ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCM
TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
--------------------
ĐINH THỊ HOÀI GIANG
ỨNG DỤNG AHP ĐỂ ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN NHÀ
CUNG CẤP TẠI CÔNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM
Chuyên ngành : Quản trị kinh doanh
Mã số
: 60 34 01 02
KHĨA LUẬN THẠC SĨ
TP. HỒ CHÍ MINH, Tháng 4 năm 2017
CƠNG TRÌNH ĐƢỢC HỒN THÀNH TẠI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA – ĐHQG – HCM
Cán bộ hƣớng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Đức Nguyên
………………………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………………………...
Cán bộ chấm nhận xét 1:
………………………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………………………...
Cán bộ chấm nhận xét 2:
………………………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………………………...
Khóa luận thạc sĩ đƣợc bảo vệ tại Trƣờng Đại học Bách khoa, ĐHQG Tp. HCM, ngày
21 tháng 4 năm 2017.
Thành phần Hội đồng đánh giá khóa luận thạc sĩ gồm:
1. PGS. TS. Phạm Ngọc Thúy
2. TS. Nguyễn Thị Thu Hằng
3. TS. Phạm Quốc Trung
Xác nhận của Chủ Tịch Hội đồng đánh giá KL và trƣởng khoa quản lý chuyên ngành
sau khi khoa luận đã đƣợc chỉnh sửa (nếu có).
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG
TRƢỞNG KHOA
ii
ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP.HCM
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƢỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
------------------------
--------------------------
NHIỆM VỤ KHÓA LUẬN THẠC SĨ
Họ và tên học viên: Đinh Thị Hoài Giang
MSHV: 7141064
Ngày tháng năm sinh: 26/03/1991
Nơi sinh: Quảng Ngãi
Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh
Mã số: 60 34 01 02
I. TÊN ĐỀ TÀI: ỨNG DỤNG AHP ĐỂ ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN NHÀ CUNG
CẤP CHO CÔNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM
II. NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG:
Phân tích quy trình đánh giá, lựa chọn nhà cung cấp của công ty điện tử Samsung
Việt Nam
Áp dụng AHP để đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp cho công ty điện tử Samsung
Việt Nam..
III. NGÀY GIAO NHIỆM VỤ: 06/02/2017
IV. NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ: 27/03/2017
V. CÁN BỘ HƢỚNG DẪN: TS. NGUYỄN THỊ ĐỨC NGUYÊN
Tp. HCM, ngày 28 tháng 4 năm 2017
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN
CHỦ NHIỆM BỘ MÔN ĐÀO TẠO
(Họ tên và chữ ký)
(Họ tên và chữ ký)
TRƢỞNG KHOA
(Họ tên và chữ ký)
ix
LỜI CẢM ƠN
Trong q trình làm khóa luận, Tiến sĩ Nguyễn Thị Đức Nguyên, đã luôn hỗ trợ,
hƣớng dẫn, định hƣớng và giúp tơi hồn thành bài khóa luận này mặc dù tơi cịn rất
nhiều thiếu sót. Tơi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến cơ.
Bên cạnh đó tơi cũng xin cảm ơn các đồng nghiệp trong bộ phận Purchasing của
công ty điện tử Samsung Việt Nam đã giúp tôi giải đáp các thắc mắc, thực hiện
phỏng vấn và cung cấp một số thông tin cần thiết cho bài khóa luận.
Tơi cũng gửi lời cảm ơn đến các q thầy cơ đã tận tình giảng dạy, truyền đạt
kiến thức cho tơi trong suốt q trình học tập tại trƣờng Đại học Bách khoa tp.HCM
Tôi xin trân trọng cảm ơn.
Đinh Thị Hoài Giang
x
Tóm tắt
Mục tiêu của khóa luận này là: (1) Phân tích quy trình đánh giá, lựa chọn nhà
cung cấp của công ty điện tử Samsung Việt Nam, (2) Áp dụng AHP để đánh giá và
lựa chọn nhà cung cấp cho công ty điện tử Samsung Việt Nam.
Nghiên cứu tiến hành thông qua việc thu thập dữ liệu và xây dựng các tiêu
chí đánh giá của cơng ty điện tử Samsung Việt Nam. Sau đó tiến hành phân tích và
đánh giá các phƣơng án thay thế. Ứng dụng phƣơng pháp AHP để thực hiện đề tài
này và sử dụng phần mềm Expert choice để hỗ trợ xử lý số liệu.
Kết quả của khảo sát cho thấy có 6 tiêu chí chính quan trọng trong việc lựa
chọn nhà cung cấp tại công ty điện tử Samsung Việt Nam nhƣ sau: Chất lƣợng,
Năng lực vận hành, Giao hàng, Chi phí, Năng lực tài chính, Dịch vụ sau bán hàng.
Có năm nhà cung cấp đƣợc đƣa vào nghiên cứu đánh giá đó là cơng ty Imarket
Korea, GST Korea, GPNC Tech Việt Nam, Mega Tech Việt Nam và Hana Vita.
Kết quả phân tích cuối cùng cho thấy cơng ty Mega Tech có ƣu thế vƣợt trội
hơn so với các cơng ty cịn lại. Do đó tác giả đề xuất công ty điện tử Samsung Việt
Nam nên lựa chọn công ty Mega Tech làm nhà cung cấp cho sản phẩm Heatsink.
xi
Asbtract
The objectives of this topic are: (1) Analize process evaluate and select
suppliers of Samsung Electronics Vietnam company, (2) Applying AHP to evaluate
and select suppliers for Samsung Electronics Vietnam company.
The research was conducted through data collection and construction of
criteria of Samsung Electronics Vietnam company. Then analyzed and evaluated the
alternative options. Applied AHP method in this topic and used Expert choice
software to calculate data.
Results of the study showed that there are 6 main important criteria in
selection suppliers at Samsung Electronics Vietnam company, they were: Quality,
Operation, Delivery, Cost, Finance and Service after sale. Have five suppliers were
alternative in this topic: Imarket Korea, GST Korea, GPNC Tech Vietnam, Mega
Tech Vietnam and Hana Vita.
The final analysis result showed that Mega Tech Vietnam was more
dominant than others. Therefore Samsung Electronics Vietnam company should
choose Mega Tech Vietnam as supplier for Heatsink.
xii
LỜI CAM ĐOAN
Tơi xin cam đoan khóa luận này là do tơi thực hiện. Những tài liệu, thơng tin trong
khóa luận đều trung thực và do tôi thu thập đƣợc, các trích dẫn đều có nguồn gốc rõ
ràng .Tơi xin cam đoan mọi sự giúp đỡ trong việc thực hiện khóa luận này đã đƣợc
cảm ơn.
Học viên thực hiện khóa luận
Đinh Thị Hoài Giang
xiii
MỤC LỤC
MỤC LỤC .........................................................................................................................
DANH MỤC HÌNH ..................................................................................................... xvi
DANH MỤC BẢNG ................................................................................................... xvii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT.................................................................................. xviii
CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU ............................................................................................. 1
1.1 LÝ DO HÌNH THÀNH ĐỀ TÀI .......................................................................... 1
1.2 MỤC TIÊU ĐỀ TÀI ............................................................................................. 2
1.3 Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI...................................................................................... 3
1.3.1 Ý nghĩa khoa học ........................................................................................ 3
1.3.2 Ý nghĩa thực tiễn......................................................................................... 3
1.4 PHẠM VI ĐỀ TÀI ............................................................................................... 3
1.5 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................................ 3
1.5.1 Quy trình đề tài ........................................................................................... 4
1.5.2 Nhu cầu thơng tin ........................................................................................ 5
1.6 BỐ CỤC KHĨA LUẬN ...................................................................................... 7
CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT ............................................................................... 8
2.1 CÁC MƠ HÌNH ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN NHÀ CUNG CẤP ................... 8
2.2.1 Khái niệm nhà cung cấp .............................................................................. 8
2.2.2 Đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp............................................................. 8
2.2.3 Lợi ích của việc đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp................................... 8
2.2.4 Các tiêu chí đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp ......................................... 9
2.2.5 Các mơ hình đánh giá nhà cung cấp.......................................................... 14
xiv
2.2 CÁC PHƢƠNG PHÁP RA QUYẾT ĐỊNH ĐA MỤC TIÊU ........................... 16
2.2.1 Các phƣơng pháp ra quyết định đa mục tiêu ............................................. 16
2.2.2 Phƣơng pháp Analytic Hierarchy Process (AHP) ..................................... 18
2.2.3 Mơ tả một vấn đề với q trình phân cấp phân tích .................................. 19
2.2.4 Đánh giá hệ thống phân cấp ...................................................................... 20
2.2.5 Thiết lập các ƣu tiên trong AHP................................................................ 20
2.2.6 Tính tốn eigenvector và kiểm tra tính nhất qn ..................................... 22
2.3 ĐỀ XUẤT PHƢƠNG PHÁP THỰC HIỆN....................................................... 24
CHƢƠNG 3: PHÂN TÍCH QUY TRÌNH ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN NHÀ
CUNG CẤP TẠI CÔNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM............. 26
3.1 GIỚI THIỆU CÔNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM ......................... 26
3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển ............................................................ 26
3.1.2 Cơ cấu tổ chức của công ty ....................................................................... 29
3.1.3 Cơ cấu tổ chức của phòng thu mua ........................................................... 32
3.2 PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN NHÀ CUNG
CẤP TẠI CÔNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM (SEHC).................. 32
3.2.1 Tình hình thu mua và sản xuất của Samsung: .......................................... 32
3.2.2 Tình hình nguyên vật liệu sai lỗi từ tháng 1 đến tháng 10/2016 .............. 34
3.2.3 Tình hình stop line từ tháng 1 đến tháng 10/2016 .................................... 36
3.2.4 Phân tích quy trình đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp Samsung đang
áp dụng ............................................................................................................... 37
CHƢƠNG 4: ÁP DỤNG AHP ĐỂ ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN NHÀ CUNG
CẤP CHO CÔNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM ....................... 45
4.1. CHỌN NHÓM SẢN PHẨM – NHÀ CUNG CẤP: ........................................... 45
4.2. XÂY DỰNG CÁC TIÊU CHÍ CHỌN NHÀ CUNG CẤP: ............................... 47
4.3. PHÂN TÍCH VÀ SO SÁNH GIỮA CÁC PHƢƠNG ÁN ................................. 51
4.3.1. Khảo sát mức độ ƣu tiên của các tiêu chí ................................................. 51
4.3.2. Xác định độ ƣu tiên của các phƣơng án và lựa chọn nhà cung cấp .......... 53
xv
4.3.3. Phân tích kết quả thu đƣợc........................................................................ 55
4.3.4. Đề xuất ...................................................................................................... 58
CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................................ 62
5.1. KẾT LUẬN ........................................................................................................ 62
5.2. KIẾN NGHỊ ....................................................................................................... 63
5.3. HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI ................................................................................... 64
5.4. HƢỚNG THỰC HIỆN ĐỀ TÀI ........................................................................ 64
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 65
PHỤ LỤC ……………………………………………………………………….67
xvi
DANH MỤC HÌNH
Hình 1.1: Lƣu đồ quy trình đề tài…………………………………………………4
Hình 2.1: Ba lớp trong mơ hình AHP (Saaty, 2000)……………………………..19
Hình 3.1: Sơ đồ tổ chức cơng ty …………………………………………………30
Hình 3.2: Sơ đồ tổ chức phịng thu mua …………………………………………32
Hình 3.3: Biểu đồ block stock năm 2016 ………………………………………..35
Hình 3.4: Biểu đồ Stopline năm 2016 .…………………………………………..37
Hình 3.5: Biểu đồ quy trình mua hàng cơng ty Samsung………………………..38
Hình 4.1: Sơ đồ cấu trúc phân tầng… .…………………………………………50
Hình 4.2: Mơ hình đánh giá đƣợc xử lý trong Expert choice..…………………..54
Hình 4.3: Kết quả tính tốn trọng số các nhà cung cấp theo tiêu chí chất lƣợng..55
Hình 4.4: Sơ đồ Performance của Expert choice………………………………...56
Hình 4.5: Sơ đồ Dynamic của Expert choice……………….…………………...57
Hình 4.6: Sơ đồ Head to Head của Expert Choice……………….……………...58
xvii
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: Thông tin cần thu thập….…………………… ………………………...5
Bảng 2.1: Các tiêu chuẩn đánh giá nhà cung cấp (Dickson, 1966)… ……………10
Bảng 2.2: Các tiêu chuẩn đánh giá nhà cung cấp (Weber và cộng sự, 1991)…….11
Bảng 2.3: Danh sách các tiêu chí đƣợc sử dụng trong vấn đề lựa chọn nhà cung cấp
(Aktepe & Ersoz, 2011)…………………………………………………………...13
Bảng 2.4: Các phƣơng pháp ra quyết định đa mục tiêu…………………………...16
Bảng 2.5: Thang đo cơ bản………………………………………………………..21
Bảng 2.6: Chỉ số ngẫu nhiên tƣơng ứng số yếu tố tham gia ma trận so sánh cặp...23
Bảng 3.1: Bảng số liệu mua hàng của công ty Samsung năm 2014 -2016………..32
Bảng 3.2: Tổng hợp kế hoạch sản xuất Mainline tuần 49-2016..…………………34
Bảng 3.3 Báo cáo Block stock năm 2016…………………………………………35
Bảng 3.4 Báo cáo Stopline năm 2016……………………………………………..36
Bảng 3.5 Bộ tiêu chí đánh giá nhà cung cấp của công ty điện tử Samsung Việt
Nam………………………………………………………………………………..39
Bảng 4.1 Ma trận so sánh cặp giữa các tiêu chí chính của mơ hình đánh giá……..52
Bảng 4.2 Ma trận so sánh cặp giữa các tiêu chí chính của mơ hình đánh giá ..…...52
Bảng 4.3 Kết quả chỉ số toàn cục của các nhà cung cấp …………………..……...50
xviii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
SEHC
: SAMSUNG ELECTRONICS HCMC CE COMPLEX CO., LTD
PM
: Purchasing management
MM
: Material management
NCC
: Nhà cung cấp
NVL
: Nguyên vật liệu
PO
: Purchase order
AHP
: Analytic Hierarchy Process
1
CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU
1.1 LÝ DO HÌNH THÀNH ĐỀ TÀI
Việc hội nhập nền kinh tế thế giới đã mang lại cho doanh nghiệp nhiều thuận
lợi, bên cạnh đó cũng khơng ít khó khăn. Một trong số đó là sự cạnh tranh gay
gắt giữa các doanh nghiệp với nhau để có thể tồn tại và phát triển bền vững, có
chỗ đứng trên thị trƣờng. Để có thể cạnh tranh đƣợc với các đối thủ, địi hỏi các
doanh nghiệp phải khơng ngừng nâng cao chất lƣợng sản phẩm, cải tiến mẫu mã
để đáp ứng nhu cầu, thị hiếu của ngƣời tiêu dùng, cắt giảm chi phí một cách tối
đa, sử dụng hiệu quả và hợp lý các nguồn lực nhƣ: vốn, nguồn nhân lực, cơ sở hạ
tầng, máy móc, thiết bị. Mua hàng là khâu đầu tiên, cơ bản của hoạt động kinh
doanh, là điều kiện để hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tồn tại và phát
triển, để công tác mua hàng có hiệu quả thì mục tiêu cơ bản của là đảm bảo an
toàn cho bán ra, đảm bảo chất lƣợng mua hàng, và mua hàng với chi phí thấp
nhất. Nếu doanh nghiệp có thể giảm chi phí liên quan đến việc mua hàng, doanh
nghiệp có thể tăng lợi nhuận mà không phải tăng sản lƣợng bán hoặc giảm chất
lƣợng của sản phẩm. Tuy nhiên để có thể làm đƣợc đều đó địi hỏi doanh nghiệp
phải có nguồn cung cấp nguyên liệu dồi dào ổn định, đảm bảo đáp ứng tiến độ
sản xuất của cơng ty. Vì vậy lựa chọn nhà cung cấp tốt và quản lý đƣợc họ là
điều kiện tiên quyết giúp tổ chức sản xuất đƣợc sản phẩm có chất lƣợng đúng
nhƣ mong muốn, theo tiến độ quy định, với giá cả hợp lý, đủ sức cạnh tranh trên
thƣơng trƣờng.
Trong quý ba năm 2016, tỷ lệ hàng sai lỗi từ nhà cung cấp tại công ty điện tử
Samsung Việt Nam tăng cao đột biến (riêng trong tháng 10 là khoảng 3.9 triệu
USD – gần 4% lƣợng vật tƣ mua hàng). Bên cạnh đó, tỷ lệ stop line do chất
lƣợng nguyên vật liệu và do chậm trễ trong việc giao hàng của nhà cung cấp
cũng tăng cao, có khi lên đến 17% trên tổng các trƣờng hợp stop line. Những
thực trạng này đều có nguyên nhân xuất phát từ các nhà cung cấp cho Samsung,
gây ảnh hƣởng nghiêm trọng đến chi phí cũng nhƣ chất lƣợng sản phẩm của công
ty. Từ những điều này cho thấy, Samsung cần phải xem xét lại việc chọn lựa nhà
2
cung cấp của mình.
Bảng 1.1: Báo cáo Block stock năm 2016 (Nguồn: Phịng PM- cơng ty
Samsung)
Reason
Missing in box
Defect mat'
Total
Total stock
Rate
Jan
Feb
Mar
Apr
May
Jun
Jul
Aug
Sep
Oct
207,028
275,821
348,572
416,098
321,204
532,489
620,413
544,568
828,088 1,129,481
1,056,002 1,051,238 1,300,813 1,301,464 1,455,440 1,403,458 1,886,003 1,986,341 2,301,051 2,727,174
1,263,030 1,327,059 1,649,385 1,717,562 1,776,644 1,935,947 2,506,416 2,530,908 3,129,139 3,856,655
63,951,712 71,911,183 75,941,272 73,718,530 79,267,821 79,885,821 82,039,959 86,536,131 90,612,156 102,948,251
1.97%
1.85%
2.17%
2.33%
2.24%
2.42%
3.06%
2.92%
3.45%
3.75%
Công ty đang áp dụng bộ tiêu chí do cơng ty mẹ hƣớng dẫn để đánh giá nhà
cung cấp (chi tiết nhƣ phụ lục 5), nhƣng với tình hình chất lƣợng và tình hình
giao hàng trễ của nhà cung cấp nhƣ hiện tại, nên việc mà Samsung cần xem lại
bộ tiêu chí, nhà cung cấp đang sử dụng là cần thiết.
Việc lựa chọn nhà cung cấp là bài toán ra quyết định đa mục tiêu, có nhiều
phƣơng pháp để tiếp cận bài tốn này (Electre, Topsis, AHP, Promethe,…). Tuy
nhiên, AHP lại có nhiều ƣu điểm hơn các phƣơng pháp khác nhƣ dễ sử dụng, trực
quan, xây dựng đƣợc cấu trúc phân tầng, dễ phân tích và ra quyết định. Chính vì
vậy, phƣơng pháp AHP đƣợc chọn để thực hiện đề tài.
Đề tài “ỨNG DỤNG AHP ĐỂ ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN NHÀ CUNG
CẤP TẠI CƠNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM” đƣợc hình thành để
đánh giá lại việc chọn lựa nhà cung cấp hiện tại của Samsung. Từ đó, giúp giảm
thiểu lƣợng hàng sai lỗi, tiết kiệm chi phí và nâng cao vị thế của Samsung trên thị
trƣờng.
1.2 MỤC TIÊU ĐỀ TÀI
-
Phân tích hiện trạng liên quan đến việc lựa chọn nhà cung cấp của công ty
điện tử Samsung Việt Nam.
-
Áp dụng AHP để đánh giá và lựa chọn lại nhà cung cấp cho công ty điện tử
Samsung Việt Nam.
3
1.3 Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI
1.3.1 Ý nghĩa khoa học
Nghiên cứu các mơ hình đánh giá nhà cung cấp, các phƣơng pháp ra quyết định
đa mục tiêu, ƣu nhƣợc điểm của từng phƣơng pháp, đặc biệt là trình bày về
AHP.
1.3.2 Ý nghĩa thực tiễn
1.3.2.1 Đối với doanh nghiệp
-
Ứng dụng phƣơng pháp AHP, cung cấp thông tin cho doanh nghiệp, giúp
doanh nghiệp nhìn lại việc lựa chọn nhà cung cấp hiện tại.
-
Thông qua AHP để mang lại cho doanh nghiệp cái nhìn tồn diện hơn về ƣu,
nhƣợc điểm của các nhà cung cấp, từ đó lựa chọn nhà cung cấp phù hợp.
1.3.2.2 Đối với bản thân
Tác giả sẽ vận dụng lý thuyết đã học áp dụng cho đề tài và cũng nhƣ kết quả
đề tài cho công việc tại bộ phận mua hàng.
1.4 PHẠM VI ĐỀ TÀI
-
Đề tài đƣợc giới hạn trong phạm vi công ty điện tử Samsung Việt Nam và
các nhà cung ứng.
-
Bộ phận nghiên cứu chính: bộ phận thu mua.
-
Thu thập các số liệu từ tháng 1/2016 đến tháng 12/2016.
-
Thời gian thực hiện: tháng 11/2016 đến tháng 3/2017
1.5 PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
4
1.5.1 Quy trình đề tài
Xác định đề tài
Tìm hiểu lý thuyết có liên quan
đến đánh giá và lựa chọn nhà cung
cấp
Cơ sở lý thuyết về đánh giá
và lựa chọn nhà cung cấp
Giới thiệu công ty điện tử
Samsung Việt Nam.
Mục tiêu 1
Tìm hiểu các nghiên cứu trƣớc có
liên quan và so sánh các mơ hình
đánh giá, lựa chọn nhà cung cấp.
Phân tích hiện trạng liên quan
đến việc lựa chọn nhà cung cấp
của công ty điện tử Samsung
Việt Nam
Mục tiêu 2
Khảo sát tiêu chí đánh giá (phỏng
vấn, bảng câu hỏi), phân cấp thứ tự
ƣu tiên.
Áp dụng AHP để đánh giá và
lựa chọn lại nhà cung cấp
cho công ty điện tử Samsung
Việt Nam.
Sử dụng so sánh cặp để đánh giá
mức độ tƣơng quan của các tiêu
chí
Sử dụng phần mềm Expert Choice
để tính tốn và đánh giá, so sánh
các nhà cung cấp.
Kết luận
Hình 1.1: Lƣu đồ quy trình đề tài
5
1.5.2 Nhu cầu thông tin
Bảng 1.1: Thông tin cần thu thập
Mục đích
Tên thơng tin
Nguồn thơng
Cách thu
Thời gian
Phƣơng
tin
thập
thu thập
pháp xử lý
Tháng
Tổng hợp
11/2016
thông tin
I. Thông tin thứ cấp
Tài liệu về hoạt
động thu mua
và đánh giá,
lựa chọn NCC
Sách, bài
Nắm đƣợc cơ sở
nghiên cứu,
Tìm tài liệu
lý thuyết cho đề
luận văn,
qua internet,
tài
khóa luận
sách, báo.
thạc sĩ
Mục tiêu 1: Phân
Báo cáo về tình
trạng stopline
từ tháng 1 đến
tháng 10/2016
tích hiện trạng
liên quan đến việc
lựa chọn nhà cung
cấp của công ty
điện tử Samsung
Việt Nam
Hệ thống
SAP, G-mes,
báo cáo của
Tải dữ liệu từ
Tháng
Thống kê,
bộ phận
SAP, G-mes
11/2016
phân tích
Tải dữ liệu từ
Tháng
Thống kê,
SAP
11/2016
phân tích
Purchase
Management
Mục tiêu 1: Phân
Báo cáo về
hàng sai lỗi từ
tháng 1 đến
tháng 10/2016
tích hiện trạng
Hệ thống
liên quan đến việc
SAP, báo cáo
lựa chọn nhà cung
của bộ phận
cấp của công ty
Purchase
điện tử Samsung
Management
Việt Nam
Mục tiêu 1: Phân
Hƣớng dẫn
Nhận tài liệu
Quy trình đánh
tích hiện trạng
quy trình
từ nhân viên
giá, lựa chọn
liên quan đến việc
đánh giá, lựa
phịng
NCC
lựa chọn nhà cung
chọn nhà
Purchasing
cấp của cơng ty
cung cấp của
Tổng hợp,
Tháng
chọn lọc và
12/2016
phân tích
thơng tin
6
Bộ tiêu chuẩn
đánh giá, NCC
điện tử Samsung
bộ phận
Việt Nam
Purchasing
Mục tiêu 1: Phân
Hƣớng dẫn
tích hiện trạng
quy trình
Nhận tài liệu
liên quan đến việc
đánh giá, lựa
từ nhân viên
lựa chọn nhà cung
chọn nhà
phòng
cấp của công ty
cung cấp của
Purchasing
điện tử Samsung
bộ phận
Việt Nam
Purchasing
Tổng hợp,
Tháng
chọn lọc và
12/2016
phân tích
thơng tin
Mục tiêu 2: Áp
dụng AHP để
Nhận tài liệu
Thơng tin về
đánh giá và lựa
Báo cáo của
từ nhân viên
các nhà cung
chọn lại nhà cung
bộ phận
phịng
cấp
cấp cho cơng ty
Purchasing
Purchasing
Tháng
Thống kê,
12/2016
phân tích
điện tử Samsung
Việt Nam
II. Thông tin sơ cấp
Mục tiêu 2: Áp
dụng AHP để
Các tiêu chí
lựa chọn NCC
đánh giá và lựa
chọn lại nhà cung
cấp cho công ty
điện tử Samsung
Trƣởng bộ
phận và
Phỏng vấn,
Tháng
Ghi nhận,
leader phòng
khảo sát
1/2017
tổng hợp
Phỏng vấn,
Tháng
Ghi nhận,
khảo sát
1/2017
tổng hợp
thu mua
Việt Nam
Khảo sát thơng
tin NCC liên
quan tới các
tiêu chí
Mục tiêu 2: Áp
Trƣởng bộ
dụng AHP để
phận, leader,
đánh giá và lựa
nhân viên
chọn lại nhà cung
phịng thu
cấp cho cơng ty
mua
7
điện tử Samsung
Việt Nam
1.6 BỐ CỤC KHÓA LUẬN
Đề tài đƣợc chia làm 5 chƣơng
CHƢƠNG I: GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI
Chương 1 nhằm giới thiệu khái quát về đề tài, sự cần thiết thực hiện đề tài,
mục tiêu và ý nghĩa của đề tài.
CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
Chương 2 giới thiệu về cơ sở lý thuyết, trình bày một số phương pháp ra
quyết định đa mục tiêu, các tiêu đánh giá nhà cung cấp đã được đề cập trong các
nghiên cứu trước.
CHƢƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG LỰA CHỌN NHÀ CUNG CẤP TẠI
CÔNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM
Giới thiệu tổng quan về cơng ty Samsung và quy trình mua hàng của cơng ty.
Phân tích thực trạng lựa chọn nhà cung cấp của cơng ty, từ đó nhận diện vấn đề
cơng ty đang gặp phải.
CHƢƠNG 4: ÁP DỤNG AHP ĐỂ ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN NHÀ CUNG
CẤP CHO CÔNG TY ĐIỆN TỬ SAMSUNG VIỆT NAM
Ở chương 4, tác giả xây dựng bộ tiêu chí mới để đánh giá nhà cung cấp cho
công ty Samsung, áp dụng AHP để lựa chọn lại nhà cung cấp cho công ty.
CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Chương 5 trình bày kết quả đạt được, nêu lên kết luận và một số kiến nghị đối
với công ty.
8
CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
Trong chương này chúng ta sẽ tìm hiểu về nhà cung cấp, đánh giá, lựa chọn nhà
cung cấp. Tìm hiểu các mơ hình đánh giá nhà cung cấp. Phân tích và so sánh các
phương pháp ra quyết định. Và đặc biệt tác giả đi sâu trình bày phương pháp phân
tích q trình bậc thang (Analytic Hierarchy Process).
2.1
CÁC MƠ HÌNH ĐÁNH GIÁ VÀ LỰA CHỌN NHÀ CUNG CẤP
2.2.1 Khái niệm nhà cung cấp
Theo tiêu chuẩn đánh giá trách nhiệm xã hội SA 8000 (Social Accountability)
của tổ chức Trách nhiệm quốc tế SAI thì nhà cung cấp là một thực thể kinh doanh cung
cấp hàng hóa và / hoặc dịch vụ cho công ty để tạo nên một phần trong sản phẩm hồn
chỉnh của cơng ty và đƣợc công ty sử dụng để sản xuất ra hàng hóa và / hoặc dịch vụ.
2.2.2 Đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp
Đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp là một trong các hoạt động có liên quan đến
quản trị chất lƣợng nhà cung cấp. Quản trị chất lƣợng nhà cung cấp liên quan đến hoạt
động thuê ngoài, đánh giá, lựa chọn, đào tạo và giám sát hiệu suất hoạt động của nhà
cung cấp (Yeung Chin, 2004)
2.2.3 Lợi ích của việc đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp
Hàng loạt các nghiên cứu đều cho thấy rằng việc đánh giá và lựa chọn nhà cung
cấp tốt là mấu chốt cho sự thành công của doanh nghiêp. Các doanh nghiệp khơng thể
sản xuất thành cơng với chi phí thấp, sản phẩm chất lƣợng cao mà không cần lựa chọn
và duy trì một nhóm có thẩm quyền của nhà cung cấp đúng đắn (Weber, Current và
Benton, 1991).
Lựa chọn nhà cung cấp tốt là một trong những quyết định then chốt trong hoạch
định chiến lƣợc chuỗi cung ứng (Carr và Smeltzer, 1999). Mối quan hệ giữa nhà cung
9
cấp và ngƣời mua có thể đạt lợi ích tối đa từ hệ thống đánh giá. Kết quả là các doanh
nghiệp có thể xác định các nhà cung cấp tốt nhất của mình cho sự phát triển lâu dài
(Simpson và cộng sự, 2002).
2.2.4 Các tiêu chí đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp
Ngƣời tiên phong thực hiện nghiên cứu về các tiêu chí đƣợc sử dụng trong lựa
chọn nhà cung cấp là Dickson.
Nghiên cứu của Dickson năm 1966 dựa trên bảng câu hỏi đƣợc gởi tới 273 nhân
viên và quản lý bộ phận mua hàng. Những ứng viên này đƣợc lựa chọn từ danh sách
thành viên của Hiệp hội quốc gia của các nhà quản lý mua hàng. Danh sách này bao
gồm tất cả thành viên ở Mỹ và Canada. Sau đó có tất cả 170 thƣ trả lời đƣợc gởi về,
chiếm 62.3%. Dickson đã yêu cầu các dối tƣợng trả lời đánh giá mức độ quan trọng
của mỗi tiêu chuẩn trên cơ sở thang đo 4 mức: Cực kỳ quan trọng, Quan trọng đáng kể,
Quan trọng trung bình, và Hơi quan trọng
10
Bảng 2.1: Các tiêu chuẩn đánh giá nhà cung cấp (Dickson,
1966)
Xếp hạng
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Các nhân tố
Tỉ lệ trung bình Mức độ quan trọng
Chất lƣợng
3.508 Cực kỳ quan trọng
Giao hàng
3.417
Lịch sử hoạt động
2.998
Chính sách bảo hành
2.849
Năng lực và cơ sở sản xuất
2.775 Quan trọng (đáng kể)
Giá
2.758
Năng lực kỹ thuật
2.545
Vị thế tài chính
2.514
Phù hợp thủ tục
2.488
Hệ thống thơng tin
2.426
Danh tiếng và vị trí trong ngành
2.412
Mon muốn trong kinh doanh
2.256
Tổ chức và quản lý
2.216
Kiểm soát hoạt động
2.211 Quan trọng trung bình
Dịch vụ sửa chữa
2.187
Thái độ
2.12
Ấn tƣợng
2.054
Đóng gói
2.009
Hồ sơ lao động
2.003
Vị trí địa lý
1.872
Số lƣợng khách hàng quá khứ
1.597
Hỗ trợ đào tạo
1.537
Sự sắp xếp hỗ trợ
0.61 Hơi quan trọng
Weber và cộng sự (1991) đã phân loại tất cả các bài báo xuất bản từ 1966 đến
năm 1991 theo các tiêu chí đặt ra. Dựa trên 74 bài báo, kết quả quan sát thấy rằng giá,
giao hàng, chất lƣợng, năng lực sản xuất và vị trí là những tiêu chuẩn thƣờng đƣợc đặt
ra nhiều nhất trong các bài báo.
11
Bảng 2.2: Các tiêu chuẩn đánh giá nhà cung cấp (Weber và cộng sự, 1991)
Tiêu chuẩn
Giá
Giao hàng
Chất lƣợng
Năng lực và cơ sở sản xuất
Vị trí địa lý
Năng lực kỹ thuật
Sự quản lý và vị trí trong ngành
Danh tiếng và vị trí trong ngành
Vị thế tài chính
Lịch sử hoạt động
Số bài báo
61
44
40
23
16
15
10
8
7
7
%
80
58
52
30
21
20
13
11
9
9
Nghiên cứu của Chan và Kumar (2007) về nhà cung cấp toàn cầu đã phát triển
bằng cách sử dụng quá trình phân tích hệ thống phân cấp. Trong nghiên cứu đó, họ đã
xác định đƣợc năm tiêu chí có ảnh hƣởng đến việc lựa chọn nhà cung cấp. Các tiêu chí
chính này là:
-
Chi phí (giá sản phẩm, chi phí vận chuyển hàng hóa, thuế quan và thuế hải
quan)
-
Chất lƣợng (tỷ lệ từ chối sản phẩm, sự gia tăng thời gian giao hàng, đánh giá
chất lƣợng, khắc phục cho vấn đề chất lƣợng)
-
Dịch vụ thực hiện (tiến độ giao hàng, kỹ thuật và hỗ trợ R&D, phản ứng với
những sự thay đổi, sự dễ dàng liên lạc khi cần)
-
Hồ sơ nhà cung cấp (tình trạng tài chính, cơ sở khách hàng, lịch sử hiệu suất, cơ
sở sản xuất và năng lực)
-
Yếu tố rủi ro (vị trí địa lý, sự ổn định chính trị, kinh tế, khủng bố)
(Chan và Kumar, 2007)
12
Các tiêu chí chính này cũng bao gồm một số thuộc tính khác nhau, mơ tả các
tiêu chí phụ cho mỗi tiêu chí chính. Những tiêu chí phụ đƣợc đề cập trong dấu ngoặc
đơn (Chan, 2007)
Nghiên cứu của Sevkli đã mô tả một vấn đề lien quan đến vấn đề lựa chọn nhà
cung cấp. Các tiêu chí đƣợc Sevkli mơ tả về vấn đề đánh giá và lựa chọn nhà cung cấp
bao gồm:
-
HIệu suất đánh giá (lô hàng, giao hàng, chi phí)
-
Nguồn nhân lực (số lƣợng nhân viên, cơ cấu tổ chức, đào tạo, số lƣợng cán bộ
kỹ thuật)
-
Chất lƣợng của hệ thống đánh giá (cam kết quản lý, kiểm tra và kiểm soát, lập
kế hoạch chất lƣợng, đảm báo chất lƣợng)
-
Sản xuất (năng lực sản xuất, bảo trì, thời gian cập nhật, lƣu trữ, phát triển)
-
Các tiêu chí kinh doanh (danh tiếng, vị trí, giá cả, bằng sáng chế, kỹ thuật, khả
năng)
-
Công nghệ thông tin
(Sevkli, 2008)
Nghiên cứu tống hợp của Aktepe và Ersoz năm 2011 đã tổng hợp lại về các tiêu
chí ảnh hƣởng đến việc lựa chọn nhà cung cấp, nghiên cứu này mang tính tổng thể vì
nó thống kê dựa trên các nghiên cứu của rất nhiều các tác giả trƣớc đó giúp cho ngƣời
ra quyết định có cái nhìn khái qt hơn.