đề bài bình giảng đoạn thơ sau trong đoạn trích đất nước của nguyễn khoa điềm đất là nơi em đến trường đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứngbài làm

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Đề bài: Bình giảng đoạn thơ sau trong đoạn trích Đất Nước của Nguyễn </b>
<b>Khoa Điềm: "Đất là nơi em đến trường... Đẻ ra đồng bào ta trong bọc </b>
<b>trứng"</b>

<b>Bài làm</b>

Đất Nước là chương năm của trường ca Mặt đường khát vọng mà Nguyễn
Khoa Điềm đã viết ở chiến khu Trị Thiên trong những năm kháng chiến chống
Mỹ. Qua phần thơ này có thể thấy được những cảm nhận tinh tế của nhà thơ về
đất nước trong chiều sâu cảm xúc suy nghĩ và trong sự gắn bó thân thiết với
cuộc đời mỗi người. Đặc biệt là đoạn trích:

<i>Đất là nơi em đến trường.</i>
<i>...</i>

<i>Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng.</i>

Đã thể hiện tập trung những sáng tạo nghệ thuật độc đáo của nhà thơ khi thể
hiện những khám phá mới mẻ về đất nước mình.

Tiếp nối những suy nghĩ về đất nước, Nguyễn Khoa Điềm đã táo bạo khi đưa
ra định nghĩa về Đất Nước được tạo thành bởi hai yếu tố thời gian và không
gian. Đó chính là đất và nước. Khi đi vào tìm hiểu, chính tư duy nghệ thuật của
nhà thơ đã dẫn đến những liên tưởng bất ngơ khi ông định nghĩa về đất nước:

<i>Đất là nơi anh đến trường</i>
<i>Nước là nơi em tắm</i>

Đất gắn liền với những kỉ niệm thời thơ ấu của anh, gắn liền với con đường
hàng ngày đến trường với bao trò chơi, bao lần đùa nghịch cùng bạn bè. Cịn
nước là nơi em tắm. Nó cũng gắn với kỉ niệm tuổi thơ em, một kỉ niệm êm dịu

và nhẹ nhàng như những dịng sơng em thường tắm mát. Những kỉ niệm ấy, tất
cả hợp lại thành đất nước, thành nơi ta hò hẹn. Khi cả anh và em cũng trưởng
thành, tình u kết dính giữa anh và em thành một mối khăng khít, khơng tách
rời. Và đến đây, đất nước khơng cịn tách riêng mà hịa hợp với nhau. Và điểm
hẹn hò giữa anh và em cũng chính là ở bắt đầu của tình u đất nước. Tình yêu
cá nhân, tình yêu thiêng liêng giữa anh và em đã to lớn và nó hịa vào tình u
đất nước. Hay đất nước bắt nguồn từ tình yêu nam nữ. Tiếp tục mạch thơ ấy,
Nguyễn Khoa Điềm đi đến khẳng định Đất nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn
trong nỗi nhớ thầm. Nỗi nhớ thầm kín, da diết của em, nỗi nhớ ấy đã gắn kết
tình yêu anh và em, nỗi nhớ cũng ni lớn tình u hai chúng ta và nỗi nhớ ấy
cũng hòa vào đất nước, gắn kết đất nước lại thành một mối khăng khít, bền
chặt. Có nỗi nhớ tình u, có nỗi nhớ đất nước.

Nguyễn Khoa Điềm đã đưa khái niệm đất nước từ sự kết hợp của tình cảm cá
nhân nam nữ riêng tư, từ sự tách riêng để đi đến cái khái quát, nâng lên rộng
hơn:

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Từ tình cảm riêng tư, tác giả đi đến định nghĩa đất nước là nơi dân mình đồn
tụ, sinh sống. Từ cá thể anh, em đã đi đến cái chung, cái lớn hơn là dân mình,
là đồng bào.

Tác giả đã mở ra một khơng gian, một thời gian theo chiều dài từ quá khứ
nghìn xưa:

<i>Thời gian đằng đẵng</i>
<i>Không gian mênh mông</i>

Và kết lại Đất Nước là nơi dân mình đồn tụ. Tác giả cịn ngầm chỉ rõ yếu tố
tạo nên sự gắn kết giữa các cá nhân, từ những con người đơn lẻ gắn kết lại
thành nhân dân. Sự gắn kết ấy, sợi dây vơ hình ấy chính là tinh thần đồn kết

của nhân dân ta. Nó tạo nên sức mạnh kì diệu, liên kết mọi người lại, từ cái tơi
đã hồ vào thành cái ta chung, cái ta của dân tộc, của đất nước trên cả hai
phương diện địa lý và lịch sử.

Và nó trở lại kết cấu:

<i>Đất là nơi Chim về</i>
<i>Nước là nơi Rồng ở</i>
<i>Lạc Long Quân và Âu Cơ</i>
<i>Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng</i>

Tách riêng từng yếu tố để chứa đựng một huyền thoại xưa. Hình ảnh chim về
chính là nơi sinh sống của người mẹ Âu Cơ với 50 người con trên rừng. Còn
nước lại là nơi Lạc Long Quân sinh sống cùng 50 người con. Nó kết lại thành
câu chuyện truyền thuyết Lạc Long Quân và Âu Cơ đẻ ra đồng bào ta trong bọc
trứng. Hay nói cách khác là nguồn gốc của dân tộc ta là con Rồng cháu Tiên.
Tất cả các anh em dân tộc sinh sống trên mảnh đất Việt Nam đều là anh em với
nhau, đều do một mẹ sinh ra.

Đoạn trích ngắn gọn chỉ 13 câu nhưng đã đưa ra được ba khái niệm khác nhau
về đất nước với ba lần cảm xúc khác nhau nhưng đều thống nhất trong sự
chuyển hóa từ cái riêng đến cái chung, từ bộ phận đến khái qt, nâng lên để
chúng hịa quyện, kết dính lại với nhau làm nên đất nước trong chiều dài và
chiều sâu của lịch sử, của truyền thống văn hóa.

</div>

<!--links-->