Tư liệu bài giảng môn Sinh học tham gia hội thi giáo viên giỏi các cấp

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.96 MB, 51 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ

CÁC EM HỌC SINH LỚP 12 C1!

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

KIỂM TRA BÀI CŨ

Chọn đáp án đúng nhất

Câu 1: Cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị

gen là

A. sự tiếp hợp các NST tương đồng ở kì đầu của

giảm phân I

B. sự trao đổi chéo giữa 2 crômatit cùng nguồn

gốc ở kì đầu của giảm phân II

C. sự trao đổi chéo giữa các crômatit khác nguồn

gốc ở kì đầu giảm phân I

D. sự phân li và tổ hợp tự do của nhiễm sắc thể

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

KIỂM TRA BÀI CŨ

Chọn đáp án đúng nhất

Câu 2: Hốn vị gen đã

A. khơi phục lại kiểu hình giống bố mẹ.

B. hạn chế sự xuất hiện biến dị tổ hợp.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

KIỂM TRA BÀI CŨ

Chọn đáp án đúng nhất

Câu 3: Cá thể có kiểu gen AB/ab tự thụ phấn.

Xác định tỉ lệ giao tử Ab thu được, nếu biết hoán

vị gen đều xảy ra trong giảm phân hình thành hạt

phấn và nỗn với tần số 20%

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

Câu 4: Ở đậu Hà Lan, A quy định hoa đỏ trội

hoàn toàn so với a quy định hoa trắng. Xác định

kiểu hình của F

1

trong 2 phép lai sau:

Lai thuận:

Pt/c: H. đỏ X H. trắng

F1:

Lai nghịch:

Pt/c: H. trắng X H. đỏ

F1:

100% H. đỏ

KIỂM TRA BÀI CŨ

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

Tiết 16 - Bài 12: DI TRUYỀN LIÊN

KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI

TRUYỀN NGOÀI NHÂN

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

I. Di truyền liên kết với giới tính

1. Nhiễm sắc thể giới tính và cơ chế tế bào học

xác định giới tính bằng nhiễm sắc thể

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8></div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

a. Nhiễm sắc thể giới tính

Cặp NST giới tính XY ở
người

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10></div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

X

Y

Vùng tương đồng

Vùng không tương đồng 
trên Y

Vùng không tương đồng trên X

Vùng tương đồng

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

- Cặp NST giới tính:

+ Cặp XX gồm 2 chiếc tương đồng, hình que.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

b. Một số cơ chế tế bào học xác định giới tính bằng

nhiễm sắc thể

XY

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

b. Một số cơ chế tế bào học xác định giới tính bằng

nhiễm sắc thể

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

b. Một số cơ chế tế bào học xác định giới tính bằng

nhiễm sắc thể

XX

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Dâu tây

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

b. Một số cơ chế tế bào học xác định giới tính bằng

nhiễm sắc thể

XO

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

b. Một số cơ chế tế bào học xác định giới tính bằng NST

- Kiểu XX, XY:

+ ♀ XX, ♂ XY: ĐV có vú, ruồi giấm …
+ ♀ XY, ♂ XX : chim, bướm …

- Kiểu XX, XO:

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

I. Di truyền liên kết với giới tính

2. Di truyền liên kết với giới tính

- Thí nghiệm

a. Gen trên nhiễm sắc thể X

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

Lai thuận

Pt/c:

X

Mắt đỏ Mắt trắng

F1:

100% mắt đỏ

F2:

100% ♀

mắt đỏ

:

50% ♂
mắt trắng

50% ♂
mắt đỏ

Lai nghịch

Pt/c:

X

Mắt đỏ

Mắt trắng

F2:

:

50%

♂ mắt 
trắng

50%

♀ mắt 
đỏ

50%

♀ mắt 
trắng

50%

♂ mắt 
đỏ

:

F1:

100% ♂ mắt trắng

100% ♀ mắt đỏ

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Lai thuận

Pt/c:

X

Mắt đỏ Mắt trắng

F1:

100% mắt đỏ

F2:

100% ♀

mắt đỏ

:

50% ♂
mắt trắng

50% ♂
mắt đỏ

Lai nghịch

Pt/c:

X

Mắt đỏ

Mắt trắng

F2:

:

50%

♂ mắt 
trắng

50%

♀ mắt 
đỏ

50%

♀ mắt

trắng

50%

♂ mắt 
đỏ

:

F1:

100% ♂ mắt trắng

100% ♀ mắt đỏ

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Lai thuận

Pt/c:

X

Mắt đỏ Mắt trắng

F1:

100% mắt đỏ

F2:

100% ♀

mắt đỏ

:

50% ♂
mắt trắng

50% ♂
mắt đỏ

Lai nghịch

Pt/c:

X

Mắt đỏ

Mắt trắng

F2:

:

50%

♂ mắt 
trắng

50%

♀ mắt 
đỏ

50%

♀ mắt 
trắng

50%

♂ mắt 
đỏ

:

F1:

100% ♂ mắt trắng

100% ♀ mắt đỏ

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

* Nhận xét:
- Từ lai thuận:

+ Mắt đỏ trội so với mắt trắng.

+ F2 phân li theo tỉ lệ: 3 đỏ: 1 trắng, →F1 dị hợp 1 cặp
gen.

Quy ước: A: mắt đỏ; a: mắt trắng.

- Kết quả lai thuận và lai nghịch khác nhau, tính trạng
phân li kiểu hình khơng đều ở 2 giới.

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

Lai thuận

Pt/c: Mắt đỏ X Mắt trắng

F1: ………..

F2:

Hãy thảo luận và hoàn thành vào sơ đồ lai thuận

………

GP: ………

F1xF1:

………..

GF1: ………

………
………....

X

A A

………

X

Y

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

(100% mắt đỏ)

Gp :

X

Y

F1 :

X

a X

X

Y

GF1 :

X

Y

F2 :

X

A A

Y

X

Y

X

A a

Pt/c : Mắt đỏ X Mắt trắng

: : :

Sơ đồ lai (lai thuận):

X

A A

X

Y

100%Mắt đỏ 50%Mắt

đỏ 50%Mắt trắng

,

,
,

:

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

mắt đỏ

Gp :

X

Y

F1 :

X

a :

X

Y

Pt/c : X Mắt đỏ

Y

X

a a

Mắt trắng

mắt trắng

a. Gen trên nhiễm sắc thể X

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Một số tính trạng do gen trên nhiễm sắc thể X quy định

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

Một số tính trạng do gen trên nhiễm sắc thể X quy định

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

I. Di truyền liên kết với giới tính

2. Di truyền liên kết với giới tính
b. Gen trên nhiễm sắc thể Y

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

b. Gen trên nhiễm sắc thể Y

F1 :
Pt/c :

100% Bình thường

Tật dính ngón

X

X Y

Gp :

X

,

Y

X

:

X Y

- Ví dụ: Tật dính ngón ở người

Bình thường

100% Tật dính ngón

X

A: Bình thường; a: Tật dính ngón tay

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31>

- Nhận xét: Tính trạng chỉ biểu hiện ở giới đực (XY) →
Gen quy định tính trạng/NST Y, khơng có alen tương ứng
trên X.

</div>
(32)<div class='page_container' data-page=32>

I. Di truyền liên kết với giới tính

2. Di truyền liên kết với giới tính
b. Gen trên nhiễm sắc thể Y

</div>
(33)<div class='page_container' data-page=33>

c. Cơ sở tế bào học (Phép lai thuận):
Mắt 
trắng
Mắt 
đỏ
Mắt 
đỏ
Mắt 
đỏ

Mắt đỏ Mắt đỏ Mắt đỏ Mắt trắng

A

A A a

a

A a A

a

A A

</div>
(34)<div class='page_container' data-page=34>

Cơ sở tế bào học

- Sự phân li và tổ hợp của cặp nhiễm sắc thể giới tính → sự

</div>
(35)<div class='page_container' data-page=35>

d. Ý nghĩa của di truyền liên kết với giới tính

</div>
(36)<div class='page_container' data-page=36>

Tằm đực

Năng 
suất tơ 
tăng 
30%

d. Ý nghĩa của di truyền liên kết với giới tính

Trứng có
màu sáng

Ở tằm: A:Trứng có màu sáng; a:Trứng có màu sẫm

X

X

Y

X

A a

X

Y

X

a a

Trứng có
màu sẫm

X

</div>
(37)<div class='page_container' data-page=37>

d. Ý nghĩa của di truyền liên kết với giới tính

</div>
(38)<div class='page_container' data-page=38>

Ý nghĩa của hiện tượng di truyền liên kết với giới tính

</div>
(39)<div class='page_container' data-page=39></div>
(40)<div class='page_container' data-page=40>

II. Di truyền ngồi nhân

1. Thí nghiệm của Coren:

</div>
(41)<div class='page_container' data-page=41>

II. Di truyền ngồi nhân

1. Thí nghiệm của Coren

Lai thuận

P: ♀ lá

đốm

x ♂ lá xanh

F

1

: 100% Cây lá

đốm

Lai nghịch

P: ♀ lá xanh x ♂ lá

đốm

F

1

: 100% cây lá xanh

- Nhận xét:

</div>
(42)<div class='page_container' data-page=42>

Giải thích

Khi thụ tinh giao tử đực chỉ truyền nhân mà hầu như

</div>
(43)<div class='page_container' data-page=43>

II. Di truyền ngoài nhân

2. Đặc điểm của di truyền ngoài nhân

Lai thuận

P: ♀ lá đốm x ♂ lá xanh
F1: 100% Cây lá đốm

Lai nghịch

P: ♀ lá xanh x ♂ lá đốm
F1: 100% cây lá xanh

</div>
(44)<div class='page_container' data-page=44>

Nhưng mà cậu ta bị chứng động
kinh, nhỡ sau này sinh con cũng

bị động kinh thì sao ?

Hãy cho lời khuyên.

Em đồng ý, để
em hỏi mẹ.

Mẹ ơi, anh Lâm cầu
hôn con, mẹ đồng ý

mẹ nhé!
Làm vợ anh

</div>
(45)<div class='page_container' data-page=45>

CỦNG CỐ

Câu 1: Trong cặp nhiễm sắc thể giới tính XY,

vùng khơng tương đồng chứa các gen

A. đặc trưng cho từng nhiễm sắc thể.

B. alen với nhau.

</div>
(46)<div class='page_container' data-page=46>

CỦNG CỐ

Câu 2: Ở người, tính trạng có túm lơng trên tai

di truyền

A. độc lập với giới tính.

B. thẳng theo bố.

C. chéo giới.

</div>
(47)<div class='page_container' data-page=47>

CỦNG CỐ

Câu 3: Ở người, bệnh mù màu (đỏ và lục) là do

đột biến lặn nằm trên nhiễm sắc thể giới tính X

gây nên (X

). Nếu mẹ bình thường, bố bị mù màu

thì con trai bị mù màu của họ đã nhận X

từ

A. bố.

</div>
(48)<div class='page_container' data-page=48>

CỦNG CỐ

Câu 4: Kết quả lai thuận - nghịch khác nhau

và con ln có kiểu hình giống mẹ thì gen quy

định tính trạng đó

A. nằm trên nhiễm sắc thể giới tính Y.

B. nằm trên nhiễm sắc thể giới tính X

</div>
(49)<div class='page_container' data-page=49>

CỦNG CỐ

Câu 5: Ở người, bệnh mù màu do một gen lặn

(m) nằm trên nhiễm sắc thể giới tính X quy định,

khơng có alen tương ứng trên nhiễm sắc thể Y, gen

trội (M) quy định mắt nhìn bình thường. Một người

đàn ơng bị bệnh mù màu lấy vợ mắt nhìn bình

thường, sinh con gái bị bệnh mù màu. Kiểu gen

của cặp vợ chồng này là

A. X

X

x X

Y

B. X

X

x X

Y

C. X

X

x X

Y

</div>
(50)<div class='page_container' data-page=50>

DẶN DÒ

- Học bài cũ.

</div>
(51)<div class='page_container' data-page=51>

Tư liệu bài giảng môn Sinh học tham gia hội thi giáo viên giỏi các cấp

<b>CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VÀ </b>

<b>CÁC EM HỌC SINH LỚP 12 C1!</b>

<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>

<b>Chọn đáp án đúng nhất</b>

<b>Câu 1: Cơ sở tế bào học của hiện tượng hoán vị </b>

gen là

<b>A. sự tiếp hợp các NST tương đồng ở kì đầu của </b>

giảm phân I

<b>B. sự trao đổi chéo giữa 2 crômatit cùng nguồn </b>

gốc ở kì đầu của giảm phân II

<b>C. sự trao đổi chéo giữa các crômatit khác nguồn </b>

gốc ở kì đầu giảm phân I

<b>D. sự phân li và tổ hợp tự do của nhiễm sắc thể </b>

<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>

<b>Chọn đáp án đúng nhất</b>

<b>Câu 2: Hốn vị gen đã</b>

<b>A. khơi phục lại kiểu hình giống bố mẹ.</b>

<b>B. hạn chế sự xuất hiện biến dị tổ hợp.</b>

<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>

<b>Chọn đáp án đúng nhất</b>

<b>Câu 3: Cá thể có kiểu gen AB/ab tự thụ phấn. </b>

Xác định tỉ lệ giao tử Ab thu được, nếu biết hoán

vị gen đều xảy ra trong giảm phân hình thành hạt

phấn và nỗn với tần số 20%

<b>Câu 4: Ở đậu Hà Lan, A quy định hoa đỏ trội </b>

hoàn toàn so với a quy định hoa trắng. Xác định

kiểu hình của F

trong 2 phép lai sau:

<b>100% H. đỏ</b>

<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>

<b>Tiết 16 - Bài 12: DI TRUYỀN LIÊN </b>

<b>KẾT VỚI GIỚI TÍNH VÀ DI </b>

<b>TRUYỀN NGOÀI NHÂN</b>

I. Di truyền liên kết với giới tính

1. Nhiễm sắc thể giới tính và cơ chế tế bào học

xác định giới tính bằng nhiễm sắc thể

a. Nhiễm sắc thể giới tính

<b>X</b>

<b>Y</b>

b. Một số cơ chế tế bào học xác định giới tính bằng

nhiễm sắc thể

XY

b. Một số cơ chế tế bào học xác định giới tính bằng

nhiễm sắc thể

b. Một số cơ chế tế bào học xác định giới tính bằng

nhiễm sắc thể

XX

b. Một số cơ chế tế bào học xác định giới tính bằng

nhiễm sắc thể

XO

I. Di truyền liên kết với giới tính

2. Di truyền liên kết với giới tính

<b><sub>X</sub></b>

<b>:</b>

<b>:</b>

<b><sub>X</sub></b>

<b><sub>:</sub></b>

<b><sub>:</sub></b>

<b>:</b>

<b><sub>X</sub></b>

<b>:</b>

<b>:</b>

<b><sub>X</sub></b>

<b><sub>:</sub></b>

<b><sub>:</sub></b>

<b>:</b>

<b><sub>X</sub></b>

<b>:</b>

<b>:</b>

<b><sub>X</sub></b>

<b><sub>:</sub></b>

<b><sub>:</sub></b>

<b>:</b>

Lai thuận

X

X

X

Y

<sub>X</sub>