Tải Giáo án bài Diễn đạt trong văn nghị luận Ngữ văn 12 - Giáo án điện tử Ngữ văn 12

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (138.06 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12

DIỄN ĐẠT TRONG VĂN NGHỊ LUẬN

A. MỤC TIÊU BÀI HỌC:

- Giúp HS nắm được những chuẩn mực diễn đạt của bài văn nghị luận.

- Rèn luyện nhằm nâng cao k n ng v n d ng nh ng cách di n đ t khác nhau đ trình bày v n đĩ ă ậ ụ ữ ễ ạ ể ấ ề
m t cách linh ho t, sáng t o.ộ ạ ạ

- Giáo dục HS bi t cách tránh l i v s d ng gi ng đi u không phù h p v i chu n m c ngôn tế ỗ ề ử ụ ọ ệ ợ ớ ẩ ự ừ
c a bài v n ngh lu n.ủ ă ị ậ

B. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:

- SGK, SGV, STK, tham khảo tài liệu soạn giáo án,…

- Chuẩn bị các ngữ liệu để trình chiếu trên máy để HS quan sát (nếu có) hoặc bảng phụ.
2. Học sinh: Xem trước nội dung bài mới, nghiên cứu trước những bài tập thực hành; soạn
bài theo câu hỏi SGK.

C. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Ổn định tổ chức:

2. Kiểm tra bài cũ:

CÂU HỎI ĐÁP ÁN

Câu 1: Khi viết văn nghị 
luận, chúng ta cần lưu ý
khi sử dụng về từ ngữ như
thế nào?

Câu 1: Yêu cầu sử dụng từ ngữ trong văn nghị luận:
- Lựa chọn các từ ngữ chính xác, phù hợp với vấn đề cần
nghị luận, tránh sử dụng từ khẩu ngữ hoặc những từ ngữ sáo
rỗng, cầu kì.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Câu 2: Khi viết văn nghị 
luận cần chú ý đảm bảo về
cách sử dụng kết hợp các
kiểu câu như thế nào?

xúc phù hợp.

Câu 2: Yêu cầu cơ bản khi sử dụng kết hợp các kiểu câu 
trong văn nghị luận

- Phối hợp một số kiểu câu trong đoạn, trong bài để tránh sự
đơn điệu, nặng nề, tạo nên giộng điệu linh hoạt, biểu hiện
cảm xúc: câu ngắn, câu dài, câu mở rộng thành phần…

- Sử dụng các biện pháp tu từ cú pháp để tạo nhịp điệu, nhấn
mạnh rõ hơn thái độ, cảm xúc: lặp cú pháp, song hành,
CHTT...

3. Bài mới:

Lời vào bài: Ở tiết Làm văn hơm trước, các em đã biết: Trong q trình viết văn nghị
luận, chúng ta thường mắc nhiều lỗi về dùng từ, viết câu không phù hợp với chuẩn mực
ngôn từ của bài viết. Song diễn đạt trong văn nghị luận không chỉ cần chú ý tới việc sử
dụng từ ngữ, sử dụng câu và kết hợp các kiểu câu mà cịn phải xác định giọng điệu ngơn
từ phù hợp. Hơm nay, chúng ta đi vào tìm hiểu thêm một số bài tập để hiểu về vấn đề này,
từ đó trình bày vấn đề một cách linh hoạt, sáng tạo hơn!

TL HOẠTĐỘNGCỦAGV HOẠT ĐỘNG 
CỦA HS

NỘI DUNG

25’ HĐ1: Tổ chức HS tìm 
hiểu việc xác định
giọng điệu phù hợp
trong văn nghị luận
VL1: Hướng dẫn tìm
hiểu các đoạn trích
- GV yêu cầu HS đọc
bài tập (1) và (2) –
SGK/tr 155, 156 và tổ 
chức cho HS thực hiện:

HĐ1: Tìm hiểu việc 
xác định giọng điệu
phù hợp trong văn
nghị luận

VL1: Tìm hiểu các

đoạn trích

- HS đọc ví dụ và
yêu cầu BT 1, 2.

I. Xác định giọng điệu phù hợp 
trong văn nghị luận

1. Tìm hiểu các đoạn trích:

1.1- Bài t p 1:ậ

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

+ Chia lớp thành 2
nhóm để thảo luận:
Nhóm 1: làm bài tập
(1)

Nhóm 2: làm bài tập
(2).

+ Gọi đại diện từng
nhóm trình bày, cho HS
nhận xét, bổ sung.
+ GV tổng kết.

- HS thảo luận
nhóm; Thực hiện 
yêu cầu của GV.

- Cử đại diện từng

nhóm trình bày,
nhận xét, bổ sung
hồn chỉnh.

M t đo n t cáo t i ác c a th c dân Phápộ ạ ố ộ ủ ự
đ i v i nhân dân ta, còn đo n kia th ố ớ ạ ể
hi n nh n xét v giá tr t t ng c a ệ ậ ề ị ư ưở ủ
th Hàn M c T . Tuy nhiên, v gi ng ơ ặ ử ề ọ
đi u, hai đo n đó có đi m t ng đ ng: ệ ạ ể ươ ồ
gi ng đi u kh ng đ nh m t cách hùng ọ ệ ẳ ị ộ
h n, d t khoát, trang nghiêm.ồ ứ

i m khác nhau:
Đ ể

- o n v n c a Ch t ch H Chí Đ ạ ă ủ ủ ị ồ
Minh th hi n thái đ c m thù tr c t iể ệ ộ ă ướ ộ
ác c a th c dân Pháp. Thái đ này đ c ủ ự ộ ượ
th hi n qua cách x ng hô, s d ng ể ệ ư ử ụ
các câu ng n, có k t c u cú pháp t ng tắ ế ấ ươ ự
nh nhau.ư

- o n v n c a Nguy n Minh V Đ ạ ă ủ ễ ỹ
đ c di n đ t theo ki u nêu ph n đ : ượ ễ ạ ể ả ề
nêu ý ki n đ i l p r i ngay l p t c bác ế ố ậ ồ ậ ứ
b và nêu ý ki n c a mình. Cách hành ỏ ế ủ
v n nh v y t o khơng khí đ i tho i, ă ư ậ ạ ố ạ
trao đ i, đ ng th i c ng th hi n s ổ ồ ờ ũ ể ệ ự
kh ng đ nh d t khoát c a tác gi . Cách ẳ ị ứ ủ ả
x ng hơ đây c ng khác. ó là cách x ngư ở ũ Đ ư

hô thân m t (anh). ậ

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

t x ng hô, các t ng nêu n i dung ừ ư ừ ữ ộ
đánh giá, nh n xét) cách s d ng k t h p ậ ử ụ ế ợ
các ki u câu,... cùng t o nên s khác nhau ể ạ ự
đó.

c) Cách sử dụng từ ngữ, cách sử
dụng kết hợp các kiểu câu, biện
pháp tu từ có vai trị chủ yếu trong
việc biểu hiện giọng điệu của từng
đoạn:

- Đoạn (1): sử dụng nhiều từ ngữ
thuộc lớp từ ngữ chính trị, xã hội
(tự do, bình đẳng, bác ái, chính trị, 
dân chủ,…), sử dụng phép lặp cú 
pháp, phép song hành, phép liệt
kê… tạo giọng sôi nổi, mạnh mẽ,
hùng hồn.

- Đoạn (2): sử dụng từ ngữ thuộc
lĩnh vực văn chương và cuộc đời
(lời thơ, ý thơ, thơ điên, thơ loạn…),
dùng kết hợp các kiểu câu, các bptt
tạo giọng văn trầm lắng thiết tha
1.2- Bài t p 2:ậ

o n trích (l) s d ng câu kh ng đ nh

Đ ạ ử ụ ẳ ị

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

12’

VL2: Tổ chức HS rút ra
kết luận về đặc điểm
của giọng điệu trong
văn nghị luận

- Căn cứ vào việc tìm
hiểu các đoạn trích ở
các bài tập trên, em hãy
xác định những đặc
điểm của giọng điệu
trong văn nghị luận?
GV: yêu cầu HS đọc
ghi nhớ.

HĐ 2: Tổ chức HS 
Luyện tập

GV: yêu cầu HS làm
bài tập 1.

VL2: Rút ra kết luận
về đặc điểm của
giọng điệu trong văn
nghị luận

- Căn cứ vào việc

tìm hiểu các đoạn
trích ở các bài tập
trên, HS phát biểu ý
kiến.

- HS đọc ghi nhớ.

HĐ 2: Thực hành 
luyện tập

- HS làm bài tập 1
tại lớp.

o n trích (2) s d ng nhi u t ng

Đ ạ ử ụ ề ừ ữ

g i c m xúc, nhi u thành ph n đ ng ợ ả ề ầ ồ
ch c n ng (câu có nhi u ch ng , v ứ ă ề ủ ữ ị
ng ) t o gi ng v n gi u c m xúc. ữ ạ ọ ă ầ ả

2. Đặc điểm của giọng điệu trong 
văn nghị luận:

- Gi ngọ điệu cơ bản của lời văn nghị
luận là trang tr ng, nghiêm túc.ọ

- các ph n trong bài v n có th thay Ở ầ ă ể
đ i gi ng đi u sao cho thích h p v i ổ ọ ệ ợ ớ
n i dung c th .ộ ụ ể

II. Luyện tập:
1. Bài tập 1:

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

- Hướng dẫn, gợi ý HS
làm bài tập 2 ở nhà.

- HS làm bài tập 2 ở
nhà.

- Đoạn 2: Nói về Thời và thơ Tú
Xương, Nguyễn Tuân đã sử dụng
nhiều từ ngữ tài hoa. Tác giả còn sử
dụng kiểu câu điệp cấu trúc, song
hành cú pháp → giọng điệu riêng.
- Đoạn 3: Tác giả viết theo lối so
sánh để làm nổi bật điểm khác biệt
trong tính cách, phẩm chất, tâm hồn,
tình cảm... của Kiều và Từ Hải. Vì
vậy đoạn văn sử dụng rất nhiều cặp
tính từ tương phản → đoạn văn
mang âm hưởng nhịp nhàng, cân
đối.

2. Yêu cầu HS viết bài văn nghị
luận ngắn có sử dụng từ ngữ, các
kiểu câu và giọng điệu phù hợp theo
chủ đề tự chọn (Làm ở nhà)

4. Củng cố, dặn dò:

- Củng cố: Nắm vững kiến thức và kĩ năng về những chuẩn mực diễn đạt của bài văn nghị
luận.

- Dặn dò: + Xem lại các bài tập thực hành; học bài.

</div>