Tải Ý nghĩa chi tiết tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ của Tô Hoài - 9 mẫu bài phân tích ý nghĩa chi tiết tiếng sáo trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Ý nghĩa chi tiết tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ - Ngữ văn 12</b>
<b>Dàn ý:</b>

- Được nhắc đến nhiều lần

+ Ngồi đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi
+ Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng

+ Mà tiếng sao gọi bạn yêu vẫn lơ lửng bay ngoài đương
+ Mị vẫn nghe tiếng sao đưa Mị đi theo những cuộc chơi,..
- Ý nghĩa

+ Tiếng sao biểu hiện cho vẻ đẹp của phong tục, nét đẹp văn hóa người dân miền
núi.

+ Là biểu tượng cho tiếng gọi cuộc sống, tình u; nó đã lay gọi, khơi gợi lịng u
đời, yêu cuộc sống tự do trong Mĩ

+ Có quan hệ mật thiết với q trình diễn biến tâm lí của Mị, là động lực thúc đẩy
Mị đi đến hành động chuẩn bị đi chơi xuân

+ Thể hiện tư tưởng của tác phẩm: sức sống con người cho dù bị giẫm đạp, trói
buộc nhưng vẫn ln âm ỉ chờ cơ hội bùng lên là giá trị nhân đạo

Gợi ý:

- Tiếng sáo mở ra một không gian xa xôi của núi rừng tây bắc. Tiếng sáo gọi bạn,
gọi người yêu là nét đẹp văn hoá của người dân miền núi

- Tiếng sáo đại diện cho tài năng của con người. “Mị thổi sáo giỏi”, “Mị uốn chiếc
lá trên môi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm

đẽ thổi sáo đi theo Mị”

- Tiếng sáo kêu gợi quá khứ tươi đẹp ,ước mơ về cuộc sống hạnh phúc, đồng thời
tiếng sáo là chất xúc tác trực tiếp khơi gợi sức sống tiềm tàng của Mị “Mị vẫn
nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi”, “Mị vùng bước
đi”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

=> Nếu tiếng chân ngựa đạp vào vách là sự lên tiếng của hiện thực phũ phàng thì
tiếng sao lại là hiện thân của những ước mơ, hoài niệm.

<b>Bài tham khảo</b>

Vợ chồng A Phủ là một trong số không nhiều những tác phẩm văn xuôi viết
thành công trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Có thể xem đó là gương mặt
tiêu biểu của văn học thời đại mà cả dân tộc cùng "rũ bùn đứng dậy sáng lịa".
Trong đó chi tiết Tiếng sáo đêm tình mùa xuân là lát cắt ngang giữa nhân tế bào
của tác phẩm. Vẻ đẹp nội dung, nghệ thuật cùng lộ ra từ chi tiết ấy.

Trước hết, chi tiết Tiếng sáo đêm tình mùa xuân là một sáng tạo nghệ thuật
độc đáo nhằm khám phá, thể hiện vẻ đẹp nhân vật và chủ đề tư tưởng của tác
phẩm. Tiếng sáo mùa xuân vốn là linh hồn của đời sống tinh thần vùng Tây bắc.
Nó rất quen thuộc, gần gũi, khơng có gì mới lạ, đã được tác giả sử dụng hiệu quả
linh diệu như chiếc móng vuốt của thần Kim Quy, như câu thần chú Vừng ơi ...
của Alibaba vậy. Nhờ chiếclẫy thần ấy mà cung nỏ nhà vua bắn một phát chết
hàng vạn tên xâm lược; nhờ tiếng sáo đêm tình mùa xn đó mà nhà văn mở được
cánh cửa tâm hồn nhân vật Mỵ đã im ỉm khóa suốt bao nhiêu năm trời. Cứ nhìn cái
dáng “lùi lũi như con rùa ni trong xó cửa”, nhìn cái cách kéo lê tấm thân của Mỵ
từ mùa này sang mùa khác, từ năm này sang năm khác làm việc như một cái máy,
cứ nhìn cái sự đêm đến “Mỵ chỉ còn biết thức với lửa”, đêm nào cũng vậy, dù cho
có bị A Sử ngứa tay đánh đập hay có người chết ngay ở đó... (khơng có phản ứng

gì thì người ta chỉ có thể nghĩ rằng cô sẽ mãi câm lặng như tảng đá cho đến ngày
chết rũ xương ở đây thì thơi...

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

những bài hát. Dòng nước mát hiếm hoi đã len rỉ vào tâm hồn đang khô hạn nứt nẻ
của Mỵ rồi thì lẽ nào khơng mở lịng?! Tiếng sáo mùa xn đến và đã neo đậu
ln trong lịng Mỵ, rồi ám ảnh không rời: “Tai Mỵ văng vẳng tiếng sáo gọi bạn
đầu làng”. Rồi như một phản ứng dây chuyền, đồng lọat cả một quá khứ của tuổi
trẻ hiện về, Mỵ lại được sống đắm chìm trong thời tuổi trẻ đầy say mê của mình:
“... Mỵ thổi lá cũng hay như thổi sáo.... bao nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo
đi theo Mỵ”... Tiếng sáo dập dìu thiết tha gọi ai đầu làng mà đánh thức cả một
miền hồi ức, kỷ niệm ùa về tươi rói. Rồi tiếng sáo ngày một gần, ngày một da diết
hơn; ngồi một mình trong xó bếp nhưng Mỵ nhận rõ “Tiếng sáo goị bạn yêu vẫn
lửng lơ bay ngoài đường.. Mỵ thấy phơi phới trở lại...”. Mùa xuân đã thực sự về,
xốn xang trong lòng: “Mỵ vui sướng như những đêm xuân ngày trước. Mỵ vẫn
còn trẻ, Mỵ muốn đi chơi...”. Rồi theo phép biện chứng của tâm hồn, cái hiện thực
đầy say mê của quá khứ và tiếng sáo gọi bạn yêu kia đã trở thành thái cực tương
phản của cảnh sống thực tại. Mỵ so sánh đối chiếu, soi xét lại cái hiện thực mà cơ
đã và đang phải sống, thấy nó thật phi lý, không thể chấp nhận. Tâm lý Mỵ nảy
sinh một sự phản ứng bất ngờ mà thống nhất: Nghĩ đến nắm lá ngón... Nhìn ở góc
độ sự sống cho thể xác, đây là một bước lùi, tiêu cực. Nhưng nhìn ở góc độ đời
sống tinh thần, nhìn ở SỰ SỐNG ĐÚNG Ý NGHĨA LÀ CUỘC SỐNG CON
NGƯỜI, đây là một dấu hiệu đáng mừng ở Mỵ. Bởi vì đó chính là sự thức tỉnh đầy
tính nhân văn: Thà một phút huy hoàng rồi vụt tắt, thà chết trong một sự khẳng
định quyết liệt ý nghĩa đúng đắn cuộc sống của mình cịn hơn phải sống kiếp trâu
ngựa suốt cả một đời. Nhờ tiếng sáo mùa xuân mà Mỵ có được sự thức tỉnh đó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

ngọn lửa tình yêu đang chập chờn trong ý thức của Mỵ. Hành động này lại tạo ra
niềm tin để có hành động tiếp theo mạnh mẽ hơn: Mỵ quấn lại tóc, với tay lấy cái
váy hoa vắt trên vách, sửa soạn đi chơi, bất chấp sự có mặt của A Sử (dù hắn là
hiện thân trực tiếp và thường trực của cái ác, là hung thần đã nghiền nát tất cả

hạnh phúc, sự sống của đời cơ. Mỵ hồn tồn khơng hề đếm xỉa đến hiện thực nữa.
Lòng mải mê đi theo tiếng sáo, tay cô làm, chân cô bước như kẻ mộng du. Thậm
chí cho đến khi đã bị trói bằng cả một thúng dây đay, bằng cả mái tóc dài của
chính Mỵ, thân xác đau đớn cùng cực, thì tiếng sáo vẫn bám riết tâm hồn Mỵ. Suốt
đêm dài... suốt đêm... Mỵ chỉ còn nghe tiếng sáo... Khi khát vọng tự do, khát vọng
tình yêu đã cháy lên thì hiện thực kia làm sao đủ sức ngăn cản được sự bay bổng
của tâm hồn?!.

Cũng có lúc tiếng chân ngựa đạp vách kéo Mỵ về thực tại. “Mỵ thổn thức nghĩ
mình khơng bằng con ngựa. Con ngựa cịn có lúc đứng gãi chân, nhai cỏ, còn...”
nhưng “tiếng sáo vẫn đưa Mỵ đi theo những cuộc chơi, những đám chơi”... Lúc
chừng đã khuya, Mỵ còn tưởng tượng được cuộc chơi xuân đêm nay đã đến lúc
“trai làng đang đến bên vách làm hiệu rủ người yêu dỡ vách rừng chơi. Mỵ đã nín
khóc, Mỵ lại thiết tha bồi hồi”. Tiếng sáo đã trở thành điểm tựa và Mỵ đã vững
vàng hơn.

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

gửi được đến bạn đọc qua tác phẩm này. Hơn nữa nó cịn hé mở cả một sức mạnh
tiềm ẩn, báo hiệu khả năng cách mạng trong nhân vật Mỵ và con người Tây Bắc.

Tiếng sáo đêm tình mùa xuân thực sự là một chi tiết đầy sức quyến rũ, là nét
hoa văn độc đáo nhất trên toàn tấm thảm hoa Tây Bắc. Giả sử khơng có tiếng sáo
mùa xn thì có lẽ tâm hồn Mỵ khơng bao giờ thức dậy được (như trên đã nói).
Khơng có nó, cuộc sơng Tây Bắc cịn lại là gì? - Chắc chỉ cịn lại “tiếng xập xình
cúng ma” nhận mặt người vay nợ lãi hay làm nô lệ cho bọn chúa đất. Tiếng sáo
dập dìu suốt đêm đã xua đi cái hoang lạnh, cái đói rách của núi rừng, cái âm u của
cuộc sống nô lệ, và gọi về cái ấm áp, cái đa tình đáng yêu, chất nghệ sỹ của lịng
người Tấy bắc. Có tiếng sáo gọi bạn đầu làng, tiếng sáo vang vọng từ núi này sang
núi nọ và “những chiếc váy hoa phơi trên những tảng đá xòe như con bướm sặc
sỡ” núi rừng Tây bẳc trở nên thơ mộng, quyến rũ và say mê biết bao!

Cảm ơn nhà văn đã giúp người đọc mọi miền Tổ quốc được cảm nhận, thưởng
thức những vẻ đẹp trong sáng, thi vị của con người và núi rừng miền Tây thân yêu
của chúng ta. Đọc đi đọc lại nhiều lần, tiếng sáo vẫn cứ say mê, ám ảnh lạ thường,
lan truyền từ người trong truyện đến người viết truyện, sang người đọc truyện:

<i>“Ngồi núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi...”</i>
<i>“ Mà tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường...”</i>
<i>“ Tiếng sáo đưa Mỵ đi theo những cuộc chơi, những đám chơi...”</i>
....

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

đất nước Việt Nam nói chung.

Vẫn cịn chưa đủ. Phải nói thêm: Chi tiết ấy cịn là sản phẩm của một sự am
tường cặn kẽ, tinh thông về phong tục, lối sống của đồng bào rẻo cao. Là sản phẩm
của một ngòi bút tài hoa: văn như nhạc, như tranh, tải được cả màu sắc, hương vị,
âm điệu, linh hồn của núi rừng Tây Bắc. Trong sáng, hồn nhiên mà tình tứ, réo rắt
da diết, mà khỏe khoắn lạ thường.

Thật trọn vẹn, ngọt ngào và đầy dư vị!

Một chi tiết nghệ thuật như thế nó dư sức làm rường cột cho cả một tác phẩm,
đánh dấu sự trưởng thành của chặng đường sáng tác, làm nên tầm cao, đóng góp
riêng của nhà văn Tơ Hồi cho nên văn học, văn hóa nước nhà.

Nay nhà văn Tơ Hồi đã đi xa nhưng chắc chắn tiếng sáo đêm tình mùa xuân
của bản Mèo xa lắc vẫn vi vút, vẫn lửng lơ ám ảnh trong tâm trí bao thế hệ người
đọc mọi miền đất nước. Có thể nó cịn vọng mãi sang thế giới bên kia ru Người
giấc ngủ ngàn năm; và biết đâu cõi âm cũng ... lóe lên tia sáng ấm mùa xuân.

<b>Ý nghĩa tiếng sáo trong đêm tình mùa xuân</b>

<b>I/ Mở bài Ý nghĩa chi tiết tiếng sáo trong bài Vợ chồng A Phủ của Tơ Hồi</b>
Vợ chồng A Phủ là một trong số không nhiều những tác phẩm văn xuôi viết
thành công trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Có thể xem đó là gương mặt
tiêu biểu của văn học thời đại mà cả dân tộc cùng rũ bùn đứng dậy sáng lịa. Trong
đó chi tiết Tiếng sáo đêm tình mùa xuân là lát cắt ngang giữa nhân tế bào của tác
phẩm. Vẻ đẹp nội dung, nghệ thuật cùng lộ ra từ chi tiết ấy.

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

vạn tên xâm lược; nhờ tiếng sáo đêm tình mùa xuân đó mà nhà văn mở được cánh
cửa tâm hồn nhân vật Mỵ đã im ỉm khóa suốt bao nhiêu năm trời. Cứ nhìn cái
dáng “lùi lũi như con rùa ni trong xó cửa”, nhìn cái cách kéo lê tấm thân của Mỵ
từ mùa này sang mùa khác, từ năm này sang năm khác làm việc như một cái máy,
cứ nhìn cái sự đêm đến “Mỵ chỉ còn biết thức với lửa”, đêm nào cũng vậy, dù cho
có bị A Sử ngứa tay đánh đập hay có người chết ngay ở đó... (khơng có phản ứng
gì) thì người ta chỉ có thể nghĩ rằng cô sẽ mãi câm lặng như tảng đá cho đến ngày
chết rũ xương ở đây thì thơi...

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

đã và đang phải sống, thấy nó thật phi lý, không thể chấp nhận. Tâm lý Mỵ nảy
sinh một sự phản ứng bất ngờ mà thống nhất: Nghĩ đến nắm lá ngón... Nhìn ở góc
độ sự sống cho thể xác, đây là một bước lùi, tiêu cực. Nhưng nhìn ở góc độ đời
sống tinh thần, nhìn ở SỰ SỐNG ĐÚNG Ý NGHĨA LÀ CUỘC SÔNG CON
NGƯỜI, đây là một dấu hiệu đáng mừng ở Mỵ. Bởi vì đó chính là sự thức tỉnh đầy
tính nhân văn: Thà một phút huy hoàng rồi vụt tắt, thà chết trong một sự khẳng
định quyết liệt ý nghĩa đúng đắn cuộc sống của mình cịn hơn phải sống kiếp trâu
ngựa suốt cả một đời. Nhờ tiếng sáo mùa xuân mà Mỵ có được sự thức tỉnh đó.

Tuy nhiên, một cơ gái mê tiếng sáo, yêu đời như Mỵ không thể lùi sâu vào mãi
góc chết. Tiếng sáo mùa xuân, tiếng sáo gọi bạn tình vẫn “lởng lơ bay ngồi
đường”, và trong đầu Mỵ vẫn “rập rờn tiếng sáo” thì làm sao Mỵ có thể hững hờ,
làm sao Mỵ có thể ăn lá ngón? Thay vào đó, cơ “lấy hũ rượu, uống ừng ực từng

bát”. Mỵ dằn lòng xuống, cái đắng cay bị kìm xuống thì cái nồng nàn của hơi men
+ cái đắm say của “tiếng sáo gọi bạn yêu” càng thôi thúc: “Mỵ đứng dậy xắn thêm
mỡ bỏ vào đĩa đèn cho sáng” như để tự thắp sáng đời mình, như để khêu to hơn
ngọn lửa tình yêu đang chập chờn trong ý thức của Mỵ. Hành động này lại tạo ra
niềm tin để có hành động tiếp theo mạnh mẽ hơn: Mỵ quấn lại tóc, với tay lấy cái
váy hoa vắt trên vách, sửa soạn đi chơi, bất chấp sự có mặt của A Sử (dù hắn là
hiện thân trực tiếp và thường trực của cái ác, là hung thần đã nghiền nát tất cả
hạnh phúc, sự sống của đời cơ). Mỵ hồn tồn khơng hề đếm xỉa đến hiện thực
nữa. Lịng mải mê đi theo tiếng sáo, tay cơ làm, chân cơ bước như kẻ mộng du.
Thậm chí cho đến khi đã bị trói bằng cả một thúng dây đay, bằng cả mái tóc dài
của chính Mỵ, thân xác đau đớn cùng cực, thì tiếng sáo vẫn bám riết tâm hồn Mỵ.
Suốt đêm dài... suốt đêm... Mỵ chỉ còn nghe tiếng sáo... Khi khát vọng tự do, khát
vọng tình yêu đã cháy lên thì hiện thực kia làm sao đủ sức ngăn cản được sự bay
bổng của tâm hồn?!.

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

chừng đã khuya, Mỵ còn tưởng tượng được cuộc chơi xuân đêm nay đã đến lúc
“trai làng đang đến bên vách làm hiệu rủ người yêu dỡ vách rừng chơi. Mỵ đã nín
khóc, Mỵ lại thiết tha bồi hồi”. Tiếng sáo đã trở thành điểm tựa và Mỵ đã vững
vàng hơn.

<b>Bài tham khảo 2</b>

Sau những dòng hiện thực, trĩu nặng lịng trắc ẩn trước kiếp người nơ lệ, nhà
văn Tơ Hồi chuyển ngọn bút bằng câu văn lãng mạn, mộng mơ ấy để mở đầu
những phút trỗi dậy của sức sống tuổi trẻ trong tâm hồn cô Mị - nhân vật chính
trong truyện “ Vợ chồng A Phủ”. Từ đó, biết bao câu chữ, bao chi tiết, hình ảnh
thẩm mỹ cứ nối nhau tn chảy, cứ gọi nhau ngân vang. Trong những hình ảnh,
chi tiết ấy, có lẽ nhà văn dụng công nhiều nhất khi miêu tả hình ảnh “tiếng sáo
đêm xuân”. Chỉ đọc hơn hai trang truyện, tơi đã đếm được mười ba lần Tơ Hồi
nói đến tiếng sáo. Trong đó, có sáu lần tiếng sáo được đặc tả với những sắc độ âm

thanh, những ngữ nghĩa và hiệu quả thẩm mỹ thật là sống động, phong phú.

“ … Ngoài đầu núi lấp ló đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi. Mị nghe
tiếng sáo vọng lại, thiết tha bổi hổi. Mị ngồi nhẩm thầm bài hát của người đang
thổi.

Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương

Ta chưa có con trai con gái
Ta đi tìm người u…”

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

bổi hổi, đã đánh thức tâm hồn đang yên ngủ, an phận, nó nhóm lên khát vọng đang
lụi tàn trong ý nghĩ và tình cảm của Mị, người đàn bà từng có một tuổi trẻ biết yêu,
được yêu và tràn đầy hạnh phúc.

Từ cái chức năng đánh thức, tiếng sáo đã hồi sinh cho tâm hồn và giục giã
cô Mị hành động. Từ tiếng sáo ngoài đầu núi, Mị nghe tiếng sáo ở ngay sân chơi
trong làng. Mị lén lấy hũ rượu, uống ừng ực, rồi… lịm mặt… và lòng Mị đang
sống về ngày trước. Tai Mị văng vẳng tiếng sáo gọi bạn đầu làng. Ngày trước, Mị
thổi sáo giỏi. Mùa xuân này, Mị uống rượu bên bếp và thổi sáo. Mị uốn chiếc lá
trên mơi, thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao nhiêu người mê, ngày đêm đã
thổi sáo đi theo Mị… Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng
như những đêm Tết ngày trước. Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi…
Dồn dập, nối nhau, sáu lần, nhà văn kể về tiếng sáo. Khi là của Mị, khi của người
khác, tiếng sáo cất lên, trong hiện tại, hòa quyện những âm thanh trong quá khứ
vọng về. Và cũng dồn dập những sự việc, những niềm vui tuổi trẻ mà Mị từng trải
qua, đang sống lại.

Đọc văn, ta ngỡ như mỗi từ ngữ, mỗi câu văn cứ ngân lên, rộn ràng tiếng

sáo náo nức tình người. Sóng âm thanh khi thì vút cao lên, rủ rê mời gọi, khiến
cho Mị thấy phơi phới trở lại, lòng vui sướng, Mị muốn đi chơi… Khi nó trầm
xuống, sẻ chia, vỗ về nỗi đắng cay chua xót bởi cái thân phận phải ép dun, bán
mình của cơ gái. Tiếng sáo như thủ thỉ trò chuyện, rồi lắng nghe từng cung bậc
tâm trạng của Mị: A Sử với Mị, khơng có lịng với nhau mà vẫn phải ở với nhau!
Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc này, Mị sẽ ăn cho chết ngay, chứ không buồn
nhớ lại nữa. Nhớ lại chỉ thấy nước mắt ứa ra… Ngọn sóng tủi hờn, bi lụy đang
khóc than trong lịng cơ gái thì sóng tình u và khát vọng của tiếng sáo lại dội
lên, lửng lơ bay ngồi đường :

Anh ném pao, em khơng bắt
Em khơng u, quả pao rơi rồi…

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

nhau, tâm tình bên nhau và… cũng là những tiếng lòng da diết, mãnh liệt từng bao
năm bị chon vùi, kìm nén trong trái tim, trí tuệ của Mị. Vì thế, nó đã thơi thúc,
giục giã Mị hành động. Mị đến góc nhà, lấy ống mỡ, xắn một miếng bỏ thêm vào
đĩa đèn cho sáng. Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo. Mị muốn đi chơi… Mị
quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách. Lúc này A Sử, tên
chồng vũ phu đang đứng ngay trước mặt Mị. Nhưng cơ gái như khơng nhìn thấy,
khơng thàm quan tâm. Cô thản nhiên làm cái việc mà cô muốn. Bởi vì, tiếng sáo
mùa xuân tuổi trẻ tự trong tâm hồn Mị đã thực sự ngân lên. Bởi vì khát vọng tình
yêu, hạnh phúc và tự do đã trỗi dậy. Những thanh sắc tình yêu nhân bản từ ngoại
cảnh đã đồng vọng cùng thanh sắc của nội lực bên trong khiến cho cô gái nô lệ,
khổ đau ấy hồi sinh, muốn xóa bỏ cái thân phận hiện tại để trở thành cái quá khứ,
cội nguồn vốn rất tự do, trong lành như mùa xuân, tự do như tiếng sáo những đêm
tình…

Có thể nói, nghệ thuật miêu tả tiếng sáo và tâm trạng nhân vật của nhà văn
Tơ Hồi ở đoạn này rất tài hoa. Tám lần ông nói tới tiếng sáo, kể về những cô gái,
chàng trai thổi sáo, hát tình ca, nghe sáo, đi theo tiếng sáo. Ba lần ông đặc tả tiếng

sáo : văng vẳng tiếng sáo…, tiếng sáo lửng lơ bay…, trong đầu Mị đang rập rờn
tiếng sáo… Những từ tượng thanh, kết hợp nghệ thuật đảo âm tiết (không viết lơ
lửng mà viết lửng lơ ), đảo từ ( động từ văng vẳng trước danh từ tiếng sáo, tính từ
lửng lơ trước động từ bay, động tử rập rờn trước danh từ tiếng sáo) khiến cho
những âm thanh của thứ nhạc cụ dân dã ấy trở nên sống động, có hồn, ấn tượng
xiết bao. Và nhờ đó, những cung bậc tâm trạng của nhân vật Mị trở nên phong
phú, cụ thể, logic xiết bao.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

ngựa đạp vào vách… Cả đêm ấy Mị phải trói đứng như thế. Lúc thì khắp người bị
dây trói thít lại, đau nhức. Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ. Hơi rượu tỏa. Tiếng sáo.
Tiếng chó sủa xa xa… những giây phút này, âm thanh của sáo khơng hiện rõ bằng
hình hài, sắc điệu nữa. Nó lịm dần cùng nỗi đau khổ của kiếp người. Nhưng nó
khơng tắt hẳn.Nó lặn vào trong trái tim, nó cựa quậy trong máu thịt của cô Mị, cất
lên thành tiếng lòng ru vỗ, an ủi. Cho nên, dù Mị vẫn đang bị trói, tiếng sáo vẫn
đưa Mị đi theo những cuộc chơi,những đám chơi. Nó vẫn cùng Mị say sưa hát hát
bài tình ca… “ Em yêu người nào, em bắt pao nào…” Khát vọng tuổi trẻ và tình
yêu của Mị khơng trở thành hiện thực thì nó sống trong tâm linh, trong mộng
tưởng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Trong tiến trình lịch sử văn học dân tộc, chúng ta từng biết tới khá nhiều áng
văn chương có “tiếng sáo”. Cái âm thanh của thứ nhạc cụ tre trúc đơn sơ ấy đã trở
thành một hình tượng thẩm mỹ với bao nhiêu giai điệu, bao nhiêu ngữ nghĩa đặc
sắc. Đó là tiếng sáo của Trương Chi – chàng nghệ sĩ tài hoa nhưng bất hạnh trong
chuyện cổ tích “Trương Chi”. Đó là tiếng sáo của Trương Lương nỉ non tình tự
khiến cho Hạng Tịch – vua nước Sở phân vân, không thể giã từ nàng Ngu Cơ xinh
đẹp, dẫn đến một bi kịch lớn lao mà thi sĩ lãng mạn Huy Thông đã kể trong bài thơ
nổi tiếng “Tiếng địch sơng Ơ”, năm 1936. Và đây, tiếng sáo của các Kim Đồng
trong thơ Thế Lữ:

Khi cao vút tận mây trời

Khi gần,vắt vẻo bên bờ cây xanh

Êm như lọt tiếng tơ tình

Đẹp như ngọc nữ uốn mình trong khơng…

Trong chuyện “Vợ chồng A Phủ”, tiếng sáo của nhà văn Tơ Hồi như chúng
ta vừa cảm nhận cũng đã được chau chuốt bằng sắc màu, âm thanh đẹp đẽ, uyển
chuyển, không thua kém bất cứ một áng thơ nào. Dường như, qua tài năng và tấm
lòng yêu thương con người của ơng, ngịi bút văn xi trở nên mềm mại, trữ tình.
Hình tượng “tiếng sáo” trong thiên truyện đặc sắc này phong phú độc đáo và sâu
lắng hơn. Đọc tác phẩm, suy ngẫm về sức sống tiềm tàng của nhân vật Mị, chúng
ta khơng thể lướt qua hình tượng thẩm mỹ tiếng sáo. Bởi vì đấy là một điểm sáng
nghẹ thuật vừa hiện thực, vừa lãng mạn, đẫm chất dân tộc và chất thơ. Bởi vì, đấy
cũng là một cung bậc tinh tế trong cảm hứng nhân đạo, nhân văn rất đáng trân
trọng của ngịi bút Tơ Hồi.

<b>Bài tham khảo 3</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

việc xây dựng nên những chi tiết nghệ thuật đặc sắc. Trong truyện ngắn Vợ chồng
A Phủ của nhà văn Tơ Hồi có thể xem tiếng sáo gọi bạn tình là chi tiết như vậy.

Trong tác phẩm Vợ chồng A Phủ, nhà văn Tơ Hồi cũng đã lựa chọn được
nhiều chi tiết đắt. Chi tiết về tục cúng trình ma, nắm lá ngón, chi tiết về giọt nước
mắt của A Phủ, và không thể không kể đến tiếng sáo trong đêm tình mùa xn đó
đều là những sợi dây tóc phát sáng kết nối mạch truyện, chuyển tải nội dung hiện
thực và nội dung nhân đạo của tác phẩm.

Chi tiết tiếng sáo trong đêm tình mùa xuân

Trong truyện ngắn Vợ chồng A Phủ, nếu tục cúng trình ma là một hủ tục ám
ảnh đời sống tâm linh của người dân Tây Bắc, thì tiếng sáo gọi bạn tình lại trở
thành một nét đẹp văn hóa trong đời sống sinh hoạt và đời sống tinh thần của con
người nơi đây. Tiếng sáo xuất hiện trong thiên truyện lúc văng vẳng từ xa, có khi
vọng lại thiết tha, bổi hổi, lúc lửng lơ bay ngoài đường, lúc lại rập rờn trong đầu
Mị. Tiếng sáo làm nên một miền không gian êm dịu, nên thơ thuộc về thế giới tâm
hồn đẹp đẽ của nhân vật Mị. Trong lời bài hát của người thổi sáo có khát vọng tự
do và tình u của trai gái người Mèo:

Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương

Ta khơng có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu.

Và cả những ước hẹn buông lơi:
- Anh ném pao, em không bắt
Em không yêu quả pao rơi rồi…
- Em không yêu, quả pao rơi rồi.
Em yêu người nào, em bắt pao nào...

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15></div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

sống mới nhen nhóm tìm về. Trong đầu Mị đang rập rờn tiếng sáo. Tiếng sáo vẫy
gọi Mị, thôi thúc Mị. Điệp khúc Mị muốn đi chơi một lần nữa bùng lên . Mị cũng
sắp đi chơi. Ngay sau đó, hàng loạt các hoạt động diễn ra một cách nhanh chóng,
Mị quấn lại tóc, Mị với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách, như thể Mị đang
thực hiện hành động giải phóng cho mình, cởi bỏ khỏi sự trói buộc của con ma nhà
thống lí, thốt khỏi căn buồng kín mít của Mị - căn buồng chỉ có một chiếc cửa sổ
một lỗ vng bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng chỉ thấy trăng trắng, không biết
là sương hay là nắng. Thế rồi khát vọng ấy mới được nhen nhóm, ngay lập tức đã
bị A Sử chặn đứng. A Sử đã nắm Mị, lấy thắt lưng trói hai tay Mị. Nó xách cả một

thúng sợi đay ra trói đứng Mị vào cột nhà. Tóc Mị xõa xuống, A Sử quấn ln tóc
lên cột, làm cho Mị không cúi, không nghiêng được đầu nữa. Nhưng sự thực, A Sử
chỉ có thể trói được thân xác Mị, cịn tâm hồn Mị vẫn hồn tồn tự do. Mị vẫn
sống trọn vẹn trong thế giới của riêng mình, Trong bóng tối, Mị đứng lặng im, như
khơng biết mình đang bị trói. Hơi rượu cịn nồng nàn. Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa
Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi. Như vậy, tiếng sáo là chất xúc tác
làm thay đổi tâm lí nhân vật Mị, giúp người đọc nhận ra sức sống tiềm tàng ở Mị,
một sức sống mãnh liệt khơng gì có thể hủy diệt được.

Chi tiết tiếng sáo đã giúp nhà văn Tơ Hồi khám phá ra vẻ đẹp tâm hồn Mị,
khẳng định được sức sống bất diệt của con người. Có thể xem, tiếng sáo là chi tiết
nghệ thuật đẹp, giàu sức gợi, ám ảnh người đọc. Nhân vật Mị trong hoàn cảnh này
làm ta liên tưởng đến quá trình thức tỉnh của nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm
cùng tên của nhà văn Nam Cao. Những nhà văn lớn vẫn thường là những nhà nhân
đạo chủ nghĩa. Cả Nam Cao và Tơ Hồi đều là những nhà văn như thế.

<b>Bài tham khảo 4</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Tơ Hồi là nhà văn đầu tiên khai thác đề tài miền núi Tây Bắc, Truyện Vợ
chồng A Phủ được viết nhân chuyến đi lên Tây Bắc năm 1952, in trong tập truyện
Tây Bắc năm 1953, tác phẩm đạt giải nhất hội văn học Việt Nam 1954-1955. Đã
diễn tả thành cơng diễn biến tâm lí nhân vật Mị. Tác giả đã xây dựng chi tiết âm
thanh tiếng sáo láy đi láy lại nhiều lần để miêu tả tinh tế nội tâm nhân vật Mị.

Mị là một cô gái dân tộc Mèo, xinh đẹp, chăm chỉ, hiếu thảo với cha mẹ.
Nhưng khi trở thành con dâu gạt nợ của nhà thống lý Pá Tra, Mị từ một cô gái trẻ
trung xinh đẹp, yêu đời ham sống trở thành một người đàn bà câm lặng, chai sạn,
tê liệt tất cả ý thức phản kháng. Mị khơng cịn ý thức được khơng gian, thời gian,
sống kiếp đời "lùi lủi như con rùa ni trong xó cửa" nhưng mùa xn đến với
khơng khí náo nức, men rượu và âm thanh tiếng sáo đã làm hồi sinh khát vọng

sống trong Mị đặc biệt âm thanh tiếng sáo trong đêm tình mùa xuân.

Tiếng sáo là chi tiết xuất hiện nhiều lần,trở đi trở lại với các mức độ và sắc
thái khác nhau. Lúc đầu là tiếng sáo lấp ló ngồi đầu núi, tiếp đến nó văng vẳng ở
đầu làng, “lửng lơ bay ngoài đường”. Và rồi giữa Mị và tiếng sáo khơng cịn
khoảng cách. Âm thanh ấy len lỏi vào trong tâm trí của Mị . Khơng chỉ có tiếng
sáo hiện tại cơ nghe, mà Mị cịn nhớ lại cả tiếng sáo trong quá khứ, về khoảng thời
gian tươi đẹp, kiêu hãnh của mình. Tiếng sáo đêm hị hẹn đã đánh thức quá khứ
tươi đẹp đã từng bị lãng qn trong Mị, "ngồi đồi núi lấp ló đã có ai thổi sáo rủ
bạn đi chơi. Mị nghe tiếng sáo vọng lại thiết tha bổi hổi". Người đàn bà vốn câm
lặng khơng nói suốt bao năm tháng giờ ngồi nhẩm thầm lời bài hát của người đang
thổi " anh ném pao, em không bắt, em không yêu, quả pao rơi rồi". Tiếng sáo biểu
hiện cho vẻ đẹp của phong tục, nét đẹp văn hóa người dân miền núi cao. Là biểu
tượng cho tiếng gọi cuộc sống, tình u. Nó đã lay gọi, khơi gợi lòng yêu đời, yêu
cuộc sống tự do trong Mị.

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

tuổi trẻ tươi đẹp. Chính kí ức ấy là minh chứng cho thấy khát khao về tình u, về
hạnh phúc vẫn ln được ấp ủ, gìn giữ trong sâu thẳm tâm hồn Mị; bao đau khổ
đọa đày của kiếp đời nô lệ không thể chôn vùi được trong khát vọng sống ấy. Mị ý
thức được sự tồn tại của bản thân "Mị còn trẻ, Mị vẫn còn trẻ, Mị muốn đi chơi ",
"tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài đường" soi tỏ thực tại thê thảm của
Mị. Lúc này bản thân Mị bị ràng buộc bởi người cầm quyền, thần quyền của nhà
thống lý nhưng rồi từ bên ngoài ngoại cảnh tiếng sáo đi thẳng vào cõi lòng "rập
rờn trong đầu Mị " như một tiếng gọi tha thiết của sự sống, của hạnh phúc, của tự
do thôi thúc Mị hành động để sửa soạn đi chơi. Tiếng sáo là chất xúc tác gợi sức
sống tiềm tàng của Mị “Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi,
những đám chơi”, “Mị vùng bước đi”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

con người.

Chi tiết tiếng sáo đã giúp nhà văn Tơ Hồi khám phá ra vẻ đẹp tâm hồn
Mị, khẳng định được sức sống bất diệt của con người cho dù trong bất cứ hoàn
cảnh nào. Có thể xem tiếng sáo là chi tiết nghệ thuật đẹp, giàu sức gợi, ám ảnh
người đọc. Nhân vật Mị trong hoàn cảnh này làm ta liên tưởng đến quá trình thức
tỉnh của nhân vật Chí Phèo trong tác phẩm cùng tên của nhà văn Nam Cao. Những
nhà văn lớn vẫn thường là những nhà nhân đạo chủ nghĩa. Cả Nam Cao và Tơ
Hồi đều là những nhà văn như thế.

<b>Bài tham khảo 5</b>

Tơ Hồi sinh năm 1920 và có tên khai sinh là Nguyễn Sen. Ông vốn là người
con của vùng đất Hà Đông (nay là Hà Nội). Tô Hoài đã phải trải qua những năm
tháng thiếu thời rất đỗi cực nhọc và vất vả để kiếm sống nhưng chính điều đó đã
giúp ơng có nhiều cơ hội để trải nghiệm, tích góp vốn sống cho mình.

Sau đó khi có dịp đến với thơ văn, dẫu những khó khăn, trở ngại vẫn cịn đó
nhưng dường như cuộc đời của nhà văn đã bước sang một trang khác đầy tươi
sáng bởi ơng đã tìm được sự phù hợp của nghề viết với mình. Thế nên, đó cũng là
lí do khiến ông đeo đuổi sự nghiệp sáng tác trong khoảng thời gian đến 60 năm và
để lại rất nhiều những tác phẩm thuộc nhiều thể loại khác nhau như truyện ngắn,
tiểu luận, hồi kí, kịch bản phim,…

Trong giai đoạn đầu sáng tác, Tơ Hồi chọn viết những câu chuyện về đời
sống con người, thế giới lồi vật. Sau đó, sự ra đời của các tác phẩm như “Truyện
Tây Bắc” (1953), “Miền Tây” (1967), “Cát bụi chân ai” (1992) đã giúp người đọc
hình dung được sự chuyển hướng trong sáng tác của nhà văn: ông tập trung tái
hiện cuộc sống của con người miền núi.

Không chỉ vậy, nhà văn cịn mạnh dạn chia sẻ những trăn trở của mình trong
việc sáng tác thông qua việc viết các tiểu luận nghiên cứu. Năm 1996, Tơ Hồi đã

được nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật như một sự ghi nhận vì
những đóng góp to lớn của ơng trong sự nghiệp văn học nước nhà.

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

chất của những con người ở miền núi, “Vợ chồng A Phủ” là một tác phẩm tiêu
biểu. Tác phẩm chính là trái ngọt của chuyến đi kéo dài đến 8 tháng của Tơ Hồi ở
Tây Bắc cùng với lực lượng bộ đội giải phóng. Tác phẩm được in trong tập truyện
“Truyện Tây Bắc” (1953), đây cũng là tâp truyện giúp cho Tơ Hồi vinh dự được
nhận Giải Nhất Tiểu thuyết của Hội Văn nghệ Việt Nam năm 1956.

Cảm nhận ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ sẽ thấy đây vốn là một chi
tiết nghệ thuật đặc sắc và xuất hiện trở đi trở lại trong tác phẩm nhiều lần. Đây vốn
là âm thanh quen thuộc của núi rừng Tây Bắc, là biểu tượng của tuổi xuân, của sức
trẻ và chính là linh hồn đời sống tinh thần của con người nơi đây.

Chính tiếng sáo ấy đã đánh động vào tâm hồn của nhân vật Mị, để Mị tìm lại
được chút “thiết tha bổi hổi ” sau biết bao nhiêu những tháng năm sống trong cái
dáng hình “lùi lũi như con rùa ni trong xó cửa”. Từ một cơ gái “chỉ biết thức với
lửa” trong cô đơn, quạnh quẽ, từ một con người phó mặc phận mình cho kẻ khác
có đối xử tàn tệ như thế nào thì cũng câm lặng chịu đựng đến nỗi cảm xúc như bị
trơ lì, nghe tiếng sáo “ngồi đầu núi lấp ló”, tâm hồn Mị bắt đầu có những cảm
nhận, xúc động trở lại để rồi Mị nhận ra mình có thể hát nhẩm theo lời bài hát của
người đang thổi sáo:

“Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương
Ta khơng có con trai con gái

Ta đi tìm người yêu.”

Cảm nhận ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ, ta thấy chính tiếng sáo ấy

đã giúp tâm hồn héo hon của Mị cựa quậy trở lại để tìm về hình ảnh của chính
mình, để biết rằng đêm tình mùa xn đã tới và mình cũng là một cơ gái đáng lẽ
vẫn được hịa mình cùng với mọi người trong cái sân chung của ngày Tết, để được
xem “trai gái, trẻ con ra sân ấy tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn và
nhảy”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

nhà thống lí với “cái buồng kín mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông bằng bàn
tay. Lúc nào trông ra cũng chỉ thấy trăng trắng, không biết là sương hay là nắng”.
Trong khơng gian ấy Mị chỉ có thể “ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra, đến
bao giờ chết thì thơi”, tù túng và bí bách chính là thứ khiến giam hãm, kìm kẹp
khiến cơ khơng thể vùng thốt khỏi thực tại tăm tối để tìm về một thời quá khứ đã
xa.

Nhưng giờ đây, tiếng sáo “gọi bạn đầu làng” kia đã giúp Mị được “sống về
ngày trước”, Mị thấy hình ảnh của Mị ngày xưa cũng “thổi sáo giỏi” và Mị còn
“thổi lá cũng hay như thổi sáo” và chính tài năng đã khiến “biết bao nhiêu người
mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị”. Vẫn là cái khơng gian có “cái cửa sổ lỗ
vng mờ mờ trăng trắng” nhưng Mị khơng cịn trong hình ảnh của người con gái
ủ dột, buồn bã nữa mà đã “thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng
như những đêm Tết ngày trước”. Một điều đặc biệt nữa, Mị nhận thức rất rõ về
việc “Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”.

Cảm nhận ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ để thấy từ chỗ đánh thức
Mị ý thức lần tìm hình ảnh của mình trong những năm tháng ngày xưa, tiếng sáo
ấy giờ đây lại có tác dụng làm hồi sinh tâm hồn của Mị. Mặc dù tìm về quá khứ
nhờ vào tiếng sáo nhưng càng hướng về quá khứ, càng tìm gặp lại những kí ức của
một thời đã qua để thấy nó tươi đẹp như thế nào, Mị lại càng đớn đau khôn xiết và
nhận thức rõ ràng về thực tại phũ phàng mà mình phải chịu đựng và trải qua.

Là một cơ gái, Mị cũng mong mình có cơ hội được xây đắp, vun xới hạnh

phúc cho mái ấm của riêng mình. Thế nhưng, cuộc hơn nhân Mị có chỉ là sự chịu
đựng và gắng gượng, đối với Mị nó là một sự tra tấn khơng hơn khơng kém vì Mị
và A Sử “khơng có lịng với nhau mà vẫn phải ở với nhau”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>

đường” lần nữa giúp Mị xua tan những day dứt về thực tại bằng những khát khao
tình yêu tự do:

“Anh ném pao, em không bắt
Em không yêu, quả pao rơi rồi…”

Ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ còn thể hiện ở việc nó làm lóe trên
trong Mị khao khát về tình yêu tự nguyện nhưng đồng thời cũng là niềm tiếc nuối
khi đã để lỡ tuổi xuân trong một cuộc hôn nhân cay đắng, ngậm ngùi. Mị nghĩ đến
cái chết, Mị để cho “nước mắt ứa ra” khi những nuối tiếc về cái quá khứ của một
thời tuổi trẻ đã hóa thành sự bí bách khơng thể tháo gỡ, đến phút cuối bị dồn đến
chỗ đưa ra quyết định bi thảm.

Có thể thấy, việc Mị nghĩ đến việc chấm dứt sự sống quả là một bước thụt lùi
tiêu cực nhưng nếu soi xét kĩ hơn thì đó lại là một dấu hiệu đáng mừng cho việc
nhận thức về sự sống của Mị. Vốn “ở lâu trong cái khổ, Mị quen khổ rồi” nên cảm
xúc của Mị đã trở nên chai sạn, nhìn mọi thứ xung quanh chỉ bằng ánh nhìn vơ
định. Ấy vậy mà giờ đây, Mị có thể khóc, có thể nghĩ đến chuyện giải thốt cho
cuộc đời tù túng của mình nghĩa là Mị đã nhận thức được sự sống vơ nghĩa của
mình những ngày qua.

Mị lúc này đã có phản ứng lại với những ngang trái, éo le của cuộc đời mình.
Như vậy, sâu xa hơn cái ý muốn đoạn tuyệt với cuộc đời đầy tiêu cực lại chính là
sự thức tỉnh của một con người muốn thoát khỏi kiếp sống làm trâu làm ngựa.
Tâm hồn Mị lúc này thực sự đã hồi sinh ngay trên chính ý định kết thúc cuộc đời.

</div>
<span class='text_page_counter'>(23)</span><div class='page_container' data-page=23>

Cảm nhận ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ sẽ thấy ngay cả khi bị trói
đứng vào cột nhà bằng những vịng sợi đay thơ ráp gây đau nhói, Mị cũng nương
theo tiếng sáo để hịa mình vào những cuộc chơi, những đám chơi và say sưa với
lời hát: “Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em yêu người nào, em bắt pao nào…”.
Tiếng sáo lúc này giống như một phương thuốc giúp Mị thoát ra nỗi đau đớn cùng
cực của thân xác để tâm hồn vẫn được bay bổng với khát vọng tự do và tình u.

Ấy vậy mà vào chính lúc Mị muốn “vùng bước đi” thì hiện thực phũ phàng lại
kéo Mị về trong sợi dây trói đến thít chặt, đau nhói vơ cùng. Trong cảnh đau đớn
đó, hơi rượu vẫn tỏa và tiếng sáo vẫn vang xa xa. Có thể thấy, thực tại có cay
đắng, có đau đớn đến nhường nào thì Mĩ cũng trở nên vững vàng hơn nhờ có tiếng
sáo là điểm tựa. Tiếng sáo trong khung cảnh mùa xuân tưng bừng, rộn rã đối lập
hồn tồn với tình cảnh trớ trêu của Mị.

Thế nhưng, chính nhận thức và những hành động của Mị khi có sự tác động
của tiếng sáo ấy đã giúp ta nhận rõ một điều là Mị đã vượt lên trên những khổ đau,
đày đọa về thể xác để vẫn có thể hướng về những thanh âm của sự sống để mong
có cơ hội được là người có lịng ham sống và u đời. Đó cũng chính là những
biểu hiện cho thấy khả năng đầy hứa hẹn ở Mị trong việc sẽ tìm được con đường
tươi sáng hơn cho tương lai phía trước của mình.

Có thể thấy, qua “Vợ chồng A Phủ” Tơ Hồi đã phác họa nên một bức tranh
chân thực về cuộc sống của con người Tây Bắc. Họ không chỉ phải sống trong sự
bóc lột đến tàn nhẫn của hai tầng áp bức thực dân và phong kiến mà còn là nạn
nhân của sức ép thần quyền nhưng lại là hiện thân của những phẩm chất tốt đẹp và
ý thức đấu tranh mạnh mẽ. Để có thể khắc họa thành cơng bức tranh ấy, nhà văn
đã sử dụng nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, ngôn ngữ chọn lọc sáng tạo và đặc biệt
là nghệ thuật miêu tả nội tâm ấn tượng. Bên cạnh đó, kết cấu hấp dẫn cùng với các
tình tiết giàu kịch tính cũng là yếu tố tạo nên sự thành công của tác phẩm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(24)</span><div class='page_container' data-page=24>

bậc, sắc thái thẩm mĩ khác nhau, chi tiết khơng chỉ có tác dụng đánh thức niềm
khao khát sống trong tâm hồn tưởng như đã chai sạn của Mị mà cịn góp phần cho
ta hình dung được phần nào những hiểu biết sâu sắc của tác giả về những nét văn
hóa tinh thần giá trị của con người Tây Bắc.

<b>Bài tham khảo 6</b>

Không phải ngẫu nhiên mà văn hào vĩ đại người Nga M. Goor-ki từng phát
biểu: Chi tiết nhỏ làm nên nhà văn lớn. Nhà văn chỉ thực sự là người thư kỉ trung
thành của thời đại (H. Balzac) khi anh ta có khả năng làm sống dậy cuộc đời trên
trang sách bắt đầu từ những chi tiết nhỏ. Lựa chọn chi tiết để xây dựng nên tác
phẩm nghệ thuật không chỉ thể hiện bản chất sáng tạo của người nghệ sĩ mà cịn
bộc lộ tài năng, tầm vóc tư tưởng của người cầm bút. Hơn ai hết, tác giả những
thiên truyện viết ra từ trường đại học cuộc sống, nhà văn của những người chân
đất là người hiểu rõ tầm quan trọng cùa những chi tiết nghệ thuật trong tác phẩm
văn chương. Chi tiết nghệ thuật không chỉ là yếu tố cấu thành tác phẩm mà còn là
nơi gửi gắm những quan niệm nghệ thuật về con người, về cuộc đời... của nhà văn,
nơi kí thác niềm ưu tư, trăn trở của nhà văn trước cuộc đời. Vợ chồng A Phù là
một trong số không nhiều những tác phẩm văn xuôi viết thành cơng trong thời kì
kháng chiến chống Pháp. Có thể xem đó là gương mặt tiêu biểu của văn học thời
đại mà cả dân tộc cùng rũ bùn đứng dậy sáng lịa. Trong đó chi tiết Tiếng sáo đềm
tình mùa xuân là lát cắt ngang giữa nhân tế bào của tác phẩm, vẻ đẹp nội dung,
nghệ thuật cùng lộ ra từ chi tiết ấy.

Mị xuất hiện ngay từ phần mở đầu tác phẩm, gây ám ảnh cho người đọc về
một kiếp người héo hắt, tàn tạ chỉ biết cúi mặt, mặt buồn rười rượi. Mị không hiện
lên bằng chân dung mà hiện lên bởi số phận - một số phận đau buồn về kiếp người
làm dâu gạt nợ trong nhà thống lí Pá Tra.

</div>
<span class='text_page_counter'>(25)</span><div class='page_container' data-page=25>

con gái với vẻ đẹp trong ngần thánh thiện như loài hoa ban thơm ngát giữa rừng.

Nhưng có ngờ đâu sự hiểm độc của chính sách cho vay nặng lãi của bọn thổ ti
phong kiến miền núi như một sợi dây oan nghiệt siết chặt lấy cuộc đời Mị. Đắng
cay thay, đêm tình mùa xuân đẹp nhất của đời người con gái đã biến thành một
đêm bi kịch, tủi nhục khi A Sử bắt cóc Mị về nhà thống lí. Và một buổi lễ cúng
trình ma sáng hơm sau đó đã trói chặt cuộc đời Mị từ đấy. Cái địa ngục trần gian
ấy đã giam cầm cuộc đời Mị. Tuổi xuân của Mị bị vùi dập đến héo úa, lụi tàn
trong căn buồng chỉ độc một cái cửa sổ nhỏ như lòng bàn tay trơng ra ngồi khơng
biết sương hay là nắng. Mị bị nơ lệ hóa trở thành cơng cụ lao động. Nói đúng hơn
là bị bóc lột sức lao động một cách tàn tệ trở thành một súc nô trong nhà thống lí.
Thử hỏi cịn xót xa nào hơn thế nữa khơng?

Nhưng bằng cảm quan nhân đạo và tấm lịng u thương đồng cảm với số
phận con người, Tơ Hồi đã mang đến cho người đọc những thước phim quay
chậm về sự bừng lên của một sức sống tiềm tàng, mãnh liệt đang âm ỉ cháy trong
con người Mị. Bên ngoài là một cơ Mị lầm lũi như cái bóng, như đã chết nhưng
bên trong lại ẩn chứa lòng ham sống. Sức sống ấy như hòn than nhỏ đang bị vùi
lấp trong cái vẻ ngồi lặng câm vơ cảm. Vơ tình cơn gió của đêm tình mùa xn
đã làm hồi sinh con người Mị, thức dậy cả một kí ức tươi đẹp và trỗi dậy một sức
sống, lòng ham sống đến cuồng nhiệt nhưng cũng đầy bi kịch.

Mùa xuân ở Hồng Ngài rộn rã âm thanh và màu sắc. Đó là tiếng cười của trẻ
con, màu vàng ửng của cỏ gianh và gió rét dữ dội, là màu đỏ của những chiếc váy
hoa phơi trên những mỏm đá xòe ra như những con bướm sặc sỡ và chắc chắn
không thể thiếu được tiếng sáo gọi bạn yêu lửng lơ bay ngoài đường. Chính những
hình ảnh và âm thanh ấy như một cơn gió thổi tung đám tàn ưo đang vây quanh
cuộc đời Mị. Đặc biệt qua nghệ thuật trần thuật và miêu tả đặc sắc, Tơ Hồi đã
mang đến cho người đọc một linh hồn đang cựa quậy hồi sinh đàng sau lớp xác giá
băng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(26)</span><div class='page_container' data-page=26></div>
<span class='text_page_counter'>(27)</span><div class='page_container' data-page=27>

về, xốn xang trong lòng: MỊ vui sướng như những đêm xuân ngày trước. MỊ vẫn

còn trẻ. Mị muổn đi chơi... Rồi theo phép biện chứng của tâm hồn, cái hiện thực
đầy say mê của quá khứ và tiếng sáo gọi bạn yêu kia đã trở thành thái cực tương
phản của cảnh sống thực tại. Mị so sánh đối chiếu, soi xét lại cái hiện thực mà cô
đã và đang phải sống, thấy nó thật phi lí, khơng thể chấp nhận. Tâm lí Mị nảy sinh
một sự phản ứng bất ngờ mà thống nhất: Nghĩ đến nắm lá ngón... Nhìn ở góc độ
sự sống cho thể xác, đây là một bước lùi, tiêu cực. Nhưng nhìn ở góc độ đời sống
tinh thần, nhìn ở sự sống đúng nghĩa là cuộc sổng con người, đây là một dấu hiệu
đáng mừng ờ Mị. Bởi vì đó chính là sự thức tỉnh đầy tính nhân văn: Thà một phút
huy hồng rồi vụt tắt/ Cịn hơn buồn le lói suốt trăm năm, thà chết trong một sự
khắng định quyết liệt ý nghĩa đúng đắn cuộc sống của mình cịn hơn phải sống
kiếp trâu ngựa suốt cả một đời. Nhờ tiếng sáo mùa xuân mà MỊ có được sự thức
tỉnh đó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(28)</span><div class='page_container' data-page=28>

tối, Mị đứng ỉm lặng, như khơng biết mình đang bị trói. Khi khát vọng tự do, khát
vọng tình yêu đã cháy lên thì hiện thực kia làm sao đủ sức ngăn cản được sự bay
bổng của tâm hồn?.

Cũng có lúc tiếng chân ngựa đạp vách kéo Mị về thực tại. Mị thốn thức nghĩ
mình khơng bằng con ngựa. Con ngựa cịn có lúc đứng gãi chân, nhai cỏ nhưng
tiếng sáo vân đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi... Lúc chừng đã
khuya. Mị còn tưởng tượng được cuộc chơi xuân đêm nay đã đến lúc trai làng
đang đến bên vách làm hiệu rủ người yêu dỡ vách ra rừng chơi. Mị đã nín khóc,
Mị lại thiết tha bồi hồi. Dư âm của tiếng sáo vang vọng trong lịng người. Ơi chao!
Tiếng sáo gọi bạn mùa xuân sao mà mang nét tâm trạng vậy Ôm sầu mang giận
ngan ngơ/ Tiếng tơ lặng ngắt bây giờ càng hay (Bạch Cư Dị). Không rõ, khi
chuyển ngòi bút từ miêu tả sắc điệu cụ thể của những tiếng sáo ở hai đoạn trên
thành phân tích tâm trạng đau xót, khi tuyệt vọng, lúc mộng mơ của nhân vật Mị
trong dư âm tiếng sáo của đoạn thứ ba này, nhà văn Tơ Hồi có nghĩ tới nghệ thuật
miêu tả tiếng đàn của Bạch Cư Dị trong thi phẩm nổi tiếng Tỳ bà hành ngày xưa?
Dù thế nào, đọc những dịng văn này của ơng, chúng ta vẫn thấy thấm đẫm một

chất thơ, kính phục một tài năng miêu tả sự thật và khám phá lòng người. Qua cái
vô danh của một nhạc cụ, nhà văn đã tấu lên bao nhiêu thanh sắc của lòng người.
Chỉ ba lần nhắc đến tiếng sáo, nhưng mãi mãi, ông khẳng định rằng; khát vọng
tuổi trẻ, tình yêu, cái sức sổng tiềm tàng ấy của con người khơng dây trói nào buộc
dược, khơng thế lực đen toi nào xóa được…

</div>
<span class='text_page_counter'>(29)</span><div class='page_container' data-page=29>

tâm lí mà cịn khám phá, khẳng định, ngợi ca vẻ đẹp tài hoa nghệ sĩ của người lao
động dân tộc Mèo). Dẫu cho thể xác có bị vùi dập bao nhiêu thì lịng u đời, u
hạnh phúc, yêu tiếng sáo mùa xuân của người Mèo vẫn không gì có thể dập tắt
được. Đó là bức thơng điệp quan trọng nhất mà nhà văn gửi được đến bạn đọc qua
tác phẩm này. Hơn nữa nó cịn hé mở cả một sức mạnh tiềm ẩn, báo hiệu khả năng
cách mạng trong nhân vật Mị và con người Tây Bắc.

Trong tiến trình lịch sử văn học dân tộc, chúng ta từng biết tới khá nhiều áng
văn chương có tiếng sáo". Cái âm thanh của thứ nhạc cụ tre trúc đơn sơ ấy đã trở
thành một hình tượng thẩm mĩ với bao nhiêu giai điệu, bao nhiêu ngữ nghĩa đặc
sắc. Đó là tiếng sáo của Trương Chi - chàng nghệ sĩ tài hoa nhưng bất hạnh trong
chuyện cổ tích Trương Chi. Đó là tiếng sáo của Trương Lương nỉ non tình tự
khiến cho Hạng Tịch - vua nước Sở phân vân, không thể giã từ nàng Ngu Cơ xinh
đẹp, dẫn đến một bi kịch lớn lao mà thi sĩ lãng mạn Huy Thông đã kể trong bài thơ
nổi tiếng Tiếng địch sơng Ơ, năm 1936. Và đây, tiếng sáo của các Kim Đồng trong
thơ Thế Lữ:

Khi cao vút tận mây trời

Khi gần vai vèo bên bờ cây xanh
Êm như lọt tiếng tơ tình

Đẹp như ngọc nữ uốn mình trong khơng.

</div>
<span class='text_page_counter'>(30)</span><div class='page_container' data-page=30>

bao.

Cảm ơn nhà văn đã giúp người đọc mọi miền Tổ quốc được cảm nhận, thường
thức những vẻ đẹp trong sáng, thi vị của con người và núi rừng miền Tây thân yêu
của chúng ta. Đọc đi đọc lại nhiều lần, tiếng sáo vẫn cứ say mê, ám ảnh lạ thường,
lan truyền từ người trong truyện đến người viết truyện, sang người đọc truyện:

- Ngồi núi lấp ỉ ó đã có tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi...
- Mà tiếng sáo gọi bạn yên vẫn lửng lơ bay ngoài đường...
- Tiếng sáo đưa Mị đi theo những cuộc chơi, những đám chơi...

Ta như nghe được cả những tiếng reo vui náo nức của nhà văn khi mùa xuân
đến được kìm nén trong nhiều câu văn: Những đêm tình mùa xuân đã đến... Ta
như nghe được cả sự mời gọi thiết tha của người nghệ sĩ ấy trong từng dòng văn
miêu tả tài hoa về tiếng sáo ấy rằng: Hỡi những ai chưa một lần đến Tây Bắc, hãy
lên đây để được sống trong khơng khí của những đêm xuân nồng nàn men rượu và
dập dìu tiếng sáo gọi bạn yêu lừng lơ bay ngoài đường, tiếng sáo văng vẳng đầu
nương, vang vọng qua những vách núi thành âm điệu đặc trưng của nền văn hóa
Tây Bắc. Tiếng sáo ấy cũng là tiếng lòng nồng nàn như rượu đêm xuân của nhà
văn đối với núi rừng và đồng bào các dân tộc vùng rẻo cao Tây Bắc nói riêng, với
đất nước Việt Nam nói chung, vẫn cịn chưa đủ. Phải nói thêm: Chi tiết ấy cịn là
sản phẩm của một sự am tường cặn kẽ, tinh thông về phong tục, lối sống của đồng
bào rẻo cao. Là sản phẩm của một ngòi bút tài hoa: văn như nhạc, như tranh, tải
được cả màu sắc, hương vị, âm điệu, linh hồn của núi rừng Tây Bắc. Trong sáng,
hồn nhiên mà tình tứ, réo rat, da diết, mà khỏe khoắn lạ thường. Thật trọn vẹn,
ngọt ngào và đầy dư vị!

</div>
<span class='text_page_counter'>(31)</span><div class='page_container' data-page=31>

thổi sáo và thổi rất hay, đã làm đắm say biết bao trai làng... Tiếng sáo làm Mị thức
tỉnh và đã làm sức sống lại dạt dào trong lòng Mị. Đến nỗi khi bị A Sử trói vào
cột, nghe tiếng sáo một lần nữa Mị vẫn vùng chạy đi. Sức sống của tiếng sáo thật

diệu kì. Một chi tiết nghệ thuật như thế nó dư sức làm rường cột cho cả một tác
phẩm, đánh dấu sự trưởng thành của chặng đường sáng tác. làm nên tầm cao, đóng
góp riêng của nhà văn Tơ Hồi cho nên văn học, văn hóa nước nhà.

Ngày hơm nay, khi chúng ta lật giở trang truyện Vợ chồng A Phủ thì nhà văn
Tơ Hồi đã đi về miền viễn xa nhưng chắc chắn tiếng sáo đêm tình mùa xuân của
bản Mèo xa lắc vẫn vi vút, vẫn lửng lơ ám ảnh trong tâm trí bao thế hệ người đọc
mọi miền đất nước. Có thể nó cịn vọng mãi sang thế giới bên kia ru Người giấc
ngủ ngàn năm; và biết đâu cõi âm cũng ... lóe lên tia sáng ấm mùa xuân.

<b>Bài tham khảo 7</b>

Bằng những tình cảm chân thành và sâu đậm dành cho những mảnh đời chịu
nhiều mất mát, thương đau ở núi rừng Tây Bắc trong cuộc kháng chiến chống thực
dân Pháp xâm lược, Tơ Hồi đã cho ra đời tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” và để lại
những dấu ấn khó phai trong lịng người đọc. Góp phần làm nên sự thành công của
tác phẩm là sự hiện diện của các chi tiết, hình ảnh nghệ thuật đặc sắc và tiếng sáo
trong đêm tình mùa xn chính là một trong số những chi tiết giàu ý nghĩa không
thể không nhắc đến của tác phẩm.

Đây vốn là âm thanh quen thuộc của núi rừng Tây Bắc, là biểu tượng của tuổi
xuân, của sức trẻ và chính là linh hồn đời sống tinh thần của con người nơi đây.

</div>
<span class='text_page_counter'>(32)</span><div class='page_container' data-page=32>

“Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương

Ta khơng có con trai con gái
Ta đi tìm người u.”

Cảm nhận ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ, ta thấy chính tiếng sáo ấy

đã giúp tâm hồn héo hon của Mị cựa quậy trở lại để tìm về hình ảnh của chính
mình, để biết rằng đêm tình mùa xn đã tới và mình cũng là một cơ gái đáng lẽ
vẫn được hịa mình cùng với mọi người trong cái sân chung của ngày Tết, để được
xem “trai gái, trẻ con ra sân ấy tụ tập đánh pao, đánh quay, thổi sáo, thổi khèn và
nhảy”.

Tiếng sáo chính là phương tiện đưa Mị về lại với những kỉ niệm thời q khứ
mà Mị đã vơ tình lãng qn. Mị lãng qn vì chính cái khơng gian sống của cơ ở
nhà thống lí với “cái buồng kín mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông bằng bàn
tay. Lúc nào trông ra cũng chỉ thấy trăng trắng, không biết là sương hay là nắng”.
Trong khơng gian ấy Mị chỉ có thể “ngồi trong cái lỗ vuông ấy mà trông ra, đến
bao giờ chết thì thơi”, tù túng và bí bách chính là thứ khiến giam hãm, kìm kẹp
khiến cơ khơng thể vùng thốt khỏi thực tại tăm tối để tìm về một thời quá khứ đã
xa.

Nhưng giờ đây, tiếng sáo “gọi bạn đầu làng” kia đã giúp Mị được “sống về
ngày trước”, Mị thấy hình ảnh của Mị ngày xưa cũng “thổi sáo giỏi” và Mị còn
“thổi lá cũng hay như thổi sáo” và chính tài năng đã khiến “biết bao nhiêu người
mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo Mị”. Vẫn là cái khơng gian có “cái cửa sổ lỗ
vng mờ mờ trăng trắng” nhưng Mị khơng cịn trong hình ảnh của người con gái
ủ dột, buồn bã nữa mà đã “thấy phơi phới trở lại, trong lòng đột nhiên vui sướng
như những đêm Tết ngày trước”. Một điều đặc biệt nữa, Mị nhận thức rất rõ về
việc “Mị trẻ lắm. Mị vẫn còn trẻ. Mị muốn đi chơi”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(33)</span><div class='page_container' data-page=33>

tìm gặp lại những kí ức của một thời đã qua để thấy nó tươi đẹp như thế nào, Mị
lại càng đớn đau khôn xiết và nhận thức rõ ràng về thực tại phũ phàng mà mình
phải chịu đựng và trải qua.

Là một cô gái, Mị cũng mong mình có cơ hội được xây đắp, vun xới hạnh
phúc cho mái ấm của riêng mình. Thế nhưng, cuộc hơn nhân Mị có chỉ là sự chịu

đựng và gắng gượng, đối với Mị nó là một sự tra tấn khơng hơn khơng kém vì Mị
và A Sử “khơng có lịng với nhau mà vẫn phải ở với nhau”.

Có nỗi chán chường nào lớn hơn thế khi chính cuộc hôn nhân đã đày đọa Mị,
triệt tiêu đi ở Mị ý thức đi tìm niềm vui sống. Thậm chí, nó cịn gieo rắc trong tâm
tưởng của Mị ý định tự tử để thốt kiếp khổ đau: “Nếu có nắm lá ngón trong tay
lúc này. Mị sẽ ăn cho chết ngay”. Mị bất lực với chính cuộc đời mà mình đang
sống. Thế nhưng, chính lúc này đây “tiếng sáo gọi bạn yêu vẫn lửng lơ bay ngoài
đường” lần nữa giúp Mị xua tan những day dứt về thực tại bằng những khát khao
tình u tự do:

“Anh ném pao, em khơng bắt
Em không yêu, quả pao rơi rồi…”

Ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ còn thể hiện ở việc nó làm lóe trên
trong Mị khao khát về tình u tự nguyện nhưng đồng thời cũng là niềm tiếc nuối
khi đã để lỡ tuổi xuân trong một cuộc hôn nhân cay đắng, ngậm ngùi. Mị nghĩ đến
cái chết, Mị để cho “nước mắt ứa ra” khi những nuối tiếc về cái quá khứ của một
thời tuổi trẻ đã hóa thành sự bí bách khơng thể tháo gỡ, đến phút cuối bị dồn đến
chỗ đưa ra quyết định bi thảm.

</div>
<span class='text_page_counter'>(34)</span><div class='page_container' data-page=34>

Mị lúc này đã có phản ứng lại với những ngang trái, éo le của cuộc đời mình.
Như vậy, sâu xa hơn cái ý muốn đoạn tuyệt với cuộc đời đầy tiêu cực lại chính là
sự thức tỉnh của một con người muốn thoát khỏi kiếp sống làm trâu làm ngựa.
Tâm hồn Mị lúc này thực sự đã hồi sinh ngay trên chính ý định kết thúc cuộc đời.
Không chỉ giúp hồi sinh tâm hồn mà tiếng sáo cịn thơi thúc Mị có những hành
động cụ thể để thể hiện ý thức mong muốn hoàn cải số phận của mình. Rồi
Mị“đứng dậy xắn thêm mỡ bỏ vào đĩa đèn cho sáng”. Tiếp theo hành động ấy, Mị
mạnh dạn hơn khi “quấn lại tóc”, “với tay lấy cái váy hoa vắt ở phía trong vách”
mà khơng màng đến sự có mặt của A Sử. Phải chăng đây cũng là hành động thể

hiện niềm mong mỏi cuộc đời tăm tối của Mị sẽ có lúc được thắp sáng lên như thế.
Khơng chỉ vậy, dường như Mị cũng khơng cịn quan tâm đến những trở lực gây
ảnh hưởng đến việc thay đổi cuộc đời của mình.

Tiếng sáo cho thấy ngay cả khi bị trói đứng vào cột nhà bằng những vịng sợi đay
thơ ráp gây đau nhói, Mị cũng nương theo tiếng sáo để hịa mình vào những cuộc
chơi, những đám chơi và say sưa với lời hát: “Em không yêu, quả pao rơi rồi. Em
yêu người nào, em bắt pao nào…”. Tiếng sáo lúc này giống như một phương
thuốc giúp Mị thoát ra nỗi đau đớn cùng cực của thân xác để tâm hồn vẫn được
bay bổng với khát vọng tự do và tình u.

Ấy vậy mà vào chính lúc Mị muốn “vùng bước đi” thì hiện thực phũ phàng lại kéo
Mị về trong sợi dây trói đến thít chặt, đau nhói vơ cùng. Trong cảnh đau đớn đó,
hơi rượu vẫn tỏa và tiếng sáo vẫn vang xa xa. Có thể thấy, thực tại có cay đắng, có
đau đớn đến nhường nào thì Mĩ cũng trở nên vững vàng hơn nhờ có tiếng sáo là
điểm tựa. Tiếng sáo trong khung cảnh mùa xuân tưng bừng, rộn rã đối lập hồn
tồn với tình cảnh trớ trêu của Mị.

</div>
<span class='text_page_counter'>(35)</span><div class='page_container' data-page=35>

hơn cho tương lai phía trước của mình.

Đánh giá tác phẩm khi cảm nhận ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ

Có thể thấy, qua “Vợ chồng A Phủ” Tơ Hồi đã phác họa nên một bức tranh chân
thực về cuộc sống của con người Tây Bắc. Họ khơng chỉ phải sống trong sự bóc
lột đến tàn nhẫn của hai tầng áp bức thực dân và phong kiến mà còn là nạn nhân
của sức ép thần quyền nhưng lại là hiện thân của những phẩm chất tốt đẹp và ý
thức đấu tranh mạnh mẽ. Để có thể khắc họa thành công bức tranh ấy, nhà văn đã
sử dụng nghệ thuật kể chuyện hấp dẫn, ngôn ngữ chọn lọc sáng tạo và đặc biệt là
nghệ thuật miêu tả nội tâm ấn tượng. Bên cạnh đó, kết cấu hấp dẫn cùng với các
tình tiết giàu kịch tính cũng là yếu tố tạo nên sự thành công của tác phẩm.

Quả thật, ý nghĩa tiếng sáo trong Vợ chồng A Phủ đã giúp nhà văn thể hiện quan
niệm cùng tư tưởng của tác phẩm. Tiếng sáo gọi bạn trong đêm tình mùa xuân của
tác phẩm là một chi tiết nghệ thuật đắt giá. Được miêu tả với nhiều cung bậc, sắc
thái thẩm mĩ khác nhau, chi tiết khơng chỉ có tác dụng đánh thức niềm khao khát
sống trong tâm hồn tưởng như đã chai sạn của Mị mà cịn góp phần cho ta hình
dung được phần nào những hiểu biết sâu sắc của tác giả về những nét văn hóa tinh
thần giá trị của con người Tây Bắc.

</div>

<!--links-->