CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh Phúc
ĐÁP ÁN ĐỀ THI TỐT NGHIỆP CAO ĐẲNG NGHỀ KHÓA II
(2008 - 2011)
NGHỀ: NGUỘI SỬA CHỮA MÁY CÔNG CỤ
MÔN THI: LÝ THUYẾT CHUYÊN MÔN NGHỀ
Mã đề thi: DA SCMCC – LT09
Câu 1: (3 điểm)
Trình bày các yêu cầu kỹ thuật của hộp tốc độ trong máy công cụ? Các dạng
hư hỏng thông thường của hộp nguyên nhân và cách sửa chữa các sai hỏng trên?
Trả lời:
Yêu cầu kỹ thuật của hộp tốc độ trong máy công cụ
- Truyền động êm
- Đủ số, đúng tốc độ
- Chuyển đổi tốc độ nhẹ nhàng, chính xác
Các dạng hư hỏng thông thường của hộp tốc độ trong máy công cụ
DẠNG HỎNG NGUYÊN NHÂN KHẮC PHỤC
- Động cơ điện quay,
tay gạt đặt vào đúng vị
trí nhưng trục chính
không quay
- Mòn các đĩa khớp ly hợp,
đĩa ma sát
- Then ở khớp ly hợp bị
đứt
- Đứt chốt an toàn
- Đứt then trên trục động
cơ
- Mài sửa, thay các lá thép ma sát
- Thay then mới
- Thay chốt mới
-Thay then mới
- Sang số nặng - Trục then hoa xây sát
- Khe hở giữa lỗ bánh răng
di trượt và trục quá nhỏ
- Trục bị cong
- Thiếu dầu bôi trơn
- Tháo trục đánh bóng
- Mài trục tăng khe hở giữa trục với
lỗ bánh răng di trượt
- Nắn trục hoặc thay mới
- Làm sạch bổ sung thêm dầu bôi trơn
- Hộp tốc độ nóng quá
(t > 60
0
C)
- Không đủ dầu bôi trơn
trong hộp
- Khe hở cạnh răng của
môt hoặc nhiều cặp bánh
răng trong hộp nhỏ quá
hoặc không có khe hở
- Đổ thêm dầu bôi trơn
- Tháo hộp tốc độ kiểm tra khe hở
cạnh răng của các bộ truyền
- Nếu có thể kiểm tra các bánh răng
về mức đọ hở cạnh răng theo tiêu
chuẩn sai số lớn thì phải thay thế
- Đổi tay gạt theo vị
trí sang số mà tốc độ
trục chính không thay
đổi
- Thên để lắp tay gạt vào
trục gạt số bị đứt
- Gãy ngàm gạt
- Thay then
- Sửa chữa bằng hàn và gia công cơ
để đạt các yêu cầu kỹ thuật
- Vị trí tay gạt sang số
không phù hợp với tốc
độ thực tế của trục
chính(điện áp không
đổi)
Rãnh then tay gạt không
đúng vị trí
Hàn lấp rãnh then cũ và gia công rãnh
mới cho phù hợp
- Không gạt được tay
gạt sang số
Ngàm gạt vỡ làm cho
mảnh vỡ kẹt vào vị trí rãnh
then hoa trên trục hoặc
bánh răng
Tháo hộp sửa chữa các sai hỏng
- Cài tay gạt vào đúng
vị trí, các trục không
quay được
Vào đồng thời 2 hay nhiều
tốc độ
Điều chỉnh cơ cấu khoá lẫn nhau :
loại trừ khả năng 2 hay nhiều tốc độ
có thể vào cùng 1 lúc
- Hộp tốc độ tự ngắt
các chuyển động
- Các bánh răng không vào
hết khớp hoàn toàn khi
máy đang chạy có một vài
cặp tự động ra khỏi khớp
- Các trục không // với
nhau nên phát sinh lực
chiều trục
- Kéo dài hoặc rút ngắn tay đòn ngàm
gạt và khớp theo chiều trục
- Kiểm tra doa lại lỗ lắp trục
Câu 2: (2 điểm)
Trình bày kỹ thuật tháo, lắp các mối ghép trụ chặt (mối ghép có độ dôi)?
Trả lời:
a, Các mối ghép có độ dôi nhỏ và lực ép < 1 tấn có thể sử dụng biện pháp
tháo nguội cùng với các dụng cụ thông thường như vam, búa nguội, chày đồng và
ống lót. Song cần chú ý kê đệm chi tiết bao thật chắc chắn. Càng vam phải bám vào các
vị trí chắc chắn, đủ cứng vững nhất. Trục vam đặt đúng tâm của trục cần tháo để hạn
chế đến mức tối đa sự biến dạng của chi tiết trong quá trình tháo.
b, Đối với các mối ghép có độ dôi trung bình và lực ép chừng < 15 tấn có
thể sử dụng thêm máy ép, vam có kích thước lớn hơn búa tháo nguội hoặc tháo
nóng. Khi tháo nóng cần chú ý phải tính toán nhiệt độ nung chính xác để bảo đảm
an toàn cho chi tiết máy
c, Các mối ghép có độ dôi lớn và lực ép > 15 tấn bắt buộc phải tháo nóng .
Trước khi tháo các mối ghép chặt cần được làm vệ sinh sạch sẽ, bề mặt trục hoặc
chi tiết bị bao phải được giũa hoặc mài hết phần bị biến dạng trong quá trình sử
dụng
Khi lắp Cũng thực hiện tương tự quá trình tháo . Khi lắp có thể làm lạnh chi
tiết trục trong nước đá hoặc làm nóng chi tiết bao bằng cách luộc trong dầu nóng >
100
o
C với thời gian 30 ÷ 40 phút
Câu3: (2 điểm)
Hãy trình bày các yêu cầu kỹ thuật và phương pháp kiểm tra khi lắp bộ truyền
động đai?
Trả lời
Khi lắp bộ truyền động đai cần phải đảm bảo độ // giữa 2 trục của bánh đai chủ
động và bánh đai bị động; Sự đồng phẳng của mặt phẳng trung bình của 2 bánh đai;độ
căng đaiv.v…Độ song song của trục có thể kiểm tra hoặc bằng thước đo trong, đo
khoảng cách giữa 2 trục tại 2 điểm, cố gắng đo tại hai điểm xa nhất, hoặc dùng mũi
vạch dấu và dây
Sự đồng phẳng của 2 mặt phẳng trung bình của hai bánh đai được kiểm tra theo
hai mặt cạnh của vành bánh đai bằng thước kiểm hay dây(khi khoảng cách giữa hai
trục bánh đai rất lớn)
Đặt thước hay căng dây kiểm tra sự đồng phẳng của mỗi bánh đai tại 2 điểm của
1 đường kính và 2 đường kính của 2 bánh đai này trùng nhau. Nếu mặt phẳng trung
bình của 2 bánh đai trùng nhau (hay đồng phẳng) và các trục song song với nhau thì 4
điểm trêm phải cùng nằm trên một đường thẳng,
Đặt thước hay căng dây kiểm tra sự đồng phẳng của mỗi bánh đai tại 2 điểm của
1 đường kính và 2 đường kính của 2 bánh đai này trùng nhau. Nếu mặt phẳng trung
bình của 2 bánh đai trùng nhau (hay đồng phẳng) và các trục song song với nhau thì 4
điểm trêm phải cùng nằm trên một đường thẳng
Nếu hai bánh đai có chiều rộng khác nhau thì đo khe hở giữa dây chuẩn với hai
điểm trên cùng một bánh đai phải bằng nhau
Khi lắp bánh đai còn phải kiểm tra độ đảo mặt mút và độ đảo hướng tâm. Dung
sai về độ đảo của bánh đai được tra trong sổ tay công nhân cơ khí
Độ đảo mặt mút cho phép 0,1 ÷ 0,4 mm
Độ đảo hướng tâm cho phép 0,05 ÷ 0,25 mm
Với các bộ truyền quan trọng, vận tốc chuyển động cao sau khi sửa chữa hoặc
trước khi lắp ráp bánh đai cần được cân bằng tĩnh
Hà nội, ngày……..tháng……năm 2011
HIỆU TRƯỞNG CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG THI TIỂU BAN RA ĐỀ THI