NHIỄM TRÙNG TORCH (BỆNH TRUYỀN NHIỄM)

NHIỄM TRÙNG TORCH


MỤC TIÊU








Hiểu được tầm quan trọng của các
bệnh nhiễm trùng trong thai kỳ
Nhận ra được các triệu chứng gợi ý
nhiễm TORCH ở mẹ và con
Biết chọn xét nghiệm phát hiện
nhiễm TORCH ở mẹ, thai, trẻ sau sinh
Biết cách phòng ngừa nhiễm TORCH
cho phụ nữ có thai


Các siêu vi có thể gây ra dị tật ở thai:
Parvovirus B19 (B19V),
Varicella-zoster virus (VZV),
West Nile virus,
Measles virus,
Enteroviruses,
Adenovirus,
Lymphocytic choriomeningitis virus (LCMV)

Các siêu vi có thể gây bệnh với tỷ lệ tử vong
cao ở thai phụ:
Human immunodeficiency virus (HIV)
Hepatitis E virus
Influenzae virus
Các siêu vi có thể gây ra bệnh cấp/mạn tính
cho mẹ/thai/trẻ sau sinh, gồm:
Hepatitis A virus
Hepatitis B virus
Hepatitis C virus
Human immunodeficiency virus (HIV)


Phần 1. TORCH


TORCH


TORCH là gì?
(Các bệnh nhiễm trùng thường xảy ra trong thai kỳ
và gây dị tật ở thai)






T=Toxoplasma

O=Other (Syphilis)
R=Rubella
C=Cytomegalovirus (CMV)
H=Herpes simplex (HSV)


Lây truyền các tác nhân TORCH
Tác nhân nhiễm khuẩn

Lây truyền

Toxoplasma

Qua nhau thai (transplacental infection) hoặc ổ
viêm tại nhau thai do KST gây ra

Giang mai

Qua nhau thai

Rubella

Qua nhau thai

Cytomegalovirus

Qua nhau thai

Herpes simplex (HSV)

Chu sinh

Effect of prenatal treatment on mother to child transmission of Toxoplasma gondii: retrospective cohort study of 554 motherchild pairs in Lyon, France
RE Gilberta, L Grasa, M Wallonb, F Peyronb, AE Adesa and DT Dunna,+ Author Affiliations
aCentre for Paediatric Epidemiology and Biostatistics, Institute of Child Health, London, UK.
bLaboratoire de Parasitologie et de Pathologie Exotique, Hôpital de la Croix Rousse, Lyon, France.
cMedical Research Council Clinical Trials Unit, London, UK.
Dr Ruth Gilbert, Centre for Paediatric Epidemiology and Biostatistics, Institute of Child Health, 30 Guilford Street, London WC1N 1EH, UK.
Accepted May 24, 2001.
Oxford Journals Medicine International Journal of Epidemiology Volume 30, Issue 6 Pp. 1303-1308.


Tầm soát nhiễm TORCH
Tầm soát cho mẹ

Tầm soát cho con
- Các dấu hiệu gợi ý
nhiễm TORCH
- Các triệu chứng đặc
hiệu


Các dấu hiệu gợi ý nhiễm TORCH
• Chậm phát triển trong tử cung (IUGR –
intrauterine growth retardation)
• Gan to – lách to (HSM - Hepatosplenomegaly)
• Giảm tiểu cầu
• Nổi rash
• Liên quan đến bệnh sử trong thai kỳ
• “Các dấu hiệu kinh điển” của nhiễm trùng

Tầm soát cho mẹ
Tầm soát khi
chuẩn bị mang thai

?

Tầm soát trong thai kỳ
• Toxoplasma: thực hiện trong 3

• HBV

tháng đầu của thai kỳ khi có tiền sử

• HCV

sảy thai liên tiếp.

• Rubella

• Giang mai: thực hiện thường quy
trong 3 tháng đầu của thai kỳ.

• HIV

• Rubella: thực hiện thường quy

• Giang mai

trong 3 tháng đầu của thai kỳ.

• Toxoplasma

• Cytomegalovirus: thực hiện
trong 3 tháng đầu của thai kỳ khi có
tiền sử sảy thai liên tiếp.


Xét nghiệm chẩn đốn nhiễm TORCH

KHƠNG ĐƠN THUẦN CĂN CỨ VÀO HiỆU GIÁ
KHÁNG THỂ !!!!!!


Xét nghiệm nhiễm trùng thai (TORCH) tại BV Hùng
Vương TP HCM
a. Mục đích: Chẩn đốn nhiễm trùng thai (TORCH) bằng
Realtime-PCR
b. Chỉ định: Các trường hợp nghi ngờ thai nhiễm trùng TORCH
c. Mẫu xét nghiệm: Nước ối, máu
d. Các xét nghiệm tầm soát:
-          Toxoplasmosis                              
-          Syphilis                                         
-          Rubella                                          
-          Cytomegalovirus (CMV)               
-          Herpes simplex virus (HSV)          
-          Parvovirus B19                             
-          Epstein-Barr virus                         

-          Adeno Virus                                 


Chủng ngừa trước khi có thai


Nhiễm Toxoplasma


Đường lây của
Toxoplasma
 Ăn thịt sống hoặc nấu
chưa chín
 Khơng rửa tay sau khi cầm
thịt sống hoặc sau khi làm
vườn, sau khi tiếp xúc với
phân mèo (tiếp xúc trực tiếp
hoặc tiếp xúc gián tiếp qua
đất, qua rau củ sống bị
nhiễm nang hoặc trứng)
(Di Mario et al. 2009)
 Lây nhiễm do tiếp xúc trực
tiếp với mèo là hiếm gặp
(Gilbert 2002)
Nhiễm Toxoplasma


Tachyzoite: thể hoạt
động, thể sinh sản
nhanh trong các mô bị

nhiễm trùng trong giai
đoạn cấp tính.
Bradyzoite:  thể phát
triển chậm của các
dưỡng bào ký sinh trùng
Toxoplasma, thể hình
dấu phẩy nhỏ
của Toxoplasma
gondii được tìm thấy
dưới dạng nang giả trong
các mô (cơ, tế bào thần
kinh).


Nhiễm Toxoplasma




Nguy cơ lây nhiễm cho thai nhi từ mẹ bị nhiễm
Toxoplasma nguyên phát:30%
• Khả năng lây nhiễm cho thai nhi cao nếu mẹ bị
nhiễm KST vào 3 tháng cuối thai kỳ
• Khả năng hư thai cao nếu mẹ bị nhiễm KST vào
3 tháng đầu thai kỳ



Rất hiếm khi đứa trẻ tiếp theo (sau khi mẹ bị nhiễm
nguyên phát) bị bệnh Toxoplasma bẩm sinh, trừ phi

người mẹ bị suy giảm miễn dịch, thường là do bệnh
AIDS.



Các bà mẹ phơi nhiễm T. gondii trong thời gian hơn
6 tháng trước khi có thai hiếm khi truyền bệnh cho
thai nhi.
Nhiễm Toxoplasma



Triệu chứng lâm sàng
Miễn dịch bình thường
Nhiễm ký sinh trùng giai
đoạn cấp thường là khơng
có triệu chứng. Nếu có
triệu chứng sẽ là: nổi
hạch cổ kín đáo, khơng
đau, đường kính < 3 cm,
sốt nhẹ, mệt mỏi, đổ mồ
hôi ban đêm, đau nhức
cơ, đau họng, đau bụng.
Có thể bị viêm màng
mạch -võng mạc (chorio retinitis)

Suy giảm miễn dịch
không phải AIDS

(Mẹ)

HIV/ AIDS

50% bệnh nhân có
triệu chứng ở hệ thần
kinh trung ương (viêm
não, viêm não - màng
não, khối u), liệt nhẹ
nửa người, động kinh,
thay đổi tâm thần, rối
loạn thị giác, viêm cơ
tim, viêm phổi khu trú.

- Thường gặp nhất
là thương tổn ở
não với liệt nhẹ
nửa người, khởi
đầu với triệu
chứng rối loạn
ngôn ngữ.
- Viêm phổi khu trú

Nhiễm Toxoplasma


Triệu chứng lâm sàng

(Con)



70-90% trường hợp khơng có triệu chứng lúc mới
sinh



Tam chứng điển hình:
• Viêm võng mạc (Chorioretinitis)
• Não úng thủy (Hydrocephalus )
• Vơi hóa trong sọ (Intracranial calcifications)



Các triệu chứng khác bao gồm sốt, rash, gan to –
lách to, đầu nhỏ (microcephaly), co giật, vàng da,
giảm tiểu cầu, hạch to (lymphadenopathy)



Những trẻ sơ sinh bị nhiễm Toxoplasma dù khơng có
triệu chứng vẫn tiềm ẩn nguy cơ cao bị dị tật, nhất
là bị viêm võng mạc.
Nhiễm Toxoplasma


Nhiễm Toxoplasma


Nhiễm Toxoplasma