Giáo án pp Vật lý 9 Tiet 09 su phu thuoc cua dien tro vao vat lieu lam day dan

1. Điện trở của dây dẫn phụ thuộc vào chiều dài và tiết diện như
thế nào ?(3đ)
Điện trở dây dẫn tỉ lệ thuận với chiều dài, tỉ lệ nghịch với tiết
diện.
2. Hai đoạn dây bằng đồng, cùng chiều dài, có tiết diện và điện trở
tương ứng là S1 , R1 và S2 , R2 . Hệ thức nào sau đây đúng?(3đ)
A. R1.R2 = S1. S2
C. S1.R11 = S22.R
.R22
S1 S2
=
B.
D. Cả ba hệ thức đều sai
R1 R2
3.

Hai dây dẫn bằng đồng có cùng chiều dài. Dây thứ nhất có tiết
diện S1 = 5mm2 và có điện trở R1= 8,5Ω. Dây thứ hai có tiết diện
S2=0,5mm2 . Tính điện trở R2?( 4đ)

R1 S2
S1.R1 5.8,5
= ⇒ R2 =
=
= 85Ω
R2 S1
S2
0,5

Đáp án

I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
C1. Để xác định sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây ,
thì phải tiến hành thí nghiệm với các dây dẫn có đặc điểm gì?
Cùng chiều dài
Cùng tiết
diện S

Khác vật liệu làm dây


I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
1. Thí nghiệm :



Bảng ghi kết quả thí nghiệm
Lần đo

Hiệu điện
thế

﴾ V﴾

Cường độ
dịng điện

﴾A ﴾

Điện trở
U
R=
I

﴾Ω﴾

Với dây dẫn
làm bằng
đồng

U1 =9V

I1 =0,3A

R1 =30 Ω

Với dây dẫn
làm bằng
nhôm

U2 =9V

I2 =0,15A

R2 =60 Ω


I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
1. Thí nghiệm :

2. Kết luận:
Điện trở dây dẫn phụ thuộc vào vật liệu làm dây dẫn
II. Điện trở suất, công thức điện trở:
1. Điện trở suất:
Tiết diện 1m2

Tiết diện 1m2

Chiều dài 1m

Chiều dài 1m

Nhôm
Rnhôm= 2.8.10-8 Ω

Đồng

Rđồng= 1,7.10-8 Ω


I. Sự phụ thuộc của điện trở vào vật liệu làm dây dẫn:
Điện trở dây dẫn phụ thuộc vào vật liệu làm dây dẫn

II. Điện trở suất, công thức điện trở:
1. Điện trở suất:
Để đặt
trưng
khác
Điện
trở suất

củacho
mộtsựvật
liệunhau
có trị
vậtđiện
liệutrởlàm
ta
sốcủa
bằng
củadây
mộtngười
đoạn dây
đưa
ra khái
niệmlàm
điệnbằng
trở suất
dẫn
hình
trụ được
vật liệu
đó có chiều dài 1m và có tiết diện
1m2
Kí hiệu : ρ ( rô )
Đơn vị : Ωm ( ôm mét )

Tiết diện
1m2
Chiều dài 1m

Bảng điện trở suất của một số chất (ở 200C):
Kim loại

ρ (Ωm)

Hợp kim

ρ

(Ωm)

Bạc

1,6.10-8

Nikêlin

0,40.10-6

Đồng

1,7.10-8

Manganin

0,43.10-6

Nhôm

2,8.10-8

Constantan 0,50.10-6

Vônfram

5,5.10-8

Sắt

12,0.10-8

Nicrom

1,10.10-6




II. Điện trở suất, công thức điện trở:
1. Điện trở suất:
Điện trở suất của một vật liệu có trị số bằng điện trở của một đoạn dây dẫn hình trụ
được làm bằng vật liệu đó có chiều dài 1m và có tiết diện 1m2
Kí hiệu : ρ ( rơ )
Đơn vị : Ωm ( ôm mét )

2. Công thức điện trở
Điện trở của dây dẫn,tỉ lệ
l
thuận với chiều dài l , tỉ lệ R = ρ

S
nghịch với tiết diện S của
dây dẫn và phụ thuộc vào vật
liệu làm dây dẫn.
Suy ra công thức:

ρ .l
S=
R

ρ: điện trở suất (Ωm)
l: chiều dài dây dẫn
(m)
S: tiết diện dây dẫn (m2
)
R: điện trở dây dẫn
(Ω)

R.S
ρ=
l

R.S
l=
ρ


III. Vận dụng:
C4 Tính điện trở của đoạn dây dẫn đồng dài l = 4m có tiết diện
trịn, đường kính d=1mm (lấy π=3,14)

Tóm tắt
l = 4m
d=1mm=10-3 m
ρ=1,7.10-8 Ωm
R=?

Giải:
Tiết diện dây dẫn:

d2
(10−3 ) 2
S =π
= 3,14
= 0, 785.10−6 m 2
4
4
Điện trở dây dẫn:

l
4
−8
R = ρ . = 1, 7.10 .
= 0, 087Ω
−6
S
0, 785.10


III. Vận dụng:
C5 Từ bảng 1 hãy tính:

a)Điện trở sợi dây nhơm dài 2m có tiết diện 1mm2.
b)Điện trở của sợi dây nikêlin dài 8m, có tiết diện trịn và đường
kính là 0,4mm (lấy π=3,14)
c)Điện trở sợi dây đồng dài 400m và có tiết diện 2mm2
Tóm tắt
a)
l = 2m
S=1mm2=10-6 m2
ρ=2,8.10-8 Ωm
R=?

Giải:
Điện trở dây dẫn:

l
2
−8
R = ρ . = 2,8.10 . −6 = 0, 056Ω
S
10


III. Vận dụng:
C5 Từ bảng 1 hãy tính:
a)Điện trở sợi dây nhơm dài 2m có tiết diện 1mm2.
b)Điện trở của sợi dây nikêlin dài 8m, có tiết diện trịn và đường
kính là 0,4mm (lấy π=3,14)
c)Điện trở sợi dây đồng dài 400m và có tiết diện 2mm2
Tóm tắt

Giải:
Tiết diện dây dẫn:

b)
l = 8m
d2
(0, 4.10 −3 ) 2
−6
2
S
=
π
=
3,14
=
0,1256.10
m
-3
d=0,4mm=0,4.10 m
4
4
-6
ρ=0,4.10 Ωm
Điện trở dây dẫn:
R=?

l
8
−6
R = ρ . = 0, 4.10 .

= 25,5Ω
−6
S
0,1256.10


III. Vận dụng:
C5 Từ bảng 1 hãy tính:
a)Điện trở sợi dây nhơm dài 2m có tiết diện 1mm2.
b)Điện trở của sợi dây nikêlin dài 8m, có tiết diện trịn và đường
kính là 0,4mm (lấy π=3,14)
c)Điện trở sợi dây đồng dài 400m và có tiết diện 2mm2
Tóm tắt
c)
l = 400m
S=2mm2=2.10-6 m2
ρ=1,7.10-8 Ωm
R=?

Giải:
Điện trở dây dẫn:

l
400
−8
R = ρ . = 1, 7.10 .
= 3, 4Ω
−6
S
2.10

III. Vận dụng:
C6 Một sợi dây tóc bóng đèn làm bằng vonfam ở 200C có điện
trở 25 Ω, có tiết diện trịn bán kính 0,01mm. Hãy tính chiều dài
của dây tóc này (lấy π=3,14)
Giải:
Tiết diện dây dẫn:
Tóm tắt
R=25Ω
−3 2
−10
2
2
=
π
=
=
r
m
S
.
3
.
14
.(
0
,
01
.

10
)
3
,
14
.
10
r =0,01mm=0,01.10-3
m
ρ=5,5.10-8 Ωm
Điện trở dây dẫn:
l = ?m
RS 25.3,14.10−10
l=
=
= 0,143m
−8
ρ
5,5.10


Đọc “Có thể em chưa biết”
Học thuộc bài
Làm bài tập 9.1  9.10 sách bài tập
Chuẩn bị bài 10 “ BIẾN TRỞ - ĐIỆN TRỞ DÙNG TRONG KĨ
THUẬT”