cách đọc CT scan tai biến mạch máu não

CT Scan
trong tai biến mạch máu não

Bs CT



•
•
•
•
•

Chấn thương não kín:
1-phù não.
2- dập-xh não.
3- tụ máu ngồi màng cứng.
4- tụ máu dưới màng cứng.


•
•
•
•

Chấn thương sọ não hở.
8- tụ khí nội sọ.
9-vỡ lún sọ.
10- đầu đạn và máu tụ trong não.

•
•
•
•
•

Các tổn thương muộn và di chứng.
11- thoát vị não.
5- nhỗi máu não.
6- nhuyễn não và tạo kén.
7- teo não.


Mục tiêu bài giảng
• Phát hiện được các xuất huyết trong sọ ( não, màng
não, máu tụ )
• Mơ tả năm triệu chứng sớm cũa nhồi máu não
• Phát hiện được huyết khối trong lịng động mạch
• Chẩn đốn được động mạch tổn thương
• Xác định được mức độ tổn thương
• Phát hiện triệu chứng thốt vị thùy thái dương


Giá trị chẩn đốn cũa CT Scan
• Thăm khám lâm sàng không phân biệt được nhồi
máu não và xuất huyết não
• CT Scan phát hiện ngay các hình ảnh xuất huyết
não, máu tụ , xuất huyết màng não ( 95%)
• CT Scan có thể phát hiện các hình ảnh bất thường
trong vòng 3 giờ sau khi nhồi máu não ( 50% )

• Xét nghiệm giúp chẩn đốn nhanh, chính xác, an
tồn và sẵn có trong các trường hợp tai biến mạch
máu não


The Nobel Prize in Medicine 1979

Allan M. Cormack

Godfrey N. Hounsfield

Tufts University Medford, MA, USA

Central Research Laboratories, EMI
London, United Kingdom


Sinh lý bệnh
• Ðộ hấp thu tia X được đo trên CT scan bằng đơn
vị Hounsfield ( Hu )
• Nước
: 0
Hu
• Xương
: 1000
Hu
• Khơng khí : -1000
Hu
• Chất xám : 35-40
Hu

• Chất trắng : 20
Hu
• Xuất huyết : 40-90
Hu
• Vơi hóa
: >120
Hu


Sinh lý bệnh
• Đậm độ cũa CT scan tùy thuộc vào tỉ trọng cũa mô
não ( độ hấp thu tia X )
• Hiện tượng thiếu máu gây phù tế bào não và làm
tăng lượng nước chứa trong mô và giảm đậm độ
• Chỉ cần thay đổi 1% lượng nước trong nhu mơ thì
CT sẽ thay đổi từ 2.5-2.6 Đơn vị Hounsfield
• Mắt thường có thể nhận thấy sự thay đổi 1 Hu nên
có thể nhận thấy được tổn thương.


Các thay đổi cũa CT Scan
• Hiện tượng giảm đậm độ xuất hiện và tăng dần
theo thời gian thiếu máu não
• Sự giảm đậm độ thay đổi tùy theo vùng tổn thương
và độ nặng cũa tình trạng thiếu máu
• Lưu lượng máu < 9 ml/100grams não/phút
→ Hoại tử = phù não = giảm đậm độ
• Các vùng chung quanh vùng hoại tử là vùng thiếu
máu nhưng cịn có khả năng hồi phục

Vùng thiếu máu

Vùng hoại tử


Kỷ thuật CT Scan
• Lớp cắt dầy 2 mm, cửa sổ nhu mô (do khả năng
phân biệt độ đậm nhạt cũa mắt)
• Khỗng cách hai lớp cắt là
4 mm với hố sau
2 mm vùng hố yên
8 mm ở bán cầu
• Khảo sát không dùng thuốc cản quang


Liềm não

Trung tâm bầu
dục


Thùy trán

Sừng trước
não thất bên

Thể chai
Thùy đính

Mạng màng
mạch
Não thất IV
Sừng sau não
thất bên


Sừng trán não
thất bên
Nhân đậu

Nhân đuôi
Vách trong suốt

Cánh tay sau
bao trong

Bể trên tiểu não

Đồi thị

Thùy nhộng

Thùy chẩm


Sừng trán não
thất bên
Nhân đuôi
Tay trước bao

trong

Nhân đậu
Não thất III
Khe Sylvius

Khe Sylvius

Thùy đảo

Cống Sylvius
Củ trung não
Bể củ trung não
Tiểu não


Thùy trán

Khe liên bán cầu

Não thất III
Bể liên cuống não
Cuống não
Tiểu não


Liềm não
Thùy trán

Khe Sylvius

Khe Sylvius
Thùy thái dương

Bể trên yên
Cầu não
Lều tiểu não
Não thất IV
Tiểu não


Liềm não
Thùy trán
Tuyến yên

Lưng yên
Thùy thái dương
Bể trước cầu não
Xương chủm

Não thất IV
Tiểu não


Các bước đơn giản đọc CT Scan
• Có xuất huyết hay khơng ?
• Có các vùng nhồi máu cũ hay nhồi máu n lặng
khơng ?
• Có dấu hiệu huyết khối trong lịng động mạch
hay khơng ?
• Các dấu hiệu sớm cũa nhồi máu ?

• Ðánh giá độ rộng cũa tổn thương


Phát hiện xuất huyết
Xuất huyết là các vùng tăng đậm độ và có thể thấy
trong các bệnh lý:
Tụ máu ngồi màng cứng,
Tụ máu dưới màng cứng
Xuất huyết màng não
Xuất huyết não thất
Xuất huyết trong não
• Phân biệt hố vơi và xuất huyết nhỏ vùng nhân nền
• Phân biệt xuất huyết cầu não với artéfact


Có xuất huyết hay khơng ?


Có xuất huyết hay khơng ?

Xuất huyết màng não

Máu tụ ngoài màng
cứng

Máu tụ dưới màng
cứng


Phân biệt xuất huyết và vơi hóa

• Vơi hóa đối xứng, khơng có hiện tượng phù não và
khơng có hiệu ứng chốn chổ
• Xuất huyết khơng đối xứng, có phù não chung
quanh và có hiệu ứng chốn chổ
• Ðo mức độ cản quang (ROI: region of interesting)
Vơi hóa
> 120 Hu
Xuất huyết
= 40-90 Hu