Tải Cảm nhận về nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa - Dàn ý + 6 Bài văn mẫu lớp 12

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Đề bài: Cảm nhận về nhân vật Phùng trong Chiếc thuyền ngoài xa Ngữ</b>
<b>văn 12</b>

<b>Dàn ý chi tiết</b>
<b>1. Mở bài</b>

- Giới thiệu tác giả Nguyễn Minh Châu và tác phẩm Chiếc thuyền ngoài xa

- Giới thiệu nhân vật Phùng

<b>2. Thân bài</b>

2.1. Một tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm, say mê với cái đẹp

- Phùng là người say mê nghệ thuật, có trách nhiệm với cơng việc: sẵn sàng bỏ
cả vài tuần để đi săn lùng một bức ảnh đẹp, loay hoay suốt mấy ngày vẫn chưa
tìm được bức ảnh ưng ý.

- Tâm hồn nghệ sĩ nhạy cảm với cái đẹp: trong một thống nhìn anh đã phát
hiện ra cảnh đắt trời cho để chớp lấy,

+ Nhận xét “một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ”, một vẻ đẹp tồn
bích.

+ Bối rối trước cái đẹp: “trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào”, nhận ra rằng
“bản thân cái đẹp chính là đạo đức”

- Nhận xét: Không chỉ nhạy bén trước cái đẹp, Phùng cịn có cả những suy
tưởng sâu sắc về quan hệ giữa cái đẹp với cái thiện: cái đẹp thực sự phải có khả
năng thanh lọc tâm hồn con người.

2.2 Một tấm lịng ln trăn trở về thân phận con người

- Trước cảnh bạo hành trong gia đình hàng chài, lúc đầu Phùng kinh ngạc tột
độ: “chỉ biết há mồm ra mà nhìn”, nhưng sau đó đã vứt máy ảnh xuống chạy
nhào tới. Khi chứng kiến thêm một lần nữa, Phùng đã can ngăn, rồi bị thương
phải vào viện điều trị.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

- Khi nghe câu chuyện của người đàn bà, trăn trở, ám day dứt trong lòng cho số
phận những gia đình giống như gia đình Phác, anh xách máy ảnh đi lang thang.

- Nhận xét: Mặc dù chưa quen nghịch lí trong cuộc đời nhưng trong anh vẫn là
phẩm chất tốt đẹp của người chiến sĩ căm ghét những bất cơng, sẵn sàng hành
động vì lẽ cơng bằng.

2.3. Là nhân vật tự ý thức

- Ban đầu, Phùng là người nghệ sĩ có thái độ dễ bằng lịng, nhìn đời bằng con
mắt đơn giản một chiều (nghĩ đơn giản rằng những kẻ đi theo ngụy là xấu “lão
ta hồi 75 có đi ính ngụy khơng?”), khơng sẵn sàng đối mặt với nghịch lí cuộc
đời.

- Phùng cảm thơng cho số phận của người đàn bà hàng chài, cuộc đời và câu
chuyện của chị ở tòa án đã giúp Phùng vỡ lẽ ra nhiều điều, anh biết chấp nhận
những điều nghịch lí ở đời.

- Thơng qua những cảm nhận của Phùng, nhà văn gửi đến người đọc những
nhận thức sâu sắc về cuộc đời, về nghệ thuật: cần phải có cái nhìn đa diện
nhiều chiều để phát hiện ra bản chất sau vẻ đẹp của hiện tượng

<b>3. Kết bài</b>

- Khái quát lại vấn đề

<b>Bài làm</b>

Trong sáng tác của Nguyễn Minh Châu, dù có là tiểu thuyết hay truyện ngắn,
cốt truyện thường khơng đóng một vai trị nào đáng kể. Nhà văn tập trung chú
ý vào thân phận con người, tính cách nhân vật và đã huy động vào đấy tâm hồn
đa cảm dồi dào ấn tượng tươi mới và xúc động về cuộc sống, bút pháp chân
thực và một giọng văn trữ tình trầm lắng ấp áp".

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

chương trước hết phải là câu chuyện của con người, với muôn mặt phức tạp
phong phú với tất cả chiều sâu.

Hiện thực của tác phẩm Chiếc thuyền ngồi xa khơng phải là bức tranh hoành
tráng của mảnh đất chiến trường xưa A So từng ghi dấu bao chiến công, cũng
không phải là những con người tạc dáng đứng hào hùng của mình vào lịch sử.
Nhân vật Phùng trở về với mảnh đất từng chiến đấu, một người lính năm xưa
giờ là phóng viên ảnh trở về ghi lại những vẻ đẹp cuộc sống đời thường cho bộ
ảnh lịch quê hương đất nước, phản ánh cuộc sống lao động khỏe khoắn tươi rói
của những con người dựng xây đất nước, đi tìm vẻ đẹp bí ẩn của màn sương
buổi sáng bổ sung cho tấm ảnh lịch hồn chỉnh. Thế nhưng, những gì anh
chứng kiến đã khiến anh và những người bạn của mình nhận ra một sự thật gắn
với cuộc sống của những người dân chài lam lũ:

"Cuộc sống cứ lênh đênh khắp cả một vùng phá mênh mông. Cưới xin, sinh
con đẻ cái, hoặc lúc nhắm mắt cũng chỉ trên một chiếc thuyền. Xóm giềng
khơng có. Q hương bản qn cả chục cây số trời nước chứ không cố kết vào
một khoảnh đất nào".

Từ cuộc sống ấy, những bi kịch tiềm ẩn khiến con người phải ngỡ ngàng. Một
câu chuyện đơn giản nhưng đã chứa đựng những phát hiện mới mẻ hàm chứa
quan niệm văn chương hướng về con người của Nguyễn Minh Châu. Nếu chỉ
nghĩ suy một cách xuôi chiều đơn giản, cuộc sống khi có ánh sáng cách mạng
sẽ đổi đời cho số phận người lao động, sẽ xóa tan những bi kịch đè nặng lên
kiếp người. Thế nhưng Nguyễn Minh Châu đã chỉ rõ cho chúng ta : cách mạng
không phải giải quyết bi kịch trong một sớm một chiều, con người vẫn phải đối
diện với những bi kịch đời mình, dung hịa với nó. Cách lý giải về con người
của Nguyễn Minh Châu còn ẩn chứa những suy ngẫm về số phận dân tộc phải
trải qua những khổ đau để đối diện với hiện thực bao thách thức.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

những đường nét của thân hình một người đàn bà đang cúi lom khom, sải cánh
tay thật dài về phía trước kéo tấm lưới lên khỏi mặt nước, và phía sau lưng
người đàn bà, hình một ngư phủ và một đứa trẻ đứng thẳng trên đầu mũi
thuyền, dùng lực tồn thân làm địn bẩy nâng bổng hai chiếc gọng lưới chĩa
thẳng lên trời." . Và những người dân vùng biển ấy hiện lên thật đáng yêu,
đáng ca ngợi: cuộc sống lao động đầm ấm khoẻ khoắn, những con người gặp
gỡ thật đáng yêu...

Tất cả những ấn tượng ấy sẽ khơng bị phá vỡ nếu như khơng có sự xuất hiện
của chiếc - thuyền - ngoài - xa. Người đàn ông xuất hiện cùng với người đàn bà
trong khung cảnh nên thơ đã nhanh chóng phá vỡ đi cảm giác thăng hoa nghệ
thuật bằng trận đòn dây lưng quật thẳng tay vào người vợ khơng thương xót.
Có lẽ khó ai hình dung cảnh tượng ấy lại diễn ra trong bối cảnh cuộc sống mới,
nó hồn tồn đối lập với điều chúng ta hằng xây dựng cho cuộc sống này
"người yêu người, sống để yêu nhau" (Tố Hữu). Điều bất cơng diễn ra nhức
nhối trước mắt người lính từng chiến đấu cho sự nghiệp giải phóng đất nước,
giải phóng con người đã làm nên một cơn giận bùng phát. Bản thân anh nghĩ về
người đàn ông kia như "gã đàn ông "độc ác và tàn nhẫn nhất thế gian", cịn
người phụ nữ xấu xí mặt rỗ kia đích thị là nạn nhân đáng thương nhất của nạn

bạo hành trong gia đình. Hành động tấn cơng gã đàn ơng khiến cho anh ngộ
nhận mình là anh hùng: "Tơi nện hắn bằng tay không, nhưng cú nào ra cú ấy,
không phải bằng bàn tay một anh thợ chụp ảnh mà bằng bàn tay rắn sắt của một
người lính giải phóng đã từng mười năm cầm súng. Tôi đã chiến đấu trong mấy
ngày cuối cùng chiến tranh trên mảnh đất này. Bất luận trong hồn cảnh nào tơi
cũng khơng cho phép hắn đánh một người đàn bà, cho dù đó là vợ và tự nguyện
rúc vào trong xó bãi xe tăng kín đáo cho hắn đánh".

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Có người đã nhận định: Chiếc thuyền ngồi xa là hình tượng có ý nghĩa biểu
tượng, như vẻ đẹp của một bức tranh toàn bích, nhưng đằng sau hình ảnh thiên
nhiên tươi đẹp là cuộc sống đầy khắc nghiệt, dữ dội và những số phận con
người vật vã trong cuộc mưu sinh.

Hoá ra hành trình tìm kiếm hạnh phúc khơng hề đơn giản : người đàn ông kia
dù cục súc nhưng trên chiếc thuyền phải có lúc có đàn ơng, hạnh phúc đơn giản
khi cả nhà quây quần trong bữa ăn trên chiếc thuyền khiến người đàn bà nhẫn
nhục chịu đựng tất cả. Hành trình của gia đình kỳ lạ kia vẫn tiềm ẩn những
nguy cơ: đứa con yêu mẹ sẵn sàng đánh nhau với bố, thủ dao găm tìm dịp trả
thù, những trận địn tàn khốc có thể làm cho người đàn bà kia gục ngã bất cứ
lúc nào...Thế nhưng trong cuộc sống nghèo khổ, chật vật và ngày ngày phải
nuôi đủ cho mười miệng ăn trên chiếc thuyền ọp ẹp, người đàn bà ấy là hiện
thân của một sự hy sinh vô bờ bến.Tình yêu chồng con được nhìn nhận từ cuộc
đời trăm đắng ngàn cay có vẻ đẹp riêng khiến cho "một cái gì mới vừa vỡ ra
trong đầu vị Bao Công của cái phố huyện vùng biển". Sự vỡ lẽ ấy chính là sự
phá vỡ những quan niệm giản đơn về tình u, hạnh phúc, về lịng nhân ái, sự
khoan dung...mang giá trị nhân bản sâu sắc. Những kết hợp ấy trong tác phẩm
của Nguyễn Minh Châu đem đến cái nhìn đa diện về số phận con người.

Nếu như trước kia, trong văn học 1945 - 1975, khi đề cập đến số phận con
người thì bao giờ các nhà văn cũng đề cao vào khả năng con người vượt qua

nghịch cảnh và những tác động của môi trường, của xã hội mới sẽ giúp con
người tìm thấy hạnh phúc. Khi diễn tả sự vận động của tính cách con người,
các nhà văn cũng thường nói về sự vận động theo chiều hướng tích cực, từng
bước vượt lên hồn cảnh, hồi sinh tâm hồn. Cách minh họa tư tưởng ấy không
tránh khỏi có phần giản đơn và phiến diện. Nguyễn minh Châu đã khơng đi
theo con đường mịn đó. Trong Chiếc thuyền ngồi xa, nhà văn đã nói về
những nghịch lý tồn tại như một sự thật hiển nhiên trong đời sống con người.
Bằng thái độ cảm thông và sự hiểu biết sâu sắc về con người, ông đã cung cấp
cho ta cái nhìn tồn diện về cái đẹp cuộc sống, hiểu cả bề mặt lẫn chiều sâu.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

tâm hồn và thể xác bị hắt hủi và đoạ đầy đến ê chề, hồn tồn mất hết lịng tin
vào con người và cuộc đời để bênh vực cho những con người khơng có ai để
bênh vực" (Ngồi buồn viết mà chơi). Tư tưởng ấy được thể hiện trong tác phẩm
Chiếc thuyền ngồi xa như một minh chứng cho tấm lịng hướng về con người,
khả năng giải mã những mặt phức tạp của cuộc đời. Bức thông điệp trong tác
phẩm về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống là nhận thức thấm thía:
"cuộc đời vốn dĩ là nơi sản sinh ra cái đẹp của nghệ thuật nhưng không phải
bao giờ cuộc đời cũng là nghệ thuật, và rằng con người ta cần có một khoảng
cách để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của nghệ thuật nhưng nếu muốn khám phá
những bí ẩn bên trong thân phận con người và cuộc đời thì phải tiếp cận với
cuộc đời, đi vào bên trong cuộc đời và sống cùng cuộc đời."(Lê Ngọc
Chương-Chiếc thuyền ngoài xa, một ẩn dụ nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu).

Kết thúc tác phẩm, người nghệ sĩ đã hồn thành kiệt tác của mình đem đến cho
công chúng những cảm nhận về vẻ đẹp tuyệt mỹ của tạo hoá, thế nhưng mấy ai
biết được sự thật nằm sau vẻ đẹp tuyệt vời kia?

Phần kết của tác phẩm để lại nhiều suy ngẫm: "Quái lạ, tuy là ảnh đen trắng
nhưng mỗi lần ngắm kỹ, tôi vẫn thấy hiện lên cái màu hồng hồng của ánh
sương mai lúc bấy giờ tơi nhìn thấy từ bãi xe tăng hỏng, và nếu nhìn lâu hơn,

bao giờ tơi cũng thấy người đàn bà ấy đang bước ra khỏi tấm ảnh, đó là một
người đàn bà vùng biển cao lớn với những đường nét thơ kệch tấm lưng áo bạc
phếch có miếng vá, nửa thân dưới ướt sũng khuôn mặt rỗ đã nhợt trắng vì kéo
lưới suốt đêm. Mụ bước những bước chậm rãi, bàn chân dậm trên mặt đất chắc
chắn, hòa lẫn trong đám đông."

Cuộc sống vốn vậy, vẫn đẹp tươi, vẫn êm ả, nhưng nếu khơng có tấm lịng để
nhận ra những uẩn khúc số phận thì những vẻ đẹp như màu hồng hồng của ánh
sương mai kia cũng trở nên vô nghĩa, người nghệ sĩ phải nhận ra sự thật ẩn
khuất sau màn sương huyền ảo kia, phải tiếp cận sự thật để nhận ra ý nghĩa
đích thực của cuộc sống và con người.

<b>Bài làm 2</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

thành công với nghệ thuật miêu tả nhân vật, ông đã xây dựng được các nhân
vật, để lại một ấn tượng sâu sắc trong lịng người độc và phùng chính là một
nhân vật như thế.

Phùng là một người quý trọng, say mê với nghề nhiếp ảnh của mình, anh đã
được trưởng phòng giao cho nhiệm vụ chụp một bức ảnh về thuyền và biển
trong sương mù vào giữa tháng bảy để in trong bộ lịch năm sau. Phùng đã tìm
đến với biển miền Trung nơi chiến trường xưa. Anh đã bỏ cả tuần để tìm kiếm
để suy nghĩ, rồi phục kích mãi mới chụp được một bức ảnh ưng ý, có thể xem
là một cảnh đắt trời cho. Anh còn là người nghệ sĩ có tâm hồn nhạy cảm, yêu
tha thiết cái đẹp. Trước vẻ đẹp tồn bích của cảnh vật, tâm hồn của người nghệ
sĩ như rung lên nhiều cảm xúc rất khó tả: “tơi trở nên bối rối, trong trái tim như
có cái gì đó bóp thắt vào…tơi tưởng như chính mình vừa tham gia vừa khám
phá thấy cái chân lý của sự toàn thiện, khám phá thấy cái khoảnh khắc trong
ngần của tâm hồn. Trong giờ phút thăng hoa cùng cái đẹp anh cảm nhận cái
đẹp chính là đạo đức”.

Phùng còn là người căm ghét áp lực bất công, dám đối diện với cái ác và hành
động chống lại các ác. Sau những phút ngỡ ngàng thấy cái ác cùng cái xấu diễn
ra ở ngay trước mắt, ngay trên chính chiếc thuyền đẹp như mơ mà anh vừa
thấy. Theo phản xạ tự nhiên như một sự yêu công bằng, đó là vứt máy ảnh
xuống đất chạy tới ngăn cản người đàn ông vũ phu. Là một người từng chiến
đấu cho sự nghiệp giải phóng của đất nước, anh vẫn luôn giữ vững quan điểm
“cái xấu ắt là từ phía địch”, vì thế anh đã ngộ nhận “gã đàn ông vũ phu kia hẳn
là từng đi lính ngụy”, rồi đặt ra một câu hỏi “ lão ta trước hồi 75 có đi lính
ngụy khơng?”, người đàn ơng kia ắt hẳn là một người độc ác nhất thế gian còn
người đàn bà ắt hẳn là nạn nhân hết sức đáng thương của bạo lực gia đình. Anh
đã cho rằng hành động của anh chính là hành động của một anh hùng “tôi nện
hắn ta bằng tay không nhưng cú nào ra cú ấy, không phải bằng bàn tay của một
anh thợ chụp ảnh mà bằng bàn tay của một người lính đã từng mười năm cầm
súng”..

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

hồn cảnh, người đàn bà thơ kệch, xấu xí đầy cam chịu đó lại là người hiểu sâu
sắc lẽ đời. Từ đây anh đã hiểu ra được môi quan hệ giữa nghệ thuật và đời
sống. Nghệ thuật không thể tách rời cuộc sống mà phải chính là cuộc sống, gắn
bó mật thiết với cuộc sống.

Nổi bật lên trong con người Phùng là một tấm lòng lo âu, trắc ẩn về con người.
Sau khi nhiệm vụ đã hồn thành thì Phùng khốc chiếc máy ảnh đi lang thang
tới tận khuya nhằm để suy ngẫm. Anh nhìn thấy một chiếc thuyền lưới vó đang
đậu ở giữa phá trong cơn bão. Đó là suy nghĩ trăn trở của anh về cuộc sống
nhân sinh, về người đàn bà lam lũ bước ra từ bức tranh hoàn tồn tĩnh vật.

Phùng cịn là một người nghệ sĩ khát khao đi tìm kiếm cái đẹp nhưng anh
khơng vì thế mà quay lại sự thật của cuộc đời. Điều đáng q nhất ở phùng đó
là tấm lịng giành cho con người trong cuộc sống.

Đọc truyện ngắn, ta thấy nổi bật lên ở Phùng đó là những nét đẹp của một nghệ
sĩ đam mê cái đẹp, yêu tha thiết về sự cơng bằng. Qua câu chuyện của người
đàn bà ở tồn án huyện, anh đã nhận ra được nhiều điều về hiện thực cuộc sống
và từ đó có những phát hiện mới mẻ về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc
đời.

<b>Bài làm 3</b>

Nguyễn Minh Châu thuộc trong số những nhà văn mở đường tài năng, tinh anh
nhất cho văn học nước ta hiện nay. Sự tinh anh và tài năng ấy trước hết thể hiện
ở quá trình đổi mới tư duy nghệ thuật chuyển từ cảm hứng sử thi lãng mạn sang
cảm hứng thế sự đời thường. “Chiếc thuyền ngoài xa” là một tác phẩm tiêu
biểu cho khuynh hướng này. Ở tác phẩm này ông thật sự thành công với nghệ
thuật miêu tả nhân vật, ông đã xây dựng được các nhân vật để lại ấn tượng sâu
sắc trong lòng người đọc và Phùng là một nhân vật như thế.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

tưởng như chính mình vừa tham gia vừa khám phá thấy cái chân lý của sự toàn
thiện, khám phá thấy cái khoảnh khắc trong ngần của tâm hồn. Trong giờ phút
thăng hoa cùng cái đẹp anh cảm nhận cái đẹp chính là đạo đức”.

Phùng cịn là người căm ghét áp bức bất công, dám đối diện với cái ác và hành
động chống lại cái ác. Sau phút ngỡ ngàng thấy cái ác, cái xấu diễn ra ngay
trước mắt, ngay trên chính chiếc thuyền đẹp như mơ mà anh vừa thấy lúc trước.
Phùng đã phản xạ một cách tự nhiên như một người u sự cơng bằng. Đó là
hành động vứt chiếc máy ảnh xuống đất chạy đến ngăn cản người đàn ông vũ
phu. Là người từng chiến đấu cho sự nghiệp giải phóng đất nước, giải phóng
con người. Anh vẫn giữ quan điểm từ thời chiến tranh “cái xấu ắt là từ phía
địch”, vì thế anh đã ngộ nhận “gã đàn ông vũ phu kia hẳn là từng đi lính ngụy”,
rồi đặt ra một câu hỏi “ lão ta trước hồi 75 có đi lính ngụy khơng?”, người đàn

ông kia ắt hẳn là người độc ác tàn nhẫn nhất thế gian, còn người đàn bà ắt hẳn
là nạn nhân đáng thương của bạo lực gia đình. Anh cho rằng hành động của
anh là hành động của một người anh hùng “tôi nện hắn ta bằng tay không
nhưng cú nào ra cú ấy, không phải bằng bàn tay của một anh thợ chụp ảnh mà
bằng bàn tay của một người lính đã từng mười năm cầm súng”.

Nhưng câu chuyện của người đàn bà ở tòa án huyện đã giúp Phùng hiểu ra
nhiều điều. Lúc đầu anh phẫn nộ sau đó lại cảm thơng chua xót cho số phận của
người đàn bà. Anh hiểu ra đằng sau vẻ đẹp lãng mạn của chiếc thuyền là sự thật
đầy tăm tối, gai góc của cuộc đời. Người đàn ơng độc ác kia cũng chỉ là nạn
nhân đáng thương của hoàn cảnh, người đàn bà thơ kệch, xấu xí đầy cam chịu
ấy chính là người hiểu sâu sắc lẽ đời. Đồng thời ai cũng nhận ra mối quan hệ
giữa nghệ thuật và cuộc sống, Nghệ thuật không thể tách rời cuộc sống mà phải
chính là cuộc sống, gắn bó mật thiết với cuộc sống.

Nổi bật lên ở nhân vật Phùng là tấm lòng âu lo, trắc ẩn về con người. Sau khi
nhiệm vụ đã hồn thành Phùng khốc chiếc máy ảnh đi lang thang tới tận
khuya để suy ngẫm. Anh nhìn thấy một chiếc thuyền lưới vó đang đậu giữa phá
trong cơn gió bão cấp 11. Đó chính là biểu tượng của tấm lòng âu lo, trăn trở
của Phùng về cuộc sống nhân sinh, cũng chính về tấm lịng đó mà Phùng ln
nhìn thấy người đàn bà lam lũ bước ra từ bức tranh hồn tồn tĩnh vật.

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

cái nhìn của anh về người đàn bà hàng chài, chị em thằng Phát vì thế thấm thía
niềm cảm thơng trân trọng.

Đọc truyện ngắn, ta thấy nổi bật lên ở Phùng là những nét đẹp của một nghệ sĩ
đam mê cái đẹp, yêu tha thiết sự công bằng. Qua câu chuyện của người đàn bà
ở tòa án huyện, anh nhận ra được nhiều điều về hiện thực cuộc sống và từ đó có
những phát hiện mới mẻ về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời.

<b>Bài làm 4</b>

Nguyễn Minh Châu với tác phẩm tiêu biểu cho cả phong cách lẫn nghệ thuật là
Chiếc thuyền ngoài xa”là thuộc trong số những nhà văn mở đường tài năng,
tinh anh nhất cho văn học nước ta hiện nay. Quá trình đổi mới tư duy nghệ
thuật chuyển từ cảm hứng sử thi lãng mạn sang cảm hứng thế sự đời thường đã
được thể hiện rõ ở. “Chiếc thuyền ngồi xa”. Ở tác phẩm này ơng thật sự thành
công với nghệ thuật miêu tả nhân vật, ông đã xây dựng được các nhân vật để
lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc và Phùng là một nhân vật như thế.

Trong tác phẩm này, nhân vật Phùng là một người quý trọng và say mê nghề
nghiệp nhiếp ảnh của mình, anh được trưởng phịng giao nhiệm vụ chụp một
bức ảnh thuyền và biển trong sương mù vào giữa tháng bảy để in trong bộ lịch
năm sau. Chính vì muốn tìm tới những điều mới lạ và đẹp đẽ cho nên Phùng đã
tìm về vùng ven biển miền Trung nơi chiến trường xưa.

Để có được những khoảnh khắc và bức hình ăn ý, Phùng đã bỏ ra thời gian là
một tuần lễ suy nghĩ tìm kiếm, phục kích mới chụp được một bức ảnh ưng ý,
một cảnh đắt trời cho.

Phùng cịn là người nghệ sĩ có tâm hồn nhạy cảm, yêu tha thiết cái đẹp. Trước
vẻ đẹp toàn bích của cảnh vật, tâm hồn người nghệ sĩ trở nên khó tả: “tơi trở
nên bối rối, trong trái tim như có cái gì đó bóp thắt vào…tơi tưởng như chính
mình vừa tham gia vừa khám phá thấy cái chân lý của sự toàn thiện, khám phá
thấy cái khoảnh khắc trong ngần của tâm hồn. Trong giờ phút thăng hoa cùng
cái đẹp anh cảm nhận cái đẹp chính là đạo đức”. Là người yêu cái đẹp khi mà
được chứng kiến được chạm vào vẻ đẹp ấy thì quả là một điều tuyệt vời khó có
thể diễn tả nổi.

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

động chống lại cái ác. Sau phút ngỡ ngàng thấy cái ác, diễn ra ngay trước mắt,

Phùng đã phản xạ một cách tự nhiên như một người yêu sự công bằng. Anh vội
vàng vứt chiếc máy ảnh xuống đất chạy đến ngăn cản người đàn ông vũ phu.

Là người từng chiến đấu cho sự nghiệp giải phóng đất nước, giải phóng con
người. Anh vẫn giữ quan điểm từ thời chiến tranh “cái xấu ắt là từ phía địch”,
vì thế anh đã ngộ nhận “gã đàn ông vũ phu kia hẳn là từng đi lính ngụy”, rồi
đặt ra một câu hỏi “ lão ta trước hồi 75 có đi lính ngụy không?”, Anh cho rằng
hành động của anh là hành động của một người anh hùng “tôi nện hắn ta bằng
tay không nhưng cú nào ra cú ấy, không phải bằng bàn tay của một anh thợ
chụp ảnh mà bằng bàn tay của một người lính đã từng mười năm cầm súng”..

Câu chuyện của người đàn bà ở tòa án huyện đã giúp Phùng hiểu ra nhiều điều.
Lúc đầu anh phẫn nộ sau đó lại cảm thơng chua xót cho số phận của người đàn
bà. Bỗng nhiên Phùng hiểu ra đằng sau vẻ đẹp lãng mạn của chiếc thuyền là sự
thật đầy tăm tối, gai góc của cuộc đời. Cuộc sống luôn chứa đựng những mặt
sần sùi không phải khi nào cũng là màu hồng. Người đàn ông độc ác kia cũng
chỉ là nạn nhân đáng thương của hoàn cảnh, người đàn bà thơ kệch, xấu xí đầy
cam chịu ấy chính là người hiểu sâu sắc lẽ đời. Đồng thời ai cũng nhận ra mối
quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống, Nghệ thuật không thể tách rời cuộc sống
mà phải chính là cuộc sống, gắn bó mật thiết với cuộc sống.

Sau khi khắc họa và tạo tình huống cho truyện, Phùng nổi bật với tấm lòng âu
lo, trắc ẩn về con người. Khi nhiệm vụ đã hoàn thành anh đã khoác chiếc máy
ảnh đi lang thang tới tận khuya để suy ngẫm. Phùng nhìn thấy một chiếc thuyền
lưới vó đang đậu giữa phá trong cơn gió bão cấp 11. Đó chính là biểu tượng
của tấm lịng âu lo, trăn trở của Phùng về cuộc sống nhân sinh, cũng chính về
tấm lịng đó mà Phùng ln nhìn thấy người đàn bà lam lũ bước ra từ bức tranh
hoàn toàn tĩnh vật.Là người ln ln khát khao bùng cháy tìm tới và khát
khao cái đẹp, nhưng anh không về thế mà quay lưng lại với sự thật cuộc đời
cho dù sự thật ấy phũ phàng, trần trụi. Điều đáng quý nhất ở Phùng là tấm lòng

dành cho con người trong cuộc sống, cái nhìn của anh về người đàn bà hàng
chài, chị em thằng Phát vì thế thấm thía niềm cảm thơng trân trọng. Những
tưởng câu chuyện chỉ có bề nổi như vậy nhưng đằng sau ấy là cả một dụng ý
của tác giả, cũng ẩn ý cho cách nhìn đời nhìn người một cách khác biệt sâu sắc.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

án huyện, anh nhận ra được nhiều điều về hiện thực cuộc sống và từ đó có
những phát hiện mới mẻ về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc đời. Cuộc đời
và nghệ thuật có mối quan hệ gần gũi với nhau không tách rời nhau.

<b>Bài làm 5</b>

Nguyễn Minh Châu là nhà văn mở đường tài năng và tinh anh nhất của văn học
ta hiện nay. Ông đã đi sâu khám phá sự thật đời sống ở bình diện đạo đức thế
sự. Tâm điểm những khám phá nghệ thụât của ông là con người trong cuộc
mưu sinh, trong hành trình nhọc nhằn kiếm tiền hạnh phúc và hoàn thiện nhân
cách. Chiếc thuyền ngoài xa là một trong những sáng tác tiêu biểu của ơng.
Truyện đã xây dựng thành cơng hình tượng nhân vật Phùng , một nghệ sĩ khao
khát khám phá, sáng tạo ra cái đẹp.

Truyện Chiếc thuyền ngoài xa in đậm phong cách tự sự – triết lí của Nguyễn
Minh Châu, rất tiêu biểu cho hướng tiếp cận đời sống từ góc độ thế sự của nhà
văn ở giai đoạn sáng tác thứ hai. Truyện ra đời trong hoàn cảnh đất nước ta
đang dần đổi mới, cuộc sống kinh tế có nhiều mặt trái, nhiều tồn tại khiến
người ta phải băn khoăn. Truyện ngắn lúc đầu được in trong tập Bến quê
(1985), sau được nhà văn lấy làm tên chung cho một tuyển tập truyện ngắn (in
năm 1987).

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Từ câu chuyện về một bức tranh nghệ thuật và sự thật cuộc đời đằng sau
bức ảnh, truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” mang đến một bài học đúng đắn
về cách nhìn nhận cuộc sống và con người: một cách nhìn đa diện, nhiều chiều,

phát hiện ra bản chất thật sau vẻ đẹp bên ngoài của hiện tượng.

Phùng trong truyện vừa là nhân vật chính đồng thời lại là người kể chuyện.
Mọi diễn biến của tác phẩm đều được soi chiếu qua lời kể và suy nghĩ của anh.
Trong tác phẩm, Phùng đã có những phát hiện quan trọng về cuộc sống và nghệ
thuật.

Trước hết là nhận thức của Phùng về cái đẹp của nghệ thuật. Phùng đang
đứng trước cảnh biển sớm khi mặt trời mới thức dậy qua đám mây ánh hồng.
Phùng bộc lộ rung động trước “Một cảnh đắt trời cho” mà “suốt đời cầm máy
chưa bao giờ thấy”. Nó đẹp “như bức tranh mực tàu của một danh hoạ thời cổ”
Cảnh đó được nhìn từ xa nên “Mũi thuyền in một nét mơ hồ loè nhoè vào bầu
sương mù trắng như sữa có pha chút hồng hồng do ánh mặt trời chiếu vào”. Tất
cả khung cảnh ấy nhìn qua đơi mắt của người nghệ sĩ. Anh khẳng định “toàn bộ
khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều hài hoà và đẹp, một vẻ đẹp thực
đơn giản và tồn bích”. Phùng thực sự rung động “Đứng trước nó tơi trở nên
bối rối. Trong trái tim như có cái gì bóp thắt vào” và phát hiện ra khoảnh khắc
trắng ngần của tâm hồn”. Phùng là một nghệ sĩ trên đường săn tìm cái đẹp. Anh
thực sự biết quan sát lựa chọn cái đẹp của thiên nhiên, cảnh vật, con người. Sự
rung động của người nghệ sĩ đã đến đúng lúc. Sự rung động thực sự khi đứng
trước cái đẹp. Cái đẹp tự nhiên “đắt giá”, “trời cho”, mới thực sự làm rung
động lòng người. Từ đây, ta thấy người nghệ sĩ phải là người phát hiện và
mang cái đẹp đến cho đời. Phùng còn nhận ra trong suy nghĩ của mình “chẳng
biết ai đó lần đầu phát hiện ra bản thân cái đẹp là đạo đức”. Đó là cái đẹp phải
kết hợp với cái tâm, cái tài kết hợp với cái thiện.

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

mày chết đi cho ơng nhờ”. “Người đàn bà có vẻ cam chịu nhẫn nhục không hề
kêu một tiếng, không chống trả, cũng khơng tìm cách trốn chạy. Bạo lực trong
gia đình thuyền chài ấy diễn ra thường xuyên “Ba ngày một trận nhẹ, năm ngày
một trận nặng”. Bạo lực gia đình là vấn đề tồn tại trong xã hội. Bước sang thế

kỉ XXI chúng ta vẫn chưa dứt điểm được. Ở đâu có bạo lực gia đình thì nạn
nhân của nó là người vợ, người mẹ và những đứa con tội nghiệp. Bạo lực là
dấu hiệu của sự đau khổ, rạn nứt của hạnh phúc gia đình. Nó làm tổn thương
bao mối quan hệ của đời sống tình cảm con người.

Bạo lực gia đình lại diễn ra ngay sau chiếc xe dị phá mìn của mĩ trên bãi
cát. Phải chăng cuộc chiến đầu giành độc lập tự do ta đã giải quyết được trọn
vẹn, mang lại niềm vui cho mọi người. Nhưng sau khi miền Nam hồn tồn
giải phóng cịn biết bao vấn đề đặt ra: Đói kém, bệnh tật, bạo lực gia đình …

Từ sự thật phũ phàng trên bãi biển về chiếc thuyền đánh ca đẹp như mơ,
nghệ sĩ Phùng đã dần dần vỡ ra bao điều về cuộc sống của những người dân
chài lưới. Biết bao cảnh đời cứ phơi bày ra trước mắt: Một người đàn bà trạc
ngoài bốn mươi, cao lớn với những đường nét thô kệch. Mụ rỗ mặt. Khuôn mặt
mệt mỏi sau một đêm thức trắng kéo lưới, tái ngắt và dường như đang buồn
ngủ. Người đàn ông đi sau. Tấm lưng rộng và cong như một con thuyền. Mái
tóc tổ quạ .Lão đi chân chữ bát, hàng lông mày cháy nắng rủ xuống hai con mắt
đầy vẻ độc dữ. Cặp vợ chồng làng chài là nạn nhân của cái nghèo khổ, vất vả
lao động cật lực mà vẫn ngặt nghèo vì miếng cơm manh áo vì đơng con. Người
đàn bà thú nhận: “giá tơi đẻ ít và chúng tơi sắm được cái thuyền rộng hơn”. Thì
ra đẻ nhiều, thuyền nào cũng từ mười đến hơn mười đứa. Đây là nguyên nhân
của sự đói nghèo. Rồi thiên tai, trời làm động biển “vợ chồng con cái phải ăn
xương rồng chấm muối” Cái lí ở đời “ơng trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con
và nuôi con cho đến khi khôn lớn, cho nên phải gánh lấy cái khổ. Đàn bà ở
thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ không thể sống như mình trên đất
được”. Do con người, do thiên tai do cái lẽ ở đời đã ăn sâu ,bám bám rễ hàng
ngàn đời nay mà người đàn bà phải chịu đau khổ. Người đàn ơng vì vất vả cực
nhọc, không biết đổ cái bực tức, uất ức vào đâu, chỉ còn biết trút lên người vợ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

lau đi những giọt nước mắt”. Hành động nhất thời của Phác “Như viên đạn”

bắn vào người bố và lúc này “đang xuyên qua tâm hồn” người mẹ. Tình cảnh
thật đau lịng. Làm thế nào để xố đi những chuyện đau lịng trong gia đình
này.

Phùng cịn có nhận thức về cách giải quyết tấn bi kịch gia đình. Cách giải
quyết của chánh án toà án huyện là: Gọi người đàn bà tới cơ quan và nói bằng
giọng giận dữ: “Chị khơng sống nổi với lão vũ phu ấy đâu” Cách giải quyết
này tuy đứng về phía người đàn bà nhưng thiếu thực tế. Đáng lẽ phải tìm hiểu
ngun nhân, phân tích cụ thể, nắm bắt yêu cầu nguyện vọng. Cách giải quyết
này thực sự chưa ổn. Khơng thể áp dụng lí thuyết sách vở mà phải căn cứ vào
thực tế đời sống. Cách gợi ý của Đâủ làm cho căn phòng “lồng lộng gió biển tự
nhiên bị hút hết khơng khí trở nên ngột ngạt”. Cảm giác của Phùng thấy như
vậy. Pháp luật phải gắn liền với đạo đức, không thể áp dụng tuỳ tiện. Giải
quyết li hơn càng làm cho gia đình rạn nứt và tan vỡ. Những đứa con rồi sẽ ra
sao? Những người làm ăn lam lũ khó nhọc ra khơi vào lộng cần phải có bàn tay
của người đàn ông. Người đàn ông là trụ cột trong nhà.

Cuối truyện Đẩu đi gặp người đàn ông . Phùng đi gặp thằng Phác. Kết quả
như thế nào, tác giả còn bỏ ngỏ. Chỉ biết bức ảnh anh chụp có chiếc thuyền lưới
vó và suy nghĩ của Phùng “bao giờ tôi cũng thấy người đàn bà ấy đang bước ra
khỏi tấm ảnh, đó là người đàn bà vùng biển cao lớn với đường nét thô kệch,
tấm lưng áo bạc phếch có miếng vá ,nửa thân dưới ướt sũng, khn mặt rỗ đã
nhợt trắng vì kéo lưới suốt đêm”. Phải chăng đây là sự trăn trở trước cuộc sống
cịn nhiều điều khó khăn, vất vả của người làm nghệ thuật. Đó là mối quan hệ
giữa văn chương với cuộc đời.

Truyện Chiếc thuyền ngoài xa qua những phát hiện của Phùng về vẻ đẹp
của thiên nhiên, về sự thật cay đắng, đầy bi kịch, nghèo khổ của những con
người lao động bằng nghề chài lưới, đã bộc lộ những lo lắng, trăn trở của nhà
văn về nhân cách, đời sống con người, bộc lộ lòng thương cảm, trắc ẩn, trân

trọng những vẻ đẹp trong tâm hồn người dân lao động. Truyện đậm chất tự sự,
triết lý, tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu.

<b>Bài làm 6</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

của ơng. Câu Truyện thể hiện cái nhìn đa chiều, đa diện về cuộc sống và con
người. Nhân vật người đàn bà hàng chài là một thành công nhưng góc nhìn của
tác phẩm được xoay chuyển khi nhà văn xây dựng nhân vật Phùng. Truyện đã
xây dựng thành công hình tượng nhân vật Phùng, một họa sĩ khao khát khám
phá, sáng tạo ra cái đẹp, người luôn lo lắng, trăn trở, suy tư về nhân cách và đời
sống con người. Qua cái nhìn của nhân vật này tác phẩm được lắng lại và có
chiều sâu cảm xúc, giúp tác giả làm sáng tỏ tình huống nhận thức của tác phẩm.

Truyện “Chiếc thuyền ngoài” xa in đậm phong cách tự sự – triết lí của Nguyễn
Minh Châu, rất tiêu biểu cho hướng tiếp cận đời sống từ góc độ thế sự của nhà
văn ở giai đoạn sáng tác thứ hai. Truyện ra đời trong hoàn cảnh đất nước ta
đang dần đổi mới, cuộc sống kinh tế có nhiều mặt trái , nhiều tồn tại khiến
người ta phải băn khoăn. Truyện ngắn lúc đầu được in trong tập Bến quê
(1985), sau được nhà văn lấy làm tên chung cho một tuyển tập truyện ngắn (in
năm 1987)

Để có thể xuất bản một bộ lịch nghệ thuật về thuyền và biển thật ưng ý, trưởng
phòng đề nghị nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đi thực tế chụp bổ sung một bức ảnh
với cảnh biển buổi sáng có sương mù. Phùng đi tới một vùng biển từng là chiến
trường cũ của anh thời chống Mĩ. Sau gần một tuần lễ suy nghĩ, tìm kiếm,
Phùng đã chụp được một bức ảnh thật đẹp và tồn bích. Nhưng chính từ chiếc
thuyền ngồi xa thật đẹp ấy lại bước xuống một đôi vợ chồng hàng chài, lão
đàn ông thẳng tay quật vợ chỉ để giải toả nỗi uất ức, buồn khổ của mình. Thằng
Phác, con lão che chở người mẹ đáng thương.

Khơng chỉ có một lần duy nhất đấy mà ba hơm sau, theo một chu kì: ba ngày
một trận nhẹ và năm ngày một trận nặng, Phùng lại chứng kiến cảnh lão đàn
ông đánh vợ, cô chị gái tước đoạt con dao găm mà thằng em trai định dùng làm
vũ khí để bảo vệ mẹ. Phùng xơng ra buộc lão phải chấm dứt hành động độc ác.
Lão đàn ông đánh trả, Phùng bị thương, anh được đưa về trạm y tế của toà án
huyện. Ở đây, anh đã nghe câu chuyện của người đàn bà hàng chài với bao cảm
thông và ngỡ ngàng, ngạc nhiên. Anh hiểu: khơng thể đơn giản và sơ lược khi
nhìn nhận mọi hiện tượng của cuộc đời cũng như đánh giá một con người.

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Nhiếp ảnh Phùng trong truyện vừa là nhân vật chính đồng thời lại là người kể
chuyện. Mọi diễn biến của tác phẩm đều được soi chiếu qua lời kể và suy nghĩ
của anh khiến cho câu chuyện diễn ra vừa khách quan lại có chiều sâu khái
quát. Trong tác phẩm, bằng những trải nghiệm, nhân vật Phùng đã có những
phát hiện quan trọng về cuộc sống và nghệ thuật. Từ đó tác giả có thể chuyển
tải đến bạn đọc những thông điệp của tác phẩm.

Trước hết, đó là khám phá cái đẹp trong nghệ thuật. Phùng đang đứng trước
cảnh biển sớm khi mặt trời mới thức dậy qua đám mây ánh hồng. Phùng bộc lộ
rung động của người nghệ sĩ chân chính trước “Một cảnh đắt trời cho” mà
“suốt đời cầm máy chưa bao giờ thấy”. Nó đẹp “như bức tranh mực tàu của
một danh hoạ thời cổ”. Cảnh đó được nhìn từ xa nên “Mũi thuyền in một nét
mơ hồ lòe nhòe vào bầu sương mù trắng như sữa có pha chút hồng hồng do ánh
mặt trời chiếu vào”. Tất cả khung cảnh ấy nhìn qua đơi mắt của người nghệ sĩ.
Anh khẳng định “tồn bộ khung cảnh từ đường nét đến ánh sáng đều hài hòa và
đẹp, một vẻ đẹp thực đơn giản và tồn bích”.

Phùng thực sự rung động “Đứng trước nó tơi trở nên bối rối .Trong trái tim như
có cái gì bóp thắt vào” và “phát hiện ra khoảnh khắc trắng ngần của tâm hồn”.
Phùng là một nghệ sĩ trên đường săn tìm cái đẹp. Anh thực sự biết quan sát lựa
chọn cái đẹp của thiên nhiên, cảnh vật, con người. Sự rung động của người

nghệ sĩ đã đến đúng lúc. Sự rung động thực sự khi đứng trước cái đẹp. Cái đẹp
tự nhiên “đắt giá” , “trời cho”, mới thực sự làm rung động lòng người. Từ đây,
ta thấy người nghệ sĩ phải là người phát hiện và mang cái đẹp đến cho đời.
Phùng còn nhận ra trong suy nghĩ của mình “chẳng biết ai đó lần đầu phát hiện
ra bản thân cái đẹp là đạo đức”. Đó là cái đẹp phải kết hợp với cái tâm, cái tài
kết hợp với cái thiện. Hay đó cũng chính là quan điểm của NMC thể hiện trong
cả cuộc đời cầm bút của mình.

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

hành động cục cằn: “Tấm lưng rộng và cong như lưng thuyền. Mái tóc tổ quạ.
Chân đi chữ bát…hàng lông mày rủ xuống hai con mắt đầy vẻ độc dữ”.

Khi vừa đi khuất sau chiếc xe rà phá mìn thì một màn kịch hãi hùng đã diễn ra
làm Phùng bất ngờ đến mức há hốc mồm ra, chiếc máy ảnh trên tay rơi lúc nào
không biết. “Lão đàn ông lập tức trở nên hùng hổ, mặt đỏ gay, lão rút trong
người ra một chiếc thắt lưng của lính ngụy ngày xưa, chẳng nói chẳng rằng lão
trút cơn giận như lửa cháy, dùng cái thắt lưng quật tới tấp lên lưng người đàn
bà, lão vừa đánh vừa thở hồng hộc, hai hàm răng nghiến vào nhau ken két. Cứ
mỗi nhát quất xuống lão lại nguyền rủa bằng cái giọng rên rỉ đau đớn “Mày
chết đi cho ông nhờ. Chúng mày chết đi cho ông nhờ”. “Người đàn bà có vẻ
cam chịu nhẫn nhục khơng hề kêu một tiếng ,khơng chống trả, cũng khơng tìm
cách trốn chạy”.

Bạo lực trong gia đình thuyền chài ấy diễn ra thường xuyên “ba ngày một trận
nhẹ, năm ngày một trận nặng”. Vậy là có một nghịch lí mà Phùng được tận mắt
trơng thấy từ chiếc thuyền ngư phủ đẹp như trong mơ bước ra những con người
xấu xí, thơ kệch và hơn thế nữa chính trong chiếc thuyền ngư phủ ấy lại diễn ra
một cảnh bạo lực gia đình thật khủng khiếp: Vợ, chồng, con cái. Bạo lực gia
đình là vấn đề tồn tại trong xã hội. Bước sang thế kỉ XXI chúng ta vẫn chưa dứt
điểm được. Ở đâu có bạo lực gia đình thì nạn nhân của nó là người vợ, người
mẹ và những đứa con tội nghiệp. Bạo lực là dấu hiệu của sự đau khổ, rạn nứt

của hạnh phúc gia đình. Nó làm tổn thương bao mối quan hệ của đời sống tình
cảm con người.

Bạo lực gia đình lại diễn ra ngay sau chiếc xe dị phá mìn của Mĩ trên bãi cát,
và gã đàn ông đánh vợ bằng chiếc thắt lưng da của lính Ngụy. Phải chăng cái
ác mà bọn Mĩ Ngụy gieo xuống đất nước ta còn không khủng khiếp bằng một
cuộc chiến ngầm trong cuộc sống hịa bình mà ta đã cố cơng giành lấy nó từ tay
kẻ thù. Hay đó là hậu quả của cuộc chiến tranh vẫn hiện hữu ngay cả khi hịa
bình lập lại. Tưởng rằng cuộc chiến đấu giành độc lập tự do ta đã giải quyết
được trọn vẹn, mang lại niềm vui cho mọi người. Nhưng sau khi miền Nam
hoàn toàn giải phóng cịn biết bao vấn đề đặt ra: Đói kém, bệnh tật, bạo lực gia
đình …

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

khổ cực. Gã đàn ông độc dữ, thô lõ cục cằn và dáng vẻ đầy khắc khổ, hung ác.
Và tiếp đó là một cảnh bạo hành gia đình. Cặp vợ chồng làng chài là nạn nhân
của cái nghèo khổ, vất vả lao động cật lực mà vẫn ngặt nghèo vì miếng cơm
manh áo vì đơng con.

Người đàn bà thú nhận: “giá tơi đẻ ít và chúng tơi sắm được cái thuyền rộng
hơn”.Thì ra đẻ nhiều, thuyền nào cũng từ mười đến hơn mười đứa. Đây là
nguyên nhân của sự đói nghèo. Rồi thiên tai, trời làm động biển không ra khơi
được nên có lúc hàng tháng “vợ chồng con cái phải ăn xương rồng chấm
muối”. Cái lí ở đời “ơng trời sinh ra người đàn bà là để đẻ con và nuôi con cho
đến khi khôn lớn, cho nên phải gánh lấy cái khổ. Đàn bà ở thuyền chúng tôi
phải sống cho con chứ khơng thể sống như mình trên đất được”. Do con người,
do thiên tai do cái lẽ ở đời đã ăn sâu, bám bám rễ hàng ngàn đời nay mà người
đàn bà phải chịu đau khổ. Người đàn ông vì vất vả cực nhọc, không biết đổ cái
bực tức, uất ức vào đâu, chỉ còn biết trút lên người vợ, coi việc đánh vợ như trò
giải tỏa tâm lí.

Đáng đau lịng hơn mà có lẽ Phùng cảm thơng được cho người đàn bà hàng
chài kia chính là cái nhìn về thằng Phác. Vừa chiều tối hơm trước nó vẫn còn
ngủ với Phùng. Ấy thế mà trong buổi sáng hơm sau khi chứng kiến cảnh bố
đánh mẹ nó đã phản ứng làm Phùng không ngờ. Vậy là sự bất ngờ với Phùng
không chỉ là từ người đàn ông và đàn bà kia mà ngay cả từ tâm hồn trong sáng
ngây thơ của thằng bé cũng bị làm hoen mờ bởi những bạo lực của gia đình.
Cậu bé Phác thương mẹ nhưng hành động liều lĩnh, thiếu suy nghĩ. Nó chỉ nghĩ
thương mẹ bị đánh mà sẵn sàng bỏ quên tình phụ tử.

Xét cho cùng, Phác cũng là nạn nhân của bạo lực gia đình. Cứ xem cử chỉ của
nó thì thấy: “Cái thằng nhỏ lặng lẽ đưa mấy ngón tay khẽ sờ lên khuôn mặt
người mẹ như muốn lau đi những giọt nước mắt”. Hành động nhất thời của
Phác “Như viên đạn” bắn vào người bố và lúc này “đang xuyên qua tâm hồn”
người mẹ. Tình cảnh thật đau lịng. Làm thế nào để xố đi những chuyện đau
lịng trong gia đình này. Phùng đau đớn đi qua những thực cảnh để có một trải
nghiệm và nhận ra mặt trái, mặt thật của cuộc sống đằng sau vẻ đẹp nghệ thuật
mà Phùng đã khám phá ra từ vẻ đẹp của chiếc thuyền.

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

lên. Chi tiết Phùng đánh rơi chiếc máy ảnh mà lao vào đánh người đàn ông để
cứu lấy người đàn bà đã khẳng định điều này. Nghệ thuật chỉ có thể sống được
và xanh tươi khi nó thực sự bám rễ vào cuộc đời. Nên đến mãi sau này, mỗi khi
nhìn vào bức ảnh nghệ thuật tồn thiện, tồn mĩ của mình thì anh đều nhìn thấy
“người đàn bà cao lớn ấy bước ra khỏi tấm ảnh, đó là người đàn bà cao lớn với
những đường nét thơ kệch, tấm lưng áo bạc phếch có miếng vá, nửa thân dưới
ướt sũng, khuôn mặt rỗ đã nhợt trắng vì kéo lưới suốt đêm”. Nghệ thuật thực sự
chỉ sống được khi được cất lên “từ những tiếng đau khổ kia trong cuộc đời”.

Phùng cịn có nhận thức về cách giải quyết tấn bi kịch gia đình. Cách giải quyết
của chánh án toà án huyện là: Gọi người đàn bà tới cơ quan và nói bằng giọng
giận dữ: “Chị không sống nổi với lão vũ phu ấy đâu”. Chỉ có cách duy nhất là

bỏ gã đàn ơng đó đi. Cách giải quyết này tuy đứng về phía người đàn bà nhưng
thiếu thực tế. Đáng lẽ phải tìm hiểu nguyên nhân, phân tích cụ thể, nắm bắt yêu
cầu nguyện vọng. Cách giải quyết này thực sự chưa ổn. Không thể áp dụng lí
thuyết sách vở mà phải căn cứ vào thực tế đời sống.

Cách gợi ý của Đẩu và câu trả lời cũng như phản ứng của người đàn bà làm cho
căn phịng “lồng lộng gió biển tự nhiên bị hút hết khơng khí trở nên ngột ngạt”.
Cảm giác của Phùng thấy như vậy. Pháp luật phải gắn liền với đạo đức, không
thể áp dụng tuỳ tiện. Giải quyết li hôn, cổ vũ li hôn càng làm cho hạnh phúc gia
đình rạn nứt và tan vỡ. Những đứa con rồi sẽ ra sao? Những người làm ăn lam
lũ khó nhọc ra khơi lao động cần phải có bàn tay của người đàn ông. Người đàn
ông là trụ cột trong nhà. Người đàn bà ấy và 10 đứa trẻ vô tội ngây thơ kia sẽ
sống ra sao khi trên thuyền khơng cịn bàn tay lao động chủ đạo của gã đàn
ơng? Câu trả lời thật giản đơn như chân lí cuộc sống lao động mà người đàn bà
lam lũ kia đã nói cho Đẩu và Phùng hiểu. Và từ đó chân lí của cuộc sống đã
được làm sáng tỏ.

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

Truyện “Chiếc thuyền ngoài” xa qua những phát hiện của nhân vật Phùng về vẻ
đẹp của thiên nhiên, về sự thật cay đắng, đầy bi kịch, nghèo khổ của những con
người lao động bằng nghề chài lưới, đã bộc lộ những lo lắng, trăn trở của nhà
văn về nhân cách, đời sống con người, bộc lộ lòng thương cảm, trắc ẩn, trân
trọng những vẻ đẹp trong tâm hồn người dân lao động. Truyện đậm chất tự sự,
triết lý, tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu.

</div>

<!--links-->