skkn một số BIỆN PHÁP rèn đọc CHO học SINH lớp 2

Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài
Tiểu học là bậc học nền tảng, bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục
quốc dân. Đây là bậc học tạo ra những cơ bản ban đầu và bền vững về tri thức, về
kĩ năng cho trẻ, góp phần hình thành và phát triển nhân cách học sinh, giúp các
em học tốt ở bậc học tiếp theo. Chính vì vậy ở Tiểu học yêu cầu phải dạy đủ 9
mơn học bắt buộc. Trong những mơn học đó mơn Tiếng Việt là môn học hết sức
quan trọng. Môn Tiếng việt giúp các em tiếp nhận những tri thức ban đầu, sơ giản
nhưng rất cần thiết về tiếng Việt phổ thông như: Ngữ âm, ngữ nghĩa, ngữ pháp, từ
vựng…Trên cơ sở đó rèn những kĩ năng: nghe, nói, đọc, viết và kĩ năng giao tiếp.
Phân môn Tập đọc được coi như môn khởi đầu để học tiếp các môn khác. Lúc
đầu trẻ học để biết đọc, qua đó dùng đọc để học các môn học khác và để tiếp thu
các tri thức của nhân loại.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của năm học 2012-2013 là “nâng
cao chất lượng và hiệu quả hoạt động giáo dục”. Những năm gần đây, cùng với
sự đầu tư và phát triển của giáo dục, chất lượng giáo dục ngày được nâng cao.
Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên không ngừng học tập nâng cao
nghiệp vụ chun mơn, tích cực đổi mới phương pháp dạy học trong đó có việc
đổi mới phương pháp “rèn đọc” cho học sinh. Việc rèn kĩ năng đọc cho học sinh
bên cạnh những thành cơng cịn một số hạn chế, nhất là đối với lớp 2, các em mới
chuyển từ lớp 1 lên, qua ba tháng nghỉ hè, nhiều em không thường xuyên ôn
luyện nên khi bắt đầu vào năm học lớp 2, kỹ năng đọc của một số em còn yếu,
dẫn đến kết quả “đọc” của một số lớp chưa cao, đặc biệt là các lớp không phải là
lớp chọn. Vì thế giáo viên cần phải dạy đọc bài Tập đọc với giọng thế nào? làm
thế nào chữa lỗi “đọc” cho học sinh, làm thế nào để các em đọc đúng, đọc nhanh
hơn, hay hơn, diễn cảm hơn, phối hợp đọc thành tiếng và đọc hiểu... để hiểu nội
dung văn bản được đọc, để cho những gì đọc được tác động vào chính cuộc sống
của các em. Chính vì lí do trên địi hỏi người giáo viên phải có phương pháp dạy
“đọc” như thể nào để giúp các em thực hiện được nhiệm vụ phân môn Tập đọc.

Trong điều kiện xã hội ngày càng phát triển, nhất là chúng ta đang sống trong
thời kì bùng nổ cơng nghệ thông tin, nếu học sinh đọc yếu, đọc chậm các em sẽ
bị hạn chế nhiều trong việc tiếp cận với cơng nghệ thơng tin, các em sẽ thiệt thịi
trong giao tiếp, trong việc học tập... Trong suốt quá trình học tập học sinh sử
dụng “đọc” rất nhiều, các em đọc bài học, đọc bài ghi, đọc sách giáo khoa, đọc
truyện…chính vì vậy, dạy tốt phân mơn Tập đọc khơng những rèn kĩ năng đọc
mà còn phát triển những kĩ năng khác. Qua việc học các bài Tập đọc học sinh
được tiếp xúc với ngôn ngữ văn học, bước đầu có khái niệm cơ bản về nhân vật,
hình ảnh, bố cục…góp phần hình thành và bồi dưỡng cho các em những tình cảm
tốt đẹp của con người như tình yêu q hương đất nước, tình thầy trị, tình bạn
bè…, tình yêu Tiếng Việt.
Đối với học sinh Tiểu học nhất là đối với học sinh lớp 1, lớp 2 thì yêu cầu
đọc đến đâu hiểu - cảm nhận được đến đó thì quả là một điều cực kì khó, muốn
làm được điều đó thì giáo viên phải có những biện pháp để học sinh đọc
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-1-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

được lưu loát, rõ ràng, đọc trơi chảy. Sau đó tuỳ từng bài, từng thể loại giáo viên
tìm cách khai thác, hướng dẫn cho học sinh hiểu ý tứ, nội dung, nghệ thuật của
từng đoạn văn và cả bài để có thể đọc cho đúng, có đọc đúng rồi thì mới luyện
cho học sinh đọc hay, đọc diễn cảm được (thực hiện mục tiêu rèn đọc cho học
sinh)
Thực trạng việc rèn kĩ năng đọc cho học sinh trong các tiết Tập đọc ở một
số giáo viên trong trường cịn gặp khó khăn, cịn lúng túng, giờ Tập đọc ở một số
lớp còn nhiều gò ép, học sinh “đọc” chưa đạt được kết quả như mong muốn đặc
biệt là đối với Tập đọc lớp 2. Là một giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than

Uyên, một trong những trường luôn dẫn đầu về chất lượng giáo dục của huyện
Than Uyên, tôi luôn băn khoăn cần phải làm thế nào để góp phần nâng cao chất
lượng giáo dục qua việc dạy Tập đọc, cần phải có biện pháp rèn đọc cho học sinh
lớp 2 như thế nào để đạt được hiệu quả như mong muốn, nhất là học sinh lớp 2A5
là lớp mà đa số học sinh có học lực trung bình khá (do mục tiêu giáo dục của nhà
trường là nâng cao chất lượng mũi nhọn nên đã lựa chọn học sinh khá và giỏi vào
các lớp chọn A1, A2). Mặt khác, lớp 2A5 có số lượng học sinh dân tộc nhiều hơn
các lớp khác (có 7 học sinh khu 9), một số gia đình học sinh, cha mẹ làm ruộng
hặc buôn bán, làm nghề tự do ... nên các em ít được sự quan tâm của bố mẹ về
học tập, bởi vậy giáo viên phải cố gắng rất nhiều để đạt được mục tiêu giáo dục
của nhà trường.
Xuất phát từ những lí do trên tơi đã tiến hành nghiên cứu đề tài: Biện pháp
rèn đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc”
II. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
1. Phạm vi nghiên cứu:
Học sinh lớp 2A5 trường Tiểu học thị trấn Than Uyên.
2. Đối tượng nghiên cứu:
Rèn kỹ năng đọc đúng cho học sinh lớp 2A5 trường Tiểu học thị trấn Than
Uyên.
3. Thời gian nghiên cứu:
Bắt đầu từ tháng 9 năm 2012 đến tháng 3 năm 2013.
III. Mục đích nghiên cứu
1. Về phía giáo viên:
Tìm ra biện pháp giúp học sinh lớp 2 có kỹ năng đọc đúng trong giờ Tập
đọc, qua đó từng bước nâng cao năng lực đọc đúng, đọc hay, đọc diễn cảm ở mỗi
học sinh, nhằm nâng cao hiệu quả của việc dạy học Tập đọc cho học sinh lớp 2.
2. Về phía học sinh:
Các em có kỹ năng đọc đúng, làm chủ được tốc độ đọc; học sinh say mê,
hứng thú khi học Tập đọc.
IV. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-2-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

1. Giáo viên:
- Hệ thống được một số lỗi phát âm, lỗi đọc sai của học sinh lớp 2A5
thường mắc.
- Đề xuất một số biện pháp rèn kỹ năng đọc đúng trong giờ Tập đọc cho
học sinh lớp 2A5 trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên.
- Giúp học sinh nhận thấy việc sửa lỗi “đọc” là cần thiết và có ý thức tự
giác sửa lỗi (lỗi phát âm, lỗi diễn đạt) trong khi học trên lớp và cả trong giao tiếp
hàng ngày.
2. Học sinh:
- Biết lỗi mình thường mắc, biết tự sửa lỗi, tự rèn kỹ năng đọc đúng cho
bản thân trong giờ Tập đọc và trong các giờ học khác.
- Ý thức tự giác sửa lỗi phát âm, lỗi đọc ở tất cả các môn học và trong giao
tiếp hàng ngày.

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-3-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

PHẦN GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận

1. Đọc là gì?
Đọc là quá trình chuyển chữ viết sang lời nói có âm thanh và có ngữ điệu
- ứng với hình thức đọc thành tiếng, là quá trình chuyển trực tiếp từ hình thức
chữ viết thành các đơn nghĩa khơng có âm thanh - ứng với đọc thầm (Sổ tay thuật
ngữ phương pháp dạy học tiếng Nga của MR. Lô-vốp).
2. Ý nghĩa của việc đọc
Con người thật là hạnh phúc khi biết đọc. Chúng ta đã biết phần lớn những
tri thức, khái niệm của đời sống và những thành tựu văn hóa, khoa học, tư tưởng,
tình cảm của thế hệ trước và cả của thời đương đại được ghi lại bằng chữ viết,
nếu không biết đọc thì con người khó có thể tiếp thu được nền văn minh của lồi
người, chúng ta sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc làm chủ xã hội hiện đại. Không
biết đọc con người không được hưởng thụ những thành tựu văn hố khoa học, tư
tưởng, tình cảm của nhân loại qua ngơn ngữ viết. Đặc biệt là trong thời kì bùng
nổ thơng tin thì đọc càng quan trọng, vì nó sẽ giúp người ta sử dụng tốt các
nguồn thông tin. Biết đọc con người đã nhân khả năng tiếp nhận lên nhiều lần. Từ
đây, con người mới tìm hiểu đánh giá cuộc sống, nhận thức mối quan hệ tự nhiên,
xã hội. Biết đọc, con người có khả năng giao tiếp được với thế giới bên trong của
con người khác thông qua tác phẩm văn, thơ, bút kí... của họ. Khơng biết đọc,
con người sẽ khó có điều kiện hưởng thụ giáo dục mà xã hội dành cho họ, khó có
thể hình thành một nhân cách tồn diện. Đọc giúp các em học sinh chiếm lĩnh
được ngôn ngữ để dùng trong giao tiếp và học tập. Nó là cơng cụ để học tập các
mơn học khác. Đọc một cách có ý thức cũng sẽ có tác động tích cực tới trình độ
ngôn ngữ cũng như tư duy của người đọc. Đọc là một kỹ năng quan trọng hàng
đầu của con người. Nhờ biết đọc, con người có thể tự học, học nữa, học mãi, học
suốt đời. Đó là một yêu cầu không thể thiếu được của con người trong thời đại
hiện nay. Biết đọc, ngắt câu, đổi giọng cho đúng ngữ điệu vừa đảm bảo được diễn
cảm, hấp dẫn người nghe, vừa đảm bảo đúng ngữ pháp, ý nghĩa thông tin của tác
giả muốn truyền đạt cho người nghe hiểu, nhận thức được đúng cũng là góp phần
làm trong sáng ngơn ngữ Tiếng Việt.
Chính vì vậy “đọc” có ý nghĩa to lớn ở bậc Tiểu học. Bước đầu trẻ học

“đọc”, sau đó trẻ “đọc” để “học”. Đọc giúp trẻ chiếm lĩnh được ngơn ngữ trong
giao tiếp và học tập, nó là công cụ để học các môn học khác, đọc tốt giúp các em
kĩ năng giao tiếp có giáo dục.
Mơn Tập đọc ở Tiểu học có nhiệm vụ hình thành năng lực hoạt động ngôn
ngữ cho học sinh, thể hiện ở bốn chức năng: nghe, nói, đọc, viết. Đọc khơng phải
chỉ là cơng việc chuyển kí hiệu chữ viết thành âm thanh mà cịn là q trình nhận
thức để có kĩ năng thơng hiểu những gì mình đọc được.
3. Nhiệm vụ của dạy Tập đọc lớp 2
3.1 Phát triển kĩ năng đọc và nghe cho học sinh.
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-4-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

a) Rèn kĩ năng đọc thành tiếng:
- Phát âm đúng
- Đọc rõ ràng, liền mạch từng câu, đoạn, cả bài, biết ngắt nghỉ hơi hợp lí
sau dấu câu, giữa các cụm từ, các phần trong bài tập đọc.
- Cường độ, tốc độ đọc vừa phải (không đọc to quá hay đọc lí nhí).
- Tốc độ đọc vừa phải (không ê,a, ngắc ngứ hay liến thoắng), đạt yêu cầu
khoảng 50 tiếng/phút.
b) Rèn kĩ năng đọc thầm và hiểu nội dung:
Biết đọc không thành tiếng, không mấp máy môi.
Hiểu được nghĩa của các từ ngữ trong văn cảnh (bài đọc); nắm được nội
dung của câu, đoạn hoặc bài đã đọc, trả lời được các câu hỏi ở cuối mỗi bài tập
đọc, tập nhận xét một số nhân vật, hình ảnh, chi tiết trong bài đọc.
c) Rèn kĩ năng nghe nói:
+ Nghe:

Nghe giáo viên đọc mẫu và nắm được cách đọc đúng các từ ngữ, câu,
đoạn, bài.
Nghe - hiểu các câu hỏi và yêu cầu của thầy, cô.
Nghe- hiểu và có khả năng nhận xét ý kiến của bạn.
+ Nói:
- Biết cách trao đổi với các bạn trong nhóm học tập về bài đọc.
- Biết cách trả các câu hỏi về bài đọc.
d) Rèn tư thế đọc
Tư thế đứng đọc thoải mái, khơng gị ép, đứng thẳng, khoảng cách từ mắt
cách sách giáo khoa khoảng 25-30 cm.
3.2 Trau dồi vốn Tiếng Việt, vốn văn học, phát triển tư duy, mở rộng sự
hiểu biết của học sinh về cuộc sống.
Cụ thể là:
- Làm giàu và tích cực hố vốn từ, ngữ, vốn diễn đạt.
- Bồi dưỡng vốn văn học ban đầu, mở rộng vốn hiểu biết về cuộc sống, hình
thành một số kỹ năng phục vụ cho đời sống và việc học tập của bản thân (như khai lí
lịch đơn giản, đọc thời khoá biểu, tra và lập mục lục sách, nhận và gọi điện thoại... )
- Phát triển một số thao tác tư duy cơ bản ( Phân tích, tổng hợp)

3.3 Bồi dưỡng tư tưởng tình cảm và tâm hồn trong sáng, lành mạnh,
tình yêu cái đẹp, cái thiện, cách ứng xử đúng trong cuộc sống, từ đó các em
say mê, hứng thú đọc sách và thêm yêu Tiếng việt.

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-5-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

- Bồi dưỡng tình cảm yêu quý, kính trọng, biết ơn và trách nhiệm đối với ông
bà, cha mẹ, thầy cô; yêu trường lớp; đoàn kết, giúp đỡ bạn bè; vị tha, nhân hậu.
-Xây dựng ý thức và năng lực thực hiện những phép xã giao tối thiểu.

- Từ những mẩu chuyện, bài văn, bài thơ hình thành lịng ham muốn đọc
sách, khả năng cảm thụ văn bản văn học, cảm thụ vể đẹp của tiếng Việt và tình
yêu tiếng Việt.
4. Những yêu cầu cần đạt được sau khi học Tập đọc lớp 2
- Kĩ năng đọc thành tiếng phát âm đúng rõ ràng các tiếng có vần khó, có
phụ âm đầu, có dấu thanh dễ lẫn.
- Đọc rõ ràng, mạch lạc, đảm bảo tốc độ theo quy định.
- Ngắt nhịp đúng câu văn, câu thơ, đọc trơn và lưu loát bài Tập đọc, biết
phân biệt lời nhân vật trong bài Tập đọc.
- Kĩ năng đọc hiểu: Hiểu được nội dung ý nghĩa bài Tập đọc.
5. Nội dung, chương trình phân mơn Tập đọc lớp 2
Trong q trình tìm hiểu sách giáo khoa lớp 2 tơi nhận thấy rằng: các bài
Tập đọc được phân bố vào từng tuần cùng với các phân môn khác. Các bài Tập
đọc được bố trí vào đầu mỗi tuần có vai trò làm cơ sở, chỗ dựa cho việc dạy các
phân mơn khác như: Chính tả, Luyện từ và câu , Tập làm văn… Mỗi tuần có 3
bài Tập đọc song học sinh được học 2 bài còn 1 bài các em tự đọc thêm, thường
thì các bài tập đọc đầu tuần được học trong 2 tiết. Các bài Tập đọc có đủ các thể
loại: Văn bản văn học, văn xi, thơ và một số văn bản nước ngồi. Trung bình
mỗi chủ điểm học trong 2 tuần, các em được học truyện vui ở kì 1, truyện ngụ
ngơn ở kì 2, những câu chuyện này vừa để giải trí vừa có tác dụng rèn luyện tư
duy và phong cách sống vui tươi, lạc quan cho các em.
Các văn bản khác gồm văn bản báo chí, hành chính (tự thuật, thời khố
biểu, thời gian biểu, mục lục sách…). Thông qua văn bản này sách giáo khoa
cung cấp cho các em một số kiến thức kĩ năng cần thiết trong đời sống, bước đầu
xác lập mối quan hệ giữa học với hành, giữa nhà trường và xã hội.
- Mỗi bài tập đọc lớp 2 khoảng 100 chữ, yêu cầu đọc trong thời gian 2 đến 3

phút. Đọc đúng, rõ ràng từng từ, từng câu trong một đoạn, bài văn, bài thơ ngắn, biết
ngắt hơi ở dấu phẩy, nghỉ hơi ở dấu chấm. Bước đầu biết đọc thầm, hiểu nội dung
bài đọc ở lớp. Cụ thể, hiểu được ý nghĩa của các từ ngữ trong bài, nắm được
ý chính của từng câu, đoạn văn hay thơ đã học, trả lời được những câu hỏi về nội
dung của bài tập đọc.
Nhận xét về nội dung Tập đọc lớp 2
- Cấu tạo sách giáo khoa, nội dung bài Tập đọc phù hợp với đối tượng học sinh.

- Kênh hình đẹp hấp dẫn.
- Các bài tập đọc được trình bày khoa học và xếp theo chủ điểm.
6. Qua thực tiễn giảng dạy
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-6-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

Qua nhiều năm giảng dạy, tôi thấy chất lượng dạy Tập đọc ở một số lớp 2
(không phải là lớp chọn) trường Tiểu học thị trấn Than Uyên còn chưa đạt được
như mong muốn, một số giáo viên cịn chưa linh hoạt về phương pháp, hình thức
dạy học. Một số ít giáo viên cịn chưa chú ý về cách rèn đọc cho học sinh, đặc
biệt là học sinh lớp 2. Đọc đúng, đọc hay khơng hồn tồn đồng nghĩa với đọc
nhanh, đọc to, vì nhiều em đọc xong không biết nội dung của đoạn văn, bài thơ
mình vừa đọc nói gì. Đọc đúng, đọc hay nghĩa là ngồi u cầu đọc đúng chữ, rõ
ràng, lưu lốt còn phải đọc hiểu, đọc hay, hay - tức là thể hiện được nội dung, sắc
thái, cái hay, cái đẹp của bài Tập đọc hoặc của một tác phẩm. Kĩ năng đọc được
chia thành 4 mức độ: đọc đúng, đọc lưu loát, đọc hiểu và đọc diễn cảm. Đối với
học sinh lớp 2 yêu cầu cơ bản là đọc đúng, đọc lưu lốt, bước đầu đọc hiểu, đó là
nền tảng để các em đọc diễn cảm ở các lớp trên. Song một số giáo viên không

thành công ở tiết dạy Tập đọc, nguyên nhân quan trọng là phương pháp dạy học
của giáo viên chưa phù hợp.
Mặt khác trong quá trình giảng dạy đối với học sinh tiểu học nói chung,
đối với phân mơn Tập đọc nói riêng, một sơ giáo viên chưa đặc biệt chú ý rèn cho
học sinh một kỹ năng quan trọng - đó là “Kỹ năng đọc đúng”. Từ đó kỹ năng đọc
của học sinh trở nên hạn chế, học sinh đọc lướt lướt, không chú ý đọc kỹ văn bản
dẫn đến không hiểu nội dung văn bản và ảnh hưởng đến chất lượng các môn học
khác.
II. Thực trạng của vấn đề

1. Đánh giá chung
Trường Tiểu học thị trấn là một trường luôn dẫn đầu về chất lượng giáo
dục, đa số giáo viên có trình độ chun mơn khá và giỏi, giáo viên nhiệt tình, trăn
trở với công việc đặc biệt là việc nâng cao chất lượng giáo dục. Đa số giáo viên
linh hoạt trong việc sử dụng các hình thức, phương pháp dạy học, tích cực tự học,
tự bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ chuyên môn. Ban Giám hiệu nhà trường phân
công nhiệm vụ cụ thể, phù hợp với năng lực của mỗi giáo viên. Giáo viên được
phân cơng dạy chun khối nên có nhiều kinh nghiệm trong giảng dạy. Nhà
trường tổ chức có hiệu quả các buổi sinh hoạt chuyên môn, tổ chức báo cáo sáng
kiến kinh nghiệm của những giáo viên thực hiện có hiệu quả trong năm học... vì
thế giáo viên đã tích luỹ, học tập được nhiều kinh nghiệm của đồng nghiệp để áp
dụng vào giảng dạy. Nhà trường được trang bị tương đối đủ đồ dùng dạy học,
giáo viên tích cực làm và sử dụng có hiệu quả đồ dùng dạy học, một số giáo viên
có khả năng thực hiện ứng dụng công nghệ thông tin hiệu quả trong dạy Tập đọc.
Học sinh lớp 2 trường Tiểu học thị trấn học đúng độ tuổi, đa số các em
được cha mẹ quan tâm đến việc học tập. Các em được học 2 buổi/ngày, các em
được rèn đọc nhiều hơn ở buổi chiều. Các em được tiếp cận nhiều với công nghệ
thông tin, nhiều em thích đọc thơ, đọc truyện tranh ... nên nhiều em đọc thơng
thạo, trơi chảy và có em cịn biết đọc diễn cảm khi học hết lớp 1. Học sinh được
trang bị đầy đủ sách giáo khoa và đồ dùng học tập, nhiều em thích học Tập đọc.

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-7-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

2. Thực trạng của việc dạy Tập đọc lớp 2 ở trường Tiểu học Thị trấn
Than Uyên
2.1 Về phía giáo viên
Đã nhiều năm dạy Tiểu học và nhiều năm nghiên cứu về phương pháp dạy
Tập đọc, đặc biệt là Tập đọc lớp 2, tôi nhận thấy một số ít giáo viên cịn phân biệt
chưa thật rõ ràng được mục tiêu chính của phân mơn Tập đọc lớp 2. Học sinh lớp
2 chỉ cần đọc đúng, phát âm chuẩn và đọc lưu loát một bài Tập đọc là chính, cịn
phần đọc hiểu các em chỉ cần nắm được ý chính của đoạn, bài hoặc ý nghĩa của
bài Tập đọc, phần luyện đọc, giáo viên cần cho học sinh đọc bài nhiều lần, luyện
phát âm đúng, phát âm chuẩn, luyện đọc câu, đoạn, bài. Mỗi học sinh trong giờ
Tập đọc phải được đọc dưới mọi hình thức từ một, hai đến ba lần.
Một số giáo viên, phân bố thời gian trong tiết dạy chưa hợp lí, thời gian
dành cho luyện đọc cịn ít, thời gian dành cho tìm hiểu bài nhiều hơn. Một số ít
giáo viên dạy các lớp không phải là lớp chọn hoặc giáo viên mới chuyển từ vùng
sâu, vùng xa về trường chưa thực sự đầu tư, đổi mới phương pháp dạy học nhất là
đối với phân môn Tập đọc, chỉ chú ý dạy đủ bước, dạy đều đều cho đến hết bài,
chưa biết cách sửa lỗi cho học sinh, chưa sử dụng linh hoạt các hình thức dạy học
trong khâu luyện đọc ... Cách thức tổ chức luyện đọc của một số ít giáo viên còn
tẻ nhạt, chưa tạo ra những “điểm mới” trong cách luyện đọc, việc vận dụng
nguyên tắc dạy học “Học mà chơi, chơi mà học” còn chưa thực sự hiệu quả.
Giáo viên chưa hệ thống được lỗi sai của học sinh để tìm biện pháp sửa lỗi cho
các em. Việc sửa lỗi cho học sinh chưa kiên trì, xuyên suốt tiết dạy Tập đọc, chỉ

sửa lỗi cho học sinh trong lúc luyện đọc câu, mà chưa chú ý sửa lỗi khi đọc đoạn,
bài, khi đọc lại hoặc khi luyện đọc thuộc lòng.
Một số giáo viên giọng đọc còn chưa đúng mẫu, chưa diễn cảm, có giáo
viên cịn đọc ngọng, phát âm lệch chuẩn... vì thế chất lượng dạy Tập đọc chưa đạt
như mong muốn.
Một số ít giáo viên (dạy các lớp chọn) do đề cao quá mức yêu cầu cảm thụ
văn học nên đã biến giờ Tập đọc thành giờ giảng văn, cơ giảng là chính, trị chỉ
nghe, dành ít thì giờ luyện đọc.
Trong khi giảng nội dung hầu hết giáo viên sử dụng câu hỏi sách giáo khoa là
chính, chưa biết bóc tách câu hỏi, chẻ nhỏ câu hỏi, đặt thêm câu hỏi cho phù hợp với
đối tượng học sinh, nên không gây được hứng thú học tập cho học sinh.
Các nguyên nhân trên dẫn đến một số học sinh khơng thích học Tập đọc,
chất lượng “đọc” của học sinh chưa được cao. Vì vậy việc tìm ra biện pháp rèn kĩ
năng đọc cho học sinh lớp 2 tôi thấy là thiết thực
2.2 Về phía học sinh
Trong một lớp học có rất nhiều đối tượng học sinh. Một số học sinh phát
âm lệch chuẩn chữ viết ở một số âm đầu s/x; tr/ch; l/n; l/đ; ... một số vần anh/ăn;
uôi/ôi, ươn/ơn... Ngắt nghỉ hơi tuỳ tiện, tốc độ đọc còn chậm, đọc rời rạc, chưa
biết nhấn giọng ở những từ gợi tả, gợi cảm; chưa cảm thụ được cái hay, cái đẹp
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-8-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

của bài văn, bài thơ. Kĩ năng đọc đúng, đọc hay của các em lớp 2 còn yếu, các
em đọc một cách thụ động. Nhiều học sinh khá hơn cố gắng đọc hay, đọc diễn
cảm song vì khơng có kĩ năng đọc đúng, khơng biết nên nhấn giọng chỗ nào, ngắt
nhịp thơ ra sao, giọng đọc các câu phân loại theo kiểu câu như câu kể, câu hỏi,

câu cảm... phải đọc như thế nào nên vẫn không đạt kết quả.
3. Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên.
3.1 Giáo viên:
- Chưa thực sự đầu tư vào tiết dạy Tập đọc, chưa biết hệ thống, phân loại
đối tượng học sinh để tìm biện pháp rèn đọc cho từng nhóm đối tượng.
- Chưa biết lựa chọn phương pháp, hình thức dạy đọc phù hợp, chưa đổi
mới hình thức luyện đọc dẫn đến học sinh nhàm chán, không hứng thú học tập
đọc. Giáo viên chưa kiên trì trong việc sửa lỗi cho học sinh.
- Chưa có biện pháp rèn kỹ năng đọc phù hợp, hiệu quả cho học sinh.
- Chưa xây dựng được thời gian biểu của tiết dạy cho hợp lí, xử lí các tình
huống trong giờ dạy chưa thật linh hoạt.
- Chưa tích cực làm và sử dụng đồ dùng dạy học, hoặc sử dụng đồ dùng
dạy học chưa thật hiệu quả.
- Một số giáo viên phát âm lệch chuẩn (ngọng n/l) nên không phát hiện ra
học sinh phát âm sai để sửa lỗi cho các em.
- Một số giáo viên mới ra trường chưa có kinh nghiệm giảng dạy, số ít giáo
viên mới ở vùng khó khăn chuyển về chưa quen với đối tượng học sinh.
- Giáo viên tiểu học phải dạy nhiều môn học (9 môn học) nên việc tập
trung đầu tư cho phân môn Tập đọc chưa nhiều.
3.2 Học sinh:
Học sinh lớp 2, mới từ lớp 1 lên, các em cịn nhỏ, hay qn, trí nhớ chưa
bền. Các em chưa có tính kiên trì trong sửa lỗi. Các em trong lớp có nhiều đối
tượng khác nhau, mỗi học sinh thường mắc những lỗi đọc khác nhau, một số em
mắc lỗi phát âm lẫn lộn từ giao tiếp trong gia đình (cha, mẹ nói ngọng). Ở lớp 1
các bài tập đọc còn ngắn, thường là dễ nhớ, dễ thuộc, và nội dung tìm hiểu bài chỉ
gồm những câu hỏi đơn giản, học sinh ít phải tư duy, thời gian dành cho luyện
đọc rất nhiều. Ở lớp 2, các bài Tập đọc thường dài hơn, những bài đầu tuần
thường dạy trong 2 tiết, nếu giáo viên không biết hướng dẫn luyện đọc thì các em
rất chóng chán, không tận dụng được thời gian để phát huy hết khả năng đọc của
mỗi học sinh.

Lớp 2A5 là lớp có nhiều học sinh dân tộc (nhiều nhất khối lớp 2), lớp có chất
lượng đầu năm thấp nhất khối (sau khi thi chọn học sinh khá giỏi vào lớp chọn, số
học sinh còn lại chia vào 3 lớp 2). Số lượng học sinh khảo sát đầu năm môn Tiếng
Việt chỉ đạt 21/26 em từ trung bình trở lên trong đó có 5 em yếu phần đọc.
III . Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-9-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

Xác định rõ nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng trên tôi đã tiến hành
một số biện pháp sau:
1. Biện pháp 1: Khảo sát thực tế phân loại đối tượng học sinh
Khảo sát kỹ năng đọc của học sinh lớp 2A5 đầu năm (khảo sát không tính
điểm)
Cụ thể, tơi đã khảo sát thực tế việc đọc của các em qua một đoạn văn.
Giáo viên chép lên bảng đoạn văn sau
Xuân về
Thế là mùa xuân mong ước đã đến! Đầu tiên, từ trong vườn, mùi hoa
hồng, hoa huệ thơm nức. Trong khơng khí khơng cịn ngửi thấy hơi nước lạnh lẽo
mà đầy hương thơm và ánh sáng mặt trời. Cây hồng bì đã cởi bỏ hết những cái
áo lá già đen thủi. Các cành cây đều lấm tấm màu xanh. Những cành xoan khẳng
khiu đương trổ lá, lại sắp buông toả ra những tán hoa sang sáng, tim tím. Ngồi
kia, rặng râm bụt cũng sắp có nụ.
Giáo viên lần lượt gọi từng học sinh đọc bài, với thang điểm 10.
Cụ thể: Điểm giỏi (điểm 9-10): Học sinh đọc lưu loát, biết nhấn giọng
đúng chỗ, ngắt nghỉ phù hợp, bước đầu biết đọc diễn cảm.
- Điểm Khá (điểm 7- 8 ): Học sinh đọc to, rõ ràng, ngắt nghỉ đơi chỗ cịn

có thể chưa phù hợp.
- Điểm trung bình (điểm 5,6): Học sinh đọc đúng tiếng, từ đơi chỗ cịn
chưa lưu lốt, mắc 4 đến 5 lỗi.
- Điểm yếu (dưới 5): Học sinh đọc còn sai nhiều.
Sau khi cho học sinh trong lớp đọc bài, có một số lỗi như sau:
Xuân bề
Thế là mùa xuân mong ước lá lến! Lầu tên, từ trong vờn, mùi hoa hồng,
hoa huệ thơm lức. Trong khơng khí khơng cịn ngựi tấy hơi nớc nạnh néo mà
đầy hương thơm và ánh sáng mặt trời. Cây hồng vì đã cợi bọ hết nhứng cái áo đá
già len tụi. Các cành cây đều đấm tấm màu xanh. Những cành xoan khẳng khiu
đương chộ lá, lại sắp buông toả ra nhứng tán hoa sang sáng, tim tím. Ngồi kia,
dặng dâm bụt cúng sắp có lụ.
Đánh giá sau khảo sát cụ thể như sau:
Tổng số học
sinh
dự
kiểm tra

26

Giỏi
Số

Khá
Tỉ lệ

Trung bình

Số

Tỉ lệ

Số

lượng

%

lượng

%

lượng

2

7,7

6

23,0

13

Tỉ lệ %

50,0

Yếu
Số

lượng

5

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-10-

Tỉ lệ %

19,3


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

Qua khảo sát thực tế, tôi tiến hành lập danh sách, phân loại học sinh mắc
lỗi theo nhóm như sau:
Tổng
số
học
sinh

Đọc ngọng
Ngọng âm

Ngọng

đầu

vần

Ngọng thanh
Đọc
chậm, ê a

Ươc/ơc;
n/l

26

l/đ;
b/v;
t/th

ươn/ơn;
iên/ên
(đọc sai
âm đôi)

Sắc/ngã

Đọc nhỏ

Đọc liến
thoắng

Hỏi/nặng

2/26

4/26

4/26

2/26

2/26

5/26

8/26

3/26

7,7

=15,3

=15,3%

=7,7%

=7,7,5%

=19,1%

=30,6%

=11,5%

Cụ thể:
+ Về lỗi phát âm: Các em chủ yếu ngọng về âm đầu và thanh, ngọng vần ít
hơn. Cụ thể: học sinh chủ yếu lẫn âm l/n: 2 em (phần nhiều ảnh hưởng do phát
âm từ gia đình bố mẹ học sinh); có 4 em người dân tộc Thái phát âm ngọng v/b;
đ/b; t/th (ngọng phát âm địa phương), trong 4 em ngọng âm đầu cịn có 2 em
ngọng thanh sắc/ngã; hỏi/nặng; còn 2 em ngọng vần ươn/ơn, ươc/ơc; iên/ên
+ Về lỗi diễn đạt: Cả lớp có 2 học sinh đọc trơi chảy, mạch lạc, bước đầu
có diễn cảm, 6 em đọc rõ ràng, ngắt nghỉ tương đối phù hợp, 13 em đọc được bài
tuy nhiên đôi khi vẫn còn ngắt, nghỉ chưa đúng chỗ, chưa biết ngắt câu dài, vẫn
ngọng âm, còn 5 em vừa đọc vừa đánh vần, đọc chậm và còn mắc cả lỗi phát âm
(ngọng âm đầu và thanh), trong lúc đọc còn dừng lại để đánh vần, khơng đảm bảo
tốc độ. Cịn 3 em đọc được bài nhưng đọc liến thoắng, ngắt nghỉ khơng đúng chỗ,
đọc ào ào cho hết bài, cịn 8 em đọc nhỏ.
Sau khi khảo sát, phân loại đối tượng tôi tiến hành lập danh sách theo dõi,
tập trung các nhóm học sinh mắc lỗi để xây dựng kế hoạch bồi dưỡng riêng. Lập
bảng theo dõi mức độ tiến bộ trong phát âm, những ưu khuyết điểm còn mắc phải
trong từng bài, từng tuần để từng bước dứt điểm.
Thông qua bảng thống kê giáo viên nắm được mức độ mắc lỗi của học sinh
trong lớp từ đó có kế hoạch sửa lỗi cho từng nhóm học sinh trong từng tiết học,
bài học, theo từng loại lỗi khác nhau.
Tóm lại: Bước khảo sát thực tế việc đọc của học sinh nhằm tìm ra để phân
loại các nhóm mắc lỗi khác nhau để biềm biện pháp khắc phục, sửa lỗi cho học
sinh. Đây là bước rất quan trọng để thực hiện tốt việc “rèn kĩ năng đọc” cho học
sinh.
2. Biện pháp 2: Yêu cầu đối với giáo viên
2.1 Chuẩn bị bài trước khi lên lớp

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-11-

Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

2.1.1 Tập đọc mẫu
Trước khi lên lớp, giáo viên phải nghiên cứu kỹ bài Tập đọc: Xác định
chuẩn kiến thức kỹ năng của bài, nắm chắc nội dung và ý nghĩa bài Tập đọc, đặc
biệt là thể loại bài Tập đọc, từ đó hình thành cách đọc, giọng đọc, cách ngắt hơi,
nghỉ hơi, cách ngắt nhịp câu thơ, cách lên giọng, xuống giọng ... cho phù hợp.
Đọc bài thành tiếng ít nhất hai đến ba lần để tự kiểm tra giọng đọc, cách ngắt hơi,
nghỉ hơi, ... của mình đã phù hợp chưa để kịp thời điều chỉnh cho bước đọc mẫu
của giờ Tập đọc. Giáo viên phải tập cho bản thân mình có giọng đọc mẫu thật
chuẩn. Đọc mẫu cho các em trong giờ Tập đọc là vơ cùng quan trọng nó góp
phần quyết định đến chất lượng đọc của các em trong giờ Tập đọc đó.
Giáo viên đọc mẫu phải đọc đúng, rõ ràng, trơi chảy, đảm bảo tốc độ và
diễn cảm, vì đây chính là cái đích về kỹ năng đọc mà học sinh cần đạt được. Qua
bài đọc mẫu của giáo viên cịn diễn đạt được đúng ý nghĩa và tình cảm mà tác giả
muốn gửi gắm trong bài tập đọc (đây chính là phương pháp trực quan tốt nhất đối
với học sinh lớp 2)
Nếu giáo viên còn phát âm chưa chuẩn nên gạch dưới những tiếng từ mình
hay mắc lỗi để khi đọc chú ý uốn nắn kịp thời tiến tới đọc chuẩn khi đọc mẫu
trước học sinh.
2.1.2 Phân tích nội dung bài Tập đọc qua hệ thống câu hỏi cuối bài
Giáo viên phải trả lời được các câu hỏi vì các câu trả lời này sẽ giúp cho
giáo viên xác định được mục đích, yêu cầu, nội dung và phương pháp dạy bài
Tập đọc. Trong một số bài Tập đọc giáo viên có thể dùng thêm một số câu hỏi
dẫn dắt trước khi vào các câu hỏi chính, có thể chia câu hỏi trong sách giáo khoa
thành các câu hỏi nhỏ, sắp xếp, hệ thống lại các câu hỏi cho phù hợp (tránh
những câu hỏi vụn vặt).
2.1.3 Lựa chọn phương pháp, hình thức dạy học - đặc biệt là lựa chọn biện

pháp rèn đọc cho học sinh
Tuỳ từng bài Tập đọc, giáo viên lường trước các từ khó, phát âm dễ lẫn để
lựa chọn nhóm đối tượng luyện đọc nhiều hơn. Ví dụ bài tập đọc có nhiều âm đầu
khó, hay có vần dễ lẫn để chọn nhóm học sinh hay mắc lỗi đó luyện đọc kĩ hơn.
Lựa chọn hình thức luyện đọc ở phần đọc đoạn, bài hay phần đọc lại sau tìm hiểu
nội dung, có thể chọn các hình thức dạy học như: Trị chơi, thi đọc tiếp sức, thi
đọc đối đáp... để học sinh không nhàm chán. Cách luyện đọc nhóm cũng cần linh
hoạt, khơng nhất nhất cứ nhóm đơi. Bài có 3 đoạn chúng ta có thể luyện đọc
nhóm ba, bốn đoạn thì luyện đọc nhóm 4. Đến phần thi đọc nhóm trước lớp cũng
cần thay đổi linh hoạt, có thể thi chọn mỗi nhóm một em thi đọc, cũng có thể thi
đọc đồng thanh cả nhóm ... Tóm lại là giáo viên phải linh hoạt để tiết học sinh
động.
2.1.4 Bước soạn bài
- Xác định rõ mục đích, yêu cầu của bài Tập đọc bám sát Chuẩn kiến thức
kỹ năng cơ bản.
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-12-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

- Lập thời gian biểu cụ thể cho từng phần của bài Tập đọc (chú ý thời gian
dành cho luyện đọc của từng bài). Phần luyện đọc phải dành 20 - 25 phút/tiết
Ví dụ: Phần đọc mẫu: khoảng 2 phút
Luyện đọc từng câu (học sinh đọc nối tiếp mỗi em 1 câu) (từ 5-7 phút):
phần này tuỳ bài dài hay ngắn, tuỳ số lượng học sinh phải sửa lỗi nhiều hay ít để
phân bố thời gian cho hợp lí. Thường thí dành nhiều thời gian hơn ở kỳ I và chú ý
sửa lỗi phát âm cho học sinh.
Luyện đọc từng đoạn trước lớp (từ 5-7 phút): rèn lỗi ngắt, nghỉ câu dài,

cách đọc câu hỏi, câu cảm, ...
Đọc đoạn trong nhóm (từ 2-3 phút): học sinh tự sửa lỗi cho nhau.
Thi đọc nhóm trước lớp (5-7) phút: Có thể tổ chức trị chơi luyện đọc: đọc
thi cá nhân các nhóm, thi đồng thanh nhóm, thi đọc tiếp sức đoạn trong nhóm,
đọc “truyền điện”...
- Lựa chọn nhóm đối tượng hay mắc lỗi trong từng bài để dành thời gian
sửa lỗi cho nhóm này nhiều hơn.
- Lựa chọn hình thức luyện đọc cho bài, tránh trùng lặp gây nhàm chán
cho học sinh.
2.1.5 Bước chuẩn bị đồ dùng dạy học
Đây là bước quan trọng phục vụ cho giờ dạy, các tranh ảnh, sưu tầm các
câu thơ, ca dao, tục ngữ… để hỗ trợ thêm bài giảng thêm phong phú, phải lựa
chọn, sắp xếp, đưa ra lúc nào cho phù hợp để phục vụ cho mục đích tiết dạy, tận
dụng tranh minh họa trong sách giáo khoa và đồ dùng dạy học một cách thiết
thực có hiệu quả nhất. Khi dạy trình chiếu, có thể lựa chọn tranh ảnh phục vụ cho
việc giải nghĩa từ, giảng nội dung, cảm thụ bài văn, bài thơ... hoặc cho học sinh
nghe giọng đọc diễn cảm của bài Tập đọc.
2.2 Giảng bài.
Giáo viên cần dạy đúng quy trình của bài Tập đọc, đảm bảo về mặt thời
gian và khối lượng kiến thức cần truyền tải đến học sinh.
Chú ý trong khi giảng bài việc khen, động viên học sinh phải đúng lúc, kịp
thời, không khen nhiều quá, hay ít khen quá làm tiết học buồn tẻ, khơng nên chê học
sinh mà chọn lời nói phù hợp để khuyến khích học sinh, các em rất hiếu động vì thế
mỗi lời khen, chê của giáo viên đều phải cân nhắc kĩ lưỡng, không được tuỳ tiện.
2.3 Hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài ở nhà.
Phải có sự chuẩn bị bài trước ở nhà. Học sinh lớp 2 chưa có thói quen đọc
trước bài ở nhà. Ngay từ đầu năm học tôi đã hướng dẫn học sinh cách chuẩn bị
một bài Tập đọc, để hình thành phương pháp học bộ môn này.
Bước1: Đọc thầm một lần bài Tập đọc để làm quen mặt chữ, để cảm nhận
ban đầu về bài văn. Nếu học sinh đọc ngọng thì dùng bút chì gạch chân những

tiếng bản thân hay đọc ngọng để khi đọc chú ý để sửa.
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-13-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

Bước 2: Đọc thành tiếng hai lần, đầu tiên đọc đúng, rõ ràng từng từ, từng
câu (biết ngắt hơi ở dấu phẩy, nghỉ hơi ở dấu chấm) để sau đó tiến tới đọc diễn
cảm, đọc hay.
Bước 3: Đọc kỹ phần chú giải (có thể hỏi cha mẹ, anh chị những từ nào
chưa hiểu trong bài Tập đọc).
Bước 4: Tập trả lời câu hỏi dưới bài Tập đọc.
Trước khi trả lời nên đọc toàn bộ câu hỏi một lần, suy nghĩ động não trả lời
từng câu sao cho gọn, đủ ý (Có thể viết vào vở chuẩn bị bài).
Bước 5: Đọc thành tiếng lần cuối sao cho đúng, giọng đọc phù hợp với nội
dung của bài Tập đọc.
2.4 Kiểm tra đánh giá thường xuyên.
Sau mỗi bài Tập đọc, giáo viên ra bài tập và hướng dẫn học sinh học ở nhà
theo yêu cầu, giáo viên phải có kế hoạch kiểm tra việc học ở nhà đối với các em.
Sau mỗi tiết, mỗi tuần, mỗi tháng, mỗi kì giáo viên cần đánh giá kiểm tra
trình độ của học sinh rồi ghi lại vào bảng theo dõi, từ đó giáo viên điều chỉnh lại
phương pháp giảng dạy hoặc giúp học sinh điều chỉnh lại cách học sao cho việc
dạy và học đạt hiệu quả cao.
Mặt khác xuất phát từ đặc điểm của lứa tuổi học sinh tiểu học: rất thích
được cơ giáo khen, thích gần gũi, vui vẻ cùng cô giáo, luôn cố gắng làm nhiều
việc tốt để được cô giáo chú ý, khen ngợi nên việc động viên, khen ngợi kịp thời
có tác dụng khuyến khích học sinh tích cực, hứng thú học tập hơn. Giáo viên cần
hạn chế việc chê bai học sinh một cách lộ liễu trước cả lớp. Đối với những em

chậm tiến bộ nên nhẹ nhàng nhắc nhở, tìm hiểu nguyên nhân để tìm cách khắc
phục chứ khơng phê bình gay gắt, khơng xúc phạm đến học sinh, không để học
sinh chán nản, không thích học Tập đọc.
2.5 Dự giờ đồng nghiệp.
Trong trường có rất nhiều giáo viên có kinh nghiệm dạy Tập đọc, những
giáo viên mới về trường nên tích cực đi dự giờ, học hỏi đồng nghiệp. Sau mỗi tiết
dự giờ rút kinh nghiệm với giáo viên trực tiếp giảng dạy, bổ sung kiến thức,
phương pháp cho bản thân mình. Phần nào chưa rõ, chưa hiểu có thể trực tiếp hỏi
giáo viên giảng dạy để hiểu thấu đáo hơn.
Tóm lại: Giáo viên phải chuẩn bị bài kĩ lưỡng, chi tiết, dự phòng được một
số tình huống sư phạm khi giảng dạy và hướng giải quyết, xây dựng được kế
hoạch dạy học phù hợp với bài tập đọc, phù hợp với đối tượng học sinh của lớp,
lựa chọn phương pháp và hình thức dạy học phù hợp. Tích cực tự học, tự bồi
dưỡng để nâng cao nghiệp vụ chuyên môn.
3. Biện pháp 3: Một số biện pháp rèn kỹ năng đọc trong giờ Tập đọc
cho cho học sinh lớp 2A5.
3.1 Luyện đọc đúng (dùng cho nhóm lỗi phát âm ngọng)
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-14-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

- Học sinh đọc đúng tức là đọc một cách chính xác, khơng có lỗi, nghĩa là
không đọc thừa, thiếu tiếng, không đọc theo cách phát âm địa phương, lệch
chuẩn, đọc đúng chính âm.
- Giáo viên cần hướng dẫn học sinh có tâm thế để đọc: Tư thế đứng đọc
ngay ngắn, hít sâu, thở ra chậm để lấy hơi.
+ Luyện cho học sinh biết đọc đúng chính âm:

- Rèn đọc đúng là rèn cho học sinh thể hiện chính xác âm vị Tiếng Việt.
- Đọc đúng các phụ âm đầu: lạnh lẽo chứ không phải nạnh nẽo; thơm
nức chứ không phải thơm lức; lấm tấm, đen thủi, rì rào khơng đọc thành đấm
tấm; len tủi; đì đào…
- Đọc đúng vần: phân việt và đọc đúng các vần có âm đơi ươ, , iê. Ví
dụ: vườn, nước, đầu tiên... chứ không đọc là vờn, nơc, lầu tên…,
- Đọc đúng thanh: phân biệt giữa thanh sắc với thanh ngã; thanh nặng với
thanh hỏi. Ví dụ: Những ≠ nhứng; đỏ ≠ đọ, cởi bỏ ≠ cợi bọ…
Biện pháp:
Trước tiên giáo viên cần luyện cho học sinh nói, đọc đúng chính âm càng
sớm càng tốt, tiếp đó chúng ta cần nắm các biện pháp chữa lỗi phát âm bao gồm:
+ Chữa lỗi phát âm theo mẫu: Rèn cho học sinh kỹ năng nghe. Học sinh
phát âm sai, giáo viên phát âm chuẩn, yêu cầu học sinh nghe và đọc lại chính xác
theo mẫu. Giáo viên cho học sinh quan sát khẩu hình miệng cách bật âm thanh,
rồi học sinh làm theo mẫu. Giáo viên có thể để học sinh có giọng đọc chuẩn đọc
mẫu để học học phát âm sai đọc lại theo, cho học sinh gạch chân tiếng có âm
mình hay lẫn để luyện phát âm riêng những tiếng đó.
+ Chữa lỗi phát âm bằng biện pháp cấu âm: cho học sinh phân tích cấu tạo
tiếng: âm đầu, âm đệm, âm chính, âm cuối từ đó đánh vần đủ để đọc đúng, không
bỏ âm cuối hoặc âm đệm, hoặc lẫn các âm cuối (có thể cho học sinh vẽ lại mơ
hình cấu tạo vần, đưa vần vào mơ hình đã học ở lớp 1)
+ Chữa lỗi bằng âm trung gian, chữa lỗi phát âm bằng cách tìm tiếng, từ có
chứa âm dễ lẫn: ví dụ: “no” khác với “ lo” bằng cách tìm từ có tiếng “no”, “lo”:
ăn no, no nê, .. lo lắng, lo sợ, “đỏ” khác với “đọ”: màu đỏ, hoa đỏ ... khác với đọ
sức, so đọ ..., cũng có thể giáo viên dùng tranh ảnh (hoặc hình ảnh khi dạy giáo
án điện tử) để học sinh phân biệt, ví dụ phân biệt vần ơn/ươn: hình ảnh vườn rau,
vườn cây với hình ảnh đàn bướm vờn hoa...
+ Chữa lỗi theo nhóm: Khi học đến bài tập đọc nào có nhóm học sinh mắc
lỗi nhiều trong bài thì giáo viên phải tập trung vào nhóm học sinh đó để sửa lỗi
ngay, cố gắng, kiên trì với từng học sinh, có thể cho học sinh gạch chân chữ mình

hay đọc sai để khi đọc đến đó nhớ đọc cho đúng. Giáo viên cần chú ý kiên trì
chữa lỗi phát âm sai cho học sinh trong lớp ở tất cả trong các tiết học khác, trong
khi giao tiếp hàng ngày.

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-15-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

Tóm lại: Để hướng dẫn học sinh đọc đúng giáo viên phải luyện cách phát
âm đúng. Giáo viên phải kiên trì, liên tục có hệ thống. Nhiều học sinh phát âm
ngọng ngại không muốn đọc sợ các bạn cười, giáo viên phải giải toả tâm lí, phân
tích để các bạn cùng giúp đỡ, giáo viên nên lựa chọn hình thức sửa lỗi trong đọc
nhóm đơi, học sinh tự phát hiện tự sửa lỗi cho nhau.
3.2 Luyện đọc nhanh - đọc lưu lốt (dùng cho nhóm học sinh đọc nhỏ,
đọc chậm - đọc ê, a, nhóm học sinh đọc liến thoắng)
Theo thực hiện Chuẩn kiến thức kĩ năng tốc độ đọc cần đạt ở mỗi học kì
khác nhau:
Giữa học kì I: khoảng 35 tiếng / phút.
Cuối học kì I: khoảng 40 tiếng / phút.
Giữa học kì II: khoảng 45 tiếng / phút.
Cuối học kì II: khoảng 50 tiếng / phút.
Đọc nhanh cịn gọi là đọc lưu lốt, đọc trơi chảy, đọc nhanh là nói đến mức
độ đọc về mặt tốc độ. Vấn đề đọc nhanh chỉ xảy ra sau khi đọc đúng. Mức độ
thấp nhất của đọc nhanh là đọc trơn, không đọc ê a, ngắc ngứ vừa đọc vừa đánh
vần. Song đọc nhanh không phải là đọc ào ào, liến thoắng, không thể hiện được
nội dung, tình cảm của bài Tập đọc. Tốc độ chấp nhận được của đọc nhanh khi
đọc thành tiếng trùng với tốc độ của lời. Khi đọc thầm tốc độ sẽ nhanh hơn. Khi

đọc cho người khác nghe thì phải đọc tốc độ kịp thời cho người nghe hiểu được.
Đọc nhanh chỉ thực sự có ích khi nó khơng tách rời việc hiểu rõ điều được đọc.
Biện pháp: Hướng dẫn học sinh nắm được tiêu chí cường độ đọc:
Đọc to: là đọc đủ nghe, rõ ràng, khơng có nghĩa là gào lên. Những học sinh
đọc quá nhỏ cần yêu cầu học sinh đọc sao cho các bạn ở xa nhất lớp vẫn nghe rõ.
Giáo viên cần rèn cho học sinh ngay cả khi nói, khi trả lời câu hỏi cũng phải to
đú nghe, rèn trong mỗi bài Tập đọc, trong các bài học khác, trong giao tiếp.... đến
khi học sinh có thói quen đọc to.
Luyện cho học sinh không đọc ê a, ngắc ngứ, đọc lặp lại. Tốc độ đọc đảm
bảo theo yêu cầu, không đọc nhanh quá hay chậm quá. Muốn vậy phải luyện cho
học sinh làm chủ tia mắt khi đọc: Trước hết phải luyện cho học sinh đọc không
bỏ sót tiếng, bỏ sót dấu thanh; khơng thêm tiếng, bớt tiếng; khơng lạc dịng. Để
làm được điều này giáo viên phải yêu cầu học sinh thật kiên trì, bước đầu có thể
cho các em dùng que chỉ để chỉ vào từng chữ đọc cho chính xác, khi đã quen mặt
chữ rồi thì chỉ dùng mắt để nhìn chữ đọc cho đúng.
Giáo viên hướng dẫn học sinh làm chủ tốc độ bằng cách đọc mẫu đúng,
chính xác để học sinh đọc theo tốc độ đã định. Đơn vị đọc nhanh là cụm từ, câu,
đoạn, bài. Giáo viên điều khiển tốc độ bằng cách giữ nhịp đọc (có thể gõ thước
làm nhịp cho học sinh giữ nhịp đọc). Đối với những em còn đọc ê a hoặc đọc liến
thoắng giáo viên cần chỉ ra chính xác lỗi đọc sai của các em rồi từ từ hướng dẫn
các em sửa theo mẫu của giáo viên. Phần luyện đọc này thường thực hiện khi các
em luyện đọc thành tiếng. Đối với học sinh đọc liến thoắng giáo viên tập cho học
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-16-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

sinh có thói quen đọc đúng nhịp bằng cách cho các em đọc theo nhịp gõ thước

của cơ giáo, cịn đối với học sinh đọc chậm (đọc ê,a) thì giáo viên sẽ cho học sinh
đọc từng câu, từng đoạn nhanh dần lên cho kịp bắt nhịp với các bạn khác.
Ngoài ra cần sử dụng triệt để hình thức đọc thành tiếng nối tiếp trên lớp,
đọc thầm có sự kiểm tra của thầy của bạn để điều chỉnh tốc độ đọc. Giáo viên đo
tốc độ đọc bằng cách đọc bài Tập đọc trước và dự tính sẽ đọc trong thời gian mấy
phút. Định tốc độ đọc như thế nào cịn phụ thuộc và độ khó của bài đọc.
Ví dụ: Bài: Bím tóc đi sam (Tuần 4) học sinh có thể đọc trong vịng 2
đến 3 phút. Tốc độ đọc nhanh dần lên, đến bài “ Sơn Tinh, Thuỷ Tinh” (Tuần
25) bài này chỉ yêu cầu đọc trong gần 2 phút.
2.3 Luyện đọc hiểu (dùng cho tất cả các nhóm học sinh trong lớp)
- Dạy học sinh đọc hiểu là dạy học sinh đọc có ý thức, hiệu quả đó đo
được bằng khả năng thơng hiểu nội dung văn bản.
- Kết quả của đọc hiểu là giúp học sinh hiểu được ý nghĩa của từ, cụm từ,
câu, đoạn, bài, tức là gồm tồn bộ những gì mình đọc được. Muốn đọc hiểu được
văn bản thì học sinh phải biết ngắt, nghỉ đúng.
Ví dụ: Bài: “Trên chiếc bè” (Tiếng Việt 2-Tập 1)
Một học sinh đọc to, cả lớp đọc thầm đoạn: “Mùa thu …mặt nước”
Giáo viên yêu cầu học sinh tự phát hiện những câu dài:
- Mùa thu mới chớm/ nhưng nước đã trong vắt/ trơng thấy cả hịn cuội
trắng tinh/ nằm dưới đáy.//
- Những anh gọng vó đen sạm,/ gầy và cao/ nghênh cặp chân gọng vó/
đứng trên bãi lầy/ bái phục nhìn theo chúng tơi//
Sau đó giáo viên treo những câu dài đã viết trên bảng phụ (hoặc trên màn
hình nếu dạy trình chiếu) Học sinh tự xác định cách ngắt hơi, nghỉ hơi, nhấn giọng
ở các từ ngữ của các câu đó. Giáo viên hướng dẫn và tổng kết lại cách đọc rồi cho
học sinh gạch dưới các từ ngữ cần nhấn giọng và gạch chéo giữa các cụm từ cần
ngắt nghỉ. Sau đó cho học sinh luyện đọc lại. Điều này đã giúp học sinh nắm bài một
cách có ý thức, chủ động và phát huy khả năng cảm thụ văn học của các em.
Hoặc bài: “ Mẹ” (Tiếng Việt 2-Tập 1): Hướng dẫn học sinh đọc bài thơ
theo nhịp 2/4 và 4/4, đến câu thơ 7 và 8 học sinh giỏi tự phát hiện ra cách ngắt

nhịp câu thơ khác những câu trước.
Những ngôi sao/ thức ngồi kia (3/3)
Chẳng bằng mẹ/ đã thức vì chúng con.(3/5)
Biện pháp: Người giáo viên cần có biện pháp giúp học sinh hiểu được nội
dung bài tập đọc bắt đầu phải hiểu được các từ trong bài đọc. Giáo viên phải biết
hướng dẫn học sinh đọc tiếng từ khó, câu khó bằng cách đọc mẫu chính xác rồi
cho học sinh luyện đọc lại sau đó mới yêu cầu các em đọc hoàn chỉnh câu, đoạn,
bài. Những học sinh khá giỏi có thể sau khi giáo viên đọc tự phát hiện ra cách
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-17-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

ngắt, nghỉ, cách nhấn giọng, lên giọng, xuống giọng, ở những từ ngữ nào để đọc
đúng và hay, và biết cách phân biệt lời nhân vật. Sau đó giáo viên là người tổng
kết lại cách đọc giúp học sinh nắm chắc cách đọc để phát huy tính chủ động sáng
tạo của các em. Nếu học sinh chưa phát hiện được cách đọc giáo viên có thể đọc
mẫu câu văn, khổ thơ, từ đó giúp học sinh nhận ra cách đọc phù hợp, sau đó các
em được đọc lại những câu, đoạn giáo viên đã hướng dẫn để học sinh nắm chắc
cách đọc của câu, đoạn, bài đó.
Với học sinh lớp 2 việc Luyện đọc hiểu được coi là yêu cầu cần thiết của
tiết học Tập đọc vì vậy nếu chúng ta bỏ qua hoặc là thực hiện đại khái khơng thực
hiện tốt thì lên lớp trên các em sẽ khó có khả năng đọc diễn cảm, đọc phân vai…
việc cảm thụ văn học của các em sẽ bị hạn chế rất nhiều. Đối với học sinh đọc
yếu ngoài việc rèn đọc đúng chúng ta cũng nên dần hướng dẫn các em tập đọc
hiểu. Muốn vậy giáo viên phải hết sức kiên trì phù đạo thêm, khơng nên nơn
nóng, khơng bỏ qua mà cần có sự quan tâm nhiều hơn, tạo điều kiện cho các em
đó được đọc nhiều hơn. Ngồi ra giáo viên có thể phối hợp với cha mẹ các em để

hướng dẫn các em tự học thêm ở nhà.
Trong giờ Tập đọc để các em hiểu được nội dung, ý chính của đoạn, bài
ngồi việc đọc đúng, đọc lưu loát các em cần phải có kĩ năng đọc hiểu, vì có hiểu nội
dung thì mới đọc đúng được. Ngay từ đầu năm học cần xây dựng cho học sinh
ý thức đọc thầm. Đó là phải chú tâm vào việc đọc và đã suy nghĩ về nghĩa của từ,
cụm từ, câu, đoạn, bài. Phải hiểu được thì mới đọc đúng, đọc hay được. Khi
hướng dẫn học sinh tìm hiểu bài giáo viên đưa ra các câu hỏi theo từng nội dung
đoạn cần tập cho các em có thói quen đọc thầm rồi suy nghĩ câu trả lời sao cho
thốt li sách giáo khoa, khơng phải là đọc lại nội dung trong sách. Giáo viên có
thể chia nhỏ câu hỏi ra để các em đọc yếu hơn có thể trả lời được, khơng nên
hồn tồn lệ thuộc vào các câu hỏi trong sách giáo khoa mà có thể có thêm những
câu hỏi dẫn dắt các em đến những câu hỏi đó. Tuy nhiên giáo viên cũng không
nên sử dụng hệ thống câu hỏi quá vụn vặt mà vẫn cần có những câu hỏi địi hỏi
khả năng tư duy của những học sinh khá giỏi. Từ chỗ hiểu nội dung bài, học sinh
xác định được cách đọc hiểu để rồi tiến tới đọc diễn cảm, đọc phân vai…
2.4 Luyện đọc diễn cảm (dùng cho nhóm học sinh đọc lưu lốt, rõ ràng,
mạch lạc - nhóm học sinh khá, giỏi)
Luyện đọc diễn cảm là luyện cho học sinh nâng cao hơn. Luyện đọc diễn
cảm chính là rèn năng lực cảm thụ văn học cho học sinh. Muốn vậy, giáo viên
phải có trách nhiệm giúp học sinh nâng cao cảm xúc, cảm nhận được cái hay, cái
đẹp của bài Tập đọc. Đọc diễn cảm ở lớp 2 có nhiều mức độ khác nhau nhưng tôi
chỉ dừng lại ở mức độ biết phân biệt lời tác giả, lời nhân vật, biết đọc đối thoại,
đọc phân vai.
Bài: Chuyện bốn mùa (Tuần 19)
Tơi phân nhóm sáu em đọc: Người dẫn chuyện, bốn nàng Xn, Hạ, Thu,
Đơng và Bà Đất.
Bài: Bác sĩ Sói (tuần 23)
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-18-

Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

Tơi phân nhóm 3 em đọc: Người dẫn chuyện, Sói, Ngựa.
Phân tích giọng đọc các nhân vật theo văn cảnh, giọng người dẫn chuyện,
từ đó học sinh nhập vai để đọc.
Việc luyện đọc diễn cảm cho học sinh lớp 2 ở trường Tiểu học thị trấn
Than Uyên là khả thi, bởi qua quá trình luyện đọc có nhiều em đọc được bài lưu
lốt, trơi chảy, nhiều em cịn có giọng đọc hay. Bởi vậy trong khi dạy Tập đọc tuỳ
từng bài tôi chú ý rèn đọc diễn cảm cho học sinh.
Biện pháp: Muốn các em đọc diễn cảm, phân vai được thì giáo viên phải
làm tốt phần đọc hiểu. Từ đó học sinh nhập được vai, thể hiện giọng đọc đúng vai
mình đóng. Giáo viên tiến hành bước đọc mẫu, hướng dẫn giọng đọc các nhân
vật, giọng người dẫn chuyện (cũng có bài để phát huy tính tích cực của học sinh,
giáo viên để học sinh tự nêu ra cách đọc diễn cảm của mình, giáo viên có thể bổ
sung thêm), học sinh luyện đọc theo nhóm để tự sửa theo vai mình đóng. Học
sinh thể hiện trước lớp. Giáo viên có thể tổ chức cho học sinh thi đọc diễn cảm
trước lớp để các em thể hiện tài năng của mình. Phần luyện đọc diễn cảm chỉ
dành cho học sinh khá, giỏi.
Phần luyện đọc diễn cảm tơi cũng có thể tổ chức dưới dạng trị chơi: Thi Ai
có giọng đọc giống phát thanh viên; thi thả thơ hay nhất, thi đọc đối đáp...
Tuỳ từng bài Tập đọc mà lựa chọn các hình thức luyện đọc diễn cảm cho phù
hợp, tránh nhàm chán. Cũng có những bài Tập đọc khơng có thời gian để luyện
đọc diễn cảm mà giáo viên phải hướng dẫn về nhà đọc.
Tóm lại: Năng lực sư phạm của giáo viên là vai trị quyết định sự thành
cơng trong dạy học vì thế địi hỏi người giáo viên phải tích cực tự học tự bồi
dưỡng, tích cực đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với đối tượng học sinh,
phù hợp với vùng miền, phù hợp với tiết dạy, bài dạy…điều đó địi hỏi người
giáo viên phải lao động nghiêm túc, tận tâm với nghề nghiệp.

VI. Hiệu quả của việc thực hiện các biện pháp rèn đọc cho học sinh lớp 2.
Sau gần một năm thực hiện đề tài tôi đã dần dần khắc phục được các lỗi đọc
chưa đúng của học sinh, bước đầu xây dựng cho các em thói quen biết tự sửa lỗi để
đọc đúng và có hứng thú khi học phân môn Tập đọc, bước đầu biết cảm nhận được
cái hay, cái đẹp trong mỗi bài Tập đọc. Từ đó các em thêm yêu Tiếng Việt.
Sau khi nghiên cứu, xây dựng đề tài sáng kiến tôi thực hành áp dụng vào
dạy Tập đọc ở lớp 2A5. Tôi thấy từng bước đạt được kết quả.
Kết quả qua ba lần khảo sát sau khi dạy thực nghiệm: Dạy lớp 2A5

Tiết 1: Bài Người mẹ hiền (tuần 8)
Ở bài này giáo viên chú ý nhóm học sinh mắc lỗi phát âm ngọng âm đầu,
ngọng thanh trong phần đọc câu nối tiếp (biện pháp rèn đọc đúng), luyện nhóm
nhóm đọc nhỏ, đọc chậm, đọc ê a trong phần đọc đoạn, bài và phần đọc lại.
Tiết 2: Bài Tìm ngọc (tuần 17)

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-19-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

Ở bài này giáo viên chú ý nhóm học sinh đọc ngọng vần ươn/ương, n/
ơn; ay/ai trong phần luyện đọc câu; sửa lỗi nhóm đọc liến thoắng, giữ nhịp đọc
cho học sinh đọc đúng nhịp trong phần đọc đoạn, bài và phần đọc lại.
Tiết 3: Bác sĩ Sói (tuần 23)
Bài này giáo viên rèn kỹ năng đọc hiểu cho học sinh và luyện đọc diễn
cảm (vẫn kết hợp sửa lỗi cho học sinh).
Kết quả cụ thể:
1. Lớp dạy thực nghiệm (áp dụng sáng kiến)

Tổng
số
học
sinh

Đầu năm
Các
lỗi

Ngọng
âm
đầu
Ngọng
vần
Ngọng
thanh
26
Đọc
chậm,
êa
Đọc
nhỏ
Đọc
liến
thoắng
Đánh giá:

Tổng
số
6

Tỉ lệ
%
23,1

Tuần 8
Tổng
số
6

Tỉ lệ
%
23,1

Tuần 17
Tổng
số
4

Tuần 23

Tỉ lệ Tổng
%
số
15,3

2

Tỉ lệ
%

7,7

4

15,3

4

15,3

3

11,5

2

7,7

4

15,3

4

15,3

2

7,7

1

3,8

5
8
3

19,1
30,6
11,5

4
7
3

15,3
26,9
11,5

3
5
3

11,5
19,1
11,5

2
3

7,7
11,5

0

Kết quả lớp thực nghiệm: Ở lớp 2A5 (lớp thực nghiệm) qua từng thời kỳ
học sinh có chuyển biến về chất lượng đọc. Song nhóm học sinh mắc lỗi về diễn
đạt thì có hiệu quả hơn, cịn nhóm sai về lỗi phát âm, nhất là ngọng âm đầu cịn
chưa có chuyển biến nhiều.
Đầu năm: Tỉ lệ học sinh đọc lưu lốt ít, cịn nhiều học sinh đọc ngọng, phát âm
lẫn lộn, đặc biệt cịn nhiều học sinh đọc ê a, có một số em cả học sinh đọc liến thoắng.

Giữa kỳ 1: Nhiều học sinh thích học phân mơn Tập đọc hơn. Tỉ lệ học
sinh đọc ngọng đã giảm, học sinh đọc lưu loát hơn, số học sinh đọc ê a, hoặc
đọc liến thoắng giảm. Các em bước đầu biết đọc đúng và đọc hiểu, bên cạnh đó
vẫn cịn học sinh đọc ê a, ngắc ngứ, đánh vần.
Cuối học kỳ I: Học sinh thích học phân mơn Tập đọc nhiều hơn. Số học
sinh đọc ngọng giảm, học sinh đọc lưu loát hơn, số học sinh đọc ê a, hoặc đọc
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-20-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

liến thoắng giảm nhanh. Các em bước đầu biết đọc đúng và đọc hiểu, đặc biệt đã
có học sinh bước đầu đọc diễn cảm.
Giữa kỳ II: Khảo sát đến giữa kỳ II khơng cịn học sinh đọc yếu, các em
thích học Tập đọc. 100% các em đọc đúng. Những em đọc đánh vần đã khơng

cịn phải đánh vần khi đọc nữa, tốc độ đọc nhanh hơn. Nhiều học sinh đọc lưu
lốt, rõ ràng, bước đầu có 6 học sinh biết đọc diễn cảm. Bên cạnh đó vẫn còn học
sinh ngọng âm đầu, trong từng bài vẫn cịn học sinh ngọng thanh (tỉ lệ ít)
2. Khảo sát đối chứng:
Tôi tiến hành khảo sát phần đọc đối với lớp 2A4 (giáo viên không áp dụng
sáng kiến kinh ngiệm)
Kết quả cụ thể:
Tổng
số
học
sinh

Đầu năm
Các

24

Ngọng
âm
đầu:
Ngọng
vần
Ngọng
thanh
Đọc
chậm,
êa
Đọc
nhỏ
Đọc

liến
thoắng

lỗi

Tổng
số
5

Tỉ lệ
%
20,8

Tuần 8
Tổng
số
5

Tỉ lệ
%
20,8

Tuần 17
Tổng
số
4

Tuần 23

Tỉ lệ Tổng

%
số
16,6

4

Tỉ lệ
%
16,6

4

16,6

3

12,5

3

12,5

3

12,5

3

12,5

2

8,3

2

8,3

2

8,3

4

16,6

4

16,6

3

12,5

1

4,2

8

33,3

7

29,1

6

25,0

4

16,6

2

8,3

2

8,3

2

8,3

1

4,2

Đánh giá: Ở 2A4 qua khảo sát chất lượng kết quả cho thấy kỹ năng đọc
của các em qua từng thời kỳ có tiến triển nhưng rất chậm, nhất là nhóm học sinh
đọc ngọng âm đầu, và vần. Lỗi đọc nhỏ, đọc liến thoắng vẫn chưa khắc phục
được triệt để, vẫn còn một số học sinh ngắt nghỉ bừa bãi, chưa đúng yêu cầu.

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-21-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

PHẦN KẾT LUẬN
I. Những bài học kinh nghiệm
Qua việc áp dụng các phương pháp rèn đọc nói trên tơi thấy giờ học đạt
hiệu quả hơn hẳn, điều đó chứng tỏ rằng để giờ Tập đọc có hiệu quả cao người
giáo viên phải biết sử dụng linh hoạt các phương pháp và hình thức dạy học trong
dạy Tập đọc, đặc biệt chú trọng phần luyện đọc.
Muốn vậy giáo viên phải làm được một số việc sau đây:
+ Nắm chắc mục đích yêu cầu tiết Tập đọc: Coi việc rèn đọc là trọng tâm.
+ Bám sát đối tượng học sinh để có kế hoạch giảng dạy phù hợp hiệu quả.
+ Chuẩn bị bài dạy chu đáo:
- Dự kiến lựa chọn các hình thức dạy học cho tiết dạy.
- Chuẩn bị đồ dùng dạy học.
- Nghiên cứu tài liệu.
- Lên kế hoạch giảng dạy phù hợp.
- Lập thời gian biểu cho từng nội dung trong tiết dạy.
- Dự đoán được các tình huống có thể xảy ra trong giờ Tập đọc và những
biện pháp xử lí thích hợp để giải quyết các tình huống đó.
+ Chuẩn bị một số trò chơi học tập.

+ Giảng bài:
- Sử dụng linh hoạt các phương pháp và hình thức dạy học, đặc biệt trong
phần luyện đọc.
- Tạo khơng khí thân mật, cởi mở giữa thầy và trò trong tiết dạy.
- Hệ thống bài dạy khơi dậy tính tư duy sáng tạo của học sinh.
- Biết sử dụng linh hoạt các trò chơi trong học tập.
- Xử lí linh hoạt các tình huống sư phạm.
II. Ý nghĩa của đề tài:
Đề tài “Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc”
đã đưa ra một số biện pháp để khắc phục được một số thực trạng dạy Tập đọc của
giáo viên về phương pháp, hình thức dạy học, từng bước nâng cao chất lượng
giảng dạy ở phân môn Tập đọc nói riêng và mơn Tiếng Việt nói chung ở lớp 2.
Đề tài đã đưa ra một số biện pháp dạy rèn kỹ năng đọc cho học sinh: đọc
đúng, đọc nhanh (đọc hiểu), đọc diễn cảm, góp phần khắc phục một số lỗi :đọc”
của học sinh lớp 2, để học sinh học tốt phân môn Tập đọc hơn.
Rèn được kỹ năng đọc đúng cho các em cịn góp phần hình thành và bồi
dưỡng cho các em những tình cảm tốt đẹp của con người như tình yêu quê hương
đất nước, tình thầy trị, tình bạn bè…, tình u Tiếng Việt.
Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-22-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

III. Khả năng ứng dụng triển khai
Đề tài “Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc”
tôi đã triển khai tới toàn thể giáo viên khối lớp 2 ở trường Tiểu học Thị trấn Than
Uyên và bước đầu giáo viên áp dụng có hiệu quả.
Theo tơi đề tài này có thể áp dụng và triển khai trong các trường Tiểu học

trong huyện Than Uyên, đặc biệt là các trường ở vùng sâu, vùng xa của huyện
Than Uyên.
IV. Những kiến nghị - đề xuất
Sau khi áp dụng một số biện pháp rèn đọc cho học sinh lớp 2 tơi thấy có
hiệu quả rõ rệt nên tôi mạnh dạn đề xuất một số ý kiến sau:
+ Nhà trường cần tăng cường bồi dưỡng chuyên môn dạy Tập đọc cho giáo
viên dạy lớp 2 thông qua các đợt kiểm tra chuyên đề và hội thảo chuyên đề.
+ Ban Giám hiệu, Tổ trưởng chuyên môn cần chú ý kèm cặp những giáo viên
mới ra trường, giáo viên chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc dạy phân mơn
Tập đọc nói chung và phân mơn Tập đọc lớp 2 nói riêng.
+ Để rèn đọc cho học sinh Tiểu học nói chung và học sinh lớp 2 nói riêng thì
người giáo viên phải khơng ngừng học tập nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, đặc
biệt giáo viên cần có kiến thức về Tiếng Việt, có phương pháp đọc đúng, đọc hay,
đọc đọc diễn cảm.
+ Hướng tới giáo viên cần tích cực ứng dụng cơng nghệ thơng tin trong dạy
học, sử dụng thành thạo giáo án điện tử trong dạy học để “làm mới” thêm hình
thức dạy học, tận dụng phương tiện, thiết bị dạy học hiện đại để nâng cao hiệu
quả tiết dạy.
Trên đây là một số kinh nghiệm về Biện pháp rèn đọc cho học sinh lớp 2
mong được sự đóng góp của các đồng nghiệp để chúng ta cùng thực hiện tốt sự
nghiệp trồng người.
Than Uyên, ngày 20 tháng 3 năm 2013
TÁC GIẢ ĐĂNG KÝ
SÁNG KIẾN

THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
TÁC GIẢ ĐĂNG KÝ SÁNG KIẾN

Thái Thị Thanh

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-23-


Biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 2 trong giờ Tập đọc-

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Sách Tiếng Việt lớp 2 tập 1, tập 2.
2. Sách Giáo viên Tiếng Việt lớp 2 tập 1, tập 2.
3. Đổi mới nội dung và phương pháp dạy học ở Tiểu học tập 2 (Lê Phương Nga Nguyễn Trí - Xuất bản năm 2002).
4. Một số vấn đề dạy ngơn bản nói và viết ở Tiểu học theo hướng giao tiếp (Sách
bồi dưỡng thường xuyên chu kỳ 1997-2000)

Thái Thị Thanh – Giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên

-24-