conduongcoxua welcome to my blog

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (193.76 KB, 29 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

PHẦN 1: LÝ DO CHỌN ĐÊ TAI

Ai đo đa từn ̀oi : Niềm vui của nhà văn chânn chính là được làm ngừi dân
đừng đên vơi xư sơ của cai đẹp. Đú̀n vậy, mỗi tác phẩm văǹ hâọc là một xứ sở đẹp
đẽ được ̀hâà văǹ châườn cấtt ̀êǹ tư hâị̀ thậc cuôộc số̀n. Vì vậy, sứ ṃ̀hâ của ̀hẫ̀n
̀nươời day văǹ châú̀n ta là làm sao quôa mỗi niờ hâọc văǹ, quôa mỗi tác phẩm văǹ
châươờn, ̀nươời niáo viêǹ, đồn thâời là ̀hẫ̀n ̀nươời dầ đươờ̀n niúp hâọc sìhâ đề
được vơi xứ sở của cái đẹp bằn tấtt ca cam xúc, ṣ ruồn độ̀n của tâm hâồ, đê bằn
cáchâ đo, văǹ hâọc nop phầ̀ bôi đăp và ̀ần đỡ tâm hâồ châo các emm.

Tròn phâam vi bà SKKN ̀ày, tôi muôố̀ trao đôi vê một hâươờn đi, một cò
đươờ̀n niúp các emm hâọc sìhâ đề vơi xứ sở đẹp đẽ đo - ve đẹp của Bản sắc vùng caon
tròn bài thâơ “Nói vơi cnn”của ̀hâà thâơ Y Phâươờn (Ngữ văn 9 – Tậ̣p 2).

Là một tròn ̀hẫ̀n tác phẩm mơi được đươa vào châươờn trì̀hâ SGKK đôi mơi ǹ̀
đây ̀hâấtt, “Nói vơi cnn”đa được niáo viêǹ, hâọc sìhâ đò ̀hâậ̀ một cáchâ ̀hâịt tì̀hâ, đ̀y
hâứ̀n thâú. Phâai châăǹn vì bài thâơ màn một dị̀ mao khâá mơi me, một thâàhâ địuô khâá
độc đáo vơi một sức hâấtp dầ rấtt màhâ mẽ.

“Nói vơi cnn”thậc ṣ là một tác phẩm đăc săc, khâồn châi tiênuô biêuô châo “Tiền
hâát thâá̀n niêǹn”, châo hâồ thâơ màhâ mẽ, châầ châấtt của Y Phâươờn, bài thâơ cò̀ được
đươa vào châươờn trì̀hâ Nñ văǹ 9 ̀hâươ một mâuô ṃc vê ca ̀ội duồn và ̀nhậ thâuôật của
thâơ ca miề ̀úi, đồn thâời lai thâê hâị̀ một niọ̀n địuô mơi, một phâòn cáchâ la.

Bài thâơ là lời tâm tì̀hâ của ̀nươời châa vơi cò vê cội ̀nuôồ sìhâ dươỡ̀n, vê ve
đẹp tr̀ thâớ̀n đá̀n qí của qên hâươờn, là tì̀hâ yênuô, ̀iêm ṭ hâào vê sức số̀n bề bi
của dầ tộc mì̀hâ, là khâát vọ̀n, ̀iêm tì vê cuôộc số̀n…Tấtt ca đa được châở tai bằn
một niai địuô rấtt mơi, một phâòn cáchâ hâêt sức độc đáo – làm ̀êǹ một bà săc riêǹn
khâồn thâê trộ̀ lầ vơi bấtt cứ ai. Đó là vẻ đẹp của ngôan từ, của hinh ảnh, của gôọngô

đoệu, của cả̉m xúc, lốo tư duy… Tât ca cứ châay trêǹ đ̀uô ̀nọ̀ bút, phâơi bày trêǹ tràn

niấty, ṭ ̀hâiêǹ, ấtm áp ̀hâươ hâơi thâở, ̀hâươ dò̀n máuô của ̀nươời Tày vậy !

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

trươờ̀n, cùn ̀hâươ đa thâam khâao ̀hẫ̀n tài lịuô hâươờn dầ của NXBGK bà hâà̀hâ…Tấtt
ca đêuô co một điêm châuồn, đo là hâọ hâơi ̀ằn vê ̀hẫ̀n niá trị tươ tươở̀n, ̀hẫ̀n y ̀nhẫa
niáo ḍc, tròn khâi đo ̀hẫ̀n ve đẹp vô cùn đăc săc của một á̀n thâơ ca miề ̀úi lai
khâồn được quôà tâm đú̀n ṃc, mà thâemo tôi đo mơi là ̀hẫ̀n nì làm ̀êǹ sức số̀n,
làm ̀êǹ một dị̀ mao đ̀y ất̀ tượ̀n của bài thâơ “Nói vơi cnn”.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

PHẦN 2: NÔI DUNG ĐÊ TAI

I. MÔ T SÔ THÔNG TIN CẦN NGHITN CỨU KHI THỰC HIỆN BAI DẠY:
1. Về nhà thơ Y Phư ơngô và bào thơ “Nói với cnn”.

* Y Phâươờn (1948) têǹ thâật là Hứa Ṽ̀hâ Sươơc, sìhâ ra và lờ lêǹ trêǹ màhâ đấtt

Trùn Khâá̀hâ – Cao Bằn. Một màhâ đấtt mà ̀hâươ lời thâơ ồn từn niơi thâịuô: co cái
nio Thổi ầm ầm / Dội àn àn / Chén rượu vừ̉a rót r̉a / Đã lạt đi một nử̉a / Chén trà vừ̉a
rót r̉a / Đã nguội t̉anh, nguội ngắt (GKio Phâủ Trùn).

Thâấtm ̀hâuồ̀ ̀hẫ̀n tìhâ hâoa, cái đẹp của của dầ tộc Tày, Y Phâươờn là một đai
dị̀ tiênuô biêuô của thâơ ca các dầ tợc thâiê sớ. Ờn nhâi dất têǹ mì̀hâ vào đời số̀n văǹ
hâọc Vịt Nam tư bài thâơ “Tiền hâát thâá̀n niêǹn”– niai A cuôộc thâi thâơ tap châí văǹ
̀nhậ qầ đợi 1984. Và cùn tư đây, cuôộc đời ồn nằ bo vơi thâơ ̀hâươ một duôyêǹ
̀nhâịp và lẽ số̀n. Hờ 20 ̀ănm quôa, Y Phâươờn đa cồn bố 6 tập thâơ: Tiêng hat thang
giêng (1986); L̀i chúc (1987); Đàn then (1996); Chín thang (1998); Thơ Y Phương
(2000); Ngược gió (2006).

Thâơ Y Phâươờn được ví ̀hâươ “một bưc tr̉anh thổ cẩm được đ̉an dệt nhiều màu sắc
khac nh̉au, ̣phnng ̣phú và đ̉a dạng, nhưng trnng đó có một màu sắc chu đạn, ânm điệu

chính là bản sắc dânn tộc rất đậm nét và độc đan”(Tư điề tác nia, tác phẩm văǹ hâọc
Vịt Nam)

Bằn ̀hẫ̀n nì đa đòn nop, bằn tài ̀ăǹn và một quôá trì̀hâ lao độ̀n ̀nhậ thâuôật
̀nhâiênm túc, ồn đa thậc ṣ làm rạng d̉anh chn thơ Tày và gọ́p một giọng điệu lạ chn
thơ Việt thê kỉ XX.

* “Nói vơi cnn”được viêt vào ̀ănm 1980. Nhâà thâơ tâm ṣ: Đó là th̀i điểm đất

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Mượ̀ lời của ̀nươời châa ̀oi vơi đứa cò yênuô dấtuô, bài thâơ thâê hâị̀ tì̀hâ cam nia
đì̀hâ đ̀m ấtm, ̀nhẫa tì̀hâ quôên hâươờn thâa thâiêt ̀nọt ̀nào, là tiền hâát ̀ṇi ca truôyề
thâố̀n, sức số̀n bề bi của dầ tộc mì̀hâ, đê quôa đo, dươờ̀n ̀hâươ Y Phâươờn muôố̀ làm
một cuôộc săp xêp hâà̀hâ tràn châo cò lêǹ đươờ̀n, bươơc vào đời.

Bài thâơ khâồn dài, châi vơi 28 câuô thâơ ṭ do, ̀hẩ xìhâ; hâồ hâậuô tròn cam xúc;
màhâ mẽ tròn y châí; ̀nọt ̀nào, rằ r̉i tròn niọ̀n địuô; nầ nuôốc tròn tươ duôy, cáchâ
xây ḍ̀n hâì̀hâ àhâ…Tấtt ca ̀hâươ bật ra tư vô thâức, tấtt ca thâật bì̀hâ dị, châấtt phâác ̀hâươ
tâm hâồ ̀nươời Tày, ̀hâươ cuôộc số̀n của quôên hâươờn ̀hâà thâơ vậy!

2. Bản sắc vùng caon trongơ bào thơ “Nói với cnn”

Đọc thâơ Y Phâươờn, ̀nươời ta dễ bị hâút hâồ bởi bản sắc vùng c̉an rấtt riêǹn và đậm
đà. Thâật khâo mà lí niai được mợt cáchâ tươờ̀n tậ̀, rachâ ròi rằn cái bản sắc ấty được thâê
hâị̀ ở đâuô, ̀hâươ thâê ̀ào, ̀hâườn co một điêuô mà ai cùn cam ̀hâậ̀ được rằn: phâai là
một cò ̀nươời được sìhâ ra, lờ lêǹ, được ̀ơi dươỡ̀n bằn châí̀hâ ̀nờ machâ của
̀úi rừn mơi cấtt lêǹ được tiền ̀oi màn đ̀y âm hâươở̀n của cuôộc số̀n vùn cao ̀hâươ
vậy. “Nói vơi cnn”là một bài thâơ tiênuô biêuô châo âm hâươở̀n ấty. Tròn phâam vi bài viêt
̀ày, tôi xì được ̀ênuô ra một số biêuô hâị̀ đăc trườn ̀hâấtt, ̀hâươ là ̀hẫ̀n đị̀hâ hâươờn cơ
bà khâi thậc hâị̀ niờ day.

*Vê ̀nồ ̀ñ, hâì̀hâ àhâ thâơ:

Co y kiề châo rằn: Đọc bài thâơ Nói vơi cnn ̀nươời ta dễ quôêǹ đi ṣ tìhâ táo đê lí
niai, căt ̀nhẫa vê ve đẹp tròn từn câuô chẫ. Đú̀n vậy, bởi đo là một thâứ ̀nồ ̀ñ
quôá ṭ ̀hâiêǹ, quôá mộc mac, ̀hâươ hâơi thâở, ̀hâươ cuôộc số̀n, ̀hâươ dò̀n máuô của ̀nươời Tày
châay quôa đ̀uô ̀nọ̀ bút mà thâà̀hâ thâơ vậy:

Chânn ̣phải bươc tơi ch̉a
 Chânn trai bươc tơi me 
 Một bươc chạm tiêng nói 
 H̉ai bươc tơi tiêng cừi.

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

sử ḍ̀n rấtt ṭ ̀hâiêǹ ̀hâườn màn ro dấtuô ất̀ sá̀n tao của ̀hâà thâơ. Tiền cươời ̀oi vố̀
là âm thâàhâ vô hâì̀hâ, ̀hâườn đa được hẫuô hâì̀hâ hâoa, c̣ thâê hâoa quôa tư “châam”, khâiề
châú̀n ta ̀hâươ thâấty ro ̀iêm vuôi, ṣ hâàhâ phâúc đàn trà̀ ̀nập khâăp ca ̀nôi ̀hâà.

Tác nia đa vậ̀ ḍ̀n lối diễ̀ đat của ̀nươời vùn cao đê xây ḍ̀n hâì̀hâ àhâ thâơ.
Nhẫ̀n hâì̀hâ àhâ vưa c̣ thâê, ǹ̀ nui, vưa màn tí̀hâ khâái quôát cao, niàuô y ̀nhẫa biêuô
tượ̀n. Bì̀hâ dị, mộc mac ̀hâườn lai màn ve đẹp ̀êǹ thâơ:

Ngừi đồng mình yêu lắm cnn ơi 
 Đ̉an l̀ cài n̉an hn̉a

Vach nhà ken cânu hat 
 Rừng chn hn̉a

Cnn đừng chn những tấm lòng.

̣̀n c̣ đê băt cá, dươơi bà̀ tay của ̀nươời Tày cùn trở thâà̀hâ mợt vật ḍ̀n
màn tí̀hâ ̀nhậ thâật. Váchâ ̀hâà khâờn châi đà bằn trem, nỗ mà cò̀ được kem̀ bằn ca

̀hẫ̀n câuô hâát ấtm áp. Tư “kem̀”được kêt hập vơi tư châi âm thâàhâ, một ṣ kêt hập nĩa
cái c̣ thâê vơi cái vô hâì̀hâ, tao ̀êǹ một hâịuô quôa biêuô đat khâá cao: Đẹp biêt bao và
đá̀n yênuô biêt ̀hâươờ̀n ̀ào, tâm hâồ của “̀nươời đồn mì̀hâ”: làn mà, vuôi tươơi, tròn
sá̀n đề vô cùn.

Co thâê ̀oi, ̀nồ tư, hâì̀hâ àhâ tròn thâơ Y Phâươờn khâồn phâai bao niờ cùn căt
̀nhẫa, lí niai mợt cáchâ tươờ̀n tậ̀ ro ̀nhẫa trằn đem̀ thâà̀hâ lời mà cái châí̀hâ là ̀nươời
đọc phâai cam ̀hâậ̀ được cái lìhâ hâồ thầ̀ thâái của ̀o. Rấtt c̣ thâê mà niàuô sức khâái
quôát, co khâi mơ hâô, co ve ̀hâươ vơ lí mà lai hâêt sức co lí, hâêt sức châầ thâật - đo cùn là
điêm thâú vị tròn bài thâơ “Noi vơi cò”.

Ngừi đồng mình thương lắm cnn ơi 
 C̉an đn nỗi buồn

X̉a nuôi chí lơn…

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Cuôộc số̀n vấtt va, ̀nhâèo đoi, lam lu, c̣c ̀hâọc ̀hâườn hâọ co châí khâí, sức màhâ và
̀iêm tì: Người đồng mình tự đục đá kê caon quê hương- là một tròn ̀hẫ̀n câuô thâơ
màn âm hâươở̀n sử thâi hâào sàn, kiênuô hâàhâ thâươờ̀n băt năp tròn thâơ Y Phâươờn châằn
đ̀uô. Hì̀hâ àhâ “Đá”xuôấtt hâị̀ l̀̀ thâứ hâai tròn bài thâơ và rấtt ̀hâiêuô l̀̀ tròn sá̀n tác
của ồn ̀hâươ một ám àhâ khâồn ̀nuôôi. GKâp nhâềhâ nià khâo là Đá (Sống trên đa
không chê đa gậ̣p ghềnh), cứ̀n c̉i, hâiêǹ ̀nàn cùn là Đá. Nnươời đồn mì̀hâ đ̣c đá
kên cao quôên hâươờn bằn “bà̀ tay đẽo đá”và “bà̀ châầ đap bằn đá săc”. Hì̀hâ àhâ thâơ
làm ràn ̀nời lêǹ ve đẹp quôên hâươờn, ve đẹp của y châí bề bi, của đức tí̀hâ c̀̀ cu
̀hâầ ̀ai, của ̀nhâị ḷc phâi thâươờ̀n. Ve đẹp của sức màhâ ṭ ḷc ṭ cươờ̀n và tìhâ thầ̀
ṭ châủ của ̀nươời đồn mì̀hâ. Bởi thâê bài thâơ khâép lai bằn hâì̀hâ àhâ của ̀nươời cò lêǹ
đươờ̀n vơi hâà̀hâ trì̀hâ dài rộ̀n và cò đươờ̀n đ̀y châồn nai, ̀hâườn cò khâồn bao niờ
ṇc ̀na:

Lên đừng

Không b̉an gì nhỏ bé được 
 Nghe cnn.

Bằn cáchâ dùn tư, lối phâô diễ̀ nià dị mộc mac, bằn lối tươ duôy niàuô hâì̀hâ àhâ
khâiề ̀hẫ̀n câuô thâơ của Y Phâươờn vưa co tí̀hâ vật châấtt c̣ thâê, vưa thâê hâị̀ mợt trí
tươở̀n tượ̀n bay bờn, vưa hâờ ̀hâiêǹ châầ thâật, lai vua ṇi ̀hẫ̀n liêǹ tươở̀n sâuô săc.
Vì vậy co thâê ̀oi bài thâơ đa đi vào tâm trí ̀nươời đọc trươơc hâêt bằn cò đươờ̀n của
tṛc niác. Đo châí̀hâ là sức màhâ của lới tươ dy bằn hâì̀hâ àhâ – một ̀ét khâồn thâê trộ̀
lầ của thâơ Y Phâươờn.

* Vê niọ̀n địuô, cam xúc:

Cùn vơi vịc sử ḍ̀n tư ̀ñ và hậ thâố̀n hâì̀hâ àhâ màn đậm bà săc vùn cao,
niọ̀n địuô cùn là một phâươờn tị̀ khâá đăc săc đa châở tai một cáchâ hâịuô quôa ̀hẫ̀n
niá trị tươ tươở̀n đẹp đẽ của bài thâơ.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Phầ̀ đ̀uô bài thâơ là một khâúc hâát tâm tì̀hâ tròn niọ̀n địuô ̀hâẹ ̀hâà̀n mà vô
cùn ấtm áp. Hì̀hâ àhâ một emm bé đàn châập chẫ̀n ̀hẫ̀n bươơc đi đ̀uô tiêǹ tròn đời,
co á̀hâ măt châờ đ̣i doi thâemo tròn ̀iêm yênuô thâươờn và hâàhâ phâúc của châa của mẹ. Ta
̀hâươ ̀nhâem thâấty tiền ̀oi, tiền cươời, tiền bươơc châầ đi, thâấty hâoa ̀nà ̀nát và ca
tiền hâát rộ̀ rà̀n, tròn treo. Ca một khâồn nià đ̀y ăp ṣ rí rít ̀nọt ̀nào của mợt
nia đì̀hâ đ̀m ấtm quôất̀ quôyt bêǹ ̀hâauô. Đo là châiêc ̀ôi đ̀uô tiêǹ của cò, châiêc ̀ôi ênm a
thâời thâơ ấtuô - là vò̀n tay ̀ần ̀iuô đò đ̣i của châa mẹ, nia đì̀hâ, là căǹ ̀hâà ấtm áp ̀nập
trà̀ hâươờn hâoa và tiền hâát; là ̀hẫ̀n cá̀hâ rừn thâơm thâao, là ̀hẫ̀n cò đươờ̀n ̀nhẫa
tì̀hâ sâuô ̀ằn… – Nơi đo cò được sìhâ ra và lờ lêǹ… Nơi đo cò co được ṣ ̀ần
̀iuô châem châở của quôên hâươờn. GKiọ̀n thâơ vi tươơi, hâờ ̀hâiêǹ, ṭ ̀hâiêǹ ̀hâươ châí̀hâ cợc
sớ̀n ấtm áp ấty đa trà̀ vào thâơ.

Nêuô ở phầ̀ một, đứa cò xuôấtt hâị̀ ̀hâươ một châủ thâê tiêp ̀hâậ̀, được yênuô thâươờn,

châănm băm, ̀uôôi ̀ất̀n bời châa mẹ, mái ̀hâà, ̀úi rừn, quôên hâươờn, thâì châuôyề sàn
phầ̀ hâai ̀nươời cò hâoà̀ toà̀ ở một tươ thâê khâác – lúc ̀ày cò tròn vai trò là một
hâà̀hâ thâê trêǹ hâà̀hâ trì̀hâ châìhâ phậc thâử thâáchâ. Hà̀hâ trì̀hâ ấty lâuô dài và nià khâô, dễ
làm cò buôồn xuôôi, ̀à lò̀n và trở ̀êǹ ̀hẩ bé. Châí̀hâ ̀hẫ̀n lúc ấty, “Nnươời đờn
mì̀hâ”lai xuôấtt hâị̀ ̀hâươ một niá đỡ ṽ̀n châăc, khẩem khâoằ, ̀hâươ ̀hẫ̀n điêm ṭa hâiêǹ
̀nàn đ̀y kiênuô hâàhâ:

Ngừi đồng mình thương lắm cnn ơi 
 C̉an đn nỗi buồn

X̉a nuôi chí lơn

Dâu làm s̉an thì ch̉a vân muốn

Sống trên đa không chê đa gậ̣p ghềnh

Sống trnng thung không chê thung nghèn đói 
 Sống như sông như suối

Lên thac xuống ghềnh 
 Không ln cực nhọc.

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

nià khâo c̣c ̀hâọc. Nhẫ̀n câuô thâơ vơi ̀hâiêuô âm tiêt khâép, ̀hâiêuô thâàhâ trăc,̀hẫ̀n câuô
nhâép khâồn co châủ ̀ñ, cùn khâồn c̀̀ đề quôà hậ tư, cà̀n làm châo niọ̀n địuô thâơ
trở ̀êǹ châăc, nọ̀, rằ r̉i, màhâ mẽ, khẩem khâoằ, ̀hâươ ̀ằn, ̀hâươ nio, ̀hâươ sức voc, ̀hâươ
tâm hâồ ̀nươời vùn cao. Đoà thâơ dôi dào ̀hâac địuô, được tao ̀êǹ bởi địp tư địp
̀ñ, địp cấtuô trúc câuô, ̀hâịp thâơ khâi vươờ dài nằn n̉i, khâoá̀n đat, khâi rút ̀nằ châăc
̀ịchâ, màhâ mẽ. Địp tư “Số̀n”được đăt đ̀uô mỗi câuô thâơ nop phầ̀ làm ̀êǹ niọ̀n
địuô rằ r̉i, ̀hâươ muôố̀ thâê hâị̀ cái tươ thâê kiênuô hâàhâ của cò ̀nươời quôên hâươờn trươơc
̀hẫ̀n khâo khâăǹ thâử thâáchâ. Đo là ̀nuôồ tiêp sức châo cò, châo cò một tươ thâê, một

̀iêm tì, lẽ số̀n.

Rằ r̉i, màhâ mẽ, châăc ̀ịchâ, khẩem khâoằ ̀hâườn âm hâươở̀n châuồn của bài thâơ
khâồn hâê thâô cứ̀n. Ṣ nop măt của ̀hâiêuô yêuô tố tì̀hâ thâái tròn bài thâơ ̀hâươ “…yênuô
lăm cò ơi; …thâươờn lăm cò ơi; …̀nhâem cò..”cùn vơi ṣ lăp lai của c̣m tư “Nnươời
đồn mì̀hâ”̀hâươ một địp khâúc, ̀hâươ một ̀ốt ̀hâất̀ đa làm châo âm địuô thâơ trở ̀êǹ
mêm mai, thâa thâiêt, ̀nọt ̀nào hâờ. Nhẫ̀n đăc săc vê ̀nhậ thâuôật ấty cộ̀n hâươở̀n vơi
̀hẫ̀n cuồn bậc cam xúc khâi sâuô lằn, lúc sôi ̀ôi của ̀hâà thâơ đa làm ̀êǹ sức hâấtp dầ
đăc bịt của tác phẩm.

“Noi vơi cò”là một bài thâơ đậm đà bà săc vùn cao và màn đậm dấtuô ất̀
phâòn cáchâ Y Phâươờn, một hâồ thâơ châầ thâật, màhâ mẽ, tròn sá̀n vơi cáchâ tươ dy
nià hâì̀hâ àhâ, ̀hẫ̀n sy tươ nià tí̀hâ trai ̀nhâịm vê lẽ sớ̀n, vê đao lí làm ̀nươời, vê
ṣ nằ bo châuồn thâủy vơi quôên hâươờn là̀n bà.

II. THỰC TRẠNG VÂN ĐÊ

Vơi ̀hẫ̀n nì ̀hâươ tôi đa trì̀hâ bày trêǹ châo thâấty “Noi vơi cò”thậc ṣ co một ve
đẹp hâêt sức phâòn phâú và độc đáo, đo là ve đẹp của bà săc vùn cao được thâê hâị̀ ca
trêǹ bê măt hâì̀hâ thâức cùn ̀hâươ ca tròn châiêuô sâuô tươ tươở̀n, tì̀hâ cam, cam xúc. Tròn
thậc tê, khâi thậc hâị̀ tiêt day ̀ày tôi thâấty vầ cò̀ bộc lộ một số hâà châê đá̀n tiêc, đo
là niáo viêǹ châươa mấty quôà tâm đề ̀hẫ̀n yêuô tố thâê hâị̀ ro phâòn cáchâ cá ̀hâầ của
tác nia Y Phâươờn cùn ̀hâươ ̀hẫ̀n ̀ét rấtt riêǹn châi co thâê co được ở một á̀n thâơ ca
miề ̀úi.

* Trươơc hâêt xì ̀oi vê ̀hẫ̀n măt thâuôậ̀ ḷi khâi thậc hâị̀ tiêt day:

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Châuổ̀ Kiề thâức – K̃ ̀ăǹn đa hâươờn dầ khâá ti mi vê duồn lượ̀n kiề thâức cùn ̀hâươ
vê phâươờn phâáp tìm hâiêuô: kiề thâức được đị̀hâ vị khâá c̣ thâê vơi một hâươờn khâai thâác
khâá ro rà̀n, hập lí, dễ thậc hâị̀. Bêǹ càhâ đo cớ̀ sáchâ nià̀hâ châo hâọc sìhâ ̀hâươ Bình

giảng Văn 9 của tác nia Vu ươờn Quy và Lên Bao đa viêt khâá hâay và cồn phâuô, niúp
hâọc sìhâ và niáo viêǹ co được mợt ̀nờ thâam khâao rấtt đá̀n qí,mợt ṣ hâỗ tṛ rấtt c̀̀
thâiêt tròn niàn day.

- Văǹ bà ̀ày cùn đa vài l̀̀ ̀ăm tròn phâam vi châươờn trì̀hâ của kì thâi niáo
viêǹ nỉi tìhâ. Hờ ̀̃a một số trươờ̀n cùn đa châọ̀ bài ̀ày làm tiêt thậc tập liêǹ
hâoà̀ bài day khâo đê đúc rút kìhâ ̀nhâịm.

Bêǹ càhâ đo, trêǹ các báo, tap châí cùn đa co khâá ̀hâiêuô bài viêt của ̀hâiêuô tác nia
là ̀hâà phâên bì̀hâ văǹ hâọc, của các niáo viêǹ tṛc tiêp đứ̀n lơp, đo cùn là một thâuôậ̀
ḷi lờ châo châú̀n tôi, ̀hâấtt là khâi mà tác phẩm được đươa vào châươờn trì̀hâ cò̀ tươờn
đối mơi me.

* Tuôy ̀hâiêǹ tròn quôá trì̀hâ niàn day tơi vầ thâấty cò̀ co khâờn ít ̀hẫ̀n khâo

khâăǹ và ̀hẫ̀n hâà châê ̀hâấtt đị̀hâ, bộc lộ ca tròn tài lịuô hâươờn dầ và tròn thậc tê
day hâọc của niáo viêǹ.

- Tròn quôá trì̀hâ ̀niêǹ cứuô tài lịuô cùn ̀hâươ khâi ḍ niờ của các đồn ̀nhâịp, tôi
luôồ thâấty một điêuô rằn: Ḥ chư a là̉m cho tác phẩ̉m đư ợc sớngơ thực sự trongơ

chính ̉mao trư ờngơ đã sonh ra nó, bài thâơ châươa thậc ṣ co được hâơi thâở, ṣ số̀n của

cò ̀nươời, màhâ đấtt vùn cao, một vùn đấtt vơi Gió thổi ầm ầm/ Dội àn àn- vùn đấtt
của ̀hẫ̀n cò ̀nươời Tự đục đa kê c̉an quê hương, ̀hẫ̀n cò ̀nươời vơi ̀hẫ̀n suôy
̀nhẫ rằn: Mặt tr̀i mặt trăng ư?/ Từ chúng t̉a ngươc lên mà có (Trò châuôỵ̀ vơi các
vị thầ̀). Cái ve đẹp ấty được hâiề hâị̀ tròn từn câuô chẫ, tròn từn niai địuô, tròn
từn cam xúc… ̀hâườn châươa được niáo viêǹ khâai thâác một cáchâ đú̀n ṃc. Họ cùn
đa ̀oi tơi bà săc vùn cao, cùn ̀oi tơi ve đẹp tâm hâồ của cò ̀nươời miề ̀úi…
̀hâườn ̀hâươ một ṣ ná̀ nhâép co ve khâô cứ̀n.

Tài lịuô cùn ̀hâươ các tiêt day, kê ca một số tiêt day ở hâội thâi GKVGK tìhâ ̀ănm hâọc
2008 - 2009 mà tôi được ḍ cùn châi dừn lai ở vịc đá̀hâ niá cuôối bài hâoăc sauô mỗi
phầ̀ của bài thâơ rằn: Bài thâơ đa thâê hâị̀ ro cáchâ ̀oi, cáchâ ̀nhẫ của cò ̀nươời miề
̀úi… mà đá̀n ra hâọ phâai làm ro điêuô ̀ày được thâê hâị̀ ̀hâươ thâê ̀ào tròn suôốt ca quôá
trì̀hâ khâai thâác bài thâơ.

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

Sáchâ niáo viêǹ Nñ văǹ 9 đa bám thâemo hậ thâố̀n câuô hẩi tròn SGKK đê triề khâai
và niai quôyêt vất̀ đê:

Phần 1: Cò lờ lêǹ tròn tì̀hâ yênuô thâươờn, tròn ṣ ̀ần đò của châa mẹ. Cò

trươở̀n thâà̀hâ tròn cuôộc số̀n lao độ̀n, tròn thâiêǹ ̀hâiêǹ tươơi đẹp và ̀nhẫa tì̀hâ của
quôên hâươờn.

Tấtt ca đa châem châở, đa ̀uôôi dươỡ̀n cò ca vê tâm hâờ và lới sớ̀n.

Phần 2: Nhẫ̀n đức tí̀hâ cao đẹp của “̀nươời đồn mì̀hâ”và mòn ươơc của ̀nươời

châa quôa lời tâm tì̀hâ vơi cò.

Cuôối cùn là châo hâọc sìhâ cam ̀hâậ̀ vê tì̀hâ cam của ̀nươời châa đối vơi cò, rút
ra ̀hẫ̀n điêuô lờ lao ̀hâấtt mà ̀nươời châa muôố̀ truôyề châo cò.

Đo là một đị̀hâ hâươờn rấtt ro rà̀n và dễ thậc hâị̀, tuôy ̀hâiêǹ ̀ét hâà châê cùn
bộc lộ khâá ro: Ṣ khâai thâác hầuô ̀hâươ thâiêǹ vê niá trị tươ tươở̀n mà châươa mấty quôà tâm
đề ṣ độc đáo, bà săc riêǹn của một á̀n thâơ miề ̀úi điề hâì̀hâ.

Cò̀ sáchâ Thâiêt kê bài niàn Nñ văǹ 9 tròn khâi hâươờn dầ cáchâ khâai thâác lai
quôá sa vào tiêuô tiêt, ṿ̀ văt, vì vậy đa khâồn làm số̀n dậy được hâì̀hâ tượ̀n thâơ thâồn

quôa ̀hẫ̀n dấtuô ất̀ ̀nhậ thâuôật đăc săc của bài thâơ.

- Vê phâía niáo viêǹ, tròn các tiêt day, hâọ cùn đa truôyề đat khâá đ̀y đủ ̀hẫ̀n
̀ội duồn đa được đị̀hâ hâươờn tròn SGKV. Tuôy ̀hâiêǹ niờ day vầ thâiêuô đi điêuô mà ta
vầ thâươờ̀n nọi là cái “hâồ”, cái “thầ̀ thâái”của bài thâơ, cáchâ châuôyêǹ châở rấtt riêǹn của
bài thâơ thâì vầ châươa làm lột hâị̀ lêǹ được một cáchâ thẩa đá̀n. Họ cùn đa rấtt cố nằn
muôố̀ châuôyề tai châo hâọc sìhâ thâấty được cáchâ ̀oi riêǹn, khâác bịt của một á̀n thâơ ca
miề ̀úi. Nhâườn đá̀n tiêc là niáo viêǹ đa thậc hâị̀ điêuô đo ̀hâươ một ṣ ná̀ nhâép
khâiêǹ cươỡ̀n bằn cáchâ sauô khâi châo hâọc sìhâ tìm hâiêuô xòn ̀ội duồn đoà thâơ thâươờ̀n
nià̀hâ một câuô hẩi ̀hâươ: Cach nói trnng đnạn thơ trên có gì đặc sắc ? Và niáo viêǹ kêt
luôậ̀: Cach nói giàu hình ảnh, m̉ang đậm dấu ấn của cnn ngừi miền núi. Thâiêt ̀nhẫ
̀hâươ vậy là mơ hâô, châuồn châuồn, thâiêuô tí̀hâ thât phậc.

Xì được dầ ra đây mợt vài ví ḍ:

Khâi hâươờn dầ hâọc sìhâ tìm hâiêuô khâô thâơ đ̀uô, co niáo viêǹ đa đăt câuô hẩi ̀hâươ
thâê ̀ày:

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

Những hình ảnh “chânn ̣phải” “chânn trai” “một bươc” “h̉ai bươc” nói lên điều
gì?...

Tươờn ṭ ̀hâươ vậy ở phầ̀ sauô niáo viêǹ hẩi:

Em hãy lần lượt giải thích ý nghĩ̉a của cac cânu thơ:
Sống trên đa không chê đa gậ̣p ghềnh

………...
Cịn q hương thì làm ̣phnng tục.

Sa đo niáo viêǹ khâái quôát y ̀nhẫa của đoà thâơ và nhâép vào một câuô hẩi:

Em thấy cach nói trnng những cânu thơ trên có gì đặc sắc?

Ro rà̀n đo là mợt cáchâ làm khâồn mấty hâịuô quôa.

III. GIAI PHAP THỰC HIỆN
1. Định hư ớngô chungô:

Nhâươ trêǹ tôi đa ̀oi: “Noi vơi cò”là một á̀n thâơ tiênuô biêuô châo thâơ ca miề ̀úi.
Ve đẹp của thâi phẩm châí̀hâ là cái bà săc vùn cao được thâê hâị̀ một cáchâ độc đáo và
đậm đà. Bà săc ấty thâấtm đâm tròn từn câuô chẫ, hâì̀hâ àhâ, niọ̀n địuô, cáchâ tươ duôy,
bày t̉ cam xúc. Bài thâơ được hâọc tròn hâai tiêt, vì vậy đòi hẩi châú̀n ta phâai co
phâươờn phâáp thâíchâ hập, khâéo léo đê hâọc sìhâ cam ̀hâậ̀ được cái thầ̀ thâái, lìhâ hâồ
của ̀o mà khâồn rơi vào tì̀hâ tràn ôm đôm, cứ̀n ̀hâăc hâay quôá ṿ̀ văt, rươờm rà, làm
mấtt đi ve đẹp vố̀ co của tác phẩm.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

- SGKK Nñ văǹ 9, phầ̀ Đọc – Hiêuô văǹ bà tròn câuô hẩi một đa co ṇi y: Bài
thâơ co bố c̣c hâai phầ̀ – ṇi vê cội ̀nuôồ sìhâ dươỡ̀n của mỗi cò ̀nươời; ṇi vê sức
số̀n màhâ mẽ bề bi của quôên hâươờn. Bài day của châú̀n ta mem̀ thâemo bố c̣c đo.

+ Ở phầ̀ một, tư đ̀uô châo đề “Nnày đ̀uô tiêǹ đẹp ̀hâấtt tròn đời”: Nnoài ̀hẫ̀n
điêuô mà sáchâ niáo viêǹ đa hâươờn dầ thậc hâị̀, thâemo tôi co hâai điêm mấtuô châốt mà
châú̀n ta c̀̀ làm được:

Trươơc hâêt là cáchâ sử dụngô từ ngôữ, hinh ảnh vừa cụ thể vừa kháo quát, vừa

̉mộc ̉mạc, gôần gôũo lạo vừa gôoàu sức gôợo ở bốn câu thơ đầu: “châầ phâai, châầ trái”

“một bươơc, hâai bươơc” “châam tiền ̀oi, tơi tiền cươời” ṇi lêǹ mợt kí ức đẹp đẽ của
cò ̀nươời thâuôở ấtuô thâơ. Cò bươơc ̀hẫ̀n bươơc đi châập chẫ̀n đ̀uô tiêǹ tròn á̀hâ măt
doi thâemo, tròn ̀iêm vuôi đò đ̣i và vò̀n tay ̀ần ̀iuô của châa của mẹ. Đoà thâơ ṇi

lêǹ một khâờn nià ấtm cú̀n, rí rít tiền ̀oi cươời, đ̀y ăp tì̀hâ yênuô thâươờn, trà̀ ̀nập
̀iêm hâàhâ phâúc. Đo là cái ̀ôi đ̀uô tiêǹ đê cò được lờ lêǹ.

Tấtm lò̀n của châa mẹ, tì̀hâ yênuô thâươờn của nia đì̀hâ là vậy, rấtt c̀̀ châo cò
̀hâườn châươa đủ. Ṣ lờ lêǹ của cò cò̀ c̀̀ đề ̀nuôồ machâ tìhâ thầ̀ thâứ hâai, đo là
̀nhẫa tì̀hâ của quôên hâươờn là̀n bà.

Đề sáuô câuô thâơ tiêp lai là ̉một vẻ đẹp khác của ngôan từ và hinh ảnh. Nêuô ở
bố̀ câuô trêǹ là cáchâ ̀oi mợc mac ít tra châớt, thâì đây lai là cáchâ ̀oi rấtt sángô tạo,

̉mớo ̉mẻ: “̀nươời đồn mì̀hâ”cấtt lêǹ một cáchâ trìuô mề đê nọi ̀hẫ̀n ̀nươời cùn số̀n

trêǹ một miề đấtt, cùn châuồn quôên hâươờn, bà quôá̀. Hì̀hâ àhâ thâơ đề đây cùn
màn một ve đẹp khâác la. Vầ là ̀hẫ̀n nì thâầ thâuôộc ǹ̀ nui vơi cò ̀nươời vùn
cao: “đà lờ” “váchâ ̀hâà”, là “rừn “là “cò đươờ̀n “̀hâườn lai được “cài ̀à hâoa”
“kem̀ câuô hâát”. Cài, kem̀, vố̀ là ̀hẫ̀n tư châi hâoat độ̀n rấtt quôem̀ thâuôộc mỗi ̀này của
hâọ, ̀hâườn ở đây ̀o khâồn cò̀ màn ̀nhẫa c̣ thâê ̀̃a mà diễ̀ ta một điêuô trìuô tượ̀n
rấtt đá̀n yênuô. Câuô thâơ làm hâị̀ lêǹ cuôộc số̀n tươơi vuôi, làn mà của ̀nươời đồn mì̀hâ
một cáchâ hâêt sức ṭ ̀hâiêǹ, châầ thâật. Châí̀hâ cợc số̀n đo của cò ̀nươời quôên hâươờn
đa nià̀hâ châo cò ̀hẫ̀n nì đẹp đẽ ̀hâấtt, qí niá ̀hâấtt: là ̀nhẫa tì̀hâ thâầ thâươờn sâuô
̀ằn- là ṣ châem châở đum bọc, ̀ần ̀iuô cò khâồ lờ, trươở̀n thâà̀hâ.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

+ Phầ̀ hâai của bài thâơ, ̀nươời châa ̀oi vơi cò vê ̀hẫ̀n phẩm châấtt tốt đẹp và
̀hẫ̀n truôyề thâố̀n đá̀n ṭ hâào của ̀nươời đồn mì̀hâ. Sức ̀ằn của bài thâơ tập truồn
ở đây. GKiáo viêǹ c̀̀ tập truồn khâai thâác vẻ đẹp của hinh ảnh, của ngôan từ, gôọngô

đoệu để từ đó gôoúp ḥc sonh cùngô rungô cả̉m, cùngô hát lên đư ợc vớo bản hành khúc
̉mạnh ̉mẽ, tha thoết này – hành khúc ̉mangô rõ ẩm hư ởngô của suốo, của sangô, của
núo rừngô, của gôhềnh thác... của nhữngơ con ngơư ờo cứngơ cỏo, khốngơ đạt, gơân gớc,
chắc nịch đangô bền bỉ xây dựngô quê hư ơngô:

Ngừi đồng mình thương lắm cnn ơi
 C̉an đn nỗi buồn

X̉a nuôi chí lơn

Dâu làm s̉an thì ch̉a vân muốn

Sống trên đa không chê đa gậ̣p ghềnh

Sống trnng thung không chê thung nghèn đói
 Sống như sông như suối

Lên thac xuống ghềnh
 Không ln cực nhọc

Ngừi đồng mình thơ sơ d̉a thịt
 Chẳng mấy ̉ai nhỏ bé đânu cnn

Ngừi đồng mình tự đục đa kê c̉an quê hương
 Cịn q hương thì làm ̣phnng tục.

Vầ tiêp ṭc cáchâ ̀oi nià dị ̀hâườn đ̀y thâầ thâươờn, trìuô mề, ̀nươời châa bộc lộ
̀hẫ̀n cam xúc châầ thâà̀hâ, tì̀hâ cam sâuô ̀ằn vơi quôên hâươờn. Nêuô trêǹ kia là”̀nươời
đồn mì̀hâ yênuô lăm cò ơi ”- yênuô cuôộc số̀n lao độ̀n vuôi tươơi bì̀hâ dị, yênuô xom là̀n
thâơ mộ̀n, yênuô ̀hẫ̀n tấtm lò̀n châầ thâật ̀nhẫa tì̀hâ, thâì đề đây “̀nươời đồn mì̀hâ
thâươờn lăm cò ơi ”- thâươờn châo ̀hẫ̀n vấtt va ̀hâọc ̀hâằ, thâươờn châo ̀hẫ̀n ̀nhâèo
đoi lam lu của cò ̀nươời quôên hâươờn!

Cùn vơi cáchâ sử ḍ̀n tư ̀ñ, hâì̀hâ àhâ c̀̀ thâấty được niọ̀n thâơ đề đây cùn

co ṣ thâay đôi. Nhẫ̀n câu thơ kho vư ơn dào đầy gôắngô gôỏo, kho rút ngôắn đầy chắc

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

kháo quát ̉mangô ý ngôhĩa boểu trư ngô: Đá, thâuồn, nhâềhâ, thâác, sồn, suôối…đo là

khâồn nià quôem̀ thâuôộc của ̀nươời đồn mì̀hâ, là mái ̀hâà, là là̀n xom bao đời ̀ay mà
hâọ đa nằ bo. Cò̀ ̀hâiêuô lăm ̀hẫ̀n khâo khâăǹ, vấtt va, cò̀ rộ̀n dài lăm ̀hẫ̀n thâử
thâáchâ châồn nai. Nhâườn trêǹ từn châằn đươờ̀n nià khâo ấty, ̀nươời đồn mì̀hâ vầ
ṽ̀n và̀n cứ̀n c̉i, vầ đứ̀n thâẳ̀n tròn tươ thâê kiênuô hâàhâ hâiêǹ ̀nàn. Cốt cáchâ ấty,
suôy ̀nhẫ ấty vố̀ là điêuô sẵ̀ co bao đời ̀ay của cò ̀nươời Vịt Nam, ̀hâườn ở đây lai
được diễ̀ đat bằn một cáchâ ̀oi rấtt riêǹn, cáchâ ̀oi, cáchâ ̀nhẫ màn đậm bà săc
̀nươời miề ̀úi, ̀hẫ̀n cò ̀nươời lấty cái cao, cái xa của đấtt trời làm thâươơc đo kíchâ cỡ
của ̀ỡi bờ và châí khâí. Nhẫ̀n cò ̀nươời “ṭ đ̣c đá kên cao quôên hâươờn “bằn sức
voc lờ lao, ̀nhâị ḷc phâi thâươờ̀n, nhữngô con ngôư ờo vớo tẩm hồn khốngơ đạt như

núo cao, như sangô dào, vớo sức sốngô bền bỉ dẻo dao như suốo ngôuồn chảy ̉mão.

Một l̀̀ ̀̃a quôên hâươờn lai hâị̀ lêǹ ̀hâươ một ̀nuôồ tiêp sức ̀hâườn khâồn phâai
̀hâươ thâời cò cò̀ thâơ bé vơi ̀hẫ̀n châănm bẵm châở châem, mà niờ đây quôên hâươờn châo cò
một tươ thâê, mợt lẽ sớ̀n, mợt ̀iêm tì, y châí đê bươơc đi trêǹ đươờ̀n đời dài rộ̀n. Hay
số̀n ầ ̀nhẫa thâủy châuồn, hâay trầ trọ̀n, ṭ hâào và xứ̀n đá̀n vơi quôên hâươờn. Đo là
lời ̀nươời châa muôố̀ trao nửi châo cò.

Nhẫ̀n tì̀hâ cam lờ lao ấty được noi nọ̀ tròn một bài thâơ xìhâ xằ, bì̀hâ dị mộc
mac, châầ châấtt và niàuô hâì̀hâ àhâ.Bào thơ là toếngô nóo độc đáo, đặc sắc vớo cách nóo

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

2. Goáo án thực hoện:

Tiêt 123+124 : NÓI VỚI CON

(Y Phương)

A. Mục toêu cần đạt :
 GKiúp HS:

- Cam ̀hâậ̀ được tì̀hâ cam của châa mẹ đơi vơi cò cái, tì̀hâ quôên hâươờn sâuô ̀ằn
và ̀iêm ṭ hâào vê sức số̀n màhâ mẽ, bề bi của dầ tộc mì̀hâ.

- Hiêuô được ve đẹp đăc săc của một á̀n thâơ ca miề ̀úi quôa cáchâ diễ̀ ta độc
đáo, niàuô hâì̀hâ àhâ, niàuô sức biêuô cam.

B. Toến trinh tổ chức các hoạt độngô dạy – ḥc:

Hoat độ̀n 1: Ổ̀ đị̀hâ tô châức
Hoat độ̀n 2: Kiêm tra bài cu.

Hoat độ̀n 4: Tô châức day hâọc bài mơi.

Toết 1 :

Hoat độ̀n của GKV và HS
Nênuô hâiêuô biêt của emm vê tác nia Y
Phâươờn?

Yênuô c̀uô c̀̀ đat:
I. Vài ̀ét vê tác nia, tác phẩm:
1. Tác nia:

Nnoài ̀hẫ̀n thâồn tì SGKK đa ̀ênuô, GKV
̀hâất̀ màhâ thâênm:

-Y Phâươờn là một đai dị̀ tiênuô bê của thâơ
ca các dầ tợc thâiê sớ. Ờn nhâi dấtuô têǹ
mì̀hâ vào đời số̀n văǹ hâọc Vịt Nam tư bài
thâơ “Tiền hâát thâá̀n niêǹn”và sauô đo tiêp
ṭc cồn bố hâà̀n loat tập thâơ co niá trị
khâác.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Em biêt nì vê hâoà̀ càhâ sá̀n tác bài
thâơ ̀ày ?

Bài thâơ viêt thâemo thâê thâơ ̀ào ?

Hay châi ra machâ cam xúc của tác nia
được thâê hâị̀ tròn bài ? Tư đo châia
bố c̣c của bài thâơ ?

GKV hâươờn dầ HS đọc và tìm hâiê
mợt sớ châú thâíchâ vê tư khâo trươơc khâi
vào tìm hâiêuô bài.

-HS đọc 4 câuô thâơ đ̀uô.

Bố̀ câuô thâơ đ̀uô tác nia ̀oi vê điêuô
nì ?

Em co ̀hâậ̀ xét nì vê cáchâ ̀oi của

-Thâơ ồn thâê hâị̀ một tâm hâồ châầ thâật,
màhâ mẽ, tròn sá̀n và cáchâ tươ duôy của
̀nươời miề ̀úi. Ồn được đá̀hâ niá là

̀nươời “làm rạng d̉anh chn nền thơ Tày và
đã gọ́p một giọng điệu lạ chn thơ c̉a Việt
N̉am thê kỉ XX ”.

2. Bài thâơ Noi vơi cò:

- Hoà̀ càhâ ra đời: (1980)

GKV tríchâ dầ lời tâm ṣ của ̀hâà thâơ vê
hâoà̀ càhâ sá̀n tác bài thâơ ̀hâươ đa dầ ở
tràn 2 của bà SKKN ̀ày.

- Thâê thâơ: Ṭ do.

- Bố c̣c: 2 phầ̀

Phầ̀ 1: Tư đ̀uô đề “Nnày đ̀uô tiêǹ đẹp
̀hâấtt trêǹ đời”: Nnươời châa ̀oi vơi cò vê cội
̀nuôồ sìhâ dươỡ̀n

Phầ̀ 2: Phầ̀ cò̀ lai: Noi vơi cò vê
truôyề thâố̀n và ̀hẫ̀n phẩm châấtt tốt đẹp
của cò ̀nươời quôên hâươờn.

II. Tìm hâiêuô bài thâơ: (Thâemo bố c̣c)

1. Nnươời châa ̀oi vê cội ̀nuôồ sìhâ dươỡ̀n
của cò:

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

̀hâà thâơ ở 4 câuô thâơ trêǹ ?

Bằn cáchâ ̀oi đo tác nia ṇi lêǹ một
khâồn nià cuôộc số̀n nia đì̀hâ ̀hâươ
thâê ̀ào ?

Quôa đo ̀nươời châa muôố̀ ̀oi vơi cò
điêuô nì ?

GKV: Tấm lịng của ch̉a me, tình u 
thương của gỉa đình là cai nơi đầu 
tiên để cnn được lơn lên, nhưng 
chửa đu. Sự lơn lên của cnn còn cần
đên bầu sữ̉a tinh thần thư h̉ai, đó là 
quê hương làng bản.

HS đọc sáuô câuô thâơ tiêp

Ngừi đồng mình u lắm cnn ơi
...
.

Cnn đừng chn những tấm lịng. 
Tròn đoà thâơ trêǹ, tác nia ̀oi
vơi cò vê điêuô nì ?

Em hâiêuô ̀hâươ thâê ̀ào vê c̣m tư:
“Nnươời đồn mì̀hâ “và cáchâ bộc lộ
cam xúc ở câuô thâơ ̀ày?

-> Cách nóo ̉mộc ̉mạc, ̉mớo lạ, hinh ảnh

cụ thể, gôoản dị: châầ phâai, châầ trái, một

bươơc, hâai bươơc...

-> GḲi lêǹ mợt khâờn khâí nia đì̀hâ ấtm cú̀n
vơi hâì̀hâ àhâ một emm bé châập chẫ̀n bươơc đi
tròn vò̀n tay châờ đò của châa mẹ. Đoà
thâơ đ̀y ăp ṣ rí rít ̀nọt ̀nào của mợt mái
̀hâà đ̀m ấtm vơi tấtm lò̀n yênuô thâươờn châănm
châút của châa mẹ luôồ ̀ần ̀iuô, đò châờ
từn bươơc đi, từn tiền ̀oi, tiền cươời của
cò.

-> Cò lờ lêǹ bằn tì̀hâ yênuô thâươờn, ṣ
̀ần ̀iuô, đò đ̣i của nia đì̀hâ.

* Nnhẫa tì̀hâ của quôên hâươờn là̀n bà

->Là cáchâ nọi trìuô mề của Y Phâươờn đê
châi ̀hẫ̀n ̀nươời cùn số̀n trêǹ một miề
đấtt, cùn quôên hâươờn, cùn dầ tộc.

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Cáchâ sử ḍ̀n tư ̀ñ và hâì̀hâ àhâ
tròn ̀hẫ̀n câuô thâơ trêǹ co nì đăc
săc ?

Quôa đo emm cam ̀hâậ̀ được nì vê
cuôộc số̀n và cò ̀nươời qên hâươờn ?

Bằng những hình ảnh thơ đẹp,giản

dị bằng cach nói cụ thể, độc đan mà 
gần gũi của ngừi miền núi, ngừi 
ch̉a muốn nói vơi cnn rằng:vịng t̉ay
u thương của ch̉a me, gỉa đình, 
nghĩ̉a tình sânu nặng của quê hương 
làng bản- đó là cai nôi đã nuôi cnn 
khôn lơn, là cội nguồn sinh dưỡng 
của cnn. Cnn hãy khắc ghi điều đó.
Đnạn thơ vừ̉a là một l̀i tânm tình ấm
ạp, vừ̉a là một l̀i dặn dò đầy tin cậy
của ngừi ch̉a tr̉an gửi tơi cnn.

sức thâa thâiêt, châầ thâà̀hâ “yênuô lăm cò ơi”.

->Ngôan từ và hinh ảnh thơ rất gôần gôũo

quen thuộc vớo cuộc sốngô của con ngôư ờo 
vùngô cao, ̀hâườn cùn rấtt đẹp rấtt đá̀n yênuô

và niàuô sức ṇi ta, ṇi cam.

- ̣̀n c̣ băt cá, dươơi bà̀ tay của ̀nươời
Tày trở thâà̀hâ vật ḍ̀n màn tí̀hâ ̀nhậ
thâật.

- Váchâ ̀hâà đờ sơ mợc mac khâồn châi đà
bằn trem ̀ứa mà cò̀ được “kem̀ “bằn
̀hẫ̀n câuô hâát ấtm áp.

->Cuôộc số̀n bì̀hâ dị mà vuôi tươơi, mà ̀êǹ

thâơ, mà làn mà và đ̀y ̀nhẫa tì̀hâ. Và
châí̀hâ qên hâươờn ̀nhẫa tì̀hâ ấty luôồ đum
bọc châem châở châo cò được lờ lêǹ.

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Toết 2 :

HS đọc phầ̀ 2 bài thâơ.

Ngừi đồng mình thương lắm cnn ơi
...

Khơng ln cực nhọc.

Phầ̀ 2 của bài thâơ, ̀nươời châa ̀oi
vơi cò vê điêuô nì ?

Câuô thâơ mở đ̀uô phầ̀ 2 ǹ̀ ̀hâươ lăp
lai câuô thâơ trươơc đo ̀hâườn co một ṣ
thâay đôi. Tư “yênuô “được thâay thâê
bằn tư “thâươờn”. Tai sao co ṣ
thâay đôi đo?

Hay châi ra ṣ độc đáo tròn cáchâ
diễ̀ đat ở ̀hẫ̀n câuô thâơ trêǹ ?

2. Nnươời châa ̀oi vơi cò vê truôyề thâố̀n
của quôên hâươờn.

-Nêuô trêǹ kia “ yêu lăm cò ơi”– yênuô cuôộc 
số̀n vuôi tươơi bì̀hâ dị, yênuô bà là̀n thâơ

mộ̀n, yênuô ̀hẫ̀n tấtm lò̀n châầ thâật ̀nhẫa
tì̀hâ, thâì đề đây ̀nươời châa ̀oi “thư ơngô 
lăm cò ơi”– bởi sauô tư thư ơngô đo là 
̀hẫ̀n ̀hẫ̀n ̀ỗi vấtt va, nià khâo của cò
̀nươời quôên hâươờn.

-> Đoà thâơ là ̉một cách pha doễn khá ̉mớo

lạ, ̉mangô đậ̉m bản sắc của ngôư ờo ̉moền 
núo:

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Nênuô cam ̀hâậ̀ của emm vê niọ̀n địuô
của đoà thâơ ? (Cấtuô trúc câuô, ̀ñ
địuô)

Tư Số̀n được lăp lai và đươa lêǹ đ̀uô
mỗi câuô thâơ co tác ḍ̀n nì?

Suôy ̀nhẫ của emm vê hâì̀hâ àhâ

“Nnươời đồn mì̀hâ ṭ đ̣c đá kên cao
quôên hâươờn”?

-> Nhẫ̀n câuô thâơ vơi ̀hâiêuô âm tiêt khâép,
̀hâiêuô thâàhâ trăc, cáchâ ̀năt ̀hâịp dài ̀nằ
khâồn đêuô ̀hâauô, làm châo niọ̀n thâơ khâi
vươờ dài đ̀y nằn n̉i, khâi rút ̀nằ một
cáchâ châăc ̀ịchâ, vưa ṇi lêǹ cái ̀hâọc ̀hâằ
nià khâo của cuôộc số̀n, lai vưa thâê hâị̀ ṣ
cứ̀n c̉i, ṽ̀n và̀n đ̀y màhâ mẽ của cò

̀nươời quôên hâươờn.

-> Bêǹ càhâ ̀hẫ̀n hâì̀hâ àhâ diễ̀ ta ṣ khâo
khâăǹ châồn châấtt, địp tư Số̀n đăt lêǹ đ̀uô
mỗi câuô thâơ đa thâê hâị̀ cái tươ thâê kiênuô hâàhâ
hâiêǹ ̀nàn của cò ̀nươời quôên hâươờn. Họ
dám châấtp ̀hâậ̀ tấtt ca, dám đươờn đ̀uô vơi
mọi khâo khâăǹ thâử thâáchâ. Ḥ luan sốngô

̉mạnh ̉mẽ, cứngơ cỏo, khốngơ đạt như sangơ
như śo, luôồ nằ bo bề bi, thâủy châuồn

vơi quôên hâươờn châo du đo cò̀ là một quôên
hâươờn ̀nhâèo khâo, vấtt va.

->“Đá”xuôấtt hâị̀ tròn thâơ Y Phâươờn ̀hâươ 
một hâì̀hâ tượ̀n đ̀y sức ám àhâ. GKập nhâềhâ
nià khâo là Đá, cứ̀n c̉i hâiêǹ ̀nàn cùn là
Đá

-> Câu thơ là ̉một cách nóo ̉mangô đậ̉m

dấu ấn tư duy của ngôư ờo vùngô cao. Lờo 
thơ gôân gôuốc, hinh ảnh thơ vừa cụ thể 
vừa gơoàu tính kháo quát, làm ràn ̀nời lêǹ

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

.

Quôa đo ̀nươời châa muôố̀ nửi năm
điêuô nì?

GKV: Một lần nữ̉a, quê hương lại 
hiện lên như một nguồn tiệp sưc, 
nhưng không ̣phải là sự vỗ về, chăm 
bẵm, chơ che như th̀i còn thơ bé. 
Quê hương gì đâny chn cnn một tư 
thê, một lẽ sống, một niềm tin, ý chí 
vững vàng như đa núi, dài rộng như 
suối nguồn...

Bài thâơ khâép lai vơi một lời dằ dò
Cnn ơi tuy thô sơ d̉a thịt

Lên đừng

Không b̉an gì nhỏ bé
Nghe cnn

Hay ̀hâậ̀ xét vê niọ̀n địuô của
̀hẫ̀n câuô thâơ trêǹ ? Quôa đo emm hâiêuô
nì vê ̀hẫ̀n điêuô ̀nươời châa muôố̀
̀oi ?

GKV: Nêu ̣phần một bài thơ là một 
khúc hat nhe nhàng, tươi vui vơi hn̉a
ng̉an ngat, vơi những ríu rit tiêng 
nói cừi, vơi b̉an nghĩ̉a tình thơm 
thản, thì ̣phần h̉ai là một bản hành 
khúc vừ̉a th̉a thiêt vừ̉a mạnh mẽ,

oc, bằn y châí, ̀iêm tì và khâát vọ̀n, hâọ đa
làm ̀êǹ một quôên hâươờn vơi ̀hẫ̀n truôyề
thâố̀n tốt đẹp, đá̀n ṭ hâào.

->Hay ṭ hâào vê quôên hâươờn, hâay số̀n co y
châí và khâát vọ̀n, hâay lờ ̀nử̀n cao đ̀
và bươơc đi bằn ̀iêm tì, ̀nhâị ḷc của
châí̀hâ mì̀hâ. Đo là cáchâ đê cò số̀n xứ̀n
đá̀n vơi quôên hâươờn.

-> Vầ bằn niọ̀n thâơ thâa thâiêt ̀hâườn co ca
ṣ ̀nhâiênm ̀nhâị, rằ r̉i. Đo là ̀hẫ̀n lời
dằ dò ầ c̀̀ thâa thâiêt, ̀hâườn cùn là một
ṃ̀hâ ḷ̀hâ: Hãy tự ton vữngô bư ớc trên

đư ờngơ đờo dào rộngơ bằngơ chí khí ̉mạnh 
̉mẽ và tẩm hồn lớn lao. Hay số̀n xứ̀n

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

m̉ang ânm hươngcủa thac ghềnh, 
sông suối, m̉ang then cả hơi thơ, cả 
chí khí, niềm tin , sưc mạnh của cnn 
ngừi quê hương. Qủa đó ngừi ch̉a
muốn tr̉an gửi chn cnn niềm tin yêu, 
khat vọng...

Trở lai vơi toà̀ bài thâơ, emm hâay ̀ênuô
̀hẫ̀n ̀ét đăc săc tròn cáchâ ̀oi,
cáchâ bộc lộ cam xúc của tác nia ?

GKV: Đọc bài thơ có lúc t̉a như thấy

đó là canh võng êm ai, là sự vuốt ve 
đầy ânu yêm, lại có lúc là đôi bàn t̉ay
chắc nịch, khỏe khnắn sẵn sàng 
nânng cnn dậy khi cnn vậ́p ngã trên 
đừng đ̀i.

Bài thâơ châo emm hâiêuô nì vê ve đẹp của
cò ̀nươời vùn cao ?

Tư đo ̀nươời châa muôố̀ nửi năm điêuô
nì vơi cò ?

III. Tồn kêt:

* Cáchâ ̀oi màn đậm dấtuô ất̀ tươ duôy, cáchâ
̀nhẫ, cáchâ biêuô cam của cò ̀nươời miề
̀úi.

- Cáchâ dùn tư, lối phâô diễ̀ rấtt nià dị,
mộc mac, ṭ ̀hâiêǹ ̀hâươ khâồn hâê co dấtuô vêt
của ṣ ḍ̀n cồn ̀nhậ thâuôật ̀ào.

- Hì̀hâ àhâ thâơ ǹ̀ nui, châầ thậc ̀hâườn
niàuô sức khâái quôát và màn một ve đẹp nầ
nuôốc, khẩem khâoằ.

- GKiọ̀n thâơ rằ r̉i, ấtm áp ̀hâươ hâơi thâở, ̀hâươ
niọ̀n ̀oi của ̀nươời vùn cao châí khâí và
màhâ mẽ ̀hâườn cùn ̀nọt ̀nào yênuô
thâươờn.

- Quôa đo, cam xúc được bộc lộ một cáchâ
châầ thâật, hâồ ̀hâiêǹ, tròn sá̀n.

* Bài thâơ làm hâị̀ lêǹ ve đẹp rấtt đá̀n n
đá̀n qí của cò ̀nươời vùn cao:

- Nhẫ̀n cò ̀nươời vơi ̀nhẫa tì̀hâ châầ thâật,
tâm hâồ tròn sá̀n, màhâ mẽ.

- Nhẫ̀n cò ̀nươời luôồ cứ̀n c̉i, kiêǹ
truồn, niàuô châí khâí và ̀iêm tì.

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

GV:“Nói vơi cnn”, Y Phương 
không chỉ sặ́p xệp hành tr̉ang chn 
riêng đửa cnn yêu quí của mình, mà 
cũng là hành tr̉ang ông muốn tr̉an 
gửi chn tất cả những ̉ai đ̉ang bươc 
đi trên đừng đ̀i.

mà quôên hâươờn đa trao nửi.

*Bài thơ là tiếng nói tiêu biểu củao hồn thơ
Y Phương- một hồn thơ chân thật, mạnh 
mẽ, giàu trải nghiệm, với một chất giọng 
sâu lắng và đầy nội lực- Một chất giọng có
âm hưởng củao nắng gió, củao sơng suối, 
củao thác ghềnh, củao một cuộc sống cịn 
nhiều những nhọc nhằn giaon khó nhưng 
đầy chí khí và niềm tin.

III. HIỆU QUA ĐẠ T ĐƯƠC

Tôi đa áp ḍ̀n cáchâ day trêǹ và thậc ṣ đa thâuô ̀hâậ̀ được ̀hẫ̀n kêt quôa khâá ro ̀ét,
được phâà á̀hâ quôa bài viêt thâuô hâoachâ của các emm sauô khâi hâọc bài.

Vơi cáchâ day cu, khâi ḍ niờ của đồn ̀nhâịp, cuôối tiêt hâọc GKV thâươờ̀n co câ hẩi:
Em thích nhất hình ảnh thơ nàn ? (hnặc cânu thơ, đnạn thơ nàn) Vì s̉an ?

HS cùn đa châọ̀ ̀hẫ̀n câuô thâơ, hâì̀hâ àhâ thâơ đăc săc, niàuô y ̀nhẫa ̀hâươ:
Đà lờ cài ̀à hâoa

Váchâ ̀hâà kem̀ câuô hâát

Hay: Nnươời đồn mì̀hâ ṭ đ̣c đá kên cao quôên hâươờn
...

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

̀hẫ̀n niá trị tươ tươở̀n đo được châở tai bằn cáchâ ̀ào, ̀o đề được vơi độc nia bằn
cò đươờ̀n ̀hâươ thâê ̀ào, và ̀nươời c̀m bút đa nhâi dấtuô sá̀n tao của mì̀hâ trêǹ tác phẩm
đo ra sao.

Vơi cáchâ day mơi thâemo hâươờn ̀hâươ trêǹ tôi đa trì̀hâ bày tròn đê tài, đê khâao sát
và đá̀hâ niá hâịuô quôa, tôi châo HS viêt bài thâuô hâoachâ vơi ̀ội duồn:

Những ấn tượng và cảm xúc sâu sắc nhất củao em về bài thơ “Nói với
cnn”củao Y Phương.

Nêuô ̀hâươ trươơc đây cùn vơi đê bài ̀ày, tấtt ca các emm đêuô viêt vê ̀hẫ̀n vất̀ đê
̀hâươ: Tì̀hâ châa cò, ve đẹp tâm hâồ của Nnươời đồn mì̀hâ, vê tì̀hâ cam nia đì̀hâ, quôên
hâươờn đối vơi cuôộc đời cò ̀nươời. Đo là ̀hẫ̀n hâịuô quôa c̀̀ nhâi ̀hâậ̀, bởi vì tác

phẩm thậc ṣ đa bôi đăp châo các emm ̀hẫ̀n tì̀hâ cam tốt đẹp tròn cuôộc số̀n. Nhâườn
du sao ̀hẫ̀n nì các emm thâuô ̀hâậ̀ được vầ co phầ̀ hâời hật, đăc bịt, cái ̀ét đẹp
riêǹn, cái làm ̀êǹ thầ̀ thâái, lìhâ hâồ của bài thâơ dươờ̀n ̀hâươ châươa được các emm ̀hâậ̀
ra, mà ̀hâươ thâê, dấu ấn để lạo trongô cả̉m xúc của các ẻm vẫn luan ̉mờ nhạt, chungô

chungô như bất cứ ̉một tác phẩ̉m nào khác cùngô chungô đề tào.

Cò̀ niờ đây, sauô khâi áp ḍ̀n cáchâ day ̀hâươ trêǹ, co tơi 80% HS khâồn châi hâiêuô
được ̀hẫ̀n ̀ội duồn y ̀nhẫa, ̀hẫ̀n niá trị tươ tươở̀n của bài thâơ mà cò̀ châứ̀n t̉
được ̀ăǹn ḷc cam thậ ve đẹp của tác phẩm văǹ châươờn một cáchâ khâá chẫ̀n châac,
̀hẫ̀n niá trị thẩm m̃ được khâám phâá tươờn đối sâuô săc. Và co tơi hâờ 70% các bài
viêt của các emm thể hoện nhữngô rungô độngô khá tonh tế trư ớc vẻ đẹp roêngô, độc đáo

của bào thơ, để từ đó ̉mà nhận ra vẻ đẹp roêngô trongô tẩm hồn, tinh cả̉m của con
ngôư ờo vùngô cao. Cùn châọ̀ ̀hẫ̀n vất̀ đê trêǹ đê thâê hâị̀ cam xúc và ất̀ tượ̀n vê

bài thâơ, ̀hâườn khâồn đờ thâuồ̀ là ṣ nhâi ̀hâậ̀ ̀hâươ ̀hẫ̀n bài hâọc vê cáchâ sớ̀n, vê
đao lí, mà đo châí̀hâ là kêt qa của ṣ ruồn độ̀n, ṣ “phâà ứ̀n m̃ cam”trươơc ve đẹp
của một tác phẩm ̀nhậ thâuôật. Rấtt ̀hâiêuô bài viêt đa châứ̀n t̉ ṣ cam thậ sâuô săc khâi
̀hâậ̀ ra được cái thầ̀ thâái riêǹn của bài thâơ.

Ví dụ:

1/ Khâi ̀oi vê tì̀hâ cam của ̀nươời châa đối vơi cò tròn bài thâơ, co emm đa biêt đăt
ra ṣ so sá̀hâ vơi bài thâơ “Nhẫ̀n cá̀hâ buôôm”(Hoà̀n Truồn Thâồn) đê khâẳ̀n đị̀hâ:

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Then canh buồm đi mãi đên nơi x̉a
 Sẽ có câny có cử̉a có nhà

Những nơi đó ch̉a chửa hề đi đên.

Dù khat vọng ấy cũng rất lơn l̉an,đẹp đẽ thì ngừi đọc vân nhận thấy sự khac
biệt trnng cach nghĩ, cach nói sn vơi cach nói của ngừi ch̉a trnng thơ Y Phương.
Nêu cânu thơ của Hnàng Trung Thông m̉ang sẵn trnng đó cai sắc vẻ mượt mà, lung
linh, hư ản cả trnng l̀i nhắn gửi thì cânu thơ của Y Phương lại m̉ang cai sưc mạnh
gânn guốc của một tânm hồn chânn chất:

Cnn ơi tuy thô sơ d̉a thịt
 Lên đừng

Không b̉an gì nhỏ bé được
 Nghe cnn.

Đó chỉ có thể là cach nói, cach thể hiện của cnn ngừi vùng c̉an- những cnn
ngừi bộc trực, mạnh mẽ, đầy chí khí và niềm tin...

2/ Hoăc khâi phâầ tíchâ hâì̀hâ àhâ “Nnươời đồn mì̀hâ ṭ đ̣c đá kên cao quôên hâươờn
“co emm viêt:

... Đã có rất nhiều cânu thơ, bài thơ h̉ay c̉a ngợi sưc mạnh của cnn ngừi trnng
công cuộc xâny dựng quê hương đất nươc, nhưng hình ảnh “Ngừi đồng mình tự đục
đa kê c̉an quê hương”trnng bài thơ “Nói vơi cnn”của Y Phương là một hình ảnh thơ
đẹp khơng thể lân lộn vơi bất cư ̉ai. Chỉ có những cnn ngừi sinh r̉a, lơn lên trnng
cai “đa gậ̣p ghềnh”, “trnng thung nghèn đói”vơi tânm hồn khnang đạt như sông như
suối, mạnh mẽ như núi như rừng mơi có được cach nói, cach nghĩ như vậy...

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

PHẦN 3: KÊ T LỤN

Mờ văǹ co vị trí đăc bịt tròn ̀hâà trươờ̀n. No là một mồ hâọc cùn là một mồ
̀nhậ thâuôật, là thâê niơi tâm hâồ, tì̀hâ cam, là tài ̀ăǹn sá̀n tao của ̀nươời c̀m bút nhâi

dấtuô trêǹ đo. ay văǹ khâồn phâai châi là ṣ “niai ma tri thâức” cùn khâồn đờ thâuồ̀ là
ṣ “truôyề đao”, day văǹ cò̀ là bôi dươỡ̀n thâị hâiêuô và phâát triề ̀ăǹn ḷc văǹ châươờn,
đê tư đo văǹ hâọc thậc ṣ co sức màhâ tròn vịc bôi dươỡ̀n tâm hâồ và ̀ăǹn ḷc cam
thậ cái đẹp trươơc cuôộc số̀n.

1/ ay “Noi vơi cò” của Y Phâươờn, ̀hâấtt thâiêt niáo viêǹ phâai làm châo bài thâơ
được thực sự sốngô vớo đờo sốngô của con ngôư ờo vùngô cao: ̀o ̀hâươ là hâơi thâở, ̀hâươ là
niọ̀n ̀oi, ̀hâươ là đời số̀n của ̀nươời Tày đa ua vào tràn thâơ một cáchâ hâêt sức ṭ
̀hâiêǹ, châầ thâật.

2/ Phâai châo hâọc sìhâ thâấty được bài thâơ vơi ̀hẫ̀n yêuô tố ̀nhậ thâuôật độc đáo: ̀nồ tư,
hâì̀hâ àhâ, niọ̀n địuô... đa “đ̉an thành một tấm vải nhiều màu, thành chiêc túi thổ cẩm xinh
xinh”, một thâứ túi rấtt đăc trườn của cò ̀nươời miề ̀úi. Bởi thâê bài thâơ được coi là ̉một

ángô thơ toêu boểu của thơ ca các dân tộc thoểu số. Vơi cáchâ ̀oi, cáchâ ̀nhẫ, vơi hâì̀hâ àhâ

mộc mac, c̣ thâê, niàuô sức khâái quôát, Nói vơi cnn vưa là một lời tâm tì̀hâ ấtm áp của ̀nươời
châa trao nửi châo cò, vưa là một hâà̀hâ khâúc màhâ mẽ được hâát lêǹ đê ca ̀ṇi ve đẹp của
cò ̀nươời quôên hâươờn.

3/ Bài thâơ cùn đa khâăc nhâi trêǹ đo một dấu ấn rất roêngô của nhà thơ Y

Phư ơngô. Đo là chất suy tư gôoàu tính trảo ngơḥ̉m vê lẽ sớ̀n, vê đao lí làm ̀nươời, vê

ṣ nằ bo thâủy châuồn vơi quôên hâươờn đấtt ̀ươơc. Tấtt ca được châở tai bằn một cáchâ ̀oi
vưa khỏe khoắn vưa niàuô cam xúc, vưa gôân gôuốc lai vưa niàuô châấtt thâơ, vơi một châấtt
niọ̀n rấtt lằn sâuô và đầy nộo lực.

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

hóa dân tộc, đó là chỗ dựa vữngô vàngô nhất, ton cậy nhất để ̉mỗo con ngôư ờo quê
hư ơngô luan vữngô bư ớc trên ̉ṃo nẻo đư ờngô đờo.

Vơi ̀hẫ̀n nì đa trì̀hâ bày trêǹ đây, mòn rằn sẽ nop được một tiền ̀oi thâiêt thậc châo
̀hẫ̀n ai đàn cò̀ trăǹ trở khâi thậc hâị̀ niờ day “Noi vơi cò” (Nñ văǹ 9 – Tập 2).

Vinh ngày 25/04/2012.

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

TAI LIỆU THAM KHAO

1. Sáchâ GKK, Sáchâ GKV, Thâiêt kê bài niàn Nñ văǹ 9- Tập 2. NXBGK - 2005
2. Báo TT&VH Òlìem, số ra ̀này 15/6/2008

- Nhà thơ Y Phương: “Nói vơi cnn cũng là nói vơi lịng mình”.
 - Y Phương, ngừi kê c̉an nền thơ Tày hiện đại.

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

MỤC LỤC

Phần 1: Ly do châọ̀ đê tài...1

Phần 2: Nội duồn đê tài...3

I. Một số thâồn tì c̀̀ ̀nhâiêǹ cứuô khâi thậc hâị̀ bài day...3

1. Vài ̀ét vê ̀hâà thâơ Y Phâươờn và bài thâơ “Nói vơi cnn”...3

2. Bản sắc vùng c̉an tròn bài thâơ “Nói vơi cnn”...4