Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.61 MB, 45 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
08/02/14 1
08/02/14 2
<b>BÀI 4: Đ T BI N GEN- kinh nghi mỘ</b> <b>Ế</b> <b>ệ</b>
<b>- G i 18 hs lên x p 2 hàng 3 b 3 đ mô t v các d ng ọ</b> <b>ế</b> <b>ộ</b> <b>ể</b> <b>ả ề</b> <b>ạ</b>
<b>đ t bi n.ộ</b> <b>ế</b>
<b>- Vi t b ng song song: t nguyên nhân suy ra c ch c a ế ả</b> <b>ừ</b> <b>ơ</b> <b>ế ủ</b>
<b>nguyên nhân đó:</b>
<b>I. KHÁI NI M VÀ CÁC D NG Đ T BI N GENỆ</b> <b>Ạ</b> <b>Ộ</b> <b>Ế</b>
<b>Đ t ộ bi n genế</b> <b>?</b>
<b>Đ t ộ bi n đi mế</b> <b>ể ?</b>
<b>Gen?</b>
<b>Th đ t bi nể ộ</b> <b>ế ?</b>
<b>T n s (kh năng) đ t bi n c a 1 ầ</b> <b>ố</b> <b>ả</b> <b>ộ</b> <b>ế</b> <b>ủ</b>
<b>gen ?</b>
<b>Lo i t bào có th x y ra ạ ế</b> <b>ể ả</b>
<b>đ t bi nộ</b> <b>ế ?</b>
<b>Đ o v trí 1 c p nuả</b> <b>ị</b> <b>ặ</b>
<b>Gen ban đ uầ</b>
<b>3 6</b>
<b>6 3</b>
08/02/14 6
<b>2. Các d ng đ t bi n genạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>D ng đ t bi nạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b> <b>Thay đ i ổ</b>
<b>S Nuố</b> <b>S LK ố</b>
<b>Hidro</b> <b>mARN</b> <b>Protein</b>
<b>Thay </b>
<b>th 1 ế</b>
<b>c p ặ</b>
<b>Nu</b>
-Cùng
lo i.ạ
-Khác
lo i:ạ
+ AT thay
GX
<b>D ng đ t bi nạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b> <b>Thay đ i ổ</b>
<b>S Nuố</b> <b>S LK ố</b>
<b>Hidro</b> <b>mARN</b> <b>Protein</b>
<b>M t ấ</b>
<b>1 c p ặ</b>
<b>Nu</b>
<b>+ AT</b>
<b>+ GX</b>
<b>Thêm </b>
<b>1 c p ặ</b>
<b>Nu</b>
<b>+ AT</b>
<b>+ GX</b>
<b>Đ o ả</b>
<b>v trí ị</b>
<b>2 c p ặ</b>
<b>Nu</b>
<b>I. KHÁI NI M VÀ CÁC D NG Đ T BI N GENỆ</b> <b>Ạ</b> <b>Ộ</b> <b>Ế</b>
<b>ADN</b> <b>1 2 3 4</b> <b>5</b> <b>6</b> <b>7</b> <b>8</b> <b>9</b> <b>10 11 12 13 14</b>
<b>mARN 1 2 3 4</b> <b>5</b> <b>6</b> <b>7</b> <b>8</b> <b>9</b> <b>10 11 12 13 14</b>
<b>pôlipep</b>
<b>tit</b> <b>aamđ</b> <b>aa1</b> <b>aa2</b> <b>aa3</b>
ADN 1 2 3 4 5 6’ 7 8 9 10 11 12 13 14
mAR
N 1 2 3 4 5 6’ 7 8 9 10 11 12 13 14
pôlipe
ptit
aa<sub>mđ</sub> <b>Aa<sub>1’</sub></b> aa<sub>2</sub> aa<sub>3</sub>
<b>a. Đ t bi n thay th m t c p nuộ</b> <b>ế</b> <b>ế ộ ặ</b>
<b>Protein</b>
<b>mARN</b>
<b>…GAG…</b>
<b>….Glu….</b>
<b>….GTG</b>
<b>….XAX</b>
<b>…GUG</b>
<b>Gen </b>
<b>HbS </b>
<b>Protein </b> <b>….Val….</b>
08/02/14 13
ADN 2 1
3
4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
mAR
N
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
pôlipe
ptit aamđ aa1 aa2 aa3
<b>b. Đ t bi n m t m t c p nuộ</b> <b>ế</b> <b>ấ</b> <b>ộ ặ</b>
ADN 1 2 3 4 5 6 8 9 10 11 12 13 14
mAR
N
1 2 3 4 5 6 8 9 10 11 12 13 14
pôlipe
ptit aamđ aa1 aa2’ aa3’
08/02/14 14
<b>b. Đ t bi n thêm m t c p nuộ</b> <b>ế</b> <b>ộ ặ</b>
ADN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1
4
mAR
N
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1
ptit aamđ aa1 aa2 aa3
<b>Thêm</b>
ADN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 9’ 10 11 12 13 14
mARN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 9’ 10 11 12 13 14
pôlipep
tit
<b>Đ o v trí 1 c p nuả</b> <b>ị</b> <b>ặ</b>
<b>Gen ban đ uầ</b>
<b>3 6</b>
<b>6 3</b>
<b>1. Nguyên nhân:</b>
08/02/14 16
<b>2. C ch phát sinh đ t bi n gen:ơ</b> <b>ế</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
a. S k t c p không đúng trong nhân đôi ADN:ự ế ặ
Các b z nit thơ ơ ơ ường t n t i hai d ng c u ồ ạ ạ ấ
trúc:
D ng thạ ường
D ng hi m ( h bi n)ạ ế ỗ ế
<b>2. C ch phát sinh đ t bi n gen:ơ</b> <b>ế</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
a. S k t c p không đúng trong nhân đôi ADN:ự ế ặ
08/02/14 21
<b>Nhân đôi</b>
<b>2. C ch phát sinh đ t bi n gen:ơ</b> <b>ế</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
a. S k t c p không đúng trong nhân đôi ADN:ự ế ặ
C ch : baz nit thu c d ng hi m, có nh ng ơ ế ơ ơ ộ ạ ế ữ
v trí liên k t hiđrơ b thay đ i khi n chúng k t ị ế ị ổ ế ế
phát sinh đ t bi n gen.ộ ế
<b>2. C ch phát sinh đ t bi n ơ</b> <b>ế</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>gen:</b>
b. Tác đ ng c a các tác nhân gây ộ ủ
đ t bi nộ ế :
Tác nhân v t lí ậ (tia t ngo i): ử ạ
có th làm cho hai baz timin ể ơ
trên cùng m t m ch ADN liên ộ ạ
k t v i nhau →phát sinh đ t ế ớ ộ
bi n gen.ế
<b>2. C ch phát sinh đ t bi n gen:ơ</b> <b>ế</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
a. S k t c p không đúng trong nhân đơi ADN:ự ế ặ
Tác nhân hố h c:ọ
Ví d : 5-brôm uraxin (5BU) là ch t đ ng đ ng ụ ấ ồ ẳ
c a timin gây thay th A-T b ng G-X. ủ ế ằ
08/02/14 25
<b>2. C ch phát sinh đ t bi n ơ</b> <b>ế</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>gen:</b>
a. S k t c p không đúng ự ế ặ
trong nhân đôi ADN:
Tác nhân sinh h c: ọ do m t ộ
s virus cũng gây đ t bi n ố ộ ế
gen nh virut viêm gan B, ư
virut hecpet…
08/02/14 26
08/02/14 27
<b>Đ t ộ bi n genế</b> <b> ln có h i?ạ</b>
<b>Em bé b b ch t ngị ạ</b> <b>ạ</b> <b>N n nhân ch t đ c Điơxinạ</b> <b>ấ ộ</b>
<b>Vai trị c a đ t ủ</b> <b>ộ bi n genế</b> <b> v i ti n hóa?ớ ế</b>
<b>1. H u qu c a đ t bi n gen:ậ</b> <b>ả ủ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
• Đa s có h i, gi m s c s ng, gen đ t bi n ố ạ ả ứ ố ộ ế
làm r i lo n quá trình sinh t ng h p prơtêin.ố ạ ổ ợ
• M t s có l i ho c trung tính.ộ ố ợ ặ
08/02/14 29
<b>1. H u qu c a đ t bi n genậ</b> <b>ả ủ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>2. Vai trò và ý nghĩa c a đ t bi n gen:ủ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
a. Đ i v i ti n hóa:ố ớ ế
• Làm xu t hi n alen m i.ấ ệ ớ
• Cung c p nguyên li u di truy n cho ti n hoá.ấ ệ ề ế
b. Đ i v i th c ti n:ố ớ ự ễ
• Cung c p nguyên li u cho quá trình ch n ấ ệ ọ
gi ng, t o ra các gi ng m i.ố ạ ố ớ
08/02/14 32
<b>2. Vai trò và ý nghĩa c a đ t bi n gen:ủ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>GI NG LÚA TN 128 (TN 100)Ố</b>
Câu 1: Đ t bi n gen là gì? ộ ế
A. R i lo n quá trình t sao c a m t gen ho c m t s ố ạ ự ủ ộ ặ ộ ố
gen.
B. Phát sinh m t ho c s alen m i t m t gen. ộ ặ ố ớ ừ ộ
C. Bi n đ i m t c p nuclêôtit c a ADN. ế ổ ở ộ ặ ủ
D. Bi n đ i m t ho c vài c p tính tr ng c a c th .ế ổ ở ộ ặ ặ ạ ủ ơ ể
Câu 2 : Đ t bi n gen phát sinh do các nguyên nhân sau: ộ ế
A. Tia t ngo i, tia phóng x . ử ạ ạ
B. S c nhi t, hoá ch t. ố ệ ấ
C. R i lo n quá trình sinh lý, sinh hoá trong t bào, c ố ạ ế ơ
th . ể
D. C 3 câu A. B và C.ả
Câu 3: D ng đ t bi n nào sau đây làm bi n đ i c u trúc c a ạ ộ ế ế ổ ấ ủ
prôtêin tương ng nhi u nh t? ứ ề ấ
A. M t m t nuclêôtit sau mã m đ u. ấ ộ ở ầ
B. Thêm m t nuclêôtit b ba trộ ở ộ ước mã k t thúc. ế
C. Thay th 2 nuclêôtit không làm xu t hi n mã k t thúc. ế ấ ệ ế
D. Thay m t nuclêơtit v trí th ba trong m t b ba gi a ộ ở ị ứ ộ ộ ở ữ
gen.
<b>1. Đ t bi n gen:ộ</b> <b>ế</b>
a. Khái ni m:ệ
• Đ t bi n gen là nh ng bi n đ i trong c u ộ ế ữ ế ổ ấ
trúc gen liên quan đ n 1 c p nuclêôtit trong ế ặ
gen. (đôt biên điêm)̣ ́ ̉
<b>2. Các d ng đ t bi n gen:ạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>2. Các d ng đ t bi n gen:ạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>a. Đ t bi n thay th m t c p nu:ộ</b> <b>ế</b> <b>ế ộ ặ</b>
Khái ni m: là đ t bi n làm thay th m t c p ệ ộ ế ế ộ ặ
nuclêôtit này thành c p nuclêôtit khác trong ặ
gen.
<b>2. Các d ng đ t bi n gen:ạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>a. Đ t bi n thay th m t ộ</b> <b>ế</b> <b>ế ộ</b>
<b>c p nu:ặ</b>
Ví d : B nh h ng c u ụ ệ ồ ầ
hình lưỡi li m gây thi u ề ế
máu do đ t bi n gen thay ộ ế
th c p A –T thành T – ế ặ
A.
<b>2. Các d ng đ t bi n gen:ạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>a. Đ t bi n thay th m t c p nu:ộ</b> <b>ế</b> <b>ế ộ ặ</b>
H u qu : làm thay đ i trình t axit amin ậ ả ổ ự
trong prôtêin => thay đ i ch c năng c a ổ ứ ủ
prôtêin.
<b>ADN</b> <b>1</b> <b>2</b> <b>3</b> <b>4</b> <b>5</b> <b>6</b> <b>7</b> <b>8</b> <b>9</b> <b>10</b> <b>11</b> <b>12</b> <b>13</b> <b>14</b>
mARN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
pôlipeptit aa<sub>mđ</sub> aa<sub>1</sub> aa<sub>2</sub> aa<sub>3</sub>
<b>b. Đ t bi n thêm ho c m t m t c p nuộ</b> <b>ế</b> <b>ặ</b> <b>ấ</b> <b>ộ ặ</b>
<b>ADN</b> <b>1</b> <b>2</b> <b>3</b> <b>4</b> <b>5</b> <b>6</b> <b>8</b> <b>9</b> <b>10</b> <b>11</b> <b>12</b> <b>13</b> <b>14</b>
mARN 1 2 3 4 5 6 8 9 10 11 12 13 14
pôlipeptit aa<sub>mđ</sub> aa<sub>1</sub> aa<sub>2’</sub> aa<sub>3’</sub>
<b>M tấ</b>
<b>I. KHÁI NI M VÀ CÁC D NG Đ T BI N GENỆ</b> <b>Ạ</b> <b>Ộ</b> <b>Ế</b>
<b>2. Các d ng đ t bi n gen:ạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>I. KHÁI NI M VÀ CÁC D NG Đ T BI N GENỆ</b> <b>Ạ</b> <b>Ộ</b> <b>Ế</b>
<b>2. Các d ng đ t bi n gen:ạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>ADN</b> <b>1</b> <b>2</b> <b>3</b> <b>4</b> <b>5</b> <b>6</b> <b>7</b> <b>8</b> <b>9</b> <b>10</b> <b>11</b> <b>12</b> <b>13</b> <b>14</b>
mARN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
pôlipeptit aa<sub>mđ</sub> aa<sub>1</sub> aa<sub>2</sub> aa<sub>3</sub>
<b>b. Đ t bi n thêm ho c m t m t c p nuộ</b> <b>ế</b> <b>ặ</b> <b>ấ</b> <b>ộ ặ</b>
<b>Thêm</b>
<b>ADN</b> <b>1</b> <b>2</b> <b>3</b> <b>4</b> <b>5</b> <b>6</b> <b>7</b> <b>8</b> <b>9</b> <b>9’</b> <b>10</b> <b>11</b> <b>12</b> <b>13</b> <b>14</b>
mARN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 9’ 10 11 12 13 14
pôlipeptit aa<sub>mđ</sub> aa<sub>1</sub> aa<sub>2</sub> aa<sub>3’</sub> aa<sub>4’</sub>
<b>2. Các d ng đ t bi n gen:ạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>b. Đ t bi n thêm ho c m t m t c p nu:ộ</b> <b>ế</b> <b>ặ</b> <b>ấ</b> <b>ộ ặ</b>
Khái ni m: là đ t bi n làm thêm ho c m t ệ ộ ế ặ ấ
m t c p nuclêôtit trong gen.ộ ặ
<b>2. Các d ng đ t bi n gen:ạ</b> <b>ộ</b> <b>ế</b>
<b>b. Đ t bi n thêm ho c m t m t c p nu:ộ</b> <b>ế</b> <b>ặ</b> <b>ấ</b> <b>ộ ặ</b>
H u qu : mã di truy n b đ c sai k t v trí ậ ả ề ị ọ ể ừ ị
x y ra đ t bi n d n đ n làm thay đ i trình t ả ộ ế ẫ ế ổ ự
axit amin trong chu i pôlipeptit và làm thay ỗ
đ i ch c năng c a prôtêin.ổ ứ ủ