Sách Kinh Tế Hay 10 Loi Khuyen Khoi Nghiep (Tác giả: Caspian Woods)

Lờigiớithiệu
Trongnhữngnămqua,tơiđượcgặpkhánhiềuchủdoanhnghiệptrẻ.
Hầuhếtđềuchiasẻvớitơinhữngkhókhăngiốngnhau.Rấtnhiều
ngườicảmthấymệtmỏivàdườngnhưcóchungtâmtrạng“Ướcgì
mìnhtìmđượcngườiquảnlýgiỏi”;“Ướcgìmìnhđượckhởisựlạiđể
khơngvavấp”...
Trongnhữngcuộctrịchuyệnnày,tơirấtngạcnhiênlànhiềuchủ
doanhnghiệpkhithànhlậpcơngtyhầunhưchưachuẩnbịchomình
đủkiếnthứckhởinghiệp,họkhơngbiếtmìnhphảilàmgì,khơngcó
kếhoạchhànhđộng,khơngbiếtcáckỹnăngcầnthiếtđểquảnlý,
nhânsự,tổchức.Đólàlýdođaphầncácdoanhnghiệpnhỏvàvừa
củaViệtNamđềuyếuvàkhơngcónềntảngvữngchắc.Đócũnglàlý
domàtỷlệdoanhnghiệpViệtNamvữngmạnhrấtthấp.Hiệnnay,
theosốliệuthốngkê,ViệtNamcókhoảng340.000doanhnghiệpvừa
vànhỏvớikhoảng50.000doanhnghiệpmớiđượcthànhlậphàng
năm.Nhưngtơitinrằngchỉmộtsốíttrongđóđượcxâydựngvàphát
triểntrênnềntảngthậtsự.Dokhơngcónềnmóngvữngchắcngaytừ
đầunênviệcpháttriểntiếpvàđưadoanhnghiệplớnmạnhhơn,đixa
hơnlàrấtkhókhăn.Ngaybảnthânchúngtơi,nhữngngườisánglập
AlphaBookscũngvấpphảitìnhtrạngnàykhilậpnghiệp.
ỞViệtNam,mặcdùtỷlệcáccơngtyphásảnthấpnhưnglạihoạt
độngcầmchừng,nhiềudoanhnghiệpkhơngnhìnthấylốithốtcho
mình.Họsalầytrongbàitốntiếnthốilưỡngnan,pháttriểntiếp
khơngđượcmàđóngcửacũngkhơngxong.Nhiềubạntrẻđãkhơng
chútâmđúngmứcchoviệcnghiêncứuvàchuẩnbịkiếnthứckhởisự
doanhnghiệp.Họkhơngtìmkiếmlờikhunvàkinhnghiệmtừ
nhữngngườiđitrước,khơngđọcsáchvàtìmhiểubàihọcthựctiễn
từcáccơngtyđãvàđangpháttriển,trongkhi,đólàcáchhọcrất
nhanh,đơngiảnvàtiếtkiệm.

ĐóchínhlàlýdoAlphaBookslựachọnvàxuấtbảnhàngloạtcuốn
sáchvềkhởithuật,vềnghệthuậtkhởinghiệpnhằmcungcấpchocác
bạntrẻnhữngkiếnthức,kỹnăng,kinhnghiệmthànhlậpvàphát
triểndoanhnghiệp.Tronghainămqua,AlphaBooksđãxuấtbảncác
cuốnsáchvềchủđềnàynhưKhởithuậtcủaKawasaki;Nhữngngười


khổnglồbénhỏcủaBoBurlingham,vàlầnnày,vớicuốnTừnhững
hạtsồi…củaCaspianWoods,mộttrongnhữngnhàtưvấnxuấtsắc
củaAnh.
Khimớikhởinghiệp,bạnthườngcảmthấymìnhchỉnhưmộthạtsồi,
cịicọcnhỏbédướicáibóngkhổnglồcủanhữngcâysồitrưởng
thànhxungquanh.Nhưngbạncầnbiếtrằng,nhữngcơngtyhàngđầu
thếgiớiđãbắtđầutừphịngngủ,nhữngquầyhàngtrongchợhay
trênxetải.Hàngtriệungườingàyngàyđanglặnglẽtheođuổigiấc
mơcủamìnhmớichínhlànhữngcâuchuyệnvềthànhcơngbạncần
họchỏi.
NhưtạpchíEsquirecủaAnhnhậnxét,đâylà“cuốnsáchphùhợp
nhấtchoaimuốnkhởinghiệp”,chúngtơihyvọngcácbạnđangkhao
khátkhởisựdoanhnghiệputhíchcuốnsáchnàyvàthấynóthật
hữuích.Chúngtơicũngrấtmongnhậnđượcnhữngphảnhồi,bí
quyếtvàýkiếncủacácbạnđểcóthểchiasẻlạivớicácdoanhnhân
trẻkhác.
Tháng1năm2009
NGUYỄNCẢNHBÌNH
CƠNGTYSÁCHALPHA


10lờikhunchodoanhnhân
1.Lnbánhàng

Kinhdoanhkhơnghềdễdàng.Nếucó
nhiềukháchmuahàngcủabạnvớigiácao
hơnsốtiềnbạnđãbỏrathìgầnnhưbạn
đãđạtđượcmụcđích.Cónhiềuviệckhiến
bạnlơlàcơngviệckinhdoanh,songbạn
lnphảidànhítnhất50%thờigiancủa
mìnhđểbánhàng.
2.Tạosựkhácbiệt
Trênthịtrường,córấtnhiềucơngty,sản
phẩmnhàmchán.Việcđộngnãokhơnghề
tiêutốntiềnvàchỉcầnsuynghĩmộtchút,
bạnđãcóthểtạorasựkhácbiệtvàdẫn
đầutrongcuộccạnhtranh.
3.Đừngđểtâmtớilờitừchối
Bạnsẽgặprấtnhiềulờitừchốitrongkinh
doanh–bíquyếtởđâylàđừngđểnhững
điềuđókhiếnbạnnhụtchí.Thấtbạilàmẹ
thànhcơng.
4.Hãythngườiquảnlýtàichính
Bạnchưabánđượccáigìchođếnkhi
kháchhàngchuyểntiềnvàotàikhoảncủabạn.Việcthiếutiềnthậm
chícóthểlàmphásảncảmộtdoanhnghiệpthịnhvượngnhất.Hãy
thngườiquảnlýtàichínhchobạn.
5.Sửdụngthờigianhợplý
Nguồnlựckhanhiếmnhấttrongkinhdoanhlàgì?Chínhlàthờigian.
Hãychỉđầutưnóvàonhữnglĩnhvựcmanglạigiátrịlớnnhất.Hãy


sửdụngthờigianhợplý–cóthểbạnsẵnsànglàmviệcchỉvới50xu
mộtgiờ,nhưngbạnsẽkhơngtìmthấybấtkỳaimuốnlàmnhưbạn.

6.Tănggiásảnphẩm
Hãynânggiásảnphẩmcủabạnchođếnkhikháchhàngphảikêulên
vìđắt.Lnnhớ,giábánlàgiákháchhàngthuậnmua.Chiphíchỉ
chobiếtliệubạncóđượcthươngvụtốthaykhơngthơi.
7.Đừngngồitrongphịngmàphảitiếpxúcvớithựctế
Đừnglãngphíthờigiantrauchuốtmộtbảnkếhoạchkinhdoanhrồi
quẳngvàongănkéo.Hãythườngxunnghĩvềđịnhhướngkinh
doanhcủabạn,ngaycảkhikếhoạchcủabạnchỉlàvàidịngviếtvội
vànglênmặtsauphongbìthư.
8.Tìmcốvấn
Khởinghiệpkinhdoanhcũnggiốngnhưviệcleonúibằngdéptơng
vớimộtchiếcbảnđồduynhấttrongtay.Tạisaobạnkhơngxinlời
khuntừnhữngngườicókinhnghiệm?
9.Linhhoạt
Dùquyếttâmđạtđượcmọithứ,bạncũngphảichuẩnbịtinhthần
nhanhchóngđưaranhữngquyếtđịnhmangtínhthayđổi.Kiênđịnh
vớiđíchđến,songhãysẵnsàngthayđổiconđườngđếnđích.
10.Kiêntrì
Chiếnthắngvẻvangnhấtkhơngphảilàkhơngbaogiờvấpngã,màlà
tựđứngdậysaumỗilầnvấpngã.Hãytìmkiếmnhữngngườiủnghộ,
nhờvậybạncóthểduytrìđộnglựccủamìnhngaycảkhimọiviệctrở
nêntồitệ.


CHƯƠNG1

Nhữngcâysồiđềulớnlêntừ
nhữnghạtsồi…
Vàinămtrước,MarcusSamuel-mộtdoanhnhântrẻ,thànhlậpmột
xưởngsảnxuấtnhỏỏĐơngLondon.Ơngtơđiểmnhữngđườngvân

trênvỏsị,mộtphầnlàmđồtrangtrí,mộtphầnchonhữngngười
thíchsưutầm.Ơngbắtđầutậptrungchunmơnhóavàothị
trườngnày.
Saumộtthờigian,khiđãtrởthànhdoanhnghiệpkinhdoanhmặt
hàngnày,ơngnhậnthấymìnhcóthểkiếmđượcnhiềutiềnhơnnếu
nhậpvỏsịtừvùngViễnĐơngvàbánchocáccửahàngkhác.Cơng
tyVậnchuyểnvàThươngmạiMarcusSamuelrađời.
TrongmộtchuyếncơngtácđếnvùngViễnĐơng,contraiơngnhận
thấyhọcóthểmuadầuởđâyvàchođóngmộtchiếctàuvậnchuyển
dầuchundụng.Đólànăm1890.Sauđócơngtyđổitênthành
CơngtyVậntảivàThươngmạiShell,tậptrungvậnchuyểnmặt
hàngvỏsị.Khinhucầudầutăngmạnhvàthaythếmặthàngvỏsị,
cơngtytrởthànhCơngtyDầuShell.
Ngàynay,Shelllànhàbánlẻdầulớnnhấtthếgiới.
Bàihọctừcâuchuyệnnàylàgì?Mọidoanhnghiệpđềubắtđầuchỉ
nhưnhữnghạtsồi.Dovậy,khimớibướcvàokinhdoanh,bạndễnản
lịngtrướcnhữngdoanhnghiệplớntựanhưnhữngcâysồitolớn
xungquanh.Bạnkhơngnênhoảngsợ.Hãynhìnvàotêntuổicủa


nhữngcơngtykinhdoanhmặthànggiadụng
ngàynay:Marks&Spencer,Monsoon,
Microsoft,JPMorgan.Họđãbắtđầutừnhững
quầyhàngtrongchợ,phịngngủ,xebagáchay
đằngsauxetải.
NhưngcâuchuyệncủaShellkhiếntơingạc
nhiên.Tạisaokhơngcónhiềuquầyhàngtrong
chợtrởthànhnhữngcơngtyđaquốcgia?Có
điềugìđặcbiệtởMarcusSamuelkhiếnơngtrở
thànhngườikhácbiệtcủathếgiới?

Đóchínhlàmụcđíchcủacuốnsáchnày.Hy
vọngnhữngbíquyếtvàlờikhuncủachính
nhữngngườitrongcuộcsẽcóíchvớinhiều
người.Nhưngđiềuquantrọngnhấtchínhlà
bạn–hãythấmnhuầnniềmtinvànhữnghành
độngcóthểgiúpbạnlnsuynghĩvàhànhđộngnhưmộtdoanh
nhân.


CHƯƠNG2

Nógiốngnhưthếnào?
Điềuquantrọngtrướckhibướcvàobấtkỳdựánkinhdoanhmớinào
làphảibiếtmìnhđangdấnthânvàoviệcgì.
Khinhìnthấynhữngngườitựkinhdoanh,bạnthườngnghĩ:“Ồ,
nhữngngườimaymắn,họkhơngcóơngchủ,họcóthểlàmviệcbất
kỳlúcnàomìnhthích,họcónhânviênlàmnhữngcơngviệclặtvặt,
nhưnghọlạikiếmđượcrấtnhiềutiền.”
Quảthậtsựtựkinhdoanhmanglạirấtnhiềulợiíchvàchúngtasẽ
tiếptụcđềcậptớivấnđềnày.Nhưngtrướctiên,hãynghĩđếnnhững
chiphíthựctếphảibỏra.

Rủiro:Vớimộtdoanhnghiệpmớithànhlập,rủirovàlợinhuận
lnsonghành.Hầuhếtmọingườiđềubịmắckẹtvìnhữnglolắng
vềrủirotàichính.
Tuynhiên,nỗisợhãilớnnhấtmàbạnphảivượtqualàsợ
ngườikhácnhìnthấymìnhthấtbại,sợ“nhữngngườibạn”và
đốithủcạnhtranhnói“Tơiđãbảonhưvậyrồimà”vàsợbị
tổnthươnglịngtựtrọng.Nếubạnmuốnbiếtthếnàolàthất
bạithậtsự,hãyđọcChương24.

Cơngviệckhónhọc:Hiểnnhiên,việcquảnlýkinhdoanhcủabạn


trongthờigianđầusẽkhókhănhơnrấtnhiềusovớikhilàmviệccho
ngườikhác.Khiđó,giađình,bạnbèvàcuộcsốngxãhộisẽthường
xunbịxếpsaucơngviệckinhdoanh.Bạnphảichắcchắnđâylàthời
điểmthíchhợptrongcuộcđờikhibạnbắtđầulàmkinhdoanh.
Tráchnhiệm:Trongdoanhnghiệpcủabạn,khibạnngừnglàmviệc
thìđồngnghĩavớiviệctiềncũngsẽngừngsinhsơi.Vàtráchnhiệm
cũngsẽtheobạnvềnhà,kểcảkhiđingủ.Đừngchỉnằmtrêngiường
vàlolắngsuốtđêmvềchínhsáchtỷgiácủachínhphủ,hoặcliệucái
câycủanhàhàngxómcóvươnsangnhàmìnhhaykhơng,hãysuy
nghĩkỹvềnhữngvấnđềkhácmàbạnsẽgặpphảikhilàmkinhdoanh.
Chọnđúngthờiđiểmlàđiềusốngcịncủamộtdoanhnghiệpnhỏ.
Nếubạnkhơngchắcchắnbâygiờlàthờiđiểmthíchhợp,đừngnghĩ
đếnviệckinhdoanhnữa.Hãytạmngưngkếhoạch,chờđếnthời
điểmthíchhợpđểbắtđầu.

Tấtnhiên,tựkinhdoanhcũngcórấtnhiềulợiích,cụthể:
Làmchủvậnmệnhcủamình:Nhữngngườilàmkinhdoanh
thườngrấtghétphảilàmviệctheosựsaikhiếncủangườikhác.Lợi
íchlớncủaviệctựkinhdoanhlàcơhộiđượclàmviệctheocáchcủa
mình.Chắcchắnđiềunàyhơnhẳnviệcphảilàmviệcchoaiđómà
bạnkhơngtơntrọng.Tựkinhdoanhítbịcăngthẳnghơnrấtnhiềuso
vớilàmviệcchongườikhác.Trongthếgiớikhơngngừngbiếnđổi
này,đơikhitựkinhdoanhlạilàmộtcơngviệcổnđịnh.
Cơhộikhẳngđịnhbảnthân:
Tơiđangnóichuyệncùngmộtnhómdoanhnhântrongmột
buổitọađàmđịnhhướngnghềnghiệp.Khihỏinhauvềkếtquả
họctậpởtrường,hóaratấtcảchúngtơiđềulànhữnghọc

sinhxếploạidướitrungbình,bỏhọc,chểnhmảnghoặcmơ
mộng.Cuốnhọcbạcủatơicóghi:“Caspiancóthểđạtđược
mộtđiềugìđónếuemtỉnhdậytrong5phútvànhớđượcsách
củamìnhđểđâu.”


Từcáccuộcgặpgỡvàphỏngvấnnhiềudoanhnhânthànhđạt,tơi
nhậnrarằngtừsâuthẳm,họbịthơithúcbởiýnghĩkhẳngđịnhbản
thânvớimọingườivìhọnhậnthứcsâusắcvềnhữngđiểmyếucủa
bảnthân.
Vềcơbản,điềunàybắtnguồntừthờithơấu.Rấtnhiềudoanhnhân,
nhưRichardBranson1,mắcchứngkhóđọc,mộtsốngườichuyểnra
nướcngồitừnhỏ,mộtsốngườikhácvìcơngviệckinhdoanhcủa
chabịphásảnphảichuyểntừtrườngtưdànhchoconnhàgiàusang
trườngcơngdànhchođủloạihọcsinhởngaycạnhđó.Dùlàbấtkỳlý
dogì,nỗlựccủahọhiểnnhiênđãkhiếnthếgiớinàyngàycàngtốt
đẹphơn.Kinhdoanhlàcáchtuyệtvờiđểchứngminhnhữngngười
khácsaivàcảmthấytoạinguyệnkhitựmìnhgâydựngcơnghiệp.
Cơhộitạoramọithứ:Vớinhiềungười,cảmgiáctoạinguyệncó
thểtừviệctạoramọithứbắtđầutừconsốkhơnghoặcđượcthỏa
lịngđammêcủamình.Quảlàmộtphầnthưởngtuyệtvờikhibạn
đượclàmnhữnggìuthíchvàcịnđượctrảtiền.
Tiền:Chúngtakhơngthểqntiền!Khitơiphátbiểuyếuớt:“Tiền
khơngmuađượchạnhphúc”vớingườisửaxe,ơngtanói:“Hừm,
tuầntrướchàngxómcủatơitrúngxổsốbatriệubảngnhưngtừđó
trởđinụcườitrênmặtanhtacũngbiếnmất”.
Nếubạnmuốntrởnênthậtsựgiàucóthìtựkinhdoanhchínhlàcách
phùhợp.Vấnđềkhơngphảilàbạncóthểtựtrảchomìnhbaonhiêu
tùythích,màlàcơhộithuvềhàngtriệubảng.Tuynhiên,tơithận
trọngđặttiềnởvịtrícuốitrongdanhsáchnày.Vìtrongrấtnhiều

cuộcphỏngvấnvớicácdoanhnhânthànhcơng,lờikhuncủahọ
đềulà:


Trướctiên,hãytheođuổigiấcmơvàtiềnsẽ
đếnsauđó.


CHƯƠNG3

Tơilàmộtdoanhnhân?
Khingheđếntừ‘doanhnhân’,hìnhảnhnàoxuấthiệntrongđầubạn?
NhữngơngchủnhưchủtịchcủaVirgincórấtnhiều.Vâng,đóchính
làdoanhnhântàibađầythamvọngDel-BoyTrotters1vàđếchếcủa
ơng.Ơngđãxâydựnglạinhãnhiệuvịinước“PeckhamSpring
Water”rấtlâutrướckhiCoca-Colabắtđầulàmcáckếhoạchquảng
cáo.
Chúngtathườngnghĩvềdoanhnhânnhưlànhữngconngườithực
dụngbẩmsinh.Họkhơngchỉthmàthậmchícịnlợidụngchính
nhữngngườithâncủamình.
Mộtsốdoanhnhângiốngnhưvậy.Nhưngtơithìkhơng.Vàrấtnhiều
doanhnhânmàtơigặpgiốngvậy.Thựctế,hãyđưarabấtkỳhình
mẫudoanhnhânnào,tơisẽchứngminhchobạnthấyđiềungượclại:
•“Doanhnhânthườngxuấtthântừmộtgiađìnhnghèokhó.”Điều
nàyhiểnnhiênkhơngápdụngchoCharlesDunstone-ngườisánglập
CarphoneWarehouse2,ơngtừnghọcởmộttrườngtưthụcdànhcho
ngườigiàu.
•“Doanhnhânphảilàmộtđấngnamnhi,mộtngườibánhàngmáu
lạnh.”TơikhơngnghĩbàAnitaRoddick,ngườisánglậpBodyShop3
sẽđồngývớiýkiếnnày.

•“Nếukhơngbắtđầucơngviệckinhdoanhđầutiêntrướcnăm10
tuổithìbạnsẽkhơngthểtrởthànhdoanhnhân.”Hãygượmđã.Khi
RayKroksánglậpMcDonald’s,ơngđãbướcvàotuổi60.
Liệutơicóphảilàmộtdoanhnhânbẩmsinh?
Hàngnghìngiờhọclýthuyếtvàcáccuộctranhluậnnảylửaởqn
rượuđãđitìmcáchtrảlờichocâuhỏinày.
Chắcchắnkhigặpmộtdoanhnhânkiểumẫu,bạnsẽthấythậtkhó
tưởngtượnghọlạicóthểlàmbấtcứđiềugìkhácngồikinhdoanh.
Thậmchíkhicịnhọcởtrườngtiểuhọc,họtừngbịnóirằngcuộcđời
mìnhsẽkếtthúctrongtùhoặcthànhtriệuphú,vàthườnglàcảhai.
Nhưngngồithiểusốnhữngconngườithựcdụngnày,cịnrấtnhiều
doanhnhânthànhcơngkhơngthuộcngunmẫuđó.Vìvậy,đừnglo
lắngnếubạnthấymìnhkhơnggiốnghọNếubạnhăngháibắtđầu
cơngviệcvàsẵnsàngchấpnhậnrủiro,bạncóthểnắmgiữcảthế
giới.
“Tơibiếtmọithứrồisẽổnvìtơiđãnhậnrachínhmìnhtrong
rấtnhiềuviễncảnhmàbạnmiêutả.”(Kate,nhânviênxãhội)
Tơithuộckiểudoanhnhânnào?
Khơngcókiểudoanhnhânnàolà“hồnhảo”cả.Mụcđíchcủanhiều
ngườilàđượctựdotàichínhđểthựchiệnnhữnggìmìnhmong
muốnvàđiềunàycóthểđếntừnguồnthunhập6.000bảngchứ
khơnghẳnphảilà600.000bảng.Tuynhiên,kiểudoanhnhânmàlúc
đầubạnmuốnhướngtớisẽảnhhưởngđếnnhiềuquyếtđịnhkinh
doanhsaunàycủabạn.
Doanhnhânnghệsĩ:Bạnmongmuốncóđượcmộtcuộcsốngcá
nhântốtđẹpvàlàmchủsốphậncủamình.Tuynhiên,bạnkhơng
muốncóqnhiềunhânviêncũngnhưtráchnhiệm.Rấtnhiềungười
khơngthíchbịgọilà“doanhnhânnghệsĩ”.Thậtkhócóthểhiểulýdo

vìsao:
“John”lànhàthiếtkếđồhọachunvềnhãnhiệurượu


whisky.Sảnphẩmkinhdoanhgồmnhãnhiệu“John”,“Volvo”
và“Labrador”.Vìnổidanhtrênthếgiớinênanhragiácaocho
cơngviệccủamình,anhđượcthỏamãnvàđượcquyềnchọn
lựathờigian,địađiểmlàmviệc.
Hãyghinhớnhữngtháchthứcbạnsẽphảiđốimặtdướiđây:
•Nguồnlựcqgiánhấtlàthờigian.Nếubạnkhơngmuốnth
thêmngườiquảnlýnhânviênthìhãynhớ,mộtvàingườihỗtrợcó
thểgiúpbạnnhẹgánhnhữngcơngviệclặtvặt.
•Hãytínhtốnthờigianchínhxácvàhọccáchnói“khơng”với
nhữngcơngviệckhơngphùhợp.
•Sựcơlậpcóthểgâyhạichobạn.Hãychắcchắnbạncómộtmạng
lướinhữngngườihỗtrợ.
•Cóthểbạnsẽcóítkháchhànghơn.Hãychútrọngchămlomối
quanhệbềnvữngvớikháchhàng.
Ngườixâydựngđếchế:Đốivớibạn,trởnênlớnmạnhrõrànglà
điềutuyệtvời!Bạnkhơngthểbiếtloạihìnhkinhdoanhnàosẽđến,
chỉmiễnlàbạncóthểlàmchonópháttriển.BạnnghĩrằngCitizen
Kane4(CơngdânKane)làmộthìnhmẫuhồnhảo.Nhữnggiấcmơ
củabạnkhơngchỉcótiềnmàcịnnêncólờikhenngợinhữngngười
nganghàng.
•Tháchthứcquantrọngnhấtchínhlàlĩnhvựckinhdoanh.Hãychắc
chắnbạnđangđặtchânvàomộtngànhnghềsẽtăngtrưởngmạnh
mẽ.
•Hãyđảmbảocóngườiquảnlýdịngtiền,thuếvàcácvấnđềpháplý
khibạnqbậnrộnvớiviệckinhdoanh.
•Khơngngừnglênkếhoạch.

Conđườngpháttriểncủabạnsẽbaohàmcảmộtvàithayđổichiến
lược.
•Xâydựngmộtđộingũnhữngngườigiỏihơnbạnởmộtsốchun


mơnvàbiếtcáchtraoquyềnhợplý.
Doanhnhânxãhội:Cóthểchưabaogiờ
bạnnghĩmìnhsẽlàdoanhnhân.Rõràng
bạnkhơngkinhdoanhvìtiền.Tuynhiên,
bạncókhátvọngmạnhmẽnhằmbiếnước
mơthànhsựthật,nhưmởmộttriểnlãm
tranh,dẫnnhữngemnhỏchịunhiềuthiệt
thịiđếncơngviênDisneyland,hoặcthay
đổimộtđiềuluậtphilý.Mộtđộcgiảcủa
tơiđangdànhthờigiannghiêncứuloại
dầugộiđầutrịbệnhrụngtóc.Mộtngười
khácđangđiềuhànhmộttổchứctun
truyềnnhằmlàmgiảmsốtrẻembịtửvong
trongxeơtơ–tỷlệnàyởAnhlàcaonhất
châuÂu.
Bạnlàdoanhnhânnhưrấtnhiềungười
khácvàcónhiềuđiềuđểbạnhọchỏitrong
cuốnsáchnày.
Chủmộtdoanhnghiệptrongcơngty
lớn:Bạncóthểlàngườithànhlậpmột
doanhnghiệpdướitrướngcủacơngtybạn
đanglàm.Bạnkhơngsởhữucảcơngty
nhưngsẽcómứcthưởngchohoạtđộng
củamình.
AjazAhmedlàmnhânviênbánhàngởcơngtyDixonscómức

lương16-30bảngmộttuần.Anhquyếttâmtrởnêngiàucó.
Anhmuamáyvitínhvàngạcnhiênkhithấykhơngaicóthể
hướngdẫnanhcáchnốimạngInternet.Anhđềxuấtvớiơng
chủlànênkinhdoanhtrênmạng.Điềunàydẫnđếnviệcthành
lậpcơngtyFreeserve.Cơngtypháttriểnvàcóthờiđiểmnó
cịnđánggiáhơncảcơngtymẹDixons.KhicơngtyDixons
đượcbánvớigiá1,6tỷbảng,dùchỉlàmộtcổđơngthiểusố,
Ajazđãtạorađượcmộtýtưởngbộntiền.
VàcâuchuyệncủaGreg:


“Khimộtcơngtylớnmualạicơngtymàtơiđanglàmviệcmọi
việcthậtsựrấttrìtrệnêntơiquyếtđịnhthànhlậpdoanh
nghiệpriêngvàmuacuốnsáchnàyđểlấycảmhứng.Cuốn
sáchđãgiúptơicóquanđiểmvàlậpluậnkinhdoanhtốthơn.
Nhờđó,chỉtrongmộtthờigianngắntơiđãtìmramộtlĩnh
vựcmàcơngtymớicóthểkiếmđượcthêm300nghìnbảng.
HọđềnghịtơiđảmnhậnvịtríGiámđốcphụtráchsảnphẩmở
thịtrườngchâuÂuđểcóthểxemxétnhữnglĩnhvựccụthể
khác.Tơisẽbắtđầucơngviệctrongtươnglaigầnnhưngđiều
khiếntơiphấnchấnlàbiếtrằngmìnhđượcthlàmviệcvà
vẫncóthểlàmộtngườikinhdoanhthànhcơng.”
Hãynhớ,khơngcóđịnhnghĩanàovềdoanhnhân.Bạnlàdoanhnhân
khơngphảivìbạnlàngườinhưthếnào,màlàbạnlàmđượccáigì.
Đólàvấnđềcủahànhđộngvàhànhvi.CâunóicủatriệuphúTom
Hunterđúngtrongtrườnghợpnày:
ĐókhơngphảilàvấnđềvềIQ,màlà‘ICAN’(Tơicóthể).
Vàđiềutuyệtvờinhấtcủaviệcnàylàgì?Nếukhơngphảilàdoanh
nhânbẩmsinh,chúngtacóthểhọccáchhànhđộngnhưmộtdoanh
nhân.

CHƯƠNG4

Làmthếnàotrởthànhdoanh
nhân?
TheoTừđiểntiếngAnhCollin,từ“doanhnhân”bắtnguồntừmộttừ
tiếngPháplà“đảmnhiệm”-cótừthếkỷXIX.Địnhnghĩachínhxác
là:
Ngườichủmộtdoanhnghiệpsửdụngsựmạohiểmvàsáng
kiếnđểtạoralợinhuận.
Muốntrởthànhdoanhnhân,bạnphảidànhthờigianchohaiviệc:
•mạohiểm
•sángkiến

Hãytrởthành
ngườisẵnsàngmạohiểm
Tơiđãphảibỏhọcmộtbằngkinhtế.Tuynhiên,cómộtcơngthức
kinhtếcơbảnlnhiệnlêntrongđầutơigiữanhữnglúcngủgàngủ
gật:


Lợinhuậnlàphầnthưởngchosựmạohiểm.
Đểthànhcơng,bạnphảichuẩnbịsẵnsàngchấpnhậnmạohiểm.
Sựmạohiểmrõràngnhấtmàaicũngnhìnthấylàmạohiểmtài
chính.Nhưngcịncómộtsựmạohiểmlớnhơnmàkhơngaidámthú
nhận.Đólànỗisợhãivìmìnhtrởnênkhácbiệtvớiđámđơng.Đólà
nỗisợbịnhữngngườixungquanhđánhgiá.Đókhơngphảilànỗisợ
thấtbại,đólànỗisợbịđồngnghiệp,giađình,bạnbèvàhàngxóm
thấymìnhthấtbại,sợbịcoilàngungốc.Xétchocùng,đólànỗisợbị

từchối.Nỗisợnàylàràocảnlớnnhấttrênconđườngtrởthành
doanhnhân.
Cơngviệckinhdoanhđầutiêncủatơilàlàmcuốnkỷyếucho
nămhọccuốiởtrườngđạihọc.Đólàmộtcuốnsáchtồivìcó
khánhiềuhìnhchưađượcchỉnhsửa,mộtvàitừngữthơtục.
Tơiđầutưkhoảng1nghìnbảngđểincuốnkỷyếunày.
Rồingàytốtnghiệpcũngtới.Tơidựngmộtquầyhàngvà
đứngbán,mỉmcườivàcăngthẳngchờđợingườiđếnmua
sách.Ngườiđầutiênxuấthiệnlàmộthọcgiảănmặcnhếch
nháctrơngnhưHermanMunster1.Ơngtanhặtmộtcuốnkỷ
yếulên,xemquamộtlượttrongkhitơiđangcăngthẳngquan
sátphảnứngcủakháchhàngđầutiên.Ơngtaquăngnótrởlại
bànvànói:“Thậttồitệ!Mộtsựơnhụctêntuổicủatrường.Tơi
sẽkhiếnviệcnàyphảichấmdứtngaylậptức.”Ơngtaquay
lưngvàlêbướcđi.
Tơikhơngnghenóihaygặplạiơngtanữa.Tiếpđórất
nhiềusinhviênkéođếnvàmua(haychínhxáchơnlàphụ
huynhcủahọ).Tơikiếmđủtiềntrảchonhàinvàcơngviệc
kinhdoanhđầutiênthànhcơng.
Nhưngtơicũngthậtsựlolắng.Nhữngnhậnxétcủaơngta
đãkhiếntơirấtthấtvọngvànhiềunămsau,tơivẫncịnnhớ
đếncảmgiácsợhãicủangàyhơmđó.
Thậtkhơngmay,đâykhơngphảilàmạohiểmduynhấtcủaviệcđivào
phịngvànóivớiơngchủrằngbạnnghỉviệc.Bạnphảitrởthành


ngườilnchấpnhậnmạohiểmtrongkinhdoanh.
•Rủirotrongviệctạorasảnphẩm/dịchvụkhácbiệt.
•Rủirovớichiếndịchmarketingvàquảngcáođểcócơhộinhanh
chóngvượtquanhữnglờiđồnđạithịphi.

•Đốimặtvớinhữngsựtừchốikhơngthểtránhkhỏikhibánýtưởng
củamình.
Nhưngbạncóthểhọccáchxửlývấnđềtốthơn.Làmdoanhnhânlà
vấnđềvềhànhvivàchúngtacóthểthayđổihànhvi.Ngaykhivượt
quađượcnỗisợphátbiểutrướcđámđơng,chúngtacóthểhọccách
trởthànhnhữngngườidámđươngđầuvớirủiro.Cácnhàtâmlý
ướctínhlàcầnkhoảng7đến21ngàyđểtạolậpmộtthóiquenhoặc
hànhvimới,vậytạisaobạnkhơngthựchànhmộtvàibàitậpdưới
đây?

Bàitập1:Loạibỏ
nhữngngườicảntrởbạn
Tơiđanglàmtưvấnmarketingchonhàsánglậpcủamộtcơng
tymáytínhthànhcơng.Đâylàngườicóthểnóichuyệncả
đêm.Ơngnồngnhiệtvàcónhiềucâuchuyệnhayvềthuởsơ
khaicủamáytính,việccùnguốngrượuvớiBillGates,vềlúc
mớithiếtlậphệthốngvệtinhnhântạo.Nhưngkhinhìnvào
hìnhảnhcơngtyvàmarketingthìquảthậtrấtảmđạm,tẻ
nhạtvàbìnhthường.
Tơihỏi:“Saoơngkhơngdànhlịngnhiệttìnhvàsángtạo
chocơngviệckinhdoanh?”Ơngnói:“Chúngtơicómộtkhách
hànglàMcTaggartsofDundee.Đâylàmộtcơngtygiađìnhvà
cólịchsửhoạtđộnghàngtrămnăm.Đốivớichúngtơi,họrất
quantrọngvàchúngtơilnphảimặcnhữngbộcom-levàcàvạtchỉnhtề,nếukhơnghọsẽkhơnggiaodịchvớichúngtơi
nữa.”
Nhưvậy,họđãđểchokháchhàngMcTaggartsofDundee
điềukhiểnhoạtđộngcủahọdànhcho99%kháchhàngcịnlại,


đồngthờicảntrởsựpháttriểncủachínhcơngty.

VấnđềlàchúngtađềucónhữngkháchhàngnhưMcTaggarts.
Họcóthểlànhữngkháchhàngđãchỉtríchchúngta,nhữngngười
bạnlncảmthấykhóchịuvìchúngtathànhcơnghơnhọ,những
ngườithânkhơngmuốnchúngtabịtổnthương,nhữngthầycơgiáo
phiếndiệnhayngườibạnđờilolắngvìcáckhoảnthếchấp.
Mộtvấnđềkháclàchúngtađãnghehọnóivàchấpnhậnnhữnghạn
chếcủahọ.Họkhiếnchúngtakhơngthểsuynghĩvàhànhđộngnăng
độngvàhiệuquả.Họkhiếnchúngtakhơngthểsuynghĩkhácbiệt,
sángtạovàtheohướngkinhdoanh.Vìvậy,chúngtaphảiloạibỏhọ.
Tấtnhiên,khơngphảilàtheonghĩađen,màphảithơngquanhững
bướcsau.
Phươngpháp:Thựchànhbàitậpkhiếnnhữnglời
chỉtríchbiếnmấttheonhữngbướcsau:
Nhữngngười
cảntrở

Tìnhhuống

Vídụ:Quảnlýbộ
phậnmarketing
tạiộtcơngtyhàng
đầu*

Tơicómộtcuộc
gọichàohàngvà
kháchhàngthơlỗ
vớitơi

Tơicảmthấy
sảnphẩm

khơnghấp
dẫnanhta

x

Anhtanhậnđược
30cuộcgọichào
hàngmỗingàyvà
rấtbậnrộn

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

...

Suyđốn

Căn
cứ?

Lýdothậtsự

•Cộtthứ1:Bạncầnliệtkêdanhsáchnhữngngườicóthểcảntrở
bạn.Bạncóthểnhớngaymộtsốngười.Đểmởrộngdanhsách,hãy
đặtnhữngcâuhỏisau:
•Aicườinhạonhữngýtưởngcủatơihoặckhuntơikhơngnênlàm
nhữnggìmìnhmuốn?
•Gầnđâycólờichỉtríchnàokhơngvànólàcủaai?


•Nếutơiđangởtrênbụcdiễnthuyếtvàqnnộidung,tơighétphải
nhìnthấyainhấttrongsốnhữngkhángiảkia?
•Aikhiếntơingầnngạikhikểvềnhữngthamvọngđiênrồnhấtcủa
mình?
•Cộtthứ2:Đốivớimỗingười,miêutảtìnhhuốnghoặclờichỉtrích
cụthể.
•Cộtthứ3:Vàomộtthờiđiểmnàođó,điềugìkhiếnbạnchorằnghọ
cónhữngđánhgiánhưvậy?
•Cộtthứ4:Chỉcầnđánhdấunhân:liệuhọcónóithẳngchobạnbiết
khơnghayđólàsuyđốncủabạn?
•Cộtthứ5:Điềugìkháccóthểđangdiễnratrongcuộcsốngcủahọ,
tìnhhuốnghoặctínhcáchnào(khơngphảihànhvi)củabạncóthể
17280TDdẫnđếnnhữnglờichỉtríchđó?
Bàitậpnàysẽgiúpbạn:
•Bạnsẽnhậnraailàngườilnphảnđốivàngăncảncuộcsốngcủa

bạn?
•Thậmchínếudanhsáchcủabạnkếtthúccó20người,họchỉchiếm
khoảng1%sốkhángiảcủabạn.
•Chúngtakhơngbaogiờhỏithẳnghọ!Chúngtathườngsuyđốnlý
docholờichỉtríchcủahọvàtựkếttộimình.
•Họcónhữnglýdohồntồnkhácđểgiảithíchchohànhđộngvà
nhậnxétcủamình.Lờichỉtríchcàngmangtínhcánhânthìcàngcó
khảnănglàdohọbịkíchđộngbởisựghentị,xấuhổ,thấtvọngcủa
bảnthânchứkhơngphảidolỗicủabạn.
•Vàtrongmộtvàitrườnghợphiếmhoikhilờichỉtríchđúng,chúng
tacũngkhơngcầnquantâmđếnnó.Chúngtakhơngphảilànhững
cáimáyhồnhảovànhữngđiểmyếuđólạithườnglàtấmgương
phảnchiếucủađiểmmạnhkháccủabạn.


Bàitập2:Đốimặtvớinỗisợhãi
Cácdoanhnhânkhơngtrởthànhngườidũngcảmtrongchốclát.Họ
đãthựchiệntừngbướcmột.Nhiềudoanhnhânthànhcơngchịuảnh
hưởngtừmẹ–ngườiđãnidưỡngtínhcáchdoanhnhânchohọtừ
khicịnnhỏ.
MẹcủaRichardBransonthườngláixeđưaơngđếnvùngnơng
thơnvàđểơngtựtìmđườngvềnhà(nếubạncómộtđứacon
hiếuđộng,tơibiếtýtưởngnàythậttuyệtvời).
CịnmẹcủaBillCullen,mộtdoanhnhânlỗilạccủaIreland,
thườngnhờơngđimuađồ.Sauđó,bàbảoơngmangtrảlạivà
mặccảvớingườibánhàngđểlấylạitiền.
Bằngcáchngàyngàyđốimặtvớinỗisợhãi,bạnsẽthấychínhgóctối
trongtrítưởngtượngcủabạnđãnidưỡngnỗisợhãiđólớnmạnh
lênmàthơi.
Khitámtuổi,tơiđượcgiaođóngmộtvaitrongvởkịch

“MurderintheCathedral”(Kẻgiếtngườitrongnhàthờ)củaT.
S.Eliot.Vàđiềutồitệlàchúngtơikhơngthểtụtậplạiđểdiễn
thử.Buổitrìnhdiễnđầutiênđượctổchứctrướctấtcảhọcsinh
trongtrường.Nhưngtơivẫnchưahọcthuộclờithoại.Tơi
nghĩ:“Khơngvấnđềgì.Mọingườicũngvậymàvàsẽcóaiđó
diễnvụngvềtrướckhiđếnlượtmình.”
Chỉcóđiềucáchọcsinhkháckhơngnhưvậy.
Vậylà,tơiđứngmộtmìnhtrênsânkhấutrước200bạnbè
đangnhìnchằmchằmvàomìnhvàkhơngnóiđượcmộttừ
nào.Giáoviêndạykịchnóngtínhnhắclờichotơi…nhưngtơi
vẫnkhơngbiết…ơnglạinhắclại…tơivẫnimlặng.Trướctồn
trường,ơngđilênsânkhấu,mắngtơingaytrênsânkhấuvà
hủybuổidiễn.
Vàngàyhơmnay,liệutơicócảmthấyrunsợkhiphảinói
trướcđámđơngkhơng?Câutrảlờilà“Khơng”.Sựkiệnđau
buồnđócóthểxảyravớibấtkỳaibởisosánhvớibâygiờthì


ngàyhơmđóchỉnhưmộtchuyếnđibộtrongcơngviênmà
thơi.
TrườngDạynhảydùcủaKhơnglựcHồnggiaAnhcómộtkhẩuhiệu
rấthay:

Kiếnthứcxuatannỗisợhãi.
Họbắthọcviênthựchànhnhiềulầnviệcnhảyrakhỏimộtchiếcmáy
baytiệnnghi.Họsẽchobạnnhảytừmộtcáighếbăng,sauđólàtừ
mộtbứctường,rồimộtgiàngiáo.Chođếnkhiđượchọcnhảytừmáy
bay,bạnđãchánngấyvớiviệcluyệntậpvàquăngmìnhnhảykhỏi
máybaymàkhơnghềsợhãi.
Hãyápdụngcáchlàmtươngtự.

•Viếtragiấynhữngnỗisợhãitồitệnhấtcóthểtrongkinhdoanh.
•Cốgắngtìmmộtphươngángiảiquyếtchúng.Nếuđólàviệcbán
hàng,hãybắtđầuthựchiệnmộtdanhsáchnhữngcuộcgọidễdàng.
Nếuđólàviệcphátbiểutrướcđámđơng,hãytìmđếnmộtcâulạcbộ
hoặctrườnghọcmàbạncóthểthuyếttrìnhvàkhơngphảilolắngnếu
bàithuyếttrìnhđisaihướng.Từđây,hãydầndầntạoranhữngthử
tháchlớnhơn.
Bạnsẽsớmnhậnrarằngnhữngthứtừnglàmbạnsợhãinhấtgiờđây
thậtralạikhơnghềđángsợ.
Nhữngnỗisợhãitrongkinhdoanh:Chúngtasẽxemxétviệc
vượtquanhữngràocảnvànỗisợhãixunsuốtcuốnsáchnày.Tuy
nhiên,bạncóthểqlolắngvìmộtnỗisợhãicụthểkhiquyếttâm
hànhđộng.Trướctiên,hãynhìnvàobảnghướngdẫncáchvượtqua
nỗisợhãivàsauđó,hãyđọctiếpcuốnsách:


Bắtđầumộtcơngviệckinhdoanhcóthể
gặpthấtbại:

Họccáchchấpnhậnthấtbại:xemChương
24

Cuộcgọichàohàngvàbánhàngcho
ngườilạ:

Chuẩnbịsẵnsàngcholờitừchối:xem
Chương16

Hếttiền:

Tiềnlàtiênlàphật:xemChương19

Gâyvốn:

Ngườicấpvốnmuốntìmkiếmđiềugì:xem
Chương10

Bàitập3:Trởthànhngườinhậpcư
Khơngphảingẫunhiênmàrấtnhiềudoanhnhânthànhcơnglạilà
nhữngngườinhậpcư.Lýdolàgì?Họkhơngcónhữngtìnhcảmvàbị
tổnthươngvùngđấtmới.Họcóthểphávỡcácquytắc,mắcnhiềusai
lầmvàkhơngphảilolắngvềviệcnhữngngườihàngxómngóqua
hàngràovànói:“Anhtakhơngcócơngviệcnàothíchhợphơnhay
sao?”
Nếubạnkhơngthểđisangmộtvùngkhác,cómộtvàicáchgiúp
bạntrởthành“ngườinhậpcưảo”kểcảngaytronggiađìnhmình:
SteveJobsđượccơngtymáytínhApplemờilàmviệcnhằm
giúpcơngtypháttriển.Ơnglolắngrằngtưtưởngđangthịnh
hànhkhơngủnghộsựđổimới.Vìvậy,ơngthànhlậpmột
nhómlấytênlà“SkunkWorks”.Nhómnàylàmviệcởmộttịa
nhàkhác,khơngtiếpxúchaynóichuyệnvớinhữngnhânviên
kháccủacơngty.Thậmchí,họcịntreomộtlácờcủanhững
têncướpbiểntrênnócnhà.Cuốicùng,nhómđãchorađờisản
phẩmmáynghenhạciPod.