Đề cương học kì 2 môn ngữ văn lớp 6, trường THCS Phước Nguyên, TP Bà Rịa, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu 2019-2020 - Học Toàn Tập

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (749.72 KB, 4 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

Trường THCS Phước Nguyên Đề cương ôn tập Ngữ văn 6. HKII

Tổ CM Ngữ văn – Khối 6

ĐỀ CƯƠNG ƠN TẬP HỌC KÌ II

MƠN NGỮ VĂN KHỐI 6

NĂM HỌC 2019 - 2020

A/ PHẦN VĂN BẢN:

I/ CÁC TÁC PHẨM TRUYỆN:

Stt

Tên

truyện

Tác

giả

Thể

loại

Xuất xứ

PTBĐ

chính

N.vật

chính

Nội dung

Nghệ thuật

1 Bài học

đường

đời đầu

tiên

Tơ

Hồi

Truyện

đồng

thoại

Trích

chương I,

truyện

“Dế Mèn

phiêu lưu

kí”

Tự sự

Dế

Mèn

- Dế Mèn có vẻ đẹp cường

tráng của tuổi trẻ nhưng

tính tình kiêu căng xốc nổi.

- Do bày trò trêu chọc Chị

Cốc nên đã gây ra cái chết

cho Dế Choắt, Mèn ân hận

và rút ra bài học đường đời

đầu tiên.

Nghệ thuật miêu

tả loài vật sinh

động; cách kể

chuyện theo ngôi

thứ nhất tự nhiên,

hấp dẫn; ngơn

ngữ chính xác,

giàu tính tạo hình.

2 Sơng

nước

Cà

Mau

Đồn

Giỏi

Truyện

dài

Trích

chương

18, truyện

“Đất rừng

phương

Nam”

Miêu

tả

- Sông nước Cà Mau mang

vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ,

hoang dã và đầy sức sống.

- Cảnh chợ Năm Căn ồn

ào, đông vui, tấp nập, trù

phú và độc đáo.

Nghệ thuật miêu tả

vừa bao quát, nêu

được ấn tượng

chung nổi bật; vừa

cụ thể, chi tiết,

sinh động.

3 Bức

tranh

của em

gái tôi

Tạ

Duy

Anh

Truyện

ngắn

Trích từ

tập truyện

ngắn

“Con dế

ma”.

Tự sự

Kiều

Phương

và anh

trai

Tài năng, tâm hồn trong

sáng và lòng nhân hậu của

Kiều Phương đã giúp cho

người anh trai nhận ra

phần hạn chế của mình.

Truyện đã miêu tả

tinh tế tâm lí nhân

vật qua cách kể

theo

ngôi

thứ

nhất.

4 Vượt

thác

Võ

Quảng

Truyện

dài

Trích từ

chương

11 của

truyện

“Quê

nội”

Miêu

tả

Dượng

Hương

Thư

- Miêu tả sinh động cảnh

vượt thác trên sông Thu

Bồn.

- Thể hiện vẻ đẹp hùng

dũng và sức mạnh của

người lao động trên nền

cảnh thiên nhiên rộng lớn.

Nghệ

thuật

tả

cảnh, tả người từ

điểm nhìn trên

con thuyền theo

hành trình vượt

thác rất tự nhiên,

sinh động.

II/ CÁC TÁC PHẨM THƠ:

Stt

Tên bài

Tác giả Thể thơ

Nội dung- ý nghĩa

Nghệ thuật

1 Đêm nay

Bác

không

ngủ

Minh

Huệ

Thơ 5

chữ

Bài thơ thể hiện tấm lòng yêu

thương sâu sắc, rộng lớn của Bác với

bộ đội và nhân dân. Đồng thời thể

hiện tình cảm yêu kính, cảm phục

của người chiến sĩ đối với Bác.

Bài thơ sử dụng thể thơ 5 chữ, có

nhiều vần liền thích hợp với lối

kể chuyện, kết hợp miêu tả, kể

với biểu cảm, có nhiều chi tiết

giản dị, chân thực và cảm động.

2 Lượm

Tố Hữu

Thơ 4

chữ

Bài thơ khắc họa hình ảnh chú bé

liên lạc Lượm hồn nhiên, tinh

nghịch vui tươi, hăng hái, dũng cảm.

Lượm đã hi sinh nhưng hình ảnh của

em vẫn còn mãi với quê hương, đất

nước và trong lòng mọi người.

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

Trường THCS Phước Nguyên Đề cương ôn tập Ngữ văn 6. HKII

Tổ CM Ngữ văn – Khối 6

III/ CÁC TÁC PHẨM KÍ.

Stt

Tên bài

Tác giả Thể loại

Nội dung - ý nghĩa

Nghệ thuật

2 Cô Tô

Nguyễn

Tuân

Kí

Vẻ đẹp tươi sáng, phong phú, cảnh

sắc thiên nhiên vùng đảo Cô Tô và

nét sinh hoạt của người dân trên đảo.

Ngôn ngữ điêu luyện và sự miêu

tả tinh tế, chính xác, giàu hình

ảnh và cảm xúc.

3 Cây tre

Việt Nam

Thép

Mới

Kí

Cây tre – người bạn thân của nhân

dân Việt Nam, anh hùng trong chiến

đấu, lao động. Biểu tượng cho đất

nước và con người Việt Nam.

Nhiều chi tiết, hình ảnh mang tính

chọn lọc mang ý nghĩa biểu

tượng, sử dụng rộng rãi và thành

cơng phép nhân hóa, lời văn giàu

cảm xúc, nhịp điệu.

B/ PHẦN TIẾNG VIỆT:

I/ TỪ LOẠI: Phó từ

Khái niệm

Phân loại

Đứng trước ĐT, TT

Đứng sau ĐT, TT

Là những từ chuyên đi kèm

động từ, tính từ để bổ sung ý

nghĩa cho động từ, tính từ.

- Chỉ quan hệ thời gian

- Chỉ mức độ

- Chỉ sự tiếp diễn tương tự

- Chỉ sự phủ định

- Chỉ sự cấu khiến

- Chỉ mức độ

- Chỉ khả năng

- Chỉ kết quả và hướng

II/ CÁC BIỆN PHÁP TU TỪ:

Kiến

thức

Định nghĩa

Phân loại

So

sánh

Là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự

vật, sự việc khác có nét tương đồng để

làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự

diễn đạt.

Có 2 kiểu so sánh:

- So sánh không ngang bằng

- So sánh ngang bằng.

Nhân

hóa

Là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật,…

bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi

hoặc tả con người; làm cho thế giới loài

vật, cây cối, đồ vật,…trở nên gần gũi với

con người, biểu thị được những suy nghĩ,

tình cảm của con người

Có 3 kiểu nhân hố thường gặp:

+ Dùng những từ vốn gọi người để gọi vật.

Vd: Chị Cốc lò dị đến hang tơi.

+ Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của

người để chỉ hoạt động, tính chất của vật.

Vd: Chú chó đang

chơi đá banh

rất hăng.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Trường THCS Phước Nguyên Đề cương ôn tập Ngữ văn 6. HKII

Tổ CM Ngữ văn – Khối 6

III / CÂU XÉT THEO CẤU TẠO:

Định nghĩa

Phân loại

Câu trần thuật

đơn:

Là loại câu do

một cụm C-V tạo

thành, dùng để giới

thiệu, tả hoặc kể về

một sự việc, sự vật

hay để nêu một ý

kiến.

- Câu trần thuật đơn có từ là:

+ Câu định nghĩa

+ Câu giới thiệu.

+ Câu miêu tả

+ Câu đánh giá

- Câu trần thuật đơn khơng có từ là

: + Câu miêu tả

+ Câu tồn tại

+ Những câu dùng để miêu tả hành động, trạng thái, đặc điểm…của sự vật nêu ở chủ

ngữ được gọi là

câu miêu tả

. Trong câu miêu tả, chủ ngữ đứng trước vị ngữ.

Ví dụ:

Xa xa, những con thuyền // thấp thoáng.

+ Những câu dùng để thông báo về sự xuất hiện, tồn tại hoặc tiêu biến của sự vật

được gọi là

câu tồn tại

. Một trong những cách tạo câu tồn tại là đảo chủ ngữ xuống

sau vị ngữ.

Ví dụ:

Xa xa, thấp thoáng // những con thuyền.

C/ PHẦN TẬP LÀM VĂN: Miêu tả người và tả cảnh (Cảnh sinh hoạt, cảnh thiên nhiên)

Học sinh cần chú ý ôn tập các nội dung sau:

1/ Thế nào là văn miêu tả?

2/ Phương pháp viết văn tả cảnh, bố cục của bài văn tả cảnh.

3/ Phương pháp viết một đoạn văn, bài văn tả người; bố cục một bài văn tả người.

4/ Cách lập dàn ý cho một bài văn tả cảnh, tả người.

VĂN MIÊU TẢ

Dàn ý chung bài văn tả cảnh

Dàn ý chung bài văn tả người

a/ MB

: Giới thiệu chung về cảnh định tả.

b/ TB

:

-

Tả quang cảnh chung

-

Tả chi tiết cảnh

c/ KB

: Cảm nghĩ của em về cảnh định tả.



Ví dụ :

Đề: Tả quang cảnh phiên chợ nơi em đang ở.

a/ MB

: Giới thiệu về phiên chợ em định tả (chợ

ở quê em hay nơi khác, chợ bình thường, hay

chợ chuyên bán một mặt hang nào đó?)

b/ TB: Tả chi tiết cảnh:

- Tả quang cảnh chung của chợ.

- Tả chi tiết buổi chợ theo trình tự thời gian.

+ Chợ bắt đầu họp lúc nào? (

lúc sáng sớm, trời

còn mờ sương, đã lao xao tiếng người đi chợ,

tiếng nói chuyện, tiếng xe hàng… rộn rã phá tan

sự im lặng của buổi sớm..

).

+ Khơng khí buổi chợ (Người bán/ Người mua)

+ Cảnh lúc tan chợ.

c/ KB

: Suy nghĩ của em về phiên chợ.

a/ MB

: Giới thiệu chung về người định tả.

b/ TB:

-

Tả ngoại hình

-

Tả tính tình

c/ KB

: Cảm nghĩ của em về người định tả.



Ví dụ :

Đề: Em hãy tả người thân yêu và gần gũi

nhất với em (ông, bà, cha, mẹ…)

a/ MB:

Giới thiệu về người thân mình định tả

(

Người đó là ai? Quan hệ với em như thế

nào?)

b/ TB: Tả chi tiết:

-Tả ngoại hình (

vóc dáng, khn mặt,đơi mắt,

mái tóc, nước da

…)

-Tả tính cách của người thân (

lời nói, hành

động, cử chỉ, mối quan hệ của người thân đối

với mọi người…

)

- Tả kết hợp với kể kỉ niệm sâu sắc giữa em

với người thân yêu đó.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Trường THCS Phước Nguyên Đề cương ôn tập Ngữ văn 6. HKII

Tổ CM Ngữ văn – Khối 6

* Một số đề tập làm văn tham khảo:

Đề 1: Hãy tả một người thân yêu gần gũi nhất với em (

Ơng, bà, cha, mẹ, thầy cơ, bạn bè

….).

Đề 2: Tả lại ngôi trường nơi em đang học.

Đề 3: Tả lại một tiết học ngồi trời mà em thích.

Đề 4: Tả cảnh sân trường trong giờ chơi.

Đề 5: Tả cảnh bình minh trên quê hương em.

Đề 6 : Tả cảnh một đêm trăng.

Đề 7: Tả lại một cảnh đẹp mà em đã từng quan sát./.



ĐỀ THAM KHẢO CỦA PGD-ĐT

Câu 1. (3,0 điểm)

Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi bên dưới.

“Buổi sớm nắng sáng. Những cánh buồm nâu trên biển, được nắng chiếu vào, hồng rực lên

như đàn bướm múa lượn giữa trời xanh.

Lại đến một buổi chiều, gió mùa đơng bắc vừa dừng. Biển lặng, đỏ đục, đầy như mâm bánh

đúc, loáng thoáng những con thuyền như những hạt lạc ai đem rắc lên trên.

Rồi ngày mưa rào. Mưa dăng dăng bốn phía. Có qng nắng xun xuống biển, óng ánh đủ

màu: xanh lá mạ, tím phớt, hồng, xanh biếc… Có qng biển thâm sì, nặng trịch. Những cánh

buồm ra khỏi cơn mưa, ướt đẫm, thẫm lại, khỏe nhẹ bồi hồi, như ngực áo bác nông dân cày

xong ruộng về bị ướt.”

(Vũ Tú Nam, Biển đẹp)

1.1 Xác định phương thức biểu đạt chính và nêu ngắn gọn nội dung của đoạn trích trên?

1.2 Xác định thành phần chính và gọi tên kiểu câu của câu văn sau:

“

Lại đến một buổi chiều, gió mùa đơng bắc vừa dừng.”

1.3 Chỉ ra và nêu tác dụng của một biện pháp so sánh được sử dụng trong đoạn văn trên?

Đề cương học kì 2 môn ngữ văn lớp 6, trường THCS Phước Nguyên, TP Bà Rịa, Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu 2019-2020 - Học Toàn Tập

<b>ĐỀ CƯƠNG ƠN TẬP HỌC KÌ II </b>

<b>MƠN NGỮ VĂN KHỐI 6 </b>

<b>NĂM HỌC 2019 - 2020 </b>

<b>A/ PHẦN VĂN BẢN: </b>

<b>I/ CÁC TÁC PHẨM TRUYỆN: </b>

<b>Stt </b>

<b>Tên </b>

<b>truyện </b>

<b>Tác </b>

<b>giả </b>

<b>Thể </b>

<b>loại </b>

<b>Xuất xứ </b>

<b>PTBĐ </b>

<b>chính </b>

<b>N.vật </b>

<b>chính </b>

<b>Nội dung </b>

<b>Nghệ thuật </b>

1

<i><b>Bài học </b></i>

<i><b>đường </b></i>

<i><b>đời đầu </b></i>

<i><b>tiên </b></i>

Tơ

Hồi

Truyện

đồng

thoại

Trích

chương I,

truyện

“Dế Mèn

phiêu lưu

kí”

Tự sự

Dế

Mèn

- Dế Mèn có vẻ đẹp cường

tráng của tuổi trẻ nhưng

tính tình kiêu căng xốc nổi.

- Do bày trò trêu chọc Chị

Cốc nên đã gây ra cái chết

cho Dế Choắt, Mèn ân hận

và rút ra bài học đường đời

đầu tiên.

Nghệ thuật miêu

tả loài vật sinh

động; cách kể

chuyện theo ngôi

thứ nhất tự nhiên,

hấp dẫn; ngơn

ngữ chính xác,

giàu tính tạo hình.

2

<i><b>Sơng </b></i>

<i><b>nước </b></i>

<i><b>Cà </b></i>

<i><b>Mau </b></i>

Đồn

Giỏi

Truyện

dài

Trích

chương

18, truyện

“Đất rừng

phương

Nam”

Miêu

tả

- Sông nước Cà Mau mang

vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ,

hoang dã và đầy sức sống.

- Cảnh chợ Năm Căn ồn

ào, đông vui, tấp nập, trù

phú và độc đáo.

Nghệ thuật miêu tả

vừa bao quát, nêu