MỘT SỐ Ý KIẾN ĐÓNG GÓP NHẰM HOÀN THIỆN CÔNG TÁC HẠCH TOÁN TIÊU THỤ HÀNG
HOÁ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ
TIÊU THỤ TẠI CÔNG TY TNHH TM & DV NGỌC HÀ.
I. SỰ CẦN THIẾT PHẢI HOÀN THIỆN.
Kế toán là hệ thống thông tin kiểm tra tình hình về sự biến động tài sản của doanh nghiệp, các thông tin
kế toán dù ít hay nhiều đều biểu hiện bằng giá trị tiền tệ. Do đó, kế toán trở thành một công cụ quản lý quan
trọng để điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, để tổ chức, phản ánh và giám sát các loại
vật tư , tài sản, tiền vốn. Từ đây, các nhà quản lý căn cứ vào số liệu kế toán để lập kế hoạch và kiểm tra việc
thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh.
Đối với doanh nghiệp thương mại với chức năng chủ yếu là lưu thông hàng hoá thì nghiệp vụ bán hàng
có ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận, nó phản ánh kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong một thời kỳ. Vì
thế, kế toán bán hàng ở các doanh nghiệp thương mại là một công việc hết sức quan trọng, phức tạp và chiếm tỷ
trọng lớn trong toàn bộ công việc kế toán. Kế toán bán hàng thu thập, xử lý, cung cấp thông tin và tài liệu về quá
trình tiêu thụ cho chủ doanh nghiệp. Từ đó, giúp các nhà quản lý phân tích, nắm bắt, kiểm tra tình hình kinh
doanh của đơn vị, doanh nghiệp một cách chính xác để đưa ra những quyết định, chiến lược, chiến thuật kinh
doanh đúng đắn kịp thời, có hiệu quả nhất.
Trong điều kiện hiện nay, nền kinh tế nước ta vận động theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà
nước. Đây là một nền kinh tế năng động, cạnh tranh gay gắt trên mọi lĩnh vực (giá cả, chất lượng, mẫu mã, kiểu
dáng...) nhằm chiếm lĩnh thị trường, khách hàng để khẳng định chỗ đứng của mình trên thị trường. Chính vì
vậy, kế toán bán hàng đòi hỏi phải luôn được đổi mới và hoàn thiện cho phù hợp với doanh nghiệp, với cơ chế
quản lý mới.
Để phục vụ yêu cầu của công việc đổi mới cơ chế quản lý kinh tế, Nhà nước ta đã thực hiện nhiều biện
pháp quan trọng nhằm cải cách và hoàn thiện hệ thống kế toán của Việt Nam. Đặc biệt ngày 1/1/1995 được phép
của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Trưởng bộ tài chính ra quyết định số 1141-TC/QĐCĐKT ban hành hệ thống chế
độ kế toán doanh nghiệp áp dụng thống nhất trong cả nước từ ngày 1/1/1996. Ngày 25/10/1997 tại kỳ họp Quốc
Hội khoá IX. Quốc hội đã thông qua luật thuế giá trị gia tăng thay thế cho luật thuế doanh thu, đã được chính
thức áp dụng từ ngày 1/1/1999.
Việc hoàn thiện kế toán nghiệp vụ bán hàng là công việc quan trọng, cấp thiết đòi hỏi doanh nghiệp phải
quan tâm đúng đắn để thúc đẩy nhanh quá trình bán hàng. Thực hiện tốt việc hoàn thiện sẽ giúp kế toán bán
hàng hoàn thành tốt các nhiệm vụ chức năng vốn có của mình.
II. Ý NGHĨA CỦA VIỆC HOÀN THIỆN.
Đối với doanh nghiệp thương mại, kết quả của việc tiêu thụ hàng hoá quyết
định sự tồn tại hay không tồn tại của doanh nghiệp. Do vậy, việc hoàn thiện kế
toán nghiệp vụ bán hàng có ý nghĩa rất to lớn.
Hoàn thiện kế toán bán hàng sẽ làm cho tài liệu mà kế toán cung cấp có độ
chính xác cao, giúp các nhà lãnh đạo phân tích, đánh giá đúng toàn bộ hoạt
động kinh doanh, thấy được tình hình tiêu thụ của hàng hoá từ đó có biện pháp
điều chỉnh kịp thời. Thông qua đó, tài liệu mà kế toán cung cấp sẽ mang tính
pháp lý cao, chính xác thuận lợi cho việc kiểm tra đối chiếu.
Hoàn thiện sẽ giúp doanh nghiệp quản lý chặt chẽ hơn tình hình tiêu thụ
hàng hoá, phản ánh đúng đắn kịp thời doanh thu bán hàng, tình hình thanh toán
tiền hàng của khách hàng, theo dõi từng khoản nợ, có biện pháp thu hồi nhanh,
tăng vòng quay của vốn. Hoàn thiện quá trình hạch toán bán hàng giúp cho
doanh nghiệp quản lý hàng hoá và tiền hàng tốt hơn, đảm bảo sự vận động của
tiền hàng trong quá trình ăn khớp hơn, tránh thất thoát tiền hàng hoặc thiếu hụt
tiền hàng, cũng như phản ánh đầy đủ công nợ cho khách hàng giúp các nhà
quản lý kịp thời phân tích, đánh giá đưa ra các quyết định điều hành hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp.
III. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG CÔNG TÁC HẠCH TOÁN TIÊU THỤ HÀNG HOÁ VÀ XÁC ĐỊNH KẾT
QUẢ TIÊU THỤ TẠI CÔNG TY TNHH TM & DV NGỌC HÀ.
Qua nghiên cứu tình hình thực tế về công tác hạch toán tại công ty, em
thấy có thể rút ra một vài nhận xét sau:
III.1 Ưu điểm.
Trải qua hơn 6 năm hoạt động công ty đã không ngừng hoàn thiện bộ máy và
phương hướng quản lý để tự hoàn thiện mình, để kinh doanh có lãi nâng cao thu
nhập cho người lao động, tạo được vị trí vững chắc trên thương trường.
- Về đội ngũ cán bộ công nhân viên chức: được sắp xếp gọn nhẹ, hợp lý, lựa
chọn những người có trình độ nghiệp vụ vững vàng, có tinh thần trách nhiệm
cao, tận tuỵ với công việc.
- Về bộ phận kế toán: Điểm nổi bật là sự khoa học trong công tác tổ chức kế
toán. Công tác hạch toán được phân chia một cách rõ ràng cho từng nhân viên,
mỗi nhân viên được bố trí đảm nhận từng phần hạch toán kế toán hợp lý thuận
tiện trong mối quan hệ với nhau, không có sự chồng chéo giữa các khâu công
việc, đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ.
Kế toán tiêu thụ hàng hoá đảm bảo theo dõi sát sao tình hình tiêu thụ, nắm
bắt được tình hình xuất, nhập ,tồn , tình hình công nợ với khách hàng , cung cấp
đầy đủ số liệu giúp công tác quản lý vốn và kinh doanh đạt kết quả cao.
Mặt khác sự phối hợp giữa bộ phận kế toán, bộ phận kho, bộ phận bán hàng
ăn khớp, nhịp nhàng nên việc hạch toán bán hàng được thông suốt không bị
gián đoạn do sự luân chuyển chứng từ chậm.
- Hệ thống kế toán: Công ty đã đưa tin học vào công tác kế toán (trong đó bao
gồm cả kế toán bán hàng) bằng cách ứng dụng các phần mềm tin học. Việc sử
dụng chương trình kế toán máy được cài đặt phù hợp với đặc trưng ngành kinh
doanh nên đã liên kết được các phần hành TK một cách tự động, giúp công ty
có thể biết được toàn bộ quá trình kinh doanh cũng như với từng đối tượng TK
bất cứ lúc nào.
III.2. Nhược điểm.
Nhìn chung công ty TNHH TM & DV Ngọc Hà, công tác kế toán nói chung và công tác hạch toán tiêu
thụ nói riêng được thực hiện khá hoàn chỉnh. Tuy nhiên bên cạnh những nét ưu việt, phần hành kế toán này của
công ty vẫn còn những tồn tại nhất định mà Công ty có thể nghiên cứu để cải thiện và nâng cao hiệu quả công
tác kế toán, thực hiện tốt vai trò kế toán trong sản xuất kinh doanh của Công ty cụ thể như sau:
- Đối với việc tính giá vốn của hàng xuất kho: Kế toán chỉ tính giá vốn trên trị
giá của hàng hoá mua thực tế mà không tính đến các chi phí phát sinh trong
khâu mua, các chi phí này được đưa vào chi phí bán hàng. Việc hạch toán như
vậy vẫn chưa đảm bảo phản ánh đúng nội dung kinh tế của các chi phí, làm ảnh
hưởng đến việc theo dõi tập hợp và phân bổ chi phí cho hàng hoá bán ra trong
kỳ, gây khó khăn cho công tác xác định giá bán hàng hoá.
- Tình hình chiết khấu đối với khách hàng.
- Tình hình công nợ.
IV. MỘT SỐ Ý KIẾN
IV.1. Tổ chức bộ máy Kế toán.
Bộ máy kế toán của công ty có 6 người, nên các cán bộ kế toán phải kiêm nhiệm thêm nhiều việc so với
mức trung bình ở một công ty có quy mô và tính chất kinh doanh tương tự. Đặc điểm này gây một sức ép lớn
đối với công tác kế toán của công ty.
Để đảm bảo tính khách quan, kiểm soát được hoá đơn, tránh được sự sai sót, nhầm lẫn công ty nên bổ sung
thêm nhân viên kế toán để đáp ứng nhu cầu của công tác kế toán.
IV.2. Đối với việc sử dụng hoá đơn tài chính.
Kế toán Công ty xé cả liên 01 là không đúng quy định, mà chỉ được xé
liên 02 và liên 03 (Liên 02 giao cho khách hang, liên 03 dùng để luân chuyển)
liên 01 giữ nguyên ở quyển gốc do kế toán bán hàng giữ.
IV.3. Đối với việc tính giá vốn của hàng xuất kho.
Trong hoạt động kinh doanh, giá bán hàng hoá là một trong những yếu tố rất
quan trọng, nó quyết định đến tính cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường,
việc đưa ra một số chính sách giá cũng có thể dẫn đến thành công hay thất bại
của một doanh nghiệp. Xác định giá bán là một công việc mang tính khoa học,
nghệ thuật đồng thời cũng là một việc hết sức khó khăn phức tạp. Để có thể đưa
ra một chính sách giá linh hoạt, hợp lý đòi hỏi kế toán phải phản ánh một cách
chính xác trung thực các nghiệp vụ kinh tế phát sinh để cung cấp đầy đủ chính
xác các thông tin số liệu có liên quan cho các nhà quản lý. Chính vì vậy việc
xác định đúng đắn trị giá vốn của hàng xuất kho là vấn đề thật sự cần thiết.
Với tình hình kinh doanh hiện nay công ty nên mở thêm TK cấp 2 chi tiết
cho TK 156:
TK 1561: “Giá mua hàng hoá”
TK 1562: “Chi phí thu mua hàng hoá”
Khi mua hàng hoá, trị giá thực tế của hàng hoá sẽ được tập hợp vào TK
1561, các chi phí phát sinh trong khâu mua kế toán phản ánh vào TK 1562. Việc
hạch toán như vậy giúp cho công tác kế toán bán hàng bóc tách được rõ ràng
giữa chi phí mua hàng và chi phí bán hàng, tập hợp được chi phí mua hàng phát
sinh trong khâu mua để cuối kỳ phân bổ cho lượng hàng đã xuất bán, gửi bán và
còn tồn kho nhằm xác định đúng trị giá vốn của hàng hoá xuất bán trong kỳ.
111, 112, 331 1561 632
133
111, 112 1562
Giá mua thực tế
Chi phí phát sinh trong khâu mua Phân bổ chi phí thu mua cho hàng bán ra trong kỳ
Quá trình xác định giá vốn hàng xuất bán sẽ theo sơ đồ sau:
Cuối mỗi kỳ kế toán tiến hành phân bổ chi phí thu mua cho hàng bán ra trong
kỳ.
Công thức phân bổ được tính như sau:
Chi phí thu
mua phân bổ
cho hàng bán
ra trong kỳ
=
Chi phí thu mua
phân bổ cho
hàng tồn kho
trong kỳ
+
Chi phí thu
mua phát
sinh trong
kỳ
X
Trị giá
hàng hoá
xuất bán
trong kỳ
Trị giá hàng tồn
kho trong kỳ
+
Trị giá hàng
nhập kho
trong kỳ
Chi phí thu
mua phân bổ
cho hàng tồn
kho
=
Chi phí thu mua
phân bổ cho
hàng tồn kho
đầu kỳ
+
Chi phí thu mua
phân bổ cho
hàng bán ra
trong kỳ
_
Chi phí thu
mua phát
sinh trong
kỳ
IV.4. Hoàn thiện phương pháp kế toán chiết khấu bán hàng.
Khi phát sinh chiết khấu thương mại, kế toán ghi:
Nợ TK 521: Chiết khấu thanh toán chưa có thuế
Nợ TK 3331: Thuế giá trị gia tăng tương ứng
Có TK 111, 112, 131: Tổng giá thanh toán
Cuối kỳ, kết chuyển toàn bộ chiết khấu thương mại sang TK 511 để giảm trừ
doanh thu kế toán ghi:
Nợ TK 511
Có TK 521
Việc hạch toán như trên giúp kế toán xác định rõ ràng giữa chi phí hoạt động
tài chính và chiết khấu thương mại nhằm có số liệu chính xác về kết quả sản
xuất kinh doanh và kết quả hoạt động tài chính