Biến đổi văn hóa của học sinh trường trung học phổ thông dân tộc nội trú (Nghiên cứu trường hợp học sinh người Thái và người Mường trường THPT DTNT tỉnh Thanh Hóa)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (15.89 MB, 18 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

BIÉN DÓI VÀN HÓA CÙA HOC SINH TRlTỊNG

TRUNG HOC PHĨ THỊNG DAN TOC NOI TRÙ

• • • 
(Nghièn ciru trir&ng hap hoc sinh nguài Thài va ngirài Mwàng

Tru-àng THPTDTNT tình Thanh Hóa)

LéThiMùi

1. Dàt vàn de

Viél Nam là raòt quòc già da dàn toc, viéc nghién éu van hóa toc ngi ln
dugc ềc ngành khoa hge xà bịi rat chù trgng. Néu nhu tu nhùng nàm 1960 din dàu
nhùng nàm 1980, ềc nghién éu Dàn toc hge, Vàn hóa hge tàp trung nghién éu
ềc dàc trung, dàc dièm trun thóng cùa vàn hóa ềc dàn toc thièu so va xeni xct
sy dịng góp "cài riéng" cùa ehùng vào nèn vàn hóa chung cùa dàn toc, thì ké lù sau
cịng ec Dịi radi dén nay ềc nghién éu bài dàu quan tara dén vàn de bién dòi
vàn hóa ó ềc toc ngi. Mot so nghién éu dà chi ra ràng, trong nhùng nam gàn 
day do nhùng dịi mói ve chinh tri, kinh té - xà bịi, vàn hóa dàn toc Viél Nam nói
chung va vàn hóa toc ngudi thièu so nói riéng dà va dang trai qua radi qua trình dịi
radi (Ngd Due Thjnh, 2006). Xu hudng chung gàn day là bau hét eàc cdng dòng
dàn toc déu chiù tàc dòng cùa qua trình cịng nghiép hóa va hién dai hóa dal nude,
tryc tiép va tre hét là tàc dịng cùa sy phàl trièn kinh té - xà bòi (Nguyén Tifi
Thanh Nga, 2008). Xun st qua trình ày, ngồi nhùng ành hng tich cyc, dà
xt hién màu thn giùa bịi nhàp va bào tòn, phàl huy càe già tri van hồ toc
ngi. Dièu dị co nghTa, cùng vói sy thara dy ngày càng nhièu ềc boat dịng kinh 
té, xa bịi bay vàn hồ vói ềc lo chùc va xà bịi ngồi cịng dịng, mot so già tri vàn
hồ trun thóng cùa ềc toc ngudi cùng dang bj mai radi (Khòng Dién, 2010;
Nguyen Vàn Manh, 2010).

Trong bdi cành dd, viéc nghién éu mùc dd bién dịi vàn hda (BDVH) d Idp
tré, dàc biét là dòi tugng hge sinh eàc dàn tdc thièu so (DTTS) là rat ền thiél bdi
vàn hồ cùa nhdra ddi tugng này ddng gdp radi phàn vj tri quan trgng trong ddi
sdng vàn hồ toc ngi nói chung va trong ITnh vyc giào dyc nói riéng. Càc em

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

dugc xem là nhùng nguòi con uu lù cùa cịng dịng dja phuong va là thè he ền bị,
giào vién tuong lai cùa ềc toc ngi thièu so. Tre tình hình vàn hóa trun thóng
cùa càe toc ngudi dang ngày bj mai mot, Idp tré thich chay theo nhùng xu thè radi
cùa thdi dai, "eoi nhe" eàeh ùng xù nhàn vàn trong già dình va cdng ddng; vàn hoà
ddc hai, dàc biét là chù nghTa cà nhàn, càc té nan xà bdi nhu nghién bùi, nghién
games, bao lye hge dudng... dang ngày càng Ihàra nhàp vào ddi sdng cùa hge sinh
DTTS, sy eàn thiél phài ed nhùng nghién eùu ve thye trang va xu hudng BDVH cùa
nhdra ddi tugng này. Trén co sd dd, nghién eùu chi ra dugc thye trang va xu hudng
bién ddi van hda cùa hge sinh DTTS d tinh Thanh Hda hién nay.

Trong nghién cuu này, ddi tugng nghién eùu cùa ehùng Idi tàp trung vào hge
sinh dàn tdc Thài va Mudng cùa 6 ldp/18 Idp thude 3 khói hge (khói 10, 11, 12) d
Trudng Trung hge phd thdng Dàn tdc noi trù (THPT DTNT) tinh Thanh Hda. Day
là nhùng hge sinh DTTS ehiém so ddng nhàt - 97% (524/540 long so hge sinh) cùa
trudng dugc eù tuyén lù càc huyén mièn nùi cùa tinh, trong dd, hge sinh dàn toc
Thài ehiém 46,6% va Mudng là 50,4%.

Do dàc thù cùa vàn hda hge sinh Trudng DTNT mang dàra chat cà nhàn va d
pham vi trudng hge, tàch biét khdi già dình va cdng ddng làng bàn, nghién éu này
ehi tàp trung xem xét sy bién ddi vàn hda cùa càc era dudi bdn thành td vàn hda:
ngdn ngù, trang phye, àm thye va quan he xà bòi (giao tiép ùng xù xà hdi).

2. Vài net ve dia bàn nghièn cù-u va dól tu-ong nghièn ciru

Thanh Hda là tinh dja dàu cùa khu vyc Bàc Trung Bd, càch Thù dd Ha Noi

150 km ve phia Nara, ed dja hình trung du, raién nùi chiéra Idi 2/3 dién tich cùa
toàn tinh. Vùng raién nùi Thanh Hóa vói 11 huyén, 220 xà là dja bàn cu trù cùa hon
600.000 dòng bào DTTS. Trong so 6 dàn toc thièu so cùa tinh, nguói Thài va ngudi
Mudng ehiém ty le dàn sd khà cao. Ngudi Thài vói so dàn là 232.195 nguói (nàm
2011), cu trù tàp trung ó mot so hun phia Tày nhu Thng Xn, Lang Chành,
Quan San, Quan Hóa, Mng Làt... Ngi Mudng ed khoàng 35 van ngudi, cu trù
d bau hét 11 huyén mièn nùi cùa tinh'.

Trudng THPT DTNT tinh Thanh Hda ed 3 khói Idp hge (khói 10, 11, 12), radi
klidi ed 6 Idp vói long sd 540 hge sinh dai dién cho 6 DTTS cùa 11 huyén raién nùi
trong tinh. Trong so dò, hge sinh dàn toc Mng ehiém so lugng dịng nhàt vói 272

r 
em. Dùng thù hai là hge sinh nguói Thài - 252 era. Hge sinh càc DTTS khàe ehiém

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

VIÉT NAM HQC - KY YÉU HQI THÀO QC TÉ LÀN THÙ^ TU

mot so lugng khịng dàng ké: Hrng - 12 era, Thó - 12 em, Dao - 01 em va 01 em
là hge sinh nguói Kho Mù. Ngồi ra, co rt so hge sinh ngudi Kinh, là con em ền
bd trong trudng, hồc ed bó, me là ngudi DTTS hién dang sinh song lai thành phd,
cùng theo hge bàn trù lai day.

Két qua dièu tra 171/534 era hge sinh nguói Thài va Mng cùa cà 3 khói cho
thày, 65% hge sinh ó day eó bò rae làm nòng nghiép, 22% co bó me là ền bị, giào
vién. SĨ con lai là còng nhàn va buon bàn. 70% hge sinh ngudi Thài dén lù khu vuc
ndng thdn cùa càe huyén vùng III, vùng dàc biét khd khan; 24% càc era dén lù eàc
huyén vùng IL Trong khi dd 63% hge sinh ngudi Mudng dén tu nòng thòn eòa vùng
I va 22% dén lù nòng thòn cùa vùng II, con nịng thịn vùng 111 chi 6,5%. SĨ hge
sinh dén lù vùng thj tran, vùng nguói Thài là 6% va ngi Mng là 8,5%.

Mói trudng sinh boat va hge tàp cùa eàc era hge sinh ngudi Thài va Mudng
chù yéu là d ky tue xà. Càc em dugc thara già càc sinh boat tàp thè, dugc giao luu,
tiép xùe tryc tiép vdi radi trudng sdng hién dai cùa chinh ngdi tnrdng va bòi cành
cude sdng dd thj xung quanh. Chinh vi vày, sé rat hùu ieh va ly thù khi xem xéi sy
BDVH cùa càe era trong bòi cành dd thj hda, hién dai hda cùa radi thành phó Thanh
Hóa dang phàl trién manh me.

3. Thye trang ve BDVH cùa hoc sinh dàn toc Thài va Muòng ò" truòng
THPT DTNT tình Thanh Hóa

3.1. Bién dịi ve ngịn ngir

Trén thye té cho thày, dièu kien song cùa con nguói thay dòi, bòi cành xà hdi
khòng con dugc nguyén ven nhu tre day, dịng thdi cùng vdi sy giao luu va tàc
ddng manh raè cùa xà hdi hién dai dà làm cho mot so yéu td trong vàn hda dàn tdc 
cùng thay ddi theo. Trong nghién cuu này, ehùng Idi chi de cap dén sy bién dòi cùa
ngdn ngù dudi góc dị su dung ngịn ngù khi chua vào hge tai trudng DTNT va hién
nay cùa càe era HSDT Thài va Muòng truòng THPT DTNT tinh Thanh Hda trong
radi trirịng già dình, nhà trudng, cdng ddng va ngồi xà boi dya trén mói tuong
quan vói ngdn ngù phd thdng.

3.1.1. Khà nàng su dung tlèngphó thóng

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

DTNT, càc era hge sinh cùa cà hai dàn tdc dugc khào sàt déu su dyng tiéng phd
thdng d mùc dd tuong duong nhau. Dàc biét, két qua dièu tra cho thày khdng ed hge
sinh nào trong dién khào sàt su dung kéra tièng phd thdng. Ty lé hge sinh nù su dung
thành thao tiéng phd thdng là 92,9%, cdn d hge sinh nara là 84,1%.

Hién nay, ty le hge sinh dàn tdc Thài su dung thành thao ngdn ngù phd thdng
là 98,7%, radi ty le chénh léeh cao so vdi khi chua vào hge noi trù là 91,1%. Ddi

vdi hge sinh ngudi Mudng thì sy thay ddi này chàra hon: trude khi vào trudng
90,2% eàc era ndi tiéng phd thóng thành thao nhung sau khi vào trng ty lé này
chi làng lén ráe 95,7% (chi làng khồng 5%, thàp hon so vói ty le tàng cùa hge
sinh nguói Thài gàn 9%).

Ty lé hge sinh su dyng thành thao tiéng phó thóng phàn theo khói lóp cùng eó
sy khàe biét. Tai Ihói dièra thàng 5 nàra 2012, ty lé hge sinh su dyng thành thao
tiéng phó thóng tre khi vào trng d khói 10 (82,4%) va 11 (84,7%) cao hon so
vdi khói 12 (78,1%). Sau khi vào trudng, trong khi 100% hge sinh khói 10 va 11 dà
su dyng thành thao tièng phd thdng thì ty lé dd ó khói 12 raói là 90,9%, vàn con
9,1% hge sinh khói 12 su dung tiéng phó thóng ó mùc bình thng. Dièu này cho
thày ó dị tuoi càng tré, ty lé hge sinh DTTS su dung thành thao bay tiép thu tiéng
phó thóng nhanh va cao hon so vói nhóm tuoi lón hon.

3.1.2. Khà nàng su dung tièng dàn toc mình

Dịi vói vice su dung tiéng dàn toc mình, trong so 79 hge sinh dàn toc Thài
dugc khào sàt eó 65,8% (52/79 hge sinh) su dyng thành thao tièng dàn toc mình khi
chua vào hge, 19% su dung kéra va khịng biét su dung tiéng cùa dàn toc mình.
Trong khi dị, ó hge sinh dàn toc Muòng mùc dò su dung thành thao tièng dàn toc
mình ehiém 47,8% (44/92 hge sinh), 31,7% su dyng kéra va khòng biét su dyng
tiéng cùa dàn toc rnh.

Két qua dièu tra bang bịi va phòng vàn cho thày, da phàn so hge sinh su dung
kéra hồc khịng biét tiéng cùa dàn toc rnh là nhùng con era ền bị, cịng nhàn vién
chùc hồc buon bàn, sinh song lai ềc thj tran, thj tu cùa ềc hun va thành phó
Thanh Hóa. Già dình càe era dà thồt ly khói cịng dịng làng bàn tu 2 dén 3 ddi nay. 
Vói sy khàe biét ve ty lé hge sinh khòng su dung thành thao tiéng dàn toc raình giùa
hai dàn toc Thài (19%) va Mng (31,7%) va vói ngun nhàn trén, ehùng ta co thè
thày ty lé thồt ly khói cịng dịng làng bàn trun thóng va mùc dị bịa nhàp cùa dàn

toc Mudng d Thanh Hda trong càc radi trng dị thj cao hon so vói ngudi Thài.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

VIĨT NAM HOC - KY YĨU HĨITHẰ QC TĨ LĂN THÙ^ TU

Bang 1: Mure do su' dung tiéng dàn toc mình cùa hoc sinh Thài va Mu-óng

Mnc dg su- dung

Thài
Mudng
Nam
Nù
Khói 10
Khói 11
Khói 12
Chi bào 
SL
% 
SL 
% 
SL 
% 
SL 
% 
SL
% 
SL 
% 
SL
%

Tdng
Thành thao/ 
bình thng 
Trude khi
hge noi Ini

64
81,0
66
71,7
32
72,8
98
77,0
35
61,4
44
74,6
51
92,7
100%
Hién nay
68
86,0
72
78,0
35
79,5
105
82,7

41
71,9
47
79,6
52
94,5
100%
Kém/

khdng su dung du-gc

Trude khi
hge noi Ini

15
19,0
26
28,3
12
27,2
29
23,0
22
38,6
15
25,4
4
7,3
100%
Hién nay

11
14,0
20
22,0
9
20,5
22
27,3
16
28,1
12
20,4
3
5,5
100%

Nguón: Lé Thj Mùi (2012), Diéu tra thuc ti tai Trng THPT DTNT tinh Thanh 
Hóa, thóng 5.

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

3.1.3. Khà ndng su dung càc ngịn ngù khàe

Ngồi tiéng me de va tiéng phó thóng, két qua khào sàt cho thày, hge sinh ó
hai dàn toc này hién nay con biét ngòn ngù cùa dàn toc khàe. Cy thè, eó 24% hge
sinh Thài biét tiéng Mudng va 14,2% HSDT Mudng biét fiéng Thài. Con so này
roi vào hge sinh Khdi 11 va Khdi 12 nhièu hon so vdi hge sinh d khói 10. Dàc
biét, ed radi sd em edn biét tièng Hradng, Dao, Kho Mù, Thó. Day là radi raình
ehùng cho thày trong radi trudng da dàn toc, ngdn ngù su dung cùa eàc em ngày
mot da dang hon.

Thye té hién nay d càc trudng THPT ndi chung va trudng THPT DTNT nói

riéng, ngoai ngù là mịn hge bài bc trong chuong trình dào tao giào diic phó
thóng. Ị trng THPT DTNT tinh Thanh Hóa, tiéng Anh là rn ngoai ngù chinh.
Két qua khào sàt cùa ehùng tịi cho thày 78,5% hge sinh nguói Thài khi chua vào
hge lai nói trù khòng su dimg dugc va su dyng kéra ngoai ngù; tuong ty ó hge sinh
ngudi Mudng ed Idi 81,5%. Tinh cà 3 khói hge dugc khào sàt thì ed Idi 80,1% hge
sinh su dyng kéra va khdng su dung dugc ngoai ngù.

Cho dén nay, sd hge sinh ngudi Thài su dyng tiéng Anh ó mùc hièu dugc càu
trùe ngù phàp don giàn va giao tiép bude dàu là gàn 50% va hge sinh ngudi Mudng
là 43,5%. Dịi vói cà 3 khịi hge thì hge sinh khói 10 su diing fiéng Anh ó mùc trén
là 38,6%, khịi 11 di 45% va khịi 12 trén 50%. Con so này cao hon so vói truóe
khi vào hoc nói trù: ó khói 10 chi eó 8,8%, khói 11 là 16,9% va khói 12 duói 35%.
Sy thay dịi lón trong qua trình tiép thu ngịn ngù trong raòn hge bài buòc cùa hge
sinh Thài va Mudng cho thày trong radi xa boi cdng nghiép hda, hién dai hda va boi
nhàp tồn càu, mói cà nhàn déu phài bài nhjp theo xu huóng chung cùa xa bòi de
dàp ùng dugc yéu càu thye té cùa dàt nude ndi chung, cùa nèn giào dyc Viét Nam
nói riéng.

3.1.4. Mùc dị thich su dung ngịn ngù

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

VI?T NAM HQC - KY YĨU HQI THẰ QUÒC TĨ LĂN THIJ^ TU

Bang 2: Mire dg thich «

Mire do 
sir dung 
Thài
Mng
Nam
Nù

Khói 10
Khói 11
Khói 12
Tịn
Chi 
bào 
SL
% 
SL
% 
SL
% 
SL
% 
SL 
% 
SL 
% 
SL 
% 
g

ivr dung ngdn ngìr cùs

Dàn toc mình

Tre khi
hge nói trù

62,0
58
63,0
24
54,5
83
65,4
24
42,1
42
71,2
41
74,5
100%
Hién
nay
54
68,4
65
70,6
26
59,1
93
73,2
23
40,4
56
94,9
40
72,7

100%

i HSDT Thài va Mudng

Phó thóng

Trude khi
hge ndi trù

29
36,7
33
35,9
19
43,2
43
33,8
33
57,9
16
27,1
13
23,7
100%
Hién
nay
20
25,3
25
27,2

15
34,1
30
23,6
34
59,6
2
3,4
9
16,4
100%

Cà hai ngòn ngù 
Trudc khi

hge noi trù
1
1,3
1
1,1
1
2,3
1
0,8
0
0
1
1,7
1
1,8

100?/o
Hién
na\'
5
6,3
2
o ^ 
^,^ 
3
6,9
3
3,2
0
0
1
!,^ 
6 
10,9
100%

Nguón: Lé Thj Mùi (2012), Diéu tra thuc té tgi Truòng THPT DTNT tinh Thanh 
Hóa, thàng 5.

Két qua diéu tra này cùng trùng hgp vdi két qua phdng vàn sàu va thào luan
nhdra. Hàu hét eàc em hge sinh khdi 10 déu cho biét do sdng trong mot trudng hge
da dàn toc, thày ed da phàn là ngudi Kinh; hién nay tiéng phó thdng là ngdn ngù
chinh trong ddi song va hge tàp cùa càc em tu trong già dình, nhà trng cho dcn
ngồi cịng dịng xà bịi nhu trao dịi mua bàn... nèn ềc era khịng thè khdng biét
fiéng phd thdng.

3.1.5. Su dung ngòn ngù trong già dình, làng bàn

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

quan he vói già dình (nhu vói ịng bà, bị rae, anh chi em va hg bang, nhiing nguòi
cùng làng bàn).

Qua khào sài cho thày viéc su dyng tiéng dàn toc mình dịi vói ịng bà, bị me
d cà hge sinh hai dàn toc Thài va Mng tre khi vào hge nói trù khịng thay dịi
nhièu so vói hién nay, nhung riéng vói anh chj era va làng bàn thì ráe dị này sy
thay dịi hon. Sy thay dòi này thè hién rd d chd càe era hge sinh su dung tiéng phd
thdng trong giao tiép vdi anh chj era va ngudi dàn trong làng bàn nhièu hon so vdi
trude khi vào hge noi trù (xem Bang 3). Két qua này cùng thè hién rd rèi hon a hge 
sinh khói 11 va 12 so vdi khói 10, va dàc biét d HSDT Mudng so vdi HSDT Thài.
Diéu này cho thày xu thè cùa lóp tré càc DTTS thich su dyng tiéng phd thdng hon,
ngay cà trong pham vi già dình, hg bang.

Bang 3: Ngón ngù sir dung trong già dình, ho hàng cùa HSDT Thài va Mudng 
Dan vi: %

Ngịn ngù

Tiéng DT mình

Tiéng phd thdng

Quan hf

Òng, bà
Bd, me
Anh, chi, em

Hg hàng
Ịng, bà

Bd, me
Anh, chj, em

Hg hàng

Tịng

Dàn tgc Thài

Trude khi
hge noi Ini

72,2
63,3
64,6
67,1
27,8
36,7
35,4
32,9
100%

Hién
nay
75,9
64,6
52,2

61,2
24,1
35,4
47,8
38,8
100%

Dàn tgc Muòng

Trude khi
hge ndi trù

63,0
58,7
60,9
52,2
37,0
41,3
39,1
47,8
100%

Hién nay
63,0
56,5
56,5
51,1
37,0
43,5
43,5

48,9
100%

Nguón: Lé Thj Mùi (2012), Diéu tra thuc ti tgi Truòng THPT DTNT tinh Thanh 
Hóa, thdng 5.

3.1.6. Su diing ngịn ngù trong nhà trudng

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

VIÉT NAM HQC - KY U HĨI THÀO QC TÉ LÀN THÙT T U

xudng edn 12,0%. Trong khi dd, mùc dò su dyng tiéng phó thóng vói ban cùng dan
toc khi con ó trng é là 50,6% dịi vdi HSDT Thài va 64,1% HSDT Mudng. Con
so này da tàng lén trong bịi cành mói trng mói hién nay: 77,2% ó HSDT Thài va
88,0% ó HSDT Mng.

Con dịi vói càc ban hge sinh khàe dàn toc va nhùng nguói khàe trong trudng
(thày/ ed giào, ngudi quàn ly ndi trù, nhà àn, cùa hàng tap hda), két qua khào sàt
cho thày 100% hge sinh cùa cà hai dan toc Thài va Mudng su dung ngdn ngù phó
thdng khi giao tiép. Day khdng ehi là két qua cùa radi xu hudng chung trong mòi
trudng giao tiép' da dàn tdc hién nay raà cdn là radi quy djnh chung cùa nhà
trudng.

3.1.7. Su dung ngòn ngù trong lé hgl, dình dàm va mua bàn

O radi trudng này, trude hét ehùng Idi luu y viéc su dung ngdn ngù trong lé
bòi, dàm cuòi, dàm ma, dàm giò va mua bàn. Thóng thng, trù khi mua bàn ra tifi
ềc cành hng ehùng tịi quan làm là nhùng bòi cành con ngudi muòn giù gin bàn
sàc dàn tdc nhàt, nhung trén thye té lù trude dén nay HSDT Thài su dyng ngdn ngù
dàn tdc mình trong le hdi, dình dàm chi ehiém 17,7%. Trong khi dd, viéc su dung
ngdn ngù phd thdng cùa càe em d càc cành huóng này là 76%. Tuong ty nhu vày, ly

Ig su dyng ngịn ngù dàn toc mình trong il bịi, dình dàm ó HSDT Mudng là 15,5%
va ty lé su dung ngdn ngù phó thdng là 78,3%. Khdng ed sy thay dòi dàng ké ve su
dung ngdn ngù trong càc cành hudng này cùa eàc em trude va sau khi hge trudng
noi trù. Diéu này ed thè thày ràng, ngay chinh trong cdng dòng dàn tdc cùa mình,
hoc sinh cùa cà hai dàn toc này dà su dung ngón ngù phị thóng rat phó bién.

Cùng giịng nhu càe DTTS khàe, trong bịi cành xà bòi phàl trièn, trong mòi
trudng bòi nhàp, ve co bàn ngdn ngù dugc su dung trong mua bàn cùa HSDT Ihài
va Muòng hién nay gàn nhu hồn tồn là ngịn ngù phó thóng. Tre day ly le này
ó HSDT Thài là 91,2% thì hién nay là 96,2%. Con ó HSDT Mudng trude day là
91,3% va hién nay con so dò dà lén dén 100% .

Két qua trén cùng cho thày ngòn ngù cùa càe dan toc Thài va Mudng nCn 
chung va nhóm hge sinh cùa hai dàn toc này nói riéng khịng nàra ngồi xu hudng
bién dịi chung ve ngịn ngù ó nuóc ta hién nay: ngòn ngù dàn toc ngày càng mai
mot trong khi ngịn ngù phị thóng ngày càng ehiém uu thè. Sy bién dòi này phu
thuge vào mùc dị giao luu vàn hóa giùa càc dàn toc da so vói DTTS, mùc dị dị thj
hóa va hién dai hóa ó càc vùng, kliu vyc. Vice dị thj hóa va hién dai hóa cùa ngịi
trudng DTNT lai thành phó càng làra thùe day han sy bién dòi ngdn ngù cùa hge
sinh DTTS d dd.

3.2. Bién dòi ve trang phue

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

nguòi, Ihàra chi nhóm dja phuong cùa mot toc ngudi déu ed trang phue riéng. Trong
nghién eùu này, ehùng Idi xem xét xu hudng bién ddi trong trang phye cùa HSDT
Thài va Mudng d Trudng THPT DTNT tinh Thanh Hda trude va sau khi vào hge lai
trudng Ndi trù, trong sinh boat hàng ngày, càc djp lé tèi, khi di chai cùng nhu

nhùng djp eàn thè hién bàn sàc vàn hda toc ngudi.

3.2.1. Su dung trang phue trun thóng cùa dàn toc mình

Theo két qua phiéu diéu tra, nhìn chung gàn day sd HSDT Thài va Mudng edn
màc trang phue truyèn thdng rat il. Hàu nhu 100% hge sinh cùa hai toc nguói này
déu rầe trang phye hién dai trong ngày thng sau khi vào trudng ndi fiù.

Càu hdi cùa ehùng Idi dal ra là: khi chua vào hge d trudng noi trù va hién nay,
raùe dd màc trang phye cùa dàn toc mình trong ngày thudng, ngày lé, tèi, dàm eudi
va khi di choi nhu thè nào? Két qua dugc hién thj d Bang 4. Diéu này ndi lén ràng, 
ngay cà khi chua vào trudng, ty le càc em hge sinh Thài va Mudng màc trang phue
cùa dàn toc mình là rat it, dàc biét ddi vdi HSDT Mudng sau khi vào truòng noi trù,
ty le dd càng giara di.

Bang 4: Mac trang phue dàn tgc mình khi chua vào trng

và hif n nay cùa HSDT Thài va Mng (khịng ké nhCrng ngày bàt bugc 
màc sàc phue dàn tgc & trudng)

Muc dò màc

Ngày thudng

Ngày lé

Ngày tèi

Dàm eudi

Di choi

Chi bào

SL
% 
SL

% . 
SL

% 
SL

%

Thài 
IChi chua hge

noi trù
3
3,8

41
51,9

5
6,3

4
5,1

2
2,5

Hién nay
0
0
36
45,6

2
2,5

1
1,3

Mudng 
Khi chua hge

noi trù
2
2,2

33
35,9

3
3,3

1
1,1

2
2,2

Hifn nay
0
0
24
26,1

1
1,1

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

VIÉT NAM HOC - KY U HĨI THÀO QC TÉ LÀN THÙ^ TU

Két qua nghién eùu cùng cho thày, so vdi HSDT Mudng thì ty lé HSDT Thài
trude day và hién nay edn màc trang phye truyèn thóng cùa dàn tdc raình cao hon.
Diéu này ed thè ly giài dugc ràng, cùng giòng nhu ngdn ngù, d radi trudng gàn
trung tara bay thj tran, mùc do ành hudng và sy thay ddi trong eàeh àn màc cùa
nhdra hge sinh này càng cao.

"Vi nhà em d thj tran. Trong già dình em và xung quanh noi em d khdng thày ai màc
trang phue truyèn thdng. Ma co thày thì em cùng khịng biét dị là trang phiic trun
thóng cùa dàn toc mình. Khi vào trudng này em mai biét dén trang phue truyèn

thóng cùa dàn toc mình" (Phịng vàn sàu hge sinh nù khòi 10).

0 khia canh này, ed thè xem trudng DTNT là radi radi trudng Idi trong viéc
thè hién cùng nhu bào luu càe già Irj VHTN, néu ehùng la biét phàl huy.

3.2.2. Trang phue uà thich trude day và hién nay

Tu két qua khào sàt cho thày, xu hudng uà thieh trang phue hién dai cùa hge
sinh cà hai toc ngudi Thài và Mudng là rat cao. Néu nhu trude day ty lé HSDT Thài
uà thich trang phue hién dai là 96,2%, thì hién nay ly lé dd tàng lén 97,5%. Fy lé dò
d HSDT Mudng lén Idi con sd tuyét dòi là 100%, ké ề tre và sau khi vào Irudng
noi trù (Bang 5). Ly do càc em uà thich raàe trang phue hién dai nhièu hon và 
khdng thieh raàe trang phue trun thóng cùa dàn tdc mình tiiudng là:

"Màc trang phue hién dai càm thày thoài mài, ggn gang, thuàn lién hon và hgp thdi
trang han. Ddng thdi, ehùng em thày trang phue hién dai dep và giùp ehùng em tu
tin han khi di ra ben ngồi" (Thào ln nhóm hoc sinh khói 11).

Bang 5: Trang phue uà thich truóe day và hién nay cùa HSDT Thài và Muòng

Muc do 
va thich

Thài

Mudng

Nam

Chi bào

SL
% 
SL

% 
SL

%

Trang phue 
dàn tgc mình 
Khi chua

hge ndi trù
3
3,8

0
0
0
0

Hién nav
1
1,3

0
0
0

Trang phue hién dai 
Khi chua hge

noi trù
76
96,2

92
100

44
100

Hién nay
77
97,5

92
100

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Nù

Khói 10

Khói 11

Khịi 12

SL
% 
SL

% 
SL

%

3
2,4

0
0
2
3,4

1
1,8

1
0,8

0
0
0
0

1
1,8

124
97,6
57
100

57
96,6

54
98,2

125
98,4

57
100

57
96,6

52
94,5
Nguón: Lé Thj Mùi (2012), Dièu tra thuc ti tgi Trng THPT DTNT tinh Thanh 
Hóa, thàng 5.

Càn luu y ràng, trang phiie dàn toc cùa càe em hién cùng dà bj pha Iròn và
càch tàn di it nhièu. Cu thè, vày cùa hge sinh nù ngi Thài phàn pha kiéu ềeh

cùa trang phue thièu nù Thài Tày Bàc, con ào dà dùng kbòa kéo thay vi khuy ào.
Vày cùng dà dugc ềeh tàn theo thịi trang ma càe em thieh, phàn lón khịng con
dugc may bang thị càm ma là vài nhung.

3.3. Bién dòi ve àm thuc

De cài nhìn tịng qt ve vai Irị cùa àm thye trun thóng trong dịi song
HSDT Thài và Mng Trng THPT DTNT tinh Thanh Hóa, ehùng tịi dà tira hièu
viéc su dung cùng nhu biét nàu càc raòn àn truyèn thóng cùa càe era hge sinh ó hai
toc nguói này hién nay nhu thè nào.

3.3.1. Khà ndng biét nàu món àn cùa HSDT Thài và Mudng

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

VIÉT NAM HOC - KY YÉU HÓI THÀO QUÒC TÉ LÀN THÙ TU

Thye lé khào sàt cho thày, hién nay xu hudng chung cùa HSDT Thài và
Mudng biét nàu radn àn cùa ngudi Kinh nhièu hon radn àn cùa dàn toc mình.

3.3.2. Món àn uà thich và món àn vài hién nay cùa HSDT Thài và Muàng 
Trong trudng hge và ngoài trudng THPT DTNT tinh Thanh Hda ed rat nhièu
cùa hàng àn và tap hda. Hge sinh dugc ty do mua bàn, àn udng lù sd lién chu càp
Ihém hàng thàng cùa bd rae. Diéu này ành hudng khdng nhd Idi nhu càu àn udng
theo sd thieh cùa eàc em. Trong nghién eùu này, ehùng Idi cùng de càp dén vàn de
sd thieh trong àn udng cùa eàc em HSDT Thài và Mudng. Hge sinh cùa cà hai dàn
toc Thài và Mng déu cho biét, so vói thịi dièm khi chua vào hge ó trudng ndi
trù, ềc era it àn qua vài hon bay gid rat nhièu, vi lai thdi dièm dd do diéu kién
khdng cho phép cùng nhu mdi trudng d và àn udng cùng bj han che "ehùng etn
khdng de y nhièu dén viéc àn vài, vdi lai néu ed thieh àn vàt thì cùng khdng ed
nhièu dd àn theo kiéu ngudi Kinh nhu d trén này (thành phd)". Nhung hién nay, két
qua khào sàt cho thày, eàc em thieh radn àn cùa ngudi Kinh hon, dàc biét eàc era

thich àn vài theo kiéu ngudi thành phd (bành mi, bành nggt, kem, mi Idra, bành bao,
bành ràn, bành nép, bành tè...) (Bang 6).

Bang 6: Món àn uà thich và món àn vat cùa HSDT Thài 
và Mng trng THPT DTNT Thanh Hóa hien nay

f — — [

Món àn 
Dàn toc
mình
Dàn Idc
Kinh
Àn vài
Chi bào 
SL
% 
SL
% 
SL
% 
Dàn toc 
Thài
38
48,1
39
49,4
53
67,1
Mudng

27
29,3
54
58,7
77
83,7
Giói tinh 
Nam
19
43,2
20
45,5
38
86,4
Nù
46
36,2
73
57,5
92
72,4
Khói 10
21
36.8
36
63,2
57
100
Khịi lóp 
Khói 11

16
27,1
32
54,2
34
57,6
Khói 12
28
50,9
25
45,5
39
70,9

Nguón: Lé Thj Mùi (2012), Diéu tra thuc té tgi Truòng THPT DTNT tinh Thanh 
Hóa, thàng 5.

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

Cùng nhu radn àn, dd udng uà thieh cùa hge sinh Thài và Mudng trude day
chi don giàn là nude udng hàng ngày vi eàc era khdng ed sy lya chgn nhièu trong
dd àn thùc udng, nhung hién nay, do dièu kién và song trong indi truòng dd thj ed
day dù co so vài chat de dàp ùng dugc nhu càu và so thieh cùa rnh, do dị, dị
uòng uà thich cùa HSDT Thài và Muòng hién nay là nc ép trai ềy/sinh tó
(52,2% HSDT Mudng và 49,2% Thài) và nude nggt (32,9% d HSDT Thài và
27,2% Mudng). Khdng ed HSDT Thài nào thieh uòng bia, chi ed 3,3% d HSDT
Mudng thude khdi 11 và khdi 12 thich loai dò uòng ed con này. Khdng hge sinh nào
Irà Idi là thich udng rugu.

Nhùng két qua khào sàt trén cho thày radi thye té là ngay eà trude khi HSDT
Thài và Mudng theo hge lai trudng này, viéc su dung eàc radn àn và tàp quàn, ùng
xù trong àn udng d già dình càe era dà thay dịi. Hàu hét càc già dình déu nàu càe

mdn àn hàng ngày theo kiéu ngudi Kinh. Càe radn àn truyèn thóng ehi edn dugc
nàu trong càc djp lé tèi, dình dàm nhung khdng phò bién. Trong bòi cành dd, ùng
xù trong àn uòng cùa IISDT Thài và Mudng d Trudng TLIPT DTNT Thanh Hda
cùng ehju nhiéu tàc ddng cùa sy BDVH tdc ngudi và mdi trudng song tàp thè. Mot
mal, càe era thieh ề radn àn dàn tdc rnh và radn àn cùa ngudi Kinh. Mal khàe,
càc era il ed co bòi, diéu kién de thuòng thùe cùng nhu nàu càc rn àn trun
thóng. Chinh vi vày, ty lé hge sinh ó hai toc ngi này biét nàu càc rn àn trun
thóng rat thàp. Trong khi dị, càe era ngày càng ehju ành hng cùa nhùng xu 
hudng radi trong ara thye trong dièu kién song tàp thè và radi trudng dd thj thdng
qua eàc càng-tin trong trudng, eàc quàn hàng quanh trudng bàn càc dò àn nhanh,
lién Igi.

3.4. Bién dòi ve quan he xà ligi (giao tiép irng xirxà hoi)

O lùa tuoi thanh nién ndi chung, hge sinh THPT ndi riéng, là thdi gian ề nhàn
dang hình thành ve nhàn eàeh. Trong dd tuoi này, giao tiép trong nhdra ban, giao
tiép fiong càc boat ddng chung và giao tiép ngồi xà boi ed y nghTa quan trgng dịi
vdi sy trudng thành ve nhiéu mal cùa hge sinh nhu trình dd nhàn thùe, thè gidi quan
và ddi song tình cara... Do dị, trong nghién éu này ehùng tịi de càp dén giao tiép
ùng xù (quan he xà bòi) cùa HSDT Thài và Muòng nhu raòt trong nhùng thành tó
cùa vàn hóa toc ngi. Chùng tịi ran xera xét càc raói quan he, càch ùng xù cùa
càe era vói ềc ban, càc thày trong trng, cùng nhu càe ri quan he xa bịi khàe
ben ngồi nhàra fira hièu xu hng giao luu, quan he toc nguòi cùa càc em trong
mòi truòng da toc ngi, cùng nhu nhùng tara tu, tình càm cùa lùa tuoi càc era.

3.4.1. Quan he vài ban trong trudng nói trù

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

VIĨT NAM HOC - KY YĨU HĨI THẰ QC TĨ LĂN THÙ TU

ngi cùng dàn toc bay khàe dàn toc. Két qua cho thày, tre day da so ềc em déu

ehi bó hep trong ban cùng dàn toc và thèra raòt so ban dàn toc khàe nhu Kinh, Thài,
Muòng, nhung hién nay tịi 95,7% HSDT Mng và 92,4% HSDT Thài thich két
ban vói tal ề càc dàn toc. Ty lé này cao ó nara gi (97,7%) và nù giói (92,9%),
dàc biét 100% ó hge sinh khói 10, khịi 11 (91,5%) và khói 12 (90,9%).

De làra rị hon khuynh hng giao luu toc ngi giùa càc hge sinh, chùng tòi
tiép lue dua ra càu bòi ve sy lya chgn ban Ihàn nhàt bay dịi lugng hng Idi két
hdn cùa càe era. Két qua khào sài cho thày, ed Idi 69,6% HSDT Thài và 57,6%
HSDT Mudng ed ban Ihàn nhàt là ngudi cùng dàn tdc vdi mình. Ty lé hge sinh cùa
eà hai tdc ngudi ed ban Ihàn nhàt là ngudi DTTS khàe rat thàp, 11,4% d HSDT
Thài và 17,4% Mudng. Ngoài ra, ed 10,1% HSDT Thài và 15,2% HSDT Mudng ed
ban Ihàn là ngudi Kinh. SÓ edn lai (8,9% HSDT Thài và 9,8% HSDT Mudng)
khdng ed ban Ihàn nhàt, con sd này roi vào d nù gidi 7,9% thàp hon so vdi nam gidi

13,4%, d khói 12 (7,3%) thàp hon so vdi khói 11 (10,2%) và khói 10 (10,5%).
Tuong ty nhu vày, ban cùng dàn toc cùa nù gidi nhiéu hon cùa nam gidi (66,1 % nù
so vdi 54,5% nam), thàp nhàt d hge sinh khdi 11 (59,3%) và khdi 10 (63,2%), cdn
cao nhàt d hge sinh khdi 12 (67,3%).

Nhu vày, cà két qua khào sàt djnh lucmg và dinh tinh déu cho thày mdi khuynh
hudng hda nhàp dang dién ra. Thành phàn Ide ngudi khdng phài là tiéii chi de càc em
lya chgn ban Ihàn bay vg/ehdng. Càe em hge sinh dugc hdi déu khàng djnh vige két
ban chù yéu dya trén finii càch và sd thich chung chù khdng phài thành phàn dàn toc.
Nliu vày, u tó phị bién cùa ban Ihan/ban tịt bao gịra u tó là ban cùng phịng/cùng
lóp và chia sé nhiing dièm chung ve tinh càch/só thieh. Viéc dén lù cùng mot vùng
què (eó thè là cùng xà, huyén, bay cùng trudng cu), ed tinh càch tòt và tham già vào
cùng càc boat dòng ngoai khóa cùa nhà trng thudng giùp tao ra nhùng mdi quan he
ban bè bình thudng. Thành phàn dàn toc, thành tieh hge tap và hồn cành già dình là
nhùng yéu td it dugc de càp nhàt trong quan he ban bè.

3.4.2. Quan he vài ban bè ben ngồi trng nói trù

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

thành phó là 79,5%, ed ban d dja phuong chi ehiém 52,8%. Két qua trén cùng cho
thày, HSDT Mudng ed xu hudng két ban ben ngồi trng, ban ngi thành phó
cao hon ềc nhóm khàe.

Dàc biét, két qua nghién eùu cùng cho thày, khòng co sy khàe biét trong viéc
lya chgn ban cùng giói hay khàe giói éa HSDT Thài và Mng ó tal ề càe khói
hge. Da so càe em déu chgn ban eà nara và nù (88,6% HSDT Thài và 91,3% HSDT
Mudng). Trong càc euòc phòng vàn, càc em déu Irà lòi ràng dàn toc hay giói tinh
khịng phài là mot u tó quan trgng quyét djnh dén viéc két ban trong lóp, trudng
và ben ngoài.

Ngoài ra, két qua khào sàt cho thày lù khi vào hge lai trudng ndi trù, quan he
ban bè éa da so ềc era dà dugc rad rdng hon rat nhièu. 94,9% HSDT Thài và
94,6% HSDT Mudng cho ràng quan he éa ềc em dugc rad rdng. Chi ed 3,8%
HSDT Thài và 5,4% HSDT Mudng cho ràng quan he ban bè cùa càe era "vàn thè".
Duy nhàt 1 trudng hgp nù dàn toc Thài khói 11 Irà Idi là quan he ban bè khdng rad
rdng. 100% hge sinh cùa khdi 12 rad rdng quan he ban bè khi vào hge lai trudng noi
trù. Ty lé dd d khói 11 là 91,5% và d khói 10 là 93%. Cà hge sinh nara và hge sinh
nù déu md rdng quan he d mùc dd ngang nhau: nara (95,5%) và nù (94,5%).

3.4.3. Quan he ùng xù vài càn bó, giào vién và nhàn vién trong truàng

Theo quan sàt cùng nhu két qua phdng vàn éa chùng Idi, dịi vdi giào vién
càn bg, ngudi quàn ly ky tue xà, nhàn vién nhà àn hay ngudi bàn hàng, quan he ùng
xù cùa càc em khà ty fin và thoài mài. Càc em hièu làm ly cùa tùng ddi tugng trong
giao fièp. Chàng han, vdi giào vién chù nhiéra da so càc era ed quan he Ihàn thiél và
dugc càe thày ed yéu quy, cdn ddi vdi nhùng ngudi bàn hàng trong trudng, càc era
thudng thè hién dùng finh càch, bàn chat éa mình. Phàn Idn ềc era nù thudng finh

té và khdn khéo hon càc era nara trong viéc ùng xù. Càng d radi trudng da toc
ngudi và mdi truàng thành thj, cùng vói sy bịa nhàp và phàl trièn éa xà bịi, càch
ùng xù cùa càe era cùng thay dòi rat nhièu. Hàu hét càe era hién nay déu thè hién sy
raanh dan, tinh té và khòn khéo trong ùng xù.

3.4.4. Quan he ben ngồi xd hgl

Viéc giao luu éa HSDT Thài và Mudng khdng chi trong phara vi truòng hge
rầ con cà ben ngồi xa bịi. Khi dugc bịi ngồi gid hge ó trudng nói trù, càe em
di choi ó ben ngồi khịng? và thay dịi gì so vói ó trng hge é khịng? da so
hoc sinh cùa cà hai dàn toc Thài và Muòng Irà Idi ràng:

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

VIĨT NAM HOC - KY YĨU HQI THẰ QUÒC TĨ LĂN THXf TU

em xudng day di thàm quan càe khu du Ijeh nhiéu hon" (thào luàn nhóm hoc sinh 
khél 10).

Thye té cho thày, 65,8% HSDT Thài và 62% HSDT Mudng Irà Idi hién nay
thinh Ihồng ềc em ed di ra ngoài chai. Chi ed duy nhàt 1 trudng hgp nam HSDT
Mudng thude khdi 11 Irà Idi khdng bao gid di choi ben ngoài. Vàn ed 30,4% hge
sinh cùa cà hai dàn toc này Irà Idi hiém khi di choi ben ngoài, nhung lai ed 6,5%
HSDT Mudng và 3,8% HSDT Thài thudng xuyén di choi ben ngoài. Da sd càe
trudng hgp này roi vào khdi 10.

Khi ehùng Idi lién bành phdng vàn eàc em ve mue dich di choi ben ngoài và di
vdi ai, da sd càc em déu cho biét là di mua sàra dd dùng và quàn ào. Chi sd il em là
di choi phd, di làra dep hay di Ihàra hg hàng. Thdng thudng, ềc era di theo nhóm
ban cùng lóp, cùng phịng hay cùng trudng. Mot sd it di cùng ban khàe trudng hồc
di radi rnh. Mdi làn ra ben ngồi ềc em nù thudng mua sàm nhiéu hon eàc em
nam nhùng dd dùng nhu quàn ào, dd àn, thùe udng và mdi sd dd dùng phue vu cho

sinh boat ề nhàn.

4. Thay lịi két

Két qua nghién eùu sy bién ddi vàn hda hge sinh hai dàn Ide dugc chgn nghién
eùu dà gdp phàn chùng rainh rang, càe toc ngudi d vùng mièn nùi Thanh Hóa dà
trai qua radi qua trình giao Imi và ành hudng qua lai lù làu ddi. Sy tiép xùe và giao
luu dd càng dugc tàng cudng han trong qua trình hién dai hda, tồn càu hóa hién
nay. Sy bién dịi vàn hóa phu thuge vào ráe dị giao luu van hóa giùa càe toc ngudi
da so vói toc ngi thièu so, ráe dị dị thj hóa và hién dai hóa ó càc dàn toc và càc
vùng, khu vyc nhu ngudi Mudng d Thanh Hda tap trung cu trù d càc vùng ven dd
thj, ven càc tryc duòng nèn mùc dò bién dịi van hóa nhiéu hon so vói ngudi Thài.
Tu dd, vàn hda cùa HSDT Mudng cùng hién ddi d mùc cao hon HSDT Thài. Ngồi
ra, nghién éu này cùng cho thày Idp càng tré ludi càng bj ành hudng nhiéu han và
tiép nhàn nhanh nhìhìg già Irj van hda mdi, ddng thdi y thùc bào Idn nhùng già trj
vàn hda dàn tdc thàp hon.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

ngudi, trong dd cùng mot thành phàn dàn tdc khdng edn là radi yéu tó quan trgng
cho viéc lya chgn ban Ihàn hay ban ddi tuong lai eùa càc HSDT Thài và Mudng d
Trudng THPT DTNT finh Thanh Hda.

Trong bdi cành dd, nhùng giài phàp giào due lién quan dén vàn hda tdc ngudi
càn dugc dal ra d eàc Trudng D'LNT nhàra khuyén khich càc era, nhùng thè he
tuong lai cùa càc tdc ngudi, tinh tao nhàn biét nhùng già trj truyèn thóng de gin giù
và phàl huy, ddng thdi nhàn ra nhùng u tó fich cyc cùa càc già trj radi ền bị
sung cho nhdm già trj trun thóng Idi dep eùa dàn tdc. Ndi càch khàe, càc em eàn
dugc hièu radi càch day dù nhùng già trj truyèn thóng và hién dai trong bòi cành
hién nay, lù dd ed y thùe lya chgn nhùng yéu tó radi càn thiél cho bành trang vào
ddi làp nghiép eùa càc era trong tuong lai.

Tài lieu tham khào

1. Khdng Dién (2010), "Khà nàng thich ùng éa ềc dàn toc da sé và thiéu so trude tàc
dịng éa càe u tó nói sinh và ngoai sinh trong lién trình dèi mdi d Viét Nam". In
trong: Nhùng yéu tó tàc dóng dén phàt trién xà bịi và qn ly phàt trlin xà bịi trong

tién trình dól mai a Viét Nam, Nxb Khoa hge xà hdi. Ha Ndi.

2. Pham Quang Hoan (1986), "MĨi quan he giùa trun thóng và dèi mdi (eàeh làn) trong
sy phàl trién vàn hda càe dàn tgc", Tap chi Dàn toc hge, SÓ 4, Ir. 63-68.

3. Hoàng Luong (2002), "Sue song cùa vàn hda vài chat Thài trude sy phàt trién cùa khoa
hge cịng nghé", Tap chi Dàn toc hge, SĨ 3, Ir. 48-52.

4. Lé Hong Ly (Chù bién) (2009), Su biin del vàn hóa toc ngi Thài d Tày Bàc trong thịi

ky Dól mai. De tài càp Bó, Vién Khoa hge xà hịi Viét Nam, luu nói bó lai Thu vién

Vién Nghién éu Vàn hóa.

5. Ngun Vàn Manh (2010), "Xu hudng bién dèi vàn hda càe tdc ngudi thiéu sé d Thùa
Thién - Hué trong giai doan hién nay", Tap ehi Dàn toc hge, SÓ 3, Ir. 3-9.

6. Nguyén Thi Thanh Nga (1998), "Giù gin bàn sàc vàn hda toc ngudi". Trong euón: Càc

dàn tgc thiéu so trong mói trng biin dèi. De tài càp Vién, Vién Dàn tdc hge. Ha Ndi.

7. Vucmg Xuàn Tình và Tran Hong Hanh (2009), Phàt triin bin vùng vi vàn hồ toc ngi

trong qua trình bịi nhàp vùng Dóng Bàc, Bào cào long hgp de tài càp Bd, Vién Khoa

hoc xà boi Viét Nam, Ha Noi.

</div>

Biến đổi văn hóa của học sinh trường trung học phổ thông dân tộc nội trú (Nghiên cứu trường hợp học sinh người Thái và người Mường trường THPT DTNT tỉnh Thanh Hóa)

BIÉN DÓI VÀN HÓA CÙA HOC SINH TRlTỊNG

TRUNG HOC PHĨ THỊNG DAN TOC NOI TRÙ

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về