Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn 11 năm 2020-2021 có đáp án - Trường THPT Trung Giã

TRƯỜNG THPT TRUNG GIÃ
NĂM HỌC 2020 – 2021

ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I MƠN NGỮ VĂN 11
Thời gian làm bài: 90 phút

I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm)
Đọc văn bản:
KHÔNG SỢ SAI LẦM
Bạn ơi, nếu bạn muốn sống một đời mà không phạm chút sai lầm nào, làm gì được nấy, thì
đó hoặc là bạn ảo tưởng, hoặc là bạn hèn nhát trước cuộc đời.
Một người mà lúc nào cũng sợ thất bại, làm gì cũng sợ sai lầm là một người sợ hãi thực tế,
trốn tránh thực tế, và suốt đời khơng bao giờ có thể tự lập được. Bạn sợ sặc nước thì bạn khơng
biết bơi; bạn sợ nói sai thì bạn khơng nói được ngoại ngữ! Một người mà khơng chịu mất gì thì sẽ
khơng được gì. Sai lầm cũng có hai mặt. Tuy nó đem lại tổn thất, nhưng nó cũng đem đến bài học
cho đời.
Khi tiến bước vào tương lai, bạn làm sao tránh được sai lầm? Nếu bạn sợ sai thì bạn chẳng
dám làm gì. Người khác bảo bạn sai chưa chắc bạn đã sai, vì tiêu chuẩn đúng sai khác nhau. Lúc
đó bạn chớ ngừng tay, mà cứ tiếp tục làm, dù cho có gặp trắc trở. Thất bại là mẹ của thành công.
Tất nhiên bạn không phải là người liều lĩnh, mù quáng, cố ý mà phạm sai lầm. Chẳng ai thích
sai lầm cả. Có người phạm sai lầm thì chán nản. Có kẻ sai lầm rồi thì tiếp tục sai lầm thêm.
Nhưng có người biết suy nghĩ, rút kinh nghiệm, tìm con đường khác để tiến lên.
Những người sáng suốt dám làm, không sợ sai lầm, mới là người làm chủ số phận của mình.
(Theo Hồng Diễm, Ngữ văn 7, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2003, tr.43)
Thực hiện các yêu cầu sau:
Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản. (0.5 điểm)
Câu 2. Theo tác giả, người sợ thất bại là người như thế nào? (0.5 điểm)
Câu 3. Anh/chị hiểu như thế nào về ý kiến: “Những người sáng suốt dám làm, không sợ sai lầm,
mới là người làm chủ số phận của mình”? (1.0 điểm)
Câu 4. Anh/chị có đồng ý với quan điểm:“Sai lầm cũng có hai mặt. Tuy nó đem lại tổn thất,
nhưng nó cũng đem đến bài học cho đời” khơng? Vì sao? (1.0 điểm)

II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ)
trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến “Thất bại là mẹ của thành cơng”.
Câu 2 (5.0 điểm)
Phân tích tâm trạng đợi tàu của chị em Liên trong truyện ngắn “Hai đứa trẻ” (Thạch Lam).
(Ngữ văn 11, tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam, 2010)
----------- HẾT ---------

Người ra đề: Nguyễn Thị Mận - Ngày thi 5/1/2021 - Tổng số : 01 trang.


TRƯỜNG THPT TRUNG GIÃ
NĂM HỌC 2020 – 2021

MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA MÔN NGỮ VĂN 11
Thời gian làm bài: 90 phút

Mức độ
Nhận biết

Thông hiểu

Chủ đề

Vận dụng
thấp

Phương
Chỉ ra được Hiểu

nội
thức
biểu dấu hiệu nhận dung câu nói
đạt, thao tác biết trong văn trong văn bản
lập luận… bản

Phần I.
Đọc hiểu

Số câu: 1
Số câu: 1
Số câu: 1
Số điểm 0,5 Số điểm 0,5
Số điểm 1,0
= 5%
= 5%
= 10%
Xác định Hiểu và giải Vận
dụng
được đúng thích đúng vấn những hiểu
dạng
đề đề cần bàn luận biết xã hội và
(đoạn
kĩ năng tạo
NLXH)
lập văn bản,
các thao tác
lập luận để
viết đoạn văn
NLXH

Số câu
Số điểm
Tỉ lệ %
II. Làm văn
1. NLXH:

Số câu
Số điểm
Tỉ lệ %

Số điểm: 0,5 Số điểm: 0,5
= 5%
= 5%
Nhận biết Xác định được
những nét vấn đề cần nghị
chính về luận, phạm vi
tác
giả, dẫn chứng, các
văn
bản thao tác lập
nghị luận luận

2. NLVH:

Số câu
Số điểm
Tỉ lệ %
Tổng số câu
Tổng số điểm

Tỉ lệ %

Số điểm: 0.5
= 5%
Phân
tích
được những
nét đặc sắc về
nội dung và
nghệ thuật

Vận dụng cao

Cộng

Cho biết quan
điểm của bản
thân và giải
thích vì sao lại
có thái độ đó
Số câu: 1
Số câu: 4
Số điểm 1,0
Số điểm 3
= 10%
= 30%
Bày tỏ quan
điểm cá nhân
và rút ra bài
học cho bản

thân.

Số điểm: 0,5
= 5%
Đánh
giá,
nhận xét được
giá trị, ý nghĩa
của tác phẩm/
So sánh liên
hệ

Số điểm: 0,5 Số điểm: 0,5
Số điểm: 3,0
Số điểm: 1,0
= 5%
= 5%
= 30%
= 10%
Tổng số
Tổng số điểm: Tổng số điểm: Tổng số điểm:
điểm: 1,5đ 1,5đ
4,5đ
2,5đ
Tỉ lệ: 15% Tỉ lệ: 15%
Tỉ lệ: 45%
Tỉ lệ: 25%

Số câu: 1
Số điểm: 2

= 20%

Số câu: 1
Số điểm: 5
= 50%
Tổng số câu: 6
Tổng số điểm: 10
Tỉ lệ: 100%

Người ra đề: Nguyễn Thị Mận - Ngày thi 5/1/2021 - Tổng số : 01 trang.


TRƯỜNG THPT TRUNG GIÃ
NĂM HỌC 2020 – 2021
Phần

Câu

I
1
2

3

4
II
1

ĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRA MÔN NGỮ VĂN 11
Thời gian làm bài: 90 phút

Nội dung

ĐỌC HIỂU
Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận
Người sợ thất bại là:
- Người sợ hãi thực tế, trốn tránh thực tế
- Suốt đời khơng bao giờ có thể tự lập được
Trình bày quan điểm về ý kiến: “Những người sáng suốt dám làm,
không sợ sai lầm, mới là người làm chủ số phận của mình”
- Cuộc đời mỗi người không tránh được sai lầm, sai lầm không đồng
nghĩa với thất bại và kém cỏi. Sai lầm đem đến cho chúng ta nhiều bài
học, kinh nghiệm để ta hoàn thiện bản thân và trưởng thành.
- Dám làm, không sợ sai khiến ta dũng cảm đưa ra quyết định để nắm bắt
cơ hội, phát huy năng lực của bản thân. Khi đó, con người sẽ làm chủ số
phận mình, đạt được điều mình mong muốn.
- HS có thể lựa chọn có hoặc khơng
- HS phải đưa ra được cách giải thích thuyết phục theo lựa chọn của bản
thân.
LÀM VĂN
Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn
văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của mình về ý kiến “Thất bại
là mẹ của thành công”.
a. Đảm bảo u cầu về hình thức đoạn văn
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo các cách như: diễn dịch, quy nạp,
song hành, tổng - phân - hợp, móc xích.
b. Xác định đúng vấn đề nghị luận
Thất bại là mẹ của thành công.
c. Triển khai vấn đề nghị luận: Thí sinh có thể trình bày suy nghĩ theo
nhiều cách, nhưng cần đảm bảo đúng trọng tâm của đề.
Dưới đây là một số gợi ý về nội dung:

Giải thích:
- Thất bại: kết quả đạt được không như mong muốn, dự định, mục đích
ban đầu đề ra.
- Thành cơng: kết quả đạt được như mong muốn, như dự định, mục đích
ban đầu đề ra.
=> Câu nói đề cao vai trị của thất bại trên hành trình đi đến thành cơng, từ
đó khích lệ, động viên chúng ta khơng nên nản chí mà hãy nỗ lực vươn
lên sau những thất bại.
Người ra đề: Nguyễn Thị Mận - Ngày thi 5/1/2021 - Tổng số : 01 trang.

Điểm
3.0
0.5
0.5

0.5

0.5

0.25
0.75
7.0
2.0

0.25

0.25
1.0

0.25

2

Bàn bạc, mở rộng vấn đề:
- Trong cuộc sống, mỗi người không tránh được những thất bại.
- Mỗi lần thất bại giúp chúng ta:
+ Nhìn nhận, kiểm điểm lại bản thân.
+ Có thêm tri thức, hiểu biết.
+ Rút ra bài học, kinh nghiệm sống bổ ích.
(Dẫn chứng: Đưa ra những tấm gương đã thành công khi biết đứng lên sau
thất bại).
Bình luận:
- Ca ngợi những người biết vượt qua thất bại, coi đó là nền tảng cho thành
cơng, có ý chí vươn lên.
- Phê phán những thái độ sống sớm nản lịng, bng xi, phó mặc, bi
quan, chán nản mỗi khi gặp thất bại… (dẫn chứng)
Bài học:
- Nhận thức: Quan điểm trên đúng đắn và tích cực, có ý nghĩa khích lệ
động viên to lớn.
- Hành động: Bản thân phải có hành động tích cực khi gặp thất bại.
d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo đúng chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
e. Sáng tạo
Có cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo (viết câu, sử dụng từ ngữ, hình
ảnh,…) thể hiện được quan điểm riêng, sâu sắc nhưng không trái với
chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
Phân tích tâm trạng đợi tàu của chị em Liên trong truyện ngắn “Hai
đứa trẻ” (Thạch Lam)
a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận

Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, Thân
bài triển khai được vấn đề, Kết bài kết luận được vấn đề.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Tâm trạng chờ tàu của chị em Liên và An.
c. Triển khai vấn đề cần nghị luận
Thí sinh có thể trình bày bài viết theo nhiều cách khác nhau, song cần đảm
bảo được một số yêu cầu sau:
Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh sáng tác của tác phẩm,
tâm trạng đợi tàu của chị em Liên.
Thân bài:
* Giới thiệu chị em Liên và An
- Gia cảnh: gia đình dọn về quê ở vì thầy Liên mất việc.
- Cơng việc: được mẹ giao trơng coi một cửa hàng nhỏ xíu.
* Mục đích đợi tàu của hai chị em
- Vì nghe lời mẹ dặn, nhưng đó khơng phải lí do duy nhất.
Người ra đề: Nguyễn Thị Mận - Ngày thi 5/1/2021 - Tổng số : 01 trang.

0.5

0.25

0.25
0.25

5.0
0.5

0.5

0.5

0.25

0.75


- Vì muốn được nhìn chuyến tàu, đó là sự hoạt động cuối cùng của đêm
khuya, là “một thế giới khác hẳn” với cuộc sống nghèo khó, tù đọng nơi
phố huyện.
 Chị em Liên cố thức để đợi tàu như một niềm vui sống cuối cùng của
ngày.
* Cảm nhận tâm trạng của chị em Liên khi tàu xuất hiện
- Tàu xuất hiện từ xa:
 Đèn ghi đã ra kia rồi
 Ngọn lửa xanh biếc, sát mặt đất như ma trơi
 Tiếng cịi xe lửa kéo dài theo ngọn gió
 Liên vội đánh thức em dậy. Hai chị em háo hức, mong chờ…
- Tàu lại gần:
 Rầm rộ đi tới
 Các toa sáng trưng
 Hành khách sang trọng
 Chị em Liên vui tươi hẳn lên
- Tàu vụt qua: Để lại những đốm than đỏ rồi khuất sau rặng tre.
 Hai đứa trẻ hụt hẫng, buồn, tiếc nuối.
 Liên “lặng theo mơ tưởng” và suy nghĩ về một thế giới khác.
* Nhận xét, đánh giá:
- Ý nghĩa của chuyến tàu đêm:
 Đánh thức kí ức và khát vọng của Liên.
 Biểu tượng cho một thế giới hoàn toàn khác cuộc sống nơi phố
huyện quẩn quanh, bế tắc.

- Giá trị hiện thực: miêu tả chân thực cuộc sống nghèo, tù đọng, bế tắc nơi
phố huyện.
- Giá trị nhân đạo: niềm trân trọng, thương xót của Thạch Lam đối với
những kiếp người nhỏ bé, sống trong cảnh nghèo nàn, tăm tối.
- Giá trị nghệ thuật:
 Sử dụng thủ pháp đối lập, tương phản.
 Giọng văn nhẹ nhàng, đượm một nỗi buồn.
Kết bài: Khẳng định giá trị của cảnh chờ tàu; giá trị của truyện ngắn Hai
đứa trẻ trong sự nghiệp Thạch Lam; tài năng của nhà văn Thạch Lam.
d. Chính tả, ngữ pháp
Đảm bảo đúng chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
e. Sáng tạo
Có cách diễn đạt độc đáo và sáng tạo (viết câu, sử dụng từ ngữ, hình
ảnh,…) thể hiện được quan điểm riêng, sâu sắc nhưng không trái với
chuẩn mực đạo đức và pháp luật.
TỔNG ĐIỂM
Người ra đề: Nguyễn Thị Mận - Ngày thi 5/1/2021 - Tổng số : 01 trang.

0.75

0.5

0.5
0.25
0.5

10.0