Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (418.84 KB, 20 trang )
<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>
Tâm lý h c i c ng l m ong nh ng môn h c o o nghi v ong các
ng h m ng b cho inh viên nh ng i n h c căn b n v âm lý ng i h nh
h nh nh ng năng nghiên c u m hi u âm lý v l m c cho vi c nghiên c u các
h c h n i h o ong ch ng nh o o: Tâm lý h c d y h c Tâm lý h c giáo
d c Tâm lý h c l uổi ý lu n d y h c
T ong nhi u năm u các nh nghiên c u ong n c biên o n các giáo
nh Tâm lý h c i c ng h n ánh há y v chính ác các u n i m hi n i
v Tâm lý h c T ên c h các ác h m u b n v ch n l c ích h các
n i dung liên u n h h v i nh c inh viên ch ng ôi biên o n b i gi ng
Tâm lý h c i c ng nh m o i u i n hu n l i cho h ong vi c h c b môn
g h n h c hi n m c iêu o o c nh ng
i gi ng Tâm lý h c i c ng g m ch ng: các ch ng l các ch ng
nh b y nh ng hái ni m hái uá nh m ng ính h ng há lu n các ch ng
nh b y các ho ng âm lý c h : Nh n h c T nh c m ụ chí T í nh
ch ng nh b y v n âm lý h c v ng i giáo viên
<b>Ch ơngă1.</b> <b>TÂM LÝ H</b> <b>C LÀ M</b> <b>T KHOA H</b> <b>C</b>
M c tiêu: -Xác nh c i ng nhi m v ý nghĩ c Tâm lý h c (TLH)
- Phân ích c b n ch h n ánh v xã h i - l ch sửc hi n ng âm lý
- ý gi i c các hi n ng âm lý h o u n i m ho h c v
c b i h c cho vi c n luy n b n hân v giáo d c h c inh
<b>1.1ăĐ iăt ng,ănhi măv ,ăv ătrí,ăýănghĩaăc aătâmălýăh c</b>
<b>1.1.1ăĐ iăt ngăc aăT H</b>
Tâm lý và tâm lý h c
Thu ng “ âm lý h c” b ngu n t ti ng Hy l “ ych ” nghĩ là “ inh h n,
tâm h n, h n” “logo ” là “l i nói, lý lẽ” T hình thành thu ng “ ychology”
trong ti ng Anh v i ý nghĩ là “Tâm lý h c”
Trong ti ng Vi “ âm lý” c hi u là “ ng, tinh th n” ngoài ra còn c
hi u nh m tính t chỉ tính ch c hành vi phù h v i nh ng qui t c ng xử.
Chẳng h n “ Anh này r tâm lý ”
T ong Tâm lý h c “ âm lý” l hi n ng tinh th n do hi n th c khách quan tác
ng vào não sinh ra, g n li n và i u khi n m i hành vi và ho ng c con ng i.
Đ i ng c TLH:
TLH nghiên c u h nh h nh v n h nh v há i n c ho ng âm lý
<b>1.1.2 Nhi măv ăc aăT H</b>
T H c nhi m v nghiên c u b n ch các uy lu n y inh v há i n c
ho ng âm lý m i u n h gi các hi n ng âm lý gi âm lý v i hi n ng
hác c h l :
- Nh ng y u hách u n ch uan n o o âm lí ng i?
- C ch h nh h nh bi u hi n c ho ng âm lí
- Tâm lí con ng i ho ng nh h n o?
- Ch c năng v i c âm lí i v i ho ng c con ng i
nh Đ h c hi n các nhi m v ên T H h i liên h i h ch chẽ v i nhi u
ho h c hác
<b>1.1.3ăV ătrí,ăýănghĩaăc aăT H</b>
1.1.3.1 V trí c TLH:
TLH thu c ho h c h i & nhân văn l m ong nh ng b môn ho h c
ch y u c các ho h c nghiên c u v con ng i
T H u n h ch chẽ v i các ng nh ho h c hác:
V i T i h c: T i h c cung c c lí lu n v h ng há lu n cho vi c
nghiên c u T H Ng c l i nhi u h nh u c T H l m cho T i h c nên
phong phú.
TLH c u n h ch chẽ v i các ho h c nhiên nh Gi i h u inh lí ng i
inh lý h n inh c c o l c nhiên c các hi n ng âm lí
TLH có u n h ch chẽ v i ho h c h i & nhân văn v ng c l i nhi u
h nh u c T H c ng d ng ong các lĩnh v c inh h i há lu y h c
văn h ngh hu giáo d c inh do nh du l ch
T H l c c Kho h c giáo d c ên c các h nh u c T H m
n i dung h ng há h nh h c ổ ch c giáo d c h c inh
1.1.3.2 ụ nghĩ c T H:
Vi c nghiên c u T H c m ý nghĩ o l n i v i i ng v ho ng c
con ng i c bi l ho ng d y h c giáo d c c ng i giáo viên
Đ i v i i ng: Y u con ng i l y u h ng u ong há i n x h i
n i chung inh n i iêng Do v y âm lý h c ng y c ng h nh l c l ng c i
h c y há i n inh h i
Đ i v i ng i h y giáo: T H cung c nh ng i h c gi ng i h y hi u
ng âm lý c cách giáo d c cách d y h h , o c hi u u c o
Vi c nghiên c u âm lý h c c n gi h y n luy n m nh ng h ng há v c
cách i nhân ử h h h
<b>1.2.1.ă ảnăchấtăc aăhi năt ngătâmălýătheoăquanăđi măduyăv tăbi năch ngăvàăduyă</b>
<b>v tăl chăsử.</b>
n ch h n ánh c âm lý ng i: Tâm lí l h n ánh hi n h c hách
quan v o n o ng i hông u ch h
Ph n ánh l hu c ính chung c m i v hi n ng ng v n ng Đ l
ác ng u l i gi h h ng n y lên h h ng hác u l i “d u v ” c
h n ánh h hu c v o ính ch c ác ng c ng h ng
chi u v b n ch c nh ng v h m gi ác ng
Ph n ánh di n n gi n n h c v c chuy n h l n nh u T
h n ánhv lí h h c n h n ánh inh-h v h n ánh h i ong c h n
ánh tâm lí.
Ph n ánh âm lí l m lo i h n ánh c bi : Đ l ác ng c hi n h c
hách u n v o h h n inh v o n o b con ng i – ổ ch c c o nh c v ch
Chỉ c h h n inh v n o ng i m i c h năng nh n c ác ng c hi n
h c hách u n o ên n o h nh nh inh h n âm lí Nh C ác n i: “ inh
h n ng âm lí chẳng u l v ch c chuy n v o ong u c bi n ổi
ong m c ”
v hi n ng giác u n não H nh nh âm lí
Ph n ánh âm lí o h nh nh v v hi n ng ong hi n h c. Song hình
nh âm lí hác v ch o v i các h nh nh hác ch :
H nh nh âm lí m ng ính ch h m m u c cá nhân: m i ch h ong hi
o h nh nh âm lý v h gi i v n hi u bi v n inh nghi m cái iêng
c m nh nhu c u u h ng ính hí v o ong h nh nh l m cho n m ng m
m u c ch u n Tính ch h ong h n ánh âm lí h hi n ch :
C ng m v hi n ng ác ng nh ng con ng i hác nh u c h o
nh ng h nh nh âm lí v i nh ng m c c hái hác nh u
C ng m v hi n ng ác ng v o m con ng i nh ng nh ng h i
i m ho n c nh ng hái âm inh lí hác nh u c h o h nh nh âm lí hác
nhau.
Chính ch h âm lí l ng i c m nh n c m nghi m n õ nh
V y do âum âm lí ng i n y hác v ing i i ?
Đi u do nhi u y u chi h i T c h do m i con ng i c nh ng c i m
iêng v c h giác u n h h n inh n o b i ng i c ho n c nh ng iêng
i u i n giáo d c hông gi ng nh u c bi m i cá nhân h hi n m c ích c c
ho ng ích c c gi o l u hác nh u ong cu c ng V v y âm lí c ng i n y
hác v ing i i
T lu n i m ên c h m lu n h m u:
Tâm lý ng i c ngu n g c l h gi i hách u n v h hi nghiên c u cũng
nh hi h nh h nh c i o âm lý ng i h i nghiên c u ho n c nh ong con ng i
ng v ho ng
Tâm lý ng i m ng ính ch h v h ong d y h c giáo d c cũng nh ong
u n h ng ử h i ch ý nguyên c á i ng ch ý n cái iêng c m i
ng i
n ch h i – l ch ử c âm lý ng i: Tâm líng i l inh nghi m h i
– l ch ử bi n h nh inh nghi m cá nhân
Tâm lí ng i c ngu n g c h gi i hách u n nhiên v h i ong
ngu n g c h il cái uy nh
Th gi i nhiên b o g m các v hi n ng c ẵn trong thiên nhiên và
Ph n h i b o g m các m i u n h : inh chính o c há lu các
m i u n h ng i – ng i l cái uy nh âm lí ng i Thoá ly hỏi các m i
u n h h i u n h ng i – ng i ẽ l m cho âm lý m b n ính ng i các c
i m âm lý c c o: duy u ng ngôn ng nh c m ẽ hông c h nh
thành)
Tâm lý c m i cá nhân l u c uá nh lĩnh h i i hu v n inh
nghi m h i n n văn h h i bi n h nh inh nghi m iêng âm lý ý h c c
m i ng i hông u ho ng v gi o i c chính h
Ho ng
V n inh ngh m n n VHXH Tâm lí ý h c cá nhân
Gi o i
Tâm lí c m i con ng i h nh h nh há i n bi n ổi c ng v i há i n
c l ch ử cá nhân l ch ử dân c v c ng ng Tâm lí c m i cá nhân ch u ch
c c l ch ử cá nhân v c ng ng
T lu n i m ên c h m lu n h m u:
Tâm lý ng i c ngu n g c h i, vì th h i nghiên c u môi ng h i
n n văn hoá h i các u n h h i ong con ng i ng v ho ng C n h i
ổ ch c c hi u u ho ng d y v h c ong giáo d c cũng nh các ho ng ch
o ng gi i o n l uổi hác nh u nghiên c u h nh h nh v há i n T
con ng i
<b>1.2.2.ăCh cănĕngăc aătâmălý.</b>
1.2.2.1 Ch c năng nh h ng:
Th hi n ng c m c ích c ho ng Tâm lý l ng l c h c y con
ng i v u h hăn v n i m c ích H nh nh âm lý v m c ích v
các y u âm lý hác gi con ng i ử d ng các giác u n c b i h c inh
nghi m chu n b h c hi n h nh ng
1.2.2.2 Ch c năng i u hi n i m :
Tâm lý i u hi n i m ho ng b ng ch ng nh ho ch h ng
há h ng h c i n h nh ho ng o ánh v i i n nh h c hi n l m cho ho
ng nên c ý h c, m l i hi u u nh nh
1.2.2.3 Ch c năng i u chỉnh: Tâm lý i u chỉnh ho ng cho h h v i m c iêu
nh v i ho n c nh cho hé
Nh c ch c năng âm lý m con ng i hơng chỉ hích ng v i ho n c nh m
c n c i o v áng o h gi i Chính ong uá nh con ng i nh n h c v
ho n hi n b n hân m nh
<b>1.2.3ăPhânălo iăhi năt ngătâmălý.</b>
C nhi u cách hân lo i hi n ng âm lí y hu c v o iêu chí hân lo i
1.2.3.1 Căn c v o h i gi n n i v v í ng i c hi n ng âm lí ong nhân
cách, hi n ng âm lý c chi h nh:
Các uá nh âm lí: Hi n ng âm lý di n c m u di n bi n v h c
Các ng hái âm lí: Hi n ng âm lý di n ong h i gi n d i m u
h c hông õ ng âm ng ch ý
Các hu c ính âm lí: l nh ng c i m âm lý ổn nh h h nh h nh h
m i u h ng ính cách hí ch
1.2.3.2 Căn c v o ính ý h c âm lý c chi h nh:
Các hi n ng âm lí c ý h c ý h c
1.2.3.3 Ngoài ra ng i còn chi hi n ng âm lí h nh: hi n ng âm lí cá nhân
v hi n ng âm lí h i ho c hi n ng âm lí ng ng v hi n ng âm lí i m
tàng.
<b>1.3ăCácăph ơngăphápănghiênăc uătâmălý</b>
<b>1.3.1ăPh ơngăphápăquanăsát</b>
Quan sát l lo i i giác c ch nh c ho ch nh m ác nh các c i m
c i ng u nh ng bi u hi n nh h nh ng cử chỉ n i năng
Phân lo i u n á : u n á c nhi u h nh h c: c i h y gián i o n di n h y
b h n nhiên h y h c nghi m...
Ưu i m: Thu h i li u hách u n c h
Nh c i m: h i gi n công c
u n u n á u c o c n ch ý các yêu c u:
Xác nh m c ích n i dung ho ch u n á
Chu n b chu áo v m i m
Ti n h nh u n á m cách c n h n c h h ng
Ghi ché i li u u n á m cách hách u n ung h c
<b>1.3.2ăPh ơngăphápăđàmătho i</b>
h ng há nghiên c u ong ng i nghiên c u các câu hỏi cho
i ng v d v o câu l i c h nh m hu h hông in v v n c n nghiên
c u
C h m ho i c i h y gián i c h hỏi hẳng h y hỏi gián i tùy
liên u n gi i ng v v n c n i u
Đ m ho i mu n hu c u c n:
Xác nh õ Đ yêu c u v n c n m hi u
T m hi u c hông in v i ng c n m ho i v i m i m c h
C ho ch ch ng ong chuy n “ lái câu chuy n” h o Đ m hi u
C n linh ho ch ng héo léo nhiên
Đi u l h ng há d ng m câu hỏi nh nh cho m i
ng nghiên c u nh m hu h ý i n ch u n c h v v n n o
Ưu i m: T ong h i gi n ng n c h hu h c l ng hông in l n v v n
c n nghiên c u
Nh c i m: Đ in c y hông c o h hu c y u ch u n c ng i i u
l i câu hỏi ng hu c hông in h n ch câu hỏi m l ng hông in l n ử
lý ch m
<b>1.3.4ăPh ơngăphápăthựcănghi m</b>
Th c nghi m l nh ác ng v o i y ng m cách ch ng ong
nh ng i u i n c h ng ch gây i ng nh ng bi u hi n c n nghiên
c u c h l i l l i nhi u l n o c nh l ng nh ính m cách hách u n
Th c nghi m h ng c lo i: Th c nghi m ong h ng hí nghi m v h c
nghi m nhiên:
Th c nghi m trong h ng hí nghi m c h c hi n ong i u i n c
h ng ch m cách nghiêm h c các nh h ng bên ngo i ch ng o các i u
i n l m n y inh n i dung âm lí c n nghiên c u
Th c nghi m nhiên c i n h nh ong di u i n b nh h ng c cu c
s ng Khác v i u n á ong h c nghi m nhiên nhà nghiên c u c h ch ng
h ng ch m nhân hông c n hi cho vi c nghiên c u l m nổi b các y u
c n hi c h c nghi m
Ng i c n c h hân lo i h c nghi m nh n nh v h c nghi m hình
thành
Th c nghi m nh n nh ch y u nêu lên h c ng c v n c n nghiên c u
m h i di m c h
Th c nghi m h nh h nh c n g i l h c nghi mgiáo d c ong i n h nh
các ho ng giáo d c n luy n nh m h nh h nh m h m ch n o nghi m
h
m hé hử o l ng âm lí ên m l ng ng i iêu bi u
T c u i m l : C h l m cho hi n ng c n nghiên c u c i b c l
Nh c i m: Trong h c h o n c m b m b o ính chu n h
T ch y u cho bi u í b c l uá nh uy nghĩ c nghi m h i n
u V h cân ử d ng T nh m PP ch n ốn âm lí con ng i m h i i m
nh nh
<b>1.3.6ăPh ơngăphápăphânătíchăsảnăphẩmăc aăho tăđ ng</b>
h ng há d v o u n h m c ho ng do con ng i l m a
ngiên c u các ch c năng âm lí c con ng i Tuy nhiên c n ch ý ng các u
ho ng h i c m é ong m i liên h v i các i u i n i n h nh ho ng
<b>1.3.7ăPh ơngăphápănghiênăc uăti uăsửăcáănhân.</b>
Đ l vi c hông u nghiên c u i u ử cá nhân c h nh n m c i m
âm lí c h
T m l i các h ng há nghiên c u âm lí há hong h h c i
h ng há u c u nh c i m nh nh u n nghiên c u âm lí m cách ho
h c c n h i:
N m v ng c h ng há lu nnghiên c u
ch n h ng há nghiên c u hích h v i v n nghiên c u
ử d ng h i h các h ng há nghiên c u bổ ung cho nh u v m l i
u ho h c
<b>CỂ ăH IăỌNăT P</b>
1. Phân ích b n ch h n ánh v b n ch h i –l ch ử c âm lý ng i v
nh ng lu n h m c n hi
<b>Ch ơngă2.</b> <b>C ăS ăT ăNHIểNăV ăC ăS ăXÃăH IăC AăTỂMă ụ</b>
c iêu: - Nh n bi ổng uá v n o b v các ho ng h n inh c ng ch c năng
c n i v i âm lý
- Phân ích c v i c n n văn h u n h h i v c bi l ho
ng v gi o i i v i h nh h nh há i n âm lý
<b>2.1ăCơăsởătựănhiênăc aătâmălý</b>
<b>2.1.1ăDiătruy năvàătâmălý.</b>
Di uy n v âm lý:
Di uy n: Nh ng c i m inh lý h c c ái o c cá h gi ng v i h h
c
V i : Di uy n nh h ng n c ỉnh c o c há i n âm lý
Nh ng c i m inh h c c i m gi i h u inh lý h n inh giác u n h
h v i m lĩnh v c ho ng n o ẽ gi cho c há i n âm lý v h nh
công lĩnh v c m c c o, di n hu n l i h n
nh h ng c di uy n n âm lý hông c i m hông u môi ng v
giáo d c V h di uy n hông uy nh m ng v i iên cho h nh h nh
há i n âm lý
<b>2.1.2 Não và tâm lý </b>
N o l c inh lý c c các hi n ng âm lý H nh nh âm lý c o
h nh l u c h n ánh h v o ong n o b Do v y nh ng c i m ho
ng c n o nh h ng n ch l ng h n ánh âm lý
N o ng i ho ng h o ch c năng ng h i c h h c linh ho
gi các v ng l m c cho h n ánh âm lý X m T H h n inh
T ên n o c các v ng mi n m i v ng l c h n inh cho m lo i c m giác
n o v ng h giác hính giác
Đ i v i các ho ng âm lý h c h n h c h n inh c n l
h gi các v ng n o.
Ph n l h n ng c c h i v i ích hích c môi ng bên ngo i
cũng nh bên ong c c h Ph n ng n y h c hi n nh h h n inh u năm
h n c b n h h nh cung h n :
h n c m h : các hân ử c m h h ng n m ên d b m d b m
h h nh m ch b m các ng c u n ong c h
Dây h n inh h ng âm uy n v o): dây c m giác ho c dây h n inh h c
v
T ung âm h n inh
Dây h n inh ly tâm ( uy n ): dây h n inh v n ng ho c dây h n inh
h c v
h n á ng l c ho c uy n
C lo i h n : Ph n hông i u i n v h n c i u i n
Ph n hông i u i n
lo i h n c cung h n c nh c ính b n năng n i vĩnh vi n u i v
có h năng di uy n ng i u Khi c m ích hích nh nh ác ng lên m
b h n c m h nh nh ẽ gây m h n ng nh nh c c h hông c n hêm
m i u i n n o hác
Ph n hông i u i n c ính ch lo i ung âm h n n m h n d i vỏ
n o.(Ví d : ung âm h n gân ng h n ng l c c n m uỷ ng ung
âm c h n gi m á h n hô h n m h nh n o).
Ph n hông i u i n h hu c v o ính ch c ác nhân ích hích v b
h n nh n c m (ví d : ánh áng chi u v o m gây co ng ử nh ng i ng ng hông
gây co ng ử ong hi chi u ánh áng v o d hông gây á ng g nh ng ch m
y v o lử h y l i).
C h n i ng h n hông i u i n l m i liên l c c nh vĩnh vi n gi
c h v môi ng
lo i h n hông c cung h n c nh vĩnh vi n mu n gây c h n
h i c nh ng i u i n nh nh
Ph n c i u i n l h n c h nh l ong cu c ng u uá nh
luy n v h i d ên c c h n hông i u i n h y n i m cách hác
mu n o h n c i u i n c n h i c ác nhân ích hích hơng i u i n
Ph n c i u i n c cung h n h c h n
u n gây c h n c i u i n h i c h c h i ác nhân ích
hích hông i u i n v c i u i n v ác nhân c i u i n b o gi cũng i c v
nh n y c l i l l i nhi u l n
Ví d : Kích hích ánh áng ích hích c i u i n cho ch ăn ích hích hông
i u i n h n ng i n c b l i uá nh n y nhi u l n h u chỉ
c n: Kích hích ánh áng ch i n c b h n c i u i n
Ph n c i u i n c ính ch cá h v l h ng h c hích ng linh ho
c c h i v i môi ng
Ph n c i u i n n u hông c c ngc h ẽ b d
Nh c h n c i u i n m c h ln ln hích ng v i h y ổi c
môi ng ng
Ph n c i u i n l c h n inh c nh ng ho ng âm lý c c o
Không c h n h hông c ho ng âm lý Đ i v i c m giác h c
h n inh l m lo i h n n o y Đ i v i các ho ng âm lý h c h các
h n c i u i n h o h nh m h h ng các h n c i u i n g i l h
h ng h n inh ch c năng c ng l m c h n inh cho ho ng âm lý
l ng các h n i u h các h n c i u i n ong h h ng h n
inh ch c năng c ng y hu c v o ch c năng c ho ng âm lý m n l m c
.
Tín hi u l m v ho c m hu c ính v ch m hi n ng ích hích
v o giác u n c con ng i l m cho con ng i i giác c v lí gi i uy di n i
m cái g n m ngo i v y Ng i g i l h h ng ín hi u I
Ví d : Cái n ỏ ong b ng n ín hi u gi o hông ng b l m ín hi u
b i v hi n ho ng áng lên ng i h y n v uy di n i c m ốn
hơng c i u ch n o
V y m v ẽ l m ín hi u n u n ho m n các yêu c u u ây:
Ph i l m v ho c hu c ính v ch c c m nh n u giác u n c
con ng i chẳng h n: âm h nh m u c ánh áng h nh vẽ v h
Ph i i di n cho m cái g g i cái g hông h i l chính n T c l
cái m n i di n cho hơng ng v i chính n Ví d : Tín hi u n ỏ cái bi u
hi n báo hi u n i dung c m i cái c bi u hi n .
hác n cũng ẽ chỉ l ín hi u hi m i liên h gi n v i "cái c bi u
hi n” c ng i nh n h c.
v h i n m ong m h h ng ín hi u nh nh c ác nh
cách ín hi u c m nh c ng v i các ín hi u hác Chẳng h n cái n ỏ v n i bên
ên l m ín hi u h nh ng n u ách n v o ch m n ng í h n l i
hông h i l ín hi u n dĩ nh h l v chỉ c n m ong h h ng ín hi u n
gi o hông n m i c các ín hi u c ác nh c ng v i n nh n v ng nh
v o i l uy c gi ch ng v i nh u
H hơng ín hi u II l ngơn ng Đ l h h ng ín hi u c bi ính h c
ính võ ốn ính m hêm Nguy n Thi n Giá . Ngôn ng h c n c con
ng i áng o ong uá nh ng Ngôn ng c ch c năng h y h cho i ng
m n bi u hi n b o g m c v hi n ng hái ni m u n h v h h ng ín
hi u I nên c g i l h h ng ín hi u II h y ín hi u c ín hi u
H h ng ín hi u II l công c c h n ánh âm lý Nh n m h n ánh
H h ng ín hi u II l công c hông h hi u c c duy u ng
H i h h ng ín hi u c u n h ch chẽ v i nh u H h ng ín hi u I l c
c h h ng ín hi u II v h h ng ín hi u I ch u nh h ng c h h ng ín hi u II
Do ong d y h c ẻ m c n h c ngôn ng l n h nh nh c u n
<b>2.2ăCơăsởăxưăh iăc aătâmălý.</b>
<b>2.2.1ăQuanăh ăxưăh i,ăn năvĕnăhóaăxưh iăvàătâmălý.</b>
C nhi u u n i m ái ng c v v i c h i i v i h nh h nh v
há i n âm lý:
u n i m inh v h âm lý:Tâm lý ng v v ng i h c ch c c ng m
c ch nh ng ng i h c h n v con ng i hông chỉ n i ong môi ng
nhiên m c n n i ong môi ng h i
(G.Spencer – F.Skinn c n c n v i c ngôn ng
u n i m h i h c DuyKh im K nv c coi h i o b n ch âm lý
ng i “ h i l nguyên lý gi i hích cá h ” - con ng i l m “ n i gi o l u” Nh
m âm lý ng i h nh h nh v há i n h m ý h c cá nhân h c ch l ý h c
h i h nh chi u c h nh h nh u u n h h i
u n i m c ch nghĩ duy v - bi n ch ng
u n h h i o nên b n ch ng i
u n h h i g m: u n h n u u n h chính u n h inh u n
h ng i v i ng i o c u n h há uy n
C ch ch y u c há i n âm lý ng i l c ch lĩnh h i n n văn h
h i Đ l uá nh ái o nh ng hu c ính âm lý nh ng năng l c c lo i ng i
thành tâm lý cá nhân.
<b>2.2.2ăHo tăđ ngăvàătâmălý.</b>
2.2.2.1 Khái ni m chung v ho ng:
Ho ng l g ? u n h gi ng v v h gi i hách u n l u n h h
hu c h ng Khác v i ng v con ng i u n h ích c c v i h gi i hách
u n hông chỉ hích ng m c n c i o ho n c nh
uá nh con ng i d ng năng l c c m nh ác ng v o h gi i hách u n
o n h m nh m hỏ m n nhu c u c m nh Đ l uá nh i ng h
hách h h h y g i l uá nh u âm ong uá nh n y âm lý c con ng i
c bi u hi n ong uá nh v n h m c ho ng Đ ng h i v i uá nh
ch h ho ng ích lũy inh nghi m h nh h nh năng c ng các h m ch
âm lý hác n i cách hác l âm lý c ch h c h nh h nh v há i n uá
nh g i l uá nh nh âm Nh v y ho ng con ng i v o n h m
v hí h gi i v o n h m âm lý v hí b n hân N i cách hác âm lý ý
h c nhân cách c bi u hi n ho ng c h nh h nh v há i n b ng ho
ng
T c h nh nghĩ :
Ho ng l uá nh ác ng u l i gi con ng i v hi n h c hách uan
o n h m hỏ m n nhu c u c m nh Ho ng l h ng h c n i c
con ng i
Nh ng c i m c ho ng :
Ho ng b o gi cũng l ho ng c i ng i ng l cái con ng i
c n l m c n lĩnh h i m m i ng n i ong ho ng m hác n i
nh l h nh nh âm lý v n ong âm lý v h c y ho ng ng c
Ho ng b o gi cũng c m c ích l o n h m ho c bi n ổi b n
hân ch h
Ho ng con ng i v n h nh h o nguyên c gián i ong ho ng con
ng i gián i ác ng n hách h hông u h nh nh âm lý c ch ng ong
u hông u ngôn ng công c l o ng
2.2.2.2 Các lo i ho ng:
Xé v h ng di n há i n cá h c ho ng: vui ch i h c l o ng
ho ng h i nghỉ ng i
Xé v h ng di n n h m:
Ho ng h c i n: H ng v o v h h y con ng i o n h m v ch
l ch y u.
Ho ng lý lu n: T o n h m inh h n
Cách hân lo i hác:
Ho ng bi n ổi
Ho ng nh n h c
Ho ng nh h ng giá
2.2.2.3 C u c c ho ng:
A.N. éonchi v nêu lên c u c c ho ng g m h nh c u n h ch chẽ
Phí ch h : Ho ng- h nh ng- h o ác m hu c ho ng
Phí i ng: Đ ng c - m c ích- h ng i n n i dung i ng c ho ng
m âm lý c ho ng
Dòng các ho ng:
Ch h Đ i ng
H nh ng c ích
Thao tác Ph ng i n
n h m
Ho ng h b i các h nh ng n v c ho ng m i h nh ng c
h c hi n b ng các h o ác ho ng h ng v o ng c n m ong i ng l
m c ích chung m c ích cu i c ng c ho ng m c ích chung n y c c h
h h nh nh ng m c ích b h n m h nh ng h ng v o y h o i u i n
h ng i n m h nh ng c h c hi n b ng nh ng h o ác n y h y nh ng h o ác
khác.
ác ng u l i gi ch h v i ng gi n v h o ác v n i dung
i ng o n h m ho ng n h m c v hí hách h c v hí ch
h
<b>2.2.3ăGiaoătiếpăvàătâmălý.</b>
Khái ni m gi o i :
Gi o i l i c âm lý gi ng i v i ng i hông u con ng i
o ổi v hông in v c m c v nh h ng u l i ác ng v i nh u Nói cách
hác: Gi o i l ho ng ác l v n h nh các u n h ng i - ng i hi n h c
hóa các u n h h i gi ch h n y v i ch h hác
H nh h c gi o i : Cá nhân – Cá nhân
Cá nhân - nhóm
Nhóm - c ng ng
2.2.3.2 Các lo i gi o i :
Th o h ng i n gi o i :
Gi o i v ch : Gi o i hông u m d ng v ch n o ng ho u
h y gi o i c ẻ con v i ng i l n: T ẻ - v –ng i l n
Gi o i ngôn ng : Gi o i b ng ngôn ng n i vi
Th o ho ng cách:
Gi o i c i : Gi o i “m i m ” các i ng ch h i giác c
i l n nh u
- Gi o i gián i : Gi o i hông u h ng i n n o vi h g i i n
Theo quy cách:
Gi o i chính h c: l gi o i h o uy cách v n i dung ác nh gi o i
gi nh ng ng i c ng c u n c ng h c hi n nhi m v chung
Gi o i hơng chính h c: Gi o i hông h o m uy cách n o v hông
c n i dung ác nh gi o i nh c m gi nh ng ng i hân nh
2.2.3.3 u n h gi gi o i v ho ng:
C u n i m
Gi o i l m d ng ho ng c bi v gi o i c y các h nh c u
c nh ho ng
Gi o i v ho ng l h i h m ng ẳng c u n h v i nh u ong
cu c ng con ng i
C ng h : Gi o i l i u i n c ho ng
C ng h : Ho ng l i u i n h c hi n m i u n h gi o i
<b>2.2.4ăTâmălýălàăsảnăphẩmăc aăho tăđ ngăvàăgiaoătiếp. </b>
Tâm lý c ngu n g c bên ngo i h gi i hách u n chuy n v o ong n o
m i ng i T ong h gi i hách u n h nên văn h h i u n h h i uy
ng âm lý ng i
Tâm lý ng i l inh nghi m h i -l ch ử chuy n h nh inh nghi m cá nhân