Tải bản đầy đủ (.ppt) (18 trang)

Lop 5 - LTVC - Tuan 5 - Bai - Tu dong am

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.03 MB, 18 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1></div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2></div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b> Xin kính chào các thầy cơ giáo!</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>KIỂM TRA BÀI CŨ</b>



<b>1- Thế nào là từ trái nghĩa?</b>



<b>2- Điền vào chỗ trống trong các câu dưới đây để có các </b>


<b>cặp từ trái nghĩa.</b>



<b> a- Dịng sơng bên lở, bên …</b>


<b> Bên lở thì ….., bên …. thì ……</b>



<b> b- Thiếu tất cả ta rất ……. dũng khí</b>



<b> …….. Chẳng cúi đầu, chết vẫn ung dung.</b>



<b>bồi</b>



<b>đục</b>

<b>bồi</b>

<b>trong</b>



</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<b>Tìm từ chỉ hoạt động của bé.</b> <b>Tìm danh từ chỉ tên của con vật.</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>


a- Con ngựa đang đứng bỗng lồng lên.
b- Mua được con chim, bạn tôi nhốt
ngay vào lồng.



Lồng (a): nhảy dựng lên (Động từ)


Lồng (b): vật làm bằng tre, nứa,..dùng
để nhốt chim, gà.. (Danh từ)


<i><b>? Giải thích nghĩa của mỗi từ lồng </b></i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b> <sub>a- Con ngựa đang đứng bỗng </sub><sub>lồng</sub><sub> lên.</sub>
b- Mua được con chim, bạn tôi nhốt ngay
vào lồng.


Lồng (a): nhảy dựng lên (Động từ )


Lồng (b): vật làm bằng tre,nứa,..dùng
để nhốt chim, gà.. (Danh từ )


Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm
thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, không
liên quan gì với nhau.


<i><b>? Từ lồng trong 2 câu trên có gì giống </b></i>


và khác nhau về âm thanh và về
nghĩa?


<b>? Qua các ví dụ trên, em hiểu thế </b>
nào là từ đồng âm? Cho ví dụ.



Ví dụ:


<i><b> Tơi vừa câu cá vừa đọc một câu thơ.</b></i>


<b>lồng</b>


<b>Khác </b> <b>nhau </b>
<b>về nghĩa</b>


<b>Giống nhau </b>
<b>về âm thanh</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>


<b>II- Sử dụng từ đồng âm:</b>


Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm
thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, không
liên quan gì với nhau.


a- Con ngựa đang đứng bỗng lồng lên.
b- Mua được con chim, bạn tôi nhốt
ngay vào lồng.


Dựa vào ngữ cảnh của câu.



Câu: Đem cá về kho.


Chế biến thức ăn.
2 nghĩa:


Nơi cất giữ.


<b>? Nhờ đâu mà em phân biệt được </b>


<b>nghĩa của các từ lồng trong hai câu </b>
trên?


<b>? Nếu tách khỏi ngữ cảnh thì câu trên </b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>


<b>II- Sử dụng từ đồng âm:</b>


Câu: Đem cá về kho.


Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm
thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, khơng
liên quan gì với nhau.


+ Đem cá về mà kho
+ Đem cá về nhập kho
Ghi nhớ SGK tr 136.



Cần chú ý đến ngữ cảnh để tránh
hiểu sai nghĩa của từ hoặc dùng từ
với nghĩa nước đôi do hiện tượng
đồng âm.


<b>? Hãy thêm vào vài từ để trở thành câu </b>


đơn nghĩa.


<b>? Để tránh hiểu lầm do hiện tượng đồng </b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>


<b>II- Sử dụng từ đồng âm:</b>


Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm
thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, không
liên quan gì với nhau.


Ghi nhớ SGK tr 136


Trong cuộc sống, nhất là trong văn
chương người ta lợi dụng hiện tượng
đồng âm với mục đích tu từ chơi chữ
như:



Bà già đi chợ Cầu Đơng


Bói xem một quẻ lấy chồng lợi chăng
Thầy bói gieo quẻ nói rằng


Lợi thì có lợi nhưng răng khơng còn.
( Ca dao )


<b>? Hãy tìm và nêu tác dụng của việc </b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>


<b>II- Sử dụng từ đồng âm:</b>


Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm
thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, khơng
liên quan gì với nhau.


Ghi nhớ SGK tr 136


1/<i><b> Không phải từ đồng âm</b></i> vì giữa
<i><b>chúng có một nét nghĩa chung làm </b></i>


<i><b>cơ sở: </b></i>bộ phận dưới cùng.


<b>Từ đồng âm</b>



Nghĩa hoàn
toàn khác xa,


khơng liên


<b>Từ nhiều </b>
<b>nghĩa</b>


Có một nét
nghĩa chung


<i><b>? Làm thế nào để phân biệt từ đồng âm </b></i>


<i>và từ nhiều nghĩa?</i>


<i><b>Bài tập nhanh: </b></i>


1/ Từ <b>chân</b> trong hai câu sau có phải từ
đồng âm khơng? vì sao?


+ Nam bị ngã nên đau <i><b>chân</b><b><sub>1</sub></b></i>.
+ Cái bàn này <i><b>chân</b><b><sub>2</sub></b></i> bị gãy rồi.


2/ Trong 2 cách nói sau, cách nào
đúng?


+ C1: Đi loanh quanh.+ C2: Đi lanh
quanh.


</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>



<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>


<b>II- Sử dụng từ đồng âm:</b>
<b>III- Luyện tập:</b>


Tháng tám,<i><b> thu cao</b></i> gió thét già,
Cuộn mất ba lớp<i><b> tranh</b></i> nhà ta.
Tranh bay sang sông rải khắp bờ,


Mảnh cao treo tót ngọn rừng xa,
Mảnh thấp quay lộn vào mương sa.
Trẻ con thôn nam khinh ta già không sức,


Nỡ nhè trước mặt xô cướp giật,
Cắp tranh đi tuốt vào lũy tre


<i><b>Môi khô miệng cháy gào chẳng được,</b></i>
Quay về, chống gậy lòng ấm ức !
Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm


thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, khơng
liên quan gì với nhau.


Ghi nhớ SGK/136
<i><b>Bài 1: Tìm từ đồng âm với các từ: thu, </b></i>


<i><b>cao, ba, tranh, sang, nam, sức, nhè, tuốt, </b></i>
<i><b>môi trong đoạn thơ “Bài ca nhà tranh…”</b></i>



thu<sub>1</sub>: mùa thu – thu<sub>2</sub>: thu tiền.


cao<sub>1</sub>: cao thấp – cao<sub>2</sub>: cao hổ cốt.


tranh<sub>1</sub>: bức tranh – tranh<sub>2</sub>: tranh giành.


ba<sub>1</sub>: thứ ba – ba<sub>2</sub>: ba mẹ


sang<sub>1</sub>: sang sông – sang<sub>2</sub>: giàu sang.


nam<sub>1</sub>: phương nam – nam<sub>2</sub>: nam nữ


sức<sub>1</sub>: sức lực - sức<sub>2</sub>: đồ trang sức.


</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>


<b>III- Luyện tập:</b>


<b>II- Sử dụng từ đồng âm:</b>


Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm
thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, khơng
liên quan gì với nhau.


Ghi nhớ SGK tr 136



<b>Bài 2a: Tìm nghĩa khác nhau của danh từ </b>


<b>cổ</b> và giải thích mối liên quan giữa các
nghĩa đó.


+

<i><b>cổ </b></i>

: phần thon nhỏ nối đầu với


thân thể

(cổ người, hươu cao cổ.)



+

<i><b> cổ :</b></i>

chỉ khoảng thon, nhỏ giữa


hai đoạn dài hay lớn của một vật



(cổ tay, cổ chai, . . . )



a- Danh từ

<i><b>cổ</b></i>



<b> Mối liên quan: </b>



Đều là bộ phận dùng để nối các


phần của người, vật...



<b>2b: Tìm từ đồng âm với danh từ cổ</b> và
cho biết nghĩa của từ đó.


+ Từ đồng âm với danh từ <i><b>cổ:</b></i>
<i><b> Cổ :</b></i> xưa, cũ, đời xưa.


</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>Bài 3: Đặt câu với mỗi từ đồng âm sau: (ở </b>


mỗi câu phải có cả hai từ đồng âm)


Bàn (danh từ ) – bàn ( động từ)
Sâu ( danh từ) - sâu (tính từ)
Năm ( danh từ - năm (số từ )
Tơi và nó ngồi xuống bàn để bàn bạc mọi việc.


Con sâu bị rơi xuống hố sâu.


Năm nay, cháu học lớp năm.
<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>


<b>II- Sử dụng từ đồng âm:</b>


Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm
thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, không
liên quan gì với nhau.


</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>


<b>II- Sử dụng từ đồng âm:</b>


Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm
thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, khơng
liên quan gì với nhau.


Ghi nhớ SGK/136



<b>Bài 4: </b>Ngày xưa có anh chàng mượn của


người hàng xóm một cái vạc đồng. Ít lâu
sau, anh ta trả cho người hàng xóm hai con
cị, nói là vạc đã bị mất nên đền hai con cò
này. Người hàng xóm đi kiện. Quan gọi hai
người đến xử. Người hàng xóm thưa: “Bẩm
quan, con cho hắn mượn vạc, hắn không
trả”. Anh hàng xóm nói: “Bẩm quan, con đã
đền cho anh ta cò”.


-Nhưng vạc của con là vạc thật.


-Dễ cò của tơi là cị giả đẩy phỏng? – Anh
chàng trả lời.


<b>Bài 4: </b> Đọc truyện và cho biết anh
chàng trong câu chuyện đã sử dụng


<i><b>biện pháp gì để khơng trả </b></i> vạc cho


người hàng xóm ? Nếu em là viên
quan xử kiện, em sẽ phân rõ trái phải
ra sao ?


</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>



<b>II- Sử dụng từ đồng âm:</b>


Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm
thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, không
liên quan gì với nhau.


Ghi nhớ SGK tr 136
<b>Bài 4:</b>


- Anh chàng nọ đã sử dụng biện pháp
dùng từ đồng âm để lấy lí do khơng trả lại
cái vạc cho người hàng xóm.


+ <b>vạc</b> (con vạc), <b>vạc</b> (vạc làm bằng
đồng).


+ đồng (kim loại), đồng (cánh đồng).


- Nếu em là quan xử kiện thì em sẽ nói
với anh chàng mượn vạc:


<b>“Anh mượn vạc để làm gì ? Vạc của ông </b>


<b>Bài 4: </b> Đọc truyện và cho biết anh
chàng trong câu chuyện đã sử dụng


<i><b>biện pháp gì để không trả </b></i> vạc cho


người hàng xóm ? Nếu em là viên


quan xử kiện, em sẽ phân rõ trái phải
ra sao ?


</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<i><b>TỪ ĐỒNG ÂM </b></i>


<b>TIẾT 43:</b>



<b>I-Thế nào là từ đồng âm?</b>


<b>II- Sử dụng từ đồng âm:</b>


Từ đồng âm là những từ giống nhau về âm
thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, không
liên quan gì với nhau.


Ghi nhớ SGK tr 136
<b>III- Luyện tập:</b>


<b>Hướng dẫn về nhà:</b>



- Nắm khái niệm cách sử dụng từ
đồng âm,


- Tìm từ đồng âm trong thơ văn.


<i>- Soạn bài: Các yếu tố tự sự và miêu </i>


<i>tả trong văn biểu cảm.</i>


<i>+ Đọc và trả lời các câu hỏi bài tập </i>
<i>tìm hiểu.</i>



</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18></div>

<!--links-->

×