BỘ TÀI CHÍNH
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH
*****
BÙI HỮU PHÚ
GIẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
CÁC KHU CƠNG NGHIỆP TỈNH VĨNH PHÚC
CHUN NGÀNH : TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
MÃ SỐ: 9.34.02.01
LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS, TS. Nguyễn Văn Phúc
TS. Nguyễn Xuân Điền
Hà Nội 2020
MỤC LỤC
1. S ự c ần thi ết c ủa đ ề tài nghiên cứ u .........................................................................
1
2. T ổng quan tình hình nghiên c ứu vê đê tai
̀ ̀ ̀ ..............................................................
2
2.1. Những kết quả nghiên cứu ở trong nước............................................................... 2
2.2. Những cơng trình nghiên cứu ở nước ngồi........................................................ 10
5. Ý nghĩa khoa h ọc và th ực ti ễn c ủa đ ề tài nghiên cứ u ......................................
14
6. Ph ươ ng pháp nghiên c ứu ..........................................................................................
14
6.1. Phương pháp luận chung.................................................................................... 14
6.2. Cách tiếp cận, khung phân tích và phương pháp nghiên cứu cụ thể...................15
6.3. Phương pháp phân tích số liệu............................................................................ 17
7. K ết c ấu c ủa lu ận án ..................................................................................................
17
CHƯƠNG 1
........................................................................................................................
18
1.1.2. Phat triên bên v
́
̉
̀ ững khu công nghiêp
̣ ..............................................................
21
1.1.2.1. Ban chât cua viêc phat triên bên v
̉
́ ̉
̣
́
̉
̀ ững
........................................................
21
1.1.2.2. Các tiêu thức đánh giá sự phát triển bền vững của khu cơng nghiệp............26
1.1.2.2.1. Vị trí địa lý của khu cơng nghiệp
............................................................
26
1.1.2.2.2. Chất lượng qui hoạch khu cơng nghiêp
̣
..................................................
27
1.1.2.2.3. Diện tích đất và tỉ lệ lấp đầy khu cơng nghiêp
̣
......................................
28
1.1.2.2.4. Tổng số vốn đăng ký va v
̀ ốn đầu tư thực hiện vao khu cơng nghiêp
̀
̣
29
...
1.1.2.2.5. Kết quả và hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp trong khu cơng
nghiêp̣
.......................................................................................................................
30
1.1.2.2.6. Trình độ cơng nghệ và ứng dụng cơng nghệ trong các doanh nghiệp
của khu cơng nghiêp
̣
................................................................................................
31
1.1.2.2.7. Trình độ chun mơn hố và liên kết kinh tế cua khu cơng nghiêp va cac
̉
̣
̀ ́
doanh nghiêp trong khu cơng nghiêp
̣
̣
.......................................................................
33
1.1.2.2.9. Kha năng đ
̉
ảm bảo sự bền vững mơi trường tự nhiên và sinh thái
35
.......
1.1.2.2.10. Đảm bảo sự phát triển ơn đinh vê m
̉
̣
̀ ặt xã hội cua khu cơng nghiêp va
̉
̣
̀
đia ban xung quanh khu cơng nghiêp
̣
̀
̣
.......................................................................
36
1.2. GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRI ỂN B ỀN V ỮNG CÁC KHU CƠNG
NGHI ỆP .....................................................................................................................
37
1.2.1. Khái niệm giải pháp tài chính phát triển bền vững các khu công nghiệp...........37
1.2.2. Vai trò của các giải pháp tài chính đến sự phát triển bền vững các khu công
nghiệp................................................................................................................... 38
1.2.3. Nội dung các giải pháp tài chính phát triển bền vững các khu cơng nghiệp......39
1.2.3.1. Cac giai phap tài chính c
́
̉
́
ủa Nha n
̀ ươć
........................................................
39
1.2.3.2. Cac giai phap cua cac doanh nghiêp đâu t
́
̉
́ ̉
́
̣
̀ ư hạ tầng công nghiêp
̣
.............
46
i
1.2.3.3. Giải pháp tài chính của các doanh nghiệp hoạt động trong khu cơng
nghiêp̣
.......................................................................................................................
52
1.2.4. Những nhân tớ ảnh hưởng tới các giải pháp tài chính phát triển bền vững các
khu công nghiệp................................................................................................... 54
1.2.4.1. Chiên l
́ ược va chinh sach phat triên cac khu công nghiêp
̀ ́
́
́
̉
́
̣
..........................
54
1.2.4.2. Bôi canh va điêu kiên phat triên cac khu công nghiêp
́ ̉
̀ ̀
̣
́
̉
́
̣
................................
55
1.2.4.3. Sự phat triên cua cac khu công nghiêp
́
̉
̉
́
̣
.......................................................
56
1.2.4.4. Năng lực quan ly cua cac chu thê liên quan t
̉
́ ̉
́
̉ ̉
ơi s
́ ự phat triên cua cac khu
́
̉
̉
́
công nghiêp̣
..............................................................................................................
57
1.2.4.5. Năng lực tai chinh cua cac chu thê liên quan t
̀ ́
̉
́
̉ ̉
ới sự phat triên cua cac khu
́
̉
̉
́
công nghiêp̣
..............................................................................................................
58
1.3. KINH NGHI ỆM V Ề GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRI ỂN B ỀN V ỮNG
CÁC KHU CƠNG NGHI ỆP T ẠI M ỘT S Ố T ỈNH Ở VI ỆT NAM ................
59
1.3.1. Kinh nghiệm ở Hưng Yên................................................................................. 59
1.3.2. Kinh nghiệm ở Bắc Giang................................................................................. 62
1.3.3. Kinh nghiệm ở Hải Phịng................................................................................. 63
1.3.4. Kinh nghiệm ở Bình Dương............................................................................. 65
1.3.5. Một số bài học về giải pháp tài chính phát triển bền vững khu công nghiệp rút ra
cho tỉnh Vĩnh Phúc................................................................................................ 66
2.1. TH ỰC TR ẠNG PHÁT TRI Ể N CÁC KHU CÔNG NGHI ỆP T ỈNH VĨNH
PHÚC ..........................................................................................................................
69
2.1.1. Sự hình thành và phát triển các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc.....................69
2.1.2. Tính bền vững trong sự phát triển các khu cơng nghiệp Vĩnh Phúc .................77
2.1.2.1. Chất lượng qui hoạch khu cơng nghiêp
̣
.....................................................
77
2.1.2.2. Vị trí địa lý của các khu cơng nghiêp Vinh Phuc
̣
̃
́
.......................................
78
2.1.2.3. Diện tích đất và tỉ lệ lấp đầy các khu cơng nghiêp
̣ ở Vinh Phuc
̃
́
.............
79
2.1.2.5. Kết quả hoạt động của các doanh nghiệp trong khu cơng nghiêp
̣
...........
82
2.1.2.6. Trình độ cơng nghệ và ứng dụng cơng nghệ trong các doanh nghiệp
84
.....
2.1.2.7. Trình độ chun mơn hố và liên kết kinh tế
............................................
84
2.1.2.8. Khả năng đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư thứ cấp
..........................
85
2.1.2.9. Mức độ bền vững về xã hội
......................................................................
86
2.1.2.10. Sự bền vững về mơi trường
....................................................................
86
2.1.3. Đánh giá chung về sự phát triển bền vững các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc
.............................................................................................................................. 87
2.2. TH ỰC TR ẠNG CÁC GIẢ I PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRI Ể N CÁC KHU
CƠNG NGHI ỆP T ỈNH VĨNH PHÚC ...................................................................
88
2.2.1. Giải pháp tài chính của Nhà nước.................................................................... 91
2.2.1.1. Giải pháp về thuế
.....................................................................................
91
2.2.1.3. Giải pháp về chi ngân sách Nhà nước
.......................................................
99
2.2.1.4. Giải pháp tín dụng phát triển bền vững các KCN ở Vĩnh Phúc
.............
111
ii
2.2.2. Giải pháp tài chính của các doanh nghiệp để phát triển bền vững các khu công
nghiệp Vĩnh Phúc................................................................................................ 114
2.2.2.1. Đảm bảo nguồn vốn co điêu kiên t
́ ̀
̣ ối ưu, ổn định, chi phí thấp, ít rủi ro
114
................................................................................................................................
2.2.2.2. Quản lý và sử dụng vốn và tài sản có hiệu quả
.....................................
115
2.2.2.3. Tạo lập và sử dụng quỹ dự phịng rủi ro trong sản xuất kinh doanh
116
...
2.2.2.4. Tạo lập và sử dụng quỹ bảo vệ mơi trường
.........................................
118
2.2.2.5. Tạo lập và sử dụng quỹ tài chính đề xử lý các vấn đề liên quan tơi
́
người lao đơng
̣
......................................................................................................
121
2.2.2.6. Thiết kế chính sách giá và phí phù hợp điều kiện thực tế trong mơi
trường cạnh tranh
.................................................................................................
124
2.2.2.7. Đảm bảo tài chính để hồn thành dự án trung tâm xử lý nước thải, chất
thải cơng nghiệp cho tồn khu
..............................................................................
125
2.2.2.8. Đảm bảo nguồn lực tài chính để cung cấp một số dịch vụ hỗ trợ cho các
doanh nghiệp thứ cấp
...........................................................................................
126
2.3. ĐÁNH GIÁ VI Ệ C S Ử D ỤNG CÁC GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT
TRI Ể N B ỀN V ỮNG CÁC KHU CÔNG NGHI ỆP T ỈNH VĨNH PHÚC ......
127
2.3.1. Một số kết quả tích cực từ việc sử dụng các giải pháp tài chính.....................127
2.3.2. Một số hạn chế trong việc xây dựng và triển khai các giải pháp tài chính để phát
triển các khu cơng nghiệp ở Vĩnh Phúc............................................................... 129
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế trong việc thực hiện các giải pháp tài chính
phát triển các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc................................................... 131
CHƯƠNG 3
......................................................................................................................
137
3.1.1. Định hướng phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2021- 2025
............................................................................................................................ 137
3.1.2. Quan điểm, định hướng phát triển bền vững các khu công nghiệp ở Vĩnh Phúc
giai đoạn 2021- 2025.......................................................................................... 141
3.1.3. Mục tiêu xây dựng và sử dụng các giải pháp tài chính phát triển các KCN theo
hướng bền vững................................................................................................. 144
3.2. M ỘT S Ố GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH C ỦA CÁC CƠ QUAN QU ẢN LÝ NHÀ
N ƯỚ C Đ ỊA PH ƯƠ NG PHÁT TRI ỂN B ỀN V ỮNG CÁC KHU CÔNG
NGHI ỆP VĨNH PHÚC GIAI ĐOẠN 20212025, T ẦM NHÌN ĐẾ N 2030 . 145
.
3.2.1. Đề xuất với Nhà nước để điều chỉnh một số chính sách ưu đãi thuế và áp dụng
chúng một cách phù hợp với điều kiện của địa phương..................................... 145
3.2.2. Đa dạng hóa các nguồn vốn đầu tư để phát triển các khu công nghiệp..........152
3.2.3. Đa dạng hóa và tập trung các nguồn thu để tăng cường khả năng cho ngân
sách địa phương nhằm đảm bảo nhu cầu chi ngân sách.................................... 157
3.2.4. Hoàn thiện cơ chế phân bổ ngân sách và sử dụng ngân sách ......................162
iii
3.2.5. Nhanh chóng thực hiện chính sách ưu đãi tín dụng đối với các chủ thể có liên
quan đến quá trình phát triển các khu cơng nghiệp............................................ 171
3.3. GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH C ỦA CÁC DOANH NGHI ỆP ĐỂ PHÁT TRI Ể N
B ỀN V ỮNG CÁC KHU CÔNG NGHI ỆP T ẠI VĨNH PHÚC .......................
175
3.3.1. Tăng vốn chủ sở hữu, lựa chọn nguồn vốn tín dụng tối ưu nhằm đảm bảo đúng
tiến độ, đầy đủ hạng mục và quy mô đầu tư của dự án...................................... 175
3.3.2. Chia sẻ nguồn lực tài chính với các đối tác trong ch̃i kinh doanh................178
3.3.3. Trích lập quỹ phịng ngừa rủi ro của doanh nghiệp......................................... 179
3.3.4. Tạo lập và sử dụng có hiệu quả quỹ bảo vệ mơi trường................................. 181
KẾT LUẬN
........................................................................................................................
183
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
...........................................................................
184
PHU LUC 1
̣
̣
........................................................................................................................
195
GIƠI THIÊU CHUNG VÊ TINH VINH PHUC
́
̣
̀ ̉
̃
́
...............................................................
195
PHỤ LỤC 2
........................................................................................................................
199
MÔ TẢ MẪU NGHIÊN CỨU
...........................................................................................
199
PHỤ LỤC 3
........................................................................................................................
200
PHIÊU KHAO SAT DOANH NGHIÊP ĐÂU T
́
̉
́
̣
̀ Ư SƠ CÂP VA CAN BÔ QUAN LY
́
̀ ́
̣
̉
́
NHA N
̀ ƯƠC
́
......................................................................................................................
200
PHỤ LỤC 4
........................................................................................................................
208
PHIÊU ĐIÊU TRA DOANH NGHIÊP TH
́
̀
̣
Ư CÂP
́ ́
...........................................................
208
iv
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
BQL
:
Ban quản lý
BVMT
:
Bảo vệ mơi trường
Bộ KH & ĐT
:
Bộ Kế hoạch & Đầu tư
CN
:
Cơng nghiệp
CNH, HĐH
:
Cơng nghiệp hố hiện đại hóa
DDI
:
Đầu tư trong nước
DN
:
Doanh nghiêp̣
DVHTKD
:
Dịch vụ hỗ trợ kinh doanh
FDI
:
Đầu tư nước ngồi
GTSX
:
Giá trị sản xuất
KCN
:
Khu cơng nghiêp̣
KCX
:
Khu chê xt
́ ́
KKT
:
Khu kinh tế
PTBV
:
Phát triển bền vững
Thuế XNK
:
Thuế xuất nhập khẩu
Thuế TNCN
:
Thuế thu nhập cá nhân
Thuế GTGT
:
Thuế giá trị gia tăng
Ngân hàng VDB
:
Ngân hàng phát triển Việt Nam
NHTM
:
Ngân hàng thương mại
NSNN
:
Ngân sách nhà nước
NSĐP
:
Ngân sách địa phương
SXCN
:
Sản xuất cơng nghiệp
v
DANH MỤC BẢNG
1. S ự c ần thi ết c ủa đ ề tài nghiên cứ u .........................................................................
1
2. T ổng quan tình hình nghiên c ứu vê đê tai
̀ ̀ ̀ ..............................................................
2
2.1. Những kết quả nghiên cứu ở trong nước............................................................... 2
2.2. Những cơng trình nghiên cứu ở nước ngồi........................................................ 10
5. Ý nghĩa khoa h ọc và th ực ti ễn c ủa đ ề tài nghiên cứ u ......................................
14
6. Ph ươ ng pháp nghiên c ứu ..........................................................................................
14
6.1. Phương pháp luận chung.................................................................................... 14
6.2. Cách tiếp cận, khung phân tích và phương pháp nghiên cứu cụ thể...................15
6.3. Phương pháp phân tích số liệu............................................................................ 17
7. K ết c ấu c ủa lu ận án ..................................................................................................
17
CHƯƠNG 1
........................................................................................................................
18
1.1.2. Phat triên bên v
́
̉
̀ ững khu công nghiêp
̣ ..............................................................
21
1.1.2.1. Ban chât cua viêc phat triên bên v
̉
́ ̉
̣
́
̉
̀ ững
........................................................
21
1.1.2.2. Các tiêu thức đánh giá sự phát triển bền vững của khu cơng nghiệp............26
1.1.2.2.1. Vị trí địa lý của khu cơng nghiệp
............................................................
26
1.1.2.2.2. Chất lượng qui hoạch khu cơng nghiêp
̣
..................................................
27
1.1.2.2.3. Diện tích đất và tỉ lệ lấp đầy khu cơng nghiêp
̣
......................................
28
1.1.2.2.4. Tổng số vốn đăng ký va v
̀ ốn đầu tư thực hiện vao khu cơng nghiêp
̀
̣
29
...
1.1.2.2.5. Kết quả và hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp trong khu cơng
nghiêp̣
.......................................................................................................................
30
1.1.2.2.6. Trình độ cơng nghệ và ứng dụng cơng nghệ trong các doanh nghiệp
của khu cơng nghiêp
̣
................................................................................................
31
1.1.2.2.7. Trình độ chun mơn hố và liên kết kinh tế cua khu cơng nghiêp va cac
̉
̣
̀ ́
doanh nghiêp trong khu cơng nghiêp
̣
̣
.......................................................................
33
1.1.2.2.9. Kha năng đ
̉
ảm bảo sự bền vững mơi trường tự nhiên và sinh thái
35
.......
1.1.2.2.10. Đảm bảo sự phát triển ơn đinh vê m
̉
̣
̀ ặt xã hội cua khu cơng nghiêp va
̉
̣
̀
đia ban xung quanh khu cơng nghiêp
̣
̀
̣
.......................................................................
36
1.2. GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRI ỂN B ỀN V ỮNG CÁC KHU CƠNG
NGHI ỆP .....................................................................................................................
37
1.2.1. Khái niệm giải pháp tài chính phát triển bền vững các khu công nghiệp...........37
1.2.2. Vai trò của các giải pháp tài chính đến sự phát triển bền vững các khu công
nghiệp................................................................................................................... 38
1.2.3. Nội dung các giải pháp tài chính phát triển bền vững các khu cơng nghiệp......39
1.2.3.1. Cac giai phap tài chính c
́
̉
́
ủa Nha n
̀ ươć
........................................................
39
1.2.3.2. Cac giai phap cua cac doanh nghiêp đâu t
́
̉
́ ̉
́
̣
̀ ư hạ tầng công nghiêp
̣
.............
46
vi
1.2.3.3. Giải pháp tài chính của các doanh nghiệp hoạt động trong khu cơng
nghiêp̣
.......................................................................................................................
52
1.2.4. Những nhân tớ ảnh hưởng tới các giải pháp tài chính phát triển bền vững các
khu công nghiệp................................................................................................... 54
1.2.4.1. Chiên l
́ ược va chinh sach phat triên cac khu công nghiêp
̀ ́
́
́
̉
́
̣
..........................
54
1.2.4.2. Bôi canh va điêu kiên phat triên cac khu công nghiêp
́ ̉
̀ ̀
̣
́
̉
́
̣
................................
55
1.2.4.3. Sự phat triên cua cac khu công nghiêp
́
̉
̉
́
̣
.......................................................
56
1.2.4.4. Năng lực quan ly cua cac chu thê liên quan t
̉
́ ̉
́
̉ ̉
ơi s
́ ự phat triên cua cac khu
́
̉
̉
́
công nghiêp̣
..............................................................................................................
57
1.2.4.5. Năng lực tai chinh cua cac chu thê liên quan t
̀ ́
̉
́
̉ ̉
ới sự phat triên cua cac khu
́
̉
̉
́
công nghiêp̣
..............................................................................................................
58
1.3. KINH NGHI ỆM V Ề GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRI ỂN B ỀN V ỮNG
CÁC KHU CƠNG NGHI ỆP T ẠI M ỘT S Ố T ỈNH Ở VI ỆT NAM ................
59
1.3.1. Kinh nghiệm ở Hưng Yên................................................................................. 59
1.3.2. Kinh nghiệm ở Bắc Giang................................................................................. 62
1.3.3. Kinh nghiệm ở Hải Phịng................................................................................. 63
1.3.4. Kinh nghiệm ở Bình Dương............................................................................. 65
1.3.5. Một số bài học về giải pháp tài chính phát triển bền vững khu công nghiệp rút ra
cho tỉnh Vĩnh Phúc................................................................................................ 66
2.1. TH ỰC TR ẠNG PHÁT TRI Ể N CÁC KHU CÔNG NGHI ỆP T ỈNH VĨNH
PHÚC ..........................................................................................................................
69
2.1.1. Sự hình thành và phát triển các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc.....................69
2.1.2. Tính bền vững trong sự phát triển các khu cơng nghiệp Vĩnh Phúc .................77
2.1.2.1. Chất lượng qui hoạch khu cơng nghiêp
̣
.....................................................
77
2.1.2.2. Vị trí địa lý của các khu cơng nghiêp Vinh Phuc
̣
̃
́
.......................................
78
2.1.2.3. Diện tích đất và tỉ lệ lấp đầy các khu cơng nghiêp
̣ ở Vinh Phuc
̃
́
.............
79
2.1.2.5. Kết quả hoạt động của các doanh nghiệp trong khu cơng nghiêp
̣
...........
82
2.1.2.6. Trình độ cơng nghệ và ứng dụng cơng nghệ trong các doanh nghiệp
84
.....
2.1.2.7. Trình độ chun mơn hố và liên kết kinh tế
............................................
84
2.1.2.8. Khả năng đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư thứ cấp
..........................
85
2.1.2.9. Mức độ bền vững về xã hội
......................................................................
86
2.1.2.10. Sự bền vững về mơi trường
....................................................................
86
2.1.3. Đánh giá chung về sự phát triển bền vững các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc
.............................................................................................................................. 87
2.2. TH ỰC TR ẠNG CÁC GIẢ I PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRI Ể N CÁC KHU
CƠNG NGHI ỆP T ỈNH VĨNH PHÚC ...................................................................
88
2.2.1. Giải pháp tài chính của Nhà nước.................................................................... 91
2.2.1.1. Giải pháp về thuế
.....................................................................................
91
2.2.1.3. Giải pháp về chi ngân sách Nhà nước
.......................................................
99
2.2.1.4. Giải pháp tín dụng phát triển bền vững các KCN ở Vĩnh Phúc
.............
111
vii
2.2.2. Giải pháp tài chính của các doanh nghiệp để phát triển bền vững các khu công
nghiệp Vĩnh Phúc................................................................................................ 114
2.2.2.1. Đảm bảo nguồn vốn co điêu kiên t
́ ̀
̣ ối ưu, ổn định, chi phí thấp, ít rủi ro
114
................................................................................................................................
2.2.2.2. Quản lý và sử dụng vốn và tài sản có hiệu quả
.....................................
115
2.2.2.3. Tạo lập và sử dụng quỹ dự phịng rủi ro trong sản xuất kinh doanh
116
...
2.2.2.4. Tạo lập và sử dụng quỹ bảo vệ mơi trường
.........................................
118
2.2.2.5. Tạo lập và sử dụng quỹ tài chính đề xử lý các vấn đề liên quan tơi
́
người lao đơng
̣
......................................................................................................
121
2.2.2.6. Thiết kế chính sách giá và phí phù hợp điều kiện thực tế trong mơi
trường cạnh tranh
.................................................................................................
124
2.2.2.7. Đảm bảo tài chính để hồn thành dự án trung tâm xử lý nước thải, chất
thải cơng nghiệp cho tồn khu
..............................................................................
125
2.2.2.8. Đảm bảo nguồn lực tài chính để cung cấp một số dịch vụ hỗ trợ cho các
doanh nghiệp thứ cấp
...........................................................................................
126
2.3. ĐÁNH GIÁ VI Ệ C S Ử D ỤNG CÁC GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT
TRI Ể N B ỀN V ỮNG CÁC KHU CÔNG NGHI ỆP T ỈNH VĨNH PHÚC ......
127
2.3.1. Một số kết quả tích cực từ việc sử dụng các giải pháp tài chính.....................127
2.3.2. Một số hạn chế trong việc xây dựng và triển khai các giải pháp tài chính để phát
triển các khu cơng nghiệp ở Vĩnh Phúc............................................................... 129
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế trong việc thực hiện các giải pháp tài chính
phát triển các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc................................................... 131
CHƯƠNG 3
......................................................................................................................
137
3.1.1. Định hướng phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2021- 2025
............................................................................................................................ 137
3.1.2. Quan điểm, định hướng phát triển bền vững các khu công nghiệp ở Vĩnh Phúc
giai đoạn 2021- 2025.......................................................................................... 141
3.1.3. Mục tiêu xây dựng và sử dụng các giải pháp tài chính phát triển các KCN theo
hướng bền vững................................................................................................. 144
3.2. M ỘT S Ố GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH C ỦA CÁC CƠ QUAN QU ẢN LÝ NHÀ
N ƯỚ C Đ ỊA PH ƯƠ NG PHÁT TRI ỂN B ỀN V ỮNG CÁC KHU CÔNG
NGHI ỆP VĨNH PHÚC GIAI ĐOẠN 20212025, T ẦM NHÌN ĐẾ N 2030 . 145
.
3.2.1. Đề xuất với Nhà nước để điều chỉnh một số chính sách ưu đãi thuế và áp dụng
chúng một cách phù hợp với điều kiện của địa phương..................................... 145
3.2.2. Đa dạng hóa các nguồn vốn đầu tư để phát triển các khu công nghiệp..........152
3.2.3. Đa dạng hóa và tập trung các nguồn thu để tăng cường khả năng cho ngân
sách địa phương nhằm đảm bảo nhu cầu chi ngân sách.................................... 157
3.2.4. Hoàn thiện cơ chế phân bổ ngân sách và sử dụng ngân sách ......................162
viii
3.2.5. Nhanh chóng thực hiện chính sách ưu đãi tín dụng đối với các chủ thể có liên
quan đến quá trình phát triển các khu cơng nghiệp............................................ 171
3.3. GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH C ỦA CÁC DOANH NGHI ỆP ĐỂ PHÁT TRI Ể N
B ỀN V ỮNG CÁC KHU CÔNG NGHI ỆP T ẠI VĨNH PHÚC .......................
175
3.3.1. Tăng vốn chủ sở hữu, lựa chọn nguồn vốn tín dụng tối ưu nhằm đảm bảo đúng
tiến độ, đầy đủ hạng mục và quy mô đầu tư của dự án...................................... 175
3.3.2. Chia sẻ nguồn lực tài chính với các đối tác trong ch̃i kinh doanh................178
3.3.3. Trích lập quỹ phịng ngừa rủi ro của doanh nghiệp......................................... 179
3.3.4. Tạo lập và sử dụng có hiệu quả quỹ bảo vệ mơi trường................................. 181
KẾT LUẬN
........................................................................................................................
183
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
...........................................................................
184
PHU LUC 1
̣
̣
........................................................................................................................
195
GIƠI THIÊU CHUNG VÊ TINH VINH PHUC
́
̣
̀ ̉
̃
́
...............................................................
195
PHỤ LỤC 2
........................................................................................................................
199
MÔ TẢ MẪU NGHIÊN CỨU
...........................................................................................
199
PHỤ LỤC 3
........................................................................................................................
200
PHIÊU KHAO SAT DOANH NGHIÊP ĐÂU T
́
̉
́
̣
̀ Ư SƠ CÂP VA CAN BÔ QUAN LY
́
̀ ́
̣
̉
́
NHA N
̀ ƯƠC
́
......................................................................................................................
200
PHỤ LỤC 4
........................................................................................................................
208
PHIÊU ĐIÊU TRA DOANH NGHIÊP TH
́
̀
̣
Ư CÂP
́ ́
...........................................................
208
ix
DANH MỤC HÌNH VẼ
1. S ự c ần thi ết c ủa đ ề tài nghiên cứ u .........................................................................
1
2. T ổng quan tình hình nghiên c ứu vê đê tai
̀ ̀ ̀ ..............................................................
2
2.1. Những kết quả nghiên cứu ở trong nước............................................................... 2
2.2. Những cơng trình nghiên cứu ở nước ngồi........................................................ 10
5. Ý nghĩa khoa h ọc và th ực ti ễn c ủa đ ề tài nghiên cứ u ......................................
14
6. Ph ươ ng pháp nghiên c ứu ..........................................................................................
14
6.1. Phương pháp luận chung.................................................................................... 14
6.2. Cách tiếp cận, khung phân tích và phương pháp nghiên cứu cụ thể...................15
6.3. Phương pháp phân tích số liệu............................................................................ 17
7. K ết c ấu c ủa lu ận án ..................................................................................................
17
CHƯƠNG 1
........................................................................................................................
18
1.1.2. Phat triên bên v
́
̉
̀ ững khu công nghiêp
̣ ..............................................................
21
1.1.2.1. Ban chât cua viêc phat triên bên v
̉
́ ̉
̣
́
̉
̀ ững
........................................................
21
1.1.2.2. Các tiêu thức đánh giá sự phát triển bền vững của khu cơng nghiệp............26
1.1.2.2.1. Vị trí địa lý của khu cơng nghiệp
............................................................
26
1.1.2.2.2. Chất lượng qui hoạch khu cơng nghiêp
̣
..................................................
27
1.1.2.2.3. Diện tích đất và tỉ lệ lấp đầy khu cơng nghiêp
̣
......................................
28
1.1.2.2.4. Tổng số vốn đăng ký va v
̀ ốn đầu tư thực hiện vao khu cơng nghiêp
̀
̣
29
...
1.1.2.2.5. Kết quả và hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp trong khu cơng
nghiêp̣
.......................................................................................................................
30
1.1.2.2.6. Trình độ cơng nghệ và ứng dụng cơng nghệ trong các doanh nghiệp
của khu cơng nghiêp
̣
................................................................................................
31
1.1.2.2.7. Trình độ chun mơn hố và liên kết kinh tế cua khu cơng nghiêp va cac
̉
̣
̀ ́
doanh nghiêp trong khu cơng nghiêp
̣
̣
.......................................................................
33
1.1.2.2.9. Kha năng đ
̉
ảm bảo sự bền vững mơi trường tự nhiên và sinh thái
35
.......
1.1.2.2.10. Đảm bảo sự phát triển ơn đinh vê m
̉
̣
̀ ặt xã hội cua khu cơng nghiêp va
̉
̣
̀
đia ban xung quanh khu cơng nghiêp
̣
̀
̣
.......................................................................
36
1.2. GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRI ỂN B ỀN V ỮNG CÁC KHU CƠNG
NGHI ỆP .....................................................................................................................
37
1.2.1. Khái niệm giải pháp tài chính phát triển bền vững các khu công nghiệp...........37
1.2.2. Vai trò của các giải pháp tài chính đến sự phát triển bền vững các khu công
nghiệp................................................................................................................... 38
1.2.3. Nội dung các giải pháp tài chính phát triển bền vững các khu cơng nghiệp......39
1.2.3.1. Cac giai phap tài chính c
́
̉
́
ủa Nha n
̀ ươć
........................................................
39
1.2.3.2. Cac giai phap cua cac doanh nghiêp đâu t
́
̉
́ ̉
́
̣
̀ ư hạ tầng công nghiêp
̣
.............
46
x
1.2.3.3. Giải pháp tài chính của các doanh nghiệp hoạt động trong khu cơng
nghiêp̣
.......................................................................................................................
52
1.2.4. Những nhân tớ ảnh hưởng tới các giải pháp tài chính phát triển bền vững các
khu công nghiệp................................................................................................... 54
1.2.4.1. Chiên l
́ ược va chinh sach phat triên cac khu công nghiêp
̀ ́
́
́
̉
́
̣
..........................
54
1.2.4.2. Bôi canh va điêu kiên phat triên cac khu công nghiêp
́ ̉
̀ ̀
̣
́
̉
́
̣
................................
55
1.2.4.3. Sự phat triên cua cac khu công nghiêp
́
̉
̉
́
̣
.......................................................
56
1.2.4.4. Năng lực quan ly cua cac chu thê liên quan t
̉
́ ̉
́
̉ ̉
ơi s
́ ự phat triên cua cac khu
́
̉
̉
́
công nghiêp̣
..............................................................................................................
57
1.2.4.5. Năng lực tai chinh cua cac chu thê liên quan t
̀ ́
̉
́
̉ ̉
ới sự phat triên cua cac khu
́
̉
̉
́
công nghiêp̣
..............................................................................................................
58
1.3. KINH NGHI ỆM V Ề GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRI ỂN B ỀN V ỮNG
CÁC KHU CƠNG NGHI ỆP T ẠI M ỘT S Ố T ỈNH Ở VI ỆT NAM ................
59
1.3.1. Kinh nghiệm ở Hưng Yên................................................................................. 59
1.3.2. Kinh nghiệm ở Bắc Giang................................................................................. 62
1.3.3. Kinh nghiệm ở Hải Phịng................................................................................. 63
1.3.4. Kinh nghiệm ở Bình Dương............................................................................. 65
1.3.5. Một số bài học về giải pháp tài chính phát triển bền vững khu công nghiệp rút ra
cho tỉnh Vĩnh Phúc................................................................................................ 66
2.1. TH ỰC TR ẠNG PHÁT TRI Ể N CÁC KHU CÔNG NGHI ỆP T ỈNH VĨNH
PHÚC ..........................................................................................................................
69
2.1.1. Sự hình thành và phát triển các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc.....................69
2.1.2. Tính bền vững trong sự phát triển các khu cơng nghiệp Vĩnh Phúc .................77
2.1.2.1. Chất lượng qui hoạch khu cơng nghiêp
̣
.....................................................
77
2.1.2.2. Vị trí địa lý của các khu cơng nghiêp Vinh Phuc
̣
̃
́
.......................................
78
2.1.2.3. Diện tích đất và tỉ lệ lấp đầy các khu cơng nghiêp
̣ ở Vinh Phuc
̃
́
.............
79
2.1.2.5. Kết quả hoạt động của các doanh nghiệp trong khu cơng nghiêp
̣
...........
82
2.1.2.6. Trình độ cơng nghệ và ứng dụng cơng nghệ trong các doanh nghiệp
84
.....
2.1.2.7. Trình độ chun mơn hố và liên kết kinh tế
............................................
84
2.1.2.8. Khả năng đáp ứng nhu cầu của các nhà đầu tư thứ cấp
..........................
85
2.1.2.9. Mức độ bền vững về xã hội
......................................................................
86
2.1.2.10. Sự bền vững về mơi trường
....................................................................
86
2.1.3. Đánh giá chung về sự phát triển bền vững các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc
.............................................................................................................................. 87
2.2. TH ỰC TR ẠNG CÁC GIẢ I PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT TRI Ể N CÁC KHU
CƠNG NGHI ỆP T ỈNH VĨNH PHÚC ...................................................................
88
2.2.1. Giải pháp tài chính của Nhà nước.................................................................... 91
2.2.1.1. Giải pháp về thuế
.....................................................................................
91
2.2.1.3. Giải pháp về chi ngân sách Nhà nước
.......................................................
99
2.2.1.4. Giải pháp tín dụng phát triển bền vững các KCN ở Vĩnh Phúc
.............
111
xi
2.2.2. Giải pháp tài chính của các doanh nghiệp để phát triển bền vững các khu công
nghiệp Vĩnh Phúc................................................................................................ 114
2.2.2.1. Đảm bảo nguồn vốn co điêu kiên t
́ ̀
̣ ối ưu, ổn định, chi phí thấp, ít rủi ro
114
................................................................................................................................
2.2.2.2. Quản lý và sử dụng vốn và tài sản có hiệu quả
.....................................
115
2.2.2.3. Tạo lập và sử dụng quỹ dự phịng rủi ro trong sản xuất kinh doanh
116
...
2.2.2.4. Tạo lập và sử dụng quỹ bảo vệ mơi trường
.........................................
118
2.2.2.5. Tạo lập và sử dụng quỹ tài chính đề xử lý các vấn đề liên quan tơi
́
người lao đơng
̣
......................................................................................................
121
2.2.2.6. Thiết kế chính sách giá và phí phù hợp điều kiện thực tế trong mơi
trường cạnh tranh
.................................................................................................
124
2.2.2.7. Đảm bảo tài chính để hồn thành dự án trung tâm xử lý nước thải, chất
thải cơng nghiệp cho tồn khu
..............................................................................
125
2.2.2.8. Đảm bảo nguồn lực tài chính để cung cấp một số dịch vụ hỗ trợ cho các
doanh nghiệp thứ cấp
...........................................................................................
126
2.3. ĐÁNH GIÁ VI Ệ C S Ử D ỤNG CÁC GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH PHÁT
TRI Ể N B ỀN V ỮNG CÁC KHU CÔNG NGHI ỆP T ỈNH VĨNH PHÚC ......
127
2.3.1. Một số kết quả tích cực từ việc sử dụng các giải pháp tài chính.....................127
2.3.2. Một số hạn chế trong việc xây dựng và triển khai các giải pháp tài chính để phát
triển các khu cơng nghiệp ở Vĩnh Phúc............................................................... 129
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế trong việc thực hiện các giải pháp tài chính
phát triển các khu công nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc................................................... 131
CHƯƠNG 3
......................................................................................................................
137
3.1.1. Định hướng phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh Vĩnh Phúc giai đoạn 2021- 2025
............................................................................................................................ 137
3.1.2. Quan điểm, định hướng phát triển bền vững các khu công nghiệp ở Vĩnh Phúc
giai đoạn 2021- 2025.......................................................................................... 141
3.1.3. Mục tiêu xây dựng và sử dụng các giải pháp tài chính phát triển các KCN theo
hướng bền vững................................................................................................. 144
3.2. M ỘT S Ố GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH C ỦA CÁC CƠ QUAN QU ẢN LÝ NHÀ
N ƯỚ C Đ ỊA PH ƯƠ NG PHÁT TRI ỂN B ỀN V ỮNG CÁC KHU CÔNG
NGHI ỆP VĨNH PHÚC GIAI ĐOẠN 20212025, T ẦM NHÌN ĐẾ N 2030 . 145
.
3.2.1. Đề xuất với Nhà nước để điều chỉnh một số chính sách ưu đãi thuế và áp dụng
chúng một cách phù hợp với điều kiện của địa phương..................................... 145
3.2.2. Đa dạng hóa các nguồn vốn đầu tư để phát triển các khu công nghiệp..........152
3.2.3. Đa dạng hóa và tập trung các nguồn thu để tăng cường khả năng cho ngân
sách địa phương nhằm đảm bảo nhu cầu chi ngân sách.................................... 157
3.2.4. Hoàn thiện cơ chế phân bổ ngân sách và sử dụng ngân sách ......................162
xii
3.2.5. Nhanh chóng thực hiện chính sách ưu đãi tín dụng đối với các chủ thể có liên
quan đến quá trình phát triển các khu cơng nghiệp............................................ 171
3.3. GI ẢI PHÁP TÀI CHÍNH C ỦA CÁC DOANH NGHI ỆP ĐỂ PHÁT TRI Ể N
B ỀN V ỮNG CÁC KHU CÔNG NGHI ỆP T ẠI VĨNH PHÚC .......................
175
3.3.1. Tăng vốn chủ sở hữu, lựa chọn nguồn vốn tín dụng tối ưu nhằm đảm bảo đúng
tiến độ, đầy đủ hạng mục và quy mô đầu tư của dự án...................................... 175
3.3.2. Chia sẻ nguồn lực tài chính với các đối tác trong ch̃i kinh doanh................178
3.3.3. Trích lập quỹ phịng ngừa rủi ro của doanh nghiệp......................................... 179
3.3.4. Tạo lập và sử dụng có hiệu quả quỹ bảo vệ mơi trường................................. 181
KẾT LUẬN
........................................................................................................................
183
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
...........................................................................
184
PHU LUC 1
̣
̣
........................................................................................................................
195
GIƠI THIÊU CHUNG VÊ TINH VINH PHUC
́
̣
̀ ̉
̃
́
...............................................................
195
PHỤ LỤC 2
........................................................................................................................
199
MÔ TẢ MẪU NGHIÊN CỨU
...........................................................................................
199
PHỤ LỤC 3
........................................................................................................................
200
PHIÊU KHAO SAT DOANH NGHIÊP ĐÂU T
́
̉
́
̣
̀ Ư SƠ CÂP VA CAN BÔ QUAN LY
́
̀ ́
̣
̉
́
NHA N
̀ ƯƠC
́
......................................................................................................................
200
PHỤ LỤC 4
........................................................................................................................
208
PHIÊU ĐIÊU TRA DOANH NGHIÊP TH
́
̀
̣
Ư CÂP
́ ́
...........................................................
208
xiii
MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu
Vĩnh Phúc đang chuyển dịch manh me c
̣
̃ ơ cấu kinh tế theo hướng nâng cao
tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ trong cơ cấu kinh tế. Phát triển các KCN là một
chủ trương lơn va quan trong c
́ ̀
̣
ủa tỉnh trong những năm qua. Từ khi tai thanh lâp
́ ̀
̣
tinh năm 1997, s
̉
ựphát triển các KCN ở Vĩnh Phúc đã luôn biên đông cung chiêu
́ ̣
̀
̀
vơi giá tr
́
ị sản xuất công nghiệp, cơ cấu kinh tế, số thu ngân sách, năng lực cạnh
tranh… cua Tinh. Tuy nhiên, s
̉
̉
ự phát triển bên v
̀ ưng cua các KCN Vĩnh Phúc đang
̃
̉
đoi hoi phai giai quyêt nhi
̀ ̉
̉
̉
́ ều vấn đề, đăc biêt la:
̣
̣ ̀
Thứ nhất, các KCN hiên đang t
̣
ập trung qua m
́ ưc
́ ở các trung tâm kinh tế
(các đô thị), nằm cạnh hoăc rât gân cac tr
̣
́ ̀ ́ ục đường quốc lộ thuân tiên cho viêc
̣
̣
̣
cung câp vât t
́ ̣ ư phuc vu san xuât va tiêu thu hang hoa, ch
̣
̣ ̉
́ ̀
̣ ̀
́
ưa vươn tơi đ
́ ược những
đia ph
̣
ương co tiêm năng nh
́ ̀
ưng cơ sở ha tâng ch
̣ ̀
ưa phat triên khac.
́
̉
́
Thứ hai, trong chiến lược trươc đây vê thu hút đ
́
̀
ầu tư vào các KCN, địa
phương chưa có nhiều kinh nghiệm khiên q trình thu hút đ
́
ầu tư chưa đạt hiệu
quả như kỳ vọng va tinh bên v
̀ ́
̀ ững chưa được đam bao v
̉
̉ ưng chăc.
̃
́
Thứ ba, doanh nghiêp trong các KCN Vinh Phuc đa phat triên manh nh
̣
̃
́ ̃ ́
̉
̣
ưng
hiêu qua san xt kinh doanh cịn th
̣
̉ ̉
́
ấp, viêc m
̣
ở rộng quy mơ con châm, ch
̀
̣
ưa đap
́
ứng ky vong cua đia ph
̀ ̣
̉ ̣
ương cung nh
̃
ư cua chinh cac nha đâu t
̉
́
́
̀ ̀ ư.
Thứ tư, chât thai t
́
̉ ừ q trinh san xt trong cac KCN cua tinh ch
̀
̉
́
́
̉ ̉
ưa đượ c
xử ly triêt đê khiên cho tình tr
́ ̣
̉
́
ạng ơ nhiễm mơi trường tại đây có xu hướng gia
tăng. Vân đê nay đa đ
́ ̀ ̀ ̃ ược noi t
́ ới từ nhiêu năm nay
̀
ở nhiêu câp đơ nh
̀ ́
̣ ưng vân
̃
chưa có các giải pháp khắc phục mơt cach có hi
̣ ́
ệu quả va lâu dài.
̀
Trong bơi canh trên, Vinh Phuc đa triên khai nhiêu biên phap đ
́ ̉
̃
́ ̃ ̉
̀
̣
́ ể đảm bảo
va nâng cao tinh b
̀
́
ền vững trong phát triển các KCN, từ tăng cường kiêm tra,
̉
giam sat, x
́
́ ử ly triêt đê cac tr
́ ̣
̉ ́ ươ ̀ng hợp vi pham, đông th
̣
̀
ời khuyên khich cac
́
́
́
doanh nghiêp trong KCN th
̣
ực thi tôt h
́ ơn chu tr
̉ ương cua tinh cung nh
̉ ̉
̃
ư cuả
Nha n
̀ ươ ́c. Vê măt tai chinh, Tinh đa vân dung cac chinh sach cua Nha n
̀ ̣ ̀
́
̉
̃ ̣
̣
́
́
́
̉
̀ ươc,
́
đăc biêt la cac chinh sach thuê va phi, đông th
̣
̣ ̀ ́
́
́
́ ̀ ́ ̀
ời sử dung nh
̣
ững khoan chi kha
̉
̉
di đê đâu t
̃ ̀ ̀ ư hô tr
̃ ợ cac KCN hoăc hô tr
́
̣
̃ ợ trự c tiêp cho cac nha đâu t
́
́
̀ ̀ ư vao KCN.
̀
Vân đê đăt ra la măc du nh
́
̀ ̣
̀ ̣
̀ ững biên phap nay đa đ
̣
́
̀
̃ ượ c quan tâm nhưng chưa
đem lai tac đông nh
̣ ́ ̣
ư mong muôn. T
́ ừ kinh nghiêm cua cac đia ph
̣
̉
́ ̣
ươ ng khac
́ ở
trong va ngoai n
̀
̀ ươ c, t
́ ừ phân tich cac tr
́
́ ươ ̀ng hợp cu thê va đanh gia tac đông
̣
̉ ̀ ́
́ ́
̣
1
cua cac biên phap đa tiên hanh, co thê rut ra kêt ln răng c
̉
́
̣
́ ̃ ́ ̀
́ ̉ ́
́
̣
̀ ần có một hệ thống
đồng bộ các chính sách & giải pháp phù hợp hơn, trong đó hệ thống các giải
pháp và chính sách về tài chính được coi là nhân tố quan trọng để đạt mục tiêu.
Xuất phát từ những u cầu cấp thiết nói trên, “Giải pháp tài chính phát
triển bền vững các khu cơng nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc” đa đ
̃ ược chon làm đ
̣
ề tài
cho luận án tiến sỹ nay.
̀
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu vê đê tai
̀ ̀ ̀
2.1. Những kết quả nghiên cứu ở trong nước
Xây dựng va phat triên cac KCN đ
̀ ́
̉
́
ược nhiêu qc gia cung nh
̀
́
̃
ư nhiêu nha
̀
̀
nghiên cưu coi la mơt trong nh
́
̀ ̣
ưng biên phap quan trong đê phat triên cơng nghiêp,
̃
̣
́
̣
̉
́
̉
̣
thực hiên cơng nghiêp hoa. Bên canh viêc phat triên nhanh, khai thac co hiêu qua
̣
̣
́
̣
̣
́
̉
́ ́ ̣
̉
cac KCN, v
́
ấn đề phát triển bền vững và phát triển bền vững các KCN đã được
các quốc gia phát triển quan tâm nghiên cứu từ khá sớm. Hầu hết các quốc gia
phát triển, thực hiên cơng nghiêp hoa s
̣
̣
́ ơm hiên đ
́
̣ ều có chiến lược phát triển các
KCN, trong đó sự phát triển bền vững cua chung đ
̉
́ ược coi là một u cầu mang
tính bắt buộc thậm chí được thể chế hóa dưới các văn bản luật. Ở Việt Nam,
vấn đề phát triển và phát triển bền vững các KCN đã được quan tâm trong một
khoảng thời gian dài và đã được đề cập trong nhiều hội thảo, cơng trình nghiên
cứu về các KCN ở Việt Nam, một số đã được xuất bản thành các ấn phẩm,
được lưu hành rộng rãi.
Về KCN va cac vân đê tr
̀ ́ ́ ̀ ực tiêp liên quan t
́
ới cac KCN, trong đo co viêc phat
́
́ ́ ̣
́
triên bên v
̉
̀ ưng cac KCN, đã có kha nhiêu
̃
́
́
̀ ấn phẩm được cơng bơ ́ở Viêt Nam, đăc
̣
̣
biêt la:
̣ ̀
Phát triển các KCN, KCX trong q trình CNH, HĐH [78].
Ảnh hưởng của chính sách phát triển các KCN tới phát triển bền vững ở
Việt Nam [56].
Phát triển dịch vụ hỗ trợ kinh doanh cho doanh nghiệp trong các KCN
vùng đồng bằng sơng Hồng [38].
Một số giải pháp giải quyết việc làm, nhà ở, đảm bảo đời sống cho
người lao động và đảm bảo an ninh nhằm phát triển các KCN của tỉnh Hưng n
trong q trình cơng nghiệp hố, hiện đại hố [44].
Các vùng, tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Tiềm năng và triển
vọng đến năm 2020 [89].
Hồn thiện chiến lược phát triển cơng nghiệp Việt Nam [54].
2
Nghiên cưu chiên l
́
́ ược va quy hoach phat triên kinh tê xa hôi
̀
̣
́ ̉
́ ̃ ̣ ở Viêt Nam Hoc
̣
̣
hoi va sang tao
̉ ̀ ́
̣ [92].
Công nghiêp Viêt Nam Th
̣
̣
ực trang va giai phap phat triên trong giai đoan
̣
̀ ̉
́
́
̉
̣
tơi
́ [66].
Mơt sơ mơ hinh cơng nghiêp hoa trên thê gi
̣ ́
̀
̣
́
́ ới va Viêt Nam
̀ ̣
[94].
Các tài liệu, ấn phẩm trên được xuất bản đều tập trung vào vấn đề phát
triển ngành cơng nghiệp, các KCN ở nhiều góc độ khác nhau như vai trị của
KCN đối với q trình CNH, HĐH đất nước, tác động của chúng tới q trình
phát triển kinh tế xã hội, ... Bên cạnh đó, các cơng trình khoa học này cũng đã đề
xuất những giải pháp, kiến nghị để phát triển các KCN như nghiên cứu kinh
nghiệm, tổ chức quy hoạch, chiến lược phát triển, tổ chức và cung cấp các dịch
vụ hỗ trợ. Tuy nhiên, trong các cơng trình này chưa có cơng trình nào la chun
̀
khao đ
̉ ề cập sâu đến cac vân đê tài chính và nhìn nh
́ ́ ̀
ận chúng như những giải
pháp mang tính động lực phát triển bền vững các KCN.
Bên canh nh
̣
ưng cơng trinh nghiên c
̃
̀
ưu co hê thơng đ
́
́ ̣
́
ược xt ban thanh
́ ̉
̀
nhưng ân phâm trên, nhiêu kêt qua nghiên c
̃ ́
̉
̀ ́
̉
ứu khac đ
́ ược trinh bay tom tăt d
̀
̀ ́ ́ ưới
dang cac bai viêt trên cac tap chi chuyên nganh hoăc bao cao tai cac hôi thao quôc
̣
́ ̀ ́
́ ̣
́
̀
̣
́ ́ ̣ ́ ̣
̉
́
gia va qc tê. Mơt sơ cơng trinh nh
̀ ́ ́
̣ ́
̀
ư vây gơm:
̣
̀
1. Nghiên cưu cua Ngun Hai Băc đ
́ ̉
̃
̉
́ ược cơng bơ d
́ ưới tiêu đê “
̀ Các tiêu chí
đánh giá phát triển bền vững cơng nghiệp địa phương”, tập trung phân tích một
số chỉ tiêu đánh giá sự phát triển bền vững của cơng nghiệp địa phương nói
chung, khơng đề cập đến KCN hay phát triển bền vững KCN [2].
2. “Mơ hình kết hợp KCN khu đơ thị, những ưu điểm và giải pháp phát
triển” của Nguyễn Xn Điền phân tích những ưu điểm nổi bật của mơ hình kết
hợp này qua các dẫn chứng cụ thể nh ằm nêu hàm ý là thiết kế xây dựng theo
mơ hình này để đảm bảo cho phát triển bền vững của các KCN. Tuy vậy, khi
đề xuất các giải pháp phát triển tác giả tập trung vào các giải pháp kinh tế kỹ
thuật nói chung, chưa phân tích sâu những tác động của các giải pháp hay các
cơng cụ tài chính của các chủ thể liên quan đã đượ c sử dụng như thế nào để
phát triển các KCN theo hướng b ền v ững [35].
3. Trong “Đáp ứng dịch vụ tài chính đối với các doanh nghiệp tại các KCN
ở đồng bằng sơng Hồng”, Nguyễn Xn Điền đã đánh giá nhu cầu và thực trạng
cung cấp các dịch vụ tài chính ở các KCN dưới góc độ các dịch vụ hỗ trợ kinh
3
doanh cho các doanh nghiệp trong KCN. Mức độ đầy đủ và khả năng cung cấp
các dịch vụ là mấu chốt của bài viết; các cơ chế và chính sách, giải pháp tài
chính khơng được đề cập và phân tích trong bài viết này [36].
4. “Kinh nghiệm phát triển dịch vụ hỗ trợ kinh doanh cho các KCN ở một
số quốc gia” la mơt nghiên c
̀ ̣
ưu khac cua Nguy
́
́ ̉
ễn Xn Điền xoay quanh chủ đề
phát triển dịch vụ hỗ trợ kinh doanh đảm bảo sự phát triển bền vững các KCN.
Tác giả đã phân tích chính sách đầu tư, phát triển hệ thống các dịch vụ hỗ trợ cho
các KCN ở một số quốc gia nhằm rút ra những bài học kinh nghiệm cho Việt
Nam. Trong các nội dung được phân tích, đánh giá, các giải pháp tài chính từ phía
Nhà nước cũng đã được chỉ ra nhưng khơng phải trọng tâm của vấn đề được tác
giả đề cập [34].
Nhưng bài vi
̃
ết đăng tải trên các tạp chí đều tập trung vào các vấn đề xung
quanh việc phát triển và phát triển bền vững các KCN. Những ý kiến đề xuất
khá sát thực, giải pháp tương đối tồn diện nhưng chỉ dừng ở góc độ tổng qt,
mặc dù vậy, chưa có bài viết nào phân tích, đánh giá về việc sử dụng các cơng
cụ và giải pháp tài chính để phát triển bền vững các KCN.
Cac c
́ ơ quan quan ly nha n
̉
́ ̀ ươc cung đa tơ ch
́ ̃
̃ ̉ ức nghiên cứu vê cac vân đê liên
̀ ́ ́ ̀
quan tơi cac KCN. Gân đây, môt sô đê tai đa đ
́ ́
̀
̣ ́ ̀ ̀ ̃ ược triên khai la:
̉
̀
1. Đê tai “
̀ ̀ Nghiên cứu những giải pháp phát triển các KCN ở Việt Nam
trong điều kiện hiện nay” do Võ Thanh Thu được thực hiên kha s
̣
́ ơm (2005), đa
́
̃
đanh gia th
́
́ ực trang phat triên cac KCN t
̣
́
̉
́
ừ khi chinh sach nay m
́
́
̀ ơi ra đ
́
ời va nh
̀ ững
giai phap đa th
̉
́ ̃ ực hiên đê triên khai chu tr
̣
̉
̉
̉ ương naỳ [74]. Nhom nghiên c
́
ưu đa
́
̃
phân tich nh
́
ưng bât câp trong viêc phat huy tiêm năng va tac đông tich c
̃
́ ̣
̣
́
̀
̀ ́ ̣
́ ực cua cac
̉
́
KCN, nhưng bât câp trong th
̃
́ ̣
ực hiên chinh sach phat triên KCN cua Nha n
̣
́
́
́
̉
̉
̀ ươc va
́ ̀
đê xuât nhiêu giai phap vê tô ch
̀ ́
̀
̉
́ ̀ ̉ ức va phap ly đê khăc phuc.
̀ ́ ́ ̉
́
̣
2. Đề tài “Hệ thống đánh giá phát triển bền vững các KCN Việt Nam” do
Lê Thế Giới chu tri
̉ ̀ [39]. Nghiên cứu này không được thực hiên riêng cho môt
̣
̣
vung hoăc môt đia ph
̀
̣
̣ ̣
ương cu thê nao, ma t
̣
̉ ̀
̀ ập trung vao vi
̀ ệc xây dựng môt hê
̣
̣
thông cac tiêu chi va chi tiêu cho phep phân tich va đanh gia tinh bên v
́
́
́ ̀ ̉
́
́
̀ ́
́ ́
̀ ững trong
phat triên cac KCN. Nhom nghiên c
́
̉
́
́
ưu đa đê xuât môt bô tiêu chi co thê đ
́ ̃ ̀ ́
̣
̣
́ ́ ̉ ược ap
́
dung đê đanh gia s
̣
̉ ́
́ ự phat triên bên v
́
̉
̀ ững cua cac KCN
̉
́
ở Viêt Nam trong th
̣
ơi ky
̀ ̀
thực hiên cơng nghiêp hoa, hiên đai hoa.
̣
̣
́
̣
̣
́
3. Đê tai
̀ ̀ “Cơ chế, chính sách thu hút đầu tư của các thành phần kinh tế vào
lĩnh vực xây dựng nhà ở cho cơng nhân tại các KCN, KCX” do Lê Xn Bá chu trì
̉
4
[1]. Nghiên cứu này đã đánh giá thực trạng cơ chế, chính sách thu hút các thành
phần kinh tế đầu tư vào các KCN, KCX, từ đó đề xuất khung chính sách và các
cơ chế có liên quan để thúc đẩy đầu tư vào các KCN, KCX. Trong đó, cơ chế sử
dụng địn bẩy tài chính đa đ
̃ ược đề cập mơt cach t
̣ ́ ổng qt va t
̀ ập trung vào một
vi du cu thê là nhà
́ ̣ ̣
̉
ở cho cơng nhân KCN. Các đề xuất của nghiên cứu là xã hội
hóa đầu tư nhà ở cho cơng nhân theo xu hướng giảm phần đầu tư của nhà nước,
tăng tỷ trọng đầu tư từ các nguồn khác.
4.Trần Ngọc Hưng va cơng s
̀ ̣
ự đa “
̃ Nghiên cứu đề xuất cơ chế, chính sách
và một số giải pháp nhằm hỗ trợ xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung
tại các KCN, KCX trong thời gian tới” [49]. Đề tài này nghiên cưu các gi
́
ải pháp
hỗ trợ việc xây dựng trung tâm xử lý nước thải tại các KCN, KCX. Đơi t
́ ượng
nghiên cưu la m
́ ̀ ột hạng mục bắt buộc phai co trong các KCN, mơt h
̉
́
̣ ạng mục có
tác động trực tiếp và rõ nét đối với sự bền vững cua các KCN. Trong các h
̉
ỗ trợ
được nhom nghiên c
́
ưu đ
́ ề xuất, co nh
́ ưng giai phap tài chính. Nh
̃
̉
́
ững giai phap tai
̉
́ ̀
chinh đơi v
́
́ ới cac hang muc đâu t
́ ̣
̣
̀ ư khac cua KCN ch
́ ̉
ưa được đề cập đến trong đề
tai nay.
̀ ̀
5. “Thực trạng thu nhập, đời sống, việc làm của người có đất bị thu hồi để
xây dựng các KCN, khu đơ thị, xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội, nhu cầu
cơng cộng và lợi ích quốc gia” do Lê Du Phong chu tri đa nghiên c
̉ ̀ ̃
ứu sự phat triên
́
̉
KCN như mơt biên phap nhăm th
̣
̣
́
̀
ực hiên cơng nghiêp hoa, hiên đai hoa va chun
̣
̣
́
̣
̣
́ ̀
̉
dich c
̣
ơ câu kinh tê
́
́ở nơng thơn Viêt Nam
̣
[65]. Nhom nghiên c
́
ưu đa phân tich kha
́ ̃
́
́
sâu thực trang thu hơi đât nơng nghiêp đê xây d
̣
̀ ́
̣
̉
ựng cac KCN va tac đơng cua qua
́
̀ ́ ̣
̉
́
trinh nay đơi v
̀
̀ ́ ới sự phat triên kinh tê xa hôi nông thôn, t
́
̉
́ ̃ ̣
ừ đo, đ
́ ưa ra nhiêu biên
̀
̣
phap phat triên KCN v
́
́
̉
ơi nh
́ ưng tac đông bât l
̃
́ ̣
́ ợi tôi thiêu t
́
̉ ừ viêc thu hôi đât t
̣
̀ ́ ới sự
phat triên kinh tê xa hơi nơng thơn cung nh
́
̉
́ ̃ ̣
̃
ư vơi đ
́ ời sơng va sinh kê cua nơng dân.
́
̀
́ ̉
6. “Giải pháp tài chính của Nhà nước để phát triển bền vững các khu cơng
nghiệp tỉnh Vĩnh Phúc” do Nguyễn Trọng Cơ, Nguyễn Xn Điền chu tri đ
̉ ̀ ược
triên khai đê tim kiêm nh
̉
̉ ̀
́
ưng giai phap tai chinh t
̃
̉
́ ̀
́ ưc th
́ ơi phuc vu muc tiêu phat
̀
̣
̣
̣
́
triên bên v
̉
̀ ưng cac KCN
̃
́
ở Vinh Phuc [23]. Nhom nghiên c
̃
́
́
ứu đa phân tich s
̃
́ ự phat́
triên cua cac KCN
̉
̉
́
ở Vinh Phuc, đanh gia môt sô giai phap tai chinh ma cac c
̃
́
́
́ ̣
́ ̉
́ ̀
́
̀ ́ ơ
quan quan ly nha n
̉
́ ̀ ươc đia ph
́ ̣
ương đa triên khai đê thuc đây s
̃ ̉
̉
́ ̉ ự phat triên cac KCN
́
̉
́
ở đia ph
̣
ương va tinh bên v
̀ ́
̀ ững cua cac KCN nay. Nh
̉
́
̀
ưng giai phap tai chinh cua
̃
̉
́ ̀ ́
̉
cac chu thê khac (doanh nghiêp đâu t
́
̉
̉
́
̣
̀ ư sơ va th
̀ ứ câp, cac nha đâu t
́
́
̀ ̀ ư ngoai KCN,
̀
…) không phai la đôi t
̉ ̀ ́ ượng nghiên cưu cua đê tai, không đ
́ ̉
̀ ̀
ược đê câp t
̀ ̣ ới.
5
Do tinh th
́
ơi s
̀ ự cua vân đê, trong khoang h
̉
́ ̀
̉
ơn môt thâp ky qua, đa co kha
̣
̣
̉
̃ ́ ́
nhiêu nh
̀ ưng nghiên c
̃
ưu hoc thuât d
́ ̣
̣ ưới dang cac luân an tiên si vê phat triên bên
̣
́
̣ ́ ́ ̃ ̀ ́
̉
̀
vưng cac KCN
̃
́
ở Viêt Nam đ
̣
ược tiên hanh. Mơt sơ nghiên c
́ ̀
̣ ́
ứu kha điên hinh vê đê
́ ̉
̀
̀ ̀
tai nay la:
̀ ̀ ̀
1. “Những biện pháp phát triển và hồn thiện cơng tác quản lý nhà nước
đối với KCN ở Việt Nam ” la môt nghiên c
̀ ̣
ưu đ
́ ược thực hiên kha s
̣
́ ơm (2003)
́
,
nghiên cưu sâu công tac quan ly nha n
́
́
̉
́ ̀ ươc đôi v
́ ́ ới KCN [18]. Đây la vân đê câp
̀ ́ ̀ ́
bach vao th
́
̀ ơi điêm đo b
̀
̉
́ ới cac KCN luc đo đêu do Nha n
́
́ ́ ̀
̀ ước đâu t
̀ ư xây dựng.
Luân an nay đa phân tich kha toan diên th
̣ ́ ̀ ̃
́
́ ̀
̣
ực trang va tâp trung đê xuât giai phap
̣
̀ ̣
̀ ́
̉
́
nhăm hoan thiên công tac quan ly cua Nha n
̀
̀
̣
́
̉
́ ̉
̀ ươc đôi v
́
́ ới cac KCN, đăc biêt la
́
̣
̣ ̀
khung phap ly cho viêc đâu t
́ ́
̣
̀ ư va hoat đơng cua chung.
̀ ̣
̣
̉
́
2. “Hồn thiện chính sách và mơ hình tổ chức quản lý nhà nước đối với
việc phát triển KCN Việt Nam thơng qua thực tiễn các KCN miền Bắc” [95].
Nghiên cứu này chủ yếu phân tích đánh giá về chính sách và mơ hình quản lý Nhà
nước trong đó lấy thực tiễn phát triển các KCN ở miền Bắc làm điển hình nghiên
cứu. Mục tiêu cua cac giai phap đ
̉
́
̉
́ ược đê xt là h
̀ ́
ướng tới sự phát triển bền vững
các KCN nhưng ln an tiêp cân d
̣ ́ ́ ̣ ưới góc độ chính sách và mơ hình quản lý Nhà
nước, khơng dựa trên các chỉ tiêu đánh giá về sự phát triển bền vững cũng như
các giải pháp để đạt mục tiêu.
3. “Nâng cao hiệu quả kinh tế xã hội các KCN Việt Nam” [67]. Ln an
̣ ́
đã đề cập đến hệ thống dịch vụ dưới dạng các cơng trình phụ trợ đi kèm nhằm
đảm bảo hiệu quả của việc đầu tư các KCN. Tuy ln an tâp trung phân tích,
̣ ́ ̣
đánh giá sâu hiệu quả kinh tế xã hội của các KCN, khơng đi sâu vao ch
̀
ủ đề
phát triển bền vững các KCN nhưng kha nhiêu tiêu chi đ
́
̀
́ ược phân tich cung đã
́
̃
thể hiện được nhiêu khia canh quan trong c
̀
́ ̣
̣
ủa u câu phat triên b
̀
́
̉ ền vững.
Trong hệ thống các giải pháp được đề xuất của cơng trình này khơng tâp trung
̣
vao nhóm các gi
̀
ải pháp tài chính ma tâp trung nhiêu h
̀ ̣
̀ ơn tới cac giai phap kinh tê
́
̉
́
́
va tơ ch
̀ ̉ ức.
4. “Hồn thiện hoạch định chính sách đầu tư phát triển các KCN ở Việt
Nam giai đoạn hiện nay” [25]. Mục tiêu nghiên cứu của ln an nay là tim kiêm
̣ ́ ̀
̀
́
cac giai
́
̉ phap nhăm hoan thiên cơng tac ho
́
̀
̀
̣
́ ạch định chính sách đầu tư phát triển
các KCN ở Việt Nam. Tac gia ln an đa nêu ro răng phát tri
́
̉
̣ ́ ̃
̃ ̀
ển bền vững các
KCN la mơt trong nh
̀ ̣
ững u câu va ngun tăc quan trong cân quan triêt khi
̀
̀
́
̣
̀
́
̣
hoach đinh chinh sach đâu t
̣
̣
́
́
̀ ư noi chung, đâu t
́
̀ ư phat triên cac KCN
́
̉
́
ở Viêt Nam
̣
6
noi riêng. Nh
́
ững đề xuất ma luân an đ
̀ ̣ ́ ưa ra không trực tiêp phuc vu viêc nâng
́
̣
̣
̣
cao tinh bên v
́
̀ ững cua viêc phat triên cac
̉
̣
́
̉
́ KCN, nhưng tinh thân phat triên bên
̀
́
̉
̀
vưng đa đ
̃
̃ ược quan triêt kha nhât quan.
́
̣
́ ́
́
5. Phát triển các khu công nghiệp vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ theo
hướng bền vững la môt nghiên c
̀ ̣
ưu khac phân tich, đanh gia th
́
́
́
́
́ ực trang, nh
̣
ưng vân
̃
́
đê phat sinh t
̀ ́
ừ viêc thanh lâp va vân hanh cac KCN
̣
̀
̣
̀ ̣
̀
́
ở vung trong điêm kinh tê Băc
̀
̣
̉
́ ́
Bô trong nh
̣
ưng năm đâu cua hinh th
̃
̀ ̉ ̀
ưc tô ch
́ ̉ ức công nghiêp theo lanh thô nay
̣
̃
̉ ̀ [50].
Tac gia luân an đa trinh bay ro t
́
̉
̣ ́ ̃ ̀
̀ ̃ ừ kha s
́ ơm (2010) yêu câu phat triên bên v
́
̀
́
̉
̀ ững đôí
vơi cac KCN va đê xuât nh
́ ́
̀ ̀ ́ ững giai phap cân th
̉
́ ̀ ực hiên đê phat triên cac KCN
̣
̉
́
̉
́
ở
khu vực nay theo h
̀
ương đo.
́
́
6. “Phát triển các khu công nghiệp đồng bộ trên địa bàn Hà Nội” [26]. Luâṇ
an nay tâp trung nghiên c
́ ̀ ̣
ưu cac vân đê liên quan t
́ ́ ́ ̀
ới viêc phat triên cac KCN trên
̣
́
̉
́
đia ban Thanh phô Ha Nôi. Luân an đa tiêp cân vân đê t
̣
̀
̀
́ ̀ ̣
̣ ́ ̃ ́ ̣
́ ̀ ừ nhân th
̣
ức răng phat triên
̀
́
̉
cac khu công nghiêp se đem lai tac đông tich c
́
̣
̃
̣ ́ ̣
́ ực tơi s
́ ự phat triên cua công nghiêp
́
̉
̉
̣
va s
̀ ự phat triên kinh tê xa hôi cua Thanh phô, đăc biêt la khi Thu đô phai di
́
̉
́ ̃ ̣
̉
̀
́ ̣
̣ ̀
̉
̉
chuyên hang loat cac doanh nghiêp công nghiêp ra ngoai nôi đô. Luân an chu trong
̉
̀
̣ ́
̣
̣
̀ ̣
̣ ́
́ ̣
tơi yêu tô đông bô trong phat triên cac KCN. Đê xuât cua luân an tâp trung vao viêc
́ ́ ́ ̀
̣
́
̉
́
̀ ́ ̉
̣ ́ ̣
̀
̣
lam sao đê phat triên nhanh cac khu công nghiêp va bao vê đ
̀
̉
́
̉
́
̣
̀ ̉
̣ ược môi trường ở cać
khu vực lân cân; ch
̣
ưa đê câp ro va toan diên yêu tô bên v
̀ ̣
̃ ̀ ̀
̣
́ ́ ̀ ững cua s
̉ ự phat triên nay.
́
̉
̀
7. “Phát triển dịch vụ hỗ trợ kinh doanh cho doanh nghiệp trong các KCN ở
đồng bằng sơng Hồng” [37]. Ln an nay đa đanh gia th
̣ ́ ̀ ̃ ́
́ ực trang va đ
̣
̀ ề xuất một số
giải pháp phát triển dịch vụ hỗ trợ kinh doanh cho các doanh nghiêp trong cac KCN
̣
́
ở
khu vực Đơng băng Sơng Hơng. Nhóm các gi
̀
̀
̀
ải pháp ma tác gi
̀
ả nêu có lồng ghép một
sơ gi
́ ải pháp tài chính như giai pháp v
̉
ề thuế, các ưu đãi để phát triển dịch vụ, chưa đề
cập mơt cach toan diên đ
̣ ́
̀
̣ ến toan bô linh v
̀ ̣ ̃ ực tai chinh va cung ch
̀ ́
̀ ̃
ưa đê câp t
̀ ̣ ơi vi
́ ệc
khuyến khích các doanh nghiệp thứ cấp và các cơng ty đâu t
̀ ư xây dựng hạ tầng KCN.
8. "Các nhân tố hình thành cụm ngành cơng nghiệp điện tử Nghiên cứu
điển hình tại Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ" [51]. Nghiên cưu nay đa tâp trung
́ ̀ ̃ ̣
lam ro va đanh gia tac đơng cua nh
̀
̃ ̀ ́
́ ́ ̣
̉
ững nhân tô chu yêu t
́ ̉ ́ ới sự hinh thanh va phat
̀
̀
̀ ́
triên cac cum nganh công nghiêp ma cac doanh nghiêp san xuât va cung câp dich vu
̉
́ ̣
̀
̣
̀ ́
̣
̉
́ ̀
́ ̣
̣
cho san xuât điên t
̉
́ ̣ ử đong vai tro chu yêu. Vê th
́
̀ ̉ ́
̀ ực chât, đây la nghiên c
́
̀
ứu cac vân
́ ́
đê liên quan t
̀
ơi tô ch
́ ̉ ức công nghiêp theo lanh thô va nh
̣
̃
̉ ̀ ững kêt luân rut ra cho cac
́ ̣
́
́
cum nganh công nghiêp (industrial clusters) hoan toan co thê đ
̣
̀
̣
̀
̀ ́ ̉ ược sử dung cho cac
̣
́
nghiên cưu vê cac khu công nghiêp (industrial zones).
́ ̀ ́
̣
7
9. “Giải pháp tài chính phát triển bền vững các KCN tỉnh Bắc Giang” [52],
mơt ln an h
̣
̣ ́ ương t
́ ơi nh
́ ưng giai phap tai chinh đê tac đơng t
̃
̉
́ ̀
́
̉ ́ ̣
ới 5 nhân tơ anh
́ ̉
hưởng nhăm phat triên cac khu công nghiêp trên đia ban tinh Băc Giang. Luân an
̀
́
̉
́
̣
̣
̀ ̉
́
̣ ́
nay phân tich kha ky môt sô giai phap tai chinh so Nha n
̀
́
́ ̃ ̣ ́ ̉
́ ̀ ́
̀ ươc th
́ ực hiên đê phat triên
̣
̉
́
̉
cac KCN
́
ở tinh Băc Giang nh
̉
́
ư thuê, phi, cac khoan hô tr
́ ́ ́
̉
̃ ợ từ ngân sach, …. Môt
́
̣
loat nh
̣
ưng giai phap liên quan t
̃
̉
́
ơi đâu t
́ ̀ ư trực tiêp đê hoan thiên c
́ ̉
̀
̣ ơ sở ha tâng xa
̣ ̀
̃
hôi, x
̣ ử ly môt sô vân đê vê môi tr
́ ̣ ́ ́ ̀ ̀
ường đê giam thiêu s
̉ ̉
̉ ức ep cho doanh nghiêp, …
́
̣
chưa được phân tich sâu. Luân an cung ch
́
̣ ́ ̃
ưa ban đên nh
̀ ́ ững giai phap tai chinh do
̉
́ ̀ ́
cac doanh nghiêp đâu t
́
̣
̀ ư sơ câp va th
́ ̀ ứ câp vao cac KCN trên đia ban. Nh
́ ̀ ́
̣
̀
ững yêu
câu vê phat triên bên v
̀ ̀ ́
̉
̀ ững, đăc biêt la b
̣
̣ ̀ ền vững về mơi trường và bền vững về
xã hội chưa được ln an nghiên c
̣ ́
ưu sâu.
́
`10. Mơt nghiên c
̣
ưu khac v
́
́ ơi chu đê
́
̉ ̀ “Phát triển các KCN của tỉnh Bình
Dương đến năm 2025 theo hướng bền vững” được hoan thanh năm 2017 phân
̀
̀
tich va đanh gia kha chi tiêt vê tinh hinh phat triên cac KCN
́
̀ ́
́ ́
́ ̀ ̀
̀
́
̉
́
ở môt tinh ma hinh
̣ ̉
̀ ̀
thưc tô ch
́ ̉ ưc san xuât theo lanh thô nay đ
́ ̉
́
̃
̉ ̀ ược phat triên kha manh me trong h
́
̉
́ ̣
̃
ơn
môt thâp ky qua. Tac gia công trinh nay đa kê th
̣
̣
̉
́
̉
̀
̀ ̃ ́ ừa những nghiên cứu trước đo vê
́ ̀
chu đê phat triên cac KCN, t
̉ ̀ ́
̉
́
ừ đo nêu môt cach khai quat 11 tiêu chi đê đanh gia s
́
̣ ́
́
́
́ ̉ ́
́ ự
phat triên bên v
́
̉
̀ ưng cac KCN va phân tich s
̃
́
̀
́ ự phat triên cua cac KCN
́
̉
̉
́
ở Binh
̀
Dương trên cơ sở nhưng tiêu chi nay. Tuy nhiên, nghiên c
̃
́ ̀
ứu nay không trinh bay
̀
̀
̀
ro cach tinh toan va s
̃ ́ ́
́ ̀ ử dung cac tiêu chi nay đê đanh gia s
̣
́
́ ̀ ̉ ́
́ ự biên đông cua tinh bên
́ ̣
̉ ́
̀
vưng trong phat triên cac KCN trên đia ban tinh Binh D
̃
́
̉
́
̣
̀ ̉
̀
ương.
11. “Đầu tư phát triển các khu công nghiệp vùng kinh tế trọng điểm Bắc
Bộ” [48] cung la môt nghiên c
̃
̀ ̣
ưu vê viêc phat triên cac khu công nghiêp trên đia
́ ̀ ̣
́
̉
́
̣
̣
ban đông băng sông Hông, lây trong tâm la cac tinh thuôc vung kinh tê trong điêm
̀ ̀
̀
̀
́
̣
̀ ́ ̉
̣
̀
́ ̣
̉
Băc bô. Nghiên c
́ ̣
ưu nay đ
́ ̀ ược tiên hanh d
́ ̀ ưới cach tiêp cân cua kinh tê đâu t
́
́ ̣
̉
́ ̀ ư. Tać
gia lây cac tiêu chi kinh tê đâu t
̉ ́ ́
́
́ ̀ ư đê lam căn c
̉ ̀
ứ cho viêc phân tich, đanh gia th
̣
́
́
́ ực
trang, tim kiêm va l
̣
̀
́
̀ ựa chon cac giai phap phat triên cac khu công nghiêp trên đia
̣
́
̉
́
́
̉
́
̣
̣
ban theo h
̀
ương tăng sô l
́
́ ượng, nâng cao ty lê s
̉ ̣ ử dung đât trong cac khu công
̣
́
́
nghiêp.
̣
12. Môt nghiên c
̣
ưu khac, m
́
́ ơi đ
́ ược hoan thanh năm 2019 v
̀
̀
ơi chu đê “
́
̉ ̀ Quan̉
ly phat triên cac khu công nghiêp tinh H
́
́
̉
́
̣ ̉
ưng Yên theo hương bên v
́
̀ ững ” cung đê
̃
̀
câp t
̣ ơi viêc phat triên cac KCN
́ ̣
́
̉
́
ở môt đia ph
̣ ̣
ương vung đông băng sông Hông theo
̀
̀
̀
̀
hương bên v
́
̀ ưng. Nghiên c
̃
ưu nay đa co môt tông quan kha sâu vê KCN, phat triên
́ ̀ ̃ ́ ̣ ̉
́
̀
́
̉
KCN, phat triên bên v
́
̉
̀ ưng va phat triên bên v
̃
̀ ́
̉
̀ ững cac KCN. Tuy cung chi tâp h
́
̃
̉ ̣ ợp
8
quan điêm t
̉ ừ cac nghiên c
́
ưu tr
́ ươc đo vê cac tiêu chi đanh gia tinh bên v
́ ́ ̀ ́
́ ́
́ ́
̀ ững cuả
cac KCN, tac gia công trinh nay cho răng yêu tô quan ly cân đ
́
́
̉
̀
̀
̀
́ ́ ̉
́ ̀ ược đưa thanh môt
̀
̣
tiêu chi đanh gia tinh bên v
́ ́
́ ́
̀ ững cua s
̉ ự phat triên. Đang tiêc la cung nh
́
̉
́
́ ̀ ̃
ư nhiêu
̀
nghiên cưu tr
́ ươc đo, công trinh nay ch
́ ́
̀
̀ ưa đưa ra cac chi tiêu cu thê đê đanh gia
́
̉
̣
̉ ̉ ́
́
theo tưng tiêu chi va ph
̀
́ ̀ ương phap tinh toan, s
́ ́
́ ử dung nh
̣
ưng chi tiêu nay. Chinh
̃
̉
̀
́
bởi vây, khi đanh gia th
̣
́
́ ực trang phat triên cac KCN H
̣
́
̉
́
ưng Yên theo hương bên
́
̀
vưng, tac gia cua công trinh nghiên c
̃
́
̉ ̉
̀
ứu nay chu yêu m
̀
̉ ́ ới chi s
̉ ử dung cac sô liêu
̣
́ ́ ̣
thông kê săn co, ch
́
̃ ́ ưa triên khai đ
̉
ược y t
́ ưởng rât co gia tri vê măt ly luân.
́ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ́ ̣
Ngoai ra, con môt sô nghiên c
̀
̀
̣ ́
ứu khac d
́ ươi hinh th
́ ̀
ưc cac luân an tiên si cung
́ ́
̣ ́ ́ ̃ ̀
vê chu đê phat triên cac KCN theo h
̀ ̉ ̀ ́
̉
́
ương bên v
́
̀ ững (xem 3ab, 3ac, 3ad) hoăc cac
̣
́
chu đê liên quan khac (xem 3ba). Nh
̉ ̀
́
ưng nghiên c
̃
ưu nay it nhiêu cung đê câp t
́ ̀ ́
̀ ̃
̀ ̣ ới
vân đê phat triên cac KCN va nh
́ ̀ ́
̉
́
̀ ưng giai phap kinh tê ky tht va tơ ch
̃
̉
́
́ ̃
̣
̀ ̉ ức đê phat
̉
́
triên cac KCN mơt cach bên v
̉
́
̣ ́
̀ ững ở Viêt Nam.
̣
Nội dung chính của các các luận án trên cho thấy, các tác giả đa nghiên c
̃
ứu
nhiêu v
̀ ấn đề có liên quan đến KCN và phát triển KCN. Một số đề tài chọn đối
tượng nghiên cứu là chính sách thu hút đầu tư vào các KCN và một số cơng trình
đề cập đến việc phát triển bền vững các KCN như: xây dựng hệ thống các chỉ
tiêu đánh giá sự phát triển bền vững của KCN, phân tích các nhân tố ảnh hưởng
đến sự phát triển bền vững của các KCN. Các đề tài cơ bản đánh giá thực trạng
phát triển các KCN cũng như thực trạng các nhân tố ảnh hưởng tới chúng ở một
số địa phương, vùng và trên phạm vi cả nước. Một số cơng trình nghiên cứu tập
trung vào cơ chế, chính sách của Nhà nước và hệ thống dịch vụ hỗ trợ cho KCN
hướng đến sự phát triển bền vững. Tuy nhiên, cho đến nay, khi nghiên cứu về
KCN chưa có một cơng trình nào nghiên cứu mơt cach co hê thơng v
̣
́
́ ̣
́
ề các giải
pháp tài chính nhằm phát triển bền vững các KCN. Vấn đề nguồn lực tài chính
và chính sách tài chính cũng được đề cập nhưng mang tính lồng ghép trong các
vấn đề tổng thể của hệ thống giải pháp kinh tế kỹ thuật. Các cơng cụ và giải
pháp tài chính chưa được xem xét và đánh giá như những giải pháp giữ vai trị
động lực thúc đẩy thu hút đầu tư, tạo cơ sở cho q trình phát triển bền vững
của các KCN.
Đối với tỉnh Vĩnh Phúc, cho đến nay vẫn chưa có một cơng trình nào nghiên
cứu về KCN và phát triển bền vững các KCN dù ở quy mơ và góc độ nào. Vĩnh
Phúc là một địa phương đang phát triển, ngành cơng nghiệp cịn non trẻ, q trình
xây dựng và phát triển các KCN đang gặp phải những khó khăn, cản trở nhất
9
định. Thực tế đó cần phải có các cơng cụ và giải pháp cụ thể để vừa đạt mục
mục tiêu phát triển nhưng phải đảm bảo tính bền vững của các KCN. Trong điều
kiện như hiện nay, việc triển khai nghiên cứu những vấn đề có liên quan để đề
xuất một hệ thống các giải pháp tài chính trong q trình phát triển các KCN
hướng đến sự phát triển bền vững là rất cấp thiết.
2.2. Nhưng cơng trinh nghiên c
̃
̀
ứu ở nước ngồi
Phát triển các KCN la mơt th
̀ ̣ ực tê khach quan đa xuât hiên va tôn tai t
́ ́
̃ ́ ̣
̀ ̀ ̣ ừ nhiêu
̀
thâp ky, thâm chi la môt vai thê ky tr
̣
̉
̣
́ ̀ ̣ ̀ ́ ̉ ước ở cac n
́ ươc co nên công nghiêp phat triên.
́ ́ ̀
̣
́
̉
Thực trang nay t
̣
̀ ưng đ
̀ ược nhiêu nha khoa hoc nghiên c
̀
̀
̣
ứu va tông kêt. V
̀ ̉
́ ới tư cach
́
la môt tô ch
̀ ̣ ̉ ưc quôc tê chuyên vê công nghiêp, UNIDO đa đê xuât v
́
́ ́
̀
̣
̃ ̀ ́ ới cac n
́ ước
châm công nghiêp hoa th
̣
̣
́ ực hiên phat triên cac KCN nh
̣
́
̉
́
ư môt giai phap th
̣
̉
́ ực hiên
̣
môt xu h
̣
ương khach quan, v
́
́
ưa phong tranh nh
̀
̀
́
ưng tac đông bât l
̃
́
̣
́ ợi do sự hinh
̀
thanh cac KCN môt cach t
̀
́
̣ ́ ự phat gây ra. Vân đê phat triên bên v
́
́ ̀ ́
̉
̀ ững cac KCN nh
́
ư
thê, nh
́ ưng hinh th
̃
̀
ưc tơ ch
́ ̉ ức cac KCN găn v
́
́ ới phat triên bên v
́
̉
̀ ững, đăc biêt la
̣
̣ ̀
KCN sinh thai (Eco industrial parks, eco industrial zones) cung đa đ
́
̃
̃ ược tơ ch
̉ ức
nay nghiên c
̀
ưu. M
́
ột số cơng trình nghiên cứu về KCN và phát triển bền vững đã
được cơng bơ gơm:
́ ̀
1. Chuôi nh
̃ ững nghiên cứu va công bô cua UNIDO hoăc cac tac gia đ
̀
́ ̉
̣
́ ́
̉ ượ c
UNIDO tai tr
̀ ợ nghiên cứu theo yêu câu cua UNIDO
̀
̉
[118, 119, 120, 121, 122,
123, 124] va UNTAD
̀
[125]. Những công trinh nay nghiên c
̀
̀
ứu môt cach tông
̣
́
̉
hợ p va toan diên vê KCN, đăc khu kinh tê va cac cum công nghiêp, t
̀ ̀
̣
̀
̣
́ ̀ ́ ̣
̣ ừ cac vân
́ ́
đê ban chât, vai tro, yêu câu, cac vân đê kinh tê xa hôi phat sinh găn v
̀ ̉
́
̀
̀
́ ́
̀
́ ̃ ̣
́
́ ới sự
phat triên cac KCN cung nh
́
̉
́
̃
ư nh ững mô hinh va kinh nghiêm thanh công, thât
̀
̀
̣
̀
́
bai cua cac KCN
̣
̉
́
ở nhiêu n
̀ ươ ́c trên thê gi
́ ới.
2. Nhưng nghiên c
̃
ưu vê vai tro cua cac KCN đôi v
́ ̀
̀ ̉
́
́ ới sự phat triên kinh tê xa
́
̉
́ ̃
hôi va s
̣
̀ ự phat triên cua công nghiêp
́
̉
̉
̣ [96, 97, 98, 99, 102, 103, 105, 109, 112]. Cać
tac gia cua nh
́
̉ ̉
ưng công trinh nay khăng đinh vai tro quan trong va tac đông tich c
̃
̀
̀
̉
̣
̀
̣
̀ ́ ̣
́ ực
cua cac KCN đôi v
̉
́
́ ơi viêc phat triên kinh tê xa hôi noi chung va phat triên công
́
̣
́
̉
́ ̃ ̣
́
̀ ́
̉
nghiêp noi riêng. Môt sô tac gia đa ch
̣
́
̣ ́ ́
̉ ̃ ứng minh ro vai tro đông l
̃
̀ ̣
ực cua cac KCN
̉
́
đôi v
́ ới qua trinh công nghiêp hoa
́ ̀
̣
́ [96, 98, 105].
3. Nhưng nghiên c
̃
ưu vê kinh nghiêm xây d
́ ̀
̣
ựng va phat triên cac KCN
̀ ́
̉
́
ở môṭ
sô n
́ ươc co nh
́ ́ ưng trinh đô phat triên khac nhau nh
̃
̀
̣
́
̉
́
ư Trung Quôc
́ [104, 106, 107,
126], Hoa Ky ̀[108], Han Quôc
̀
́ [110], Belarus [111], Ân Đô
́
̣ [116], Ai Câp
̣ [117],
hoăc môt nhom cac n
̣
̣
́
́ ươc đang phat triên nhanh (emerging countries) hoăc kinh
́
́
̉
̣
10