Bài giảng Miễn dịch - Bài: Cơ quan và tế bào tham gia đáp ứng miễn dịch

TRƯỜNG ĐẠI HỌC DƯỢC THÁI NGUYÊN
Bộ môn Miễn dịch – Sinh lý bệnh

CƠ QUAN VÀ TẾ BÀO THAM
GIA ĐÁP ỨNG MIỄN DỊCH


MỤC TIÊU
1. Trình bày được cấu trúc và chức năng
các cơ quan tham gia quá trình đáp ứng
miễn dịch
2. Trình bày được chức năng của các tế
bào tham gia vào quá trình đáp ứng miễn
dịch


CƠ QUAN
THAM GIA
ĐÁP ỨNG
MIỄN DỊCH
1. Cơ quan
lympho
trung ương
2. Cơ quan
lympho
ngoại vi


1. Cơ quan lympho trung ương
1.1. Tủy xương
Chức năng: Sản

xuất tế bào gốc đa
năng tiền thân các
tế bào máu và các
tế bào có thẩm
quyền miễn dịch


1.2. Tuyến ức
-Vị trí:
- Cấu trúc:
+ Vùng vỏ
+ Vùng tủy
- Chức năng: Huấn
luyện, phân chia,
biệt hóa các tế bào
lympho T


1.3. Bursa Fabricius (Túi Bursa Fabricius).
- Túi chỉ có ở loài chim và gà
- Là một cơ quan lympho biểu mô nằm ở gần ổ nhớp, chứa các
nang lympho và cũng được chia thành vùng vỏ và vùng tủy.
- Chức năng: Tham gia đáp ứng MD dịch thể.
- Trên người: túi Bursa Fabricius tương ứng tủy xương

Tói Fabricius


2. Cơ quan lympho ngoại vi
2.1.Hạch lympho

- Cấu trúc: Gồm nhiều thùy, mỗi thùy chia 2 vùng (vỏ và tủy)
- Chức năng: cái lọc với các phân tử lạ và mảnh vụn tổ chức


2.2. Lách
• Cấu trúc: Là cơ quan lympho lớn, chia 2 vùng
+ Tủy trắng được cấu tạo chủ yếu bởi các mơ
lympho.
+ Tủy đỏ chiếm khoảng 79% khối lượng lách,
đóng vai trò lọc các hồng cầu già, các tế bào
chết và trữ máu cho cơ thể.
• Chức năng: - Lọc và trữ máu
- Tập trung kháng nguyên.
- Kích thích các lympho bào phân
chia biệt hóa thành tương bào.


2.3. Các mơ lympho khơng có vỏ bọc
• Các mơ lympho ở ruột
• Các mo lympho ở phế quản
• Hạch hạnh nhân


Các mô lympho ở ruột


3. Các tế bào tham gia đáp ứng miễn dịch
3.1. Lympho bào.
3.1.1. Lympho bào T.
3.1.2. Lympho bào B.

3.4. Tế bào diệt tự nhiên NK (Natural Killer).
3.6. Tế bào thực bào đơn nhân.
3.7. Các tế bào máu khác.



Các tế bào tham gia đáp ứng miễn dịch


TÕ bµo lympho
Lympho bào chiếm khoảng 20-30% tổng số bạch cầu
máu ngoại vi, đa số có kích thước nhỏ, nhân to, đặc
chiếm gần hết tế bào. Bao gồm lympho bào T và B


Tế bào lympho
- Chiếm khoảng 20-30% tổng số bạch cầu máu ngoại vi
- Đa sơ kích thước nhỏ, nhân to, đặc chiếm gần hết tế bào
- Bao gồm lympho bào T và B


Bảng : So sánh tế bào lympho T và lympho B
Lympho T
Lympho B
1. Nguồn gốc: tuỷ xương.
2. Biệt hoá: tuyến ức.
3. Tuổi thọ: vài tháng – 1 năm (có thể
hàng năm).
4. Lưu động.
5. Bề mặt có thụ thể tiếp nhận kháng

nguyên dành cho lympho T
6. CD4 hoặc CD8 có trên bề mặt.
7. Đặc hiệu với kháng nguyên kích thích
8. Hoạt hoá trở thành tế bào diệt (kháng
thể tế bào).
9. Sản xuất cytokin.
10. Hình thành nhóm q mẫn (TD).
11. Hình thành nhóm TH giúp đỡ tế bào B
sản xuất kháng thể.
12. Trở thành tế bào diệt (TC) tham gia
miễn dịch trung gian tế bào.
13. Hình thành nhóm điều hồ miễn dịch
(TS).

1. Nguồn gốc: tuỷ xương.
2. Biệt hoá: tuỷ xương và tương đương
3. Tuổi thọ: vài tháng (tương bào); hàng năm
(tế bào B nhớ).
4. Hầu như ít lưu động (khu trú cơ quan).
5. Bề mặt có thụ thể tiếp nhận kháng nguyên
dành cho lympho B (immunoglobulin).
6. Thụ thể bổ thể có trên bề mặt.
7. Đặc hiệu với kháng nguyên kích thích
8. Hoạt hoá trở thành tế bào tương bào và tế
bào B nhớ.
9. Sản xuất kháng thể dịch thể.
10. Có thể tham gia trình diện kháng nguyên.


Các tế bào diệt tự nhiên (NK)

- Là tiểu quần thể tế
bào có khả năng diệt
một số tế bào đích như
tế bào u, tế bào vật chủ
nhiễm virus.
- Chức năng chính là
bảo vệ, kiểm sốt, ngăn
chặn sự di cư của tế
bào u trong máu, bảo vệ
cơ thể chống lại sự
nhiễm virus.


Quá trình hình thành các tế bào
tham gia đáp ứng miễn dịch



Cấu tạo của lách


Phần lượng giá cuối bài


Cơ quan lympho trung ương bao gồm
A) Tủy xương
B) Tuyến ức
C) Tủy xương và tuyến ức
D) Hạch lympho
bạn trả lời đúng rồi - nhấp chuột

vào đây để
tiếpanswer:
tục
Your

bạn trả lời chưa đúng - nhấp
chuột vào đây để tiếp tục

Bạn
Bạn trả
trả lời
lời đúng
chưa rồiđúng,
nhấn
cố chuột
gắng
Thebạn
correct
vào
answer
để
is: tục
phảiđây
trảlên
lời tiếp
câu
hỏi trước
khi chuyển sang phần khác

Gửi

Gửi

xóa
xóa


Tủy xương là nơi sản sinh, huấn luyện
và biệt hóa tế bào lympho T
A) Đúng
B) Sai

bạn trả lời đúng rồi - nhấp chuột
vào đây để
tiếpanswer:
tục
Your

bạn trả lời chưa đúng - nhấp
chuột vào đây để tiếp tục

Bạn
Bạn trả
trả lời
lời đúng
chưa rồiđúng,
nhấn
cố chuột
gắng
Thebạn
correct

vào
answer
để
is: tục
phảiđây
trảlên
lời tiếp
câu
hỏi trước
khi chuyển sang phần khác

Gửi
Gửi

xóa
xóa


Tủy xương là nơi huấn luyện, phân
chia và biệt hóa lympho bào T
A) Đúng
B) Sai

bạn trả lời đúng rồi - nhấp chuột
vào đây để
tiếpanswer:
tục
Your

bạn trả lời chưa đúng - nhấp

chuột vào đây để tiếp tục

Bạn
Bạn trả
trả lời
lời đúng
chưa rồiđúng,
nhấn
cố chuột
gắng
Thebạn
correct
vào
answer
để
is: tục
phảiđây
trảlên
lời tiếp
câu
hỏi trước
khi chuyển sang phần khác

Gửi
Gửi

xóa
xóa

Cơ quan lympho ngoại vi bao
gồm.......lách.......

bạn trả lời đúng rồi - nhấp chuột
vào đây để
tiếpanswer:
tục
Your

bạn trả lời chưa đúng - nhấp
chuột vào đây để tiếp tục

Bạn
Bạn trả
trả lời
lời đúng
chưa rồiđúng,
nhấn
cố chuột
gắng
Thebạn
correct
vào
answer
để
is: tục
phảiđây
trảlên
lời tiếp
câu

hỏi trước
khi chuyển sang phần khác

Gửi
Gửi

xóa
xóa