SKKN một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn đá cầu lớp 5 (2019)

“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
I.

ĐẶT VẤN ĐỀ.

1 Lý do chọn đề tài .
1.1.Lý do chủ quan:
Như chúng ta đã biết hiện nay Đảng và Nhà nước ta rất quan tâm tới sự
nghiệp và nâng cao chất lượng giáo dục. Do đó mỗi người, giáo viên phải khơi
dậy được năng lực học tập, giáo dục tồn diện cho em học sinh thơng qua các
tiết học lý thuyết, thực hành luyện tập của tất cả các mơn trong chương trình đào
tạo.
Để tạo ra những con người mới, phát triển tồn diện có khả năng đáp ứng
ngày càng cao của xã hội, nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng
nhân tài cho cơng nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước thì việc dạy cho các em nắm
vững kiến thức của tất cả các mơn học là rất cần thiết, nó khơng chỉ dừng lại ở
các mơn mang tính lý luận khoa học như toán, tiếng việt, tự nhiên xã hội… mà
chúng ta phải cung cấp kiến thức kỹ năng, kỹ xảo của môn thể dục.
Thể dục là môn học mang lại cho các em một sức khỏe tốt, tính đồn kết,
trung thực, mạnh dạn trong giao tiếp. Đặc biệt đối với học sinh Tiểu học – bậc
học nền tảng cho các chương trình đào tạo sau này. Với học sinh Tiểu học đây là
bước đầu các em làm quen với kỹ thuật động tác mới cho riêng mình.
Lý do sát thực nhất để tôi thực hiện đề tài này, tôi muốn hướng các em
học sinh u thích mơn Thể dục nói chung và mơn Đá cầu nói riêng như các
mơn văn hóa khác ngồi ra mơn Đá cầu cũng là một trong ít môn Thể thao
không cần đến điều kiện sân bãi dụng cụ đắt tiền, học sinh có thể tự làm được
ngồi ra Đá cầu cịn là một trong những mơn không thể thiếu được trong các kỳ
Hội khỏe Phù Đổng cấp Huyện, cấp Thành phố .
1.2 Lý do khách quan:
Trong những năm học qua, Ban giám hiệu nhà trường luôn quan tâm đến
phong trào Thể dục thể thao của nhà trường và đặc biệt các môn tham gia thi đấu

thành tích cao trong Huyện. Là một giáo viên dạy thể dục ln nhiệt tình và
cháy hết mình vì cơng việc, tơi ln suy nghĩ, tìm tịi các biện pháp bồi dưỡng
và phát hiện các em học sinh có năng khiếu và tố chất trong Thể dục thể thao.
Từ tính cấp thiết về lý luận và thực tiễn trên, đề tài “ Một số biện pháp giúp học
sinh tập luyện tốt môn Đá cầu” đã được tôi lựa chọn nghiên cứu.
2. Phạm vi, đối tượng, thời gian nghiên cứu.
* Phạm vi nghiên cứu.
Đề tài tập trung nghiên cứu một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt
môn Đá cầu với đối tượng nghiên cứu là học sinh trường Tiểu học khối 5.
1/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
* Đối tượng nghiên cứu.
Đề tài tập trung nghiên cứu giúp các em học sinh tập luyện tốt môn Đá
cầu tại trường tiểu học.
* Thời gian nghiên cứu.
- Tháng 9/2018 đến Tháng 4/2019 .
3. Quá trình thực hiện đề tài:
3.1. Đặc điểm chung.
* Khảo sát thực tế
- Xã tôi là một xã nằm ven sông đáy, số dân đơng chủ yếu là làm nơng
nghiệp, nền kinh tế cịn gặp nhiều khó khăn, ngồi thời gian làm nơng một số bộ
phận dân cư còn đi chợ hoặc đi làm th từ sáng đến tối mới về, bên cạnh đó
cịn có nhiều gia đình đi xây dựng và làm kinh tế mới ở các vùng khác. Nhiều
em học sinh sống với ơng bà nên sự chăm sóc, quản lý động viên các em học
cịn rất ít. Chính vì vậy các em không quan tâm tới việc học.
- Mặt khác 1 số gia đình làm chủ may cũng khơng có thời gian quan tâm
tới các em nhiều hơn.
- Học sinh thì chia làm 2 khu và địa bàn dân cư thì rộng.

* Tình trạng thực tế khi chưa thực hiện đề tài.
- Cơ sở vật chất thiết bị dạy học môn Thể dục vẫn còn thiếu thốn.
- Một số học sinh chưa tích cực, say mê tập luyện.
- Một số học sinh do ham thích mơn đá cầu nên các em tổ chức chơi theo
ý thích tự phát thành nhóm đơng đảo trong giờ ra chơi và do không được hướng
dẫn từ lúc nhỏ nên thành kỹ năng đá chưa đúng yêu cầu kỹ thuật.
- Cơ quan vận động của học sinh Tiểu học đang trong thời kỳ phát triển
nên đôi chân đưa đi, đưa lại khi đá cầu còn ngượng nghịu, sức đá chưa mạnh.
- Một số ít học sinh chưa biết đến trò chơi Đá cầu. Hơn nữa Đá cầu hiện
nay đòi hỏi học sinh phải tập luyện rất nhiều động tác như: Tâng cầu bằng đùi,
tâng cầu bằng mu bàn chân, chuyền cầu theo nhóm 2 người. Do đó địi hỏi học
sinh phải tập luyện thường xun và liên tục trong thời gian dài mới có thể tiến
bộ. Nhưng thực tế giảng dạy cho thấy nhiều học sinh khối lớp 5 Đá cầu không
đảm bảo kỹ thuật. Cụ thể đó là các em tung cầu lệnh hướng, tung quá xa hoặc
quá gần, quá cao hoặc quá thấp, một số học sinh đá khơng trúng cầu do phán
đốn sai điểm cầu rơi, có em cịn chạm cầu khơng đúng mu bàn chân … mà thực
ra các kỹ năng này các em đã được hình thành ở lớp 4.
3.2 Số liệu trước khi thực hiện đề tài.
Bằng phương pháp quan sát, tiếp cận, tìm hiểu, và sử dụng phiếu hỏi: với
2/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
số lượng khảo sát 100 em học sinh khối 5 và thu được kết quả như sau:

Thời
gian

Nội dung
Tâng cầu bằng đùi

Phát cầu bằng mu bàn chân
Chuyền cầu bằng mu bàn chân

Số hs tham
gia khảo sát
100
100
100

Số hs đạt
được kĩ thuật
24
30
20

Tỉ lệ
%
24
30
20

Đầu
năm
Quan sát học sinh tập luyện Đá cầu từng động tác, tôi thấy:
+ Tâng cầu bằng đùi.
Học sinh thường mắc lỗi:
– Tâng quá xa hoặc quá thấp.
– Di chuyển không đúng hướng cầu rơi hoặc di chuyển chậm.
+ Chuyền cầu bằng mu bàn chân:
Học sinh thường mắc lỗi:

– Phán đốn cầu rơi khơng chính xác nên khơng đỡ được cầu.
– Dùng tay đỡ cầu.
– Chuyền cầu khơng chính xác (quá mạnh hay quá yếu).
+ Phát cầu bằng mu bàn chân.
Học sinh thường mắc lỗi:
– Tung cầu khơng chính xác.
– Chạm cầu không đúng mu bàn chân.
Từ thực tế trên cho thấy kỹ năng Đá cầu của học sinh còn hạn chế. Vì biết
mơn thể thao Đá cầu là mơn tự chọn được đưa vào chương trình lớp 5 ở tuần 28
nên ngay từ đầu năm học giáo viên có kế hoạch huấn luyện cho học sinh chơi
Đá cầu. Để việc tập luyện cho học sinh có hiệu quả tơi đã tiến hành tìm hiểu
nguyên nhân việc học sinh Đá cầu chưa đạt hiệu quả như mong muốn. Có nhiều
nguyên nhân khác nhưng nguyên nhân chủ yếu là:
– Nguyên nhân thứ nhất: Một số học sinh cho rằng môn Đá cầu không
phải thi nên không cần học.
– Nguyên nhân thứ hai: Các em chưa được tập luyện thường xuyên.
– Nguyên nhân thứ ba: Các em chưa nắm chắc được kỹ thuật của từng
động tác. Có lẽ những nguyên nhân đó cũng là nguyên nhân chung ở các trường
Tiểu học.
Nhìn vào bảng trên ta thấy rõ số lượng học sinh chưa nắm chắc được kỹ
thuật của từng động tác môn Đá cầu. Bản thân là một giáo viên dạy thể dục với
3/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
10 năm kinh nghiệm tôi rất băn khoăn, trăn trở khi các em học sinh lại khơng
thích tham gia tập luyện như vậy. Tôi đã học hỏi của đồng nhiệp và xin ý kiến
chỉ đạo của các đồng chí trong ban giám hiệu nhà trường nhất là đồng chí hiệu
phó bên phong trào và tơi đưa ra một số biện pháp tối ưu nhất góp phần “ Giúp
học tập luyện tốt môn Đá cầu”.

II.
GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
1.Tên đề tài: “ Giúp học tập luyện tốt môn Đá cầu”.
2. Những biện pháp thực hiện (Nội dung chủ yếu của đề tài)
- Để làm một việc gì thật tốt trước hết ta phải đọc kỹ và quan sát tốt để
nắm chắc vấn đề nào đó qua hình ảnh, dữ liệu … Đối với mơn thể dục nói chung
và mơn Đá cầu nói riêng cũng vậy muốn cho học sinh phát triển được những
năng lực đáp ứng yêu cầu môn học cũng phải bồi dưỡng dần dần qua các giai
đoạn tập luyện
- Với đề tài này tôi thực hiện các biện pháp sau:
2.1 Biện pháp 1. Bồi dưỡng hứng thú học tập môn Đá cầu.
Hứng thú là một khâu quan trọng, là một hiện tượng tâm lý trong đời
sống mỗi người. Hứng thú tạo điều kiện cho con người học tập, lao động tốt
hơn. Nhà văn M.Goocki nói: “thiên tài nảy nở từ tình u đối với cơng việc”. Để
tạo hứng thú học tập cho các em người giáo viên bổi dưỡng phải tạo ra sự thoải
mái trong học tập, nói chuyện ngoại khóa, kể chuyện về các mơn thể thao, thành
tích của các mơn đối với vài năm gần đây. Qua đó tạo được sự hấp dẫn, kích
thích, tị mị, muốn hiểu biết về thể thao và tham gia tập luyện. Cho các em biết
được tác dụng của nó. Mơn đá cầu nhằm rèn luyện cho các em sự nhanh nhẹn,
khéo léo, đầu óc tư duy sáng tạo trong thi đấu, để gây được hứng thú cho các em
tôi phải bỏ qua rất nhiều thời gian trong các tiết học, vừa học các kiến thức cơ
bản vừa dẫn dắt tìm hiểu thực tế qua các trường, qua các hội thi của năm trước
để các em u thích mơn đá cầu thích tập luyện. Bên cạnh đó người thầy, cơ
phải làm thế nào để học sinh tiếp thu bài giảng một cách nhanh nhất, dễ nhớ và
nhớ lâu, muốn thực hiện được điều này ngoài nghiên cứu kỹ nội dung của bài
dạy mà còn phải xác định rõ phương pháp dạy của từng bài (của từng buổi tập).
Ví dụ: Trong buổi tập luyện ngồi việc tập luyện ra tơi sẽ kể cho các em
nghe một số thành tích nổi bật của môn đá cầu của các năm gần đây để cho các
em có động lự tập luyện .
2.2 Biện pháp 2: Giới thiệu đặc điểm của quả cầu qua các giai đoạn.

4/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt mơn Đá cấu”
- Ngồi việc phát triển hứng thú cho học sinh thì việc khơng thể thiếu
trong khi giảng dạy một nội dung mới nào đó chúng ta nên cho học sinh biết
được lịch sử phát triển và hình thành của quả cầu cũng rất quan trọng. Cho nên
tôi đã dành 1 tiết học để giới thiệu về quả cầu.
- Theo sử sách ghi lại quả cầu có nhiều loại: Quả cầu hình trịn khâu bằng
12 miếng gia, có quả cầu khâu bằng mo cau….và trải qua nhiêu thời kỳ phát
triển thăng trầm của lịch sử hình thù và cấu tạo của quả cầu được thay đổi về
hình dạng và kích thước trọng lượng, chất liệu để làm quả cầu phù hợp và thích
ứng với mọi lứa tuổi.
Những quả cầu được tồn tại, lưu truyền và được sử dụng trong tập luyện
thi đấu những năm gần đây:
+ Quả cầu trinh đồng: Được làm bằng hai đồng tiền trinh có lỗ vuông
được lồng vào nhau bởi giấy hay niLông mỏng.
+ Quả cầu trinh chì : Giống quả cầu trinh ở trên, chỉ khác là thay hai đồng
tiền trinh bằng hai đồng trinh chì hoặc quả cầu dược kết hợp từ vỏ và lá cây.
Loại cầu này người tập có thể tự làm..
+ Quả cầu đế cao su: Gồm nhiều đồng xu( cao xu) làm lớp đệm, đường
kính 2,5 đến 3 cm đặt chồng lên nhau và được xâu với nhau bằng dây nilông.

+ Quả cầu đế nhựa: Gồm 3 lớp (đồng xu) nhựa xếp lên nhau.

5/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”

- Ngày nay đứng trước xu thể phát triển mạnh của môn Đá cầu không
những ở trong nước mà đặc biệt là trên thể giới, quả cầu cũng được cải tiến về
mẫu mã và chất liệu. Và quả cầu TLS hiện nay là quả cầu đảm bảo đúng chính
xác tiêu chuẩn thi đấu .

2.3 Biện pháp 3: Giới thiệu các yếu tố Đá cầu cơ bản.
- Các môn thể thao nói chung và mơn Đá cầu nói riêng muốn tập luyện tốt
các em cần nắm rõ cơ bản của 1 nội dung học bao gồm: Sức mạnh, tốc độ, điểm
rơi.
- Để chơi môn Đá cầu tốt người chơi phải nắm vững và thực hiện tốt cả 3
yếu tố này.
2.3.1.Yếu tố sức mạnh.
- Đây là yếu tố rất quan trọng trong tập luyện và thi đấu môn Đá cầu.
Người chơi biết sử dụng sức mạnh tốt có thể giành điểm trực tiếp hoặc làm cho
6/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
đối phương bị động để tạo cơ hội giành điểm. Đối với Đá cầu, sức mạnh thường
được thể hiện ở kỹ thuật tấn công.
2.3.2.Yếu tố tốc độ.
- Đây là yếu tố không thể thiếu trong môn Đá cầu. Yếu tố này giúp cho
người chơi không ngừng nâng cao thành tích trong tập luyện và thi đấu. Nếu Đá
cầu với tốc độ nhanh sẽ đẩy đối phương vào thế bị động, lúng túng, mất bình
bĩnh..
Ví dụ: Khi người chơi được quyền phát cầu mà người chơi thực hiện kỹ
thuật phát cầu nhanh sẽ khiến đối phương giật mình,…
2.3.3.Yếu tố điểm rơi.
- Đối với Đá cầu điểm rơi là điểm tiếp xúc giữu bàn chân - quả cầu- mặt
đất trong phạm vi diện tích của sân. Nếu sử dụng tốt yếu tố điểm rơi sẽ luôn làm

cho đối phương phải đứng trước những tình huống bất ngờ, bị động, ln ln
phải di chuyển trong phạm vi sân của mình để đỡ, đá cầu.
Ví dụ: Trong thi đấu người chơi có thể sử dụng điểm rơi cầu ở gần lưới
( bỏ nhỏ trên lưới hoặc khi giáo viên hướng dẫn học sinh thực hiện cách phát
cầu bằng mu chính diện, giáo viên hướng dẫn điểm rơi của quả cầu vào vị trí mu
bàn chân.
2.4 Biện pháp 4.Hướng dẫn các em nhận dạng 1 số đặc điểm của bàn
chân .
- Đây là một việc hết sức quan trọng để các em hình thành được phần nào
là điểm tiếp xúc với cầu và sử dụng kỹ thuật gì vào phần đó

7/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt mơn Đá cấu”

Má trong

Má Ngồi

Mu bàn chân
Mũi bàn chân
Ví dụ: Mu bàn chân giúp các em thực hiện động tác phát cầu và đỡ cầu.
Má trong bàn chân thực hiện động tác tân cầu và cứu cầu.
2.5 Biện pháp 5.Bồi dưỡng kỹ thuật Đá cầu.
- Đá cầu gồm rất nhiều kỹ thuật nhưng đối với học sinh tiểu học tôi
hướng dẫn các em một số kỹ thuật sau:
Hướng dẫn học sinh cách cầm cầu: Tay cầm cầu: (cùng với chân đá) cao
ngang thắt lưng và cách người khoảng 0,3m, để cầu trên ngón tay 3 và 4, bàn tay
ngửa khum lại để đỡ cầu, tay không cầm cầu co tự nhiên.

- Sau đó tơi hướng dẫn một số kỹ thuật trong đá cầu.
+ Kỹ thuật phát cầu.
+ Kỹ thuật đá đùi .
+ Kỹ thuật đá mu bàn chân.
+ Kỹ thuật chuyền và đỡ cầu.
Công việc huấn luyện như sau:
Bước 1: Tôi hướng dẫn các em một số động tác khởi động và bổ trợ cho
kỹ thuật Đá cầu.
+ Ví dụ như: Động tác xoay các khớp cổ tay, cổ chân, khớp gối, hơng,
động tác nâng cao đùi, gót chạm mơng, ép dây chằng dọc, ép dây chằng ngang .
Bước 2: Dạy kỹ thuật phát cầu:
8/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
- Phát cầu là một trong kỹ thuật cơ bản của Đá cầu, ngồi mục đích đưa
cầu vào cuộc, phát cầu còn là một trong những kỹ thuật dành điểm trực tiếp hay
gián tiếp.
+ Kỹ thuật phát cầu chia ra làm 4 loại sau:
- Phát cầu thấp chân chính diện.
- Phát cầu cao chân chính diện.
- Phát cầu thấp chân nghiêng mình.
- Phát cầu cao chân nghiêng mình.
- Đối với học sinh tiểu học tôi hướng dẫn các em phát cầu thấp chân
chính diện trong kỹ thuật đá mu.
Giáo viên phân tích kỹ thuật động tác, kết hợp cho các em xem tranh.
+ Tư thế chuẩn bị: Vận động viên đứng chân trước, chân sau bàn chân
trước đặt vng góc với đường biên ngang khoảng 20 cm và mép ngoài của bàn
chân cách đường giới hạn khu vực phát cầu khoảng 20cm, mũi bàn chân sau
chống xuống đất và hơi xoay về phía ngồi cho trục hai bàn chân hợp thành một

góc khoảng 45 độ và hai gót chân cách nhau khoảng 40 cm trọng tâm dồn nhiều
vào chân trước, thân người hơi khom.
+ Thực hiện kỹ thuât: Tay cầm cầu tung lên cao ngang tầm mắt hơi chếch
về phía trước, điểm rơi của quả cầu cách mũi bàn chân khoảng 50cm. Khi cầu
rơi xuống chân phía sau lăng về trước ruỗi thẳng chân và mu bàn chân tiếp xúc
với cầu cách mặt sân khoảng 20-30cm.
+ Kết thúc: Khi chạm cầu chân dừng lại đột ngột, mu bàn chân vẩy nhẹ,
sau khi chân đá tiếp đất, vận động viên di chuyển vào trung tâm để chuẩn bị đỡ
cầu của đối phương.

Ví
dụ: Dạy động tác trên
tơi hướng dẫn các em cách tập tung cầu: Các em đứng chân trước, chân sau và
thực hiện động tác tung cầu lên cao ngang tầm mắt ( chú ý không thả cầu rơi từ
trên cao xuống sao cho cầu rơi đúng mu bàn chân, sau khi thực hiện được bước
tiếp theo dạy các em tập lăng chân không cầu, tiếp theo tôi dạy tập tiếp xúc với
cầu.
9/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
Bước 3: Dạy kỹ thuật đá đùi: Đùi là một trong những kĩ thuật cơ bản của
đá cầu trong đó vận động viên sử dụng phần tiếp xúc 1/3 từ đầu gối đến háng để
tiếp xúc và điều khiển những đường cầu bay ngang tầm với bụng phía trước cơ
thể, kỹ thuật này được sử dụng trong phòng ngự của đá đơn, đá đôi và được chia
làm ba dạng chính:
* Đỡ cầu, chuyền cầu, tâng cầu một nhịp để tần công.
- Để dạy kỹ thuật đá đùi trước tiên tôi cho các em tập như sau:
- Tập tâng cầu bằng đùi: Trước tiên cho các em tâp động tác mô phỏng kĩ
thuật tâng cầu bằng đùi tại chỗ di chuyển khơng có cầu, tập tuần tự tù chân

thuận đến chân khơng thuận rồi sau đó kết hợp làm động tác tâng cả hai chân
luân phiên. Sau khi nắm vững và thực hiện đúng yêu cầu cơ bản khi khơng có
cầu các em chuyển sang bước 2.
+ Tập kĩ thuật có cầu: Khi tập với cầu, các em tự tung cầu rồi dùng đùi
tâng lên. Khi tập tâng cầu cần lưu ý lưng phải hơi thẳng, mắt quan sát đường cầu
lên xuống để phối hợp chân đá cho nhịp nhàng, chân đá khi nhấc lên phải gấp
với đùi của chân đá phải gần như vng góc với thân trên đầu gối khơng mở ra
ngồi hoặc vào trong để giữ cho hướng cầu bay lên thẳng chứ không lệch lạch
hai bên.

Sau khi các em đã tâng cầu tương đối tôi dạy cách đỡ cầu, chuyền cầu và
tâng cầu một nhịp để tấn cơng .
Ví dụ : Khi dạy kỹ thuật đá đùi trên, việc đầu tiên tôi hướng dẫn các em
cách đứng như thế nào cho đúng và tập động tác đưa từng chân một lên cho
quen sau khi đưa từng chân một tập thành thạo bắt đầu tôi cho tiếp xúc với cầu,
khi đã tập thành thạo tôi cho các em tập thành nhóm và tâng thi giữa các tổ.
10/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
Bước 4: Dạy kỹ thuật đá mu bàn chân:
- Là kĩ thuật sử dụng phần diện tích lớn nhất của mu bàn chân phần ngay
sau các ngón chân) Hoặc nếu đi giày là phần diện tích mặt trên của giày. Đây là
kĩ thuật cơ bản nhất, phức tạp nhất được sử dụng nhiều nhất trong phòng thủ và
tấn công, trong thi đấu tùy theo mức độ sử dụng và tư thế đá của cơ thể kỹ thuật
đá mu chia thành các giai đoạn sau:
+ Phát cầu.
+ Đá chuyền cầu.
+Tâng cầu một nhịp để tấn công.
+ Đá tấn công bằng mu chính diện.

+ Ví dụ: Dạy động tác trên ta cho các em đứng tập động tác khơng có cầu,
sau khi học sinh làm quen động tác bắt đầu cho tập luyện với cầu, sau đó cho
các em đứng tập theo nhóm 2-3 em.
Bước 5: Hướng dẫn các em chuyền cầu và đỡ cầu.
- Giáo viên làm mẫu, giảng giải kỹ thuật động tác, kết hợp cho các em
xem tranh ảnh đồng thời sửa sai.
- Chuyền cầu theo nhóm hai người: Giáo viên cho 2 em đứng đối diện
nhau khoảng 1-3 m, một người tay thuận cầm cầu.
- Thực hiên động tác: Người cầm cầu tung nhẹ lên cao khoảng 0,2- 0,3 m
khi cầu rơi xuống dùng má trong, đùi, mu bàn chân chuyền cầu về phía trước
cho người đối diện.

- Chuyền cầu theo nhóm 3 người: Giáo viên cho học sinh đứng theo đỉnh
của một tam giác người nọ cách người kia 1-3 m.
+ Thực hiện động tác: Tung cầu lên cao khoảng 0,2- 0,3m dùng kỹ thuật
đá mu, đùi ..vv đỡ và chuyền cho bạn bên cạnh.
11/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt mơn Đá cấu”
-Ngồi những bước trên tơi cịn hướng dẫn các em cách tập luyện ở nhà
vào buổi sáng và chiều mát.
2.6 Biện pháp 6: Sử dụng hệ thống bài tập luyện.
- Sau khi củng cố kĩ năng Đá cầu, cung cấp kĩ thuật Đá cầu như trên, nếu
học sinh còn mắc những sai lầm trong từng kĩ thuật, tùy từng lỗi học sin mắc
phải, giáo viên có thể áp dụng biện pháp khắc phục với những bài tập như sau:
Bài tập 1: Với những học sinh sai về mặt di chuyển (di chuyển không
đúng hướng cầu rơi, di chuyển chậm) giáo viên nên cho học sinh tập các động
tác bổ trợ để tăng độ linh hoạt của khớp hông, gối như:
– Xoạc ngang, dọc.

– Chạy nhẹ kết hợp với đá má trong, má ngoài.
– Đá lăng chân theo chiều ngang, dọc.
– Tập các bài tập chuyển vị trí kết hợp với xoay người, chuyển hướng.
Bài tập 2: Với những học sinh khơng dự đốn được điểm rơi của cầu, tốc
độ bay của cầu, giáo viên nên phân tích cho học sinh tầm quan trọng chú ý theo
điểm rơi của cầu, phân tích tầm quan trọng tốc độ bay của cầu. Giáo viên nên
cho học sinh tập:
– Tập tung cầu, đúng động tác.
– Tự tung bắt cầu.
– Tập co chân và hướng mu bàn chân tâng cầu lên cao không cầu và có
cầu.
- Tập đón cầu do người khác tung cho.
Bài tập 3: Bật cóc tại chỗ.
- Mục đích: Phát triển sức bền mạnh của cơ chân nhằm tăng khả năng sức
bền di chuyển đón cầu.
- Cách thực hiện:
+ Giáo viên: Chia nhóm cho học sinh tập luyện.
+ Học sinh: Học sinh 2 tay để sau ngáy, ngồi nhổm lên 2 gót chân. Có
hiệu lệnh học sinh bắt đầu bật lên xuống liên tục.
+ Giáo viên: Theo dõi qua các lần tập nhắc nhở học sinh tích cực tập
luyện. (Hình 1)
- Thời gian: Trong thời gian 1 phút/ 1 tổ. Nam 2 tổ, nữ 2 tổ. Thời gian
nghỉ giữa các tổ là 1 phút
x
x
x
x
x
x
x

x
x

x

x

x

x
12/ 15

x

x

x

x


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt mơn Đá cấu”

x

x

x

x

x

x

x

x
x

x

x

x

x
x
x
GV
Hình 1

x
x

Bài tập 04: Nhảy dây.
- Mục đích: Phát triển sức nhanh của cổ chân và sự phối hợp vận động của
tay và chân.Tạo điều kiện thuận lợi cho các bước di chuyển để thực hiện kỹ
thuật Đá cầu.
- Chuẩn bị: 20 dây nhảy đơn (Hs chuẩn bị).

- Cách tập:
+ Giáo viên: Chia nhóm cho học sinh tập luyện
+ Học sinh: Khi có hiệu lệnh của giáo viên, từng hàng ngang tập đồng loạt
nhảy hai chân nhịp đơn.
+ Giáo viên: Theo dõi qua các lần tập nhắc nhở học sinh tích cực tập luyện.
(Hình 2)
- Thời gian: Mỗi tổ 1 phút: Nam thực hiện 2 tổ, nữ thực hiện 2 tổ. Từng hàng
ngang luân phiên nhau để tập luyện.
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x
x

x
x

 x

x

x

x

x

x

x

x

GV
Hình 2
Bài tập 5: Di chuyển lên xuống 6-7 m.
- Mục đích: Nhằm phát triển sức nhanh di chuyển tiến và lùi cho người tập.
- Chuẩn bị: Sân đá cầu, lưới đá cầu.
- Cách tập:
+ Giáo viên: Chia nhóm cho học sinh tập luyện
+ Học sinh: Tập từng hàng: 1/2 hàng ngang đứng ngang ở cuối sân phải
và 1/2 hàng ngang còn lại đứng ngang ở cuối sân trái. Nghe lệnh còi của giáo
viên: Từng hàng lập tức chạy lên chạm tay vào lưới và chạy lùi về phía cuối sân.
+ Giáo viên: Theo dõi qua các lần tập nhắc nhở học sinh tích cực tập

luyện. (Hình 3)
13/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
+ Học sinh: Mỗi em chạy lên xuống 10 lần thì dừng tập.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
x
x
x
x
x
x
x
x
GV
Hình
2.7 Biện pháp 7: Bồi dưỡng để các em hình thành kỹ năng, kỹ xảo về
mơn Đá cầu:
- Khái niệm về kỹ năng: Kỹ năng là khả năng hình thành động tác, kỹ
thuật lặp đi lặp lại nhiều lần nhằm tạo ra kết quả mong đợi.
+Ví dụ: Khi dạy 1 kỹ thuật đá đùi trước tiên tôi hướng dẫn các em điểm
tiếp xúc với cầu ở 1/3 đùi sau đó cho các em tập đi tập lại nhiều lần để các em
hình thành thói quen.
- Khái niệm về kỹ xảo: Là hành động đã được củng cố và lặp đi lặp lại
nhiều lần do tập luyện mà về sau trở thành một hành động tự động hóa, khơng
hề mất đi.
+Ví dụ: Khi học sinh đã hình thành kỹ năng tâng cầu rồi thi khi ta
nhắc đến kỹ thuật đó lập tức các em thực hiện động tác chính xác, và hồn thiện.

2.8 Biện pháp 8. Bồi dưỡng luật và chiến thuật thi đấu:
* Luật thi đấu: Học sinh cần nắm được các điều sau:
+ Sân thi đấu: Là mặt phẳng hình chữ nhật có chiều dài là 11,88m chiều
rộng là 6,10m tính đến mép ngồi của đường giới hạn.
+ Lưới thi đấu: Rộng 0,75 mét, dài tối thiểu là 7,10m, các mắt lưới có
kích thước là 0,019m x 0,019m. Mép trên và mép dưới của lưới được viền bởi
một băng vải gập đôi rộng từ 0,04m đến 0,05m và được luồn sợi dây thường
hoặc dây nilông giữ cho căng lưới. Lưới được theo trên cột căng lưới, hai cột
căng lưới được dựng thẳng đứng ở 2 đầu đứng ở 2 đầu đường phân đôi của sân
thi đấu.
- Chiều cao của lưới đối với thiếu niên: 1,40m
+ Quả cầu thi đấu:
- Cầu đá Việt Nam TLS
- Chiều cao: 0,131m , rộng 0,06 m
- Trọng lượng 14 gam ( +, - 1)
14/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt mơn Đá cấu”
+ Hình thức thi đấu : Đấu trực tiếp hoặc vòng tròn.
+ Số trận và hiệp thi đấu:
Mỗi trận đấu có 2 hiệp đấu, giữa 2 hiệp nghỉ 2 phút. Nếu mỗi đội
thắng 1 hiệp, sẽ quyết định trận đấu bằng hiệp thứ 3 (hiệp quyết thắng), điểm
thắng của hiệp này là 21, trừ trường hợp hoà 20 – 20 hiệp đó tiếp tục được
thi đấu cho đến khi mỗi đội đạt chênh lệch 2 điểm.
- Lỗi phát cầu:
+ Lỗi của bên phát cầu.
+ Đấu thủ phát cầu trong khi thực hiện động tác nhưng giẫm chân vào
đường biên ngang hoặc đường giới hạn khu vực phát cầu.
+ Đấu thủ phát cầu không qua lưới hoặc qua nhưng chạm lưới.

+ Cầu phát chạm vào đồng đội hoặc bất cứ vật gì trước khi bay sang
phần sân đối phương.
+ Quả cầu bay qua lưới nhưng rơi ra ngoài sân.
+ Đấu thủ phát cầu làm các động tác trì hỗn và làm rơi cầu xuống đất
sau khi trọng tài đã ra ký hiệu cho phát cầu (tối đa là 5 giây).
+Phát cầu không đúng thứ tự trong thi đấu.
+ Lỗi của bên đỡ phát cầu.
+ Có hành vi gây mất tập trung, làm ồn hoặc la hét nhằm vào đấu thủ.
+ Chân chạm vào các đường giới hạn khi đối phương phát cầu.
+ Đỡ cầu dính hoặc lăn trên bất cứ bộ phận nào của cơ thể.
+ Lỗi với cả hai bên trong trận đấu.
+ Đấu thủ chạm cầu ở bên sân đối phương.
+ Để bất cứ bộ phận nào của cơ thể sang phần sân đối phương dù ở
trên hay dưới lưới.
+ Cầu chạm cánh tay.
+ Dừng hay giữ dầu dưới cánh tay, giữa hai chân hoặc trên người.
+ Bất cứ phần nào của cơ thể hay trang phục của đấu thủ chạm vào
lưới, cột lưới, ghế trọng tài hay sang phần sân đối phương.
+ Cầu chạm vào trần nhà, mái nhà hay bất cứ bộ phận nào khác.
+Nội dung đơn chạm cầu quá 2 lần
+ Nội dung đôi và đội: 1 đấu thủ chạm cầu quá 2 lần liên tiếp, 1 bên
quá 4 chạm.
* Chiến thuật thi đấu: Trong Đá cầu bao gồm chiến thuật Đá cầu đơn,
đôi, và đồng đội, đối với các em học sinh tiểu học tôi …hướng dẫn các em
chiến thuật Đá cầu đơn gồm:
15/ 15


“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
+ Tăng uy lực của phát cầu bằng cách phát cầu chính xác và tập trung

vào điểm yếu của đối phương :
Ví dụ: Đối phương thuận chân phải ta sẽ phát cầu sang bên chân trái
+ Phát cầu dài :
Ví dụ: Đối phương đúng ở giữa sân thi ta phát về phía cuối sân
+ Làm động tác giả để đáng lừa đối phương:
Ví dụ : Khi thực hiện động tác đỡ cầu sang sân của đối phương ta giả làm
động tác đá thật mạnh để cho đối phương tưởng ta đá về cuối sân sau đó ta làm
động tác bỏ nhỏ trước lưới.
+ Buộc đối phương phải di chuyển nhiều trên sân để tiêu hao thể lực.
Ví dụ: Thấy đối phương đứng cuối sân tôi hướng dẫn hs phát cầu ngắn( Gần
lưới) để cho đối thủ chạy lên trên sau đó lại hướng dẫn các bạn đá sang cuối sân
hoặc sang phải hay trái tùy thuộc vào khoảng cách đối phương đứng.
III. KẾT LUẬN, KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
- Sau một năm giúp học sinh tập luyện và làm quen với môn Đá cầu tôi
nhận thấy các em đã bắt đầu thích và u mơn thể thao này và cụ thể như sau:
Thời gian
Nội dung
Số hs tham
Số hs đạt
Tỉ lệ %
gia khảo sát được kĩ thuật
Trước khi Tâng cầu bằng đùi
100
24
24
100
30
30
thực hiện Phát cầu bằng mu bàn chân

Chuyền cầu bằng mu bàn
100
20
20
đề tài.
chân
Sau khi
Tâng cầu bằng đùi
100
100
100
100
100
100
thực hiện Phát cầu bằng mu bàn chân
Chuyền cầu bằng mu bàn
100
100
100
đề tài.
chân
- Kết quả: 100% các em học sinh đã thích tham gia tập luyện và u thích
mơn Đá cầu..
- Qua thực tế giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cầu và kết quả đạt được
trong năm học 2018 - 2019 là 2 học sinh tham gia giải Đá cầu cấp Huyện đếu lọt
vào vịng 1.8 của giải và tơi đã rút ra một số bài học kinh nghiệm sau.
- Trước hết giáo viên phải thực sự yêu nghề, tâm huyết với nghề, tận tụy
với công việc, phải tạo được phong trào thể dục thể thao trong nhà trường, đặc
16/ 15

“Một số biện pháp giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cấu”
biệt là phải chú ý tới môn Đá cầu vì thơng qua mơn Đá cầu ta vừa giúp học sinh
giải trí nhưng lại vừa rèn luyện được sự nhanh nhẹn trong học tập môn thể dục
và trong cuộc sống.
- Giáo viên phải biết cách tuyển chọn học sinh thông qua các buổi thi
đấu để phát hiện ra những em có năng khiếu để đưa vào đội tuyển tập luyện.
Đầu mỗi năm học giáo viên phải lên kế hoạch bồi dưỡng đội tuyển học
sinh giỏi cho bộ môn Thể dục nói chung và phân mơn Đá cầu nói riêng.
- Phải làm tốt công tác tham mưu với Ban giám hiệu để tăng cường cơ sở
vật chất phục vụ cho môn Thể dục và tổ chức tốt Hội khỏe Phù đổng cấp trường.
- Phải biết phối kết hợp với phụ huynh học sinh, với giáo viên Tổng Phụ
trách Đội và giáo viên chủ nhiệm để dành nhiều thời gian tập luyện cho các em.
- Phải biết cân đối thời gian và bố trí dạy học hợp lí để học sinh được tập
luyện nhiều.
2. Khuyến nghị:
- Qua thực tế bồi dưỡng học sinh. Tơi xin có một số khuyến nghị sau:
2.1 Đối với nhà trường: Ban giám hiệu nhà trường phải đặc biệt quan tâm
tạo điều kiện giúp đỡ về phương tiện,cơ sở vật chất, kinh phí, thời gian hơn nữa
cho mơn Thể dục nói chung và mơn Đá cầu nói riêng.
2.2 Đối với phòng giáo dục và Trung tâm VHTT và TT Huyện Thanh
Oai: Tổ chức nhiều môn thi và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho nhà trường.
Lời kết
- Trên đây là một số kinh nghiệm giúp học sinh tập luyện tốt môn Đá cầu
cho học sinh trường tiểu học mà tôi đã thực hiện trong thời gian qua. Tuy kết
quả chưa thật sự cao nhưng cũng đã góp phần vào việc giúp học sinh phát triển
một cách toàn diện đúng theo tinh thần đổi mới mà ngành giáo dục đang đặt ra.
Với thời gian thực hiện chưa nhiều, khả năng và kinh nghiệm của bản thân còn
nhiều hạn chế, chắc chắn trong đề tài sẽ không tránh khỏi những khiếm khuyết.
Tơi rất mong nhận được sự góp ý phê bình thẳng thắn của các bạn đồng nghiệp

và các cấp để tơi có được những cách làm hay hơn, thiết thực hơn trong công tác
dạy học.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

17/ 15