Bai 26 Song chet mac bay

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.33 MB, 23 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

I. Tìm hiểu chung:

- Phạm Duy Tốn (1883 - 1924),
 Quª : Hà Nội.

1. Tác giả:

2. Tác phẩm:

-Hoàn cảnh sáng tác: đầu thế kỉ XX
-Bông hoa đầu mùa cđa trun ng¾n

II.

Đọc hiểu văn bản

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

* §äc – chó thÝch
* Bố cục tóm tắt

Tác phẩm có thể chia làm mấy phần? Néi dung 
tõng phÇn?

* Bè cơc: 3 phÇn

+ Phần 1: Từ đầu đến “ … khúc đê hỏng mất”  nguy 
cơ vỡ đê.

+ Phần 2: Tiếp theo đến “… điếu mày”  cảnh quan 
phủ và nha lại đánh tổ tơm.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

I. Tìm hiểu chung:

- Phạm Duy Tốn (1813 - 1924),

Quª : Hà Ni.

1. Tác giả:

2. Tác phẩm:

-Hoàn cảnh sáng tác: đầu thế kỉ XX
-Bông hoa đầu mïa cđa trun ng¾n

II.

Đọc hiểu văn bản

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

* Tãm t¾t:

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

III . Tỡm hiểu văn bản:

1. Nguy c v đê

Việc hộ đê diễn ra trong hồn cảnh thời gian, 
khơng gian, địa điểm nh thế nào? Hồn cảnh đó 
gợi cho em những suy nghĩ gì?

+ Thời gian: Gần 1 gi ờm.

+ Không gian: M a tầm tÃ trút, n ớc sông cuồn cuộn 
dâng

+ Địa điểm: Khỳc ờ làng X, Phủ X.

 Cuộc đọ sức vô vọng của sức ng ời với sức trời, sức đê 
với sức n ớc.

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

Cảnh t ợng hộ đê của dân đ ợc miêu tả qua những chi 
tiết nào? (Công việc, dụng cụ, âm thanh, hình ảnh 
ng ời dân). Những biện pháp nghệ thuật nào đ ợc sử 
dụng ? Tỏc dng ?

* Cảnh t ợng ng ời dân:

- C«ng viƯc, dơng cơ:

+ kẻ thuổng, ng ời cuốc, kẻ đội đất, kẻ vác tre,

nào đắp,

nµo cõ.

+ Hµng trăm nghìn con ng ời hết sức giữ gìn.

-

m thanh:

Trống đánh liên thanh, ốc thổi vô hồi,

tiÕng ng êi xao x¸c gäi nhau, tiÕng m a trót, tiếng n

ớc dâng xoáy.

-

Hình ảnh ng ời dân:

Bì bõm lội d íi bïn lÇy ngËp

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

- Tự sự xen miêu tả, biểu cảm.

- Liệt kê, tăng cấp.

- Câu văn ngắn.

*Nghệ thuật:

- S đối lập, t ơng phản
- Câu văn biền ngẫu

Ng ời dân trong tình thế nguy cấp, trứng chọi đá; khơng

khí náo động, căng thẳng; cơng viêc vất vả nguy hiểm; tình 
cảnh thật thảm , trăm lo nghìn sợ .“ ” “ ”

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

b. Cảnh trong đình

a. Cảnh ngồi đê

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

- Địa điểm:

- Địa điểm: Ngoài trời mưa Ngoài trời mưa 
tầm tã, nước dân cao.

tầm tã, nước dân cao.

- Khơng khí:

- Khơng khí: Nhốn nháo… Nhốn nháo…
- Người dân:

- Người dân: Đội mưa, ướt Đội mưa, ướt 
như chuột, đói rét kiệt sức.

như chuột, đói rét kiệt sức.

- Dụng cụ:

- Dụng cụ: Thuổng, cuốc, vác Thuổng, cuốc, vác 
tre, đội đất,

tre, đội đất, … …

- Âm thanh:

- Âm thanh: Trống đánh, ốc Trống đánh, ốc 
thổi, xao xác gọi nhau.

thổi, xao xác gọi nhau.

Cảnh thảm hại đáng thươngCảnh thảm hại đáng thương..

b. Cảnh trong đình

a. Cảnh ngồi đê

- Khơng khí:

- Khơng khí: Nghiêm trangNghiêm trang..
-Quan phụ mẫu:Quan phụ mẫu:

+Tư thế

+Tư thế:: Ung dung, chễm chện Ung dung, chễm chện

ngồi…

+ Đồ dùng

+ Đồ dùng:: Bát yến, tráp Bát yến, tráp 
đồi mồi, cau đậu, rễ tía…

đồi mồi, cau đậu, rễ tía…

Xa hoa,vương giả, vơ trách 
Xa hoa,vương giả, vô trách 
nhiệm.

nhiệm.

+ Việc làm

+ Việc làm:: Đánh tổ tơm Đánh tổ tơm..

Địa điểm:

Trong đìnhTrong đình

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11></div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

Tay trái

dựa vào

gối xếp.

Chân

phải

phải duỗi duỗi 
thẳng ra,

thẳng ra,

để cho tên

người nhà

quỳ ở

dưới đất

mà gãi.

Ngồi

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

- Địa điểm: Trong đình, trên mặt đê, cao, vững chắc.

- Chân dung quan phụ mẫu : uy nghi, chễm chện ngồi, 
dựa gối xếp, chân duỗi thẳng, để cho người nhà quỳ ở 
dưới đất mà gãi.

- Đồ dùng sinh hoạt : Bát yến hấp đường phèn, trầu 
vàng, cau đậu, đồng hồ vàng, dao chuôi ngà,...

- Cử chỉ : Ngài xơi bát yến vừa xong, ngồi khểnh vuốt 
râu, rung đùi.

- Không khí, quang cảnh: đèn thắp sáng trưng, kẻ hầu, 
người hạ đi lại rộn ràng -> Khơng khí tĩnh mịch, trang 
nghiêm

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

- Thành phần tham dự :

Thầy đề, thầy đội

nhất, thầy thơng nhì, chánh tổng sở tại.

- Khơng khí :

Lúc mau, lúc khoan, ung

dung êm ái, khi cười, khi nói vui vẻ.

- Thái độ của quan phụ mẫu :

"Ngài đang

dở ván bài ...ngài cũng thây kệ", "Mặc !

dân chẳng dân thời chớ", "Một nước bài

cao...thời thật là phàm ».

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

- Địa điểm:

- Địa điểm: Ngoài trời mưa Ngoài trời mưa 
tầm tã, nước lên cao.

tầm tã, nước lên cao.
- Khơng khí:

- Khơng khí: Nhốn nháo…Nhốn nháo…

- Người dân:

- Người dân: Đội mưa, ướt Đội mưa, ướt 
như chuột, đói rét kiệt sức.

như chuột, đói rét kiệt sức.
- Dụng cụ:

- Dụng cụ: Thuổng, cuốc, vác Thuổng, cuốc, vác 
tre, đội đất, …

tre, đội đất, …
- Âm thanh:

- Âm thanh: Trống đánh, ốc Trống đánh, ốc 
thổi, xao xác gọi nhau.

thổi, xao xác gọi nhau.

Cảnh thảm hại đáng thươngCảnh thảm hại đáng thương..

b. Cảnh trong đình

a. Cảnh ngồi đê

- Địa điểm:

- Địa điểm: Trong đìnhTrong đình

- Khơng khí:

- Khơng khí: Nghiêm trang. Nghiêm trang.

-Quan phụ mẫu: Quan phụ mẫu: 
+ Tư thế :

+ Tư thế : Ung dung, chễm Ung dung, chễm 
chện ngồi…

chện ngồi…
+ Đồ dùng:

+ Đồ dùng: Bát yến, tráp Bát yến, tráp 
đồi mồi, cau đậu, rễ tía…

đồi mồi, cau đậu, rễ tía…

Xa hoa, vương giả,vơ trách 
Xa hoa, vương giả,vô trách 
nhiệm.

nhiệm.

+ Việc làm:

+ Việc làm: Đánh tổ tơm.Đánh tổ tơm.

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

Khơng khí trong đình

Khơng khí trong đình Quang cảnh ngồi đêQuang cảnh ngồi đê

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

- Địa điểm:

- Địa điểm: Ngoài trời mưa Ngoài trời mưa 
tầm tã, nước dân cao.

tầm tã, nước dân cao.

- Khơng khí:

- Khơng khí: Nhốn nháo… Nhốn nháo…
- Người dân:

- Người dân: Đội mưa, ướt Đội mưa, ướt 
như chuột, đói rét kiệt sức.

như chuột, đói rét kiệt sức.

- Dụng cụ:

- Dụng cụ: Thuổng, cuốc, vác Thuổng, cuốc, vác 
tre, đội đất,

tre, đội đất, … …

- Âm thanh:

- Âm thanh: Trống đánh, ốc Trống đánh, ốc 
thổi, xao xác gọi nhau.

thổi, xao xác gọi nhau.

Cảnh thảm hại đáng thươngCảnh thảm hại đáng thương..

b. Cảnh trong đình

a. Cảnh ngồi đê

- Khơng khí:

- Khơng khí: Nghiêm trangNghiêm trang..
-Quan phụ mẫu:Quan phụ mẫu:

+Tư thế

+Tư thế:: Ung dung, chễm chện Ung dung, chễm chện

ngồi…

+ Đồ dùng

+ Đồ dùng:: Bát yến, tráp Bát yến, tráp 
đồi mồi, cau đậu, rễ tía…

đồi mồi, cau đậu, rễ tía…

Xa hoa,vương giả, vơ trách 
Xa hoa,vương giả, vô trách 
nhiệm.

nhiệm.

+ Việc làm

+ Việc làm:: Đánh tổ tôm Đánh tổ tôm..

=> Tương phản + miêu tả, biểu cảm.

=> Phản ánh sự đối lập giữa thảm cảnh của người dân

với cảnh đánh bạc trong đình.

Địa điểm:

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

Thái độ của tác giả

- Mỉa mai châm biếm thái độ quan lại.

-

Lên án gay gắt thái độ thờ ơ đến tàn

nhẫn, vô lương tâm của quan lại phong

kiến.

-

Đồng cảm xót thương trước cảnh

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

a. Thiên nhiên

a. Thiên nhiên b. Thái độ của quan lạib. Thái độ của quan lại

- Nước tràn xoáy nhà

trôi, lúa ngập không

chỗ ở, không nơi chôn…!

Thê thảm, thương tâm.
Thê thảm, thương tâm.

- Nha lại, thầy đề:

- Nha lại, thầy đề: run run 
sợ.

sợ.

- Quan phụ mẫu:

- Quan phụ mẫu: điềm điềm 
nhiên

nhiên..

- Hành động:

- Hành động: Vỗ tayVỗ tay
Xịe bài

Xịe bài

…

…Cười …nóiCười …nói

Sung sướng

Sung sướng Thắng lớnThắng lớn

Qua bảng phân tích, hãy cho biết tác giả sử dụng

biện pháp nghệ thuật gì ?

=>

Tăng cấp, tương phản + đối thoại và biểu

Tăng cấp, tương phản +

đối thoại và biểu

cảm.

=> Hấp dẫn, khắc họa rõ nét tính cách nhân vật.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20></div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Giá trị …………. của tác phẩm “Sống chết mặc

bay” là: Phản ánh sự đối lập giữa cuộc sống và sinh

mạng của nhân dân với cuộc sống của bạn quan lại

mà kẻ đứng đầu ở đây là tên quan phủ “ lòng lang dạ

thú”.

Giá trị …………. của tác phẩm “Sống chết mặc

bay” là: Thể hiện niềm cảm thương của tác giả trước

cuộc sống lầm than cơ cực của người dân do thiên tai

và thái độ vô trách nhiệm của bọn cầm quyền đưa đến.

Câu 1: Hãy dùng hai từ

hiện thực, nhân đạo

để

điền vào chỗ trống cho thích hợp:

hiện thực

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

Những hình thức ngơn ngữ đã được vận

dụng trong truyện “Sống chết mặc bay” là

gì ? Hãy trả lời câu hỏi trên bằng cách đánh dấu

theo bảng thống kê sau đây:

Hình thức ngơn ngữ

Có

Khơng

Ngơn ngữ tự sự

Ngôn ngữ miêu tả

Ngôn ngữ biểu cảm

Ngôn ngữ người kể chuyện

Ngôn ngữ nhân vật

Ngôn ngữ độc thoại nội tâm

Ngôn ngữ đối thoại

xx

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Hướng dẫn về nhà:

- Đọc truyện, kể tóm tắt, học thuộc ghi nhớ.

- Làm bài tập 2 phần luyện tập.
- Vẽ bản đố tư duy kiến thức bài

- Tìm những câu thành ngữ, tục ngữ ca dao đồng

nghĩa với “Sống chết mặc bay”

- Chuẩn bị bài “Cách làm bài văn lập luận giải

</div>

Bai 26 Song chet mac bay

<b>Đọc hiểu văn bản</b>

<b>Đọc hiểu văn bản</b>

<b>1. Nguy c v đê</b>

<b>* Cảnh t ợng ng ời dân:</b>

<b> - C«ng viƯc, dơng cơ: </b>

<b>+ kẻ thuổng, ng ời cuốc, kẻ đội đất, kẻ vác tre, </b>

<b>nào đắp,</b>

<b> nµo cõ.</b>

<b> + Hµng trăm nghìn con ng ời hết sức giữ gìn.</b>

-

<b><sub> m thanh:</sub></b>

<b><sub> Trống đánh liên thanh, ốc thổi vô hồi, </sub></b>

<b>tiÕng ng êi xao x¸c gäi nhau, tiÕng m a trót, tiếng n </b>

<b>ớc dâng xoáy.</b>

-

<b><sub> Hình ảnh ng ời dân:</sub></b>

<b><sub> Bì bõm lội d íi bïn lÇy ngËp </sub></b>

<b>*Nghệ thuật:</b>

<b>Địa điểm:</b>

<b>Địa điểm:</b>

<b>- Thành phần tham dự :</b>

<b> Thầy đề, thầy đội </b>

<b>nhất, thầy thơng nhì, chánh tổng sở tại. </b>

<b>- Khơng khí :</b>

<b> Lúc mau, lúc khoan, ung </b>

<b>dung êm ái, khi cười, khi nói vui vẻ.</b>

<b>- Thái độ của quan phụ mẫu :</b>

<b> "Ngài đang </b>

<b>dở ván bài ...ngài cũng thây kệ", "Mặc ! </b>

<b>dân chẳng dân thời chớ", "Một nước bài </b>

<b>cao...thời thật là phàm ».</b>

<b>Địa điểm:</b>

<b>Thái độ của tác giả</b>

- Mỉa mai châm biếm thái độ quan lại.

-

<b><sub> Lên án gay gắt thái độ thờ ơ đến tàn </sub></b>

<b>nhẫn, vô lương tâm của quan lại phong </b>

<b>kiến. </b>

-

<b><sub> Đồng cảm xót thương trước cảnh </sub></b>

<b>Qua bảng phân tích, hãy cho biết tác giả sử dụng </b>

<b>Qua bảng phân tích, hãy cho biết tác giả sử dụng </b>

<b>biện pháp nghệ thuật gì ?</b>

<b>biện pháp nghệ thuật gì ?</b>

<i><b>=> </b></i>

<i><b>=> </b></i>

<i><b>Tăng cấp, tương phản + đối thoại và biểu </b></i>

<i><b>Tăng cấp, tương phản + </b></i>

<i><b>đối thoại và biểu </b></i>

<i><b>cảm.</b></i>

<i><b>cảm.</b></i>

<i><b>=> Hấp dẫn, khắc họa rõ nét tính cách nhân vật.</b></i>

<i><b>=> Hấp dẫn, khắc họa rõ nét tính cách nhân vật.</b></i>

Giá trị …………. của tác phẩm “Sống chết mặc

Giá trị …………. của tác phẩm “Sống chết mặc

bay” là: Phản ánh sự đối lập giữa cuộc sống và sinh

bay” là: Phản ánh sự đối lập giữa cuộc sống và sinh

mạng của nhân dân với cuộc sống của bạn quan lại

mạng của nhân dân với cuộc sống của bạn quan lại

mà kẻ đứng đầu ở đây là tên quan phủ “ lòng lang dạ

mà kẻ đứng đầu ở đây là tên quan phủ “ lòng lang dạ

thú”.

thú”.

Giá trị …………. của tác phẩm “Sống chết mặc

Giá trị …………. của tác phẩm “Sống chết mặc

bay” là: Thể hiện niềm cảm thương của tác giả trước

bay” là: Thể hiện niềm cảm thương của tác giả trước

cuộc sống lầm than cơ cực của người dân do thiên tai

cuộc sống lầm than cơ cực của người dân do thiên tai

và thái độ vô trách nhiệm của bọn cầm quyền đưa đến.

và thái độ vô trách nhiệm của bọn cầm quyền đưa đến.

<b>Câu 1: Hãy dùng hai từ </b>

<b>Câu 1: Hãy dùng hai từ </b>

<i><b>hiện thực, nhân đạo</b></i>

<i><b>hiện thực, nhân đạo</b></i>

<b>để </b>

<b>để </b>

<b>điền vào chỗ trống cho thích hợp:</b>

<b>điền vào chỗ trống cho thích hợp:</b>