Tải bản đầy đủ (.docx) (5 trang)

Bài 23:Mạch điện xoay chiều ba pha

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (167.24 KB, 5 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

hơng 5

.

Mạch điện xoay chiều ba pha

Bài 23



Mạch điện xoay chiều ba pha



<i>(2 tiết)</i>


A/ Mục tiêu bài học
<b>1.Kiến thức</b>:


Qua bài giảng,HS phải:


- Hiu c ngun in ba pha v các đại lợng đặc trng của nguồn điện ba pha.
- Hiểu đợc sơ đồ nguồn điện và tải đấu hình sao và hình tam giác.


- Hiểu đợc các quan hệ giữa đại lợng dây và đại lợng pha.


<b>2.Kỹ năng</b>:


V c s ni ngun điện và tải thành hình sao,hình tam giác.Giải thích đợc các
đại lợng dây,pha trên sơ đồ.


<b>3.Thái độ:</b>


Qua bài học,HS có ý thức tìm hiểu mạch điện xoay chiều ba pha trong thực tế và
liên hệ với bài học.


B/ Chuẩn bị cho bài giảng
<b>1.Chuẩn bị nội dung</b>:


- Nghiên cứu bài 23 SGK.



- Nghiờn cu SGK Vật lý lớp 12 liên quan đến bài học.


<b>2.Chuẩn bị đồ dùng dạy học</b>:


- Tranh vẽ Máy phát điện xoay chiều ba pha và sơ đồ hình 23-1,hình 23.2,hình 23.3
SGK.


- Mơ hình Máy phát điện xoay chiều ba pha,động cơ in xoay chiu ba pha.


C/ Tiến trình dạy và học
<b>I.Cấu trúc và phân bố bài giảng</b>:


Bi giảng đợc phân bố trong 2 tiết gồm các nội dung sau:


<i>*TiÕt1</i>: Gåm 2 néi dung:


+ Khái niệm về mạch điện xoay chiều ba pha.
+ Cách nối nguồn điện và tải ba pha.


<i>*Tit 2</i>: Gm 2 ni dung:
+ Sơ đồ mạch điện ba pha.


+ Ưu điểm của mạch điện ba pha 4 dây.


<i>*Trọng tâm của bài</i>:


Cách nối tải ba pha,u điểm của mạch điện ba pha 4 dây.


<b>II.Cỏc hot ng dy hc</b>:



<i>Tiết1</i>



Khái niệm về mạch điện xoay chiều ba pha


Cách nối nguồn điện và tải ba pha



<i><b>1/</b></i><i><b>n nh lp</b></i>: <i>(1phỳt)</i>


<i><b>2/Kiểm tra bài cị</b></i>: <i>(7phót)</i>


Câu hỏi: <i>Em hãy nêu khái niệm về hệ thống điện quốc gia? Tại sao trên sơ đồ hệ</i>
<i>thống điện lại đặt ở đầu đờng dây trạm tăng áp,ở cuối đờng dây trạm hạ áp?</i>


<i><b>3/Đặt vấn đề vào bài mới</b></i>: <i>(1phút)</i>


<i>Ngày nay dòng điện xoay chiều ba pha đợc sử dụng rộng rãi trong các ngành sản</i>
<i>xuất.Vậy mạch điện ba pha là mạch điện nh thế nào?Cách nối các nguồn ba pha và</i>
<i>tải ba pha ra sao?Các quan hệ đại lợng dây pha thế nào… Chúng ta hãy nghiờn cu</i>
<i>bi 23.</i>


<i><b>4/Nội dung bài giảng</b></i>:


*Hot ng 1 : <i>(23phỳt)</i> <b>Tìm hiểu mạch điện xoay chiều ba pha</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bi hc


- GV giới thiệu các thành phần của mạch điện
xoay chiều ba pha: (Nguồn điện ba pha và tải
ba pha).



- GV dựng s hỡnh 23-1 để giới thiệu về
máy phát điện ba pha.


<b>C©u hái;</b> <i>Em có nhận xét gì về các cuộn dây</i>
<i>AX,BY,CZ ?</i>


- GV dùng sơ đồ hình 23-2 v hỡnh 23-3 đểà
minh hoạ sự lệch pha giữa các pha,đồng thời
đa ra biểu thức sđđ của các cuộn dây.


eB <sub>= E</sub>msinωt ; eC = Emsin( ωt - 2<i>π</i>


3 ) ; eA= Emsin(ωt
-4<i>π</i>


3 )


<b>I/Kh¸i niƯm vỊ mạch điện xoay</b>
<b>chiều ba pha.</b>


<i><b>1.Nguồn ®iÖn ba pha.</b></i>


-MPĐ ba pha gồm 3 dây quấn
AX,BY,CZ.Mỗi dây quấn là một pha
(Dây quấn pha A ký hiệu là AX,pha B
là BY và pha C là CZ).Các dây quấn
này đặt lệch nhau một góc 1200<sub> trong</sub>


kh«ng gian.



- Khi quay nam châm điện với tốc độ
không đổi,trong dây quấn mỗi pha
xuất hiện sđđ xoay chiều một
pha.Các sđđ này bằng nhau về biên
độ,tần số nhng lệch pha nhau một
góc 1200<sub> hay về thời gian là 1/3 chu</sub>


kú.


<i><b>2.T¶i ba pha</b></i>


Tải ba pha thờng là các động cơ
điện ba pha,các lò điện ba pha…
Tổng trở của các pha A,B,C của tải là
ZA,ZB,ZC.


*Hoạt động 2 : <i>(10phút)</i> <b>Tìm hiểu cách nối nguồn điện và tải ba pha.</b>


Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học


- GV yêu cầu HS quan sát hình 23-4 SGK
và đặt câu hỏi: <i>Trên hình 23-4 ta thấy mỗi</i>
<i>pha của MPĐ nối riêng rẽ với tải,ta có</i>
<i>mạch điện ba pha không liên hệ</i>
<i>nhau,cách nối dây này trong thực tế ít</i>
<i>dùng.Em hãy giải thích vì sao?</i>


- HS suy nghĩ trả lời,Sau đó GV nhận xét
và kt lun.



- GVdiễn giảng: Thông thờng,ngời ta nối
ba pha cđa ngn ®iƯn,ba pha của tải
thành hình sao hoặc tam giác.


- GV dựng sơ đồ hình 23-5 a,b,c giải
thích cho HS về cách nối sao và tam giác.
- GV yêu cầu HS phát biểu về cách nối
nguồn và tải ba pha hình sao và hình tam
giác.


- GV vẽ sơ đồ nối ti ba pha hỡnh sao v


<b>II/Cách nối nguồn điện và tải ba pha.</b>


<i><b>1.Cách nối nguồn điện ba pha.</b></i>
<i><b>a/Nối hình sao.</b></i>


<b> </b>Nối nguồn ba pha hình sao là chập ba
điểm cuối của ba pha(X,Y,Z) thành điểm
O gọi là điểm trung hòa.Các điểm A,B,C
nối với dây dẫn điện thế nơi tiêu thụ (Các
dây đó gọi là các dây pha hay dây
nóng).Dây nối từ điểm trung hòa đến
điểm trung hòa của tải gọi là dây trung
hòa hay dây lạnh.


( Sơ đồ hình 23-5a là nối hình sao.Sơ đồ
hình 23-5b là nối hình sao có dõy trung
hũa).



<i>b/Nối hình tam giác.</i>


Nối nguồn hình tam giác là nối điểm
đầu của pha này với điểm cuối của pha
kia(BX,CY,AZ).


Nh vËy,khi nèi h×nh tam giác chỉ có ba
dây pha,không có dây trung hòa.


(S hình 23-5c là sơ đồ nối nguồn hình
tam giác).


<i><b>2.C¸ch nèi t¶i ba pha.</b></i>


e
t
T
o
+Em
-Em


eB eC eA


o
o


</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

h×nh tam giác lên bảng và yêu cầu HS vẽ


vào vở. Tơng tù nh nèi nguån ba pha.



*Hoạt động 3 : <i>(3phút)</i> <b>Tổng kết tiết học</b>


- GVtổng hợp tiết học theo đề mục và nhấn mạnh đặc điểm của cách nối sao và tam
giác.


- Yêu cầu HS ôn lại đại lợng dây,đại lợng pha và quan hệ giữa chúng ở SGK Vật lý
lớp 12 để chuẩn bị kiến thức cho tiết 2 của bài học.


<i>TiÕt2</i>



Sơ mch in ba pha



Ưu điểm của mạch điện ba pha 4 dây.



<i><b>1/</b></i><i><b>n nh lp</b></i>: <i>(1phỳt)</i>


<i><b>2/Kiểm tra bài cũ</b></i>: <i>(7phót)</i>


<b> </b>Câu hỏi: <i>1/Trình bày khái niệm về mạch điện xoay chiều ba pha?</i>
<i> 2/Vẽ sơ đồ nối nguồn ba pha và tải ba pha hình sao?</i>
<i> Cho biết dây trung hòa và dây pha trên sơ đồ?</i>


<i><b>3/Đặt vấn đề vào bài mới</b></i>: <i>(1phút)</i>


<sub> ở</sub><i><sub> tiết học trớc chúng ta đã biết cách nối nguồn ba pha và tải ba pha thành hình sao</sub></i>


<i>và hình tam giác.Nh vậy ta có thể nối nguồn hình sao,tải hình saohoặc nguồn hình</i>
<i>sao,tải hình tam giác ….có đợc khơng?Các đại lợng liên quan và u nhợc điểm của</i>
<i>mạch ba pha bốn dây nh thế nào,chúng ta hãy nghiên cứu trong tiết học này.</i>



<i><b>4/Néi dung bµi gi¶ng</b></i><b>:</b>


*Hoạt động 1 : <i>(8 phút)</i> <b>Tìm hiểu các sơ đồ mạch điện ba pha</b>


Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học


- GV hớng dẫn và yêu cầu HS vẽ các sơ
đồ thờng gp:


+Nguồn điện nối sao,tải nối sao.


+Nguồn điện nối sao có dây trung hòa.
+Nguồn điện nối sao,tải nối tam giác.
- GV yêu cầu HS chỉ ra trên hình vẽ:Dây
pha,dây trung hòa,điện áp pha,điện áp
dây,dòng điện pha,dòng điện dây và dòng
điện trong dây trung hßa.


- GV yêu cầu HS trả lời nguồn điện và
các tải ở sơ đồ hình 23-10 c ni hỡnh
gỡ?


<i>(+Nguồn điện nối sao có dây trung hòa.</i>
<i> +T¶i sè 1 nèi sao.</i>


<i> +T¶i sè 2 nèi tam giác.</i>


<i> +Tải số 3 nối sao có dây trung hòa.)</i>


<b>III/S đồ mạch điện ba pha.</b>



<i><b>1.Sơ đồ mạch điện ba pha.</b></i>


<i>a/Nguån ®iƯn nèi sao,t¶i nèi sao.</i>


(S hỡnh23-7)


<i>b/Nguồn điện và tải nối sao có dây trung</i>
<i>hòa.</i>


Mạch điện này còn gọi là mạch điện ba
pha bốn dây(ba dây pha và một dây trung
hòa)


(Sơ đồ hình23-8)


<i>c/Ngn ®iƯn nèi sao,tải nối tam giác.</i>


(Sơ đồ hình23-9)


*Hoạt động 2 : <i>( 12phút)</i> ứ<b>ng dụng các quan hệ đại lợng dây và đại lợng</b>


<b>pha để giải thích mạch điện ba pha.</b>


</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

- GV yêu cầu HS nêu định nghĩa đại lợng
dây,đại lợng pha và các quan hệ giữa
chúng.


- HS suy nghĩ trả lời.
- GV củng cố và kết luËn



- GV hớng dẫn HS giải bài tập ở ví dụ 1 .
- GV từ đó dặt câu hỏi và yêu cầu HS trả
lời


<i> Em hãy giải thích vì sao nguồn điện</i>
<i>trong thực tế thờng đợc ni hỡnh sao?</i>


- GV yêu cầu HS làm ví dụ 2-SGK


<i><b>2.Các quan hệ đại lợng dây và đại lợng</b></i>
<i><b>pha.</b></i>


<i>a/Khi nèi h×nh sao: </i>


Id = IP ; Ud = 3 UP


<i>b/Khi nối hình tam giác:</i>


Id = √3 IP ; Ud = UP


Trong đó:


+IP lµ dòng điện pha (tức là dòng điện


chạy trong mỗi pha).


+Id là dòng điện dây (tức là dòng điện


chạy trong dây pha).



+UP là điện áp pha (tức là điện áp giữa


dây pha và dây trung hòa).


+Ud là điện áp dây(tức là điện áp giữa


hai dây pha).


<i><b>Ví dụ1</b></i>:Một MPĐ ba pha cóđiện áp mỗi
dây quấn pha là 220V.


+Nếu nối hình sao thì ta có hai trị số điện
áp:


UP = 220V


Ud = √3 UP = 380V


+NÕu nèi hình tam giác thì ta chỉ có một
trị số điện ¸p:


Ud = UP = 220V


<i><b>VÝ dô2</b></i>: (SGK)


<b>*Hoạt động 3:</b><i><b>(10 phút)</b></i><b> Tìm hiểu về u điểm mạch điện ba pha bốn</b>


<b>d©y.</b>



Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung bài học


- GV căn cứ vào ví dụ ở mục trên để đa ra
u điểm của mạch điện ba pha bốn dây
bằng các câu hỏi.


GV đặt câu hỏi:


+<i>Trong gia đình chúng ta hiện nay thờng</i>
<i>sử dụng điện áp 220V.Đó là điện áp gì?</i>


+<i>Theo em tải ba pha nh thế nào là đối</i>
<i>xứng?Trong thực tế,các tải này có đối</i>
<i>xứng khơng?Dây trung hịa có tác dụng</i>
<i>gì?</i>


- HS suy nghÜ tr¶ lêi.


- GV nhấn mạnh hai u điểm trong SGK.
- GV dựa vào hình 23-11 SGK để minh
họa hai đặc điểm trên bằng cách đặt các
câu hỏi:


<i> +Quan sát sơ đồ em hãy cho biết các</i>
<i>tảI đợc đấu hình gì?</i>


<i> +NÕu ®iƯn ¸p d©y cđa ngn Ud =380V</i>


<i>thì điện áp pha đặt lên đèn bằng bao</i>
<i>nhiêu?</i>



<i> +Tại sao khi tắt các đèn pha C(lúc ny</i>
<i>ti tr thnh khụng i xng),hu nh cỏc</i>


<b>IV/Ưu điểm của mạch điện ba pha bốn</b>
<b>dây.</b>


Mch in ba pha bốn dây đợc sử dụng
trong mạng điện sinh hoạt,nhờ có dây
trung tính nên có các u điểm sau:


<i>1/Tạo ra hai trị số điện áp khác</i>
<i>nhau:điện áp dây và điện áp pha,vì thế</i>
<i>rất thuận tiện cho việc sử dụng đồ dùng</i>
<i>điện.</i>


</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

<i>đèn pha B và pha A vẫn sáng bình thờng?</i>


*Hoạt động 4 : <i>( 6 phút)</i> <b>Tổng kết và đánh giá</b>


- GV tổng kết và đánh giá cả hai tiết bài 23-SGK,trong đó nhấn mạnh các yêu cầu nh
mục tiờu ó ra.


- GV gợi ý và hớng dẫn HS trả lời câu hỏi và làm bài tập của bài 23-SGK.
- GV yêu cầu HS chuẩn bị bài 24-SGK.


</div>

<!--links-->

×