MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY XNK MỸ NGHỆ THĂNG LONG

MỘT SỐ Ý KIẾN NHẰM GÓP PHẦN HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ
TOÁN BÁN HÀNG VÀ XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI
CÔNG TY XNK MỸ NGHỆ THĂNG LONG
A/ Nhận xét về công tác kế toán tiêu thụ hàng và và xác định kết quả
kinh doanh ở công ty xnk mỹ nghệ thăng long
Qua bao nhiêu thử thách là một công ty làm ăn thua lỗ , công ty xnk mỹ
nghệ thăng long đã không ngừng lớn mạnh cả về quy mô , năng lực và hiệu
quả sản xuất kinh doanh.
Trong những năm đàu chuyển đổi cơ chế sang nền kinh tế thị trường
công ty đã gặp không biết bao khó khăn , thử thách , những điều đó buộc
doanh nghiệp phải tự khẳng định mình trên thương trường , để làm thế nào
kinh doanh có lãi , tự chủ về tài chính ,.... Không biết bao nhiêu doanh nghiệp
không tồn tại được vì không thích nghi với phương thức làm ăn mới .Đứng
trước thử thách đó ban lãnh đạo đã nhận ra mặt yếu kém không phù hợp với
cơ chế mới nên đã đưa ra nhiều giải pháp kinh tế có hiệu quả nhằm khắc phục
mọi khó khăn tiến tới hoà nhập với nền kinh tế thị trường . Và chính trong cơ
chế mở này công ty đã tìm ra các nguồn hàng từ nước ngoài để gia công hàng
xuất khẩu .Cho đến nay công ty đã đứng vững và càng ngày càng phát triển
trong cơ chế thị trường.
Về cơ sở công ty đã được đổi mới toàn diện theo hướng công nghiệp hoá,
hiện đại hoá . Quy mô và năng lực sản xuất kinh doanh ngày càng phát triển ,
tự chủ trong hoạt đọng sản xuất kinh doanh với một công ty bề thế , làm ăn có
uy tín được nhiều khách hàng biết đến như hiện nay . Có thể nói về cơ bản
công ty đã hoàn thành nhiệm vụ đầu tư mở rộng . Công việc tiếp theo của
công tylà đẩy mạnh đầu tư để hiện đại hoá .
Cùng với sự phát triển lớn mạnh của công ty , công tác quản lý nói chung
và công tác kế toán nói riêng đã không những được củng cố và hoàn thiện
.Công ty đã xây dựng được một bộ máy quản lý rất khoa học và chặt chẽ , lựa
1
chọn được những cán bộ có trình độ nghiệp vụ vững vàng , có tinh thần trách
nhiệm cao .Bộ máy kế toán đã không nhừng phát triển về mọi mặt , đáp ứng

nhu cầu quản lý và hạch toán của công ty.
Công tác kế toán bán hàng và tiêu thụ hàng về cơ bản đảm bảo phản ánh
một các đầy đủ việc nhập xuát kho hàng hoấ . Mọi nghiệp vụ kinh tế phát sinh
phòng tài chính -kế hoạch đều lập chứng từ , lập trình tự luân chuyển và bảo
quản , lưu trữ chứng từ nhập xuất kho hàng hoá theo đúng chế độ quy định .
Việc sử dụng các bảng kê , nhật ký chứng từ..... để ghi sổ kế toán theo
đúng hệ thống kế toán ban hành theo quyết định 1141TC/CĐKT-ngày
01/11/1995 của Bộ tài chính. Hiện nay công ty đang áp dụng cả hình thức
nhật ký chung và nhật ký chứng từ , là hình thức kế toán phù hợp với điều
kiện kinh doanh của doanh nghiệp , đảm bảo theo dõi chặt chẽ tình hình của
từng thứ từng loại hàng hoá , tình hình thanh toán của từng khách hàng . Kế
toán cũng đã chú trọng tới việc quản lý , lưu trữ chứng từ gốc làm cơ sở pháp
lý được quản lý chặt chẽ cả về khâu sản xuất , nhập kho và tiêu thụ , kế toán
tổng hợp và kế toán chi tiết có quan hệ chặt chẽ . Công việc ké toán được tiến
hành liên tục , cụ thể đảm bảo choviệc cung cấp thông tin kịp thời cho lãnh
đạo và làm cơ sở cho việc đẩy mạnh gia công hàng xuất khẩu .
Mặc dù kế toán tiêu thụ và xác định kết quả là một bộ phận rất phức tạp
nhưng cùng với tinh thần trách nhiệm và lòng nhiệt tình của mình, cán bộ
phòng kế toán đã không ngừng đổi mới , học hỏi thêm kinh nghiệm , học tập
chế độ kế toán mới nhằm thích ứng và phù hợp với tình mới , tạo chỗ đứng
vững chắc trên thị trường xuất nhập khẩu các mặt hàng thêu, xe máy , hoá
chất ,....và thị trường kinh tế của cả nước.
Tuy nhiên bên cạnh thành tích đã đạt được của công tác kế toán bán hàng và
xác định kết quả kinh doanh của công ty còn bộc lộ một số hạn chế nhất định .
thể hiện ở các mặt sau:
 Về đánh giá hàng hoá , sản phẩm :
2
Thực tế hiện nay ở công ty sản phẩm , hàng hoá được đánh giá theo giá
tạm tính tức doanh nghiệp xuất hàng tức doanh nghiệp xuất hàng theo lô mà
doanh thu tính theo tháng chứ không phải theo hoá đơn bán hàng , vậy cho

nên cuối tháng doanh nghiệp mới điều chỉnh lại số tiền chênh lệch , và lúc đó
doanh thu mới được phản ánh đúng .Việc đánh giá này nhằm đảm bảo phản
ánh chân thực giá trị của hàng hoá xuất , tạo điều kiện để xác định kết quả
kinh doanh một cách chính xác. Song việc tính toán xác định trị giá vốn thực
tế của hàng xuất kho lại chỉ được thực hiện vào cuối kỳ hạch toán (cuối mỗi
tháng). Vấn đề này đã gây ra những hạn chế nhất định:không đamr bảo tính
kịp thời của kế toán trong việc phản ánh theo dõi quá trình nhập xuất hàng
hoá, không tổng hợp được giá trị của hàng hoá
 Về sổ kế toán chi tiết hàng hoá được ghi chép song song ở kho với phòng
kế toán , việc ghi chép trên "Sổ nhập hàng hoá " và "Sổ theo dõi hàng ", ở
phòng kế toán cũng được ghi theo chỉ tiêu số lượng nên bảo đảm sự chính
xác nhưng việc ghi chép còn trùng lặp vì vậy nên lần nhập xuất kho nhiều
khối lượng , chủng loại mã hàng cho từng lần nhập xuất kho lớn thì khối
lượng ghi chép lớn ,mất nhiều thời gian .Hơn nữa việc kiểm tra, đối chiếu
giữa thủ kho và kế toán cuối kỳ mới được thực hiện ,chính điều này đã hạn
chế tác dụng của công tác kế toán chi tiết hàng hoá không đáp ứng được
yêu cầu của công tác quản lý hàng hoá.
 Kế toán doanh thu bán hàng
Hoạt động kinh doanh của công ty chủ yếu về thường mại như xuất bán
xe máy , hoá chất , thêu,...nhưng trong chuyên đề này tôi đi sâu vào mặt hàng
thêu gia công . Công ty nhận nguyên vật liệu (vải , kim ,chỉ) của khách hàng ,
rồi thực hiện sản xuất gia công , giao nộp sản phẩm trên cơ sở nguyên liệu đã
được nhập và được đã thanh toán một khoản tiền công gia công .Vì thực tế
hoạt động như vậy , nên công ty không đánh giá và ghi sổ kế toán tổng hợp về
giá trị nguyên vật liệu của người gia công .Tuy nhiên nó vẫn phát sinh các
3
khoản chi phí bốc dỡ , vận chuyển từ cảng về công ty.Theo hợp đồng, khoản
này khách hàng chịu và thanh toán lại cho công ty cùng với tiền công gia
công.
Như vậy việc tổ chức hạch toán các khoản tiền công gia công , chi phí vận

chuyển NVL......vào doanh thu bán hàng là chưa hợp lý .Vì về mặt bản chất
các khoản khách hàng thanh toáncho công ty như chi phí vận chuyển NVL....
không nằm trong đơn giá gia công mà đâychính là các khoản công ty chi hộ
cho khách hàng ,.... còn đơn giá gia công chỉ gồm tiền công nhận gia công.
Hơn nữa việc gia công hàng xuất khẩu nhà nước không đánh thuế doanh thu.
Do vậy việc hạch toán tất cả các khoản tiền công gia công , chi phí vận
chuyển vào doanh thu về mặt giá trị chưa có ảnh hưởng gì nghiêm trọng đến
kết quả sản xuất kinh doanhcủa công ty.nhưng nếu xét về lâu dài, khi việc gia
công hàng xuất khẩu đã đi vào ổn định lúc đó nhà nước sẽ thực hiện đánh
thuế xuất khẩu , thì điều này sẽ bất lợi cho doanh nghiệp lẫn khách hàng .Vì
nếu hạch toán tất cả các khoản trên vào doanh thu sẽ làm số thuế xuất khẩu
phải nộp tăng lên , khoản này sẽ ảnh hưởng đến doanh thu của công ty.
 Về kế toán chi phí bán hàng và chiphí quản lý doanh nghiệp
ở công ty xnk mỹ nghệ thăng long việcc tập hợp chi phí bán hàng và chi phí
quản lý doanh nghiệp được thể hiện trên sổ chi tiết tài khoản 641, 642 và đã
theo dõi riêng từng khoản chi phí phát sinh . Song chi phí bán hàng và chi phí
quản lý doanh nghiệp được tính hếtcho hàng hoá xuất khẩu tiêu thụ trong
tháng mà không tính cho hàng tiêu thụ nội địa . Đây là vấn đề chưa thích hợp
vì chi phí quản lý phát sinh trong tháng lớn hơn cho nên ảnh hưởng đến hoạt
động kinh doanh của doanh nghiệp .
Hơn nữa chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp không được
phân bổ cho từng loại , hàng hoá xuất khẩu trong tháng mà phân bổ cho từng
hãng đặt hàng để xác định kết quả kinh doanh của từng hãng đặt hàng. Chính
4
điều này cũng không cung cấp được thông tin và chi phí cho từng hãng đặt
hàng
Như vậy công ty nên tiến hành phân bổ chi phí vào cuối tháng cho từng loại
hàng cụ thể , kể cả hàng nội địa một cách thường xuyên hơn .
 Kế toán xác địh kết quả tiêu thụ
Với quy trình gia công hàng thêu xuất khẩu , việc tiêu thụ của công ty gồm

các loại hàng theo từng đơn đặt hàng .Hiện nay công ty không xác định kết
quả kinh doanh của loại hàng mà chỉ tính toán chung kết quả kinh doanh của
từng đơn đặt hàng
Trong điều kiện kinh doanh gia công hàng xuất khẩu hiện nay , với kết
quả tính toán này không đáp ứng được thông tin cho các nhà quản lý doanh
nghiệp để phân tích , đánh giá hiệu quả kinh doanh của từng đối tượng từng
mặt hàng , từ đó lựa chọn các phương án kinh doanh , phương án ký hợp đồng
gia công có hiệu qủa nhất .
 Về hệ thống chứng từ sổ sách kế toán
Phương pháp ghi sổ của công ty theo cả hình thức nhật ký chung và nhật ký
chứng từ
Công ty có lập các bảng kê nhưng trên thực tế ngoài sổ sách lại không
có , mà lại vào các sổ thẻ chủ yếu hai tài khoản 131,331.Điều nầy khác với
thực tế, theo tôi công ty chỉ nên dùng một hình thức ghi sổ nhật ký chung , để
trong quá trình vào sổ sách được thuận tiện , để kiểm tra xem xét , nên có đầy
đủ các bảng kê số 11-"phải thu của khách hàng"còn các bảng kê khác và nhật
ký chứng từ số 8 đều không có ngoài sổ sách mà ở hết trong máy vi tính .
Tất cả những hạn chế đó đã làm cho công ty xnk mỹ nghệ thăng long
không tạo đựơc đủ các diều kiện đảm bảo cho việc bán hàng , xác định kết
quả kinh doanh đáp ứng một cách tối đa những yêu cầu của cơ chế thị
trường . Những hạn chế đó một phần thuộc về chế độ chính sách kinh tế tài
5
chính , chế độ kế toán ràng buộc , một phần do chủ quan của công ty chưa chủ
động , linh hoạt trong việc tổ chức công tác kế toán
B/ Một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác kế toán tiêu thụ hàng hoá và
xác định kết quả kinh doanh ở công ty xnk mỹ nghệ thăng long
Mặc đã qua nhiều năm hoạt động với bề dày kinh nghiệm trong công tác
kế toán , công tác đã được tổ chứ gọn nhẹ có hiệu quả nhưng bên cạnh đó kế
toán bán hàng còn có một số mặt tồn tại cần được khắc phục
Qua thực tập tại công ty xnk mỹ nghệ Thăng Long tôi đã nghiên cứu tình

hình thực tế công tác kế toán kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh
doanh, tôi xin mạnh dạn đưa ra những suy nghĩ , ý kiến của mình vơi mong
muốn góp phần hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán bán hàng và xác định kết
quả kinh doanh của công ty.
I/Phương hướng hoàn thiện
Phương hướng hoàn thiện công tác kế toán bán hàng cũng như hoàn thiện
công tác kế toán nói chung , muốn có tính khả thi trước hết phải đáp ứng các
yêu cầu sau:
• Hoàn thiện phải dựa trên cơ sở tôn trọng cơ chế tài chính , tôn trọng độ kế
toán . Kế toán không chỉ là công cụ quản lý nền kinh tế của nhà nước và
mỗi quốc gia đều có một cơ chế quản lý kinh tế tài chính nhất định và xây
dựng luôn một chế độ kế toán thống nhất phù hợp với cơ chế tài chính của
mình . Việc tổ chức công tác kế toán ở đơn vị kinh tế cụ thể được phép vận
dụng và cải tiến chứ không bắt buộc rập khuân hoàn toàn theo chế độ , tôn
trọng cơ chế .
• Hoàn thiện phải dựa trên cơ sở phù hợp với đặc điểm của doanh nghiệp ,
phù hợp với đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh
Hệ thống kế toán ban hành mặc dù soạn thảo công phu nhưng đó là nhưng
đó là một bản thiết kế tổnh hợp . Các doanh nghiệp phải bắt buộc áp dụng hệ
6
thống đó nhưng được quyền sửa đổi trong phạm vi nhất định cho phù hợp với
đặc điểm riêng của doanh nghiệp nhằm mang lại hiệu quả cao nhất
• Hoàn thiện phải đảm bảo đáp ứng được thông tin kịp thời chính xác , phù
hợp với yêu cầu quản lý.
• Hoàn thiện nhưng phải dự trên cơ sở tiết kiệm chi phí vì mục đích của
doanh nghiệp là có lãi đem lại hiệu quả cao .
II/ Ý kiến đề xuất nhằm hoàn thiện công tác kế toán tiêu thụ hàng hoá và
xác định kết quả kinh doanh ở công ty xnk mỹ nghệ thăng long
1. Về kế toán chi tiết hang hoá
Kế toán chi tiết hàng hoá hiện nay ở công ty dược ghi chép song song ở

kho và phòng kế toán . Hình thức ghi sổ này của công ty là chi tiết từng mặt
hàng , rồi ghi tỷ giá hay số lượng chiếc , chứ không có cột số lượng , đơn giá ,
...Chính vì vậy khi kiểm tra ,xem xét sẽ mất thời gian . Một điều nữa công ty
không mở "Sổ tổng hợp hàng hoá " mà chỉ có " Sổ chi tiết hàng hoá xuát
khẩu", từ sổ này công ty dùng luôn cho " Sổ chi tiết giá vốn hàng bán " , vì
khi vào máy vi tính sổ chi tiết giá vốn hàng bán có trong đó .
Vậy theo tôi công ty nên ghi chi tiết từng loại sổ sách , không dùng chung,
làm như vậy sẽ gây khó khăn cho công tác quản lý cũng như ra sổ sách khi có
những sai sót nào đó xảy ra.
2 . Kế toán doanh thu bán hàng .
Như đã biết , doanh thu bán hàng của công ty gồm nhiều mặt hàng nhưng
tôi chỉ nói đén mặt hàng thêu .
Về mặt bản chất khách hàng thanh toán cho công ty như tiền công gia công,
chi phí vận chuyển ... vào doanh thu là chưa hợp lý , nếu xét về lâu dài hàng
xuất khẩu cũng bị đánh thuế lúc đó phần lãi thu về của công ty sẽ giảm . Vậy
đây là vấn đề cần doannh nghiệp chú ý và hoàn thiện hơn .
7
Theo tôi công ty nên hạch toán các khoản chi phí vận chuyển , bốc dỡ
nguyên vật liệu và chi phí mua phụ liệu , ... vào khoản chi hộ khách hàng
(TK138 ) và ghi sổ kế toán theo định khoản.
Nợ TK138 - "Phải thu khác "
Có TK 111,112,... "Tiền mặt , tiền gửi ngân hàng , ... "
Khi khách hàng thanh toán số tiền chi hộ cho công ty , kế toán ghi .
Nợ TK111,112
Có TK138
Còn doanh thu bán hàng chỉ được hạch toán số tiền gia công được thanh
toán theo dịnh khoản :
Nợ TK111,112,132,...
Có TK511
3 . Về phân bổ chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp cho

từng loại hàng hoá trong một đơn đặt hàng (Hãng ) được tính theo công
thức
Chi phí bán hàng Hệ số phân bổ chi phí Doanh thu tiêu thụ
(cpqldn) tính cho từng = bán hàng (cpqldn) tính * của một đơn
loại sản phẩmcủa cho một sp,hh tiêu thụ đặt hàng
một đơn đặt hàng của một đơn đặt hàng
Trong đó :
Chi phí bán hàng ( cpqldn ) Tổng chi phí bán hàng(cpqldn)
tính cho một sp,hh tiêu thụ = tập hợp trong tháng
của một đơn đặt hàng Tổng doanh thu tiêu thụ trong tháng
Theo tôi việc phân bổ này chưa hợp lý vì thực tế giá thành của mỗi đơn
đặt hàng là khác nhau , do đó sẽ xảy ra có đơn đặt hàng doanh thu nhưng chi
phí lại nhiều và ngược lại . Do đó việc xác định lãi ( lỗ ) cho từng đơn đặt
hàng sẽ không chính xác . Vậy công ty nên tiến hành phân bổ các khoản chi
8