slide bài giảng ngữ văn 10 tiết 65 hưng đạo vương trần quốc tuấn và thái sư trần thủ độ

Tiết 67-68
Đọc văn

Hưng
Đạo
Vương

Trần
Quốc
Tuấn


Đ ọc thêm
Thái sưĐộ
Trần Thủ
( Ngô Só Liên )


A/ Hưng Đạo Đại Vương Trần
Quốc Tuấn :

I/Tìm hiểu chung:
1/ Tác giả: Ngô Só Liên (?...?)
- Ông là nhà sử học lớn của
dân tộc, có nhiều công lao
trong việc biên soạn bộ Đại
Viêt sử kí toàn thư theo lệnh
của vua Lê Thánh Tông.

* Dưạ vào tiểu dẫn SGK, em
hãy giới thiệu vài

nét về tác phẩm : “Đại Việt
sử kí toàn thö”?


- 2/ Tác phẩm “Đại Việt sử
ký toàn thư”
- Tác phẩm là bộ chính sử lớn của Việt
Nam trong thời trung đại, được hoàn tất
1479- gồm 15 quyển .
- Nội dung : Ghi chép lịch sử nước ta từ
thời Hồng Bàng cho đến khi Lê Thái Tổ
lên ngôi.
- Giá trị tác phẩm: tác phẩm thể hiện tinh
thần dân tộc mạnh mẽ, vừa có giá trị
sử học vừa có giá trị văn học cao .

- *Em hãy xác định vị trí và
nội dung đọan trích “Hưng
Đạo Đại Vương Trần Quốc
Tuấn”?


•3/ Vị trí – nội dung – bố cục của đọan
trích :
•- Về vị trí :Đọan trích được trích ở quyển
VI- phần “Bản kỷ” của “Đại Việt sử
ký tòan thư”.
•-Nội dung viết về nhân vật lịch sử
Trần Quốc Tuấn – người anh hùng kiệt
xuất trong lịch sử chống ngoại xâm

của dân tộc.
•- Bố cục : Đọan trích chia 3 phần.
•

•*Dựa vào những kiến thức lịch
sử, em hãy giới thiệu vài nét
về Trần Quốc Tuấn ?
•


4. Vài nét về con người Hưng Đạo
Vương Trần Quốc Tuấn
- Ông sinh năm ( 1231? –
1300), tước Hưng Đạo
Vương, là moat danh tướng
kiệât xuất của dân tộc
với hai lần đánh thắng
giặc Nguyên – Mông.
- TQT được nhân dân tôn
thờ là “Đức Thánh
Trần” và lập đền thờ ở
nhiều nơi trên đất nước,
và ở TK XX được công
nhận là moat trong mười
vị tướng giỏi nhất thế
giới.
- Hịch tướng só được xem
là moat trong những tác
phẩm xuất sắc của văn
học trung đại.

•II/ Đọc hiểu văn bản :
• 1. Đọc và giải nghóa từ khó :
•-Đọc rõ ràng - chính xác; chú ý nhấn
mạnh ở những chi tiết thể hiện tính cách
nhân vật và thể hiện tình cảm – tấm
lòng của người viết.
•-Chú ý nắm vững những từ ngữ khó
được chú thích trong sách giáo khoa.
•2/Tìm hiểu nội dung – nghệ thuật của
• văn bản


1/Phẩm chất của Hưng Đạo Vương
Trần Quốc Tuấn
a/Câu chuyện về kế sách giữ nước
của Trần Quốc Tuấn

*Những chi tiết nào trong lời trình
bày của TQT với vua đã thể hiện
kế sách giữ nước? Những chi tiết
ấy đã thể hiện như thế nào về
quan điểm giữ nước của ông ?
- Sách lược uyển chuyển, binh
pháp linh họat, không cứng nhắc,
máy móc.
- Đòan kết tòan dân .
- “Khoan thư sức dân”.

Trần Quốc Tuấn là một vị tướng có tài
năng, mưu lược, có tầm nhìn sáng suốt
xa rộng. Không những thế mà ông
còn biết thương dân trọng dân và lo
cho dân .


b/ Câu chuyện về tấm lòng trung
nghóa
của
Quốc
Tuấn.
-*Thái độ
và Trần
cách ứng
xử
của Trần
Quốc Tuấn trước lời dặn của cha :

-Ghi nhận lời cha trong lòng nhưng không cho là
phải.
-Hỏi ý kiến các con và hai gia nô :
+ Trước lời nói của Hưng Vũ Vương: “ngầm cho
là phả…”
+ Trước lời nói của Hưng Nhượng Vương: “rút
gươm kể tội…”
-+ Đối với gia thần : cảm phục khóc , ngợi khen

*Tóm

lại,

Trần Quốc Tuấn là người thận trọng,
chín chắn trong mọi việc ( dù là việc
riêng), có chủ kiến, quyết đoán trong
hành động, luôn đặt lợi ích quốc gia
trên quyền lợi gia đình.


c.Khẳng định tài năng, đức độ của
Trần Quốc Tuấn.

- Đối với đất nước: sẵn sàng quên thân, tận
trung báo quốc.
- Đối vối tướng só dưới quyền: Soạn sách khích
lệ, tiến cử
 Tận tình dạy bảo, trọng người hiền tài.

- Đối với bản thân: ông kính cẩn, giữ
tiết làm tôi
 Khiêm tốn , giữ đạo trung nghóa.

- Trong tín ngưỡng nhân dân: nhiều người
cầu đảo
 kính phục thần thánh hóa,linh thiêng phù hộ.
- Quân giặc gọi An nam Hưng Đạo Vương không
dám gọi tên  kính trọng nể phục.
*Theo em nghệ thuật nổi bật của tác phẩm được
thể hiện như thế naøo?à

2/Nghệ thuật đặc
sắc của sử kí

- Cách kể chuyện ngắn gọn, cô đọng mà
tự nhiên ,sinh động hấp dẫn.
- Nghệ thuật kể chuyện điêu luyện ,
không theo trình tự thời gian nhưng vẫn
mạch lạc, khúc chiết.
- Nhân vật được khắc họa sống động ->
Đặc trưng “ văn sử bất phân”.
- Mang màu sắc huyền thoại nhằm ca ngợi
tôn vinh tài năng của Hưng Đạo Vương.


III/ Ghi nhớ (sgk ).
Ca ngợi tài năng, đức độ mẫu mực
sáng ngời của một vị tướng
toàn tài , toàn đức.
Em hãy tìm những câu chuyện kể về con
người Trần Quốc Tuấn để chứng minh
thêm nhân định trên?
- Chuyện Trần Hưng Đạo tiếp sứ đã thể
hiện tài năng mưu lược của ông.
- Khi ông phò giá vua về kinh ông đã
vứt bỏ gậy bịt đầu sắt chỉ chống gậy
gỗ để chứng tỏ lòng trung thành của
mình….
- Ông cùng tắm chung với Trần Quang

Khải để thể hiện tấm lòng trung hiếu,
cởi bỏ mọi hiềm khích….


B. Đọc thêm : Thái sư
Trần Thủ Độ
• I/ Vị trí – nội dung của đọan trích :
• - Trích ở quyển V- phần Bản kỷ trong Đại Việt sử kí
tòan thư.
• - Nội dung viết về Thái sư Trần Thủ Độ, moat
• viên quan đầu triều của nhà Trần trong buổi đầu dựng
nghiệp
• II/ Đọc hiểu văn bản :
• 1. Vai trò của Trần Thủ Độ đối với nhà Trần
• - Là người góp phần thúc đẩy vai trò lịch sử của nhà
Lý sang
• nhà Trần.
• -Là người khai sáng và là trợ thủ đắc lực cho vua Trần.
• - Là vị quan đầu triều có tài, có mưu trí, lại trung
thành, tận
• Tụy giúp vua Trầndựng nghiệp lớn, chống ngoại xâm,
giữ gìn đất nước.

•
•


• 2/ Nhân cách của Trần Thủ Độ :

• - Trần Thủ Độ là một người “

Phú quý bất năng dâm, bần
tiện bất năng di , uy
• vũ bất năng khuất.”
• - Là một người chí công vô tư.
• - Là người có cách ứng xử
khéo léo,
• vừa tế nhị , vừa nghiêm khắc.
• - Là người không tư lợi, luôn
đặt việc
• công lên trên lợi ích gia tộc.
• * Tóm lại, Trần Thủ Độ là một
người
• thẳng thắn,cầu thị, độ lượng,
nghiêm minh, chí công vô tư,
Phẩm chất đáng quý .
•


3/ Nghệ thuật kể chuyện và
khắc họa nhân vật

• - Cách viết kiệm lời, không
miêu tả, phân tích tâm lý
mà tính cách nhân vật vẫn
được thể hiện sâu sắc.
• - Lời kể khách quan, trung
thành với sự thật.
• - Cách kể hấp dẫn vì luôn
gây được những yếu tố
bất ngờ với người đọc.

IV/ CỦNG CỐ VÀ LUYỆN TẬP
1.Tác giả biên soạn “ Đại Việt sử kí toàn thư” là
a.
b.
c.
d.

LêVăn Hưu
Phan Phu Tiên
Ngô Só Liên
Nguyễn Trãi.

2. Điểm nổi bật nhất trong nghệ thuật sử kí được thể
hiện:
a.
b.
c.
d.

Cách khắc họa nhân vật ở mọi phương diện.
Cách kể chuyện tự nhiên, sinh động, khắc hoạ được tính cách
nhân vật
Sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật để khắc họa nhân vật.
Kết cấu chặt chẽ, mạch lạc.

3. Dựa vào những cứ liệu lịch sử em hãy viết một văn
bản thuyết minh về “ Trần Quốc Tuấn ”
4. Hãy sưu tầm những câu chuyện có thật hoặc truyền

thuyết về người anh hùng Trần Quốc Tuấn , hoặc về
nhà sử kí Ngô Só Liên.


V/ HƯỚNG DẪN HỌC
VÀ SỌAN BÀI MỚI
* Học bài cũ : Nắm vững mục tiêu và
các kiến thức cơ bản của bài
học.Làm các bài tập vận dụng trong
sgk.
*Sọan bài “ Phương pháp thuyết minh”
theo hệ thống câu hỏi và hệ thống
ngữ liệu trong sgk.
- Mỗi nhóm mang theo bút viết bảng và
giấy lịch để làm bài tập thực hành.