Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (244.57 KB, 26 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
•
•
<b>@/ Mục tiêu của bài học :sgk</b>
<b>@/ Nội dung bài học :</b>
<b>A/Tìm hiểu chung về thao tác lập luận so sánh :</b>
<b>I.Tìm hiểu ngữ liệu.</b>
<b>II.Khái niệm, mục đích và yêu cầu của lập luận </b>
<b>so sánh.</b>
<b>B/Cách so sánh :</b>
<b>I.Tìm hiểu ngữ liệu.</b>
<b>II.Quy trình, cách thức thực hiện thao tác lập </b>
<b>luận so sánh.</b>
<b>C/Ghi nhớ</b>
<b>A/ Tìm hiểu chung</b> <b>: </b>
<b>I. Tìm hiểu ngữ liệu :</b>
<i><b>1.Ngữ liệu 1</b></i><b>: </b>
<b>Từng nghe nói rằng : Người hiền xuất hiện ở đời </b>
<b>thì như ngơi sao sáng trên trời cao. Sao sáng ắt chầu </b>
<b>về ngôi Bắc Thần, người hiền ắt làm sứ giả cho </b>
<b>thiên tử. Nếu như che mất ánh sáng, giấu đi vẻ đẹp, </b>
<b>có tài mà khơng được đời dùng, thì đó khơng phải </b>
<b>là ý trời sinh ra người hiền vậy.</b>
<b>( “</b><i><b>Chiếu cầu hiền</b></i><b>” của Ngơ Thì Nhậm</b> )
<i><b>*Nội dung đoạn văn trên thể hiện nội dung gì?</b></i>
<i><b>* Nhận xét về cách lập luận của tác giả trong đoạn </b></i>
<i><b>văn?</b></i>
<i><b>2. Ngữ liệu 2 : </b></i>
<b>- Đối tượng so sánh và đối tượng được so sánh trong </b>
<b>đoạn văn :</b>
<b>+Đối tượng được so sánh</b> <b>: Là bài “Văn chiêu hồn”</b>
<b>+Đối tượng so sánh</b> <b>là </b><i><b>Chinh phụ ngâm, Cung oán </b></i>
<i><b>ngâm khúc; Truyện Kiều.</b></i>
<b>- Mục đích so sánh:</b> <b>Tìm ra những nét giống nhau</b> <b>và </b>
<b>những nét khác nhau</b> <b>giữa “Văn chiêu hồn” với các </b>
<b>tác phẩm được đưa ra làm đối tượng so sánh.</b>
<b>+ Gíơng nhau</b> <b>: cùng thể hiện lòng yêu thương với </b>
<b>con người.</b>
<b>+Khác nhau</b><i><b>: Chỉ riêng “Văn chiêu hồn” là bàn đến </b></i>
<b>cả loài người trong một vùng địa dư “xưa nay ít ai </b>
<i><b>*Theo em, hai đoạn ngữ liệu vừa xem xét có thể xem là một </b></i>
<i><b>lập luận so sánh khơng ? Vì sao? </b></i>
<b>-</b> <i><b>Đoạn văn 1</b></i> <b>viết nhằm để nhấn mạnh vai trò và trách nhiệm </b>
<b>của người hiền với đất nước .</b>
<b></b> <b>Luận điểm ấy được làm sáng tỏ bằng cách</b> <b>so sánh hình </b>
<b>ảnh người hiền như sao sáng và quan hệ của người hiền với </b>
<b>Thiên tử như quy luật của tinh tú.</b>
<b>-</b><i><b>Đoạn văn 2</b></i> <b>viết để làm sáng tỏ luận điểm về sự đặc sắc của </b>
<b>bài </b><i><b>Văn chiêu hồn </b></i><b>trong niềm rung động về thân</b>
<b>phận con người. </b>
<b>+Luận điểm ấy được làm sáng tỏ</b>
<b>bằng cách so sánh Văn chiêu hồn</b>
<b>với các kiệt tác</b> <b>cũng nói về </b>
<b>II/ Khái niệm, mục đích và yêu cầu của thao tác lập </b>
<b>luận so sánh :</b>
<i><b>1. Khái niệm: </b></i>
<i><b>*Từ việc tìm hiểu các ngữ liệu trên, em hãy cho biết : </b></i>
<b>- Lập luận so sánh là một kiểu lập luận nhằm đối </b>
<b>chiếu hai hay nhiều sự vật hoặc các mặt trong cùng </b>
<b>một sự vật, hiện tượng… để chỉ ra những nét giống </b>
<b>nhau hoặc khác nhau giữa chúng.</b>
<b>Từ đó, thấy được đặc điểm </b>
<b>và giá trị của mỗi sự vật, </b>
<i><b>2/ Mục đích của lập luận so sánh :</b></i>
<b>- Chỉ ra sự giống nhau, khác nhau của đối tượng so </b>
<b>sánh hoặc được so sánh.</b>
<b>- Thấy được bản chất của sự vật, hiện tượng được </b>
<b>so sánh.</b>
<b>- Khẳng định giá trị, ý nghĩa của sự vật, hiện tượng </b>
<b>đối với cuộc sống con người, sự đóng góp sáng tạo </b>
<b>của tài năng con người.</b>
<b>@/ Ví dụ:</b>
<b>Xuân Diệu tìm kiếm cài đẹp ngay trong cảm nhận </b>
<b>buồn trước cuộc đời (</b><i><b>Đây mùa thu tới).</b></i> <b>Nguyễn </b>
<b>Tuân lại tìm thấy cái đẹp phải gắn liền với cái </b>
<i><b>@/ Từ ngữ liệu này, em có nhận xét gì về </b></i><b>quy trình </b>
<b>và thao tác cụ thể</b> <i><b>của tác giả để xây dựng thao tác </b></i>
<i><b>lập luận so sánh trong đoạn văn? </b></i>
<b>- Tiếp đến, Nguyễn Tuân làm sáng tỏ luận điểm bằng </b>
<b>cách so sánh :</b>
<i><b>+ Đối tượng so sánh ở đây </b></i> <b>: đều là các nhà văn “nói </b>
<b>về làng xóm dân cày” trước Cách mạng tháng Tám </b>
<b>1945.</b>
<i><b>+ Tiêu chí so sánh</b></i> <b>: nội dung bàn luận về nơng thơn </b>
<b>và người nơng dân.</b>
<i><b>+Mục đích hướng tới của so sánh</b></i> <b>:</b>
<b>Là làm nổi bật sự đặc sắc, sự thành công kỳ lạ của </b>
<b>II. Cách thực hiện thao tác lập luận so sánh :</b>
<i><b>1.Quy trình thực hiện: </b></i>
<b>-Bước 1:</b> <b>Xác định đối tượng so sánh và đối tượng </b>
<b>được so sánh.</b>
<b>-</b> <b>Bước 2:</b> <b>Xác định tiêu chí so sánh.</b>
<b>-</b> <b>Bước 3</b> <b>:Xác định mục đích so sánh.</b>
<b>-Bước 4</b> <b>:</b> <b>Lựa chọn cách so sánh.</b>
<i><b>2. Các cách so sánh :</b></i>
<b>-So sánh tương đồng (từ một chân lý đã biết suy ra một </b>
<b>chân lý tương tự, có chung một logíc bên trong.So sánh này </b>
<b>nhằm mục đích chỉ ra những nét giống nhau)</b>
<b>Ví dụ 1: </b>
<b>Mở đầu bản </b><i><b>Tun ngơn độc lập</b></i><b>, Hồ Chí Minh</b> <b>đã </b>
<b>viết :</b>
<b>“Tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình </b>
<b>đẳng.Tạo hố cho họ những quyền khơng ai có thể </b>
<b>xâm phạm được.Trong những quyền ấy, có quyền </b>
<b>được sống, quyền tự do và mưu cầu hạnh phúc”. Lời </b>
<b>nước Mỹ. Suy rộng ra, câu ấy có nghĩa là</b> <b>: Tất cả </b>
<b>các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng; dân </b>
<b>tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và </b>
<b>quyền tự do. </b>
<b>Các cụ ưa nhìn màu đỏ cht, ta lại ưa nhìn những </b>
<b>màu nhạt… Các cụ bâng khuâng vì tiếng trùng đêm </b>
<b>khuya, ta lại nao nao vì tiếng gà gáy lúc đúng ngọ. </b>
<b>Nhìn một cơ gái xinh xắn, ngây thơ, các cụ coi như đã </b>
<b>làm một việc tội lỗi, ta thì cho mát mẻ như đứng </b>
<b>trước một cánh đồng xanh. Cái tình của các cụ chỉ là </b>
<b>sự hôn nhân, nhưng đối với ta thì trăm hình mn </b>
<b>trạng: cái tình say đắm , cái tình thoảng qua, cái tình </b>
<b>gần gũi, cái tình xa xơi…cái tình trong giây phút, cái </b>
<b>tình ngàn thu. </b><i><b>( Lưu Trọng Lư )</b></i>
<b>2.Bài tập vận dụng trong SGK. ( Tổ 1 và tổ 3)</b>
<b>- Bài tập 1 : </b>
<i><b>1. Sự giống nhau của các hình thức so sánh</b></i> <b>: là đối </b>
<b>chiếu các đối tượng nhằm phát hiện ra những nét </b>
<b>giống nhau hay khác nhau giữa chúng.</b>
<i><b>2.Sự khác nhau</b></i> <b>: Chủ yếu là ở mục đích so sánh</b>
<b>+ So sánh trong lời nói đời thường</b> <b>là làm cho sự vật </b>
<b>, hiện tượng cụ thể ,dễ thấy.</b>
<b>+So sánh trong tu từ</b> <b>làm cho sự vật hiện tượng dễ </b>
<b>hình dung, dễ tưởng tượng hơn, hình ảnh và đẹp hơn </b>
<b>cách nói thơng thường.</b>
<b>+ Trong bài văn nghị luận, so sánh phải phục vụ </b>
<b>cho lập luận, nhằm làm sáng rõ ý kiến, nhận định </b>
<i><b>@/ Hướng dẫn học và chuẩn bị bài :</b></i>
<b>-Xem lại cách sử dụng thao tác lập luận so sánh từ </b>
<b>các ngữ liệu. nắm vững mục đích và quy trình </b>
<b>thực hiện thao tác lập luận so sánh; chủ động làm </b>
<b>các bài tập phần luyện tập trang 116-117.</b>
<b>- Tiết sau thực hành về Thao tác lập luận so sánh</b>
<b>*Yều cầu</b> <b>: </b>
<b>+ Nắm vững lý thuyết bài học.</b>
<b>+Cá nhân chuẩn bị bài tập ở nhà.</b>
<b>+Các nhóm các tổ chuẩn bị bảng phụ để làm bài </b>