất nhẹ khơng cần có
chăm sóc của y tế người bệnh vẫn khỏe mạnh, sinh hoạt bình thường.
Nguồn nước trong hồ bơi có thể bị nhiễm nếu người bệnh như trên đi tắm tại đó.
Để có thể ngừa lây bệnh khi đi tắm ở hồ bơi, điều kiện cần thiết là:
Các hồ bơi, phải thực hiện đầy đủ các quy định về vệ sinh khử trùng nguồn
nước.
Người đi bơi cần tuân thủ các quy định của hồ bơi. VD: người có bệnh thì
khơng nên đi bơi, khơng ăn uống dưới hồ bơi,…
Đảm bảo 2 điều kiện trên thì việc tắm ở hồ bơi mới được an toàn.
Ở độ tuổi nào thì có nguy cơ bị bệnh tay chân miệng nhất? Cách phòng tránh hữu
hiệu và nhận biết bệnh qua các triệu chứng bệnh như thế nào?
Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng Khoa Nhiễm Bệnh viện Nhi Đồng 1
(TP.HCM): Đa số là dưới 5 tuổi, đặc biệt là dưới 3 tuổi; trẻ lớn và người lớn thì rất
hiếm gặp.
Cách phịng ngừa hữu hiệu nhất là vệ sinh ăn uống bảo đảm bàn tay mẹ và bàn tay
bé khơng bị nhiễm khuẩn. Ngồi ra, đồ chơi và sàn nhà cũng phải sạch vì nơi này
vi rút gây bệnh có thể bám vào.
Nhận biết bệnh chủ yếu là triệu chứng bóng nước ở lịng bàn tay, bàn chân, mông,
gối không ngứa không đau đôi khi có kèm theo lở miệng do bóng nước mọc trong
miệng vỡ ra.
<b>Câu hỏi 12: Về biến chứng run tay trong bệnh tay chân miệng</b>
Xin bác sĩ cho biết hiện tượng “run tay chân” trong bệnh tay chân miệng biểu hiện
cụ thể như thế nào?
Thạc sĩ, BS Trần Thị Hồng Vân:
Khi trẻ bị run tay chân ở mức độ nặng 2b, độ 3, trẻ thường có hiện tượng tay chân
bắt đầu lạnh và run nhẹ tay và chân hoặc có khi giật nhẹ, giật ngắn hoặc với trẻ
biết đi sẽ có hiện tượng đi loạng choạng không vững. Tất nhiên ở đây phải phân
biệt với tình huống trẻ mệt, khơng muốn đi đứng, chỉ thích bế. Trong tình huống ở
bệnh chân tay miệng thì trẻ vẫn muốn đi nhưng đi khơng vững, tay chân run rẩy
nhẹ. Đôi khi phải chú ý mới thấy được hiện tượng này. Cha mẹ là người biết rõ
tính cách của con mình nên có thể phân biệt được những biểu hiện run bất thường,
chỉ cần chú ý.
<b>Câu hỏi 13: Phân biệt loét miệng và bệnh tay chân miệng như thế nào?</b>
gì. Cháu vẫn đi học và ăn uống bình thường. Xin bác sỹ cho hỏi bệnh đó là bệnh
tay chân miệng hay chỉ là nhiệt miệng thông thường? Xin cảm ơn bác sỹ.
Ths Bs Trần Thị Hồng Vân: Vấn đề mẹ cháu hỏi là rất đúng. Quan trọng là phải
<b>Câu hỏi 14: Bệnh tay miệng có nổi nốt ở mơng hay khơng?</b>
Ngồi tay chân miệng, các nốt cịn có thể nổi ở đâu? Có trường hợp nào khơng nổi
bóng nước mà vẫn bị tay chân miệng khơng?
Bác
sĩ
Ngồi các vị trí điển hình như miệng, lịng bàn tay bàn chân thì các nốt của bệnh
chân tay miệng cịn xuất hiện ở mơng, ở bụng, ở ngực nhưng tỷ lệ này khơng
nhiều. Ngồi ra có thể có bệnh nhân mắc bệnh chân tay miệng nhưng triệu chứng
khơng điển hình như cháu chỉ sốt nhẹ, chán ăn, mệt mỏi, các nốt phồng không rõ
hoặc không có thì việc phát hiện chỉ có thể bằng xét nghiệm.
<b>Câu hỏi 15: Sử dụng thuốc lá dân gian trong bệnh tay chân miệng có được</b>
<b>khơng?</b>
Bé tơi được 23 tháng. Cách đây 4 ngày con tơi có triệu chứng sốt nhưng không cao
lúc đầu tôi nghĩ là bé đang mọc răng nên người ấm ấm. 2 ngày tiếp theo thì thấy bé
nhiễu nước miếng nhiều tôi cho đi khám và được bác sỹ chẩn đóan là Viêm nướu.
Tối về bé quấy khóc nhiều và kiểm tra tơi thấy có rất nhiều hạt nổi đầy cả họng và