Kỹ thuật chụp ảnh trăng sao

Kỹ thuật chụp ảnh trăng sao

•
Với những dụng cụ ghi hình đơn giản cộng thêm lòng kiên
nhẫn, bạn vẫn có thể thu được những tấm ảnh đẹp đến không ngờ.
•
Ảnh thiên văn (Astrophotography) là một hình thức đặc biệt
của nhiếp ảnh, trong đó, đối tượng để chụp là những thiên thể trên bầu trời,
như mặt trăng, mặt trời, các hành tinh, ngôi sao hay các thiên hà, tinh vân...
Thông thường, khi nhắc tới nhiếp ảnh thiên văn, người ta hay nghĩ tới
những dàn máy cồng kềnh với các thiết bị "tiền tấn". Tuy nhiên, trên thực tế,
với những dụng cụ ghi hình đơn giản cộng thêm với lòng kiên nhẫn, bạn
vẫn có thể thu được những tấm ảnh đẹp đến không ngờ!
•
Ở Việt Nam, hình thức nhiếp ảnh thú vị này mới chỉ hạn chế
ở các câu lạc bộ thiên văn học và những nhóm "phơi đêm" nhỏ lẻ. Tuy
nhiên, không thể nói rằng trình độ "bắt trăng sao" của chúng ta thua kém
bạn bè thế giới.
•
Sau đây là một số kinh nghiệm để làm quen với môn nghệ
thuật "bắt hình" độc đáo này.
•
Chuẩn bị


Tripod và bản đồ sao - các thiết bị quan trọng trong nhiếp ảnh thiên
văn. Ảnh: Magento.
Thông thường, nhiếp ảnh thiên văn được thực hiện vào ban đêm, do
đó phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết (đặc biệt là mây và sức gió) cũng
như điều kiện ánh sáng. Các vùng đồng quê hoặc các đỉnh núi với trường

nhìn rộng rãi, không khí thoáng đãng là nơi lý tưởng nhất. Đối với các khu
đô thị lớn, bạn nên thực hiện việc chụp ảnh sau nửa đêm để tránh ảnh
hưởng bởi khói bụi từ các phương tiện giao thông và ánh sáng "tạp nhiễu"
không cần thiết đến từ đèn đường hay từ các ô cửa sổ...
Thiết bị đi kèm, không bắt buộc phải có tất cả, là máy ảnh compact
hoặc DSLR, tripod, bản đồ bầu trời, ống nhòm, kính thiên văn và laptop.
Nếu đã có máy DSLR, bạn nên đem theo một ống tele, thông thường có
tiêu cự trên 200 mm. Cố gắng kiếm một chỗ đặt máy ảnh kín gió và kiểm
tra tripod thật vững để tránh rung lắc khi ghi hình. Một điểm cũng quan
trọng không kém là phải nhớ sạc đầy pin trước khi đi chụp. Nếu có thể, nên
đem theo pin dự phòng vì thời gian chụp thường lâu, quá trình phơi sáng
của chip cảm biến thường dài nên hao pin hơn bình thường khá nhiều.
Các bước cài đặt trên máy

Ảnh chụp mặt trời bằng Canon EOS 10D qua kính lọc quang phổ H-
anlpha. Ảnh: Astrosurf.

Ảnh thiên văn thường nhắm đến đối tượng ở rất xa nên trong tất cả
các trường hợp, bạn phải đặt tiêu cự của ống kính ở vô cực và không bật
flash.
Đối với việc ghi hình mặt trời, bạn không được tùy tiện hướng máy
ảnh lên mà chưa qua các thao tác cài đặt trên máy. Điều này có thể làm
cháy chip cảm biến và giảm tuổi thọ các bộ phận quang học khác. Trước
khi chụp, bắt buộc phải cài đặt các thông số sau: ISO và khẩu độ đặt thấp
nhất có thể (thông thường là ISO 80 và F/8); thời gian phơi sáng dưới
1/1000s.
Tuy nhiên, cho dù bạn có set các thông số đó xuống mức thấp nhất
đi chăng nữa thì ảnh thu được của mặt trời cũng vẫn rất sáng, gây cháy ảnh
nghiêm trọng (over exposure). Mặt khác, ánh nắng mặt trời có thể chiếu
thẳng vào máy gây hiệu ứng nhiệt trực tiếp làm co giãn các thấu kính (đặc

biệt là các thấu kính flourite đắt tiền), giảm tuổi thọ lớp phủ bề mặt thấu
kính hay tệ hại hơn là làm hỏng chip cảm quang nếu chụp lâu. Biện pháp
giải quyết thông thường nhất ở đây là lắp vào ống kính một hệ kính lọc. Hệ
kính lọc đơn giản thường có 2 kính ghép lại: kính lọc tia tử ngoại và kính
giảm sáng. Bạn cũng có thể tự chế kính lọc bằng các tấm phim X-quang,
thủy tinh màu hay thậm chí cả kính râm... Chụp mặt trời không yêu cầu thời
gian phơi sáng lâu nên không nhất thiết cần đến tripod.
Nếu ảnh thu được qua hệ thống kính lọc vẫn tối, bạn có thể nâng
phơi sáng và ISO lên từng nấc nhỏ, tuy nhiên, tuyệt đối không được nâng
độ mở (khẩu độ) của ống kính. Các đơn giản hơn là chuyển về chế độ Ưu
tiên khẩu độ (Av hoặc F), đặt độ mở thấp nhất và nâng Exp dần dần. Với
các trường hợp ghi hình mặt trời vào bình minh hay hoàng hôn, bạn có thể
đặt các thông số này cao hơn hoặc sử dụng tùy chỉnh mặc cảnh có sẵn trong
một số máy (chế độ "Sun set").

Có thể sử dụng chế độ mặc cảnh trọng máy để chụp mặt trời mọc
hay lặn. Ảnh: Media-cdn.
Đặc biệt lưu ý không được nhìn trực tiếp vào mặt trời nếu không có
thiết bị bảo vệ mắt phù hợp.
Khác với mặt trời, độ sáng của mặt trăng thay đổi tùy thời gian
(trăng tròn - trăng khuyết) nên việc set các thông số cũng tương đối linh
hoạt. Ví dụ: Phơi sáng: dưới 1/40s; nếu không có tripod thì set ISO tăng cao
một chút để giảm thời gian phơi sáng - các máy du lịch không nên tăng ISO
quá 400; khẩu độ: ống kính mở rộng nhất có thể (F/2.8 hoặc thấp hơn).