Anh trai và em gái

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.3 MB, 31 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1></div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

2
2

ThÕ nµo lµ nãi qu¸ ? Cho biÕt t¸c dơng cđa

nãi qu¸ ? Lấy ví dụ?

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

Câu 2 .Nói quá có thể đ ợc dùng trong
các lĩnh vực nào sau đây?

A . Thành ngữ, tục ngữ, ca dao.
B . Văn thơ trữ tình.

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

4
4

Lời nói chẳng mất tiền mua,

Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.

Em hiểu, lựa lời là gì ?

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

I. Núi gim núi tránh và tác dụng 
của nói giảm nói tránh : :

Tiết 40: Nói giảm nói tránh



</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

6
6
VÝ dơ 1

VÝ dơ 1: :

+ Vì vậy, tơi để sẵn mấy lời này, phịng khi tơi

+ Vì vậy, tơi để sẵn mấy lời này, phịng khi tơi đi gặp cụ Các Mác, cụ đi gặp cụ Các Mác, cụ
Lê-nin và các vị cách mạng đàn anh khác,

Lê-nin và các vị cách mạng đàn anh khác,ththì đồng bào trong n ớc ì đồng bào trong n ớc
,đồng chí trong Đảng và bầu bạn khắp nơi khỏi cảm thấy đột ngột.

,đồng chí trong Đảng và bầu bạn khắp nơi khỏi cảm thấy đột ngột.

(Hå ChÝ Minh, Di chóc)
(Hå ChÝ Minh, Di chóc)

+ Bác đãBác đã điđi rồi sao, Bácrồi sao, Bác ơi!ơi!

Mùa thu đang đẹp, nắng xanh trời.Mùa thu đang đẹp, nng xanh tri.

(Tố Hữu, Bác ơi)
(Tố Hữu, Bác ơi)

+ L ợng con ông Độ đây mà ... Rõ tội nghiệp, về đến nhà thì bố mẹ

+ L ợng con ông Độ đây mà ... Rõ tội nghiệp, về đến nh thỡ b m

chẳng còn

chẳng còn..

</div>
(7)<div class='page_container' data-page=7>

đi gặp cụ

Các Mác,

cụ Lê-nin

và các vị

cách mạng

đàn anh

khác

i

chẳng còn

</div>
(8)<div class='page_container' data-page=8>

8
8

I. Núi gim nói tránh và tác dụng

của nói giảm nói tránh : :

Tit 40: Núi gim núi trỏnh

1.ví dụ:sgk/107

-Để giảm nhẹ, tránh đi phần nào sự 
đau buồn.

</div>
(9)<div class='page_container' data-page=9>

Ví dụ
Ví dụ 2 2::

+ Phải bé lại và lăn vào lòng một ng ời mẹ, áp mặt Phải bé lại và lăn vào lòng một ng ời mẹ, áp mặt
vào

vo bu sabu sa núng ca ng ời mẹ, để bàn tay ng ời nóng của ng ời mẹ, để bàn tay ng ời
mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và gãi rôm ở

mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm, và gÃi rôm ë

sèng l ng cho, míi thÊy ng êi mĐ có một êm dịu
sống l ng cho, mới thấy ng ời mẹ có một êm dịu

vô cùng

</div>
(10)<div class='page_container' data-page=10>

10
10
I. Nói giảm nói tránh và tác dụng

của nói giảm nói tránh : :

Tiết 40: Nói gim núi trỏnh

1. ví dụ:sgk/107

-Để giảm nhẹ, tránh đi phần nào sự 
đau buồn.

- Tránh thô tục, tăng cảm giác êm dịu.

</div>
(11)<div class='page_container' data-page=11>

+ Con dạo nàyCon dạo này l ời lắm.l ời lắm.
+

+ Con dạo nàyCon dạo này không đ ợc chăm chỉ lắm.không đ ợc chăm chỉ lắm.

</div>
(12)<div class='page_container' data-page=12>

12
12
I. Nói giảm nói tránh và tác dụng

của nói giảm nói tránh : :

Tiết 40: Nói giảm nói tránh



1. vÝ dơ:sgk/107

- §Ĩ giảm nhẹ, tránh đi phần nào sự 
đau buồn.

- Tránh thô tục, tăng cảm giác êm dịu.

- Tế nhị, nh nh ng, tránh nặng nề.

</div>
(13)<div class='page_container' data-page=13>

Ví dụ:

A, Hôm sau, lÃo Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lÃo
A, Hôm sau, lÃo Hạc sang nhà tôi. Vừa thấy tôi, lÃo

bảo ngay:
bảo ngay:

- Cu VàngCậu Vàng đi đờiđi đời rồi ông Giáo ạrồi ông Giáo ạ. .

(L·o H¹c,Nam cao)

(LÃo Hạc,Nam cao)

B - Bài văn của cậu

</div>
(14)<div class='page_container' data-page=14>

14
14

Cậu Vàng

b git i i

Cảm giác
ghê sợ với
ng ời nghe.

Tránh gây cảm
giác ghê sợ
với ng ời nghe.

Hàm ý xót xa,
luyến tiếc và

đ ợm chút mỉa mai

Bạn

Viết văn dở Viết văn ch a hay

Gây cảm giác nặng nề
khã chÞu cho ng êi nghe

</div>
(15)<div class='page_container' data-page=15>

I. Nói giảm nói tránh và tác dụng 
của nói giảm nói tránh : :

Tiết 40: Nói giảm nói tránh



1.vÝ dơ:sgk/107
2.NhËn xét:

-Để giảm nhẹ, tránh đi phần nào sự 
đau buồn.

-Tránh thô tục, tăng cảm giác êm dịu.

-Tế nhị, nh nh ng, tránh nặng nề.

-Tránh cảm giác ghê sợ, thiếu lịch sự

</div>
(16)<div class='page_container' data-page=16>

16
16
I. Núi gim núi tránh và tác dụng

của nói giảm nói tránh : :

Tiết 40: Nói giảm nói tránh



1. vÝ dơ:sgk/107

2.NhËn xÐt:

3.Ghi nhí: sgk/108

</div>
(17)<div class='page_container' data-page=17>

Ghi nhí( sgk- 108)

Ghi nhí( sgk- 108)

a. Kh¸i niệm

a. Khái niệm

- Là biện pháp tu từ dùng cách diễn

đạt tế nhị, uyển chuyển

b.

Tác dụng:

+ Tránh gây cảm giác đau buồn,

ghê sợ, nặng nề;

</div>
(18)<div class='page_container' data-page=18>

18
18
I. Núi gim núi tránh và tác dụng

của nói giảm nói tránh : :

Tiết 40: Nói giảm nói tránh



1. vÝ dơ:sgk/107

2.NhËn xÐt:

3.Ghi nhí: SGK/108
B i t p 2:à ậ SGK/108



H·y nhËn biết câu nói giảm nói tránh trong các cặp HÃy nhận biết câu nói giảm nói tránh trong các cặp 
câu sau:

câu sau:

a22) Anh nên hoà nhÃ với bạn bè!) Anh nên hoà nhÃ với bạn bè!

b22) Anh không nên ở đây nữa!) Anh không nên ở đây nữa!

c11) Xin đừng hút thuốc trong phòng!) Xin đừng hút thuốc trong phịng!

1. vÝ dơ:sgk/107

2.NhËn xÐt:

</div>
(19)<div class='page_container' data-page=19>

Tiết 40: Nói giảm nói tránh
Các cách nói giảm, nói tránh:

Các cách nói giảm, nói tránh:
*

* Dùng từ đồng nghĩa, Dùng từ đồng nghĩa,
đặc biệt là các từ Hán Việt
đặc biệt là các từ Hán Việt

*

* Dùng cách nói phủ định từ Dùng cách nói phủ định từ
trái nghĩa

trái nghĩa

* Dùng cách nói vịngDùng cách nói vịng

Ơng cụ đã chết rồi.

Ơng cụ đã quy tiờn ri.
Bi th ca anh d lm.

Bài thơ của anh ch a đ ợc hay lắm.

Anh còn kém lắm.

Anh cần phải cố gắng hơn nữa.

Anh ấy bị th ơng nặng thế thì không

sống đ ợc lâu nữa đâu chị ạ.

</div>
(20)<div class='page_container' data-page=20>

20
20
I. Núi gim núi trỏnh và tác dụng

của nói giảm nói tránh : :

Tiết 40: Nói giảm nói tránh



II. Lun tËp:

1.Bµi tËp 1 (sgk-108)

1.vÝ dơ
2.NhËn xÐt

</div>
(21)<div class='page_container' data-page=21>

Bµi tËp 1:sgk/108

Điền các từ ngữ nói giảm nói tránhĐiền các từ ngữ nói giảm nói tránh (khiếm thị, có (khiếm thị, cã 
ti, ®i nghØ, chia tay nhau, ®i b íc nữa)

tuổi, đi nghỉ, chia tay nhau, đi b ớc nữa)..

a, Khuya råi, mêi bµ . . . .

b, Cha mÑ em . . . . . . . từ ngày em còn rất

b, Cha mẹ em . . . . . . . từ ngày em còn rất

bé, em về ở với bà ngoại.

c, Đây là lớp học cho trẻ em . . . .

®i nghØ

chia tay nhau

</div>
(22)<div class='page_container' data-page=22>

22
22
I. Nói giảm nói tránh và tác dụng

của nói giảm nói tránh : :

Tiết 40: Nói giảm nói tránh



II. Lun tËp:

1.Bµi tËp 1 (sgk-108)

</div>
(23)<div class='page_container' data-page=23>

Khi chê trách một điều gì, để ng ời nghe Khi chê trách một điều gì, để ng ời nghe
dễ tiếp nhận, ng ời ta th ờng nói giảm nói

dƠ tiÕp nhËn, ng êi ta th êng nãi gi¶m nãi

tránh bằng cách phủ định điều ng ợc lại với

nội dung đánh giá. Chẳng hạn, đáng lẽ

nội dung đánh giỏ. Chng hn, ỏng l

nói:

nói: Bài thơ của anh dở lắmBài thơ của anh dở lắm thì lại bảo thì lại bảo

Bài thơ của anh ch a đ ợc hay lắmBài thơ của anh ch a đ ợc hay lắm.. HÃy HÃy

vận dụng cách nói giảm nói tránh nh thế

t ba câu đánh giá trong những tr ờng

</div>
(24)<div class='page_container' data-page=24>

24
24

Bµi tËp 4:

Bµi tËp 4: sgk/109:sgk/109: Tình huống khơng nênTình huống khơng nên

sử dụng nói giảm nói tránh:

-

Khi cần phê bình nghiêm khắc, nói thẳng, nóiKhi cần phê bình nghiêm khắc, nói thẳng, nói
đúng mức độ sự thật.

đúng mức độ sự thật.

- Khi cần thơng tin chính xác, trung thực

</div>
(25)<div class='page_container' data-page=25>

Bài tập 5 (bổ sung): Viết đoạn văn tự sự

dùng cách nói giảm nói tránh?

Bài tập 6 (bổ sung): so sánh sự giống nhau

và khác nhau giữa biện pháp tu từ nói quá

và biện pháp tu từ nói giảm nói trỏnh?

</div>
(26)<div class='page_container' data-page=26>

26
26
Nói quá

Nói quá Nói giảm nói tránhNói giảm nói tránh
Cách nói c ờng điệu

Cỏch núi c ờng điệu
phóng đại để nhấn
phóng đại để nhấn
mạnh, gây ấn t ợng
mạnh, gây ấn t ợng

m¹nh.
m¹nh.

Cách nói diễn đạt tế nhị
Cách nói diễn đạt tế nhị
uyển chuyển, tránh gây
uyển chuyển, tránh gây
cm giỏc au bun,ghờ
cm giỏc au bun,ghờ

sợ,nặng nề; tránh thô
sợ,nặng nề; tránh thô

tục,thiếu lịch sự.
tục,thiếu lịch sự.

</div>
(27)<div class='page_container' data-page=27>

Củng cố

Nói giảm nói tránh

Các cách nói
giảm nói tránh

Cảm nhận giá
trị nghƯ tht
vµ vËn dơng
nãi giảm nói
Khái niệm và

</div>
(28)<div class='page_container' data-page=28>

28
28

* Cần nhớ !

Để cảm thụ đ ợc cái hay( giá trị nghệ thuật) 
của cách nói giảm nãi tr¸nh trong t¸c phÈm văn 
học cần :

- Đặt nó trong hoàn cảnh giao tiÕp cơ thĨ (quan hƯ thø

bËc x· hội, tuổi tác, tâm trạng cña ng êi nãi, ng êi 
nghe...)

- Xét xem trong văn bản tác giả đã tạo ra phộp núi

giảm nói tránh bằng từ ngữ nào, bằng cách nào.

- Đối chiếu với những cách nói thông th êng cã thÓ

dùng trong tr ờng hợp giao tiếp đó để thấy đ ợc tác 
dụng của cách diễn đạt này và dụng ý của tác giả

</div>
(29)<div class='page_container' data-page=29>

HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ

HƯỚNG DẪN HỌC Ở NH

- Hoàn thiện các BT (SGK) +BT bổ sung v o vë.à

- Sưu tầm một số câu thơ câu văn có sử dụng

phép nói giảm nói tránh.

- Học bài chu đáo.

</div>
(30)<div class='page_container' data-page=30>

30
30

Giê häc kÕt thúc

Giờ học kết thúc

Chúc các thầy cô giáo mạnh khoẻ

công tác tốt

công t¸c tèt

Chóc c¸c em häc tËp tèt !

</div>
(31)<div class='page_container' data-page=31></div>

Anh trai và em gái

<b>ThÕ nµo lµ nãi qu¸ ? Cho biÕt t¸c dơng cđa </b>

<b>nãi qu¸ ? Lấy ví dụ?</b>

Lời nói chẳng mất tiền mua,

Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.

Em hiểu, lựa lời là gì ?



<sub>đi gặp cụ </sub>

<sub>đi gặp cụ </sub>

Các Mác,

Các Mác,

cụ Lê-nin

cụ Lê-nin

và các vị

và các vị

cách mạng

cách mạng

đàn anh

đàn anh

khác

khác

<sub>i</sub>

<sub>i</sub>

<sub>chẳng còn</sub>

<sub>chẳng còn</sub>



<b>Cậu Vàng</b>

<b>Bạn</b>





<b> </b>

<b> </b>

<b>Ghi nhí( sgk- 108)</b>

<b><sub>Ghi nhí( sgk- 108)</sub></b>

<b>a. Kh¸i niệm</b>

<b>a. Khái niệm</b>

<b>- Là biện pháp tu từ dùng cách diễn </b>

<b>- Là biện pháp tu từ dùng cách diễn </b>

<b>đạt tế nhị, uyển chuyển</b>

<b>đạt tế nhị, uyển chuyển</b>

<b>b. </b>

<b>b. </b>

<b>Tác dụng:</b>

<b>Tác dụng:</b>

<b> </b>

<b> </b>

<b>+ Tránh gây cảm giác đau buồn, </b>

<b>+ Tránh gây cảm giác đau buồn, </b>

<b>ghê sợ, nặng nề;</b>







<b>Bµi tËp 1:sgk/108</b>

<b>Bµi tËp 1:sgk/108</b>

<b>®i nghØ</b>

<b>chia tay nhau</b>



<b>- </b>

<b>- </b>

Củng cố

Củng cố

<b>HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ</b>

<b>HƯỚNG DẪN HỌC Ở NH</b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về