Đề cương ôn tập Chủ đề 4 CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (492.13 KB, 5 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP DÀNH CHO HỌC SINH HỌC TẠI NHÀ KHỐI 12 
Chủ đề 4: CÁC NƯỚC ĐÔNG NAM Á

A. Kiến thức cơ bản

I. Các nước Đông Nam Á

1. Sự thành lập các quốc gia độc lập sau chiến tranh thế giới thứ hai.

a. Vài nét chung về quá trình đấu tranh giành độc lập

+ Trước chiến tranh thế giới thứ hai, hầu hết các nước Đông Nam Á (trừ Thái
Lan) đều là thuộc địa của thực dân Phương Tây. Ngay khi Nhật Bản đầu hàng
Đồng minh, nhân dân các nước Đông Nam Á đã nhanh chóng nổi dậy giành
chính quyền, tiêu biểu là ở Inđônêxia, Việt Nam và Lào (tháng 8 và tháng 10
năm 1945)...

+ Các nước thực dân phương Tây tiến hành các cuộc chiến tranh tái chiếm
thuộc địa nhưng đã thất bại và buộc phải trao trả độc lập cho nhiều nước Đông
Nam Á. Tới giữa những năm 50, nhiều nước Đông Nam Á đã giành được độc
lập (Philippin – 1946, Miến Điện – 1948, Inđônêxia – 1950, Mã Lai – 1959...)

+ Tháng 7 – 1954, cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân ba
nước Việt Nam, Lào, Campuchia giành thắng lợi với Hiệp định Giơnevơ về
Đông Dương được ký kết.

b. Lào (1945 – 1975)

+ Ngày 12-10-1945, nhân dân thủ đô Viêng Chăn thắng lợi, tuyên bố Lào là
một vương quốc độc lập.

+ Từ đầu năm 1946 – 1975, nhân dân Lào buộc phải cầm súng tiến hành hai
cuộc kháng chiến chống Pháp 1946-1954 và chống Mĩ 1954-1975. Tháng 2 –
1973, Hiệp định Viêng Chăn về việc lập lại hòa bình và hịa hợp dân tộc ở Lào
được kí kết.

+ Ngày 2 -12 -1975, Nước CHDCND Lào được thành lập, mở ra kỉ nguyên
xây dựng và phát triển của đất nước Triệu Voi.

c. Campuchia (1945 - 1993)

+ Từ cuối năm 1945 – 1954, nhân dân Campuchia tiến hành cuộc kháng chiến
chống Pháp. Ngày 9 -11- 1953, Pháp kí Hiệp ước trao trả độc lập cho
Campuchia.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

+ Ngày 17 – 4 – 1975, thủ đô Phnôm Pênh được giải phóng, kết thúc thắng
lợi chộc kháng chiến chống Mĩ. Tập đồn Khơme đỏ do Pơnpốt cầm đầu đã thi
hành chính sách khủng bố cực kỳ tàn bạo, giết hại hàng triệu người dân vô tội.
Ngày 7 – 1 – 1979, thủ đô Phnôm Pênh được giải phóng, nước Cộng hịa Nhân
dân Campuchia ra đời.

+ Từ năm 1979 – 1991, đã diễn ra cuộc nội chiến kéo dài hơn 10 năm và kết
thúc với sự thất bại của Khơme đỏ. Tháng 10 – 1991, Hiệp định hịa bình về
Campuchia được kí kết.

Sau cuộc tổng tuyển cử năm 1993, Campuchia trở thành Vương quốc độc lập 
và bước vào thời kì hịa bình, xây dựng và phát triển đất nước.

2. Quá trình xây dựng và phát triển của các nước Đơng Nam Á

a. Nhóm năm nước sáng lập ASEAN gồm: Inđônêxia, Xingapo, Philippin,

Thái Lan

+ Sau khi giành được độc lập, nhóm năm nước sáng lập ASEAN (Inđônêxia,
Malaixia, Xingapo, Philippin và Thái Lan) đều tiến hành đường lối cơng nghiệp

hóa thay thế nhập khẩu với mục tiêu xây dựng nền kinh tế tự chủ và đã đạt được

một số thành tựu. Tuy nhiên, chiến lược này dần bộc lộ những hạn chế, nhất là
về nguồn vốn nguyên liệu và công nghệ...

+ Từ những năm 60 – 70, các nước này chuyển sang chiến lược cơng nghiệp

hóa hướng về xuất khẩu - "mở cửa" nền kinh tế, thu hút vốn đầu tư và kĩ thuật

của nước ngoài, xuất khẩu hàng hóa, phát triển ngoại thương.. Nhờ đó, tốc độ
tăng trưởng kinh tế của 5 nước này khá cao (Inđônêxia: 7 – 7,5% trong thập
niên 1970; Thái Lan: 9% (1985 – 1995), Malaixia: 6,3% - 8,5% (1960 – 1990),
Xingapo: 12% (1968 – 1973). Năm 1980, tổng kim ngạch xuất khẩu của 5 nước
đạt tới 130 tỷ USD (chiếm 14% ngoại thương của các nước đang phát triển).

b. Nhóm các nước Đơng Dương: 
c. Các nước khác ở Đông Nam Á:

3. Sự ra đời và phát triển của tổ chức ASEAN

a. Hoàn cảnh ra đời:

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

là cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam của Mĩ ngày càng tỏ rõ không tránh
khỏi thất bại cuối cùng. Đồng thời lúc này, các tổ chức liên kết ngày càng nhiều,
tiêu biểu là cộng đồng châu Âu (nay là Liên minh châu Âu).

- 8/8/1967, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) được thành lập tại 
Băng Cốc (Thái Lan) gồm 5 nước: Thái Lan, Inđônêsia, Malaysia, Singapo,
Philippin.

b. Mục tiêu, nguyên tắc hoạt động:

- Mục tiêu của ASEAN là phát triển kinh tế và văn hóa thông qua sự hợp tác
giữa các nước thành viên nhằm phát triển kinh tế và văn hóa trên tinh thần duy
trì hịa bình và ổn định khu vực.

- Nguyên tắc: Tơn trọng chủ quyền, tồn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào
công việc nội bộ của nhau, giải quyết các vụ tranh chấp bằng biện pháp hồ
bình, hợp tác phát triển có hiệu quả trong các lĩnh vực kinh tế, văn hố xã hội

c. Những thành tựu chính của ASEAN:

+ Tháng 2/1976 tại hội nghị cấp cao lần nhất của ASEAN tại Bali – Inđônêxia,
Hiệp ước Bali được kí kết với nội dung chính là xác định những nguyên tắc cơ
bản trong quan hệ giữa các nước.

+ Giải quyết vấn đề Campuchia bằng các giải pháp chính trị, nhờ đó quan hệ
giữa các nước ASEAN và ba nước Đông Dương được cải thiện.

+ Mở rộng thành viên của ASEAN, nhất là từ nửa sau thập niên 80 - 90: Brunây
1984, Việt Nam 7/1995, Lào và Mianma 9/1997, Campuchia 4/1999.

+ ASEAN dẩy mạnh hoạt động hợp tác kinh tế, văn hóa nhằm xây dựng một
Cộng đồng ASEAN về kinh tế, an ninh và văn hóa vào năm 2015.

II. ẤN ĐỘ

1. Cuộc đấu tranh giành độc lập

- Ấn Độ là một nước lớn ở châu Á và đông dân thứ hai thế giới (1 tỷ 20 triệu

người – năm 2000).

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

- Không thỏa mãn quy chế tự trị, ngày 26-1-1950, Ấn Độ tuyên bố độc lập và
thành lập Nước Cộng hịa.

2. Cơng cuộc xây dựng đất nước

- Ấn Độ đã đạt được nhiều thành tựu to lớn về nông nghiệp và công nghiệp xây
dựng đất nước:

+ Nhờ tiến hành cuộc “cách mạng xanh” trong nông nghiệp mà Ấn Độ đã tự túc
được lương thực và xuất khẩu gạo (từ 1995).

+ Nền công nghiệp đã sản xuất được nhiều loại máy móc như máy bay, tầu
thủy, xe hơi, đầu máy xe lửa...và sử dụng năng lượng hạt nhân vào sản xuất
điện.

- Về khoa học – kĩ thuật: là cường quốc công nghệ phần mềm, công nghệ hạt
nhân, công nghệ vũ trụ (1974, thử thành công bom nguyên tử, 1975, phóng
thành cơng vệ tinh nhân tạo...)

- Về đối ngoại: Ấn Độ theo đuổi chính sách hịa bình trung lập tích cực, là một
trong những nước đề xướng Phong trào không liên kết, luôn ln ủng hộ cuộc
đấu tranh giải phóng của các dân tộc.

B. Câu hỏi vận dụng

Câu 1. a. Nêu những biến đổi to lớn về các mặt chính trị, xã hội trong các nước 
Đông Nam Á trước và sau Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 - 1945).

b. Theo anh (chị), biến đổi to lớn nhất, có ý nghĩa quyết định đến sự phát
triển của khu vực Đông Nam Á từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai đến nay là gì ?
Vì sao ?

Câu 2. Vì sao chỉ có ba nước Inđônêxia, Việt Nam và Lào tuyên bố độc lập vào 
tháng 8 – 1945, trong khi đó ở các nước khác trong khu vực Đông Nam Á đã
giành được độc lập ở mức độ thấp hơn?

Câu 3. Phân tích sự giống nhau giữa cách mạng Lào với cách mạng Việt Nam 
trong giai đoạn 1945-1975 ? Tại sao có sự giống nhau đó ?

Câu 4. Lập bảng so sánh q trình phát triển của cách mạng Đơng Dương từ năm 
1945 đến 1991.

Câu 5. “Các nước Đông Nam Á sau khi giành được độc lập đã bước vào con 
đường phát triển kinh tế dân tộc. Trong quá trình xây dựng đất nước, các quốc gia
trong khu vực đã thực hiện nhiều chiến lược phát triển kinh tế khác nhau…”

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Câu 6. a. Hãy hoàn thiện bảng so sánh về chiến lược phát triển kinh tế của các 
nước sáng lập ASEAN theo yêu cầu của bảng dưới:

Nội dung so sánh Chiến lược hướng nội Chiến lược hướng ngoại
Thời gian

Mục tiêu
Nội dung
Thành tựu
Hạn chế

b. Trong quá trình phát triển kinh tế, vì sao các nước sáng lập ASEAN phải
chuyển sang chiến lược cơng nghiệp hóa lấy xuất khẩu làm chủ đạo?

</div>