PHÒNG GIÁO DỤC ĐỨC THỌ
TRƯỜNG THCS YÊN TRẤN
NGƯỜI THỰC HIỆN: Đặng Thị Ngọc Linh
Bài cũ:
- Sự vận động tự quay quanh trục của Trái Đất đã sinh
ra những hệ quả gì?
- Nếu khơng có sự vận động tự quay quanh trục thì
hiện tượng ngày đêm Trái Đất như thế nào?
- Hiện tượng ngày và đêm trên Trái đất
Do Trái đất có dạng hinh cầu nên ánh sáng Mạt Trời chỉ chiếu
sáng được một nửa, nửa được chiếu sáng là ngày, nửa nằm
trong bóng tối là đêm. Do Trái đất quay quanh trục từ tây
sang đông nên mọi nơi trên Trái đất lần lượt có ngày và đêm.
- Sự lệch hướng của các vật chuyển động trên bề mặt Trái
Đất
-
BCB
A
D
B
C
0o
BCN
A
B
D
C
Ngồi sự vận động quanh trục, Trái đất
cịn chuyển động quanh Mặt Trời. Sự
chuyển động của Trái đất quanh Mặt trời
như thế nào và sinh ra hệ quả gì?
Tiết 10
Bài 8
Sự chuyển động của Trái Đất
Quanh mặt trơi
I. Sự chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời
Sự vận động của Trái đất quanh Mặt Trời
21 - 3
Xn Phân
22 - 12
Đơngï Chí
22 - 6
Hạ Chí
23 - 9
Thu Phân
Quan sát hình chuyển động và cho biết :
1.
Hướng
chuyển
động của
2. Độ
nghiêng
và hướng
củaTrái
trụcĐất
Tráiquanh
Đất ởMặt
các Trời
vị trí?: xuân
phân, hạ chí, thu phân và đơng trí ?
1. Sự chuyển động của Trái Đất quanh Mặt Trời
Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời theo hướng từ Tây sang
đơng trên quỹ đạo hình elíp gần trịn.
Khi chuyển động quanh Mặt Trời, trục Trái Đất có độ nghiêng
và hướng nghiêng không đổi(chuyển động tịnh tiến)
Thời gian chuyển động quanh Mặt Trời một vòng là 365 ngày 6
giờ (một năm thiên văn, năm lịch có 365 ngày, cứ 4 năm có một
năm nhuận)
Do trục Trái đất nghiêng và không đổi hướng
khi chuyển động quanh Mặt Trời sinh ra hiện
tượng các mùa.
II. Hiện tượng các mùa
Các mùa trên Trái đất
Mùa xuân
21 - 3
Xuân Phân
Mùa đông
X
X
Lập xn
Lâp hạ
22 - 12
Đơngï Chí
22 - 6
Hạ Chí
X
Lập đơng
Lập thu
Mùa hạ
23 - 9
Thu Phân
X
Mùa thu
- Quan sát vị trí các Bán cầu ở các ngày: hạ chí, đơng chí,
xn phân, thu phân, để hoàn thành phiếu học tập.
Thảo luận:
Nhóm 1 :
Trong ngày 22-6 (hạ chí), nửa cầu nào ngã về phía Mặt Trời ?
Khi ngã về phía Mặt Trời nửa cầu đó có đặc điểm gì ?
Và nửa cầu khơng ngã về phía mặt trời có đặc điểm gì ?
Nhóm 2 :
Trong ngày 22-12 (đơng chí), nửa cầu nào ngã về phía Mặt Trời ?
Khi ngã về phía Mặt Trời nửa cầu đó có đặc điểm gì ?
Và nửa cầu khơng ngã về phía Mặt Trời có đặc điểm gì ?
Nhóm 3 và nhóm 4 :
Trái Đất hướng cả hai nửa cầu Bắc và Nam về phía Mặt Trời như nhau vào các ngày
nào ?
Khi đó ánh sáng Mặt Trời chiếu thẳng góc vào nơi nào trên bề mặt Trái Đất ?
Đó là mùa nào trong năm ở hai bán cầu ?
Ngày
Tiết
Địa điểm bán
cầu
Trái đất ngả gần
nhất, chếch xa
nhất Mặt Trời
Lượng ánh
sáng và nhiệt
Mùa
22/6
Hạ chí.
Nửa cầu Bắc.
Ngã gần nhất.
Nhận nhiều .
Nóng (Hạ)
Đơng chí
Nửa cầu Nam
Chếch xa nhất
Nhận ít
Lạnh (Đơng)
Đơng chí
Nửa cầu Bắc.
Chếch xa nhất
Nhận ít
Lạnh (Đơng)
Hạ chí.
Nửa cầu Nam
Ngã gần nhất.
Nhận nhiều .
Nóng (Hạ)
Xuân phân
Nửa cầu Bắc.
Hai nửa cầu
hướng về Mặt
Trời như nhau.
Lượng ánh sáng
và nhiệt nhận
được như nhau.
Chuyển lạnh
sang nóng
Thu phân.
Nửa cầu Nam
Thu phân
Nửa cầu Bắc.
Xuân phân
Nửa cầu Nam
22/12
21/3
23/9
Chuyển nóng
sang lạnh.
Hai nửa cầu
hướng về Mặt
Trời như nhau.
Lượng ánh sáng
và nhiệt nhận
được như nhau.
Mùa nóng
chuyển lạnh
Mùa lạnh
Chuyển nóng
2. HIỆN TƯỢNG CÁC MÙA
Khi chuyển động trên quỹ đạo, trục Trái Đất có độ
nghiêng khơng đổi, hướng về một phía.
Hai nửa cầu luân phiên nhau ngã gần và chếch xa Mặt
Trời sinh ra các mùa .
Sự phân bố ánh sáng, lượng nhiệt và cách tính mùa ở hai
nửa cầu Bắc và Nam hồn tồn trái ngược nhau.
Các mùa tính theo dương lịch và âm dương lịch có khác
nhau về thời gian bắt đầu và kết thuc.
Cách tính mùa trên Trái đất
Mùa xuân
21 - 3
Xuân Phân
Mùa đơng
X
X
Lập xn
Lâp hạ
22 - 12
Đơngï Chí
22 - 6
Hạ Chí
X
Lập đơng
Lập thu
Mùa hạ
23 - 9
Thu Phân
X
Mùa thu
Theo dương lịch
Theo âm- dương lịch
ở Bắc bán cầu
Mùa xuân:
Từ 21-3 (Xuân phân)
đến 22-6 (hạ chí)
Mùa hạ:
Từ 22-6 (hạ đ 23-9 (Thu
phân)
Mùa thu
Từ 23-9 (Thu đ 22-12 đ chí)
Mùa đông
Từ 22-12 (Đông đ 21-3
Xuân phân
Từ lập xuân đến lập hạ
Từ lập hạ đến lập thu
Từ lập thu đến lập đông
Lập đông đến lập xuân
Các mùa ở Việt Nam
Việt nam nằm trong khu vực nhiệt đới, quanh năm nóng, sự
phân hóa 4 mùa khơng rõ rệt. ở miền Bắc có 4 mùa, nhưng
mùa xuân và mùa thu chỉ là thời kì chuyển tiếp ngắn. ở miền
Nam nóng quanh năm, chỉ có mùa mưa và mùa khô.
Củng cố bài
Câu 1 : Vào những ngày nào trong năm, hai nửa cầu Bắc và
Nam đều nhận được lượng nhiệt và ánh sáng như nhau?
A. Ngày 22/6 và 23/9
B. Ngày 23/9 và 21/3
C. Ngày 22/6 và 22/12
D. Ngày 21/3 và 22/12
Câu 2: Tại sao Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời lại sinh
ra 2 thời kì nóng lạnh ln phiên nhau ở hai nửa cầu?
-Do trục Trái đất nghiêng và không đổi hướng khi chuyển
động trên quỹ đạo nên 2 nửa cầu Bắc và Nam luân phiên
nhau ngã về phía Mặt Trời…
Những nội dung chính
Trái đất chuyển động quanh Mặt Trời theo hướng từ Tây sang
Đông. Thời gian Trái Đất chuyển động một vòng trên quỹ đạo là
365 ngày 6 giờ.
Khi chuyển động trên quỹ đạo, trục Trái Đất bao giờ cũng có độ
nghiêng khơng đổi và hướng về một phía nên hai nửa cầu Bắc và
Nam luân phiên nhau ngã về phía Mặt Trời , sinh ra các mùa. Các
mùa tính theo dương lịch và âm dương lịch có khác nhau về thời
gian bắt đầu và kết thúc.
Sự phân bố lượng nhiệt, ánh sáng và cách tính mùa ở hai nửa cầu
Bắc và Nam hoàn toàn trái ngược nhau.
Hoạt động nối tiếp
Làm bài tập 3 SGK.
Đọc bài đọc thêm.
Người thực hiện:
Đặng Thị ngọc Linh
GV trường THCS YênTrấn