SINH lý THỤ THAI và sự làm tổ của TRỨNG (sản PHỤ KHOA)

SINH LÝ THỤ THAI VÀ
SỰ LÀM TỔ CỦA
TRỨNG

1


MỤC TIÊU
1. Mơ tả được q trình tạo giao tử
2. Kể diễn tiến của sự thụ tinh
3. Mô tả được sự di chuyển và làm tổ của
trứng đã thụ tinh.
4. Kể diễn tiến của sự làm tổ của trứng đã
thụ tinh

2


ĐỊNH NGHĨA
Sự thụ tinh là sự kết hợp giữa một
tế bào đực (tinh trùng) và một tế
bào cái (noãn) để hình thành một
tế bào mới là trứng được thụ tinh.

3


QUÁ TRÌNH TẠO GIAO TỬ

4

Q trình tạo tinh trùng
Tinh ngun bào: có bộ nhiễm sắc lưỡng bội
2n= 46= 44A +XY  sinh sản theo kiểu gián
phân
Tinh bào 1: có bộ nhiễm sắc thể lưỡng bội
giảm phân
Tinh bào 2: có bộ nhiễm sắc thể đơn bội
Tiền tinh trùng  tinh trùng: có bộ nhiễm sắc
thể đơn bội
2 loại tinh trùng: loại mang thể nhiễm sắc X và
loại mang thể nhiễm sắc Y

5


6


Cấu tạo tinh trùng

7


Q trình tạo nỗn

8


Q trình tạo nỗn

Nỗn ngun bào chỉ thấy trong
buồng trứng của thai vì trước khi trẻ
gái ra đời, tồn bộ nỗn ngun bào
đã biệt hóa thành nỗn bào 1
Nỗn ngun bào (NST lưỡng bội) 
gián phân tạo noãn bào 1 (NST lưỡng
bội)  giảm phân tạo noãn bào 2 (NST
đơn bội)  giảm phân tạo nỗn chín
9


Sự sinh noãn từ noãn nguyên
bào cho đến lúc thụ tinh

10


SỰ THỤ TINH
• Sự hợp nhất cấu trúc tinh trùng và
nỗn xảy ra ở 1/3 ngồi của ống
dẫn trứng.
• Là sự hồ lẫn giữa 2 bộ NST của
nỗn và tinh trùng.

11


Sự di chuyển của tinh trùng
từ âm đạo  vòi trứng
• Vượt qua CTC

Nút nhầy cổ tử cung có vai trò:
(1) Sàng lọc các giao tử.
(2) Bước đầu thực hiện q trình khả
năng hóa tinh trùng
• TC  đoạn bóng của vòi trứng: TT yếu
giảm dần, chỉ còn vài trăm TT bình
thường tại nơi thụ tinh
12


Sự thụ tinh
Tinh trùng vượt qua màng trong suốt, nhân
tinh trùng được đưa vào trong bào tương
noãn
Phản ứng vỏ noãn ngăn chặn không cho một
tinh trùng nào khác được lọt vào chất noãn.
Lúc này trong noãn là một tiền nhân đực và
một tiền nhân cái
Hai tiền nhân này sau đó xích lại gần nhau
và hồ lẫn thành một  hợp tử
13


Sự thụ tinh

14


Kết quả của sự thụ tinh:
- Tái lập bộ NST của lồi (2n).

- Xác định giới tính của phơi: nếu
tinh trùng mang NST Y thì phơi
nang mang tính đực, nếu tinh
trùng mang NST X thì phơi nang
mang tính cái.
15


SỰ DI TRÚ CỦA HỢP TỬ
Là sự vận chuyển của trứng trong tai vòi
từ nơi thụ tinh vào trong buồng tử cung.
Sự vận chuyển này chịu tác dụng của:





(1) Hoạt động của các nhung mao trong
lòng vòi trứng
(2) Hoạt động của lớp cơ vịi trứng
(3) Sự lưu thơng của dịch vịi trứng. Thơng
thường, có chiều hướng từ tử cung về phía
tai vịi.

16


SỰ DI TRÚ CỦA HỢP TỬ
Trong vòi trứng: trứng ở gđ 2-8 tb
Vượt qua khớp nối bóng – eo

3 đến 4 ngày sau khi thụ tinh,
trứng đến được buồng tử cung khi
nó đang ở giai đoạn 8 - 16 tế bào.

17


Sự di chuyển của trứng đã thụ
tinh

18


SỰ LÀM TỔ CỦA TRỨNG ĐÃ THỤ
TINH
Là sự xâm nhập hoàn toàn của
trứng thụ tinh vào trong một nội
mạc đã được chuẩn bị, sẵn sàng
cho việc làm tổ.

19


Sau khi vào đến TC, trứng còn tự do
khoảng 48 giờ nữa trước khi chìm
vào bề dầy của nội mạc tử cung.
Trong thời gian này, phôi dâu tiếp
tục hoạt động phân bào, chìm vào
nội mạc tử cung khi đã ở giai đoạn
phôi nang, với khoảng 50 tế bào.

20


Nội mạc tử cung cần phải bình
thường cả về phương diện mô học
cũng như sinh lý học để bảo đảm
cho một sự làm tổ bình thường. Đó
là cấu tạo của một nội mạc bình
thường vào ngày thứ 21 - 22 của
chu kỳ kinh nguyệt.

21


Sự làm tổ có thể được chia ra hai giai
đoạn:



(1) Định hướng của phôi nang.
(2) Xâm nhập của phôi nang vào nội mạc
tử cung.

Sự xâm nhập hoàn toàn của trứng vào
bên trong lớp nội mạc kéo dài đến
khoảng ngày thứ 11 - 12 sau khi thụ
tinh
22

Vào ngày thứ 11 - 12 sau khi thụ tinh, trứng
đạt được kích thước khoảng 1mm.
Kể từ giờ phút này, phôi thai phát triển lệ
thuộc vào cơ thể mẹ : Hoàng thể chu kỳ trở
thành hoàng thể thai kỳ dưới tác dụng kích
hoạt của bêta-hCG, đảm nhận duy trì thai
kỳ cho đến khi nhau thai có thể đảm nhận
được nhiệm vụ chế tiết progestérone.
23


24


Cảm ơn sự lắng nghe
của các bạn!

TS. TRẦN LỆ THỦY

25