Tải Bình giảng về bài thơ Người bạn tù thổi sáo trong Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh - Văn mẫu lớp 11

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Đề bài: Bình giảng về bài thơ Người bạn tù thổi sáo trong Nhật Ký trong</b>
<b>tù của Hồ Chí Minh Ngữ văn 11</b>

<b>Bài làm</b>

Một trong những tác phẩm nổi tiếng viết bằng chữ Hán của Chủ tịch Hồ Chí
Minh, được rất nhiều nhà văn trên thế giới ca ngợi đó chính là tác phẩm “Nhật
ký trong tù”, bài “Người bạn tù thổi sáo” là một bài nằm trong tập thơ đó của
Bác, tập thơ được sáng tác khi Bác đang bị bắt giam trong nhà tù của Tưởng
Giới Thạch. Dù đang trong cảnh ngục tù vậy mà Người vẫn có thể viết được
những tác phẩm lay động lòng người.

Tác phẩm “Người bạn tù thổi sáo”, tiếng sáo cất lên làm cho trong lòng tác giả
cảm thấy tha thiết nhớ thương, thương người lao khổ và thương nước non đang
rên xiết trong xiềng xích, xiềng xích của bọn thực dân, nhân dân vẫn đang
trong cảnh mất nước:

<i>“Bỗng nghe ngục sáo vi vu”</i>

<i>(Ngục trung hốt thính tư hương khúc)</i>

Một nơi tối tăm chỉ có các nhà tù với tiếng xiềng xích leng keng, cùng tiếng
than khóc, tối tăm thì trong chốn ngục tù chật chội khắc nghiệt bỗng nghe được
một tiếng sáo vi vu khiến cho tâm hồn đang trong sự cơ đơn hiu quạnh như
được hịa quyện cùng với thiên nhiên,bao nỗi phiền muộn trong lòng như được
hòa theo cùng tiếng sáo vi vu trầm bổng. Bài thơ lắng sâu man mác một nỗi
nhớ thương buồn bã một niềm cảm thơng sâu sắc ân tình. Nghe tiếng sáo mà
người có thể đốn được lịng người thổi sáo Bác là một con người rất tinh tế
nhạy cảm khác thường. Chỉ bất giác nghe được tiếng sáo thôi vậy mà lịng
người đã đốn được ngay người thổi sáo đang có tâm sự gì thì thật là một điều
tài tình.

Từ tâm hồn người bạn tù thổi sáo thì khúc nhạc quê bỗng vang lên khiến cho
tâm hồn người đọc như đang được nghe sáo đang được thưởng thức sáo cùng
Bác, tiếng sáo đúng với tâm trạng nỗi lòng trong lòng tác giả khiến người càng
thêm nhớ về quê hương đất nước đang trong thời kỳ khó khăn:

<i>“Khúc nhạc tình q chuyển điệu sầu”</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Một “khúc nhạc tình quê” làm cho tiếng sáo thêm nhẹ nhàng, u sầu khiến người
nghe cũng muốn bày dãi nỗi lịng cơ đơn và hiu quạnh nơi chốn lao tù. Phải
chăng đó chính là tâm hồn của một người đang tha thiết đang nhớ mong quê
hương nhưng chưa thể quay về đoàn tụ bên gia đình hay đó chính là do tâm
hồn Bác q thương con người mà trở nên như vậy. Tâm tư Bác trong lúc này
là tình cảm nhớ quê hương da diết của Người mà chưa thể quay về. Âm điệu
thê lương ấy nói lên trong lịng Bác một nỗi quặn lịng chua xót, mà khơng thể
biểu hiện ra mà giữ chặt kĩ trong lòng. Người bạn tù trong từng tiếng sáo cất
lên đã làm Bác quên đi nỗi đắng cay tủi nhục của bản thân mình để hịa chung
cùng người bạn tù một nỗi nhớ quê hương da diết tột cùng, giữa cái chốn lao tù
khắc nghiệt ấy tâm hồn lớn lao ấy vẫn cảm thông chia sẻ với nỗi đau của người
khác thì thật là ấm áp biết bao. Thương nhân dân Bác càng đau khổ quằn quại
khi trong những lúc nhân dân đang cần Bác đang cần người thì người lại khơng
thể có mặt để lãnh đạo cách mạng, cùng nhân dân chiến đấu.

Khi cung đàn đã chuyển bậc cịn người thì cũng chuyển sang sầu sang buồn bã.
Từ sầu ở đây nghe có vẻ nghẹn ngào đau nhói tâm cam. Bác nói nên lịng
thương người thương mọi kiếp khổ đau. Tình thương của Bác mênh mơng dạt
dào như biển cả:

<i>“Muôn dặm quan hà khôn xiết nỗi”</i>

<i>(thiên ký qua hà vô vàn cảm)</i>

Những tiếng sáo cất lên đang lan rộng khắp nơi giống những vần thơ như đang
lan rộng ra “muôn dặm quan hà” tạo nên khoảng cách mênh mông giữa người
bạn tù với vợ con, giữa bác với quê hương đất nước. Qua những tiếng sáo Bác
thương người bạn tù cũng chính là thương dân,Bác mong muốn biết bao được
trở về quê hương để phục vụ nhân dân phục vụ đồng bào. Nỗi đau ấy được gửi
trọn trong câu thơ ấy. Thương nhớ miên man tê tái tâm hồn rồi cuối cùng ta bắt
gặp:

<i>“Lên lầu ai đó ngóng trơng nhau”</i>

<i>(kh nhân cánh thượng nhất tằng lâu)</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

qua ngàn dặm, vọng về quê cũ. Có lẽ người vợ quê cũng mơ hồ nhận được nỗi
nhớ đồng vọng từ cõi lòng người chồng xa cách. Nàng bước lên một tầng lầu,
tưởng ánh mắt sẽ vượt được mn dặm quan hà, tưởng sẽ khơng cịn bị che
khuất bởi núi cách sông ngăn. Nếu chồng đang trở về, nàng sẽ thấy được chồng
từ xa, rất xa, ngóng chồng mỗi ngày như vô vọng, không một tin tức, một nỗi
lịng con người khó lịng diễn tả. Tâm hồn Bác thật khéo tưởng tượng Bác thì
đó chính là cảnh nhân dân đang chờ đón Bác trở về quê hương trở về tổ quốc.
Ở trong tù như vậy mà Bác vẫn cảm nhận mọi thứ một cách tinh tế, uyển
chuyển, Bác đồng cảm, cảm nhận được nỗi sầu qua những tiếng sáo cất lên của
người bạn tù, nơi mà hai nhà tư tưởng yêu nước gặp nhau hài hòa trong sáng
lung linh. Lòng yêu nước yêu nhân loại đau thương và tinh thần quốc tế trong
sáng của người bạn tù thổi sáo đã hoàn thành một khối cao đẹp trong sáng lạ
thường.

Qua tìm hiểu ta mới thấy được một cách cảm nhận rất lạ thường của vị lãnh tụ
vĩ đại của nhân dân ta, một nhà văn nổi tiếng của nền văn học nước nhà. Bài

thơ chính là một bức tranh tuyệt đẹp trong thơ ca. Tất cả mọi thứ đều được diễn
ra một cách tự nhiên khiến bắt đầu từ người bạn tù thổi sáo. Mọi thứ rất tình cờ
nhưng lại trở thành sâu sắc.

<b>Bài làm 2</b>

Hồ Chí Minh khơng những là một vị lãnh tụ của nhân loại mà còn là một nhà
thơ đầy bản lĩnh và lòng nhân ái. Chúng ta không thể không khâm phục Người
khi đã để lại một khối lương thơ văn khá đồ sộ và có tầm ảnh hưởng lớn. Nói
đến Bác ta khơng thể khơng nhắc đến tập “nhật kí trong tù” của người. Trong
đó có tác phẩm “người tù thổi sáo”. Tập thơ được sáng tác khi Bác đang bị bắt
giam trong nhà tù của Tưởng Giới Thạch. Đang trong cảnh ngục tù vậy mà
Người vẫn có thể viết được những tác phẩm lay động lòng người đến như thế.

gười bạn trong tù thổi sáo, tiếng sáo ấy tha thiết nhớ thương,thương người lao
khổ và thương “nước non đang rên xiết trong xiềng xích:

“Bỗng nghe ngục sáo vi vu

(Ngục trung thốt thính tư hương khúc)

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

trong lòng như được hòa theo cùng tiếng sáo vi vu trầm bổng. Bài thơ lắng sâu
man mác một nỗi nhớ thương buồn bã một niềm cảm thơng sâu sắc ân tình.
Nghe tiếng sáo mà người có thể đốn được lịng người thổi sáo. Ở đây ta thấy
Bác là một con người rất tinh tế nhạy cảm khác thường. Chỉ bất giác nghe được
tiếng sáo thơi vậy mà lịng người đã đốn được ngay người thổi sáo đang có
tâm sự gì thì thật là một điều tài tình. Từ tâm hồn người bạn tù thổi sáo thì khúc
nhạc quê bỗng vang lên khiến cho tâm hồn người đọc như đang được nghe sáo
đang được thưởng thức sáo cùng Bác:

“Khúc nhạc tình quê chuyển điệu sầu”

(Thanh chuyển thê lương điệu chuyển sầu)

Phải chăng đó chính là tâm hồn của một người đang tha thiết đang nhớ mong
quê hương nhưng chưa thể quay về đoàn tụ bên gia đình hay đó chính là do tâm
hồn Bác q thương con người mà trở nên như vậy. Ta rất khó đốn được tâm
tư Bác trong lúc này nhưng có lẽ đó chính là tình cảm nhớ q hương da diết
của Người mà chưa thể quay về. Âm điệu thê lương ấy nói lên trong lịng Bác
một nỗi quặn lịng chua xót. Tâm trạng nhớ nhà da diết của người bạn tù đã làm
cho Bác tái tê. Bác quên đi nỗi đắng cay tủi nhục của bản thân mình để hòa
chung cùng người bạn tù một nỗi nhớ quê hương da diết tột cùng. giữa cái chốn
lao tù khắc nghiệt ấy có mấy ai đáng thương như Bác bị bọn tay sai đối xử bất
công hơn Bác. Vậy mà tâm hồn lớn lao ấy vẫn cảm thông chia sẻ với nỗi đau
của người khác thì thật là ấm áp biết bao. Thương con người thương nhân dân
Bác càng đau khổ quằn quại khi trong những lúc nhân dân đang cân Bác đảng
đang cần người thì người lại khơng thể có mặt để lãnh đạo cách mạng. Càng
gắn bó tha thiết vói nhân dân thì lịng Bác càng đau khổ khi chưa làm gì được
cho nhân dân.

Cung đàn đã chuyển bậc cịn người thì cũng chuyển sang sầu sang buồn bã. Từ
sầu ở đây nghe có vẻ nghẹn ngào đau nhói tâm cam. Bác nói nên lịng thương
người thương mọi kiếp khổ đau. Tình thương của Bác mênh mơng dạt dào xiết
bao:

“Muôn dặm quan hà khôn xiết nổi”

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Câu thơ như đang lan rộng ra “môn dặm quan hà”như vẽ ra một khoảng cách
mênh mông giữa người bạn tù với vợ con. giữa bác với quê hương đất nước
Đầu này của nghìn trùng là người tù đang chịu giam cầm. Đầu kia của nghìn

trùng là quê hương xứ sở, là những người thân yêu, và trong đó hẳn có một
người thân yêu nhất.. Bác thương người bạn tù cũng chính là thương dân,Bác
mong muốn xiết bao được trở về quê hương để phục vụ nhân dân phục vụ đồng
bào. Nỗi đau ấy được gửi trọn trong câu thơ ấy. Thương nhớ miên man tê tái
tâm hồn rồi cuối cùng ta bắt gặp:

“Lên lầu ai đó ngóng trơng nhau

(kh nhân cánh thượng nhất tằng lâu)

Nàng bước lên lầu với nét mặt u buồn nhợt nhạt xanh xao bởi năm tháng chờ
mong. Nghe tiếng sáo của người bạn tù mà tâm hồn Bác tưởng tượng ra người
vợ đang ngóng chơng chồng tha thiết Người ấy cũng đang nhớ đang trông.
Tiếng sáo như vượt qua nghìn dặm, vọng về q cũ. Có lẽ người vợ quê cũng
mơ hồ nhận được nỗi nhớ đồng vọng từ cõi lòng người chồng xa cách. Nàng
bước lên một tầng lầu, tưởng ánh mắt sẽ vượt được mn dặm quan hà, tưởng
sẽ khơng cịn bị che khuất bởi núi cách sông ngăn. Nếu chồng đang trở về,
nàng sẽ thấy được chồng từ xa, rất xa.

Thật kì diệu tâm hồn Bác thật khéo tưởng tượng xiết bao. Còn đới với riêng
Bác thì đó chính là cảnh nhân dân đang chờ đón Bác trở về quê hương trở về tổ
quốc.

Người bạn tù thổi sáo chính là một bài thơ tiêu biểu trong tập nhật kí trong tù.
Đó chính là nơi mà hai nhà tư tưởng yêu nước gặp nhau hài hịa trong sáng
lung linh. Bìa thơ là một biểu tượng nghệ thuật đặc sắc và phong cách độc đáo
trong thơ Bác. Lòng yêu nước yêu nhân loại đau thương và tinh thần quốc tế
trong sáng của người bạn tù thổi sáo đã hòa thành một khối cao đẹp trong sáng
lạ thường.

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

đọc như đang được chứng kiến cảnh tâm thơng giữa hai tâm hồn đó thật tuyệt
vời biết bao.

</div>

<!--links-->