ĐẠI CƯƠNG CHẨN đoán HÌNH ẢNH (CHẨN đoán HÌNH ẢNH)

ĐẠI CƯƠNG CHẨN
ĐỐN HÌNH ẢNH


ĐẠI CƯƠNG CHẨN ĐỐN HÌNH ẢNH
Khái niệm và tên gọi
Tổng quan:
+ Xquang
+ Siêu âm
+Chụp cắt lớp điện toán
+Chụp cộng hưởng từ hạt nhân
+ Y học hạt nhân


Máy xquang
Máy


(tt)

Lịch sử
Đầu đèn


(tt)
Hình


Xquang qui ước

• Tia X là gì:

Bản chất củatia X là sóng điện từ gồm những sóng
xoay chiều theo chu kỳ, cùng một loại vớiánh sáng,
sóng vơ tuyến điện. Đặc điểm của các bức xạ trên là
truyền đi với tốcđộ gần giống nhau (khoảng
300000km/s) chỉ khác nhau về bước sóng, chu kỳ và
tần số. Tia X có bước sóng dài khoảng 10-8 cm.


Một số tính chất tía x
1/ Tính truyền thẳng và đâm xuyên: tia X truyền
thẳng theo mọi hướng và có khả năng xuyên
qua vật chất, qua cơ thể người. Sự đâm xuyên
này càng dễ dàng khi cường độ tia càng tăng.
2/ Tính bị hấp thu: sau khi xuyên qua vật chất thì
cường độ chùm tia X bị giảm xuống do một phần
năng lượng bị hấp thu. Đây là cơ sở của các
phương pháp chẩn đoán X quang và liệu pháp X
quang. Sự hấp thu này tỷ lệ thuận với:


(tt)
• Thể tích của vật bị chiếu xạ: vật càng lớn thì tia X bị hấp
thu càng nhiều.
• Bước sóng của chùm tia X: bước sóng càng dài tức là
tia X càng mềm thì sẽ bị hấp thu càng nhiều.
• Trọng lượng nguyên tử của vật: sự thấp thu tăng theo
trọng lượng nguyên tử của chất bị chiếu xạ.
• Mật độ của vật: số nguyên tử trong một thể tích nhất
định của vật càng nhiều thì sự hấp thu tia X càng tăng.
Ví dụ nước ở trạng thái lỏng hấp thu tia X nhiều hơn ở

trạng thái hơi.


(tt)
3/ Đặc tính truyền thẳng, đâm xuyên và hấp thụ
của tia X là nhưng đặc tính quan trọng trong tạo
hình X quang.
4/ Tính chất quang học: giống như ánh sáng, tia X
cũng có những hiện tượng quang học như khúc
xạ, phản xạ, nhiễu xạ và tán xạ. Những tính chất
này tạo nên những tia thứ trong cơ thể khi nó
xuyên qua và gây nên giảm độ tương phản trên
các phim chụp. Để chống lại hiện tượng này
người ta có thể dùng loa khu trú, đóng nhỏ chùm
tia, lưới lọc....


(tt)
5/ Tính chất gây phát quang: dưới tác dụng của tia X một
số muối trở nên phát quang như clorua, Na, BA, Mg,
Li,... và có chất trở nên sáng như Tungstat cadmi,
platino-cyanua Bari các chất này được dùng để chế tạo
màn huỳnh quang dùng khi chiếu X quang, tấm tăng
quang.


(tt)
6/ Tính chất hố học: tính chất hố học quan trọng nhất
của tia X là tác dụng lên muối bromua bạc trên phim và
giấy ảnh làm cho nó biến thành bạc khi chịu tác dụng

của các chất khử trong thuốc hiện hình. Nhờ tính chất
này mà nó cho phép ghi hình X quang của các bộ phận
trong cơ thể lên phim và giấy ảnh.


(tt)

H.


(tt)
• Chiếu Xquang :
Máy chiếu cũ.
Máy chiếu xquang tăng sáng
truyền hình.
Máy c-arm.


(tt)

• Kỹ thuật DSA
Kỹ thuật DSA : Digital Subtraction Angiography

.


Các kỹ thuật Xquang mới
• Xquang kỹ thuật số

(tt)
Ưu và khuyết

a. Ưu
+ Quá trình tạo ảnh đơn giản, nhanh chóng, khơng cần
phịng tối như X–quang cổ điển.
+ Sử dụng máy in phim khô, đơn giản và thân thiện với
môi trường, không độc hại.
+ Ảnh thu được dưới dạng số nên có thể lưu trữ, truyền
đi dễ dàng.
+ Tấm thu nhận ảnh có thể tái sử dụng nhiều lần (khoảng
20.000 lần).
b.Khuyết
+ Vôn đầu tư ban đầu rất lớn.
+ Độ phân giải chưa tốt


Siêu âm

The piezoelectric effect was discovered by
Jacques and Pierre Curie in 1880.
• Definition of Ultrasound (US):
• Sound with frequency greater than 20,000
cycles per second or 20kHz.  Audible sound
sensed by the human ear are in the range of
20Hz to 20kHz.


(tt)
Vận tốc lan truyền

(tt)
• Sơ đồ lan truyền


(tt)
•
•
•
•

Cycle - the combination of one rarefaction and one compression equals one
cycle.
Amplitude - the maximum displacement of a particle or pressure wave.
Intensity - the amount of force or energy of sound.
Decibel (dB) - a numerical expression of the relative loudness of sound.
Wavelength - the distance between the onset of peak compression or cycle
to the next.
Velocity - the velocity is the speed at which sound waves travel through a
particular medium. Velocity is equal to the frequency x wavelength.

•
•

The velocity of US through human soft tissue is 1540 meters per second.


(tt)
• Frequency - the number of cycles per unit of time.

Frequency and wavelength are inversely related. The
higher the frequency the smaller the wavelength.
Acoustic Impedance - simply put, acoustic impedance
is dependent on the density of the material in which
sound is propagated through. The greater the impedance
the more dense the material.
Reflection - the portion of a sound that is returned from
the boundary of a medium. (echo)  The angle of
incidence influences the reflected and refracted waves.


(tt)
Minh họa


(tt)
Một số tính chất:

Resolution:
Lateral resolution
Axial Resolution
Độ phân giải và tần số


(tt)
Các loại mode

A Mode - amplitude mode
B Mode - brightness mode
M Mode - motion mode

(tt)

• Các loại đầu dị
Sector - Linear