Đề thi thử THPT quốc gia môn Ngữ văn của Sỹ Đỗ Ngọc Thống - Đề 6 | Ngữ văn, Đề thi đại học - Ôn Luyện

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Ths. Đỗ Ngọc Thống</b> <b>ĐỀ THI THỬ THPTQG NĂM 2019 </b>

<b>CHUẨN CẤU TRÚC CỦA BỘ GIÁO DỤC – ĐỀ 6</b>
<b>Môn thi: NGỮ VĂN</b>

<i>Thời gian làm bài: 120 phút, khơng kể thời gian phát đề</i>
<b>Họ, tên thí sinh:...</b>

<b>Số báo danh:...</b>

<b>ĐỀ 6</b>
<b>I.</b> <b>ĐỌC - HIỂU (3,0 điểm)</b>

<b>Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:</b>

<i>Bắt đầu từ năm 1990, nhà tâm lí học Peter Salovey ở Đại học Yale và John Mayer ở Đại học New</i>
<i>Hampshire đã đưa ra thuật ngữ Trí thơng minh cảm xúc (Emotional Intelligence, hoặc Emotional Quotient –</i>
<i>EQ). Thực tế cho thấy, cảm xúc chỉ đạo trí thơng minh có lẽ cịn hơn cả logic tốn học. Bằng phân tích cấu</i>
<i>tạo của bộ não và các xung thần kinh, người ta đã chứng minh được lí trí, mà đại diện là trí thơng minh,</i>
<i>khơng có ở dạng thuần túy mà được ni dưỡng bởi cảm xúc, và chính phần neocortex (phụ trách suy luận</i>
<i>trên não) là nhạc trưởng, nó chỉ đạo, phối hợp, kiểm soát các cảm xúc đột ngột và gán cho chúng một ý</i>
<i>nghĩa. </i>

<i>EQ thể hiện khả năng của một người hiểu rõ chính bản thân mình cũng như thấu hiểu người khác ít</i>
<i>nhiều giống với khái niệm mà Gardner gọi là trí thơng minh trong người và thơng minh giữa người. Hơn thế,</i>
<i>nó cịn là khả năng chế ngự cảm xúc để thích ứng với hồn cảnh và kiểm sốt các cảm xúc. Người có EQ cao</i>
<i>do vậy dễ thích nghi, ln tìm được sự hịa hợp trong một tập thể, dễ dàng nhận được sự hợp tác hơn những</i>
<i>"thiên tài đơn độc" (mà trong thời đại hiện nay, tính tập thể trong làm việc hết sức quan trọng). Sau đó, nhà</i>
<i>tâm lí học Daniel Goleman xác định cụ thể và có hệ thơng hơn trong tác phẩm của ơng mang tên Emotional</i>
Intelligence.

<i>EQ một phần là bẩm sinh nhưng cũng do giáo dục, rèn luyện mà có được. Việc giáo dục tình cảm phải</i>
<i>được thực hiện từ khi trẻ cịn nhỏ, hệ thân kinh chưa trưởng thành, có nhiều cơ hội tiếp nhận những cảm xúc</i>
<i>mới. EQ không đối lập với IQ1_{, mà mục đích của giáo dục là phát triển song song hai chỉ số này. Có những}</i>

<i>người được thiên phú cả hai, nhưng khơng ít người lại thiếu cả hai.</i>

<i>[...] Càng ngày, người ta càng cho rằng EQ quan trọng hơn IQ, như người ta thường nói "với IQ người</i>
<i>ta tuyển lựa bạn, nhưng với EQ, người ta đề bạt bạn”. Những người thành đạt không phải là người có IQ cao</i>
<i>nhất mà có EQ cao nhất.</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>Câu 1. Chỉ ra 02 phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn trích trên. </b>
<b>Câu 2. Theo đoạn trích, EQ thể hiện điều gì ở một con người? </b>

<b>Câu 3. Cụm từ "chế ngự cảm xúc" trong câu: "Hơn thế, nó cịn là khả năng chế ngự cảm xúc để thích ứng</b>
với hồn cảnh và kiểm sốt các cảm xúc." được hiểu là gì?

<b>Câu 4. Anh/ Chị có đồng tình với quan điểm: "Càng ngày, người ta càng cho rằng EQ quan trọng hơn IQ"</b>
không? Vì sao?

<b>II. LÀM VĂN (7,0 điểm)</b>
<b>Câu 1 (2,0 điểm)</b>

Hãy viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/ chị về ý kiến được nêu trong đoạn
<i>trích ở phần Đọc hiểu: Những người thành đạt khơng phải là người có IQ cao nhất mà có EQ cao nhất.</i>
<b>Câu 2 (5,0 điểm)</b>

<i>Có ý kiến cho rằng: Trong tác phẩm Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân), Huấn Cao là nhân vật đáng ca</i>
ngợi, nhưng nhân vật quản ngục còn đáng ca ngợi hơn. Quan điểm của anh/ chị về ý kiến trên như thế nào?

<b> HẾT </b>

<b>---HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT</b>
<b>I. ĐỌC-HIỂU (3,0 điểm)</b>

<b>Câu 1: 02 phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn trích trên là thuyết minh và nghị luận.</b>

<b>Câu 2: Theo đoạn trích, EQ thể hiện khả năng của một người hiểu rõ chính bản thân mình cũng như thấu</b>
hiểu người khác và khả năng chế ngự cảm xúc để thích ứng với hồn cảnh và kiểm sốt các cảm xúc.

<b>Câu 3: Cụm từ "chế ngự cảm xúc" trong câu "Hơn thế, nó cịn là khả năng chế ngự cảm xúc để thích</b>
ứng với hồn cảnh và kiểm sốt các cảm xúc." được hiểu là khả năng kìm giữ các cảm xúc bốc đồng của bản
thân, giữ được sự bình tĩnh, lạc quan ngay cả trong những khoảnh khắc/ tình huống khó chịu nhất.

<b>Câu 4: HS có thể đồng tình hoặc phản đối hoặc vừa đồng tình vừa phản đối quan điểm "Càng ngày,</b>
người ta càng cho rằng EQ quan trọng hơn IQ". Dựa vào phần giải thích về EQ và IQ, kết hợp với kinh
nghiệm của bản thân để trả lời. Cần có lí giải cụ thể, hợp lí, có sức thuyết phục.

<b>II. LÀM VĂN (7,0 điểm):</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

dùng từ, đặt câu để trình bày được suy nghĩ riêng của mình theo hướng làm rõ và khẳng định hoặc phủ định ý
<i>kiến: Những người thành đạt khơng phải là người có IQ cao nhất mà có EQ cao nhất.</i>

Tham khảo tư liệu sau để làm bài:

IQ QUAN TRỌNG HAY EQ?

Một số nghiên cứu khoa học cho thấy chỉ 25% số người thành cơng là có chỉ số IQ cao hơn trung bình...
Việt là học sinh giỏi và rất thơng minh. Cậu ln có điểm số cao ở hầu hết các mơn học và là người đứng
đầu trong các kì thi. Tuy vậy, tính của Việt tự cao và khó gần.

Khi ra trường, Việt được nhiều công ty mời chào nhưng kết quả của các cuộc phỏng vấn lại không khả
quan. Đã bảy năm kể từ khi ra trường, Việt vẫn chưa làm được những gì cậu mong muốn.

Trái với Việt, thời cịn đi học Hùng khơng phải là học sinh giỏi. Tuy nhiên, với tính cách hồ đồng, hay
quan tâm giúp đỡ người khác, cậu rất được bạn bè quý mến và tin u. Khi ra trường, Hùng khơng có nhiều
lời mời phỏng vấn như Việt nhưng kết quả cậu cũng đã tìm được một cơng việc u thích.

Hiện tại, với vị trí trưởng phịng kinh doanh, được ban lãnh đạo công ty tin cậy, đồng nghiệp và khách
hàng quý mến, Hùng đang có một tương lai sáng sủa.

Trong cuộc sống, chúng ta gặp khơng ít những câu chuyện như vậy. Tại sao người ít thơng minh lại
thành cơng hơn người giỏi hơn mình? Có phải do họ may mắn, làm việc chăm chỉ, hay họ có những năng lực
đặc biệt?

<b>Thơng minh và thơng minh cảm xúc </b>

Trí thơng minh được đo bằng hệ số IQ. IQ đo lường khả năng trí lực, năng lực học hỏi, khả năng hiểu và
xử lí tình huống, năng lực tư duy logic, phản biện, sự nhạy bén trong suy nghĩ... Trí thơng minh có thể được
đo tổng quát trong mọi lĩnh vực và được đo theo từng lĩnh vực cụ thể.

Thông minh cảm xúc được đo bằng hệ số cảm xúc EQ. EQ đo lường năng lực, khả năng hay kĩ năng của
một người trong việc cảm nhận, đánh giá và quản lí cảm xúc của bản thân, của người khác hay của một nhóm
người.

Trong một thời gian dài, người ta dùng chỉ số IQ để tìm kiếm người tài vì tin rằng người có IQ cao sẽ có
xác suất thành cơng cao hơn người khác. Tuy vậy, một số nghiên cứu khoa học lại cho thấy chỉ 25% số người
thành công là có chỉ số IQ cao hơn trung bình. Nghĩa là chỉ số IQ khơng giải thích được sự thành cơng vượt
trội của 75% số người cịn lại. Kết quả nghiên cứu đã loại yếu tố về năng lực chuyên môn.

Cuối cùng, những người nghiên cứu khẳng định rằng chỉ số EQ mới là yếu tố quyết định sự thành công

trong cuộc sống và công việc của mỗi chúng ta.

<b>Năng lực cảm xúc trong môi trường làm việc</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Để thành công trong môi trường làm việc, ông Daniel Goleman – người được xem là nhà nghiên cứu
hàng đầu về EQ hiện nay đã đề xuất chúng ta phải có những năng lực xúc cảm cá nhân gồm: năng lực tự
nhận biết bản thân, năng lực tự điều chỉnh, năng lực tạo động lực; và những năng lực thông minh xúc cảm xã
hội gồm: năng lực thấu cảm với người khác và năng lực giao tiếp xã hội.

Năng lực tự nhận biết cảm xúc bản thân giúp chúng ta biết rõ cảm xúc hiện tại của mình và giúp chúng
ta nhận biết vai trò quan trọng của cảm xúc đối với kết quả cơng việc của mình. Biết tự đánh giá bản thân còn
giúp chúng ta hiểu điểm mạnh, điểm yếu của mình, giúp chúng ta can đảm thể hiện những suy nghĩ chưa
được chấp nhận và dám một mình theo đuổi cái đúng. Trong khi đó, năng lực tự điều chỉnh giúp chúng ta
kìm giữ các cảm xúc bốc đồng của bản thân, giữ được sự bình tĩnh, lạc quan ngay cả trong những khoảnh
khắc khó chịu nhất.

Đối với những người có năng lực tạo động lực, họ thường xem kết quả của công việc là thước đo cuối
cùng cho sự thành bại. Chính vì thế họ ln cố gắng phát triển bản thân và mong muốn vượt qua hay ít nhất
đạt được những tiêu chuẩn hồn hảo. Những cá nhân này ln tìm thấy mục tiêu của bản thân trong mục tiêu
của tập thể. Họ luôn chú ý đến giá trị, mục tiêu của tổ chức trước khi ra quyết định.

Bên cạnh một số năng lực kể trên, có những người cịn có khả năng thấu cảm người khác. Họ có thể cảm
nhận, dự đốn được cảm xúc và hồn cảnh của người khác, có khả năng bày tỏ sự quan tâm của mình một
cách chủ động đối với người khác. Hoặc cũng có người có năng lực phát triển người khác. Họ có năng lực
cảm nhận được nhu cầu phát triển bản thân của người khác, sẵn sàng kèm cặp, hỗ trợ cho những người đó
phát triển.

Nói đến năng lực giao tiếp xã hội của một người, chúng ta có thê kế đến năng lực truyền đạt thơng tin,
năng lực quản lí xung đột, năng lực lãnh đạo hay năng lực tạo sự thay đổi, năng lực hợp tác với người khác...

Người có năng lực quản lí sự xung đột có khả năng "xử lí" những tình huống căng thẳng một cách êm
đẹp. Họ có khả năng thương thuyết và giải quyết những mối bất hoà, đưa ra giải pháp để hai bên cùng thắng.

Trong khi đó người có năng lực lãnh đạo sẽ tạo cảm hứng cho mọi người làm việc, làm cho họ tin và
hướng theo một tầm nhìn, một mục tiêu chung. Dù ở vị trí nào họ cũng sẵn sàng tiến lên để nhận lãnh trách
nhiệm, họ tạo ảnh hưởng lên người khác bằng chính những hành động của mình. Cịn người có năng lực hợp
tác ln tạo ra một mơi trường làm việc vì mục đích chung, trong đó mọi người đều có cơ hội để phát triển.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Dù ở độ tuổi nào, mỗi người đều có tiềm năng để phát triển những năng lực trên. Đừng quá ỷ lại vào trí
thơng minh, trình độ chun mơn mà nên tập trung nhiều hơn đến việc phát triển chỉ số EQ, phát triển năng
lực cảm xúc của bản thân trong môi trường làm việc.

Từ từ, chúng ta sẽ nhận biết, quản lí bản thân tốt hơn, hiểu biết và giao tiếp với người khác hiệu quả hơn,
và chắc chắn sẽ gặt hái nhiều thành công hơn trong công việc và cuộc sống.

<i>(Dẫn theo , ngày 14 – 6 – 2007) </i>
<b>Câu 2: Đề bài yêu cầu HS bày tỏ suy nghĩ riêng của mình trong việc đánh giá hai nhân vật chính của</b>
<i>truyện ngắn Chữ người tử tù. Lâu nay, người đọc vẫn thường ca ngợi Huấn Cao và coi đó là kết tinh của cái</i>
Đẹp. Tuy nhiên, nếu đọc kĩ tác phẩm sẽ thấy: nhân vật quản ngục – dưới ngịi bút của Nguyễn Tn – cũng
có những vẻ đẹp đáng trân trọng, thậm chí, có người cịn cho rằng Huấn Cao đáng ca ngợi, nhưng nhân vật
quản ngục còn đáng ca ngợi hơn. Bởi vẻ đẹp của Huấn Cao rất dễ nhận ra, còn vẻ đẹp của quản ngục – "cái
thuần khiết", "một thanh âm trong trẻo chen vào giữa một bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn xơ bồ" thì
khơng phải ai cũng nhận thấy. Ngay cả Huấn Cao khi phát hiện ra "sở thích cao quý" của quản ngục cũng
phải ngạc nhiên và trách mình "thiếu chút nữa, ta đã phụ mất một tấm lịng trong thiên hạ".

HS có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng khơng đi sâu vào phân tích nhân vật Huấn Cao mà
tập trung làm rõ vẻ đẹp của nhân vật viên quản ngục. Tham khảo dàn ý sau:

a) – Giới thiệu tác giả, tác phẩm

<i>– Khẳng định: trong tác phẩm Chữ người tử tù (Nguyễn Tuân), Huấn Cao là nhân vật đáng ca ngợi,</i>
nhưng nhân vật quản ngục cịn đáng ca ngợi hơn.

b) Phân tích và chứng minh
– Nhân vật Huấn Cao:

+ Tài hoa, nghệ sĩ;

+ Có khí phách hiên ngang, bất khuất;
+ Có nhân cách trong sáng, cao cả.

– Nhân vật viên quản ngục: Quản ngục (trong xã hội cũ) là một người coi tù – đại diện cho bộ máy cai trị
hà khắc, tàn bạo của triều đình phong kiến. Xét về vị thế xã hội, quản ngục là kẻ thù của Huấn Cao – người
cầm đầu cuộc khởi nghĩa chống lại triều đình. Tuy nhiên, viên quản ngục lại có những vẻ đẹp về tâm hồn và
nhân cách, thể hiện qua cuộc gặp gỡ đặc biệt với Huấn Cao (các chỉ tiết khi nghe tin Huấn Cao sắp đến cùng
đoàn tử tù, những xét đoán của quản ngục về thầy thơ lại, đêm cuối cùng trước ngày Huấn Cao ra pháp
trường,...). Qua đó, có thể thấy:

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

+ Quản ngục là người có phẩm chất trong sáng, tốt đẹp: sùng kính Huấn Cao — hiện thân của cái tài, cái
đẹp, cái "thiên lương" cao cả.

c) Nhận xét: Huấn Cao là anh hùng trong thiên hạ nên ơng có những tính cách "phi thường" là chuyện
thường tình. Nhưng với quản ngục thì rất khác, đủ là quản ngục nhưng thực chất ông có khác gì một "người
tù chung thân". Trong hồn cảnh nhà tù, giữa chốn đầy tầy cái ác và sự vô nhân, việc giữ được sở nguyện cao
quý, yêu và quý trọng cái tài, khát khao được thưởng thức cái đẹp là điều không dễ. Đặc biệt, việc sẵn sàng
từ bỏ công việc và quyền lực đề "giữ thiên lương cho lành vững" càng cho thấy ông là người đáng nể trọng
và ngợi ca.

</div>

<!--links-->