Tiet 37. Axit Cacbonic va Muoi Cacbonat

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Kiểm tra bài cũ

Câu hỏi 1. Nêu tính chất hoá học của Cacbonđioxit (CO

₂

)?

Viết PTHH xảy ra ?

Đáp án: Cacbonđioxit (CO

₂

) có tính chÊt ho¸ häc cđa mét oxitaxit:

+ T¸c dơng víi n íc dung dÞch axit: CO

₂

+ H

₂

O H

₂

CO

₃

+ Tác dụng với dung dịch bazơ

mi trung hoµ

+ n íc

(

hc mi axit

)

CO

₂

+ 2 NaOH Na

₂

CO

₃

+ H

₂

O hc CO

₂

+ NaOH

NaHCO

₃

+ Tác dụng với oxitbazơ

mi trung hoµ

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

KiĨm tra bµi cị

Câu hỏi 2. Nêu tính chất hoá học của muối ?

Đáp án: muối có các tính chất hoá học là :

- Muối + axit(mạnh hơn) muối mới + axit mới Đk: sản phẩm

- dd muèi + dd baz¬ mi míi + baz¬ míi cã chÊt kh«ng tan

- dd muèi + dd muèi 2 muèi míi hc khÝ bay ra

- dd mi + kim lo¹i muèi míi + kim lo¹i míi

( Điều kiện: Kim loại phản ứng phải từ Mg trở đi và hoạt động hoá học

mạnh hơn kim loại trong muối)

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

TiÕt 37 - Bµi 29

Néi dung cần tìm hiểu

I. Axit cacbonic(H

2

CO

3

)

II. Muèi cacbonat (träng t©m)

III. Chu trình của cacbon trong tự nhiên

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>1. Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí:</b>

<b>I. Axit cacbonic</b>

Đáp án: H

₂

CO

₃

có trong n ớc tự nhiên và n ớc m a

- Do CO

₂

tan đ ợc trong n ớc tạo thành dung dịch H

₂

CO

₃

Tû lÖ

V

CO₂:

V

H₂O = 90 :1000

<b>(?)</b>

<b>(?)</b>

Dùa vào thông tin SGK cho biết H

Dựa vào thông tin SGK cho biết H

₂₂

CO

CO

₃₃

có ở đâu?

có ở đâu?

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>2. Tính chất hoá học:</b>

Trả lời:

Tr li:

- H

- H

₂₂

CO

CO

₃₃

là axit yếu

là

axit yếu

, dung dịch H

, dung dịch H

₂₂

CO

CO

₃₃

làm

làm

quỳ tím hóa đỏ nhạt.

quỳ tím hóa đỏ nhạt.

- H

- H

₂₂

CO

CO

₃₃

kh«ng bền

không bền

, dễ bị phân hủy khi tạo thành

, dễ bị phân hủy khi tạo thành

trong những phản ứng hóa học:

trong những phản ứng hóa học:

<b>Kt lun no sau đây đúng với H₂CO₃ ?</b>
A. Axit mạnh, bền nhiệt.

B. Axit mạnh, không bền.
C. Axit yếu, không bền.
D. Axit yếu, bỊn nhiƯt.

C

Tại sao em chọn
ph ơng án đó?

§á nhạt

H

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>II. Muối cacbonat</b>

Nêu CTHH của một số

muèi cacbonat mµ em biÕt?

VD:CaCO

VD:CaCO₃₃, Na, Na₂₂COCO₃₃ ,MgCO ,MgCO₃₃
Ca(HCO

Ca(HCO ₃₃))₂₂, NaHCO, NaHCO₃₃ ,KHCO ,KHCO₃₃..

<b>1. Phân loại :</b>

Cỏc mui ú c phõn thnh

mấy loại? Dựa vào đâu để

phân loạicác muối đó?

Cacbonat trung hòa

Cacbonat trung hòa

(Gọi là muối cacbonat

(Gọi là muối cacbonat
khôngkhông còn nguyên tốcòn nguyên tố

HH trongthành phần trongthành phần

gốc axit)

gốc axit)

VD:CaCO

VD:CaCO₃₃, Na, Na₂₂COCO₃₃,,
MgCO3,

MgCO3,

Cacbonat axit

Cacbonat axit

(Gọi là muối hiđrocacbonat,

(Gọi là muối hiđrocacbonat,
có nguyên tố H

có nguyên tố H trong thành trong thành

phần gốc axit)

phần gốc axit)

VD:Ca(HCO

VD:Ca(HCO₃₃))₂₂ , ,
NaHCO

NaHCO₃₃,,
KHCO

KHCO₃₃

…

…

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

2.

<b>TÝnh chÊt :</b>

<i><b>a) TÝnh tan :</b></i>

t t k k k k k k k k

Dựa vào bảng trên hÃy
cho biết tính tan trong n ớc

của các muối cacbonat?

-

Đa số muối cacbonat kh«ng tan trong n
íc, trõ mét sè mi cacbonat cđa kim lo¹i
kiỊm nh : Na₂CO₃; K₂CO₃…

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>Muối có các tính chất hoá học là :</b>

- Muối + axit(mạnh hơn) muối mới + axit mới Đk: sản phẩm

- dd muèi + dd baz¬ mi míi + baz¬ míi cã chÊt kh«ng tan

- dd muèi + dd muèi 2 muèi míi hc khÝ bay ra

- dd mi + kim lo¹i muèi míi + kim lo¹i míi

( Điều kiện: Kim loại phản ứng phải từ Mg trở đi và hoạt động hoá học

mạnh hơn kim loại trong mui)

- 1số muối bị nhiệt phân huỷ

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<i><b>b) TÝnh chÊt ho¸ học:</b></i>

Dựa vào tính chất hoá học chung

của muối, hÃy dự đoán các tính

chất hoá học có thể có cđa mi

cacbonat?

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>TN2:</b>

<b>T¸c dơng v i ớ</b>

<b>dd bazơ</b>

Nhỏ vài giọt dd K₂CO₃ vào ống
nghiệm(1)đựng sẵn ddCa(OH)₂ và
ống nghiệm(2)đựng sẵn dd NaOH

(đối chứng)

<b>?</b>

<b>?</b>

<b>TN1:</b>

<b>T¸c dơng víi axit</b>

<b>?</b>

<b>?</b>

<b>TN3:</b>

<b>T¸c dơng víi </b>
<b>dd mi</b>

Nhỏ vài giọt ddNa₂CO₃ vào ống
nghiệm(1)đựng sẵn dd CaCl₂, và
ống nghiệm (2)đựng sẵn dd KCl

(đối chứng)

<b>?</b>

<b>?</b>

HiƯn t ỵng PTHH

ThÝ nghiƯm TiÕn hµnh

Nhỏ vài giọt dd HCl vào ống nghiệm
(1)đựng sẵn dd Na₂CO₃ và ống

nghiệm (2) đựng sẵn dd NaHCO₃

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>TN2:</b>

<b>T¸c dơng v i ớ</b>

<b>dd bazơ</b>

-ống nghiệm (1)xuất hiện
vẩn đục hoặc kết tủa trắng.
-ống nghiệm (2) khơng có
hiện t ợng gì.

K₂CO₃ +Ca(OH)₂CaCO₃ + 2KOH

(dd) (dd) (r) (dd)

K₂CO₃ + NaOH không phản ứng.
(dd) (dd)

<b>TN1:</b>

<b>T¸c dơng víi axit</b> Xt hiƯn bät khÝ ë c¶ hai

èng nghiÖm.

Na₂CO₃+ 2HCl 2NaCl+ H₂O+CO₂

(dd) (dd) (dd) (l) (k)

NaHCO₃ + HCl NaCl +H₂O+CO₂
(dd) (dd) (dd) (l) (k)

<b> </b>

<b>TN3:</b>

<b>T¸c dơng víi </b>
<b>dd mi</b>

-ống nghiệm (1)xuất hiện
vẩn đục hoặckết tủa trắng.
-ống nghiệm (2) khơng
có hiện t ợng gì.

Na₂CO₃+ CaCl₂ CaCO₃ + 2NaCl

(ad) (dd) (r) (dd)

Na₂CO₃ + KCl không phản ứng

(dd) (dd)

HiƯn t ỵng PTHH

ThÝ nghiƯm

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b> + </b>

Muối cacbonat +dd axit (mạnh hơn) muèi míi + n íc+ CO₂

<b> + Mét sè dd</b> muèi cacbonat + dd baz¬ muèi cacbonat (kh«ng tan) + baz¬ míi

<b>+</b>

dd mi cacbonat + mét sè dd mi kh¸c hai mi míi.(cã chÊt kh«ng tan)

<b>VËy:</b>

Chó ý: Mi hidrocacbonat + dd Bazơ muối trung hoà + n íc

(KiỊm)

VÝ dơ: NaHCO₃ (dd) + NaOH (dd) Na₂CO₃ (dd) + H₂O(l)

Ca(HCO₃)₂ (dd) +2NaOH (dd) CaCO₃ (r) + Na₂CO₃ (dd) +2H₂O(l)

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

Muối cacbonat có tác dụng

đ ợc với kim loại không ? Tại sao ?

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

Muối cacbonat có bị nhiệt phân huỷ

không ? Viết PTHH nhiệt phân muối

cacbonat mà em biết ?

Chú ý:

Với cac muối cacbonat trung hoà của kim loại

kiềm (Na

₂

CO

₃

, K

₂

CO

₃

...) không bị nhiệt phân huỷ

PTHH: CaCO₃(r) t0 CaO (r) + CO₂ (k)

T ơng tự: Nhiều muối cacbonat khác cũng bị nhiệt phân huỷ:
Vd: MgCO₃(r) MgO(r) + CO t0 ₂(k)

Vậy em có nhận xét
gì về phản ứng nhiệt

ph©n mi cacbonat?

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

ThÝ nghiƯm: NhiƯt ph©n mi NaHCO₃

Dụng cụ: Đèn cồn, giá đỡ, ống nghiệm đạy nút cao su có chứa ống dẫn khí.
Hố chất: NaHCO₃(r), dd Ca(OH)₂

<b>Cách tiến hành: Đun nóng NaHCO₃ (r) dẫn sản phẩm qua n ớc vôi trong</b>
<b>Quan sát hiện t ợng, nhận xét NaHCO₃ có bị nhiệt phân huỷ không ? </b>
<b>Viết PTHH ?</b>

Với muối hidrocacbonat có
bị nhiệt phân huỷ không ?

PTHH: NaHCO

₃(r) t

Na

₂

CO

₃(r)

+ H

₂

O

(h)

+CO

₂(k)

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<b> + </b>

Muèi cacbonat +dd axit (mạnh hơn) muối míi + n íc+ CO₂

<b> + Mét sè dd</b> muèi cacbonat + dd baz¬ muối cacbonat (không tan) + bazơ mới

<b>+</b>

dd muối cacbonat + mét sè dd muèi kh¸c hai mi míi(cã chÊt kh«ng tan)

Chó ý: Muèi hidrocacbonat + dd Baz¬ mi trung hoµ + n íc

(KiỊm)

<b>Vậy: Muối cacbonat có các tính chất hố học của muối, đó là:</b>

VËy mi cacbonat

cã nh÷ng tính chất

hoá học nào?

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

PTHH : CaCO₃ + H₂O + CO₂ Ca(HCO₃)₂

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<b>3. ứng dụng</b>

<b> CaCO</b>

<b>₃</b>

<b> Na</b>

<b>₂</b>

<b>CO</b>

<b>₃</b>

<b> NaHCO</b>

<b>₃</b>

sản xuất xi măng

Nấu xà phòng
sản xuất vôi

sản xuất thuỷ tinh

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<b>III: Chu trình cacbon trong tự nhiên:</b>

Dựa vào sơ _đ ồ bên,

em cã nhËn xÐt g _× vỊ
chu tr _ì nh của cacbon

trong tự nhiên ?

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

T

iÕt 37

: Axit cacbonic vµ muèi cacbonat

<i><b>a) TÝnh tan:</b></i>

<i><b>b) TÝnh chất hoá học:</b></i>

<b>I. Axit cacbonic</b>

<b>1. Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lí:</b>

<b>II. Muối cacbonat:</b>

<b>(H₂CO₃):</b>

1. Phân loại: Có 2 loại
2. Tính chất :

<b>2. Tính chất hoá học: H₂CO₃ lµ </b> Axit yếu:

Axit kém bền
Muối cacbonat

Muối hiđrocacbonat

b.1/: muối cacbonat + axit mạnh Mu i m iố ớ + nước + khí CO₂.

b.2/: Một số muối cacbonat +dd bazơ Muối cacbonat không tan + bazơ mới.

<b>Chó ý:</b> Mi Hidrocacbonat + dd Baz¬ muèi trung hoµ + n íc

b.3/: dd muối cacbonat + một số dd muối khác _{2 muối mới (}_{cã chÊt kh«ng tan}_).

b.4/: Muối cacbonat bị nhiệt phân huỷ:
<b>3. øng dơng:</b> (SGK trang 90)

<b>III: Chu tr×nh cacbon trong tự nhiên:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

Bài 4 (sgk/91) (Trò chơi ai nhanh hơn )

Bài 4 (sgk/91) (Trò chơi ai nhanh hơn )

HÃy cho biết trong các cặp chất sau đây, cặp nào có thể tác dụng với nhau?

HÃy cho biết trong các cặp chất sau đây, cặp nào có thể tác dụng với nhau?
a) H

a) H₂₂SOSO₄₄ và KHCO và KHCO₃₃ ; ; d) CaCl d) CaCl₂₂ vµ Na vµ Na₂₂COCO₃₃ ; ;
b) K

b) K₂₂COCO₃₃ vµ NaCl ; e) Ba(OH) vµ NaCl ; e) Ba(OH)₂₂ vµ K vµ K₂₂COCO₃₃. .
c) MgCO

c) MgCO₃₃ vµ HCl ; vµ HCl ;

* Ph ơng trình hóa học:
* Ph ơng trình hóa häc:
a) H

a) H₂₂SOSO₄₄ + 2KHCO + 2KHCO₃₃ K K₂₂SOSO₄₄ + 2CO + 2CO₂₂ + 2H + 2H₂₂OO
c) MgCO

c) MgCO₃₃ + 2HCl MgCl + 2HCl MgCl₂₂ + CO + CO₂₂ + H + H₂₂OO
d) CaCl

d) CaCl₂₂ + Na + Na₂₂COCO₃₃ CaCO CaCO₃₃ + 2NaCl + 2NaCl
e) Ba(OH)

e) Ba(OH)₂₂ + K + K₂₂COCO₃₃ BaCO BaCO₃₃ + 2KOH + 2KOH

<b>Bµi tËp cñng cè</b>

Hãy chọn ph ơng án đúng

Muối nào sau đây đựôc dùng làm d ợc phẩm là thuốc chữa bệnh đau dạ dày:
A. CaCO₃ B. Na₂CO₃ C. NaHCOC ₃D. NaCl

*

* Các cặp chất có thể tác dụng với nhau là: Các cặp chất có thể tác dụng với nhau là: a,c,d,e.a,c,d,e. Vì sản phẩm của phản ứng Vì sản phẩm của phản ứng
có

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

Bài 5 (sgk/91)

Bài 5 (sgk/91)

* Viết ph ơng trình hóa học:
* Viết ph ơng trình hóa học:

2NaHCO2NaHCO₃₃ + H + H₂₂SOSO₄₄ Na Na₂₂SOSO₄₄ + 2H + 2H₂₂O + 2COO + 2CO₂₂
* Theo bµi ra:

* Theo bµi ra:

Sè mol cña dd HSè mol cña dd H₂₂SOSO₄₄ lµ: n = m/M = 980/98 = 10 (mol) lµ: n = m/M = 980/98 = 10 (mol)

mà dd Hmà dd H₂₂SOSO₄₄ phản ứng hÕt ph¶n øng hÕt

TÝnh theo sè mol HTÝnh theo sè mol H₂₂SOSO₄₄..
* Theo PTHH: nCO

* Theo PTHH: nCO₂₂ = 2nH = 2nH₂₂SOSO₄₄ = 2x10 = 20 (mol) = 2x10 = 20 (mol)

ThÓ tÝch khÝ COThÓ tÝch khÝ CO₂₂ tạo thành (đktc):V= 20x22,4 = 448(l) tạo thành (đktc):V= 20x22,4 = 448(l)

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

<b> Dặn dò: </b>

- Học bài và làm các bài tập SGK Tr 91.

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25></div>

<!--links-->