Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện môn Ngữ văn lớp 7 năm 2017-2018 có đáp án - Phòng GD&ĐT Tam Dương

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>PHỊNG GD&ĐT TAM DƯƠNG </b>
<b>ĐỀ CHÍNH THỨC </b>

<i>Đề thi này gồm 01 trang </i>

<b>ĐỀ GIAO LƯU HỌC SINH GIỎI CẤP HUYỆN </b>
<b>NĂM HỌC 2017-2018 </b>

<b>MÔN: NGỮ VĂN 7 </b>

<i><b>Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề)</b></i>

<i><b>Câu 1. (4,0 điểm) </b></i>

Chỉ ra và phân tích tác dụng của phép tu từ trong đoạn thơ sau:
<i> “Ơi lịng Bác vậy, cứ thương ta, </i>

<i> Thương cuộc đời chung, thương cỏ hoa. </i>
<i> Chỉ biết quên mình, cho hết thảy, </i>

<i> Như dịng sơng chảy, nặng phù sa”. </i>

(Trích “Theo chân Bác” - Tố Hữu)
<i><b>Câu 2. (6,0 điểm) </b></i>

<i><b>- Đem chia đồ chơi ra đi ! – Mẹ tôi ra lệnh. </b></i>

<i>Thủy mở to đôi mắt như người mất hồn, loạng choạng bám vào cánh tay tơi. Dìu </i>
<i>em vào trong nhà, tơi bảo: </i>

<i> </i> <i>- Không phải chia nữa. Anh cho em tất. </i>

<i>Tôi nhắc lại hai ba lần, Thủy mới giật mình nhìn xuống. Em buồn bã lắc đầu: </i>
<i> </i> <i>- Không, em không lấy. Em để hết lại cho anh. </i>

(Cuộc chia tay của những con búp bê – Khánh Hoài, Ngữ văn 7, Tập I)
Đoạn trích cho em cảm nhận được điều gì? Hãy viết một đoạn văn khoảng
<i>một trang giấy thi trình bày suy nghĩ của em về tình cảm gia đình. </i>

<i><b>Câu 3. (10,0 điểm) </b></i>

Sự gặp gỡ và khám phá riêng về tình yêu quê hương đất nước qua hai bài
thơ “Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh” (Tĩnh dạ tứ) của Lý Bạch và “Cảnh khuya”
của Hồ Chí Minh.

<b> ---HẾT--- </b>
<i><b> Cán bộ coi thi khơng giải thích gì thêm </b></i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b> PHÒNG GD&ĐT HUYỆN TAM DƯƠNG </b> <b>HƯỚNG DẪN CHẤM </b>

<b>ĐỀ THI CHỌN HSG CẤP HUYỆN </b>
<b>NĂM HỌC 2017 - 2018 </b>

<b>Môn: NGỮ VĂN 7 </b>

<b>Câu </b> <b>Đáp án </b> <b>Điểm </b>

<b>Câu 1 </b>
(4điểm)

* Học sinh chỉ ra được phép tu từ được dùng trong đoạn thơ trên

là phép tu từ điệp ngữ. Từ “thương” được nhắc đi nhắc lại 3 lần
trong 2 câu thơ đầu.

- Phép tu từ so sánh trong hai câu thơ sau: So sánh sự hi sinh
qn mình của Bác với hình ảnh dịng sơng chảy nặng phù sa.
* Phân tích tác dụng:

+ Viết về Bác Hồ kính yêu - đó là nguồn cảm hứng không
bao giờ vơi cạn đối với các nhà văn, nhà thơ. Tố Hữu cũng trân
trọng dành một phần tâm hồn mình viết về Bác. Đoạn thơ trên
được trích trong trường ca “Theo chân Bác” của Tố Hữu.

+ Trong đoạn thơ tác giả dùng điệp từ “thương” ở 2 câu thơ
đầu để nói về tình thương u rộng lớn bao la của Bác dành cho
ta - những người dân đất Việt cũng như toàn thể nhân dân lao
động nghèo khổ trên thế giới. Tình yêu thương của Bác còn bao
trùm cả vạn vật trong thiên nhiên.

+ Hai câu thơ sau tác giả dùng phép tu từ so sánh thật độc
đáo. Tác giả đã so sánh sự hi sinh quên mình vì dân vì nước của
Bác như dịng sơng lặng lẽ chảy trôi ngàn đời mang lượng phù
sa bồi đắp cho những cánh đồng phì nhiêu.

+ Đoạn thơ có 4 câu sử dụng hài hoà 2 phép tu từ điệp ngữ
và so sánh giúp ta hiểu tình thương, sự hi sinh cao cả của Bác
dành cho ta. Mỗi chúng ta đều xúc động vô cùng khi đọc đoạn
thơ trên.

0,5

0,5

0.5

1,0

1,0

0,5

<b>Câu 2 </b>
(6điểm)

<i><b>a. Cảm nhận về đoạn trích </b></i>

- Nỗi đau buồn của hai anh em Thành và Thủy phải xa nhau khi
gia đình đổ vỡ.

- Sự yêu thương, nhường nhịn, lo lắng, tình cảm thắm thiết, gắn
bó của Thành và Thủy.

<i><b>b. Học sinh viết đoạn văn nghị luận về tình cảm gia đình </b></i>
<b>- Yêu cầu về mặt kỹ năng: Hình thức là một đoạn văn diễn đạt </b>
rõ ràng, linh hoạt, khơng mắc các lỗi câu, chính tả; có sự thống
nhất chủ đề trong tồn đoạn.

<i><b>- Yêu về mặt kiến thức: Trên cơ sở nội dung đoạn trích trong </b></i>
<i>văn bản "Cuộc chia tay của những con búp bê" học sinh cần làm </i>
rõ một số ý cơ bản:

+ Tình cảm gia đình là tình cảm thiêng liêng, cao quý, được thể

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

hiện một cách phong phú, đa dạng trong cuộc sống.

+ Trong đời sống mỗi người, tình cảm gia đình có ý nghĩa quan
trọng, đặc biệt trong việc hình thành nhân cách, bồi dưỡng tâm
hồn, cảm xúc…

+ Hiện nay, tình trạng hơn nhân đổ vỡ, tình cảm gia đình bị rạn
nứt ngày một nhiều dẫn đến những cuộc chia ly, gây tổn thương
cho tâm hồn những đứa trẻ và nhiều hệ lụy khác cho xã hội.
+ Mỗi người cần trân trọng, gìn giữ, xây dựng tình cảm gia đình
bền vững, vượt qua khó khăn, thử thách, không để xảy ra chia
lìa, đổ vỡ…

1,0
1,0

1,0
1,0
<b>Câu 3 </b>

(10điểm) <i><b>A.Yêu cầu về hình thức. </b></i>- Học sinh xác định đúng kiểu bài nghị luận văn học giải thích,
chứng minh.

- Bài viết có bố cục rõ ràng.

- Diễn đạt mạch lạc, ngôn từ trong sáng, khơng viết sai chính tả.
<b>B.u cầu nội dung: </b>

Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng
phải đảm bảo các nội dung cơ bản sau:

<i><b>1. Mở bài: </b></i>

- Giới thiệu và dẫn dắt nhận định.
- Trích dẫn nhận định.

<i><b>2. Thân bài: </b></i>
<i><b>a. Giải thích: </b></i>

- Sự gặp gỡ: sự giao thoa, đồng điệu giữa hai tâm hồn thi sĩ.
- Những khám phá riêng: lối đi riêng, con đường riêng, một cách
thể hiện riêng tạo nên sự độc đáo của tác phẩm.

- Hai bài thơ “Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh”(Tĩnh dạ tứ) và
“Cảnh khuya” là sự đồng điệu tâm hồn nhạy cảm, yêu quê
hương đất nước của Lý Bạch và Hồ Chí Minh nhưng mỗi bài lại
có một cách thể hiện độc đáo.

<i><b>b. Chứng minh: </b></i>

<i><b>b.1. Sự gặp gỡ giữa hai bài thơ. </b></i>

- Đều là những bài thơ tức cảnh sinh tình, thi hứng đều cất lên từ
một đêm trăng.

- Cả hai bài thơ đều viết theo thể tứ tuyệt, ngơn ngữ hàm xúc, tả
ít gợi nhiều.

- Cả hai bài thơ đều thể hiện tình yêu thiên nhiên, tình yêu quê
hương đất nước thầm kín.

<i><b>b.2. Những khám phá riêng của hai bài thơ. </b></i>
* Phương diện miêu tả thiên nhiên:

- Bài “Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh” (Tĩnh dạ tứ) của Lý
Bạch: Bức tranh thiên nhiên nơi đất khách quê người, khung

1,0

1,0

2,0

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

cảnh có vẻ xa lạ vắng vẻ. Vẻ đẹp không gian huyền ảo, thơ
mộng, yên tĩnh.

- Bài “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh: Miêu tả cảnh đêm ở núi
rừng Việt Bắc: Tiếng suối chảy róc rách trong veo nghe như
tiếng hát. Ánh trăng chiếu xuống tán cây cổ thụ, lọt qua kẽ lá, in
xuống mắt đất. Từng hình khối, màu sắc lồng vào nhau, lung
linh kì ảo.

* Phương diện tình cảm, cảm xúc:

- Bài “Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh” (Tĩnh dạ tứ) của Lý
Bạch: Thi sĩ nhìn trăng mà ngậm ngùi nhớ quê da diết.

- Bài “Cảnh khuya” của Hồ Chí Minh: Có sự giao hịa giữa tình

yêu thiên nhiên và tình yêu Tổ quốc.

<i><b>c. Nhận xét, đánh giá: </b></i>

- Hai thi phẩm của hai nghệ sĩ, hai thời đại đem đến cho người
đọc rất nhiều cảm xúc.

- Cả hai bài thơ đều cho thấy sự đồng điệu tâm hồn nhạy cảm,
yêu quê hương đất nước của Lý Bạch và Hồ Chí Minh.

<i><b>3. Kết bài. </b></i>

- Cảm nghĩ chung về vấn đề nghị luận.
- Liên hệ bản thân.

2,0

1,0

1,0

<i><b> Lưu ý: </b></i>

<i>- Giám khảo nắm vững yêu cầu của hướng dẫn chấm để đánh giá tổng quát </i>
<i>bài làm của học sinh. Cần khuyến khích những bài viết có chất văn, có những suy </i>
<i>nghĩ sáng tạo. </i>

</div>

<!--links-->