Tải bản đầy đủ (.pdf) (7 trang)

Tải Bài văn mẫu lớp 9: Nghị luận câu tục ngữ Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau - Những bài văn mẫu lớp 9 hay nhất

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (264.5 KB, 7 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Bài văn mẫu</b>

<b>lớp 9:</b>



<b>Nghị luận câu tục ngữ Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau</b>



<b>Dàn ý nghị luận câu Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau - Mẫu 1</b>
<b>I. Mở bài: giới thiệu vấn đề” ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau”</b>


Kho tàn ca dao, tục ngữ của Việt Nam vô cùng phông phú và đa dạng. Đó là những kinh nghiệm đúc
kết từ thời xa xưa của ông bà ta về những kinh nghiệm trong cuộc sống thường ngày. Ca dao, tục ngữ
không những phản ánh những kinh nghiệm trong cuộc sống mà cịn những hầm ý chúng ta ít ai biết
được. Trong đó có câu tục ngữ “ ăn cỗ di trước, lội nước theo sau”. Không phải ai cũng hiểu rõ về câu
tục ngữ này, sau đây chúng ta sẽ đi tìm hiểu về câu tục ngữ này.


<b>II. Thân bài</b>


<b>1. Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ</b>
<b>a. Nghĩa đen</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>b. Nghĩa bóng</b>


- Khi có lợi lộc, thời cơ phải nhanh hơn người khác để có được những điều tốt đjep về cho mình.


- Những diều khó khăn, nguy hiểm ln để người khác làm trước, nguy hiểm thì mình khơng làm,
người khác sẽ dành hết những nguy hiểm khó khăn.


- Chỉ nghĩ đến lợi ích của bản thân, không nghĩ đến người khác.


- Khi cảm thấy không an tồn, bất trắc sẽ đùn đẩy cho người khác, mình hưởng lợi.
<b>2. Bình luận vấn đề nghị luận</b>


- Là quan điểm của những kẻ lợi dụng cơ hội, ích kỉ, chỉ nghĩ cho riêng mình



- Chỉ biết dành lợi về cho bản thân mình, khơng suy nghĩ đến sự khó khăn của người khác.
- Lối sống đi ngược đạo lí dân tộc


- Lên án những kẻ sống lợi dụng, ích kĩ,…
<b>3. Nêu ra phương châm sống hợp lí</b>


- Sống làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, lời dạy của Bác: mình vì mọi người, mọi người vì
mình.


- Ln có tư tưởng cống hiến cho gia đình, xã hội.
- Biết gắn lợi ích của bản thân với lợi ích xã hội
- Bỏ thói lợi dụng, ích kỉ


- Nêu lợi ích của việc sống yêu thương, quan tâm người khác.


<b>III. Kết bài: nêu cảm nghĩ về câu tục ngữ “ ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau”</b>


Câu tục ngữ “ ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau” có tính phê phán những kẻ hèn nhát, lọc lừa, cơ hội,
lúc nào cũng mang nặng tư tưởng ngồi chờ. Đó là một tư tưởng , trái với đạo lý và truyền thống của
ơng cha ta đã có từ ngàn xưa. Chính vì thế ta hãy sống có ích và u thương mọi người, khơng vì lợi
ích cá nhân mà khơng nghĩ đến người khác.


<b>Nghị luận câu tục ngữ Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau - Mẫu 1</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

xem ý nghĩa và giá trị tinh thần câu tục ngữ này như thế nào đối với cá nhân và cộng đồng xã hội
chúng ta.


“Ăn cỗ đi trước” là khi có lễ hội, đình đám có tổ chức ăn uống thi phải đến trước để bàn cỗ còn sạch sẽ,
thức ăn dồi dào. Nếu đi sau, đi trễ, bàn cỗ khơng cịn tươm tất, đơi khi cịn bị thiếu phần. “Lội nước


theo sau” là đường đi dưới nước ta không thấy được nơi nào hố trũng, mô trơn, nơi nào đá ghềnh cọc
nhọn. Người đi trước gặp nhiều rủi ro nguy hiểm. Người theo sau cứ nhìn người đi trước mà đi, tất
phải an tồn hoặc khơng q nhiều rủi ro.


Những câu tục ngữ cịn có nghĩa xa hơn là khi có những điều lợi lộc, những dịp may mắn cần phải
nhanh hơn người để nắm bắt thời cơ cho mình. Khi có những việc khó khăn, nặng nhọc, hiểm nguy
cho đồng bào, cho xã hội thì cứ chờ hoặc đùn đẩy cho những người khác đi trước xông pha, gánh chịu,
mình cứ tà tà đi sau để tránh tổn thất cho bản thân. Nói tóm lại đây là câu nói chỉ sự khơn, dại, cái
mánh khóe ở đời.


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

Câu tục ngữ có tính phê phán những kẻ hèn nhát, lọc lừa, cơ hội, lúc nào cũng mang nặng tư tưởng
ngồi chờ. Tư tưởng ấy thật trái với đạo lý và truyền thống của ông cha ta đã có từ ngàn xưa.


Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hịn núi cao.


Dù muốn, dù khơng tục ngữ này vẫn hiện diện và tồn tại trong dân gian, nhưng với tuổi trẻ đầy nhiệt
huyết và lý tưởng trong sáng, cao đẹp, học sinh chúng em phải sống hùng, sống mạnh, xung phong đi
đầu với mọi gian lao vì hạnh phúc của mọi người theo khẩu hiệu: “Đâu cần thanh niên có đâu khó có
thanh niên” để sống làm sao cho có nghĩa, làm sao cho “thân thể không là cỏ cây” và coi câu tục ngữ
trên chỉ là một lời nói có ý mỉa mai, chê trách cái hèn mọn, xấu xa “há miệng chờ sung” của một số
người.


<b>Nghị luận câu tục ngữ Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau - Mẫu 2</b>


Ca dao tục ngữ muôn đời bấy lâu nay bên cạnh ca ngợi , đề cao những đức tính tốt đẹp trong cuộc sống,
cịn phê phán những thói xấu ở con người. Một trong số đó là sự ích kỷ, lợi dụng người khác, được
phản ánh rất rõ nét qua câu tục ngữ “ Ăn cỗ đi trước lội nước đi sau”.


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

không chỉ muốn dừng lại ở tầng ý nghĩa như vậy mà còn đưa ta đến với một tầng nghĩa sâu xa hơn.


Mượn hình ảnh của việc “ăn cỗ” và “lội nước”, người xưa đã phê phán những kẻ ln lợi dụng người
khác, chỉ biết nghĩ đến lợi ích của bản thân mình, chọn phần tốt, phần an tồn và đẩy phần xấu, phần
nguy hiểm cho người khác. Từ đó đặt ra bài học về cách sống, cách xử sự đối với mỗi người.


Có thể nói, câu tục ngữ đã phản ánh hoàn toàn đúng đắn về hiện tượng của một số lớp người trong xã
hội hiện nay. Những con người chỉ biết nghĩ cho bản thân, không biết gắn mình vào tập thể, chỉ chăm
chăm muốn mình được hưởng lợi mà không nghĩ đến cảm xúc, đến công sức của người khác. Gặp khó
khăn, thử thách thì dễ nhụt chí, ngại khó và đùn đẩy hết cho mọi người xung quanh, nhưng khi có lợi
ích, thành quả thì lại nhận hết cơng lao về mình, khơng màng đến sự giúp đỡ, cơng lao của người đã vì
mình mà làm ra. Đó cũng là biểu hiện của căn bệnh thành tích mà một số người trong xã hội vẫn đã và
đang mang trong mình. Quả thực, một tập thể vững mạnh chỉ được xây dựng và tồn tại được lâu bền
khi những người trong tập thể ấy biết vì mọi người, hy sinh một chút lợi ích cá nhân để hướng đến một
cái chung to lớn, thay vì ai cũng ích kỷ , muốn hưởng lợi ích thì tập thể ấy sẽ khó mà duy trì được.
Từ xa xưa, dân tộc ta ln mang trong mình một ý chí kiên cường, mạnh mẽ đánh đuổi biết bao kẻ thù
xâm lược nhờ có Đảng, chính quyền nhà nước, bộ đội, chiến sĩ, nhân dân cùng đồng lòng, quyết tâm
đánh giặc. Ngày nay cũng vậy, một quốc gia đang trên đà phát triển, muốn đạt được những thành tựu
lớn, phát triển về mọi mặt thì cũng cần có sự chung tay, giúp sức và hơn hết là đồng lòng của mỗi
người dân trong mảnh đất hình chữ S này. Nếu ai cũng chỉ biết nghĩ đến lợi ích của bản thân, khơng
biết hy sinh một chút cơng sức, mất mát thì liệu đất nước có thể phát triển được hay khơng? Vậy nên
lối sống ích kỷ, ngại khó ln đáng bị phê phán. Những kẻ có lối sống “Ăn cỗ đi trước lội nước đi sau”
sẽ luôn bị người đời ghét bỏ, mất thiện cảm và chỉ trích .


Là một cơng dân nói chung và một cá nhân trong mỗi tập thể nói riêng, mỗi người cần ln ý thức
được tầm quan trọng của lợi ích chung và sống cống hiến, sống vì tập thể. Khơng nên sống một cách
ích kỷ, lợi dụng lịng tốt của người khác, thay vào đó hãy sống vị tha “một người vì mọi người”, ln
u thương mọi người xung quanh vì “cho đi là nhận lại”. Và cần lên án mạnh mẽ những kẻ có lối
sống “Ăn cỗ đi trước lội nước đi sau”.


Câu tục ngữ của ơng cha ta đã phê phán hồn tồn đúng đắn về những lớp người cịn mang trong mình
bệnh thành tích, ích kỷ, ngại khó trong cuộc sống hơm nay. Mỗi người hãy giữ cho mình một thái độ


sống đúng đắn để phù hợp với tập thể, với xã hội


<b>Nghị luận câu tục ngữ Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau - Mẫu 3</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

tránh khó khăn, đùn đẩy cho người khác. Có ý kiến cho rằng: Người Việt Nam hiện nay có tư tưởng
sống:”Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau”.


“Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau” Bốn chữ “đi trước” và “đi sau” tưởng là đối lập, nhưng thật ra nhất
quán cả trong suy nghĩ, trong hành động, trong ứng xử của một số người nào đó trong xã hội. Họ biết
tìm cái lợi riêng cho bản thân mình trong: “ăn” -ăn cỗ, trong hưởng thụ. Và họ lại còn biết giành lấy
phần hơn, phần an tồn cho cuộc đời mình trong mọi việc làm -lội nước.Về nghĩa đen, nghĩa cụ thể,
câu tục ngữ nêu lên hai cách sống rất khôn khéo của một số người nào đó trong xã hội. “Ăn cỗ đi
trước” là để được ăn nóng, ăn những miếng ngon. Trong mâm cỗ xưa nay đều có định lượng khẩu
phần nên ăn cỗ, dù có đi trước hay đi sau cũng chỉ có thế thơi. Người lịch sự, khơng tham lam sẽ
không chú ý đến những việc như vậy.”Lội nước theo sau”.Qua sông qua suối, băng thác vượt ghềnh,
mưa to lũ lớn, đường sá ngập nước, ào ào cuốn trôi… “Đi trước” rất nguy hiểm, có thể sa chân vào hố
sâu, giẫm đạp phải gai góc, có thể bị ngã q, bị nước cuốn đi. Vì thế kẻ “khơn ngoan” ranh ma mới
hành xử theo cách riêng của mình: “lội nước đi sau”, để được an toàn.


Ý kiến cho rằng, người Việt Nam có tư tưởng” Ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau”, chúng ta đều thấy rõ
một thực trạng có rất nhiều thành phần như vậy nhưng đó chỉ là những “con sâu làm rầu nồi canh”. Có
những con người làm bất việc gì cũng chỉ muốn giành thuận lợi về mình và đẩy khó khăn, vất vả, thậm
chí hiểm nguy cho người khác.Đây là quan điểm sống của những kẻ cơ hội. Đây là những con người ”
Ăn thì chọn những món ngon, Làm thì chọn việc cỏn con mà làm”. XÃ hội tồn tại đầy rẫy những con
người như vậy. Khi tới dự đám cưới, mừng tân gia hay phúng viếng chia buồn…thì nhanh chân đi
trước, ấy là tránh cái việc phải ăn những mâm cỗ thừa, cỗ dồn. Không chỉ “ăn” mới đi trước để có
được miếng ngon mà cái sự nhanh chân để hưởng lợi tồn tại với đủ hình, đủ vẻ. Nhiều vị thủ trưởng
nhờ rị rỉ thơng tin biết được mảnh đất nọ sắp được quy hoạch, giá nâng lên thì lập tức biến nó thành
của riêng. Người dân khi bán đất xong mới vỡ lẽ bị “hớt tay trên”. Hay cơ quan đang có đợt tuyển
nhân viên, thế là các bậc cha mẹ vội vàng “đi trước”. Và việc thi tuyển chỉ cịn là hình thức. Chọn việc


dễ, dù mất mát tiền của, nhưng rõ ràng an toàn hơn so với “lội nước”.


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

người ta đến những hành vi tội lỗi như vô trách nhiệm, dối trá, lừa gạt… Những kẻ sống theo kiểu khó
có thể làm nên sự nghiệp lớn vì thiếu hẳn nền tảng đạo đức là tấm lịng nhân ái, dám hi sinh vì người
khác. Trước sau thì cái bản chất cơ hội, ích kỉ của họ cũng bộc lộ và họ sẽ bị dư luận lên án, bị mọi
người xung quanh coi thường và xa lánh.


Những con người ấy, sống ích kỉ, vị kỉ tham lam, ranh ma, chi cố sao thu vén cho riêng mình, cho gia
đình mình một số lợi lộc nhất định, càng nhiều càng thích, mà khơng hề bị thiệt thịi dù chỉ “chút mảy
may lông” ! Họ quan niệm một góc chiếu ngồi trên, giữa chốn đình trung là vẻ vang. Họ sống theo triết
lí “Một miếng giữa làng bằng một sàng xó bếp”. Cái đầu gà, cái thủ lợn, cái mâm cỗ ngói trên giữa họ,
ngồi làng được những kẻ ấy lấy làm hãnh diện về sự cao sang, đắc chí rung đùi vuốt râu cười trước
bàn dân thiên hạ. Câu tục ngữ “ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau” đã phản ánh lối sống, cách hành xử vị
kỉ, vụ lợi của một số người hèn kém trong xã hội xưa nay.Ăn cỗ đi trước, lội nước đi sau” là cách sống
khôn vặt, tinh quái của phường giá áo túi cơm, là tâm lí của tiểu nơng, của người sản xuất nhỏ trong xã
hội cũ.


</div>

<!--links-->

×