Môi trường và các nhân tố sinh thái | Lớp 9, Sinh học - Ôn Luyện

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (3.76 MB, 32 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

1

BÀI 41.

MÔI TR

ƯỜ

NG VÀ CÁC NHÂN T

Ố

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 2

SINH V T VÀ MÔI TR

Ậ

ƯỜ

NG

CH

ƯƠ

NG I :

SINH V T VÀ MÔI TR

Ậ

ƯỜ

NG

BÀI 41.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Thú d Đ m

ữ

ộ ẩ

Ánh sáng Nhi t đ

ệ ộ

Th c ăn M a

ứ

ư

Th r ng

ỏ ừ

Môi tr

ườ

ng s ng là gì?

ố

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 4

Quan sát hình 41.1:

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

I. MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

I. MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ
I. MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

I. MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG S NG Ố

C A SINH V TỦ Ậ

MÔI TRƯỜNG NƯỚC
MÔI TRƯỜNG NƯỚC

MÔI TRƯỜNG
MÔI TRƯỜNG

Đ T-KHƠNG KHÍĐ T-KHƠNG KHÍẤẤ

MƠI TRƯỜNG SINH V TẬ
MÔI TRƯỜNG SINH V TẬ

MÔI TRƯỜNG TRONG
MÔI TRƯỜNG TRONG

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>



- Có 4 lo i mơi trạ ường s ng ch y u : ố ủ ế
 + Môi trường nước

+ Môi trường trong đ tấ

+ Mơi trường đ t – khơng khí (Mơi trấ ường trên c n) ạ
 + Môi trường sinh v tậ

I. Môi trường s ng c a sinh v tố ủ ậ

:

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

▼Quan sát trong t nhiên, hãy đi n ti p n i dung phù h p ự ề ế ộ ợ
vào các ô tr ng trong b ng 41.1ố ả

B ng 41.1 . Môi trả ường s ng c a sinh v tố ủ ậ

STT Tên sinh v tậ Môi trường s ngố

1 Cây hoa h ngồ Đ t – Khơng khíấ

2 Cá Chép Nước

3 Sán lá gan Sinh v tậ

4

5

6

Giun đ tấ

Vi khu nẩ
Đ a yị

Trong đ tấ
 Sinh v tậ

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 8

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG NƯỚC
MÔI TRƯỜNG NƯỚC

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG NƯỚC

Cá ngừ
Cá ngừ

Cá đu iố

Cá đu iố Cá chim m chu t vàngCá chim m chu t vàngỏỏ ộộ

Cá n cụ
Cá n cụ
Cá đ iố

Cá đ iố

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 9

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG NƯỚC

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG NƯỚC

B ch tu cạ ộ

Rùa

Cá ng aự

San hô

Cua

S aứ

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 10

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG NƯỚC
MÔI TRƯỜNG NƯỚC

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG NƯỚC

Rong

Rong SúSú ĐĐướướcc

Sen

Sen Bèo hoa dâuBèo hoa dâu L c L c ụụ

bình

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 11

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG SINH V TẬ

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG SINH V TẬ

Cây t m g i s ng ký sinh trên nhi u cây khác ầ ử ố ề

Cây t h ng đang ti n đ n và ký sinh trên thân cây cà chua. ơ ồ ế ế

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 12

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG SINH V TẬ

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG SINH V TẬ

B chétọ

B chétọ M i ong ký sinh ố

M i ong ký sinh ố

trên nh ng ong ộ

Sán lá gan

Sán lá gan

Vòng đ i sán lá ganờ

ký sinh

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 13

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG Đ T - KHƠNG KHÍẤ

MƠI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG Đ T - KHƠNG KHÍẤ

Bị

Trâu V tị

Gà

Mèo

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 14

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG Đ T - KHƠNG KHÍẤ

MƠI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG Đ T - KHƠNG KHÍẤ

Cị Chu n chu nồ ồ

Bướm

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 15

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG TRONG Đ TẤ

MÔI TRƯỜNG S NG C A SINH V TỐ Ủ Ậ

MÔI TRƯỜNG TRONG Đ TẤ

Ki nế

Chu t chũiộ

Giun đ tấ

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

▼Hãy đi n vào b ng 41.2 tên các nhân t sinh thái

ề

ả

ố

c a môi tr

ủ

ườ

ng t nhiên, l a ch n và s p

ự

ọ

ắ

x p các nhân t sinh thái theo t ng nhóm:

ế

ố

ừ

Nhóm 1,2 đi n ph n nhân t vơ sinh

ề

ầ

ố

Nhóm 3,4 đi n ph n nhân t con ng

ề

ầ

ố

ườ

i

Nhóm 5,6 đi n ph n nhân t các sinh v t khác

ề

ầ

ố

ậ

Thú d Đ m

ữ

ộ ẩ

Ánh sáng Nhi t đ

ệ ộ

Th c ăn M a

ứ

ư

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

B ng 41.2 B ng đi n các nhân t sinh thái theo t ng nhómả ả ề ố ừ

Nhân t vô sinhố Nhân t con ngố Nhân t h u sinhười ố ữNhân t các sinh v t ố ậ
khác

Khí h u : Nhi t đ , ánh ậ ệ ộ
sáng, gió, đ m…ộ ẩ

Tác đ ng tích c c : ộ ự
C i t o thiên nhiên, ả ạ
nuôi dưỡng,lai ghép…

Các vi sinh v t ậ

Nước : Nước 
ng t,m n, l ….ọ ặ ợ

Tác đ ng tiêu c c : Săn ộ ự
b n, đ t phá, khai thác ắ ố
tài nguyên thiên nhiên 
b a bãi…ừ

N m, đ a yấ ị

Đ a hình, đ cao, ị ộ

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 18

CÁC NHÂN T SINH THÁI C A MÔI TRỐ Ủ ƯỜNG

NHÂN T SINH THÁIỐ

NHÂN T Ố

NHÂN T Ố H U SINHH U SINHỮỮ NHÂN T NHÂN T ỐỐ VÔ SINH VÔ SINH

NHÂN T CÁCỐ

SINH

SINH V TKHÁCV TKHÁCẬẬ
NHÂN T Ố

NHÂN T Ố CON NGCON NGƯỜ ƯỜII

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>



Nhân t sinh thái là nh ng y u t c a môi ố ữ ế ố ủ

trường tác đ ng t i sinh v t. Các nhân t sinh thái ộ ớ ậ ố
được chia thành hai nhóm : Nhóm nhân t vơ sinh và ố
nhóm nhân t h u sinh. Nhóm nhân t h u sinh bao ố ữ ố ữ
g m nhân t sinh thái con ngồ ố ười và nhân t sinh ố

thái các sinh v t khác.ậ

I. Môi trường s ng c a sinh v tố ủ ậ

:

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 20

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 21

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

03/19/14 TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 22

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23></div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

▼

Em hãy nh n xét v s thay đ i c a các nhân t sau :

ậ

ề ự

ổ ủ

ố

Ánh sáng trong ngày tăng d n vào

ầ

bu i tr a r i l i gi m

ổ ư ồ ạ

ả

S thay đ i nhi t đ trong ự ổ ệ ộ
m t năm di n ra nh th ộ ễ ư ế

nào ?

Mùa hè ngày dài h n mùa đông

Mùa hè nhi t đ cao, mùa đông

ệ ộ

ơ

nhi t đ xu ng th p

ệ ộ

ố

ấ

n c ta , đ dài ngày vào

Ở ướ ộ

mùa hè và mùa đơng có gì 
khác nhau ?

Trong m t ngày (t sáng ộ ừ
t i t i), ánh sáng m t tr i ớ ố ặ ờ

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Bài 1:

Nhân t vô sinhố : M c đ ng p nứ ộ ậ ước, đ d c ộ ố

c a đ t, nhi t đ khơng khí, ánh sáng, đ m ủ ấ ệ ộ ộ ẩ
không khí, áp su t khơng khí, g m c, gió th i, ấ ỗ ụ ổ
th m lá khơ, đ t i x p c a đ t, lả ộ ơ ố ủ ấ ượng m a.ư

Nhân t h u sinhố ữ : Ki n, r n h mang, cây g , ế ắ ổ ỗ

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

Bài 2 :

B ng 41.3 . B ng đi n các nhân t sinh thái trong l p ả ả ề ố ớ
h cọ

STT Nhân t sinh tháiố M c đ tác đ ngứ ộ ộ

1 Ánh sáng Đ ánh sáng đ đ c, vi tủ ể ọ ế

2

3

4

…

Ti ng nế ồ L ng nghe l i gi ngắ ờ ả

Nhi t đ ệ ộ Vi t và trao đ i nhóm ế ổ

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Bài 3:

C

ây phong lan s ng trong r ng r m

ố

ừ

ậ

th

ườ

ng d

ở ướ

i tán r ng nên ánh sáng

ừ

chi u vào cây th

ế

ườ

ng y u (r ng th

ế

ừ

ườ

ng

có nhi u t ng cây), khi chuy n v v

ề ầ

ể

ề ườ

n

nhà cây c i m c th a h n nên ánh sáng

ố

ọ

ư

ơ

chi u vào cây phong lan m nh, đ m

ế

ạ

ộ ẩ

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

TR N TH THU H NGẦ Ị Ồ 28

III. Gi i h n sinh thái

ớ ạ

:

Đi m gây ch t ể ế

50C Đi m gây ch t ể 420C ế

t0C

Đi m c c thu n ể ự ậ
300C

Gi i h n dớ ạ ưới

Gi i h n trênớ ạ

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

Gi i h n sinh thái là gì?

ớ ạ

 1. Khái ni mệ : Gi i h n sinh thái là gi i h n ch u ớ ạ ớ ạ ị

đ ng c a c th sinh v t đ i v i m t nhân t sinh thái ự ủ ơ ể ậ ố ớ ộ ố
nh t đ nh.ấ ị

 2. Ví dụ: gi i h n nhi t đ c a cá rô phi Vi t Nam. ớ ạ ệ ộ ủ ở ệ

(V hình 41.2 SGK trang 120 vào v bài h c)ẽ ở ọ

III. Gi i h n sinh thái ớ ạ :

I. Môi trường s ng c a sinh v tố ủ ậ

:

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

Gi i h n sinh thái v nhi t đ c a cá rô phi Vi t Nam :ớ ạ ề ệ ộ ủ ở ệ

420C – 50C = 370C

Gi i h n sinh thái v nhi t đ c a cá chép Vi t Nam :ớ ạ ề ệ ộ ủ ở ệ

440C – 20C = 420C

 Cá chép có gi i h n sinh thái r ng h n cá rơ phi. Do đó, ớ ạ ộ ơ

cá chép có vùng phân b r ng h n cá rô phi.ố ộ ơ

Cá chép Vi t Nam ch t nhi t đ dở ệ ế ở ệ ộ ưới 20C và trên

440C, phát tri n thu n l i nh t 280C. So sánh v i cá ể ậ ợ ấ ở ớ

rơ phi Vi t Nam thì lồi nào có gi i h n sinh thái v ở ệ ớ ạ ề

nhi t đ r ng h n ? Lồi nào có vùng phân b r ng h n ệ ộ ộ ơ ố ộ ơ

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

Bài t p v nhà: bài t p 4 SGK trang 121

ậ

ề

ậ

Chu n b bài m i: Bài 42.

ẩ

ị

ớ

Ả

NH H

ƯỞ

NG

C A ÁNH SÁNG LÊN Đ I S NG SINH

Ủ

Ờ

Ố

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

Môi trường và các nhân tố sinh thái | Lớp 9, Sinh học - Ôn Luyện

<b>BÀI 41.</b>

<b>MÔI TR</b>

<b>ƯỜ</b>

<b>NG VÀ CÁC NHÂN T</b>

<b>Ố</b>

<b>SINH V T VÀ MÔI TR</b>

<b>Ậ</b>

<b>ƯỜ</b>

<b>NG</b>

<b>CH</b>

<b>ƯƠ</b>

<b>NG I :</b>

<b>SINH V T VÀ MÔI TR</b>

<b>Ậ</b>

<b>ƯỜ</b>

<b>NG</b>

<b>BÀI 41.</b>

<b>Thú d Đ m</b>

<b>ữ</b>

<b>ộ ẩ</b>

<b> </b>

<b>Ánh sáng Nhi t đ</b>

<b>ệ ộ</b>

<b>Th c ăn M a </b>

<b>ứ</b>

<b>ư</b>

Th r ng

ỏ ừ

<b>Môi tr</b>

<b>ườ</b>

<b>ng s ng là gì?</b>

<b>ố</b>

<b> </b>

:

▼Hãy đi n vào b ng 41.2 tên các nhân t sinh thái

ề

ả

ố

c a môi tr

ủ

ườ

ng t nhiên, l a ch n và s p

ự

ự

ọ

ắ

x p các nhân t sinh thái theo t ng nhóm:

ế

ố

ừ

Nhóm 1,2 đi n ph n nhân t vơ sinh

ề

ầ

ố

Nhóm 3,4 đi n ph n nhân t con ng

ề

ầ

ố

ườ

i

Nhóm 5,6 đi n ph n nhân t các sinh v t khác

ề

ầ

ố

ậ

<b>Thú d Đ m </b>

<b>ữ</b>

<b>ộ ẩ</b>

<b> </b>

<b>Ánh sáng Nhi t đ</b>

<b>ệ ộ</b>

<b>Th c ăn M a </b>

<b>ứ</b>

<b>ư</b>

<b> </b>



:

▼

Em hãy nh n xét v s thay đ i c a các nhân t sau :