VIÊM XƯƠNG (NGOẠI BỆNH lý)

VIÊM XƯƠNG
Chấn thương (VXCT)
Đường máu (VXĐM)


Mục
tiêu

Viêm xương chấn thương
Định nghĩa
Bệnh sinh






Nêu đặc điểm viêm xương
Phân loại viêm xương
Chẩn đốn VXCT cấp và mãn tính
Ngun tắc điều trị

Yếu tố nguy cơ
Phân loại
Diễn tiến
Các thể lâm sàng
Giải phẫu bệnh
Chẩn đốn
Điều trị
Tiên lượng
Dự phịng

Viêm xương chấn thương
Định nghĩa




Là hậu quả của sự nhiễm trùng mơ mềm xung quanh xâm nhập vào xương
Có tính khu trú tại chỗ
Thường gặp sau:
1. Gãy xương hở
2. Phẫu thuật trên xương
3. Các thủ thuật trên xương

Gây tê ổ gãy
Xuyên đinh
Đắp thuốc loét da


Viêm xương chấn thương
Bệnh sinh

Các vi khuẩn gây bệnh thường gặp:
Tụ cầu trùng vàng Staphylococcus aureus
Trực trùng mủ xanh Pseudomonas aeruginosa
Liên cầu trùng Streptococcus
Các vi trùng đường ruột : E.coli, Enterobacter, Proteus …
Có thể có nhiều vi khuẩn trên một vết thương

Viêm xương chấn thương
Các yếu tố ảnh hưởng







Vết thương giập nát , hoại tử
Máu tụ
Nguy
Dị vật
cơ
 Ngoại lai
nhiễm
 Của cơ thể
trùng
 Dụng cụ y khoa
tăng
Sức đề kháng của cơ thể yếu lên
Độc lực vi khuẩn mạnh


Viêm xương chấn thương
Phân loại
Theo thời gian :






Cấp tính: trước 2 tháng
Mãn tính: sau 2 tháng

Theo Giải phẫu bệnh (Weilland):






Độ 1: Nhiễm trùng mô mềm, chưa đến xương
Độ 2: Nhiễm trùng xương, xương hoại tử
Độ 3: Nhiễm trùng và mất xương


















PHÂN LOẠI CIERNY, MADER:
1/ Theo vị trí giải phẩu:
* Viêm tủy: Nhiễmtrùng trong lòng tủy, thường
không liên quan đến đầu xương
* Nông: liên quan đến vỏ xương , mô dưới da và da.
Thường trong một vùng vỏ xương chết và mô hạt
* Khu trú: Viêm xương tủy xuyên từ vỏ xương vào
đến tủy, ví dụ như viêm xương do xuyên đinh, do nẹp
vít.
* Lan toả: Viêm xương lan tỏa hết toàn bộ xương,
từ tủy đến vỏ tạo ra vùng xương chết rộng lớn
2/ Theo dụng cụ kết hợp xương:
* Do xuyên đinh
* Do KHX nẹp vít
* Do KHX đinh nội tuûy


Viêm xương chấn thương
Các thể lâm sàng

1.
2.
3.
4.

Nhiễm trùng ổ gãy cấp tính
Viêm dị mủ ổ gãy khơng có xương chết

Dị mủ mãn tính có xương chết- xương tù
Viêm lt màng xương, loét sẹo xấu,
ung thư hóa


Viêm xương chấn thương
Diễn tiến

Gãy hở

Nhiễm trùng mô mềm

Nhiễm trùng xương cấp
Viêm xương mãn trính


Viêm xương chấn thương
Giải phẫu bệnh





Giai đoạn cấp tính: Xương thiếu máu nuôi, đổi màu ngà,
xơ chai, xương rời bị chết. Mơ mềm viêm tấy, phù nề
Giai đoạn mãn tính: Xương xơ chai, to xù, xương sống
xen kẻ xương chết, nhiều ổ áp xe nhỏ trong xương. Phần
mềm có nhiều mơ hoại tử, mơ xơ, nhiều ngóc ngách

Viêm xương chấn thương
Chẩn đốn
Giai đoạn cấp tính

Lâm sàng:
*Xuất hiện sau gãy xương hở, thủ thuật trên
xương
*Sưng, nóng, đỏ, đau, tại vùng gãy xương
*Vết thương tiết dịch đục , có mủ
*Đau nhức tại chỗ , mất ngủ
*Sốt cao, sốt dao động
*Hạch vùng sưng to và đau



Viêm xương chấn thương
Chẩn đốn
Giai đoạn cấp tính

Cận lâm sàng:
Bạch cầu tăng, neutrofil tăng, VS tăng
Soi, cấy dịch vết thương có vi khuẩn
Xquang: chưa thấy thay đổi cấu trúc trên phim,
đơi khi có phản ứng màng xương


Viêm xương chấn thương
Chẩn đốn
Giai đoạn mãn tính

Lâm sàng:
Dị mủ kéo dài, đau nhức ít, khơng sốt hoặc sốt âm
ỉ, sưng nề khu trú

Xquang: Có thể thấy xương chết, xương tù, phản
ứng tạo xương ngồi màng xương
Chụp Xquang đường dị có cản quang: thấy được
ngóc ngách của đường dị đi đến đâu


Lổ dị viêm xương mãn tính


Viêm xương chấn thương
mãn



Hình ảnh x quang viêm xương
mãn tính






Phản ứng màng
xương
Xương chết
Xương tù

Hóc mũ



Hình ảnh u xươmg


Hình ảnh x quang viêm xương
mãn tính


Viêm xương chấn thương
Điều trị

Điều trị ngoại khoa(Cấp Tính )
Cắt lọc: Lấy hết mô hoại tử, xương chết
Lấy bỏ hết các dị vật
Tưới rửa liên tục mỗi ngày nếu nhiều mủ
Cắt lọc lại nếu diễn tiến không khá hơn
Bất động vững chắc ổ gãy
Dùng kháng sinh theo KSĐ, liều cao, kéo dài
Khơng khâu kín VT, nhưng khơng để lộ xương


Viêm xương chấn thương
Điều trị ngoại khoa(Mãn Tính)

Điều trị

Các kỹ thuật điều trị

•

Nhuộm đường dị bằng xanh Methylène

•

Nhuộm mơ sống bằng xanh Disulphine
Trám vạt da, cơ che lỗ hổng
Ghép xương xốp kiểu Papinau
Băng gạc tẩm dầu mù u kích thích
mơ hạt
Xi măng có kháng sinh

•
•
•

•


Bất động
 Mục tiêu: Tạo cầu xương liền vững chắc
xương
Tập phục hồi chức năng sau mổ




Dễ dàng chăm sóc vết thương
Cho phép phẩu thuật tái tạo nếu cần.

1/ Cố định ngoài: Cố định ngoài là
phương pháp tiêu chuẩn trong viêm
xương khớp giả.
- Theo đúng nguyên tắc cố định ngoài
- Giữ trong một thời gian dài , có thể
một năm hoặc hơn.
- Thay đinh nếu bị nhiễm trùng chân đinh
- Hai loại CĐN lựa chọn là Ilizarov và khung
đơn giản dùng đinh Chanz .
2/ Đinh, nẹp: Nguy cơ nhiễm trùng cao ,
nhưng một số trường hợp cũng dùng.


Cố định ngồi ilizarow điều trị
viêm xương mãn tính